Ụ Ọ Đ C
ả ừ ệ ượ ệ Ngay t Ề ƯƠ ụ Câu 1: Giáo d c là m t hi n t ng xã h i đ c bi khi xu t hi n trên trái đ t, đ t n t
ườ ầ
ề ượ ụ ừ ầ c nhi u kinh nghi m s ng, kinh nghi m lao đ ng và chinh ph c thiên nhiên, t
ầ ệ ạ ố ữ ể ồ ố NG GIÁO D C H C ệ ộ ặ t ườ ề ồ ạ ộ i con ng i ph i lao đ ng. Trong lao ế ớ ứ ậ i nh n th c th gi i xung quanh, d n d n tích ệ ộ đó ế ấ t y cho nhau. Đó chính là ngu n g c phát sinh
ộ ấ ấ ộ ố ộ đ ng và trong cu c s ng hàng ngày con ng lũy đ ề ả n y sinh nhu c u truy n đ t nh ng hi u bi ụ ủ c a hi n t ng giáo d c.
ạ ề ấ ả ươ ử ụ ệ ượ Lóc ®Çu GD xuÊt hiÖn nh mét hiÖn tîng tù ph¸t, diÔn ra ®¬n gi¶n theo lèi quan s¸t b¾t chíc, vÒ sau GD trë thµnh mét h® cã ý thøc. Con ngêi dÇn dÇn biÕt x¸c ®Þnh môc ®Ých, hoµn thiÖn vÒ néi dung vµ t×m ra c¸c ph¬ng thøc ®Ó tæ chøuc qu¸ tr×nh GD cã hiÖu qu¶. Ngµy nay, GD ®· trë thµnh 1 h® ®îc t/chøc ®/biÖt, ®¹t ®Õn tr×nh ®é cao, cã ch/tr×nh, khoa häc, cã ndung, pp hiÖn ®¹i, diÔn ra theo mét nhÞp ®é khÈn tr- ¬ng, vµ ®· trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy sù pt nhanh chãng cña xh lo¹i ngêi. t c các ph ị ng giáo d c trong l ch s nhân lo i v t ệ ng di n ta
ấ ữ
ệ ượ Phân tích hi n t ấ ộ ệ ượ ở ụ ỉ t ch có
ụ ể ụ ặ ng đ c bi ườ ở i, ệ dâu có con ng ộ xã h i loài ng i ườ . Giáo d c xu t ấ ổ
(Lª Nin) ệ ế ườ i ườ ë đó có giáo d c (tính ph ằ th y có nh ng tính ch t sau đây: Giáo d c là m t hi n t ắ hi n, phát tri n g n bó cùng loài ng bi n). Khi nào cón loài ng ụ i lúc đó còn giáo d c (tính vĩnh h ng).
ộ ộ ệ ượ
ạ ấ ườ ụ ề ả
ụ ệ ự ứ ề ướ ủ ể ủ ng c a th h tr
ứ ạ ớ ạ ự sù đ nh h ị ơ ộ ộ , là hi n t ế ế ệ ướ ng th c giáo d c là c h i giúp m i cá nhân đ t t
ả ể Giáo d c là m t hình thái ý th c xã h i ử ụ i. V b n ch t giáo d c là s truy n đ t và ti p thu kinh nghi m ls xh c a các th ng ủ ề ụ ệ c cho s phát tri n c a th h h . V m c đích giáo d c là ụ ỗ ề sau, v ph ố ả b o cho s k th a, ti p n i và phát tri n nh ng thành qu văn hóa c a xã h i loài ng
ị ờ ế ệ ượ ộ ầ ủ ị ươ ự ế ừ ụ ủ ng văn minh c a xã h i loài ế ế ệ ơ ở ả i h nh phúc và là c s đ m ườ i. ử
ả ụ ử ị Giáo d c là hi n t ộ ở ị
ặ ạ ử ộ ộ ộ ử Ở ỗ ể ủ ị
ể ủ ụ
ụ ượ ử ụ ụ ấ ộ
ợ ủ ằ ư ộ c s d ng nh m t ộ i c a mình thông qua mđích, n i dung và
ươ ầ công c c a giai c p c m quy n nh m duy trì ql ph
ử ề ề ỗ ố ữ ủ ử, giáo d c ra đ i theo nhu c u c a l ch s xã ng có tính l ch s ể ủ ị ể ặ ộ h i, m t m t nó ph n ánh trình đ phát tri n c a l ch s , b quy đ nh b i trình đ phát tri n ạ ự ự ủ ị c a l ch s , m t khác nó l m i giai đo n i tác đ ng tích c c vào s phát tri n c a l ch s . ử ộ ptri n c a XH có m t trang l s giáo d c. ấ . Trong xã h i có giai c p, giáo d c đ Giáo d c có tính giai c p ụ ủ ề ấ ụ ng pháp giáo d c ụ Giáo d c có tính dân t c
ố ữ ị ắ ữ ư ặ ộ ụ ở ỗ ướ m i n
ừ ữ ụ
ộ . M i qu c gia đ u có m t trth ng l ch s , có n n văn hóa ộ ThÓ riêng, cho nên gd c c cũng có nh ng nét đ c đáo, nh ng s c thái đ c tr ng. hiÖn trong m®Ých, néi dung, pp vµ trong s¶n phÈm gd cña m×nh. Do vËy, gd cã tÝnh d téc. NÒn gd hiÖn ®¹i VN mang ®Ëm ®µ b¶n s¾c dt ViÖt Nam. ộ ử ể ấ ộ ệ ị ự nh ng phân tích trên, ta có th th y giáo d c là m t hi n t t, b n ch t c a nó là s truy n đ t và lĩnh h i k/ nghi m l ch s xã h i c a các th h
Tãm l¹i, t ả ườ ệ ượ ộ ủ ộ ạ ề ế ệ ố ế ấ ủ ờ ộ ặ ng xã h i đ c ế ệ ạ i, nh có gd mà các th h n i ti p nhau ptri n, tinh hoa văn hóa d t c và nhân lo i
ế ườ ổ ơ ở ể ừ i không ng ng ti n lên.
ệ ượ ộ ộ ệ ố ượ ệ cách là m t hi n t ng xh và m t h th ng đ ứ ặ c tch c đ c bi t, ta
ạ
ộ ụ ọ ượ c th hi n đ y đ nh t trong đào t o nhân l c. M t ự ầ ủ ấ ả ự ộ ỹ ủ ả ậ ố ệ bi loài ng ượ ế ừ đ c k th a, b sung trên c s đó mà XH loài ng ủ ụ ứ Câu 2: ch c năng c a g d c ớ ư ứ Nghiên c u gd v i t ấ ữ ụ th y gd c có nh ng cnăng sau: ứ ế ả ấ Ch c năng kinh t s n xu t ế ủ ứ c a giáo d c h c đ Ch c năng kinh t ể ấ ướ đ t n ự ể ệ c mu n ptri n ph i có đ nhân l c và nhân l c ph i có trình đ k thu t cao.
1
ứ
ụ ụ
ề ậ ự ỷ ươ , k c ụ ộ ủ ấ ấ ng g c p, l t ể ủ ấ ướ c. ng c a đ t n ầ ở ố ố i s ng xã h i. Gd c làm cho tr nên thu n
ụ ấ ị ư ưở ng t Ch c năng chính tr t ủ ọ Giáo d c là công c c qtr ng c a giai c p, c a xh đ duy trì tr t t ượ ệ ư ưở ể Gd c có th truy n bá đ c h t ằ nh t, công b ng, văn minh.
ứ ượ ể ệ ồ ưỡ
c th hi n qua Nâng cao dân trí và b i d ạ ề ộ ộ đ ng nhân tài Ch c năng văn hóa xã h i ị ệ ụ V nâng cao dân trí: Giáo d c là quá trình truy n đ t và lĩnh h i kinh nghi m l ch s
ề ộ ủ ế ệ ứ ế ở
ạ ứ ủ ể ề
ử ệ ỗ xã h i c a các th h , quá trình giúp cho m i cá nhân tích lũy ki n th c, m mang trí tu , ộ ả ồ hình thành văn hóa, đ o đ c, giúp xã h i b o t n và phát tri n n n văn hóa c a mình. ụ ủ ấ ứ ờ ạ ề B i d
ướ ướ ữ ố ng nhân tài: N n giáo d c c a b t c qu c gia nào, th i đ i nào không nh ng ệ ng vào ng vào vi c nâng cao dân trí, mà còn h
ồ ưỡ ể ồ ưỡ ệ ướ h quá trình phát tri n và b i d ng vào vi c nâng cao dân trí, mà còn h ng nhân tài
ể ệ ẻ Câu 3: phân tích quá trình giáo d cụ ụ Giáo d c là quá trình tác đ ng đ hình thành nhân cách cho các th h tr theo m c
ộ ượ ể ệ ườ ọ ng quan tr ng sau:
ằ c th c hi n b ng các quan đ ạ ữ ộ ư ọ : m t trong nh ng con đ
ườ ườ
ườ ng. Nhà tr ươ ươ ộ ọ ậ ng trình, ph ng ti n và ph
ọ ng là t ệ ượ ọ ớ ọ
ươ ố ượ ị ộ c trang b m t kh i l ắ ữ ẩ
ụ đích xã h i, quá trình này đ ụ Giáo d c thông qua d y h c ư ọ ể ệ ẻ ộ ệ ượ ng, h c sinh d ẩ ụ ườ ấ ả
ế ệ ẻ ấ ỹ ủ ộ ờ ượ ấ ả ệ ườ ắ ọ ạ ộ ọ ng quan tr ng nh t trong t
ấ ể ng quan tr ng nh t đ giáo ổ ứ ụ ụ ch c giáo d c d c th h tr là đ a h c sinh vào h c t p trong nhà tr ạ ệ ng pháp hi n đ i. Trong nhà chuyên nghi p, có n i dung ch ụ ệ ế ườ ứ c ti p th ni m ng l n tri th c khoa h c, đ tr ọ ạ ọ ự ữ ứ ạ đ o đ c, văn hóa, th m m , nh ng quy t c nh ng chu n m c xh qua các môn h c. D y h c ữ c nh ng ng giáo d c ch đ ng, ng n nh t có hi u qu , giúp th h tr tránh đ là con đ ấ ẫ mò m m, v p váp cu c đ i. D y h c là con đ t c các con ườ đ ng giáo d c.
ụ ụ ộ
ạ ộ ạ ộ ụ i là m t h th ng liên t c các ho t đ ng và con ng
ạ ổ ứ ộ ệ ố ườ ữ
ụ ụ ạ ộ ộ ch c các ho t đ ng phong phú và đa d ng ườ ớ ạ ộ ộ Giáo d c thông qua t ườ ủ ố s ng c a con ng ề ạ ộ các ho t đ ng đó. Con ng ề ặ đ c thù và đ u có tác d ng giáo d c: Vui ch i, lao đ ng, ho t đ ng xã h i.
ụ ộ ạ : Toàn b cu c ớ i l n lên cùng v i ỗ ạ i có nhi u d ng ho t đ ng, m i d ng ho t đ ng có nh ng nét ạ ộ ọ ạ ậ ứ ể ổ ơ Giáo d c thông qua sinh ho t t p th
ườ ủ ể
ụ ầ ạ ộ ậ ợ
ậ ể ừ ể ườ ổ ứ ố ạ ộ ụ ệ ậ ọ ế ng ti n giáo d c con ng ộ ể: T ch c cho h c sinh ho t t p th là m t ng. Trong ho t đ ng t p th , cá nhân cung nhau ườ ừ ng, v a là ụ ng giáo d c t các ho t đ ng t p th là con đ i, t
ạ ậ ạ ộ ho t đ ng giáo d c quan tr ng c a nhà tr ạ ộ ho t đ ng, tinh th n đoàn k t, tình thân ái, tính h p tác. T p th v a là môi tr ườ ươ ph ch c t đúng đ n.ắ ự ưỡ ườ ề Nhân cách đ T tu d ng:
ng trong đó có t ự ứ ụ ng hay còn goi là t
giáo d c. T tu d ưỡ ự ố ớ ế ả
ự ộ ố ự ạ ậ ệ ả ủ ướ ụ ế ị ủ ế ự tu ấ ưỡ ng bi u hi n ý th c và tính tích c c cao nh t ẩ ng là k t qu c a quá trình giáo d c, là s n ph m c ti p theo và quy t đ nh c a quá
ằ ượ c hình thành b ng nhi u con đ ể ự ưỡ d ủ c a cá nhân đ i v i cu c s ng. T tu d ứ ậ ủ c a nh n th c và s t o l p các thói quen hành vi, là b trình giáo d c.ụ
ụ ả ờ Các con đ ng giáo d c không ph i là riêng l
ườ ổ ẻ ể ạ ượ ỗ ợ ẫ
ụ ứ ợ ườ ụ ắ ắ ộ ệ ố , tách r i mà là m t h th ng g n bó ố ợ ộ ụ c m c tiêu giáo d c xã h i. Ph i h p ậ ệ ụ ng giáo d c chính là nguyên t c giáo d c ph c h p và cũng là ngh thu t giáo
ụ ộ ớ v i nhau, chúng b sung, h tr l n nhau đ đ t đ các con đ d cụ ọ Câu 2: Giáo d c là m t khoa h c
2
ụ
ế ụ ứ ứ ượ
ố ượ ố ượ
ệ
ọ ồ ậ ể ề ộ ệ ố
ụ
ồ ả ả ậ ị i thích ngu n g c phát s nh và b n ch t c a hi n t
ệ ượ ụ ổ ứ ằ ố ố ng g d. Tìm ra các quy lu t chi ph i ạ ch c chúng đ t
ệ ự ể ủ ướ ự ệ ộ ạ ng ptri n c a xh i hi n đ i,
ố ố ự ấ ả i hi u qu cao nh t. ụ ể ủ ở ự ươ ả ng lai..
ự ủ KH vµ CN ơ ở ứ ụ míi trên c s các thành t u c a
ệ ụ ệ ằ ạ ạ
ấ ượ ng gd c và đào t o. ớ ế ụ ứ ủ ự ả
ụ ủ ứ
ấ ườ ệ ự ụ ứ ự ế ọ GD và chi ra con đ
ệ ố
ệ ế ạ ặ ố
ệ ớ ấ ủ ơ ả ệ
ổ ứ ệ ụ ộ
ụ ớ ụ ụ ằ ơ ạ ế ch c, có k ho ch có n i dung và c gd c trong các c quan gd c, nh m hình ọ ộ i ng ườ ượ i đ
ưở ẹ ả ộ ụ c gd c lý t
ườ ượ i đ ữ ơ ắ ử ủ
lu ữ ứ ộ
ộ hiÖn tîng xh , cã tÝnh phóc t¹p vÒ nhiÒu khÝa c¹nh. Tõ tríc ®Õn nay, ngêi Gd c là m t ta thêng nghcøu GDH víi t c¸ch lµ mét khoa häc vÒ sù gd con ngêi. Còng nh bÊt kú mét kh nµo, GDH cã ®èi t ứ ệ ố ng nghc u, h th ng lý thuy t, nhv nghc u và p pháp ngc u. ứ : ng nghiên c u Đ i t ủ GDH chính là qtrình giáo d c ụ toµn vÑn, mét bé phËn trong qu¸ ứ Đ i t ng nghc u c a tr×nh gd nãi chung. §ã lµ mét qtr×nh t¸c ®éng cã ý thøc, cã môc ®Ých, cã tæ chøc qu¶n lÝ khoa häc, ®îc tæ chøc trong mét xh nhÊt ®Þnh. Theo nghÜa réng, QTGD lµ mét qtr×nh h×nh thµnh nh c¸ch ®îc tæ chøc cã m®Ých, cã khoa häc. QTGD bao gåm sù thèng nhÊt cña QTDH vµ QTGD. Theo nghÜa hÑp: c¸c QT nµy ®Òu thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng chung cña GD trong viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch toµn diÖn. QTGD lµ mét hÖ thèng bao gåm c¸c thµnh tè cÊu tróc nh: m®, ndung gd, pp, ptiÖn, h×nh thøc tæ chøc, ngêi gd , ngêi ®îc gd, kÕt qu¶ gd ->GDH nghiªn cøu kh¸m ph¸ b¶n chÊt cña QTGD, t×m tßi ph¸t hiÖn c¸c qluËt GD, c¸c con ®êng cã hqu¶ ®Ó n©ng cao chÊt lîng gd vµ ®t phôc vô cho sù pt ®níc vµ con ng- êi. ứ ụ Nhi m v nghiên c u: ụ ế ộ GDH là m t lý thuy t khoa h c, bao g m m t h th ng các lu n đi m v quá trình giáo d c, ệ nó có 4 nhi m v sau: ấ ủ Gi ể ủ ệ ố quá trình gd, chi ph i s phát tri n c a h th ng giáo d c qu c dân, nh m t ớ t ạ Xây d ng chtrình gd c và đào t o d a trên cs d đoán xu h ọ kh năng phát tri n c a khoa h c và CN trong t Nghiên c u, tìm tòi các p pháp và p ti n g d c hi n đ i nh m nâng cao ch t l ế ấ ứ Nghiên c u xây d ng các lý thuy t GD m i và các kh năng ng d ng c a các lý thuy t y ự ễ vào th c ti n GD. ậ ủ ả ụ ọ ạ i, nhi m v c a giáo d c h c là ngh c u b n ch t và các quy lu t c a quá trình giáo Tóm l ễ ụ ể ng ng d ng chúng vào th c ti n. d c đ xây d ng các lý thuy t kh c N¾m ®îc lÝ thuyÕt GDH gióp thÇy gi¸o n cao v ho¸ s ph¹m, phô huynh cã nhiÒu hiÓu biÕt chung ®Ó gd con em m×nh. ế H th ng lý thuy t: ẽ ố ộ a.GDcó m t hth ng các kni m, phtrù có m i lh v i nhau t o thành lý thuy t ch t ch . Khái ni m GD: là khái ni m c b n qtr ng nh t c a GDH. ộ Giáo d c (nghĩa r ng) là quá trình tác đ ng có mđích, có t ọ ủ ph/pháp khoa h c c a nhà g d c t thành nhân cách cho h .ọ ề ng, đ ng c , tình c m, ni m GD (ng/h p) là qtrình hình thành cho ng tin, nh ng nét tính cách c a nhân cách, nh ng hvi, thói quen, cx đúng đ n trong xh thông qua tch c hđ ng g b. D¹y häc lµ qtr×nh t¸c ®éng qua l¹i gi÷a ngêi d¹y vµ ngêi häc nh»m gióp cho ngêi häc lÜnh héi tri thøc khoa häc, kü n¨ng h®éng nhËn thøc vµ thùc tiÔn, pt c¸c n¨ng lùc h® s¸ng t¹o. Trªn c¬ së ®ã h×nh thµnh thÕ giíi quan vµ c¸c phchÊt nh©n c¸ch cña ngêi häc theo m®Ých gdôc.. Víi sù pt cña GD hiÖn nay ®· xhiÖn thªm nhiÒu khniÖm nh:
3
ụ ọ ươ ươ
ứ ậ ủ ọ ử ụ ả ạ ể ự ụ ụ ễ ậ
c chia thành 3 nhóm:
ứ ể ắ ầ
ươ Nhóm ph ứ ứ ể ự ệ ọ ậ ụ ế ằ ủ ệ ệ ề
ứ ế ả ấ ụ ứ ạ i thuy t.
ệ ượ ứ ạ ể ế ự ụ ệ GD suèt ®êi, GD kh«ng chÝnh quy. GD céng ®ång, GD híng nghiÖp, c«ng nghÖ d¹y häc… - GD s®êi lµ ngt¾c c/®¹o viÖc t/chøc 1 hthèng GD toµn diÖn - GD kh«ng chÝnh quy lµ ph¬ng thøc gd võa häc võa lµm, häc liªn tôc suèt ®êi nh»m hoµn thiÖn nh©n c¸ch, më réng hiÓu biÕt, n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n ®Ó c¶i thiÖn chÊt lîng cuéc sèng. -GD céng ®ång: lµ GD kh«ng chÝnh quy do ngêi d©n trong céng ®ång tù nguyÖn tæ choc nh»m ®¸p øng nhu cÇu häc tËp c¶u nh÷ng ngêi kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn theo häc c¸c trêng líp gd chÝnh quy. - GD híng nghiÖp: lµ mét hÖ thèng c¸c bph¸p gd cña nhµ trêng, g®×nh, xh nh»m chuÈn bÞ cho thÕ hÖ trÎ vÒ t tëng, t©m lÝ, tri thøc, kü n¨ng ®Ó hä s½n sµng ®I vµo nghÒ l®sx, bvÖ Tæ quèc. - C«ng nghÖ gdôc: viÖc sö dông vµo DH, GD c¸c ph¸t minh, c¸c sphÈm cña CNTT vµ c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt d¹y häc (nghÜa hÑp) ứ Ph ng pháp nghiên c u ứ ng pháp nghiên c u giáo d c h c là cách th c mà nhà khoa h c s d ng đ khám phá Ph ằ ả b n chát và quy lu t c a quá trình giáo d c nh m v n d ng chúng c i t o th c ti n giáo ụ ọ ượ ứ ụ ng pháp nghiên c u giáo d c h c đ d c. Các ph ế ươ ng pháp nghiên c u lý thuy t: ọ ộ ự ệ ộ ng giáo d c ph c t p có th ti n hành vi c xây d ng các mô hình gi ả i
ự ễ
ủ ộ ộ ứ ng pháp nghc u th c ti n gd ng gd c theo m t chtrình ch đ ng,
ươ ố ượ ệ ố ượ ụ ề ộ
ng giáo d c trên m t di n r ng. ể ệ ộ ệ ứ ả ậ ộ ọ
ươ ự ổ ứ ạ ộ ươ ệ ệ ộ ụ ệ ố ủ ạ ộ ụ ng giáo d c. ng pháp t ể ch c cho các nghi m th ho t đ ng theo m t gi ả i
ế
ụ ủ ệ ế ạ ậ ứ
ấ ạ ể ả ữ ự
ệ ủ ộ ươ ể ọ ữ ng pháp chuyên gia là s d ng trí tu c a đ i ngũ chuyên gia có trình đ cao đ đánh
ử ụ ụ ọ Nghiên c u khoa h c giáo d c có th b t đ u vi c thu th p các thông tin lý thuy t. Nghiên c u m t s ki n ph c t p c a khoa h c giáo d c có th th c hi n b ng vi c đ xu t và ch ng minh m t gi ứ Nghiên c u hi n t ề ứ ị đ nh v ch ng. Nhóm các ph ự ế Qsát tr c ti p đ i t Đi u tra toàn di n và có h th ng các đ i t ẩ ứ Nghiên c u s n ph m ho t đ ng c a thày giáo và h c sinh đ phát hi n trình đ nh n th c, ấ ượ ng pháp và ch t l ph ụ Th c nghi m giáo d c là ph ụ thuy t giáo d c ể ư ổ Phân tích và t ng k t kinh nghi m giáo d c c a cá nhân hay t p th s ph m trong quá kh ả ệ ớ v i nh ng thành t u và c nh ng th t b i đ tìm ra nguyên nhân h qu . Ph giá công trình khoa h c giáo d c.
ử ụ ụ ộ ộ ớ
ượ ử ụ ố ượ Nhóm phương pháp sö dông to¸n thèng kª: trong nghiên c u ứ khoa học gi¸o d c,ụ ụ ọ toán h c đang đ c s d ng r ng rãi, v i hai m c đích: s d ng theo m c đích, n i dung và ủ ừ ể ặ đ c đi m c a t ng đ i t ng.
ể ự
ị ư ưở t ấ ụ ề ạ ộ ớ
ể ờ ỳ ị ệ ớ ừ ấ ị ấ
ộ ướ ụ ọ ử ứ ợ c nghiên c u trong l ch s giáo d c h c th gi ử ế ớ i. D i đây là m t s t
ề ượ ụ ể ủ ạ ụ Câu 4 S phát tri n các t ng giáo d c ử Trong l ch s nhân lo i đã xu t hi n nhi u ki u giáo d c khác nhau v i trình đ phát ữ ể tri n và tính ch t khác nhau, phù h p v i t ng th i k l ch s , xã h i nh t đ nh. Đó là nh ng ộ ố ư ưở ị ấ v n đ đ ng t giáo d c tiêu bi u c a nhân lo i:
4
ư ưở ươ T t
ờ ổ ạ ở ả ạ ộ ắ ớ ươ ế ư ộ ố ng Đông cũng nh ph ộ , văn hóa, xã h i M t s nhà t ụ ng tây), giáo d c ng giáo ư ưở t
ể ụ ng giáo d c th i c đ i ( c ph ể cũng đã phát tri n, g n v i các ho t đ ng kinh t ư ụ d c tiêu bi u nh :
ạ ề
ả ườ ứ ả ọ ệ ế ừ Xocorat: Theo ông chúng ta ph i xem tr ng đ o đ c, xem đó là tri i phát hi n chính b n thân mình, t ộ ố t lý v cu c s ng, ườ ỗ i đó mà m i ng
ụ ự ẳ ế ả còn giáo d c ph i giúp cho con ng bi t cách t
ụ ướ ế c h t liên quan t
ụ
ị kh ng đ nh mình ệ Platong: Theo ông vi c giáo d c tr ể ạ ớ ạ ỉ ộ i và xã h i ch có th đ t t ụ ử ộ ớ ạ ứ i đ o đ c, tâm c h c và xã h i ộ ề i h nh phúc b i m t n n giáo d c qu c gia. ằ ở ả ườ ụ
ẩ ứ ờ ườ ọ h c, con ng ổ Kh ng t i nhân nghĩa, có ph m h nh, nh có h c h i mà cái đ c sáng thân, con ng
ụ ậ ạ ơ ọ ố ạ ữ i ph i nh m m c đích đào o nên nh ng ườ i ngày càng ươ ề ng
ớ ươ ộ
ề Đi u đáng quan tâm là vào th i c đ i, nhi u nhà t
ế ọ ọ ệ : Ông quan ni m giáo d c con ng ọ ỏ ạ ườ ng ụ ạ ộ ố ơ t t h n. Trong quá trình ho t đ ng giáo d c, KT đã sáng t o và v n d ng nhi u ph ờ ụ ấ ế ng th i pháp giáo d c r t ti n b so v i đ ờ ổ ạ ư ưở ố t ư ưở ề t ụ ng giáo d c th ng phát tri n và đ
ẩ ơ
ế ọ ẩ ọ ố ờ ụ ồ ng gtiaos d c đ ng th i cũng ườ ể ượ c trình ụ ề ư ưở ế ữ ng giáo d c t t h c, khoa h c nói chung, h n th n a nhi u t ầ ề c l ng vào trong tác ph m v th n h c, v tôn giáo, do đó mu n khai thác chúng c n
t h c, do đ các t ọ ề ầ ề ề là các nhà khoa h c, tri bày trong các tác ph m tri còn đ ự có s am hi u v văn hóa nó chung và v tôn giáo nói riêng.
ổ
ờ ờ ữ ờ ố ả ộ ộ ưở vai trò đ c tôn trong đ i s ng xã h i, có nh h ấ ớ ng r t l n
ụ ng giáo d c th i trung c ng tây nhà th gi ể ượ ồ ể ư ưở T t ươ ở ph ế ự đ n s phát tri n giáo d c và nhà tr ng
ườ ổ ứ ạ ộ ư ề tuy có khác nhau v cách t ch c, đi u hành các ho t đ ng nh ng các tr
ể ệ ọ
ụ ề ữ ự ề ể ứ ằ ờ ị ề cũng có giá tr đ nh h
ị ủ ố ọ ẹ ố ạ ọ ng tôn giáo ế ọ t h c kinh ơ ị ng và có v trí cao h n trí ồ ọ i d y nh i s mang tính ướ i h c v t, l
ườ luôn tìm cách dung hòa gi a s phát tri n trí tu và ni m tin tôn giáo. H dùng tri ệ vi n đ ch ng minh r ng ni m tin bao gi ơ ở ệ tu và khoa h c. Đây cũng chính là c s sâu xa c a l áp đ t.ặ
ủ ộ ư ả ố Vào cu i th l ầ XIV đ u XV khi m m m ng c a xã h i t
ấ ệ ề ế ỷ ờ ạ
ọ ủ ạ ướ ả
ị ệ ể b n đã hình thành, nhân ế ế ng nhân văn ti n ti n xu t hi n, phong ủ c phát tri n toàn di n thông ẽ ả ượ i ph i đ
ố ầ ư ưở ụ ư t c vào th i đ i ph c h ng. Nhi u nhà t lo i b ạ ỏ ở i phóng khoa h c kh i th n h c tr nên m nh m . Các nhà nhân văn ch nghĩa ch trào gi ườ ườ ề ươ tr ng con ng ng đ cao giá tr con ng qua giáo d c, mà tiêu bi u xu h
ụ ộ ố ọ ầ ủ ươ i, ch tr ướ ng này là Tomat Moro ể
ể ư ưở t ng tiêu bi u ủ ươ ườ ế ng dùng ti ng m đ trong nhà tr
ng. ụ ề ể ấ ơ
ắ ạ ấ ộ ở s lý lu n c a vi n g n d y h c và giáo d c v i th c ti n xã h i
ộ ư ả ể ế ề b n, n n kinh t
M t s nhà t ẹ ẻ Coomenxki: Ch ch ứ ụ ạ Locco: Ông đã trình bày v n đ giáo d c đ o đ c và giáo d c th ch t, đã nêu lên c ậ ủ ự ễ ọ Cùng v i s hình thành và phát tri n c a xã h i t ạ ụ ớ ủ ộ ơ
ộ c và trình đ văn hóa giáo d c cũng ngày càng đ ộ ộ ớ ự ẫ
ủ ố ợ s n th ng tr và l
ướ ể ấ ư ả ộ ố ả ộ ị i ích c a giai c p t ệ ư ưở t c hét là trong cu c s ng hàng ngày và sau đó ph n ánh trong h t
ệ ở ớ ự xã h i cũng tr ượ ụ ẽ c nâng nên m nh m , phong phú h n tr ề ư ộ ư ả ngày càng cao. Nh ng đi li n v i s phát tri n, mâu thu n trong xã h i t b n cũng đã b l ố ậ ắ ợ ầ ủ i ích c a qu n chúng lao đ ng càng đ i l p gay g t, l ướ ng, trong nhau, tr giáo d c.ụ
ử ầ ụ ọ
ộ ộ ự ấ ể ủ ự ớ ự ộ ế ỷ ạ ế ể
ữ ụ ủ ụ ể ế ị
ủ ệ Vào n a đ u th k XIX, cùng v i s phát tri n c a KH nói chung, giáo d c h c cũng ắ ữ s đ u tranh gay g t đã phát tri n và bên c nh nh ng ti n b nh ng thành t u cũng b l ể ữ ộ ể ệ ố gi a các quan đi m giáo d c c a giai cáp th ng tr và quan đi m giáo d c ti n b th hi n ọ ợ i ích, nguy n v ng c a nhân dân. l
5
ớ ự ả ạ
ụ ủ ấ ứ ụ ề ọ
ề ư ụ ụ ủ ị
ế ậ ủ ế ờ ạ ử ụ ị
ể ủ ộ ộ ủ ế ọ ị Cùng v i s phát huy tinh hoa, các giá tr trong di s n giáo d c c a nhân lo i, h c ộ thuy t Mác Leenin v giáo d c đã ch ng minh m t cách khoa h c các v n đ mang tính quy ủ ự lu t c a giáo d c nh vai trò c a giáo d c trong s hình thành nhân cách, tính quy đ nh c a ộ ố ớ ự ế kinh t xã h i đ i v i s phát tri n c a giáo d c qua các th i đ i, vai trò l ch s trong ti n ể trình phát tri n và ti n b c a xã h i.
ể ụ ự
ườ
ị ầ ể
ế ườ
ỹ
ạ ị i chính tr ế
ộ ộ ẳ ộ ố
ộ ộ ừ ự ế ườ ộ ồ ạ i là m t t n t ườ ệ ể ủ ố ữ ể ự ộ i v a là m t th c th t ườ ậ ớ xã h i. ề i là th n bí ti n đ nh. ậ i sinh v t. ậ i: k thu t và con ng ủ ộ ấ i là đ i bi u c a m t gi ng loài cao c p trong b c thang ti n hóa c a đ ng ậ ậ v t, có lao đ ng, có ngôn ng và s ng thành xã h i, khác h n v i các loài đ ng v t khác. nhiên, v a là m t th c t Con ng
ạ ể ộ ơ ư ệ ặ ố
ệ
ườ ườ ư ộ ộ i, là m t thành viên trong xã nh i loài ng
ộ ẻ ể ệ ớ ư i, nh ng cũng ể ậ t v i các thành viên khác trong 1 t p th , đ phân bi
ệ
ữ ẩ ấ ộ ợ ớ h p nh ng ph m ch t phù h p v i
Giáo d c và s phát tri n nhân cách Câu 6: Các khái ni m ệ ệ Khái ni m con ng i: Theo quan đi m tôn giáo con ng Theo ti n hóa con ng Theo văn minh công nghi p con ng ườ Con ng ộ ườ ừ ự ể ệ Khái ni m cá th : ị Cá th là m t đ n v hoàn chình đ i di n cho gi ng loài nh ng mang nét đ c riêng. Khái ni m cá nhân: Cá nhân là m t con ng ặ ữ mang nh ng nét đ c tr ng riêng l ồ ộ ộ trong m t c ng đ ng Khái ni m nhân cách: ớ ổ ợ Nhân cách là b m t tâm lý c a m t cá nhân v i t ậ ừ ữ ộ
ủ ộ ượ nh ng giá tr và chu n m c xã h i đ c xã h i th a nh n ặ 2 m t: ủ ể ạ ộ ứ ệ
ộ ặ ự ẩ ể ệ ở ượ c th hi n ườ ớ ư i v i t cách là ch th các m i quan h và ho t đ ng có ý th c. ị ộ ệ ộ ặ ể ở ộ
ể các đi m sau:
ượ ữ ể c hình thành và phát tri n
ườ ằ b ng 2 con đ
ấ ủ ế ộ
ị Nhân cách đ ố Con ng Là m t h giá tr có ý nghĩa xã h i đ c trang cho cá th tr thành m t nhân cách. ấ ở ự ố Khi xem xét nhân cách, có s th ng nh t ị ố ớ ẩ ự Nh ng ph m ch t và năng l c có giá tr đ i v i cá nhân đ ư ạ ộ ng ch y u là ho t đ ng và giao l u ồ ể ệ ặ ự M i cá nhân có m t nhân cách riêng bao g m 2 m t: m t t ề ỗ ộ ặ ặ ệ ỗ ặ ọ ộ niên và xã h i trong đó ủ t, th hi n đ c thù v nhân cách c a m i con
ặ m t xã h i có ý nghĩa quan tr ng đ c bi i.ườ ng
ổ ự ữ ấ ợ
ự ị ậ
ế ủ ậ ể ẩ ổ ữ ả ấ ộ ưỡ ệ ệ Nhân cách là t ng h p nh ng ph m ch t năng l c không thành b t bi n c a cá nhân ẩ ng xuyên v n đ ng, bi n đ i theo chu n m c, giá tr xã h i. Vì v y cá nhân ng đ nhân cách ộ ế ng xuyên gìn gi ả , b o v mà ph i rèn luy n, tu d
ỉ ườ ệ ơ ườ mà nó th ả không ph i ch th ngành càng hoàn thi n h n.
ự ể
ộ ủ ữ ả ấ ỗ Câu 7: s hình thành và phát tri n nhân cách ả ộ Nhân cách là nh ng thu c tính tâm lý ph n ánh b n ch t xã h i c a m i cá nhân đ ượ c
ể ư hình thành và phát tri n trong ho t đ ng và giao l u
ể ệ ệ ấ
ề ặ ự ự ể ể ự ề ề ọ ượ ạ ộ ượ ể ấ ữ S phát tri n nhân cách đ c th hi n qua nh ng d u hi u sau: ưở S phát tri n v m t th ch t: đó là s tăng tr ng v chi u cao, tr ng l ng..
6
ể ề ặ ể ệ ự ế ổ ơ ả ề ặ ứ ậ ả S phát tri n v m t tâm lý: th hi n s bi n đ i c b n v m t nh n th c, xúc c m,
ể ệ ở ứ ố ộ ộ ử thái đ , hành vi ng x trong các m i quan h ệ
ườ
ứ ể ạ
ự tình c m.ả ự S phát tri n v m t xã h i: th hi n ữ ớ v i nh ng ng ề ặ ả ộ ư ậ Nh v y, s phát tri n c a nhân cách là m t quá trình c i bi n các s c m nh v m t ấ ể ng và ch t. Quá trình hình thành và phát tri n nhân cách ị ự ấ ế ố ơ ả ẽ ủ ể ụ ườ ề ộ ề ặ ể i xung quan ể ủ ự ể ả ề ượ ầ th ch t và tinh th n k c v l ạ ch u s tác đ ng m nh m c a 3 y u t c b n: di truy n, môi tr ng và giáo d c.
ớ ự i s hình thành và phát tri n nhân cách
ứ ạ ể ộ ễ ế ộ ự ưở ng t ườ ể ở i đ tr thành m t nhân cách là m t di n bi n ph c t p và nh h Câu 8 Các y u t ể ủ S phát tri n c a m i ng
ị :
ẩ ề ạ ấ ự ả
Vai trò c a di truy n b m sinh ườ ả ạ ộ ộ ố ự
ế ố ả ỗ ố ở ế ố nó b chi ph i b i các y u t ề ủ ườ ạ i, t o kh năng cho ng ụ ả ả ấ ự ườ ủ c a con ng ậ Vì v y giáo d c ph i quan tâm đúng m c đ phát huy b n ch t t ấ ị i đó
ứ ố : di truy n t o nên s c s ng trong b n ch t t nhiên i đó ho t đ ng có kq trong m t s lĩnh v c nh t đ nh. ứ ể ể ủ nhiên c a con ng ế ị ể ọ ớ ề ữ Tuy nhiên, di truy n v i các đ c đi m sinh h c nêu trên không th quy t đ nh nh ng
ộ ớ ạ gi
ự ủ ề ế Tóm l
ố di truy n thi vô hình dung chúng ta đã b
ế t
ệ ố ặ ậ
ề ể i cho s phát tri n. Ng ề ặ ầ ư ạ ấ ứ ủ ụ ấ ượ ạ c l ẽ ậ này s là sai l m v m t nh n th c lu n ho c ph ườ i cũng nh h th p vai trò c a giáo d c và t
ặ ộ ủ ườ i h n ti n b c a xã h i con ng i ể ạ ầ ứ i c n chú ý đúng m c vai trò c a di truy n trong s hình thành và phát tri n ỏ ế ố ọ ẹ nhân cách. N u xem nh nhân t sinh h c, nhân t ậ ợ ề ự ề ấ ấ ế ố ư i, n u tuy t đ i hóa ch t, ti n đ r t thu n l qua y u t ủ ố ủ ưở ả ề ặ ng c a nhân t ho c đ cao nh h ự ổ ả ế ả ậ nh n kh năng bi n đ i b n ch t con ng giáo d cụ
ề ụ ệ ố
ườ ạ ộ ể ủ ệ ự i. Có
ạ ườ ờ ố ng xã h i. ả t cho ho t đ ng đ i s ng và phát tri n c a con ng ộ nhiên và môi tr
ộ ườ ườ ể ơ ộ
ẽ ế ề ướ
ể ủ ng phát tri n c a cá nhân.’ ế ượ ườ ư ườ ủ Vai trò c a môi tr ng ườ ng là h th ng các hoàn c nh bên ngoài, các đi u ki n t Trong giáo d c môi tr ế ầ nhiên và xã h i bên trong c n thi ự ườ ng t ng là môi tr 2 lo i môi tr ụ ạ ộ ng đã tác đ ng m nh m đ n quá trình hình thành và phát tri n đ ng c , m c Môi tr ứ ả Thông qua ho t đ ng giao l u trong môi tr ng mà cá nhân chi m lĩnh đ c các kinh
ệ ệ ị
ưở ủ ẽ ế ạ ả
ể ậ ườ ể ườ ng tích c ch p nh n hay không trong quá trình phát tri n nhân cách tùy
ộ
ộ ượ ườ ụ c giáo d c ch ứ
ầ đích, tình c m, nhu c u, h ng thú. chi u h ạ ộ ủ nghi m, giá tr XH loài ng i đ hoàn thi n nhân cách c a mình. ộ Tác đ ng c a môi tr ng đ n nhân cách là vô cùng m nh m . Nó có nh h ượ ự ự ấ c c hay tiêu c c, có đ ụ ộ ượ c giáo d c. thu c vào trình đ đ ủ ể i luôn là ch th có ý th c, tùy theo l a tu i, trình đ đ Con ng ườ ấ ủ ộ
ng làm bi n đ i cá nhân ế ố ị ẳ ế ể ớ ị ứ ế môi tr
ườ ậ ổ ổ ườ ng đ n quá trình hình thành và ủ ủ ng là ph nh n vai
ứ không hoàn toàn b tác đ ng x u c a môi tr ủ ệ ố ầ Có th kh ng đ nh vai trò to l n c a y u t ể ứ ạ ủ ủ ể ứ ậ ậ ế phát tri n nhân cách.. Tuy nhiên, n u tuy t đ i hóa vai trò c a môi tr trò, ý th c sáng t o c a ch th , đó là sai l m trong nh n th c lu n.
ủ ụ
ủ ể ạ ộ ụ ấ ố
ụ Vai trò c a giáo d c: Giáo d c là quá trình ho t đ ng th ng nh t gi a ch th (nhà giáo d c) và đ i t ườ ượ i đ
ữ ươ ụ ộ
ng pháp, ph ộ ượ ằ ộ ổ ứ ượ ự ự ộ ọ ọ ọ ố ượ ữ ụ ng ầ ủ ể c giáo d c) nh m hình thành và phát tri n nhân cách theo nh ng yêu c u c a xã ươ ng giác, có tính m c đích, có n i dung, ph ứ c tri th c. (ng ộ h i. đây là quá trình tác đ ng t ệ c l a ch n, t ti n, đ ch c m t cách khoa h c làm cho m i cá nhân lĩnh h i đ
7
ể
ự ụ ệ ố ớ ố ủ ạ ướ ự ượ ườ ụ
ự c th c hi n theo đ nh h ộ
ng giáo d c là gia đình nhà tr ệ ừ ệ ườ ọ ươ Giáo d c có vai trò ch đ o đ i v i quá trình hình thành và phát tri n nhân cách, vì nó ng ụ ng có vai trò, v trí vô cùng quan trong trong vi c th c hi n m c ấ ằ i h c ngăn ng a, đ u ấ ng th ng nh t. Ba l c l ị ng pháp khoa h c giúp ng
ọ ẩ ng và b m sinh ẩ ữ ớ ấ ữ ả ụ ế
ọ
ộ ng. Giáo d c xã h i thông qua các t ứ ậ ạ ị ườ ể ầ c ti n hành s m, t o nên nh ng ph m ch t nhân cách đ u tiên ổ ứ ụ ch c ng v i th ch chính tr , pháp lu t, văn hóa đ o đ c, giúp
ự ượ ẩ
ị ượ đ ườ xã h i, trong đó nhà tr ụ ộ đích, n i dung giáo d c, b ng các ph ườ ớ ự ủ ưở ng tiêu c c c a môi tr tranh v i nh ng nh h ạ ượ Giáo d c gia đình đ ụ ườ ề ả ấ r t quan tr ng làm n n t ng cho giáo d c nhà tr ế ớ đoàn th , các l c l góp ph n thúc đ y phát tri n nhân cách. ề ướ ụ ụ ể
ể ng nhà tr ể ầ ỉ ạ Giáo d c không ch v ch ra chi u h ẫ ổ ứ ỉ ạ ự ệ ế ế ch c ch đ o, d n d t h c sinh th c hi n quá trình đó đ n k t qu ng, m c tiêu hình thành và phát tri n nhân cách ả ắ ọ
ủ ọ c a h c sinh mà còn t mong mu n.ố
ự ụ ữ ế ạ ộ giác, có th mang l ữ Giáo d c là nh ng tác đ ng t i nh ng ti n b mà y u t ế ố di
ề ườ ể ự truy n và môi tr phát.
ạ
ấ ệ ể ố ớ ữ ọ ườ ệ ặ ẩ ế ậ t, thi u năng trí tu do t quan tr ng đ i v i ng i khuy t t
ụ ụ ạ ặ ẩ ệ b nh t
ủ ạ ủ ụ ầ ườ ộ ượ ộ c do tác đ ng t ng không có đ ế ả ạ ứ Giáo d c có s c m nh c i bi n nh ng nét tính cách, hành vi, ph m ch t l ch l c. ệ Giáo d c có vai trò đ c bi ậ t, tai n n ho c b m sinh. ể Đ phát huy vai trò ch đ o c a mình, giáo d c c n tích c c c i t o môi tr
ố ướ ạ ị ố ự ả ạ ng s ng ụ ấ ng th ng nh t vì m c tiêu
ạ làm cho nó ngày càng lành m nh, văn minh, t o thành đ nh h nhân cách.
ả ễ ụ ộ ộ ồ ộ
ườ ệ ạ ộ nhau m c đích, n i dung, ph
ữ i gi a ng ố ụ ề ữ Giáo d c ph i di n ta trong m t quá trình có s tác đ ng đ ng b trong nh ng thành ụ i giáo d c ườ ủ i ự ố ng pháp.. trong m i quan h qua l ệ ể ế t đ đ n ti m năng v n có c a ng
ụ ườ ượ i đ ụ ụ ạ ươ ệ c giáo d c. Phát hi n và phát huy tri c giáo d c. Không nên coi giáo d c là v n năng ố t và ng ượ đ
ạ ộ
ươ ứ ồ ạ ạ ộ ng th c t n i và cũng là con Vai trò c a ho t đ ng Con ng
ể ườ đ
ủ ạ ộ ườ ố i s ng luôn luôn ho t đ ng, ho t đ ng là ph ng hình thành và phát tri n nhân cách ạ ộ ườ ế ề ế ạ
ự ể ệ
i ti p thu các n n văn hóa nhân lo i, bi n nó thành cái ữ riêng c a mình. Làm cho nhân cách ngày càng phát tri n. giúp cá nhân hi n th c hóa nh ng ổ ấ t Thông qua ho t đ ng con ng ủ ch t.
ể ườ ể ả ạ ữ ữ ạ ộ Thông qua ho t đ ng đ con ng i có th c i t o nh ng nét tâm lý và nh ng nét nhân
ẩ ạ ộ ườ ủ ng đ ể
ả ưở ng.
i là s n ph m ho t đ ng c a chính mình, đó chính là con đ i lý t ụ ụ ế ả ộ
ế
ề ủ ự ả ế ự ồ ụ ệ ườ ượ i đ
ụ giáo d c Nhi m v ạ ộ ủ ủ ụ ụ
ị cách đang b suy thoái. ườ ỗ M i con ng ạ ể ươ ớ thành đ t, đ v n t ườ Quá trình giáo d c không ph i là quá trình m t chi u c a các nhà giáo d c đ n ng i ệ ủ ộ ạ ộ c giáo dcuj mà nó còn bao g m các ho t đ ng tích c c, ch đ ng ti p thu, rèn luy n ụ c giáo d c. Quá trình giáo d c ph i đi đ n t ế c giáo d c thông qua ho t đ ng bi n ờ ố ụ ườ ượ i đ ể ụ ượ đ nhân cách c a ng ọ quan tr ng c a các nhà giáo d c là giúp cho ng ụ quá trình giáo d c thành quá trình t ệ giáo d c. Đ hoàn thi n nhân cách đ i s ng
ụ ệ ệ ả
ụ ể ư ọ ạ ộ ữ ạ ươ ệ ự ự ạ ộ C th nhà giáo d c ph i th c hi n các công vi c sau: Đ a h c sinh vào nh ng ho t đ ng đa d ng, coi ho t đ ng là ph ng ti n giáo d c c ụ ơ
b n.ả
ạ ủ ọ ụ
Quá trình giáo d c ph i là quá trình t ỏ ạ ộ ươ ấ ủ ả ạ ộ thay đ i tính ch t c a ho t đ ng, phong phí n i dung, ph ự ổ ứ ch c ho t đ ng tích c c sáng t o c a h c sinh, ộ ng pháp
8
ả ắ ượ ờ ỳ ổ ạ ộ ủ ừ Nhà giáo d c ph i n m đ ủ ạ c các ho t đ ng ch đ o c a t ng th i k , t ứ ch c các
ớ ặ ạ ộ ổ ọ ứ ể ụ ợ ho t đ ng phù h p v i đ c đi m tâm lý l a tu i h c sinh
ạ ụ ụ ụ ơ ở ự ễ
ỗ ệ ụ ụ Câu 9 Phân tích ph m trù m c đích giáo d c, m c tiêu giáo duc c s th c ti n ụ M c đích giáo d c ụ M c đích giáo d c là cái đích c n đ t đ
ị ẩ ụ ố ủ ạ ượ ủ ự ề ả ụ ủ ướ ầ ưở ng v s n ph m, có tính đ nh h c c a s nghi p giáo d c c a m i qu c gia. ề ng lâu dài c a n n
ố
ầ ươ ệ ạ ụ M c đích giáo d c là mô hình lý t giáo d c qu c dân. ụ ụ ượ ằ i và t ạ ng lai. Nh m t o ơ ở c xây d ng trên c s yêu c u hi n t
ọ ồ ự ộ ra ngu n nhân l c cho xã h i. Huy đ ng m i ngu n l c.
ự ộ ụ ẩ
ấ ị ụ ướ ề ả ọ ự ế ừ ự ộ ng cho quá trình giáo d c, t
quan tr ng, đ nh h ươ ệ ệ ị ng pháp và các hình th c t ụ M c đích giáo d c đ ồ ự ụ V b n ch t, m c đích giáo d c là mô hình d ki n kq qu s n ph m giáo d c, thành ươ ụ ng trình, ch c giáo d c. Xác đ nh các đi u ki n đ th c hi n quá
ứ ổ ụ ứ ể ụ ứ ế
ả ả ọ ố đó l a ch n n i dung, ch t ể ự ề ph ạ ộ ụ trình giáo d c. căn c vào m c đích đ giáo d c, ti n hành các ho t đ ng giáo d c. ụ ả ụ ụ ự ế ấ ượ ụ ẩ ng s n ph m giáo d c. Căn c ứ
ả
ủ ụ ể
ử ạ ộ
ể ủ ị ế ộ ề ỗ ụ ứ ụ ụ
ụ ứ ụ ộ ộ ị
ự ể ẩ ầ
ấ ấ
ụ M c đích giáo d c chính là mô hình d ki n ch t l ụ ể ụ ụ ủ ẩ vào m c đích giáo d c đ đánh giá s n ph m giáo d c c a mình. ụ ặ Đ c đi m c a m c đích giáo d c. ạ ị ụ ụ M c đích giáo d c là m t ph m trù có tính l ch s . M i giai đo n phát tri n c a l ch ổ ươ ộ ử s xã h i có m t n n giáo d c và có m c đích t ng ng. M c đích giáo d c luôn bi n đ i ầ ể ủ ớ ự cùng v i s phát tri n c a xã h i, đáp ng yêu c u xã h i. Xác đ nh chính xác m c đích giáo ế ụ d c, góp ph n đ y nhanh s phát tri n kinh t ụ ụ ỗ ộ văn hóa xã h i. ụ ộ ề ợ ủ ộ ụ ế ộ ấ ố ộ ị ả M c đích giáo d c có tính giai c p: m c đích giáo d c trong xã h i có giai c p ph n ụ ặ i c a giai c p th ng tr . M i ch đ xã h i có m t m c đích giáo d c đ c
ụ ánh ý chí, quy n l thù.
ụ ắ ộ ỗ ộ
ỗ ộ ả ả ắ ụ ố ượ ụ ề ề ề ồ M c đích giáo d c mang màu s c dân t c: m i qu c gia, m i c ng đ ng dân t c có ể c ph n ánh vào m c đích giáo
ố ặ đ c đi m v truy n th ng và b n s c văn hóa.. đi u đó đ d c.ụ
ụ ụ ệ ế ộ
ế ứ M c đích giáo d c có tính th i đ i. Các đi u ki n kinh t ể xã h i, khoa h c công ngh ở ọ ự ệ ệ ụ ng toàn c u hóa đang tr thành hi n th c, giáo d c
ế ỷ ờ ạ ướ ố ề ầ ị ụ ụ ệ phát tri n h t s c nhanh chóng, xu h th k 21 có liên quan đ n vi c các qu c gia xác đ nh m c đích giáo d c.
ữ ữ ỉ
ầ ụ ể ố ớ ừ ạ ộ ả ạ ượ ụ ụ ệ ụ ừ ụ ộ ế ụ M c tiêu giáo d c ụ M c tiêu giáo d c là nh ng tiêu chí, ch tiêu, nh ng yêu c u c th đ i v i t ng khâu, ộ c sau m t ho t đ ng giáo
ủ ừ t ng nhi m v , t ng n i dng c a quá trình giáo d c ph i đ t đ d c.ụ
ụ ể ủ ự ệ ề ả ụ ượ ệ ộ c xây d ng trên:Đi u ki n hi n có. Kh năng c th c a m t
nhà tr
ụ ng. ụ ệ ậ ụ ệ M c tiêu giáo d c đ ườ M c đích và m c tiêu là 2 khái ni m có quan h m t thi
ụ ế ớ ụ ụ ầ
ệ ữ ể ệ ụ ữ ộ ợ ự ệ ả ả ư t v i nhau, nh ng không ph i ệ ầ ng và kh năng th c hi n, gi a yêu c u
ậ ấ là m t. M c tiêu giáo d c là thành ph n, b ph n c u thành nên m c đích giáo d c. Quan h ưở đó đ ụ ổ t ng th và yêu c u b ph n c a quá trình giáo d c ị ụ ụ ể ộ ượ c th hi n là quan h gi a mong đ i lý t ầ ể ậ ủ ộ ừ ụ Xu t phát t ụ ụ m c đích giáo d c đ xác đ nh m c tiêu giáo d c. m c đích giáo d c
ụ ệ ố ượ ể ệ ở ệ ụ ụ ự ệ ấ c th hi n đ vi c th c hi n h th ng các m c tiêu giáo d c.
ụ ụ ụ Câu 10: m c đích và m c tiêu giáo d c VN
9
ử ị ườ ế ạ ng phong ki n VN, ngoài các h n ch l ch s , chúng tai nhìn l
ế ị ự
ườ ệ ế
ừ ồ ưỡ ư c a xã h i nông nghi p x a, giáo d c phong ki n h ấ ườ ứ ử ạ i ấ ng phong ki n. D a vào Nho giáo và xu t ướ ng vào đào ầ ủ , đáp ng yêu c u c a xã ế ụ i quân t
Trong l ch s nhà tr ụ ủ ấ ộ ầ yêu c u th c t ng ph m ch t, nhân cách theo mô hình ng ờ ử ụ cũng th y rõ nét m c đích giáo d c c a nhà tr ự ế ủ phát t ẩ ạ t o, b i d ộ ươ h i đ ng th i.
ớ ạ ề ự ụ c xây d ng cùng v i ch Sau cách m ng tháng 8 năm 1945, n n giáo d c m i đã đ
ộ ề ụ ủ ượ ộ ậ
ự ướ ộ ở ờ ỳ ủ ộ ợ
ụ ụ
ả
ớ ộ i, n ấ ấ ướ ị ng th h tr thành nh ng ng
ỹ ỏ ữ ậ ườ ứ ể ủ ướ ụ ụ ặ ự ệ ạ ế ế ố c đ c l p. Kháng chi n ch ng ấ ắ ề mi n B c và đ u ượ ệ c nhà, m c đích c a s nghi p giáo d c càng ngày càng đ c hoàn ằ ồ c xác đ nh rõ: “công tác giáo d c ph i phát tri n theo quy mô l n nh m b i ủ ộ ộ
ớ ộ ướ ộ đ Dân ch c ng hòa, đó là m t n n giáo d c c a m t n ắ ủ ể c ta chuy n sang th i k xây d ng ch nghĩa xã h i Pháp th ng l ủ ự ố tranh th ng nh t đ t n ụ ượ ệ thi n., đ ộ ế ệ ẻ ưỡ d c nhà, có giác ng xã h i ch nghĩa, có văn hóa, có k thu t, có s c kh a nh m ph c v đ c l c cho vi c đào t o cán b và nâng cao trình đ văn hóa c a nhân dân lao đ ng”
ủ ờ ạ ộ ố ổ ườ ể ả ộ ở ạ T 1986 tr l i đây, nh phát tri n nhi u ho t đ ng đ ng l
ế c ta đã phát tri n và ti n b
ậ ớ ủ i đ i m i c a Đ ng, ộ ể i.
ừ ừ ấ nh t là t ẽ ạ m nh m theo xu th đ i m i và h i nh p v i n n giáo d c chung c a th gi ụ Ư sau khi NQ c a HN T khóa VII, n n giáo d c n ộ ờ ụ ướ ụ ứ ủ ủ ướ ớ ộ M c tiêu giáo d c xã h i là l ng t
ế ớ ướ c là cái đích h ự ủ ế ổ ụ ể ệ ạ
i tuyên b chính th c c a nhà n ố ệ ấ ướ ự ụ ộ ụ ự ng nhân tài ph c v cho s nghi p CNH HĐH đ t n
ộ ự ủ ụ ụ
ự ủ ừ ọ
ậ ệ ớ ể ự
i lao đ ng làm ch n ằ ộ ề ề ớ ề ớ ố i ồ ủ ự c a s nghi p phát tri n giáo d c qu c gia. Đó là: nâng cao dân trí, đào t o nhân l c và b i ưỡ ộ ụ d c, xây d ng m t xã h i công ủ ằ b ng, dân ch văn minh. ộ ở ấ ộ c p đ xã h i ụ ụ ệ M c đích giáo d c là cái đích chung c a toàn b s nghi p giáo d c. M c đích giáo ụ ể ố ộ ướ i đa năng l c c a t ng cá nhân giúp h c hòa nh p vào ng t d c xã h i h i phát tri n t ệ ủ ấ ứ ự ề ộ ộ ố cu c s ng xã h i, đ đóng góp nhi u nh t s c l c và trí tu c a mình vào s nghi p phát ể tri n xh.
ố ụ ủ ệ ố Đ i v i toàn xã h i, m c đích c a h th ng giáo d c qu c dân là nâng cao dân trí, đào
ụ ộ ụ ồ ưỡ ng nhân tài. ụ ế ệ ẻ ữ Đ i v i th h tr , m c đích giáo d c là làm cho h tr thành nh ng nhân cách toàn
ệ ọ ở ự ậ ộ ỹ di n. M t l p thanh niên có văn hóa, có KH k thu t tích c c năng đ ng
ộ ấ
ạ ộ ọ ỉ ụ ng th ng là các ch tiêu v
ụ ộ c p đ nhà tr ỏ ể ế ườ ề ấ ượ ở ấ ề ứ ộ c c th hóa thành m c tiêu giáo d c cho m t c p h c, m t ề ườ ạ ụ ụ ng giáo d c
ứ ữ ấ ứ M c đích giáo d c ph thông là cung c p cho h c sinh ki n th c ph thông v ng ch c
ướ b c đ i h c hay b
ố ớ ự ạ t o nhân l c và b i d ố ớ ộ ớ ườ Ở ấ ộ ng c p đ nhà tr ượ ụ ể ụ ụ M c đích giáo d c đ ọ ụ ngành h c, m t lo i hình đào t o. M c tiêu ạ ứ ề ạ ứ ki n th c văn hóa, v h nh ki m đ o đ c, v s c kh e.. là m c tieu v ch t l ả ạ ượ ườ ạ ng p i đ t đ và đào t o mà nhà tr c. ụ ổ ụ ế ụ ọ ậ ở ậ ạ ọ ọ ể đ giúp h c ti p t c h c t p ụ ạ ế ạ ọ M c đích giáo d c đ i h c là đào t o chuyên gia gi ế ọ ổ ộ ộ ố c vào cu c s ng lao đ ng ự ỏ i cho các lĩnh v c kinh t , văn
ủ ố
ệ t.
c p đ chuyên bi ụ ụ ừ ệ ọ ụ hóa, KHCN c a qu c gia Ở ấ ộ M c đích giáo d c chuyên bi t th hi n
ụ ể ệ ở ụ ầ ụ ể ụ ể ạ ộ ệ ư
ừ ộ
ủ ứ ạ ạ ớ ừ Tóm l
ừ m c đích c th cho t ng môn h c, t ng ọ ủ bài d y. M c đích chuyên bi t đ a ra yêu c u c th cho ho t đ ng c a tghayf giáo và h c ủ ề sinh v i t ng n i dung, t ng ch đ . ụ ụ i, m c đích giáo d c là ph m trù quan trong c a giáo d c h c, nó có ch c năng ụ ộ ế ụ ọ ụ ơ ở ể ỉ ẫ ạ ạ ch d n toàn b ti n trình giáo d c và là c s đ đánh giá kq giáo d c đào t o
10
ệ ố ơ ấ ổ ứ ụ ố ị ch c, xác đ nh
ạ ợ
Câu 11 Phân tích h th ng giáo d c qu c dân, trình bày c c u t ậ ọ ị v trí b c h c ệ ố H th ng giáo d c là t p h p các lo i hình giáo d c (hay các lo i hình nhà tr ừ ầ ế ụ ọ ừ ấ ụ ộ ấ ị ự ậ ậ c s p x p theo m t trình t ạ ế th p đ n cao (t nh t đ nh theo các b c h c t ườ ng) m m non
ượ ắ đ ế đ n ĐH và SĐH).
ị ậ ề ụ
ụ ụ ụ ng xuyên.
ố ụ ố ộ ệ ố ấ
ọ ầ ậ ẻ
ẫ ủ ứ ỏ
ạ ẩ ờ ồ ầ ổ 1 6 tu i. Ngành h c m m non chi thành 2 nhóm: nhóm nhà tr (13 tu i), ạ ọ 36 tu i. Ch c năng c a ngành h c là nuôi các cháu kh e m nh ị ế t s đ ng v cu c s ng xung quan, đ ng th i chu n b ki n
ứ ườ ề ộ ố ổ ng ph thông.
ộ ụ Theo đi u 4 lu t giáo d c 2005 quy đ nh ườ ồ H th ng giáo d c qu c dân bao g m giáo d c chính quy và giáo d c th ồ ạ ủ ệ ố ọ Các c p h c và trình đ đào t o c a h th ng giáo d c qu c danabao g m: ụ Giáo d c m m non ổ ẻ ừ Nh n tr t ổ ừ m u giáo dành cho cháu t ế ơ ẳ ể ữ và d y các cháu nh ng hi u bi ọ th c và thái đ cho các cháu vào h c tr ổ
ọ ầ ạ ọ ề ả ườ ườ ủ ổ ọ
ữ ổ ế ng ph thông, ti p nh n h c sinh t ế ng ti u h c là cung c p cho HS nh ng ki n th c v th gi
ụ ủ ộ ồ ưỡ ằ ậ ừ 6 ứ ề ế ớ ự i t ng cho các em ng s ng xung quan nh m b i d
ứ ọ
ườ ộ Tr Tr
ộ ổ ừ 645 ấ ng là cung c p h ể ọ ậ ụ ủ ệ 1115. Nhi m v c a tr ộ ể ọ ế ố Giáo d c ph thông ể ng ti u h c l Tr b c h c n n t ng c a tr ấ ệ ườ ể ọ 11 tu i. Nhi m v c a tr ố ườ ệ ộ ố ặ nhiên, cu c s ng xã h i, đ c bi t là môi tr ố ẹ ộ ố ả t đ p trong cu c s ng. thái đ , tình c m và có hành vi t ệ ự ổ ậ ể ng ti u h c còn th c hi n ch c năng ph c p cho toàn dân trong đ tu i t ọ ậ ng THCS, ti p nh n h c sinh t ề ự ệ ng đ i hoàn thi n v t ệ ừ ặ nhiên và xã h i đ h c sinh có th h c t p ho c
ừ ệ ế ậ ọ ườ ườ ứ ươ ế ố th ng ki n th c t ộ ố ướ c vào cu c s ng. b ng THPT ti p nh n h c sinh t 1518 tu i. nhi m v c a tr
ổ ế ứ ườ Tr ệ ố ổ ắ
ỹ ọ ậ ể ụ ủ ệ ấ ấ ự ặ ướ ữ ế ụ ọ nhiên, xã h i và k thu t đ các em ti p t c h c các c p h c cao h n ho c b ườ ng là cung c p cho ề ấ ả t c các lĩnh v c khoa ơ ọ c vào
ế ộ
ự ế ớ ệ ậ ứ ạ ạ HS h th ng ki n th c khoa h c ph thông v ng ch c, toàn di n v t ọ ự ộ h c t ộ ộ ố cu c s ng lao đ ng. ườ ng ĐH. Tr ạ ơ Là n i đào t o chuyên gia có trình đ cao cho các lĩnh v c kinh t ọ ng ĐH có hai ch c năng tr ng đ i, có quan h m t thi ộ , văn hóa xã h i. t v i nhau là đào t o và nghiên
ọ ườ Tr ứ c u khoa h c.
ọ ạ
ạ ỹ ạ ố ớ ờ ọ ọ ờ ệ ệ ứ ớ ọ ớ H cao h c đào t o th c s khoa h c, v i th i gian h c 2 năm H nghiên c u sinh đào t o ti n s khoa h c, v i th i gian h c 4 năm đ i v i ng ườ i
ườ ọ ế ỹ ọ i TN Cao h c.
TN ĐH và hai năm v i ng ng Cao đ ng:
ổ ậ ể ở ữ ạ c đào t o 3 năm đ tr ỹ ư ự thành nh ng k s th c
ộ ỹ ượ ả ề ấ hành, nh ng cán b k thu t đi u hành s n xu t.
ồ
ụ ậ ạ
ể ộ ể ậ ậ ạ trình đ công nhân b c 3.
ề ậ ệ ng chuyên nghi p bao g m ạ ặ ề ế ng d y ngh : ti p nh n hs TN PTCS ho c THPT đ đào o. m c tiêu là đào t o ộ ở ỹ ế ề ỹ t v k thu t và k năng lao đ ng ọ ậ ệ ọ ng trung h c chuyên nghi p: Ti p nh n h c sinh TN THCS ho c THPT đ đào
ề ả ộ ỹ ặ ệ ậ ạ ấ ố ạ ừ t o t
ệ ố ườ ụ ớ ẳ ườ Tr ế Ti p nh n HS TN ph thông, đ ữ ườ Tr ườ Tr ự nhân l c có hi u bi ế ườ Tr 23 năm thành cán b k thu t TC, làm nòng c t cho n n s n xu t hi n đ i. H th ng giáo d c th ng xuyên
11
ệ ệ ụ ứ ế ặ ệ ng ki n th c văn hóa và nghi p v cho toàn dân đ c bi ư t là ch a
ụ ồ ưỡ ệ ố Có nhi m v b i d c h c t p có h th ng. đ
ượ ọ ậ ệ ố ể ự ượ ạ ườ H th ng giáo d c c a các đoàn th và các l c l ng vũ trang. Các lo i tr ng này có
ụ ạ ụ ủ ộ ụ ụ m c tiêu đào t o cán b ph c v cho ngành mình.
ấ ụ ướ ừ ể
ư ợ ả ệ xã h i trong m i quan h , giao l u h p tác qu c t
Ta th y h th ng giáo d c n ộ ẩ ệ ố ố ự ẩ ố ế ồ ộ ố ộ ụ ế ệ ậ ớ ị ủ ự c ta v a là s n ph m c a s phát tri n chính tr , kinh ọ ờ ừ quan tr ng , đ ng th i v a là nhân t ệ ờ ỳ ổ xã h i trong th i k đ i m i và h i nh p hi n
ế t ệ thúc đ y vi c th c hi n các m c tiêu kinh t nay.
ệ
ụ ơ ả ủ ự ệ ng PT và nhi m ệ ệ ự ế ệ ườ ệ ụ Câu 12: phân tích các nhi m v giáo d c c b n c a nhà tr ng THCS. Liên h th c t ườ ệ vi c th c hi n vi c trên hi n nay ể ủ ụ ụ v c c th c a nhà tr
ụ ộ ệ ố
ạ ủ ủ ạ ộ ự
ề ư
ứ ọ ậ
ằ ầ ệ ướ
ồ ườ ả ả ụ ở ễ ủ ụ ộ ng g m các nhi m v sau: qu c. Giáo d c
ứ ụ
ữ ằ ố Toàn b h th ng giáo d c qu c dân thông qua ho t đ ng c a mình nh m: hình hành, ể ộ ấ ự ủ ch , năng đ ng, sáng t o, có phát tri n cacsphaamr ch t và năng l c c a công dân VN: t ỏ ươ ộ ứ ế n lên, có năng hào dân t c và ý chí v ki n th c văn hóa KHCN, có s c kh e, có ni m t ộ ế ự ự ố ờ ự xã h i, góp l c twjhocj, và thói quen h c t p su t đ i, có năng l c đi vào th c ti n kinh t ạ ầ c m nh, xã h i công b ng dân ch văn minh, góp ph n ph n hi u qu làm cho dân giàu, n ự ệ ố nhà tr xây d ng và b o v t Giáo d c đ o đ c và công dân (đ c d c). ự ỳ Giáo d c đ o đ c và công dân có vai trò c c k quan trong trong quá trình giáo d c ẩ ệ ổ ụ ạ ứ ụ ạ ứ ng., giáo d c hình thành nh ng ph m ch t năng l c c a ng
ấ ầ ụ ầ ự ủ ạ ườ ụ ứ ụ ở ườ i công dân.Quá ủ ẩ hóa, đ o đ c th m mĩ riêng c a
ấ các nhà tr ố ế trình giáo d c th m nhu n tinh th n nhân văn và qu c t con ng i có văn hóa.
ườ ọ ề ệ ủ ứ ể ặ i h c v trí m t đ n thu n tri th c sang m t phát tri n toàn di n c a ng
ầ ạ ứ ể ừ ặ ơ ả ự l c, th l c, tình c m và đ o đ c.
ự ụ ụ ệ ể ằ ự ư
ể ọ ế ớ duy c a h c sinh. Hình thành th gi
ầ i quan khoa h c góp ph n phát tri n nhân cách. ỉ ễ ệ ể ệ ọ ớ
ạ ộ ủ
ể ườ Chuy n t ể ự ệ ụ Giáo d c trí tu . ệ Trí d c là nhi m v quan tr ng nh m phát tri n các năng l c trí tu và năng l c t ọ ủ ọ ệ Vi c giáo d c trí tu và phát tri n trí tu không ch di n ra trong l p h c, trong nhà ệ ườ i trong ọ ẩ ự ng có nhi m v giáo d c thúc đ y s phát tri n trí tu c a h c sinh
ườ ờ ụ ễ ườ tr ườ ộ ố cu c s ng. nhà tr ọ trong m i môi tr ng.
ộ ố ng mà còn di n ra trong toàn b các m i quan h , các ho t đ ng c a con ng ệ ủ ụ ụ ệ ườ ộ ố ng, trong cu c s ng đ i th ể ườ ệ ệ ể Giáo d c trí tu là c s đ phát tri n con ng i toàn di n. Nh có phát tri n trí tu
ơ ở ể ệ ờ ệ ừ ế ề
ủ ề ừ ả ạ ạ ầ ộ ị
ụ ệ ị ủ ườ i ngày càng hoàn thi n nhân cách c a mình, v a có đi u ki n ti p thu giá tr c a mà con ng ệ ủ nhân lo i, c a dân t c, v a có kh năng và đi u ki n góp ph n sáng t o ra giá tr cho xã h i.ộ
ị ạ ườ
ườ ộ ạ ộ ộ ố ớ i là m quá trình t o ra giá tr , giáo d c c n ph i h ả ụ ng
ươ ạ ọ Cu c s ng con ng ụ i đi t Tuy nhiên ai cũng hi u r ng trong ph m vi nhà tr
ọ ụ ầ ẩ ng, day h c là ph ả ế ợ ằ ườ ứ ạ ệ ệ ẫ ả ướ ng d n con ạ ị i m c tiêu đó. Các ho t đ ng giáo d c ph i nh m thúc đ y quá trình t o ra giá tr ệ ng ti n quan ớ ấ ả t c các
ể ằ ụ ườ ấ ủ ụ ệ ng
tr ng nh t c a vi c giáo d c trí tu , đó là quá trình ph c t p ph i k t h p v i t nhi m v khác trong nhà tr ụ ụ ụ ứ ụ ữ ộ
ấ ứ ệ ố ộ ứ ươ ụ ệ ộ ể ấ Giáo d c th ch t ộ ấ ể Giáo d c th ch t là m t trong nh ng hình th c tác đ ng giáo d c có m c tiêu, n i ố ng pháp và hình th c tác đ ng rõ r t, v n có trong b t c h th ng giáo d c nào. dung, ph
12
ụ ệ ủ ư ưở ạ ộ ể c xem là bi u hi n c a t t
ấ ượ Giáo d c th ch t đ ể ự ả ạ ự ể
ụ ề ặ i, t o ti n đ , h tr c n thi
ỉ ể ế ng nhân đ o, ti n b , không ch ể ệ ố trong vi c phát tri n th l c, c i t o nòi gi ng, mà còn góp ph n vào s phát tri n cân đ i ườ ạ ủ hài hòa c a con ng ể ấ ầ t cho các m t giáo d c khác. ứ ỹ ụ ố ề ỗ ợ ầ ấ ụ ụ ụ ạ ế ự ế Giáo d c th ch t có tác d ng r t tích c c đ n trí d c, m d c, đ o đ c, giáo d c lao
ụ ấ ả ụ ộ đ ng và t
ỹ Công tác này ph i b i d
ượ ướ ự ự ấ ỹ ọ ứ ng cho h c sinh nh ng tri th c và k năng thái đ c n thi c k năng t ộ ầ ệ rèn luy n, t ữ ng, có đ ế t phát
ể ơ ể ộ ạ
ẩ
ụ ọ ả ẹ ế ứ ụ ưở
ạ ộ t c các ho t đ ng giáo d c khác. ọ ả ồ ưỡ ể ệ giúp cho h c sinh rèn luy n th ch t đúng h tri n c th m t cách lành m nh. ỹ Giáo d c th m m . ả Giúp h c sinh có kh năng c m th và bi ừ ợ ộ ố ệ ạ t th đó khêu g i lòng ham mê, thích thú tham gia vào quá trình sáng t o ngh thu t ng th c cái đ p trong cu c s ng hàng ậ ở
ườ ứ ộ ể ệ i,
ủ ẩ ự ẹ ạ ỹ ế t
ẹ ệ phân bi n cái đ p v i cái thô k ch, x u xí vô văn hóa.
ậ
ụ ụ ắ ạ ộ ọ
ộ ụ ố ớ ể ư ầ ỹ ề ạ ả ngày, t ộ m c đ th hi n trình đ văn hóa chung c a con ng ế ồ ưỡ ụ Giáo d c, b i d ng năng khi u th m m , hình thành năng l c sáng t o cái đ p, bi ớ ệ ấ ộ Giáo d c lao đ ng và k thu t. ớ Giáo d c thái đ và ni m tin đúng đ n v i m i lo i hình lao đ ng. Xem đó là con ng chân lý đ m u c u h nh phúc cho b n thân và làm tròn nghĩa v đ i v i quá trình
ộ
ọ ỹ ườ đ ể phát tri n xã h i. ậ ụ ể Thông qua giáo d c lao đ ng và k thu t c th , hình thành cho h c sinh nhu c u lành
ụ ộ ố ộ ớ ạ ầ ủ ạ ắ ớ ợ ớ ầ m nh, g n bó v i cu c s ng, v i h nh phúc, phù h p v i nhu c u c a xã h i văn minh.
ủ ọ ộ ộ ộ ố ộ ứ Hình thành tâm lý tham gia vào m i hình th c lao đ ng trong cu c s ng c a mình m t
ủ ộ ạ cách sáng t o và ch đ ng.
ộ ề ạ ộ
ọ ệ ọ ạ ộ ng ch đ o ho t đ ng lao đ ng h
ườ ệ ỹ ộ ườ
ệ ị ể ự ụ ụ ể ủ ệ ướ ủ ụ ấ t đ nh h t các nhi m v giáo d c, quán tri ọ ng c a m c tiêu c p h c,
ầ ệ ườ ụ ệ ạ ế ư Đ a ho t đ ng d y h c lao đ ng k thu t c a h c sinh vào n n n p. ỉ ạ ng nghi p cho h c sinh’ Tăng c Các nhi m v c th c a nhà tr ệ ố Đ th c hi n t ự tr
ệ ệ ự ậ ủ ọ ướ ng THCS ụ ụ ụ ể ơ ả ậ ổ ộ ỹ ị Th c hi n vi c giáo d c ph thông c b n, giáo d c lao đ ng, k thu t và đ nh h ướ ng
ề ụ ọ ọ
ng THCS c n th c hi n các nhi m v c th sau: ụ ụ ngh cho h c sinh theo đúng m c tiêu, trình đ c a c p h c. ọ ự ẵ ộ
ỹ ề ệ
ấ ủ ậ ị ẩ ự ể có ý th c và năng l c đ hòa nh p vào th gi cao ch t l
ng đ i s ng tinh th n và v t ch t c a xã h i. ự ộ ự ẵ ờ ố ẩ ậ ầ ọ ế ậ ọ ị
ồ ưỡ ự ầ ạ ọ ơ ồ
ứ b c h c cao h n, đáp ng nhu c u đào t o ngu n cho đào t o nhân l c, b i d ấ ướ ứ ộ ự ế ộ ọ ỹ ộ ủ ấ ờ ứ ế Tích c c chu n b cho h c sinh (ki n th c, k năng, tâm lý, thái đ ..) s n sàng vào đ i, ứ ầ ế ớ i ngh nghi p, góp ph n nâng cao dân trí, nâng ấ ượ ứ Tích c c chu n b cho h c sinh ý th c và năng l c s n sàng h c lên, ti p nh n tri th c ng nhân ị c theo đ nh ạ , khoa h c, k thuât cho đ t n
ầ ộ ủ ở ậ tài, góp ph n xây d ng đ i ngũ cán b kinh t ướ h ng xã h i ch nghĩa.
ườ ượ Nh ng nhiêm v c th c a nhà tr
ữ ổ ụ ụ ể ủ ậ ề ệ c ho ch đ nh trong đi u l ệ ng THCS đã đ ậ ạ ể ủ ụ
ườ ứ ủ ờ
ị ầ ồ ộ ụ ủ ắ ạ
ả ộ ỉ ạ ầ ậ ủ ừ ủ ấ ắ ơ ả ờ ỹ ỉ ị nhà ườ ể ể ụ tr ng ph thông, trong Lu t giáo d c. vì v y đ hi u đúng, hi u đ y đ các nhi m v , ế ạ ộ ả ho t đ ng c a tr ng, v a ph i nghiên c u các văn b n pháp quy, đ ng th i trong xu th ị ể phát tri n nhanh chóng c a xã h i và c a giáo d c cũng c n n m b t m t cách nh y bén, k p ụ th i các ch th có tính ch t ch đ o chuyên môn, k thu t c a các c quan qu n lý giáo d c
ườ ụ Câu 13 Trình bày các con đ ng giáo d c.
13
ề ệ Khái ni m v con đ
ụ ổ
ộ
ệ ố ườ ế ậ ộ ỹ ị ự ự ổ ứ ộ ch c th c ợ ổ ứ ạ ượ c ho t đ ng m t cách ch đ ng, sáng t o, ồ ng. Đ ng
ườ ị ớ ụ ơ ả ộ ụ là m t khái ni m r ng bao hàm s t ệ ườ ng giáo d c ệ ậ ụ ệ ươ ng pháp, các cách th c, cách t hi n các quá trình giáo d c, vi c v n d ng t ng h p các ph ủ ộ ạ ộ ọ ứ ch c các quá trình giáo duc, trong đó h c sinh đ ể ọ ả đ lĩnh h i có k t qu các h th ng giá tr văn hóa, khoa h c, k thu t và môi tr ạ ờ th i góp ph n sáng t o ra các giá tr m i. ng giáo d c c b n.
ườ ụ ụ ấ ộ ọ ị ầ Các con đ ạ ọ D y h c ọ ạ D y h c là con đ ng giáo d c có v trí, tác d ng quan tr ng nh t trong toàn b các
ạ ộ ụ
ho t đ ng giáo d c. ể ọ ạ ộ ụ ễ ệ ạ
ạ ủ ể ọ ạ ộ
ấ Theo quan đi m c a các nhà khoa h c giáo d c hi n đ i, ho t đ ng d y h c di n ra ọ ộ theo m t quá trình, là m t h ph c trong đó h c sinh là trung tâm, là ch th ho t đ ng vì ạ ộ ho t đ ng này ph c thu c vào ph m ch t cá nhân c a chính cá nhân đó.
ủ ả ạ ườ ườ ệ ạ ủ ộ ệ ộ ng giáo d c, d y h c ph i t o đi u ki n, môi tr ụ ộ Là m t con đ
ng thu n l ứ ượ ự ị ạ ể ỗ ọ ọ ọ ộ ề ọ ậ l a ch n quá trình h c t p, lĩnh h i tri th c đ ậ ợ i, đa c s đ nh
ứ ẩ ụ ự ự ạ d ng, linh ho t đ m i h c sinh t ụ ướ h ọ ng t ng quát c a h th ng giáo d c và c a các nhà khoa h c
ậ ợ ổ ạ ủ ệ ố ượ ủ ợ ng giáo d c h p lý, thu n l
ụ ộ ượ ộ ệ ố ấ ứ ỹ i nh t giúp cho HS, c m t h th ng tri th c và k năng,
c xem là con đ ứ ậ ệ ủ ả
ấ ượ ọ ệ ả ng và hi u qu cao trong quá trình d y h c là:
ườ ọ D y h c luôn đ ủ ể ớ ư ể v i t cách là ch th nh n th c, có th lĩnh h i đ ự ể chuy n thành năng l c trí tu c a b n thân c ch t l ứ ể ạ ượ ườ ợ ầ ượ c
ứ ố ớ ọ ở ộ ng ki n th c thích h p, trong đó h ng thú, nhu c u h c t p đ ng đúng đ n đ i v i m i ng ề ả ạ kh i đ ng, đ
ắ ả ư ườ ướ ấ ượ ọ M i d ng ho t đ ng ph i có tr ng tâm, ph i u tiên cho ch t l ạ ọ ậ ọ i, m i thành viên. i s ng, đ t t ạ ớ ự
ể ọ ạ ế ng.
ả ể ừ ặ ơ ứ m t đ n thu n tri th c
Đ m b o cho vi c h c phát tri n sâu r ng, ph i chuy n t ả ộ ệ ể ệ Đi u ki n đ có th đ t đ ế Ph i t o ra môi tr ượ ị ượ c đ nh h c kích thích, đ ạ ộ ả ự ự ề ấ ượ ệ ể sang phát tri n toàn di n
ọ ậ ả ể ấ ệ
ộ ứ ự ỗ ợ ưỡ
ổ ỏ ự ả ộ ầ ạ ứ i h c v trí tu , th ch t, tình c m, xã h i và đ o đ c. ả ộ ầ ậ ế c ti n hành tách bi ch c xã h i c n ph i t. Do v y các t ệ ứ ượ ự ng, b o v s c kh e, s h tr chung cho c s nuôi d ụ ể i h c c n đ tham gia m t cách tích c c vào quá trình giáo d c
ổ ứ ộ chuy n bi n th c s v ch t l ể ọ ả ệ ở ườ ọ ề ng ệ ượ Vi c h c t p không đ ậ ả ả i h c nh n đ đ m b o cho ng ườ ọ ầ ể ấ th ch t và tình c m mà ng ụ ủ i ích c a giáo d c. và t n h ch c lao đ ng
ườ ọ ả ọ ợ ng m i l ườ ng t ể ạ ộ ọ ớ
ạ ộ ế ặ ứ ự ượ ệ ệ c ho t đ ng, rèn luy n trong lĩnh v c khác nhau, đ c bi
ầ i. HS c n có đ ộ
ườ ộ ợ
ư ọ ng lao đ ng thích h p, đ a h c sinh vào các ho t đ ng t ậ ẽ ừ ướ ạ ướ ộ ự ậ ạ ộ l p trong ụ ng vào các m c đích c t o ra thói quen lao đ ng h
ự ể ệ ể ẩ
ạ ộ ộ ắ ờ ố ữ ớ ườ ậ ưở Con đ ể ể Đ có th hình thành nhân cách năng đ ng sáng t o và thích ng v i m i bi n chuy n ế ớ ủ c a th gi t là ạ trong lo i hình lao đ ng. ạ ượ T o đ c môi tr ạ ỹ ộ ph m vi lao đ ng k thu t, s t ng b ạ ự ế luôn sáng t o. th c t Lao đ ng chính là con đ ủ ườ i, g n ho t đ ng c a h c sinh v i nhà tr ấ ủ ườ ng hi n h u đ phát tri n năng l c và các ph m ch t c a ệ ộ ọ ng nói chung và đ i s ng xã h i hi n
con ng th cứ
ứ ệ ổ ề ị Vi c t
ươ ộ ch c lao đ ng trong nhà tr ộ ề ố ủ ệ ườ ấ ự ạ ứ t
ộ ạ ộ ổ ứ ườ ệ ng luôn ch u s chi ph i c a các đi u ki n ộ ề ng quan: chính sách xã h i v lao đ ng, v n đ đáp ng, t o công vi c làm trong xã h i. ộ ch c các ho t đ ng xã h i Con đ ng t
14
ọ ườ ề Ho t đ ng xã h i t o c h i và đi u ki n cho h c sinh quan h v i ng
ạ ộ ứ ệ ớ ộ ẩ
ẩ ữ ữ ậ ự ấ ẫ ị ủ ả ỗ
ộ ạ ơ ộ ấ ậ ể ạ ộ ứ ề ườ ề
ườ i ộ ượ ườ
i, v xã h i ngày càng phong phú, ệ c hoàn thi n ừ ậ ợ ữ ộ
ạ ộ ệ i khác, là quá ớ ứ ự trình nh n th c và ch p nh n nh ng khuôn m u và chu n m c xã h i, thích ng v i các chu n m c y và chuy n thành nh ng giá tr c a b n thân m i ng ộ ế ạ ứ ủ ộ ặ i ngày càng đ càng m r ng. B m t văn hóa đ o đ c c a con ng ừ ứ ổ ớ ắ ườ ch c xã h i khác: v a có nh ng thu n l ng g n v i các t ứ ổ ự ế ể ch c cho thày, trò cùng tham gia các ho t đ ng xã h i t đ thu hút, t ữ i, v a có nh ng ộ ừ
ề ấ Thông qua ho t đ ng xã h i ki n th c v con ng ở ộ Nhà tr ệ đi u ki n th c t ế th p đ n cao
ờ ụ ậ ễ ố ượ ng giáo
ổ ể ả ậ ụ ủ d c c a ng
ỗ ạ ộ ệ ậ
ứ ậ ướ ươ ừ ng m c tiêu chính xác và t
ể ạ ộ Ho t đ ng t p th . ạ ộ ự Trong th c ti n ho t đ ng giáo d c, dù trong hoàn c nh đ i m i thì đ i t ẫ ườ ọ i giáo viên v n là m i cá nhân h c sinh và các t p th khác nhau. ể ủ ọ ể ạ ệ ổ ch c t p th và ho t đ ng t p th c a h c sinh trong giai đo n hi n nay là Vi c t ứ ị ụ ị ả ph i có tính đ nh h ng pháp, các hình th c đó xác đ nh các ph ổ ứ ợ ch c h p lý. t ạ ộ ủ ỗ
ể ề ể ờ ợ ủ ồ ỗ ạ ứ ng ng và tôn ể ợ i ích xã i ích chính đáng c a cá nhân và t p th , l
ậ ớ ậ ọ tr ng k t h p v i t p th . Đ ng th i l ọ ộ ượ h i đ
ạ ộ ẽ
ườ ề ả
ự ưở Ho t đ ng t p th đ phát huy ch m nh c a m i cá nhân trong s h ậ ế ợ c tôn tr ng. ể ậ t đ p. Do đó ph i th ể ụ ủ ậ ề ờ ộ Đã là t p th chân chính, ho t đ ng năng đ ng, qua th i gian s hình thành các truy n ố ố ẹ ng xuyên c ng c , liên t c các truy n th ng, qua đó phát huy ỗ ụ ụ ủ ớ ủ ố th ng t ệ ự vai trò giáo d c c a t p th , cùng v i vi c t ố giáo d c c a m i thành viên
ế ể
ầ ụ ổ
ồ
Câu 14 Xu th phát tri n giáo d c hi n nay ố H u h t các qu c gia trên th gi ế ố ụ ệ ề ề ả ố ả ấ ể ạ ỗ
ụ ế ạ ọ giáo d c Đ i h c là y u t ộ hoá, tùy thu c vào đi u ki n kinh t khía c nh khác nhau trong chi n l ệ ụ ế ớ ề ấ i đ u l y giáo d c ph thông làm n n t ng và coi ự ấ ượ ầ ng ngu n nhân l c. Trong b i c nh toàn c u ố ộ ủ xã h i c a mình, m i qu c gia có th nh n m nh các ạ ọ ể c phát tri n giáo d c Đ i h c.
ế ị quy t đ nh ch t l ế ế ượ ặ
ả ở ệ ệ t ụ ấ ề
ạ Sinh viên “khách hàng” đ c bi Hi n nay, ngay c ạ ướ ầ ế ủ ườ ẽ ướ ứ c s c ép c a xu h ế ng toàn c u hóa. N u tr
ạ ệ
ọ ế ề i nhu n" mang l
ữ
ờ bao gi
ế ớ ữ ế các n n giáo d c tiên ti n nh t th gi i cũng đang có nh ng bi n ấ ướ ổ c đây, r t ít ng đ i m nh m tr i ho t ộ ệ ụ ế ạ đ ng trong ngành giáo d c nghĩ đ n khái ni m "khách hàng" và l i àng ít bàn đ n chuy n ướ ờ ạ ừ ợ chính ngh mà h đang làm, thì bây gi đã khác. B c vào nhũng “l i t ụ ể ướ ế ỷ ầ năm cu i th k XX, đ u th k XXI, giáo d c đã có nh ng b c phát tri n trên quy mô ề ệ ữ toàn c u và đ t ra nh ng v n đ ch a có ti n l ị ườ i th tr ờ ư ộ ng. M t khi coi Sinh viên nh khách hàng,
ề ư ấ ầ ng toàn c u ị ườ ớ cũng g n v i th tr ụ ự ọ
ị ườ ướ ả ọ
ự ườ ộ
ữ ị ườ ng Đ i h c cũng mu n t o m t th tr ọ ắ ể ị ườ ng giáo d c khác nhau đ khách hàng l a ch n. Trong quá ắ ẽ ả ặ ạ t s n y sinh ra nh ng xu h ng c nh tranh. M t khác, b n thân ủ ố ạ ủ ủ ớ ng c a riêng mình v i không khí "toàn c u ng. Sinh viên c a tr ầ ng càng
ườ ờ ế ươ ườ n xa, bay cao và nh đó, tr
ng càng v ế ườ ơ ộ ng càng có c h i thu hút ỷ ả ấ ế ế ề ệ ả ườ i đ n h c. Đ n đây, bài toán v hi u qu kinh t ệ là h qu t t y u và t
ố ườ ủ ậ ớ ậ ế ỷ ố ặ ầ ươ ớ V n t Khách hàng bao gi ề cũng có nghĩa là có nhi u th tr trình l a ch n th tr ng, ạ ọ các tr hóa", mà nh ng du h c sinh mang đ n khu h c xá c a tr ủ gi ỏ ế nhi u Sinh viên gi ả ệ l ọ ữ ế ỏ i, danh ti ng c a tr ề ọ thu n v i kh năng thu hút Sinh viên c a m i tr ng.
15
ẩ ề ư
ố ế ườ ượ ứ ư ạ ầ ề i ch a đáp ng đ ệ ấ ấ ng) l c, và các tr
ụ Công ngh xu t kh u giáo d c Th c t ườ ẻ ợ ự ế cho th y, nhi u đi u mà sinh viên (khách hàng) mong mu n, nh ng có khi các ị ườ ng c n tìm đ n sinh viên xem ra ng (th tr các tr ơ có v h p lý h n
ướ
c ta trong giai đo n hi n nay: ờ ể ủ ng phát tri n c a giáo d c n ể ụ ệ ọ ậ ệ ạ ng đan xem gi a th i gian h c t p và làm vi c
ả ườ Xu h Giáo d c phát tri n theo xu h ủ c a công dân trong khung c nh giáo d c th
ụ ướ ướ ụ ụ ể
ụ
ứ ụ ể ướ ng phát tri n này c a giáo d c có n i dung và hình th c c th : ể ế ậ ủ ậ ệ ố ổ ứ ụ ể ớ xa. ng xuyên v i các mô hình t ch c khác
ồ
t l p và phát tri n h th ng giáo d c th nhau, trong đó có các trung tâm giáo d c, h c t p c ng đ ng. ẻ ế ậ ứ ầ ạ ự t l p và th c thi các ch
ữ ng xuyên. ộ Xu h ụ ừ Phát tri n giáo d c không t p trung, giáo d c t ườ Thi ọ ậ ộ ề ạ ư ươ ạ ạ Thi ị ệ ườ ọ i h c và gia tăng giá tr hi u qu đào t o nh ch ụ ươ ng trình đào t o m m d o, linh ho t đáp ng nhu c u ả ng trình đào t o theo moodun, đào
ng ỉ ạ t o theo tín ch .
ự ậ
ọ ỹ ườ ứ ng ng d ng thành t u khoa h c k thu t, ph c p công ngh thông tin. ề ổ ứ ệ ổ ậ ậ ệ ụ ụ ụ ể ộ ộ Tăng c Công ngh giáo d c là m t quan đi m v t ch c và v n hành giáo d c trong xã h i
hienj đ iạ
ứ ệ
ổ ậ ọ ụ ỹ Ph c p công ngh thông tin trong giáo d c là quá trình trang th t b ki n th c, k ơ ở ậ ề ế ị ế ủ ể ệ ấ
ề năng v tin h c, v công ngh thông tin và các c s v t ch t cho các ch th tham gia vào quá trình giáo d c.ụ
ổ ậ ệ ệ ả ỏ ọ ọ Ph c p công ngh thông tin đòi h i ph i coi tr ng môn tin h c và công ngh thông tin
trong nhà tr ngườ
ổ ớ ả ứ ườ ủ ộ ụ ể ủ ng kh năng thích ng và phát huy vai trò c a
ộ ể ủ
ầ
ụ ớ ự ụ ộ ả ệ ộ ậ ủ ự ủ ụ ụ
ộ ằ ụ ộ ạ ờ ươ ộ Ch đ ng đ i m i giáo d c đ tăng c giáo d c v i s phát tri n c a xã h i. Giáo d c không hoàn toàn th đ ng, không thu n túy là h qu kéo theo c a s phát ể ủ tri n c a xã h i. Trong xã h i hi n đ i giáo d c phát huy tính đ c l p và tác d ng c a nó ớ v i xã h i b ng ph
ể ẩ
ủ ị ạ ng chu n hóa, hi n đ i hóa và xã h i hóa. ạ ng thu c ph m trù nh t đ nh
ố ượ ụ ạ
ự ệ ẩ ả ị
ủ ươ ướ ả ệ ữ ệ ấ ắ ố ộ ệ ơ ở ứ ự ổ đ i m i m t cách có ch đ nh, có c s ng th c ộ ệ ướ ụ Phát tri n giáo d c theo h ấ ị ộ ữ ự ậ Chu n hóa là nh ng quá trình làm cho các s v t, đ i t ẩ ệ ự ủ ẩ c các chu n đã ban hành trong ph m vi áp d ng và hi u l c c a các chu n đó ạ ộ ng ho t đ ng qu n lý cho vi c th c hi n các Ch c năng c a chu n hóa là đ nh h ượ c th ng nh t theo nh ng nguyên t c ng pháp, bi n pháp qu n lý đ
ẩ ượ ứ đáp ng đ ứ ứ ch c năng, các ph đ nhị
ẩ ạ ộ ư ụ ố cũng nh các ho t đ ng
ụ ụ ứ ẩ
Chu n hóa trong giáo d c là quá trình làm cho các thành t ượ ụ c các chu n giáo d c đã ban hành. ố ầ ủ ố ể Câu 15: T i sao nói giáo d c là qu c sách hàng đ u c a qu c gia. Quan đi m này
ể ệ ở ủ c a quá trình giáo d c đáp ng đ ạ VN ntn? th hi n
ạ ầ ố
ụ ạ ả ề
ố ủ ả ượ ế ứ ậ ư ụ ề ầ ạ ố ề Nói “giáo d c vào đào t o ph i coi là qu c sách hàng đ u” có nghĩa là chính sách v ủ ộ ụ giáo d c và đào t o là m t trong nhi u chính sách c a qu c gia, và trong các chính sách c a qu c gia, chính sách v giáo d c và đào t o ph i đ c x p th b c u tiên hàng đ u.
16
ướ ả ở ể ạ ẳ ị c VN l ư ậ i kh ng đ nh nh v y, có th lý gi ơ ữ i b i nh ng c
ừ ả ủ ứ ụ b n thân và ch c năng c a giáo d c.
ế ệ ụ ố
ự ế ố ứ ộ ả ạ T i sao Đ ng và Nhà n ậ ự ế ở s lý lu n và th c ti n sau: ấ ậ : xu t phát t ơ ở C s lý lu n ấ ủ ả Do b n ch t c a giáo d c là s ti p n i kinh nghi m xã h i giã các th h nên giáo ủ ụ d c là ch c năng c a xã h i, là nhân t
ế
ộ ộ duy trì và phát tri n xã h i. ắ ố ớ ự ệ ể ộ ọ ể ệ ệ ủ ộ ụ Thông qua các ch c năng c a mình, giáo d c tác đ ng sâu s c, toàn di n đ n các lĩnh ố quan tr ng đ i v i s nghi p phát tri n
ộ ứ ủ ờ ố ự v c khác nhau c a đ i s ng xã h i, nó là nhân t kinh t
ố ậ ủ
ế ữ ố ộ ứ ươ
ng trình hành đ ng thi ệ ườ i con ng ế ự ể t th c đ ề ướ ố c v n
ọ ọ con ng
ọ
ắ ệ ự
ạ ằ ấ ế ạ ằ ườ ệ ể ố con ng ề ộ xã h i và có nh ng ch ủ ạ ụ i thông qua giáo d c và đào t o. Kinh nghi m c a nhi u n ườ ố ụ ớ i, coi ứ ậ c khác nh n th c c giàu manh, đã giúp cho các n , c nh tranh i, b ng trí tu ,
ạ c th c ch t là cu c ch y đua b ng nhân t ườ
ướ ủ kinh nghi m đó c a các n c trên th gi
ẳ
ấ ướ ố ớ ể ị ầ
ộ ự ổ ế ự ụ ệ ể ế xã h i; ơ ở ự ễ C s th c ti n ế ừ ế ỷ T th k XX đ n nay, nhi u qu c gia đã nh n th c vai trò c a nhân t ể ệ ự trong s nghi p phát tri n kinh t ườ ố con ng phát huy nhân t ớ nghèo tài nguyên, do s m coi tr ng giáo d c, nghĩa là s m coi tr ng nhân t ướ ườ ướ ở ệ tr ng trí tu con ng i đã tr thành n ế ệ ộ ề sâu s c đi u đó. Cu c ch y đua quy t li t trong s nghi p phát tri n kinh t ướ ộ ệ ữ công ngh gi a các n ấ ượ ằ ng con ng b ng ch t l ừ ả Đ ng ta t ể ệ nghi p phát tri n đ t n ạ t o ph i đ c coi là qu c sách hàng đ u”. Quan đi m đó là m t s đ i m i t ụ d c, đ i v i vai trò c a giáo d c trong s nghi p phát tri n kinh t c.
ờ
ự i. ầ ủ ự ư ướ ệ ế ớ c yêu c u c a s i cũng nh tr ệ ụ ọ c đã kh ng đ nh “cùng v i khoa h c và công ngh , giáo d c và đào ớ ớ ư duy v i giáo ộ ủ ấ ướ xã h i c a đ t n ự ế ủ ọ ự ợ .
không coi tr ng giáo d c, song trong th c t ả ộ ộ ộ ị ả ỉ ượ c xem là phúc l ệ ủ ụ
ự ế ủ ự ậ ự ọ ỹ ể ủ ự ế ể ề ể ả v i s phát tri n c a kinh t , phát tri n khoa h c k thu t, xây d ng n n văn
ề ớ ự ườ ớ i m i.
ệ ự c b n cho s phát tri n b n
ể ườ ệ ủ t là ti m năng trí tu c a con ng
ả ượ ủ ố ớ ụ ự đôi khi Th c ra, đ ng ta không bao gi ế ụ giáo d c ch đ i xã h i, là khu v c phi s n xuát, là gánh năng c a kinh t Nay trong văn ki n c a Đ ng đã xác đ nh giáo d c là m t đ ng l c tr c ti p c a s phát ắ tri n, g n li ớ hóa m i, con ng ấ L y vi c phát huy ngu n l c con ng ặ ụ ế ố ơ ả ề ề ự ề
ả ự ọ ạ ơ ữ ướ ệ ạ
ồ ự ề ườ i làm y u t ề ữ ệ i. Do đó v ng, nghĩa là ph i d a vào ti m năng đ c bi ủ ệ ả ế ứ ph i h t s c coi tr ng s nghi p giáo d c. Đó là ti n đ và h n n a là n i dung c a công ấ ướ ệ nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n ạ ộ ệ c ta hi n nauy ế ả ụ ữ ầ ầ ố
ụ ằ ạ ạ c trong giai đo n cách m ng n ấ Khi l y giáo d c và đào t o làm qu c sách hàng đ u, c n ph i quan tâm đ n nh ng ề ấ v n đ sau: Ph i có chi n l c giáo d c đào t o nh m nâng cao m t b ng dân trí. Chi n l
ặ ằ ế ố ơ ả ế ượ ự ự ệ ồ ệ ả t quan đi m l y vi c phát huy ngu n nhân l c làm y u t c đó ể c b n cho s phát tri n
ữ ấ ạ ứ ẩ ị i có đ b n.lĩnh chính tr , ph m ch t đ o đ c, có
ấ ướ ố ườ ế ệ ủ ả ự năng l c làm g c, đem h t trí tu , tâm huy n xây d ng đ t n c.
ệ ủ
ụ ỷ ọ ồ ụ tr ng ngân sách cho giáo d c, thu hút các ngu n đ u t ầ ư .
ụ ỉ ầ ư ề ề ệ ả ồ v ti n mà ph i có chính sách phát hi n b i
ưỡ d
cho giáo d c không ch là đ u t ồ ệ ự ậ ợ ử ụ ọ ụ ể ạ i cho phát tri n d y hoc giáo d c.
ế ượ ấ ể quán tri ủ ấ ướ ề ữ c. b n v ng c a đ t n ế ệ ở ạ Đào t o th h tr thành nh ng ng ự ế ự Làm cho giáo d c là s nghi p c a toàn dân. Nâng cao t ầ ư Đ u t ạ ả ạ ả ằ ng đào t o, s d ng ngu n nhân l c. ề Ph i t o m i đi u ki n thu n l ộ Ph i có chính sách công b ng xã h i
17
ệ ố
ơ ở ụ
ể ộ các c p
ọ ổ ng ph thông, ng
ổ ườ ệ
ả ạ ờ
ỹ
ệ ữ nhiên, xã h i, t ỹ ả ươ ứ ng ng. ữ ứ ổ
ụ ạ ọ ệ ữ Câu 16 Phân tích nhi m v d y h c và m i quan h gi a chúng ộ ủ ườ ụ ự ế ọ ạ ự ng PT, s ti n b c a cu c D a trên c s m c đích d y h c và m c tiêu c a tr ấ ọ ở ấ ườ ọ ở ủ ứ ệ ặ ạ các c p h c i h c cách m ng khoa h c công ngh , đ c đi m c a l a tu i ng ườ ệ ọ ủ ề i ta đ ra 3 nhi m v sau: h c c a tr ứ ườ ọ ắ ữ ơ i h c n m v ng h th ng nh ng tri th c ph thông, c ồ ộ ư ợ ớ ự ễ ướ duy, đ ng th i c ta v t ữ ổ ấ ướ ủ ổ ụ ệ ố ề ự b n hi n đ i, phù h p v i th c ti n n ọ ệ ố rèn luy n cho h h th ng nh ng k năng, k x o t ườ ự ễ ụ Nhi m v 1: làm ng ệ ệ ủ Nhi m c a nhà tr ợ ạ ơ ả ng ph thông là giúp cho HS n m v ng trí th c ph thông c b n, ậ ắ ứ ể ắ ớ ớ
ữ ặ
ừ ứ Tri th c ph thông là nh ng tri th c đã đ ớ các lĩnh v c KH
ự ể ế ọ ề ữ ể ọ
ơ ộ
ữ ạ ả
ấ ấ ủ ệ ớ ứ ớ
ự ờ ạ ả ế ữ ệ hi n đ i phù h p v i th c ti n đ t n c.N m v ng tri tr c có nghĩa là hi u, nh và v n ả ả ứ ế ụ t ho c trong hoàn c nh m i. d ng nh ng tri th c đó vào trong hoàn c nh đã bi ự ượ ự ứ ổ c l a ch n và xây d ng t ế ầ t, làm n n tàng cho h c sinh có th ti p i thi u, c n thi ộ ộ ố c vào cu c s ng lao đ ng sx, tham gia các công tác xã h i. ứ Nh ng tri th c c b n c n cung c p cho HS ph i là tri th c hi n đ i, đó là nh ng tri ợ th c ph n ánh nh ng thành t u m i nh t c a văn hóa, KH phù h p v i chân lý khách quan và xu th phát tri n c a th i đ i.
ữ ứ ố khác nhau. Đó là nh ng tri th c t ụ ọ ậ ặ ướ t c h c t p lên cao h n ho c b ứ ơ ả ầ ữ ữ ể ủ ứ ự ễ ủ ấ ướ ữ ặ ợ ổ ớ
Nh ng tri th c đó phài phù h p v i th c ti n c a đ t n ệ ố ể ể ệ ặ ứ ẽ ữ ứ ủ ạ ộ ậ ả
c, đ c đi m tâm lý l a tu i, ả ặ đ c di m ho t đ ng nh n th c c a HS, đ m b o tính h th ng và liên h ch t ch gi a các môn h c.ọ
ứ ệ ố ỹ
ỹ ả ứ ộ ừ ả ượ ễ ữ c di n ra theo m c đ t ấ
ọ ng ng v i n i dung môn h c, k năng c a HS ph i đ ứ ạ
ự ể ề ẩ ả ổ ứ ch c, đi u khi n HS hình thành, phát tri n năng l c và ph m
ự ư ấ ệ ch t, đ c bi duy sáng t o.
ạ ổ ứ ừ ề ạ ộ Quá trình lĩnh h i tri th c đó hình thành cho HS h th ng nh ng k năng, k x o nh t ỹ ớ ộ ị ủ ươ ứ đ nh t ế ừ ơ ế ấ đ n gi n đ n ph c t p. th p đ n cao, t ụ ể Nhi m v 2: t ệ ặ t là năng l c t Quá trình d y h c v i vaio trò t
ọ ớ ứ ự ể ủ ệ ầ ệ ẩ ấ ầ ậ ch c đi u khi n c a HS, HS không ng ng phát huy rèn luy n các thao tác trí tu , d n d n hình thành các ph m ch t
ự tính tích c c nh n th c, t ệ ư trí tu nh :
ạ ộ ng các ho t đ ng trí tu
ạ ộ ọ ậ ề ộ ệ ể ộ ượ ệ ướ ị Tính đ nh h ủ B r ng c a ho t đ ng trí tu : Trong quá trình h c t p, HS có th lĩnh h i đ c tri
ứ ỹ th c k năng trên các lĩnh v c khác nhau.
ả ả ể ệ ủ ự
ự ạ ộ ế ớ ậ v t hi n t
ng trong th gi ạ ủ ẻ ủ
ạ ộ ạ ộ ạ ộ
ề ộ ậ ấ
ạ ộ ạ ộ
ệ ủ ọ ượ ự ể ấ ủ ự ề Chi u sâu c a ho t đ ng trí tu : ph n ánh năng l c đi sâu tìm hi u b n ch t c a s ệ ượ i khách quan/ ệ Tính linh ho t c a ho t đ ng trí tu ệ Tính m m d o c a ho t đ ng trí tu . ệ Tính đ c l p trong ho t đ ng trí tu ư duy. Tính nh t quán trong ho t đ ng t ệ Tính phê phán trong ho t đ ng trí tu . Tính khái quát Nh v y, s phát tri n trí tu c a h c sinh đ
ệ ẩ ấ
ở ẽ ư ư ườ ủ ắ ể ự ả c ph n ánh thông qua s phát tri n ộ ệ ặ duy đ c t là quá trình t ớ ấ i m i l p duy có sâu s c thì tài năng c a con ng i h c. B i l t
ư ậ ứ ừ không ng ng các ch c năng tâm lý và ph m ch t trí tu . Đ c bi ườ ọ ạ ủ ậ l p, sáng t o c a ng lánh đ
ẩ ự ự ẽ
ẩ ạ ộ ượ ạ ự ấ ạ ẽ ạ ể ệ c.ượ Day h c đ ườ ọ ọ ượ ổ ứ c t i h c và ng ệ ể ch c đúng s thúc đ y s phát tri n năng l c và ph m ch t trí tu ọ ạ ề i, s phát tri n đó s t o ra đi u ki n cho ho t đ ng d y h c đ t c l ủ c a ng
18
ạ ả ể ấ ượ ướ ự c ch t l
ể ữ ể ố ng cao. Ho t đ ng ph i luôn đi tr ừ ứ ạ ề
ệ ơ ở ế ớ ố ể ọ Nhi m vu 3: T ch c, đi u khi n h c sinh hình thành c s th gi ở ọ ệ c s phát tri n trí tu và d y h c luôn ủ ọ i đa nh ng ti m năng v n có c a h c. i quan khoa
ọ ữ ể h c, nh ng ph m ch t đ o đ c nói riêng và phát tri n nhân cách nói chung.
ẩ ơ ở ứ ữ ự ể ỹ ỹ ậ Trên c s làm cho HS n m v ng tri th c và k năng, k xáo, phát tri n năng l c nh n
ạ ộ ượ đ ệ ể ứ ộ m c đ khó v a s c, t o đi u ki n đ phát tri n t ề ổ ứ ấ ạ ứ ắ ọ ơ ở ế ớ ấ ạ ứ ứ ự i quan, nh ng ph m ch t đ o đ c nói riêng và s
ữ ụ
ẩ th c mà hình thành cho h c s th gi ề ụ phát tri n nhân cách nói chung theo m c tiêu giáo d c đã đ ra. ầ ủ ế ọ ầ ạ ậ ả
ể ọ ữ ồ ệ ộ ắ ọ ộ
ấ ạ ứ ụ ư ệ ẩ ể ơ ở Do v y, quá trình d y h c c n ph i quan tâm đ y đ đ n vi c hình thành nh ng c s ờ i quan khoa h c cho HS đ h suy nghĩ có thái đ và hành đ ng đúng đ n. Đ ng th i ng các ph m ch t đ o đ c nh : làm tròn trách nhi m, nghĩa v công dân, lòng yêu
ế ớ th gi ồ ưỡ b i d c.ướ n
ố ệ
ệ ậ ụ ệ ế ớ ộ ụ ạ ọ M i quan h gi a 3 nhi m v d y h c Trong quá trình d y h c thì 3 nhi m v trên có quan h m t thi t v i nhau, tác đ ng,
ọ ụ
ệ ữ ạ ệ ỗ ợ h tr nhau đ th c hi n m c tiêu giáo d c. ỹ ể ự ứ ỹ ả ụ ế ươ ứ ế ậ
ệ ể ng pháp nh n th c đúng đ n thì không th ế ớ ự ể
ắ i quan. ỹ ứ ệ ừ ữ ệ Thi u tri th c, k năng, k x o, thi u ph ề ế ơ ở ể ỹ ề Phát tri n trí tu v a là k t qu , v a là đi u ki n đ n m v ng tri th c, k năng, k
ể ơ ở ể ể ắ ẩ ấ ạ ứ
ệ ạ t o đi u ki n cho s phát tri n trí tu và thi u c s đ hình thành th gi ả ừ i quan KH và các ph m ch t đ o đ c. ớ ế ế ớ ả x o và là c s đ hình thành th gi ậ ứ ể ọ ả ấ ị Ph i có trình đ phát tri n nh n th c nh t đ nh m i giúp h c sinh có cái nhìn, có thái
ộ
ế ố ừ ụ ụ ế ộ ộ đ và hành đ ng đúng. ệ
ừ ệ ắ ụ ứ ỉ ạ ệ ỹ ả ả ủ ỹ ự ứ ể ế
ứ ậ Nhi m v th 3 v a là m c đích v a là k t qu c a 2 nhi m v trên. Nó là y u t kích thích và ch đ o vi c n m ki n th c, hình thành k năng, k x o và phát tri n năng l c nh n th c.
ỹ ạ ọ ừ
ứ ươ ọ ng pháp d y h c v a là k thu t và là khoa h c ấ ủ ng th c DH là cách th c ho t đ ng ph i h p, th ng nh t c a ng
ậ ố ợ ọ i d y và ố ạ ộ ệ ụ ạ ố i u các nhi m v d y h c. Đó là s k t h p h u c , th ng
ườ ạ ự ế ợ ữ ơ ạ ự ữ ọ ng ọ nh t bi n ch ng gi a ho t đ ng d y và ho t đ ng h c trong quá trình d y h c
ệ ố ư ạ ộ ọ ươ ằ ứ ng pháp d y h c là m t khoa h c:
ệ ặ ạ ọ
ươ Câu 17 Ph ứ Ph ườ ọ i h c nh m th c hi n t ạ ệ ấ ộ Ph ệ ủ ự ố ợ Quá trình d y h c là s ph i h p ho t đ ng trí tu đ c bi ạ ậ ạ ộ ọ ạ ộ ấ ạ ạ ộ ọ ừ ỗ ậ ươ ữ ể ặ ủ ủ ể t c a hai ch th , m i ch ỹ ng pháp d y h c v a là k thu t và là
ươ ạ ộ ứ th có nh ng ho t đ ng đ c thù, do v y ta th y ph khoa h cọ Ph
ể c hi u là t ọ ọ ượ ạ ng pháp d y h c đ ằ ữ ậ
ườ ọ ắ ượ ệ ố ỷ ả ứ ạ ọ ỹ ứ c h th ng tri th c, k năng, ế i h c n m đ ng pháp d y h c, mà ng
ự ố ợ ủ ạ ộ , có s ph i h p tác đ ng c a giáo viên
ạ ượ ố ợ ổ ợ h p các cách th c ph i h p ho t đ ng chung ọ ỹ ắ ủ c a giáo viên và h c sinh nh m giúp h c sinh n m v ng ki n th c, k năng, k x o. V n ươ ợ ụ d ng h p lý các ph ế ỹ ả ừ ấ th p đ n cao. k x o t ươ Ph ườ ọ ớ ủ và c a ng ạ ộ ọ ng pháp d y h c là ho t đ ng có trình t ằ i h c v i nhau nh m đ t đ ự ụ c m c đích
ả ấ
ủ ọ ứ ộ ấ ủ ự ả ậ ấ ọ ạ ọ Câu 23: Phân tích b n ch t quá trình d y h c ạ B n ch t c a quá trình d y h c th c ch t là quá trình nh n th c đ c đáo c a h c sinh
ướ d ủ ạ ủ i vai trò ch đ o c a giáo viên.
19
ậ ớ
ạ ự ườ ạ
ề ừ ạ ọ i đã t o ra. Nên h c nhân th c nh ng ọ ố ớ ả ứ ủ ủ ứ ớ
ứ ủ ọ ữ ứ ứ ủ ọ ườ ậ Quá trình nh n th c c a h c sinh không di n ra theo con đ
ườ ườ ủ ễ ử ẫ ng mò m m, th và sai ng đã khám phá,
ư ạ ươ ữ ậ ộ ả Quá trình nh n th c c a h c sinh không ph i là quá trình tìm ra cái m i cho nhân lo i, ữ ủ ế mà ch y u là s tái t o nh ng tri th c c a loài ng ẻ ạ kho tàng tri th c chung c a nhân lo i. đ i v i b n thân h còn là m i m . đi u rút ra t ễ i, mà di n ra theo con đ ng trình, n i dung gia công s ph m. Chính vì v y, trong ậ c nh ng nhà xây d ng ch
ứ ấ ớ ố ượ ấ ị ể ậ ờ ộ ộ ng tri th c r t l n m t cách thu n
ứ ư nh quá trình nh n th c nói chung c a loài ng ự ượ đ ọ ộ m t th i gian nh t đ nh, h c sinh có th lĩnh h i kh i l i.ợ l
ủ ạ
Quá trình h c t p c a h c sinh ph i ti n hành theo các khâu c a quá trình d y h c, ộ ọ ậ ủ ọ ớ ỹ ả ứ ế ể ằ ỹ
ả ọ ả ế ậ ụ ứ lĩnh h i tri th c m i, v n d ng, ki m tra, đánh giá tri th c, k năng, k x o nh m bi n chúng thành tài s n cá nhân.
ễ ậ ướ Thông qua nh n th c c a h c sinh trong quá trình d y h c di n ra d ủ i vai trò ch
ệ ư ạ ề ọ ứ ủ ọ ữ ớ ạ ủ đ o c a giáo viên cùng v i nh ng đi u ki n s ph m nh t đ nh
ồ ậ ấ ạ ấ ị ớ
ạ ứ ủ ọ ộ ồ ệ ổ ứ ế ế ọ
ạ ộ ể ầ
ầ ầ ọ ự ậ ị ứ ứ ể ẩ ọ khai thác tri th c, tham gia nghiên c u khoa h c trong
ấ ủ Tránh đ ng nh t quá trình nh n th c c a h c sinh v i quá trình đ ng nh t c a nhân ọ ch c cho h c lo i. Song không vì quá coi tr ng tính đ c đáo mà thi u quan tâm đ n vi c t ọ ừ ứ sinh d n d n tìm hi u và t p tham gia các ho t đ ng tìm tòi khám phá khoa h c v a s c, naang cao d n đ chu n b cho h c t ươ t ng lai.
ả
ộ ặ ụ
ằ ụ ầ ừ ụ Câu 20: phân tích b n ch t quá trình giáo d c ủ Giáo d c là quá trình hai m t: m t tác đ ng c a nhà s ph m và m t ti p nh n c a ườ ượ i đ ấ ặ ể c giáo d c, nh m chuy n hóa nh ng yêu c u t
ẩ ữ ự ượ ặ ế ư ạ ữ bên ngoài (nh ng yêu c u c a xã ệ
ả ươ ữ ề ữ ứ ậ ủ ầ ủ c th c hi n trong nhà ng pháp phong phú. ng ộ h i) thành nh ng ph m ch t bên trong b n v ng c a cá nhân, đ ườ tr
ả ủ ạ ư
ụ ặ ầ ủ ị
ệ ữ ng và c ngoài xã h i v i nh ng hình th c đa d ng và các ph ể ệ ớ ng t ố ố ờ ườ ọ ộ i yêu c u c a các giá tr xã h i ộ ờ ủ i (h c su t đ i).
ứ ạ ề ẫ
ể ệ ị t.
ậ ượ ư ệ ẻ
ấ ộ ớ ụ ấ ủ B n ch t c a giáo d c th hi n qua các đ c tr ng: ướ Có m c đích rõ ràng h ự Lâu dài, th c hi n theo su t cu c đ i c a con ng ễ Ph c t p, di n ra nhi u mâu thu n ố ở B chi ph i b i các quy lu t chung, nh ng cũng có nh ng đ c đi m cá bi ả Không ph i riêng l ườ ớ mà đ ố ạ ủ c a con ng
ị ự ệ ủ ự ủ ề ộ ữ khách quan (t
ng
ấ ớ ạ ề ắ ọ ọ ồ ộ
ộ ụ c giáo d c. ớ ạ ộ ồ ụ ứ ề ng ý th c, thái đ hành vi cu c s ng và không đi u khi n đ
ể ượ ề ườ ượ ạ c thông qua d y h c mà còn thông qua nhi u con đ ưỡ d không nh ng đ
ữ ặ ư ạ ộ ộ ố ự c th c hi n ngay trong cu c s ng, ho t đ ng và giao l u ứ ạ ụ ể ề ả i v i các tình hu ng c th , đa d ng, nh ng hoàn c nh và đi u ki n ph c t p. ủ ố Ch u s tác đ ng c a nhi u nhân t nhiên và xã h i) và ch quan c a ườ ượ i đ ứ G n li n v i d y h c, nh ng không đ ng nh t v i d y h c, có ch c năng tr i là b i ọ ư ạ c nh d y h c. Giáo d c ệ ng và bi n pháp khác ụ ư ộ ố ọ ủ ể ừ ố ượ ữ ỗ ủ ừ M i cá nhân v a là ch th , v a là đ i t ng c a quá trình giáo d c.
ậ ầ ụ ủ ế ế Câu 21 Phân tích đ c đi m c a quá trình giáo d c và rút ra k t lu n c n thi t
ể cho quá trình giáo d c h c sinh
ụ ụ ấ ừ ầ ủ ộ ặ ụ ọ ộ Giáo d c là m t quá trình có m c đích xu t phát t ễ yêu c u c a xã h i và di n
ra lâu dài.
20
ữ ằ ấ ữ
ủ ủ ế ả ấ ẩ Quá trình giáo d c nh m hình thành nh ng ph m ch t, nh ng nét tính cách c a cá ớ ạ ượ c k t qu . Tính ch t lâu dài c a qía
nhân nên nó đòi h i m t th i gian lâu dài m i đ t đ trình giáo d c đ
ạ ủ ộ ờ ấ ả ự t c các giai đo n c a cu c đ i con ng ườ i, Quá trình giáo d c đ
ụ ờ ỏ ộ ộ ở ụ ượ các góc đ : c xam xét ệ ụ ượ c th c hi n trong t ố ữ ừ ế t
ở ữ ủ ủ ề ị Vi c hình thành và tr nên b n v ng, n đ nh c a m t hành vi, thói quan c a cá nhân
lúc sinh ra cho đ n khi không còn s ng n a. ổ ể ộ ớ ệ ộ ỏ ề ộ ộ đòi h i m t th i gian lâu dài không th m t s m, m t chi u
ộ ế ụ ộ
ề ứ ấ ậ ặ ế
ổ ạ ổ ả ụ ề ị
ế ữ ế
ờ ả ậ ườ ni m tin.. th ả ượ đó công tác giáo d c ph i đ ổ ở ạ ỉ Vi c s a ch a, thay đ i nh ng n p nghĩ, thói quan cũ l c h u không đúng… th ứ ụ ữ ở ạ ỗ ủ ệ ắ ớ K t qu tác đ ng giáo d c, nh t là các tác đ ng nh m hình thành nh n th c m i, ấ i b bi n đ i ho c m t đi. Do c ti n hành b n b , liên t c theo m t k ho ch n đ nh, lâu dài ườ ng ụ i nên vi c kh c ph c ằ ấ ạ ị ế ng khó nh n th y ngay và có khi k t qu đó l ộ ế ậ ườ i mãi trong ý th c, hành vi c a m i ng
ệ ử ẳ ễ di n ra dai d ng, tr đi tr l ấ r t khó khăn.
ễ ộ ớ ự ủ ấ
ố : ạ ư
ụ Quá trình giáo d c di n ra v i s tác đ ng c a r t nhi u nhân t ổ ứ ụ Quá trình giáo d c là quá trình t ấ ữ ể ẩ
ế ố ộ
c a quá trình giáo d c, cách t
ụ ủ ố
ệ ữ ư ữ ọ ữ ọ ạ ớ ộ ớ ạ ộ ề ữ ự ệ ủ ể ụ ố ủ ng văn hóa…,các thành t ượ ạ ườ ượ i đ c giáo d c, các m i quan h gi a s ph m đ ạ i gi a h c sinh v i giáo viên, gi a h c sinh v i các l c l
ề ch c các ho t đ ng phong phú, các d ng giao l u đa ườ ượ ạ ấ ụ c giáo d c, có r t d ng đ hình thành nh ng ph m ch t nhân cách b n v ng cho ng i đ ộ ề ị ế ệ ư tác đ ng đ n quá trình này nh : các s ki n, quan h kinh t nhi u nhân t , chính tr , xã h i, ổ ứ ượ ư ưở c ch th và khách ch c đ t t ể c t o ra trong th quá trình.. c a ng ự ượ quá trình tác đ ng qua l ng giáo ụ d c khác
ề ẽ ổ ạ
ệ ể ố ế ộ ế i vi c hoàn thi n nhân cách. Tuy nhiên, các y u t
ừ ộ tác đ ng t ệ ớ ng t ứ ộ ề ể ế ố ấ ỗ ợ ậ ể ố ế ẫ
ủ ộ ả ủ ế
ả ụ ầ ậ ạ ỏ ả ụ ấ ộ
ụ ụ ế ớ ụ ể ạ ự ự ộ ạ i đa nh ng tác đ ng tiêu c c, t ng pháp giáo d c đ h n ch t ề ồ i m c t
ụ ộ ự ố ớ ộ ế ố nhi u phía đan k t, xen k , b sung cho nhau t o thành m t Các y u t ấ ướ th th ng nh t h tác đ ng đ n quá ụ ớ trình giáo d c v i nhi u m c đ khác nhau, chúng có th th ng nh t h tr cho nhau trong ệ ụ quá trình giáo d c, cũng có th có mâu thu n làm h n ch , suy gi m, th m chí làm vô hi u ố ợ hóa k t qu c a quá trình giáo d c. Đi u này đòi h i nhà giáo d c c n ch đ ng ph i h p ắ ờ ố th ng nh t các tác đ ng giáo d c, đ ng th i ph i linh ho t v n d ng các nguyên t c, ữ ứ ố ươ ph phát và phát huy nh ng tác đ ng tích c c đ i v i quá trình giáo d c.
ư ủ ộ ố ỗ
ớ ư ụ ụ
cách là ng ậ ệ ụ ể ờ ạ ế ữ ế ả ớ
ữ ệ ượ ữ ả i ph i chú ý đ n nh ng đi m riêng bi ộ ắ ạ ộ ự c th c hi n trong cu c s ng, ho t đ ng và giao l u c a m i cá ộ ậ c giáo d c, cá nhân ti p nh n các tác đ ng giáo d c theo ể t c th thì m i có ề ứ c nh ng tác đ ng giáo d c m t cách c ng nh c, công thác, giáo đi u.
ụ ể ệ c th hi n nh sau:
ụ ượ ừ ụ ộ ụ ớ ố ữ ụ ể ụ Quá trình giáo d c mang tính c th : ụ ượ ệ Quá trình giáo d c đ ườ ượ nhân. V i t i đ ồ nh ng quy lu t chung, đ ng th i l hi u qu và tránh đ ụ ể ủ Tính c th c a quá trình giáo d c đ Tác đ ng giáo d c theo t ng cá nhân ng ộ ư ườ ượ i đ ữ c giáo d c v i nh ng tình hu ng giáo
ệ ụ ụ ể d c c th , riêng bi t.
ả ế Quá trình giáo d c ph i tính đ n nh ng đ c đi m c a t ng lo i đ i t
ề ạ ố ượ ề
ụ ộ ố ể ng đ i c a nó v trình đ đ ể ủ ừ ố ủ ặ ề
ệ ố ả ấ ặ
ữ ệ ừ ể ệ ộ
ợ ữ ặ ụ ể ng c th . ộ ượ ộ ậ ươ ỗ ọ c giáo M i h c sinh đ u là m t cá nhân có tính đ c l p t ề ả ộ ụ ổ ứ ề d c, v kinh nghi m s ng, v thái đ , tình c m, thói quen… đ c đi m tâm lý l a tu i, đi u ụ ầ ượ ự ả ệ ki n hoàn c nh s ng..Nhà giáo d c c n ph i nhìn th y ho c d đoán đ c nh ng nguyên ớ ủ ủ đó m i có bi n pháp tác nhân sâu xa c a các bi u hi n, c a thái đ , hành vi, thói quen… t ộ đ ng phù h p.
ụ ượ ữ ễ ờ ờ ớ Quá trình giáo d c đ ề ể c di n ra trong th i gian, th i đi m, không gian v i nh ng đi u
ệ ụ ể ả ki n hoàn c nh c th .
21
ề ớ ạ ọ ụ ắ Quá trình giáo d c g n li n v i d y h c.
ự ố ự ữ ệ ấ ứ Câu 22. trình bày s th ng nh t bi n ch ng và s khác nhau gi a quá trình giáo
ụ d c và d y h c.
ạ ọ ụ ọ ạ Giáo d c và d y h c là hai quá trình có cùng m c đích là hình thành và phát tri n nhân
ạ ổ ứ ể ề ọ
ồ ệ ấ ượ ch c, đi u khi n đ ng ữ ụ ằ ọ ấ ấ ả ộ
ệ ệ ạ ộ
ớ
ụ ạ ể ọ ệ c hình thành và phát tri n, ng ượ ạ c l
ế ấ ạ ứ ứ ấ ạ ứ ủ ọ ấ ẽ ụ ố ể ượ ạ ộ ạ ọ i quan và các ph m t các ph m c, còn quá
ơ ở ự ượ ạ ế ứ ạ ụ ể ể ể ườ ọ i đ c cách, tuy nhiên chúng không đ ng nh t. D y h c nh m t ẩ ụ ng và hi u qu n i dung h c v n, giáo d c hình thành nh ng ph m chi m lĩnh có ch t l ệ t mà có quan h bi n ch t đ o đ c, hành vi, thói quen.. hai ho t đ ng này không tách bi ẩ ế ớ ệ ch ng v i nhau. Trên c s th c hi n các nhi m v d y h c thì th gi ẩ i, giáo d c t ch t đ o đ c c a h c sinh đ ề ả ẩ ch t s thúc đ y ho t đ ng đ t k t qu cao, d y h c là quá trình đi u khi n đ trình giáo d c là quá trình ph c t p khó ki m soát.
ụ ạ ơ ng pháp giáo d c nào là v n năng. Phân tích c
ọ ươ ụ ng pháp giáo d c ở s khoa h c c a vi c l a ch n và s d ng các ph
Câu 23 T i sao nói không có ph ệ ự ươ ạ
ụ ươ ng pháp giáo d c là cách th c tác đ ng c a các nhà giáo lên đ i t ạ ọ ủ Không có ph Ph
ng giáo d c ư ả ụ ụ ữ ươ ế ố ượ ng pháp giáo d c cũng nh b n thân ủ t. Ph
ẩ ế ứ
ươ ử ụ ụ ng pháp giáo d c nào là v n năng ộ ứ ấ ầ ể ọ đ hình thành cho h c nh ng ph m ch t c n thi ễ quá trình giáo d c di n ra h t s c ph c t p. ỗ ữ ề ặ ụ ụ ng giáo d c là con ng Đ i t i có nh ng nét đ c đáo v m t tâm lý,
ứ ạ ườ ả ệ ố ệ ộ
ươ ừ ụ
ỗ ườ ề ộ ụ ữ ệ ộ ứ ậ ố ượ ụ ể ừ ng c th , t ng tình ươ ng pháp chung h u
ứ ộ ố ố ệ ườ i.
ả ậ ụ ụ ầ ụ ấ ố ượ i, m i con ng ụ ề ề ý th c, v đi u ki n s ng và hoàn c nh giáo d c, v trình đ nh n th c và kinh nghi m ụ cu c s ng, cho nên ph ng pháp giáo d c ph thu c vào t ng đ i t ộ ụ ể hu ng c th , m i cá nhân có m t bi n pháp giáo d c, không có ph ố ớ ấ ả ọ hi u đ i v i t ư ậ Nh v y, ph
ụ ạ ớ ố
ớ ố ượ ươ ụ ằ ạ ớ ừ ng giáo d c, v i t ng tình hu ng c th . ụ ng ng pháp giáo d c nào là v n năng. Ph
ế ụ ậ t c m i ng ươ ạ ng pháp giáo d c r t đa d ng, nhà giáo d c c n ph i v n d ng linh ụ ể ợ ho t chúng cho phù h p v i m c đích, v i đ i t ườ ươ i ta nói r ng không có ph Chính vì th mà ng ụ ệ pháp giáo d c là ngh thu t giáo d c.
ọ ủ ệ ự ử ụ ơ ở ọ ươ Phân tích c s khoa h c c a vi c l a ch n và s d ng các ph ng pháp giáo
d cụ
ươ ụ ượ ươ Các ph ng pháp giáo d c đ ế ng pháp thuy t
ụ ươ ổ ứ ươ ph c, nhóm ph ng pháp t ch c ho t đ ng và nhóm ph ng pháp kích thích hành vi.
c phân thành ba nhóm, đó là: nhóm ph ạ ộ ụ ng pháp thuy t ph c
ậ ng pháp tác đ ng vào m t nh n th c và tình c m c a
ế ươ ứ ặ ố ớ ả ế ủ ụ ọ i đ hình thành cho h y th c và thái đ t
ườ ụ ể ố ươ Nhóm các ph ụ ế Thuy t ph c là nhóm các ph ườ ể ng pháp thu ph c nhân tâm, giúp con ng ộ ứ ộ ố ộ ố ẹ t đ p đ i v i cu c s ng. Thuy t ph c là ệ ậ i nh n ra cái chân, thi n, mĩ đ s ng và hành
con ng ươ ph ộ đ ng theo l
ụ ể ng pháp c th :
ươ i
ươ ổ ứ ạ ộ ả ẽ ph i. ụ ồ ế Thuy t ph c g m các ph ươ ả ng pháp khuyên gi Ph ậ ươ ng pháp tranh lu n Ph ươ ươ ng. Ph ng pháp nêu g ng pháp t Nhóm các ph ch c ho t đ ng
22
ươ i, cho nên ph ng
ư ụ ổ ứ ườ
ộ ố ạ ộ ể ạ ộ ự ễ ơ ở ể ộ ứ ậ ở ạ ườ ệ ạ t, rèn luy n t o nên các i quá trình nh n th c
ộ
ươ ươ ườ
ụ ch c cu c s ng, ho t đ ng cho con ng Giáo d c là quá trình t ể ậ ượ pháp giáo d c là đ a con ng i vào ho t đ ng th c ti n đ t p d thói quen hành vi. Thói quen hành vi có th là c s đ tác đ ng tr l ắ ọ và hình thành thái đ đúng đ n cho h c sinh. ươ ụ ể ng pháp c th : ệ ậ ng pháp luy n t p ư ộ ộ ố ng pháp đ a con ng i vào cu c s ng xã h i ươ ng pháp kích thích hành vi
ộ Nhóm này có các ph Ph Ph Nhóm các ph Ph
ẩ ạ ụ ữ ng pháp tác đ ng vào m t tình c m ấ ươ ng giáo d c, nh m t o ra nh ng ph n ch n, thúc đ y tính tích c c ho t đ ng
ắ ể ế ữ ụ ườ ặ ự ầ
ề ữ ự ả ng pháp kích thích hành vi là nhóm các ph ạ ộ ằ ấ ắ ậ i khuy t đi m nh n ra và kh c ph c nh ng sai l m đã m c. ự ủ ế ả ng pháp kích thích hành vi tác đ ng đ n c hai chi u tích c c và tiêu c c c a
ươ ộ ỗ ợ ấ ắ ự ươ ụ ng pháp h tr r t đ c l c cho các ph ng pháp giáo d c khác. Nhóm này
ng
ươ ươ ề i, giáo d c g m nhi u ph ng pháp có th m nh
ươ ng pháp: ưở ng pháp khen th ạ ng pháp trách ph t ng pháp thi đua. ụ ồ ạ ộ ặ ủ ể
ỗ ừ ả
ươ ng pháp khác nhau, m i ph ụ ụ ầ ạ ng pháp nào là v n năng, các ph
ử ụ ươ ễ ầ
ươ ố ượ cùa các đ i t ờ ồ và đ ng th i giúp nh ng ng ươ Nhóm ph nhân cách, là ph ồ g m các ph ươ Ph ươ Ph ươ Ph ế ạ Tóm l ộ ố ả riêng tác đ ng vào m t m t c a nhân cách, có th áp d ng vào t ng tình hu ng, hoàn c nh ố ợ ấ ả ươ ụ ể ố ượ ng và đ i t t c ph ng c th . Tuy nhiên trong quá trình giáo d c c n ph i ph i h p t ụ ổ ươ ở ớ ng pháp giáo d c b pháp v i nhau, b i vì không có ph ậ ư ệ ỗ ợ sung h tr nhau, s d ng nhu n nhuy n các ph ng pháp đó cũng chính là ngh thu t s ph mạ
ặ ệ ụ ụ ộ
ụ ạ ứ Câu 24: Trình bày các m t giáo d c nhân cách, phân tích ý nghĩa nhi m v , n i ủ ng giáo d c đ o đ c công dân c a nhà tr
ậ ề ợ ườ ộ i và
ằ ượ ướ ườ ể ệ ườ dung con đ ầ ứ Ý th c công dân là ph m trù tinh th n, nói lên trình đ nh n th c v quy n l ụ ủ c và đ ổ ng ph thông ứ ề ụ ứ ậ c th hi n b ng nh n th c và hành vi c
ể ạ ố ớ i dân đ i v i nhà n nghĩa v c a ng ỗ ộ ố th trong cu c s ng c a m i ng
ộ
ứ ủ ụ ể ủ ị ự ồ ạ ứ N i dung c th c a giáo d c ý th c công dân: ấ ề ợ Ý th c chính tr : là ý th c v quy n l
ế ớ ệ ớ ố
c v vai trò c a đ t n ộ ẹ c,
i lãnh đ o và chi n l ể c phát tri n đ t n
ấ ướ ủ ệ ề ự ổ ề ự i và toàn v n lãnh th , v s giàu m nh c a đ t n ả ề ợ ạ ố ộ ố ủ ấ i giai c p, s t n vong và giàu m nh c a đ t i. Nó bao hàm ý ủ ấ ướ ạ ủ ự c c a Đ ng và chính ph , s tuân ụ i và nghĩa v trong
ọ ậ ố ộ ự
ự ứ ệ
ụ ể ệ ở ệ ậ vi c tham gia xây d ng các b lu t, th c hi n nghiêm ề ấ ự ậ ượ ộ ậ ự ệ ể c th c hi n công minh, quy n
ỉ ch nh các quy đ nh c a lu t pháp, đ u tranh đ pháp lu t đ ượ ả đ
ể ệ ở ự ậ ứ
ườ i. ụ ứ ề ủ ấ ướ ướ ề c trong quan h v i các qu c gia trên th gi n ứ ề ủ ề ồ ạ ề th c v ch quy n dân t c, v t n t ế ượ ố ề ườ v đ ng l ạ ủ ủ th chính sách đ i n i, đ i ngo i c a qu c gia, v th c hi n quy n l ộ ố cu c s ng, h c t p lao đ ng, nghĩa v quân s ậ Ý th c pháp lu t: th hi n ủ ị ậ ộ ủ c b o h c a lu t pháp. ứ ạ ứ Ý th c đ o đ c: th hi n ượ ệ ự ệ ộ ố ề
ể c hình thành và phát tri n trong cu c s ng, đ ươ ậ ế ệ ắ ẩ ự s nh n th c và th c hi n các quy t c chu n m c trong ừ ộ ượ ả c c xã h i th a nh n v ộ ố ụ ng tâm, trách nhi m, m c đích cu c s ng, n p ộ ằ ph i, công b ng, văn minh, l
ộ ộ ồ quan h xã h i, đ ả ệ thi n, ác, l ố s ng, l
ườ ứ ụ ọ ậ i s ng, trong gia đình, trong h c t p, trong c ng đ ng và xã h i. ng giáo d c ý th c công dân: ẽ ố ố Con đ
23
ả ạ
ộ ổ ứ
ố ị ạ ộ ề h i truy n th ng.
ổ ứ ổ ứ ạ ự ỳ
ọ Thông qua gi ng d y các môn h c ộ T ch c tham gia lao đ ng và các ho t đ ng xã h i ỷ ệ ử ễ ộ Thông qua k ni m, l ch s , l ạ ậ ể T ch c sinh ho t t p th . ộ T ch c thi các cu c thi có ý nghĩa Tóm l ụ ở ữ ọ i, giáo d c đ o đ c và công dân có vai trò c c k quan tr ng trong quá trình ng, giáo d c hình thành nh ng ph m
ể ồ ưỡ ụ ầ
ụ ầ ớ ự ủ , các ph m ch t nhân cách c a ng
ề i công dân, g n v i s nâng cao và phát tri n v ườ ẩ ng, thông qua đây đ b i d ấ i công dân. Quá trình giáo d c th m nhu n tinh th n nhân văn và ể ắ i có văn hóa.
ủ ứ ớ ư ọ ơ ả ứ ổ ứ ạ ch c d y h c c b n nh ng
ứ
ả ớ ọ ậ ọ
ụ ạ ứ ườ các nhà tr giáo d c ườ ự ủ ấ ch t năng l c c a ng ườ ấ ẩ ố ế qu c t ạ ứ ẩ văn hóa, đ o đ c th m mĩ riêng c a con ng ạ không p i là hình th c duy nh t. L p bài là hình th c t ộ ứ ổ Câu 19 T i sao nói hình th c l p bài là hình th c t ấ ứ ổ ứ ạ ch c d y h c t p th theo l p, m i l p g m 35 40 h c sinh ờ
ọ ượ ượ ạ ộ ơ ỗ
ồ ỗ ớ ể ớ ỗ ế ế ọ ậ ượ , m i ti c chia thành ti ộ ế c d y trong m t ti ế ọ ượ ọ ế ự ệ t 45 phút, n i ị t. Bài h c là đ n v ạ c th c hi n k ho ch ti p nhau theo ch c quá trình d y h c. Các bài h c đ
ộ ế ạ ạ
ch c đ i
cùng l a tu i, cùng trình đ , th i gian h c t p đ c chia thành bài, m i bài đ dung các môn h c đ ọ ơ ả ể ổ ứ c b n đ t ụ ể ộ ng trình, m t k ho ch c th . m t ch ứ ổ ứ ạ ố ớ ổ ế ch c d y h c ph bi n, nó là hình th c t ụ ứ ớ ấ ọ ổ ậ ệ ệ
ổ ậ ọ ậ ưở ể
ứ ớ ạ ng qua l ể ư ộ ả i có nh h ậ ị ớ ớ ọ ậ ườ ể ử ụ ỡ ẫ ườ ươ ứ ổ ứ ạ Hình th c l p bài là hình th c t ế t ki m nh t, có giá tr l n đ i v i vi c ph c p giáo d c. Hình th c l p bài còn có ữ ư i giúp đ l n ng
ọ trà, ti ể nh ng u đi m n i b t là l p h c t p th , đông ng ư ậ nhau, kích thích quá trình h c t p và nh v y có th s d ng t p th nh m t môi tr ể ạ đ d y h c.
ệ ử ụ ứ ớ ổ ệ ử ng ph thông ngoài vi c s d ng hình th c l p bài còn s
ộ ố ứ ở ườ tr Tuy nhiên hi n nay ư ụ d ng m t s hình th c khác nh :
ề ấ ể ậ ọ
ậ ậ ượ ể ế ỗ
ổ ề Hình th c th o lu n t p th : là hình th c cho h c sinh trao đ i, tranh lu n v v n đ ứ ọ ậ t. Đây là hình th c h c t p th , mà m i ự c các k t lu n c n thi ế ả rút ra đ ệ ằ ạ ủ ế ứ ệ
ứ ứ ậ ầ ể ọ ự ọ ậ h c t p, đ h t ằ ằ cá nhân b ng trí tu , b ng ki n th c đã có, b ng kinh nghi m và s sáng t o c a mình đóng ệ ọ ậ góp vào vi c h c t p chung.
ứ ọ ỗ ự ằ ớ ờ ọ h c: là hình th c h c sinh h c ngoài gi , lên l p b ng n l c cá nhân
ứ ự ọ ọ ậ theo k ho ch h c t p chung và không có m t giáo viên
ằ
ụ ạ ườ ượ ặ ứ ổ ứ ọ ậ ch c h c t p b ng s giúp đ tr c ti p c a giáo ế ng đ ọ ng: h c sinh
ự ớ c ti n hành v i hai lo i đ i t ọ ư ậ Hình th c t ạ ế ụ ạ ứ Hình th c ph đ o: là hình th c t ố ớ ừ ọ viên đ i v i t ng h c sinh. Ph đ o th ụ ạ ỏ ọ i. Nh v y, ph đ o cùng nghĩa v i d y h c cá bi kém và h c sinh gi t.
ứ ự ế ộ ố ỡ ự ế ủ ạ ố ượ ệ ậ ch c cho h c sinh thâm nh p th c t cu c s ng,
ự ễ t.
ế ằ b ng tr c ti p quan sát th c ti n mà rút ra nh ng bài h c c n thi ữ ả ớ ạ ọ ọ ầ ứ ổ ứ ơ ả ch c c b n nh ng không ph i là hình th c
Hình th c tham quan: là hình th c t ự ế ạ Tóm l ấ ứ ấ ọ ỗ
ể ầ ớ
ứ ớ ạ ả ậ ụ ươ ợ ệ ệ ọ ứ ổ ứ ữ ứ i, hình th c l p bài là hình th c t ề duy nh t. Trong quá trình d y h c có r t nhi u hình th c, m i hình th c đ u có nh ng u, ố ợ ượ c đi m riêng, c n ph i v n d ng ph i h p v i nhau cho phù h p m c đích, n i dung, nh ệ ể ặ đ c đi m h c sinh và các ph ữ ư ứ ề ụ ộ ậ ư ạ ng ti n hi n có, đó cũng chính là ngh thu t s ph m