Đề cương chi tiết môn Sinh lý học hoạt động thần kinh cấp cao - GV Nguyễn Thị Minh Hằng

ĐỀ CƢƠNG CHI TIẾT MÔN SINH LÝ HỌC HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Đại học Quốc gia Hà Nội Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Khoa Tâm lý học 1. Thông tin về giảng viên 1.1.Họ và tên giảng viên 1: Nguyễn Thị Minh Hằng Chức danh, học hàm, học vị: tiến sĩ Tâm lý học Thời gian, địa điểm làm việc: thứ 2, 6 tại Phòng 110, tầng 1 nhà D, Khoa Tâm lý học, Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Địa chỉ liên hệ: Khoa Tâm lý học, Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, tầng 1, nhà D, 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Điện thoại: 84-4-8588003, di động: 0945688896, e-mail: hang_3000@yahoo.com Các hướng nghiên cứu chính: - Hoạt động thần kinh cấp cao và tâm lý - Tâm lý học phát triển - Các phƣơng pháp nghiên cứu trong TLH lâm sàng - Tâm lý học đƣờng - TLH hành vi lệch chuẩn - Gia đình và sự phát triển tâm lý trẻ em 1.2. Họ và tên giảng viên 2: Võ Thị Minh Chí Chức danh, học hàm, học vị: phó giáo sƣ, tiến sĩ Tâm lý học Thời gian, địa điểm làm việc: tất cả các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 tại Viện tâm sinh lý, Trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội. Địa chỉ liên hệ: Viện Tâm – sinh lý, Trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội, 136 Xuân Thuỷ, Dịch Vọng, Hà Nội. Bộ môn: Tâm lý học đại cƣơng<br /> <br /> 1<br /> <br /> Điện thoại: 84-4-7547225. Các hướng nghiên cứu chính: - Hoạt động thần kinh và tâm lý - Tâm bệnh học - Tâm lý học y học 2. Thông tin chung về môn học 2.1. Tên môn học: Hoạt động thần kinh cấp cao (HĐTKCC) 2.2. Mã số môn học: 2.3. Số tín chỉ: 3 2.4. Môn học: Bắt buộc 2.5. Các môn học tiên quyết: Giải phẫu sinh lý ngƣời 2.6. Các môn học kế tiếp: Tâm lý học thần kinh, Tâm bệnh học đại cƣơng, Tâm bệnh học trẻ em. 2.7. Giờ tín chỉ đối với các hoạt động: + Nghe giảng lý thuyết: 29 giờ + Bài tập: 2 giờ + Thảo luận: 8 giờ + Tự học: 6 giờ 2.8. Địa chỉ Khoa phụ trách môn học: Khoa Tâm lý học, Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, tầng 1, nhà D, 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. 3. Mục tiêu môn học: 3.1. Mục tiêu chung: 3.1.1. Kiến thức: Nắm đƣợc đối tƣợng, nhiệm vụ và ý nghĩa của môn học “Hoạt động thần kinh cấp cao”. Phân bịêt đƣợc hai khái niệm: hoạt động thần kinh cấp cao và hoạt động thần kinh cấp thấp.<br /> <br /> 2<br /> <br /> Ngƣời học cần hiểu đƣợc nội dung các khái niệm cơ bản của môn học, nắm đƣợc ý nghĩa và mối liên hệ của hoạt động thần kinh cấp cao với các hiện tƣợng tâm lý ngƣời. Lịch sử nghiên cứu HĐTKCC. Hiểu và phân tích đƣợc các nguyên tắc, các quy luật của HĐTKCC. Trình bày và phân tích đƣợc phƣơng pháp nghiên cứu phản xạ có điều kiện, cơ chế thành lập phản xạ có điều kiện. Lấy đƣợc các ví dụ trong đời sống nói chung và các hiện tƣợng tâm lý nói riêng để chứng minh và phân tích đặc điểm cũng nhƣ vai trò của phản xạ có điều kiện. Nắm vững học thuyết về hệ thống chức năng của Anôkhin: khái niệm, cơ sở khoa học, cấu trúc của một hệ thống chức năng, ý nghĩa của học thuyết đối với Tâm lý học. Nắm đƣợc đặc điểm của hai quá trình thần kinh là ức chế và hƣng phấn. Lý giải đƣợc cơ chế sinh lý của giấc ngủ, chiêm bao và thôi miên. Phân tích đƣợc các đặc điểm hoạt động thần kinh cấp cao ở ngƣời. Phân tích đƣợc các biểu hiện bệnh lý của HĐTKCC. Giải thích đƣợc cơ chế sinh lý của một số hiện tƣợng tâm lý (cảm giác, tri giác, chú ý, trí nhớ, tƣ duy, tƣởng tƣợng, xúc cảm …). 3.1.2. Kỹ năng: Sử dụng tốt các kỹ năng tự nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị xemina và trình bày một vấn đề sinh lý học. Có khả năng làm việc theo nhóm Kỹ năng giải thích đƣợc cơ sở HĐTKCC của các hiện tƣợng tâm lý. Kỹ năng phân tích các bài tập tình huống dƣới góc độ của HĐTKCC. 3.1.3. Thái độ: Tham gia đầy đủ các buổi lên lớp, chuẩn bị tốt các bài thảo luận và bài tập do giáo viên yêu cầu, tích cực phát biểu trên lớp, trong các giờ xemina;<br /> <br /> 3<br /> <br /> Có thái độ khách quan về mối quan hệ giữa sinh lý và tâm lý. 3.2. Mục tiêu của từng bài học cụ thể Mục tiêu Nội dung Nắm Nội dung 1 đƣợc khái Phân biệt đƣợc Nêu ví dụ phân tích và mối liên hệ giữa HĐTKCC và các hiện tƣợng tâm lý. Nêu đƣợc các giai Hiểu đƣợc các đặc Phân tích đƣợc các đoạn nghiên cứu điểm của từng giai thành Nội dung 2 HĐTKCC đoạn nghiên đoạn. phát cứu triển nghiên trong tựu cứu niệm về HĐTKCC HĐTKCC HĐTK cấp thấp. Bậc 1 Bậc 2 Bậc 3<br /> <br /> HĐTKCC và các HĐTKCC và phân tiêu tích ý nghĩa của giải các hiện tƣợng tâm lý. Trình bày đƣợc nội Hiểu đƣợc ý nghĩa Phân tích một ví dụ dung cơ bản của của học thuyết về để học Nội dung 3 thuyết HĐTKCC của I.P. Pavlov Pavlov. đối chứng minh về HĐTKCC của I.P. rằng hoạt động tâm với lý là kết quả và biểu hiện của các quá trình phân tích và tổng hợp các tín hiệu từ môi trƣờng bên ngoài. Nắm đƣợc các khái Phân biệt đƣợc các Phân tích một ví dụ niệm: phản xạ, khái niệm: phản xạ cụ thể để chứng Tâm lý học. biểu của mỗi giai chúng trong việc lý<br /> <br /> 4<br /> <br /> cung phản xạ, điểm không điều kiện và minh rằng các hiện Nội dung 4 ƣu thế, vòng phản phản xạ có điều tƣợng tâm lý đƣợc xạ, bản năng. kiện, lấy ví dụ cho hình thành trên cơ mỗi loại phản xạ có sở điều kiện (PXCĐK). Nội dung 5 - Nắm đƣợc sơ Hiểu lƣợc về một số dung phƣơng nghiên HĐTKCC PXCĐK đƣợc của nội Phân các quan của tích niệm và các đƣợc của quan PXCĐK.<br /> <br /> pháp thuyết khác nhau Pavlov<br /> <br /> cứu về việc cơ chế hình niệm hiện nay về thành đƣờng liên cơ chế hình thành thời.<br /> <br /> - Cơ chế hình thành hệ thần kinh tạm PXCĐK. Trình bày đƣợc đặc Phân biệt đƣợc hệ Phân tích một số ví điểm của hoạt động thống chức năng và dụ cụ thể để chứng phân tích và tổng cung phản xạ. Phân minh rằng các hiện Nội dung 6 hợp của võ não và tích đƣợc ý nghĩa tƣợng tâm lý, đặc nắm đƣợc nội dung của học thuyết về biệt là các hiện cơ bản của học hệ thống chức năng tƣợng tâm lý cấp thuyết về hệ thống của Anôkhin đối cao chức năng. với Tâm lý học. đƣợc hình thành trên cơ sở của các hệ thống chức kinh. Trình bày đƣợc đặc Hiểu đƣợc ý nghĩa Vận Nội dung 7 dụng đƣợc điểm và phân loại của các loại ức chế kiến thức về các các ức chế không có điều kiện trong loại ức chế có điều điều kiện và ức chế hoạt động sống của kiện để giải thích năng thần<br /> <br /> 5<br /> <br />