Đề án tốt nghiệp: Phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề án "Phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk" là đề xuất giải pháp nhằm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk. Để đạt được mục tiêu phát triển cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liện Việt chi nhánh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp: Phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA CAO THỊ MAI PHƯƠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT- CHI NHÁNH TỈNH ĐẮKLẮK ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Đắk Lắk, ngày 20 tháng 07 năm 2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA CAO THỊ MAI PHƯƠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT- CHI NHÁNH TỈNH ĐẮKLẮK ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 8340201 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. HOÀNG THỊ BÍCH LOAN Đắk Lắk, Ngày 20 tháng 07 năm 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề án thạc sĩ là một công trình nghiên cứu khoa học độc lập. Các số liệu khoa học và kết quả nghiên cứu trong đề án đều chính xác và có nguồn gốc rõ ràng. Ngoài ra, đề án đã thừa kế các công trình trước đó, cung cấp tư liệu mới, kết quả nghiên cứu của đề án chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Đắk Lắk, Ngày 20 tháng 07 năm 2024 Học viên Cao Thị Mai Phương
LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Quản lý Đào tạo Sau đại học - Học viện Hành chính Quốc gia về sự nhiệt tình giúp đỡ và tận tâm hướng dẫn của các thầy cô xuyên suốt quá trình giảng dạy cùng sự hỗ trợ của bạn bè trong lớp. Đặc biệt xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đối với TS. Hoàng Thị Bích Loan về sự hỗ trợ chân tình và tâm huyết suốt quá trình thực hiện đề tài, cung cấp thông tin khoa học quý giá, giúp đề án ngày càng hoàn thiện. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Đăk Lăk, đã tạo điều kiện tốt nhất để tôi tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu và hoàn thành đề tài này. Cuối cùng, tôi xin gởi lời cảm ơn đến người thân, bạn bè, anh chị em đồng nghiệp đã luôn giúp đỡ và động viên tôi suốt thời gian vừa qua. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Học viên Cao Thị Mai Phương
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT TẮT DIỄN GIẢI BGĐ Ban giám đốc CN Chi nhánh CBNV Cán bộ nhân viên DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa DN Doanh nghiệp GCN Giấy chứng nhận GĐ Giám đốc HĐKD Hoạt động kinh doanh KHCN Khách hàng cá nhân KHDN Khách hàng doanh nghiệp LPBank Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại PGD Phòng giao dịch QSDĐ Quyền sửu dụng đất SXKD Sản xuất kinh doanh SLA Tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ TCTD Tổ chức tín dụng TMCP Thương mại cổ phần
DANH MỤC BẢNG, HÌNH Tên hình Trang Sơ đồ tổ chức Ngân hàng Bưu Điện Liên Việt- Chi Hình 2.1 24 nhánh Đắk Lắk Tên bảng Trang Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Bảng 1.1 8 Nam Kết quả huy động vốn theo kỳ hạn của LPBank CN Bảng 2.1 28 Đắk Lắk 2021-2023 Kết quả cho vay của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Bảng 2.2 31 Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk 2021-2023 Lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng TMCP Bưu Bảng 2.3 32 Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk 2021-2023 Dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa Bảng 2.4 tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi 33 nhánh Đắk Lắk Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa vay vốn tại Ngân Bảng 2.5 hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk 34 Lắk 2021-2023 Dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa Bảng 2.6 theo ngành kinh tế tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện 35 Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2023 Dư nợ cho vay khách hàng Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi Bảng 2.7 36 nhánh Đắk Lắk theo phương thức cho vay giai đoạn 2021-2023 Dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa theo loại hình doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Bảng 2.8 37 Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2023 Dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa Bảng 2.9 theo kỳ hạn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên 38 Việt – Chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2023 Cơ cấu nhóm nợ khách hàng doanh nghiệp nhỏ và Bảng 2.10 vừa 2021-2023 39 Bảng 2.11 Thu nhập từ Hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa 2021-2023 41 Thị phần cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Bảng 2.12 tỉnh Đắk Lắk 2021-2023 47
MỤC LỤC Trang Lời cam đoan Lời cảm ơn Danh mục chữ viết tắt Danh mục bảng, hình Phần MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án .............................................................................................. 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................................. 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án ................................................................. 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án .......................................................... 5 5. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................... 6 6. Hiệu quả của đề án ứng dụng trong thực tiễn ......................................................... 6 7. Kết cấu đề án ........................................................................................................... 7 Phần NỘI DUNG Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI............................................................................................................ 8 1.1 Khái quát về hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại ........................................................................................... 8 1.1.1 Khái quát về doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................ 8 1.1.2 Khái quát về hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại ................................................................................................ 12 1.2 Các tiêu chí đánh giá hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại .............................................................................. 15 1.2.1 Quy mô cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa .................................... 15 1.2.2 Cơ cấu cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa .......................... 16
1.2.3 Chất lượng tín dụng trong hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của các Ngân hàng thương mại ............................................................................ 17 1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại .................................................................................. 18 1.3.1 Nhóm các nhân tố thuộc về ngân hàng thương mại ........................................... 18 1.3.2 Nhóm các nhân tố thuộc về doanh nghiệp nhỏ và vừa ...................................... 20 1.3.3 Nhóm các nhân tố môi trường bên ngoài ........................................................... 21 1.4 Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại một số Ngân hàng thương mại trên địa bàn ……………………………………………….22 Chương 2: THỰC TRẠNG CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT – CHI NHÁNH ĐẮK LẮK ................................................................. 25 2.1 Khái quát về Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk ....................................................................................................................... 25 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ......................................................................... 25 2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ...................................................................................... 26 2.1.3 Cơ cấu bộ máy tổ chức ....................................................................................... 26 2.2 Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2023 .................................................... 29 2.2.1 Hoạt động huy động vốn .................................................................................... 29 2.2.2 Hoạt động tín dụng ............................................................................................. 31 2.2.3 Kết quả hoạt động kinh doanh ............................................................................ 32 2.3. Thực trạng cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt- Chi Nhánh Đắk Lắk .................................................................. 33 2.3.1 Quy mô cho vay ................................................................................................. 33 2.3.2 Cơ cấu dư nợ cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- chi nhánh Đắk Lắk ......................... 35
2.3.3 Chất lượng tín dụng trong hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt - chi nhánh Đắk Lắk…… .................................................................................................... 39 2.3.4 Thu nhập từ hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt - chi nhánh Đắk Lắk ……………42 2.4 Đánh giá hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt - chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2023.................................................................................................................... 41 2.4.1 Những kết quả đạt được .................................................................................... 41 2.4.2 Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân trong công tác cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Đắk Lắk ..................................................................................................... 43 Chương 3: GIẢI PHÁP VÀ LỘ TRÌNH THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT - CHI NHÁNH TỈNH ĐẮK LẮK ....................................................................................... 50 3.1 Định hướng và mục tiêu phát triển của Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Đắk Lắk .......................................................................... 50 3.2 Định hướng phát triển hoạt động cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk ....................... 51 3.3 Giải pháp phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk ...................... 53 3.3.1 Xây dựng chính sách lãi suất hợp lý, linh hoạt .................................................. 53 3.3.2 Đa dạng hóa các sản phẩm cho vay.................................................................... 53 3.3.3 Nâng cao chất lượng dịch vụ trong hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa ....................................................................................................... 54 3.3.4 Tăng cường các hoạt động marketing, khai thác các kênh thông tin để tìm kiếm khách hàng ......................................................................................................... 55
3.3.5 Tăng cường nguồn vốn huy động. ...................................................................... 56 3.3.6 Nhóm giải pháp về nguồn nhân lực.................................................................... 56 3.4 Lộ trình thực hiện các giải pháp phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Đắk Lắk ....................................................................................................................... 57 3.4.1 Các giai đoạn thực hiện giải pháp ...................................................................... 57 3.4.2 Kinh phí thực hiện .............................................................................................. 58 KẾT LUẬN………………………………………………………………………..60 DANH MỤC THAM KHẢO
MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỉ lệ 98% trong tổng số các doanh nghiệp ở nước ta và đóng vai trò quan trọng trong trong sự nghiệp đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, giải quyết các vấn đề về việc làm, tạo nguồn ngân sách cho quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của đại dịch covid 19, số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa bị giải thể hoặc tạm ngưng hoạt động có xu hướng tăng lên qua các năm , Đảng và Nhà nước đã có chỉ đạo rất nhiều các giải pháp nhằm hỗ trợ các DNNVV vượt qua giai đoạn khó khăn như : Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, tổ chức các khoá đào tạo khởi nghiệp, hỗ trợ tư vấn pháp lý , hỗ trợ về thuế thu nhập doanh nghiệp…, và đặc biệt quan tâm đến việc giải quyết ‘nút thắt’ về nguồn vốn tiếp cận từ các TCTD . Từ phía các tổ chức tín dụng ,hoạt động cho vay là hoạt động mang lại nguồn thu nhập chủ yếu trong cơ cấu lợi nhuận và đối tượng khách hàng DNNVV là một thị trường tiềm năng đối với các NHTM. Theo thông tin tại Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Đắk Lắk, hiện nay, Đắk Lắk có khoảng hơn 12.000 doanh nghiệp đang hoạt động, chủ yếu trong đó là loại hình DNNVV.[22] Nhu cầu vay vốn của các DNNVV ngày càng tăng, mở ra một thị trường cạnh tranh mạnh mẽ giữa các ngân hàng và các tổ chức tài chính trên địa bàn. Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt nói chung cũng như LPB chi nhánh Đắk Lắk nói riêng, cũng đã có những định hướng nhằm phát triển cho vay đối với loại hình DNNVV. Tuy nhiên, hiện tại dư nợ tại LPBank Chi nhánh Đắk Lắk là khoảng 3.700 tỉ đồng, trong đó, dư nợ cho vay khách hàng DNNVV khoảng 186 tỷ đồng chiếm tỷ trọng khoảng 5.44% trong tổng dư nợ cho vay của toàn chi nhánh, tỉ lệ này so với các ngân hàng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang là rất thấp và chưa thực sự tương xứng với quy mô phát triển tín dụng của LPBank Chi nhánh Đắk Lắk. Nghiên cứu cho thấy, tình hình cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại LPBank Chi nhánh Đắk Lắk vẫn tồn tại một số hạn chế như: quy mô dư nợ còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, danh mục sản phẩm đối với doanh nghiệp nhỏ 1
và vừa còn ít, chưa thực sự đa dạng, chưa phục vụ tối đa nhu cầu của khách hàng và thiếu thông tin về khách hàng vay vốn. Những mặt tồn tại này đặt ra yêu cầu cần thiết cần tìm ra nguyên nhân khiến hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại LPBank Chi nhánh Đắk Lắk chưa được phát triển. Do vậy, tác giả đã chọn đề tài “Phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk” làm đề án tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Tài chính ngân hàng tại Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Xung quanh vấn đề nghiên cứu về tín dụng Ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa đã có khá nhiều văn bản và công trình đề cập đến. Trong đó đáng chú ý có một số công trình như sau: Phan Ngọc Sơn (2018), “Hoàn thiện hoạt động cho vay ngắn hạn với doanh nghiệp tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Đắk Lắk”: tác giả đã phân tích thực trạng hoạt động cho vay ngắn hạn đối với khách hàng doanh nghiệp của các ngân hàng thương mại, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện hoạt động này. Nghiên cứu đã chỉ ra những hạn chế tồn tại từ cả phía ngân hàng, doanh nghiệp và môi trường kinh doanh trong giai đoạn 2014- 2017, đồng thời phân tích các nguyên nhân từ các yếu tố: ngân hàng, khách hàng, môi trường kinh doanh và tính pháp lý của hệ thống pháp luật. Từ đó, luận văn đưa ra những khuyến nghị cụ thể nhằm hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng BIDV chi nhánh Bắc Đắk Lắk trong giai đoạn 2018- 2020. [16] Lưu Phan Khánh Ly (2023), “Hoàn thiện cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại NHTMCP Ngoại Thương Việt Nam, Chi nhánh Đắk Lắk”, Đại học Kinh tế Đà Nẵng. Tác giả đã nghiên cứu cơ sở lý luận về hoạt động cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại, và phân tích thực trạng các chỉ tiêu đánh giá sự mở rộng hoạt động cho vay KH DNNVV tại Vietcombank CN Đắk Lắk giai đoạn năm 2020-2023 và đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Đắk Lắk trong thời gian tới. [6] 2
Đinh Vũ Hoàng (2018), “Phân tích hoạt động cho vay ngắn hạn khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Đắk Lắk”, Đại học Kinh tế Đà Nẵng. Nghiên cứu được tiến hành tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Đăk Lăk (Vietinbank Đăk Lăk) trong giai đoạn từ năm 2013 đến 2017. Luận văn tập trung phân tích hiệu quả của hoạt động cho vay ngắn hạn đối với hoạt động kinh doanh của Vietinbank Đăk Lăk, từ đó đề xuất những giải pháp hoàn thiện hoạt động cho vay. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra những điểm yếu chưa được khắc phục trong quy trình cho vay, những điểm mà các nghiên cứu trước đây chưa đề cập. Nói một cách đơn giản, luận văn này đi sâu vào phân tích thực trạng hoạt động cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp tại Vietinbank Đăk Lăk, xác định những điểm yếu và nguyêsn nhân dẫn đến chúng. Từ đó, luận văn đưa ra những đề xuất giải pháp nhằm khắc phục các hạn chế, nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay ngắn hạn trong tương lai. [5] Nguyễn Thị Thanh Trúc (2023), ‘Tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng của doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay - Thực trạng và giải pháp’’. Tạp chí Kinh tế và Dự báo số 13 - tháng 5/2023. Bài viết nghiên cứu về thực trạng tiếp cận vốn tín dụng của các DNNVV đang gặp rất nhiều khó khăn và đưa ra một số khuyến nghị cho thực trạng tiếp cận vốn của các DNNVV. [18] Đoàn Anh Tuấn (2023) “Tháo gỡ vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa”. Tạp chí Kinh tế và Dự báo số 11 - tháng 4/2023. Bài báo đã chỉ ra thực trạng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng đối với DNNVV tại Việt Nam, thực tế, các DNNVV hiện nay vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng và đề xuất một số biện pháp tháo gỡ vướng mắc. [17] Bùi Vĩnh Thanh (Ngân hàng VietinBank - Chi nhánh Tây Tiền Giang) (2021), “Các yếu tố ảnh hưởng đến doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn tại ngân hàng Vietinbank Tây Tiền Giang” theo Tạp chí Công thương số ra ngày 14/04/2021: Bài viết nhằm đề cập về nội dung các yếu tố ảnh hưởng đến doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn tại ngân hàng Vietinbank Tây Tiền Giang. Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố khiến các tổ chức tài chính và ngân hàng ngần ngại giải ngân đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ là do không có tài sản thế chấp và thành tích tốt của công ty. [19] 3
Nguyễn Quốc Hưng (2021), “Giải pháp tiếp cận tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam” theo Tạp chí Ngân hàng, số ra ngày 04/08/2021: Bài nghiên cứu đã phân tích khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Nguồn vốn từ tín dụng ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tăng trưởng khu vực kinh tế, có ảnh hưởng tích cực đối với hoạt động ngân hàng, chính sách tiền tệ, và thị trường tín dụng, thanh toán, ngoại hối. Nghiên cứu này cũng đưa ra giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho DNNVV, hỗ trợ hoạt động sản xuất - kinh doanh trong tương lai. [3] Đặng Thị Huyền Hương (2017), “Các nhân tố bên trong ảnh hướng đến sự tiếp cận nguồn vốn vay chính thức của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội” theo Tạp chí Quản lý và kinh tế quốc tế, số ra ngày 13/12/2017: Bài viết phân tích các yếu tố nội tại của doanh nghiệp tác động đến khả năng tiếp cận nguồn vốn vay của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Hà Nội. Tác giả chỉ ra rằng tình trạng khan hiếm vốn và khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn tài chính hợp pháp từ ngân hàng cùng tổ chức tín dụng đang trở thành thách thức lớn đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên toàn quốc, đặc biệt là ở khu vực Hà Nội.[4] Như vậy, mặc dù đã có nhiều công trình khoa học tập trung vào nghiên cứu hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp của các NHTM, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu về phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk giai đoạn 2021- 2023. Vì vậy việc phân tích, đánh giá nhằm phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp tại LPBank – Đắk Lắk trong bối cảnh kinh tế thị trường tài chính đầy biến động như hiện nay là thật sự cần thiết. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án Mục tiêu của đề án là đề xuất giải pháp nhằm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk. Để đạt được mục tiêu phát triển cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liện Việt chi nhánh Đắk Lắk, đề án cần thực hiện các nhiệm vụ sau: 4
+ Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại; + Đánh giá thực trạng hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại LPBank Chi nhánh Đắk Lăk + Đề xuất các giải pháp nhằm phát triển cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại LPBank Chi nhánh Đắk Lăk 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Ngân hàng Thương mại cổ phần Phạm vi nghiên cứu: + Nội dung nghiên cứu: Đề án nghiên cứu hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt định hướng đến năm 2030. Nghiên cứu hoạt động cho vay đối với khách hàng DNNVV dựa trên các tiêu chí đánh giá phát triển cho vay gồm có: (i) Quy mô dư nợ cho vay khách hàng DNNVV, (ii) cơ cấu dư nợ cho vay khách hàng DNNVV, (iii) chất lượng tín dụng trong hoạt động cho vay khách hàng DNNVV,(iv) Thu nhập từ hoạt động cho vay khách hàng DNNVV + Phạm vi không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt- Chi nhánh Đắk Lắk + Phạm vi thời gian: Nghiên cứu thực trạng Cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa nhỏ và vừa của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk các năm 2021, 2022 và 2023 và các giải pháp định hướng đến 2030. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận: nghiên cứu lý thuyết tổng quan, nghiên cứu những vấn đề cơ bản liên quan cơ sở lý luận về doanh nghiệp nhỏ và vừa và hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng thương mại. Phương pháp thu thập thông tin: Đề án sử dụng nguồn thông tin từ các báo cáo kết quả kinh doanh của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đăk Lăk để thu thập thông tin. Các thông tin thu thập trong đề án được ghi chép nguồn trích dẫn rõ ràng và được ghi trong danh mục tài liệu tham khảo. Dữ liệu trong đề 5
án được thu thập thông qua những phương tiện đại chúng như internet, báo chí và chủ yếu thông qua số liệu thực tiễn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đăk Lăk. Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu: Đề án sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu định tính, phân tích định lượng, phương pháp thống kê và phân tích. Phương pháp phân tích thông tin: Phương pháp phân tích định tính , định lượng và thống kê, mô tả 6. Hiệu quả của đề án Đối với Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Đắk Lắk: Đề án đã hệ thống hóa lại cơ sở lý luận, giúp ban lãnh đạo nhìn nhận tổng quát và đánh giá thực trạng hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại NHTM Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Đắk Lắk. Từ đó, đề án rút ra những hạn chế, vướng mắc còn tồn đọng trong hoạt động cho vay khách hàng DNNVV tại chi nhánh và đưa ra giải pháp khắc phục. Đề án đã góp phần không nhỏ cho ban lãnh đạo trong việc phân tích đánh giá và đưa ra quyết định nhằm hoàn thiện hoạt động cho vay đối với DNNVV hướng đến mục tiêu chiến lược chi nhánh trong thời gian sắp tới. Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hệ thống hoá các đặc điểm và vai trò của DNNVV trong nền kinh tế, nghiên cứu đưa ra những khó khăn hạn chế của các DNNVV trong vấn đề tiếp cận vốn của các NHTM. Đề án nghiên cứu và đưa ra các giải pháp phát triển cho vay khách hàng DNNVV của các NHTM sẽ giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng khả năng tiếp cận được nguồn vốn tín dụng từ các NHTM nhằm bổ sung nguồn vốn sản xuất kinh doanh, tăng trưởng quy mô hoạt động. 6
7. Kết cấu của đề án Kết cấu của đề án bao gồm phần mở đầu, phần tiểu kết và phần kết luận, cùng với danh mục tài liệu tham khảo. Các chương của đề án có nội dung như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Đắk Lắk. Chương 3: Giải pháp và lộ trình phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - chi nhánh Đắk Lắk 7
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Khái quát về hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại 1.1.1 Khái quát về doanh nghiệp nhỏ và vừa 1.1.1.1 Khái niệm về doanh nghiệp nhỏ và vừa Theo quy định tại Điều 4 Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa số 04/2017/QH14 năm 2017, xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa như sau: Doanh nghiệp nhỏ và vừa bao gồm doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa, có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và đáp ứng một trong hai tiêu chí sau đây: + Tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng; + Tổng doanh thu của năm trước liền kề không quá 300 tỷ đồng. Doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa được xác định theo lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; công nghiệp và xây dựng; thương mại và dịch vụ. [14] Bảng 1.1: Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam (Nguồn: Nghị định số 80/2021/NĐ-CP) 8
1.1.1.2 Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa Doanh nghiệp nhỏ và vừa mang đầy đủ yếu tố pháp lý của một doanh nghiệp theo Điều 4(10) Luật Doanh nghiệp 2020, đó là: “Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.” [15] Ngoài ra doanh nghiệp nhỏ và vừa còn có một số đặc điểm về mặt kinh tế và quản trị doanh nghiệp như: Tính đa dạng Doanh nghiệp nhỏ và vừa là loại hình doanh nghiệp hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau như nông, lâm, ngư nghiệp, công nghiệp, xây dựng, thương mại, dịch vụ…Đồng thời, quy mô của DNNVV cũng cho phép lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp; Và điều đó cho phép các doanh nghiệp nhỏ và vừa linh hoạt, thích ứng với những thay đổi của thị trường. Về quy mô Doanh nghiệp nhỏ và vừa là doanh nghiệp có quy mô vốn nhỏ; sử dụng lao động ít hơn, doanh thu thấp hơn, trình độ quản lý doanh nghiệp và chất lượng nhân sự, công nhân của doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng như chi phí đào tạo lao động không cao so với các loại hình doanh nghiệp khác. Tính dễ bị tổn thương Xuất phát điểm của các DNNVV thường có ít vốn và để đầu tư mở rộng sản xuất, hầu hết các doanh nghiệp đều cần phải vay vốn từ bên ngoài. Do việc vay vốn cần có tài sản thế chấp nên cơ chế tiếp cận vốn này là một rào cản đối với các DNNVV. Ngoài ra, do nguồn vốn thấp nên các chủ DNNVV không thể cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn trong việc đầu tư máy móc, công nghệ hiện đại cũng như tuyển dụng những người lao động có tay nghề cao. Bản thân người lao động có thể không được đào tạo hoặc đào tạo lại do kinh phí hạn chế nên trình độ tay nghề và kỹ năng của người lao động trong DNNVV còn tương đối thấp. DNNVV có khả năng linh hoạt hơn trong khởi nghiệp Với cơ cấu tổ chức gọn nhẹ, DNNVV có khả năng nhận biết nhanh chóng những thay đổi của nhu cầu thị trường và điều chỉnh phương hướng kinh doanh 9
nhanh chóng. Điều này giúp họ phát huy tính sáng tạo, tính độc lập và lựa chọn sản phẩm, dịch vụ một cách nhạy bén. 1.1.1.3 Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa đối với nền kinh tế Trong những năm gần đây, DNNVV có vị trí ngày càng quan trọng trong nền kinh tế mỗi nước, đặc biệt là những quốc gia đang phát triển. Mỗi địa phương có đặc điểm phát triển kinh tế khác nhau thì vai trò của DNNVV cũng thể hiện ở các mức độ khác nhau, tuy nhiên đều thể hiện rõ ràng trên các phương diện cơ bản: (i)Vai trò đối với kinh tế, (ii)vai trò đối với xã hội. Điều này được thể hiện như sau: Thứ nhất, các DNNVV có mặt ở đa số các lĩnh vực sản xuất kinh doanh của nền kinh tế, góp phần làm đa dạng nền kinh tế trong cơ chế thị trường. Do có lợi thế qui mô nhỏ và vừa nên dễ linh động, sáng tạo hơn trong sản xuất kinh doanh, có thể kết hợp chuyên môn hoá và đa dạng hoá, đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế thị trường. Các DNNVV có vòng quay vốn ngắn, không đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn, không cần có lao động có tay nghề cao, thâm nhập thị trường và rời khỏi thị trường dễ dàng. Thứ hai, các DNNVV góp phần tạo ra nhiều việc làm mới cho người lao động, giảm thiểu áp lực về việc làm và thất nghiệp. Hiện nay, giải quyết việc làm cho người lao động góp phần ổn định xã hội và an sinh xã hội là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của đất nước. Trên thực tế, DNNVV tạo ra việc làm cho số lượng lớn những người mới gia nhập vào thị trường lao động hằng năm. Đồng thời, sử dụng hợp lý nguồn lực lao động tại địa phương, nhằm góp phần tạo việc làm và gia tăng thu nhập cho người dân. Thứ ba, các DNNVV góp phần vào việc tạo lập sự phát triển bền vững thông qua chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo vùng, miền. Thực tế, các doanh nghiệp lớn thường tập trung nhiều ở các đô thị, khu công nghiệp lớn, và điều này đã xảy ra sự mất cân bằng về phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội giữa đô thị và nông thôn, giữa các vùng, miền. Do đó, phát triển DNNVV có ý nghĩa to lớn trong việc tạo lập sự cân đối về trình độ phát triển giữa các vùng, miền đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững. Sự phát triển của các DNNVV ở nông thôn sẽ thu hút được người lao động thiếu hoặc không có việc làm và có thể lôi kéo số lượng lớn 10