Đề cương Kiểm toán căn bản

iĐ  C

Ề ƯƠ Ả Ể NG KI M TOÁN CĂN B N

ấ ủ ướ ữ ể ể ể ả

ự ộ ộ ộ ộ ộ ể ể ể ắ ả Câu 1:    B n ch t c a ki m toán là gì ? S  khác nhau gi a ki m toán nhà n ? Ki m soát n i b  là gì ? Ki m soát n i b  có b t bu c ph i là ki m toán viên hay không ộ ậ   c và ki m toán đ c l p ?

ả ờ Tr  l i :

ậ ẩ ề

ị ủ ượ ằ ề ứ ộ ộ ậ ng c a m t t ể ch c, nh m xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù  ệ c thi t l p; Ki m toán còn đánh giá tính hi u ế ị ớ ồ ự ữ ệ ử ụ ứ    quá trình các chuyên gia đ c l p, có th m quy n thu th p và đánh giá các b ng ch ng ằ ế ậ ệ ự ủ

(cid:0) ề ữ

ộ ượ ể ể ị ứ ề ứ ộ ị ầ ượ ươ ự ể ệ t l p. Ki m toán c n đ ở   c th c hi n b i c thi ằ ậ ộ  : m t quá trình tích lũy ( thu th p ) và đánh giá b ng ch ng v  nh ng  ượ ủ ế ể ự  đ  xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù  c c a m t th c th  kinh t ớ ế ậ ẩ ạ

ướ ể ể ể ơ

ườ ể ơ c ( c  quan ki m  ng ti n hành ki m toán tuân th  k t h p v i ủ ế ợ ậ ệ ạ ộ ế ấ ớ ế ộ , ch  đ ơ c.

ạ ộ ế ả ử ụ ể ả ủ ở ượ

(cid:0) Ki m toán là : ể ộ ổ ứ ể ị ề ữ v  nh ng thông tin có th  đ nh l ượ ẩ ợ ủ h p c a nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ ả   ạ ộ ả ủ qu  c a vi c s  d ng các ngu n l c , các ho t đ ng, hi u l c c a các chính sách và quy t đ nh qu n lý. ấ ủ ả B n ch t c a ki m toán là ể thông tin có th  đ nh l ng đ ữ ợ ữ h p gi a nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ ườ ộ ậ ộ m t ng (cid:0) Ki m toán Nhà n ể tra tài chính nhà n ki m toán BCTC, xem xét hi u qu  ho t đ ng, tình hình ch p hành các chính sách,lu t l ố qu n lý kinh t  c a các đ n v  có s  d ng v n, kinh phí, tài s n c a nhà n (cid:0) Ki m toán đ c l p ể ể ể

ể ả ể ộ ổ ứ ế ự ạ ộ ộ ậ ệ ự ệ ể ề ế ủ ị ộ ộ ậ ể ể ụ ư ấ  v n v  k  toán , thu  , tài chính…

i đ c l p và thành th o. ướ  là : là ho t đ ng ki m toán do c  quan ki m toán Nhà n c ướ ộ ậ c đ c l p ) ti n hành. KTNN th ệ ướ ị ế ủ ộ ậ  là : ho t đ ng ki m toán đ ệ ạ ộ c ti n hành b i các ki m toán viên chuyên nghi p  ọ ủ ế thu c các t  ch c ki m toán đ c l p. H  ch  y u th c hi n các cu c ki m toán BCTC; ngoài ra và  ầ ủ tùy theo yêu c u c a khách hàng ki m toán đ c l p còn th c hi n ki m toán ho t đ ng, ki m toán  ấ tuân th  và cung c p các d ch v  t (cid:0) Ki m toán Nhà n ế (cid:0) Ki m toán Đ c l p ộ ậ (cid:0) (cid:0) ể ể ữ ườ c : là ướ ướ ề ạ ộ ủ c ệ ứ ể ượ ấ (cid:0) (cid:0) ằ ả ổ ứ ứ ch c cung  ng  ả ả ổ ứ ờ ch c m i ki m toán ph i tr  phí

(cid:0) ấ ủ ự ể ộ (cid:0) ể ộ ơ ở ư ờ ệ ể ắ ộ ữ ế ể ướ c ướ ­Ki m toán viên nhà n ứ công ch c nhà n c do nhà n ả ươ tr  l ng. ệ ả ể ­Ki m toán nh m b o v  tài s n,  ố ủ ồ ị ướ ơ c,đ n v   ngu n v n c a Nhà n ả ả ể ượ đ c ki m toán không ph i tr   ể phí ki m toán. ấ ủ ­Tính ch t c a cu c ki m toán :  là mang tính b t bu c. ể ể i ho t đ ng chuyên  ­Ki m toán viên : là nh ng ng ỹ ệ nghi p, có chuyên môn, có k  năng, có đ  các đi u  ỉ ki n đ  đ c c p ch ng ch  KTV. ạ ­Do các công ty KTĐL là lo i hình t ị ể ụ d ch v  nên t ể ki m toán. ­Tính ch t c a cu c ki m toán : mang tính t ồ ợ nguy n trên c  s  th  m i ki m toán và h p đ ng  ớ ơ ể ki m toán đã ký k t gi a công ty ki m toán v i đ n  ể ị ờ v  m i ki m toán. (cid:0) ổ ứ ố ượ (cid:0) ủ ế ố ượ ườ ử ụ ữ

ủ ế ề ướ ả ch c, cá  ng : là các t ­Đ i t ạ ộ nhân và các ho t đ ng có liên  ử ụ ả quan đ n qu n lý, s  d ng ngân  sách, ti n và tài s n nhà n c. ủ ủ ưở ơ i s  d ng báo  ng : ch  y u là nh ng ng ­Đ i t ầ ứ cáo tài chính ( bên th  ba ), ngoài ra tùy theo yêu c u  ụ   ủ ơ c a c  quan NN hay c a ch  DN mà đ i t ng ph c ụ v  là c  quan QL NN hay th  tr ố ượ ị ơ ng đ n v .

(cid:0) ự ể ướ ộ ậ ể ữ S  khác nhau gi a ki m toán nhà n c và ki m toán đ c l p:

ủ ụ ể ể

ộ ữ ả ạ ộ ả ủ ệ ẽ ả ặ ộ ộ ằ ế ậ ả : là toàn b  nh ng chính sách và th  t c ki m soát do Ban Giám  ệ t l p nh m đ m b o vi c qu n lý ch t ch  và hi u qu  c a các ho t đ ng trong

(cid:0) H  th ng ki m soát n i b  ( ICS ) ị ể

ệ ố ố ủ ơ ả (cid:0) ưở ả ị

ị ả ộ ộ là m t quy trình ch u  nh h ế ế ể ủ ng b i H i Đ ng Qu n Tr , các nhà  ả ợ c thi t k  đ  cung c p s  đ m b o h p lý trong ồ ộ ở ấ ự ả ố ượ ị ả ệ ự ụ ệ ả Đ c c a đ n v  thi kh  năng có th .(IAS 400) ộ ể Theo ( COSO ) : Ki m soát n i b ộ ổ ứ  ch c, đ qu n lý và các nhân viên khác c a m t t ả ộ ồ vi c th c hi n các m c tiêu mà H i đ ng qu n tr , các nhà qu n lý mong mu n là :

ệ ạ ộ

ậ ệ ự ủ ệ  Hi u l c và hi u qu  c a các ho t đ ng. ệ ự ả ủ  Tính ch t đáng tin c y c a các báo cáo tài chính. ậ ủ ấ  S  tuân th  các lu t l ị  và các quy đ nh hi n hành.

ể ệ ầ ả ộ  là ki m soát viên nh ng ki m toán viên c n ph i có kinh nghi m

(cid:0) Ki m soát n i b  không b t bu c ộ ộ

ạ ộ ể ả ể ủ ệ ư ắ qu n lý tài chính, ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.

ứ ạ ồ ể ể t Nam ? Ki m toán báo cáo tài chính bao g m ki m ữ Câu 2 : Phân lo i ch c năng ki m toán c a Vi ể toán nh ng báo cáo nào ể ủ ơ ị ượ c a đ n v  đ ủ ệ c ki m toán.

ả ờ Tr  l i :

ề ằ ẩ ậ ề ượ ằ ị ề ứ ộ ệ ế ậ ả ủ ể ủ ẩ ạ ộ ả (cid:0) ộ ậ ứ  là : quá trình các chuyên gia đ c l p, có th m quy n thu th p và đánh giá các b ng ch ng v ợ ủ ộ ổ ứ ng c a m t t  ch c, nh m xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù h p c a  ệ   ượ t l p; Ki m toán còn đánh giá tính hi u qu  c a vi c c thi ế ị ệ ự ủ ể ứ ể ạ ứ ể ể : Căn c  theo ch c năng ki m toán, có th  chia công vi c ki m toán ki m toán

(cid:0) Ki m toán ể ữ ể ị nh ng thông tin có th  đ nh l ớ ữ nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ ồ ự ử ụ s  d ng các ngu n l c , các ho t đ ng, hi u l c c a các chính sách và quy t đ nh qu n lý. ệ ứ Phân lo i ch c năng thành ba lo i :ạ

ể ể ể  Ki m toán báo cáo tài chính.  Ki m toán ho t đ ng. ạ ộ  Ki m toán tuân th . ủ

ể ộ ơ ủ ị ị

(cid:0) Ki m toán báo cáo tài chính ợ

ớ ỉ ộ c ch  ra hay không. (cid:0) : là vi c xác đ nh xem toàn b  báo cáo tài chính c a m t đ n v  đã công  ượ ẩ ủ ơ ị bao g m :ồ ệ ố b  có phù h p v i các tiêu chu n đã đ Báo cáo tài chính c a đ n v

ạ ộ

ả ả ố ế

ể ề ệ .

ế

ả  Báo cáo k t qu  ho t đ ng kinh doanh. ế  B ng cân đ i k  toán.  Báo cáo l u chuy n ti n t ư  Thuy t minh báo cáo tài chính.  B ng cân đ i s  phát sinh. ố ố

ố ệ ệ ế Ngoài ra, là các báo cáo, tài li u, s  li u k  toán.

ủ ể ủ ủ ể ể ả ạ

ả ể Câu 3 : Ki m toán tuân th  là gì ? T i sao ph i ki m toán tuân th  ? Ki m toán tuân th  ki m toán  ụ ữ viên ph i làm nh ng gì ? Cho ví d .

Tr  l iả ờ  :

ậ ề ộ ậ ứ ằ

ượ ị ề ứ ộ ệ ằ ế ậ ể ẩ  : là quá trình các chuyên gia đ c l p,có th m quy n thu th p và đánh giá các b ng ch ng  ộ ổ ứ ợ  ch c, nh m xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù h p  ượ ả ủ   t l p ; ki m toán còn đánh giá tính hi u qu  c a c thi ệ ự ủ ủ ẩ ạ ộ ế ị ả

ệ ể ậ ứ ộ ấ ủ : là vi c ki m tra nh m đánh giá m c đ  ch p hành lu t pháp, chính sách, ch  đ ế ộ ằ ủ ơ ả ị (cid:0) ị ạ ể ự ệ ề ả ắ ộ ự   ủ  : b t bu c ban lãnh đ o ph i th c hi n đúng tiêu chí ngành ngh , lĩnh v c ủ qu n lý,hay các văn b n ,quy đ nh nào đó c a đ n v  . Ph i ki m toán tuân th  vì ho t đ ng c a công ty.

(cid:0) Ki m toán ể ể ị ề ữ v  nh ng thông tin có th  đ nh l ng c a m t t ủ ớ ữ c a nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ ệ ử ụ ồ ự vi c s  d ng các ngu n l c, các ho t đ ng; hi u l c c a các chính sách và các quy t đ nh qu n lý. (cid:0) Ki m toán tuân th ể ả ả ạ ộ ể

ề ệ ủ ế ậ ả ki m tra, đ a ra ý ki n v  vi c tuân th  pháp lu t , ể ự ị ượ ệ ể ế (cid:0) ể ệ

(cid:0) Ki m toán tuân th  ki m toán viên ph i làm : ủ ể ư ả ơ c ki m toán ph i th c hi n. ị ế ở ơ  đ n v .

ậ ủ các lu t thu ị quy ch , quy đ nh mà đ n v  đ Ví d  :ụ  Ki m toán vi c tuân th

ộ ố ớ ể ẩ ắ ệ ệ ố ế ể tNam là gì ? Th  nào là h  th ng ki m soát

Câu 4 : Tiêu chu n b t bu c đ i v i ki m toán viên Vi n i bộ ộ

ạ ả ế ậ ủ ệ ố ộ ộ ụ ệ ố ộ ộ ể ể T i sao ph i thi t l p h  th ng ki m soát n i b , m c tiêu c a h  th ng ki m soát n i b  là gì ?

ả ờ Tr  l i :

ộ ậ ủ ể ạ ạ ứ ộ c đào t o đ  có đ  trình đ  chuyên môn, đ c l p v à có đ o đ c ữ  : là nh ng ng ể ề ứ (cid:0) ệ ượ ấ ẩ ố ớ ể ệ

(cid:0) Ki m toán viên ườ ượ i đ ỉ c c p ch ng ch  KTV. ngh  nghi p đ Tiêu chu n đ i v i ki m toán viên Vi

t Nam :

ậ ọ ự ả ư ệ ự ộ ậ 1) Đ c l p. 2) Chính tr c.ự 3) Khách quan. 4) Năng l c chuyên môn và tính th n tr ng. ậ 5) Tính b o m t. ề 6) T  cách ngh  nghi p. ẩ ủ 7) Tuân th  chu n m c chuyên môn.

ể ủ ụ ể

ế ậ ộ ữ ả ạ ộ ả ủ ệ ẽ ặ ả ả : là toàn b  nh ng chính sách và th  t c ki m soát do Ban Giám  ệ t l p nh m đ m b o vi c qu n lý ch t ch  và hi u qu  c a các ho t đ ng trong

(cid:0) ệ ố ể ể ệ ố ể h  th ng ki m soát n i b  dùng đ  ki m tra, so sánh , ể t l p h  th ng ki m soát n i b  vì : ộ ộ ự ộ ộ ế ố ệ ố ệ ủ ự ể ệ ệ ể ế ố ệ ộ ộ ớ ố

(cid:0) H  th ng ki m soát n i b  ( ICS ) ệ ố ộ ộ ị ố ủ ơ ằ Đ c c a đ n v  thi ể ả kh  năng có th . ( IAS 400 ) ế ậ ả Ph i thi ệ phê duy t các s  li u, tài li u ; ki m soát s  chính xác c a các s  li u k  toán; ki m tra s  phê duy t  ứ các ch ng t

k  toán; đ i chi u s  li u n i b  v i bên ngoài…

ụ ể ừ ế ủ ệ ố ộ ộ :

(cid:0) M c tiêu c a h  th ng ki m soát n i b

ả ạ ộ ụ ế ạ ộ ệ ả ệ   Hi u qu  và hi u năng ho t đ ng.

1. M c tiêu k t qu  ho t đ ng :

ồ ự ả ả

ử ụ ạ ả ệ ủ ộ ể ạ ượ ụ ủ ệ ớ  S  d ng có hi u qu  các tài s n và các ngu n l c khác. ệ  H n ch  r i ro.  Đ m b o s  ph i h p, làm vi c c a toàn b  nhân viên đ  đ t đ c m c tiêu c a DN v i hi u ự ấ ế ủ ả ự ố ợ năng và s  nh t quán.

ệ ặ ợ ủ ủ  Tránh đ c các chi phí không đáng có/ vi c đ t các l i ích khác ( c a nhân viên, c a khách ợ ượ hàng…) lên trên l ủ i ích c a DN.

ụ ậ ủ ệ ả ậ ậ ộ Đ  tin c y, tính hoàn thi n và c p nh t c a thông tin tài chính và TT qu n lý.

2. M c tiêu thông tin :

ế ị ậ ạ ế ượ ậ t đ

ộ ộ ả ả ố ổ ơ  Các báo cáo c n thi ể c l p đúng h n và đáng tin c y đ  ra quy t đ nh trong n i b  DN.  Thông tin g i đ n Ban Giám Đ c, HĐQT, các c  đông và các c  quan qu n lý ph i có ch t  ấ ượ l

ượ ự ộ ợ ầ ử ế ấ ng và tính nh t quán .  BCTC và các báo cáo qu n lý khác đ ả ế c trình bày m t cách h p lý và d a trên các chính sách k ượ ị toán đã đ c xác đ nh rõ ràng.

ạ ộ ự ủ ủ ề ậ ả ọ ị ả ủ  S  tuân th  pháp lu t và quy đ nh. Đ m b o m i ho t đ ng c a DN đ u tuân

3. M c tiêu tuân th  :

ụ th .ủ

ậ ủ ị

ả ầ

ệ ụ ủ  Các lu t và quy đ nh c a NN.  Các yêu c u qu n lý.  Các chính sách và quy trình nghi p v  c a DN.

ệ ố ộ ộ ứ ể ể ả ạ Câu 5 : T i sao ki m toán viên ph i nghiên c u và đánh giá h  th ng ki m soát n i b  ( ICS ) ?

ệ ố ộ ộ ữ ể ụ Đánh giá h  th ng ki m soát n i b  (ICS) là đánh giá nh ng gì ? Cho ví d .

ả ờ Tr  l i :

ể ủ ụ ể

ế ậ ả ộ ữ ả ạ ộ ả ủ ệ ẽ ả ặ : là toàn b  nh ng chính sách và th  t c ki m soát do Ban Giám  ệ t l p nh m đ m b o vi c qu n lý ch t ch  và hi u qu  c a các ho t đ ng trong

 H  th ng ki m soát n i b  ( ICS ) ộ ộ ị ằ Đ c c a đ n v  thi ể kh  năng có th . ( IAS 400 )

ệ ố ố ủ ơ ả ể ệ ố ộ ộ ứ ể ả

 Ki m toán viên ph i nghiên c u và đánh giá h  th ng ki m soát n i b  (ICS) vì  :

ầ ủ

ừ ụ ừ ừ ữ ớ ạ ủ ể  Xu t phát t ấ  Xu t phát t ấ  Xu t phát t ấ ụ ủ ệ  m c tiêu, nhi m v  c a ICS. ể  yêu c u c a ki m toán. ộ i h n c a cu c ki m toán.  nh ng gi

ừ ẽ ứ ộ ế ể  T  đánh giá ICS s  xác đ nh đ ử ợ c ph m vi quy mô ki m toán h p lý, m c đ  ti n hành các th ượ ạ ứ ộ ẫ ơ ả ệ ể ị nghi m c  b n, quy mô và m c đ  m u ki m toán.

ứ ơ ấ ủ ủ ủ ụ ệ ọ  Nghiên c u c  c u KSNB c a khách hàng và đánh giá r i ro KS là nhi m v  quan tr ng c a Auditors.

ộ ủ ể

ầ ế ể ạ ể ậ t đ y đ  v  c  c u KSNB đ  l p k  ho ch ki m toán và xác ệ ế ấ ạ ầ

ị đ nh b n ch t, th i hi u và ph m vi các th  nghi m c n ti n hành ”. ự ủ ể  Là m t trong nh ng chu n m c chung c a ki m toán. ữ ẩ ự  “Auditor c n đ t đ ế ầ ủ ề ơ ấ ạ ượ ự ể c s  hi u bi ử ệ ờ ả  S  quan tâm c a KTV khi ki m toán BCTC :

(cid:0) ả ưở ự ế ế ẫ ng tr c ti p đ n BCTC và các d n ậ ủ ả Tính tin c y c a quá trình ghi chép tài chính : vì chúng  nh h ố ệ s  li u ( gi i trình ) có liên quan.

(cid:0) ả ưở ớ ụ ủ nh h ng t i m c tiêu xem xét c a KTV.

(cid:0) ạ ể ướ ế ệ ầ ị ạ c h t KTV c n nh n m nh vào vi c KS các giao ấ ộ ấ ặ ố ư ủ ầ ụ ị ử ế ầ ự ấ S  nh n m nh ki m soát trên các giao d ch : Tr ủ ế ả ơ ị d ch h n là s  d  các tài kho n. Đ u ra c a k  toán ph  thu c r t n ng vào tính chính xác c a  thông tin đ u vào và quá trình x  lý k  toán ( các giao d ch ).

(cid:0) Đánh giá ICS :

ủ ệ ậ ả ộ  Đánh giá đ  tin c y ( hi u qu  ) c a ICS .

ứ ộ ủ ữ ể ệ ả ặ ạ (cid:0) M c đ  r i ro ki m soát, kh  năng phát hi n và ngăn ch n nh ng sai ph m.

ườ ể ng ki m soát.

ế

ể ứ ủ ụ ể ố  Đánh giá môi tr  Đánh giá h  th ng k  toán. ệ ố  Đánh giá các th  t c, th  th c và các ch t ki m soát.

(cid:0) ế ủ ệ ố ữ ể ể ể ế ế ạ ố Đánh giá nh ng đi m m nh,đi m y u c a h  th ng, các ch t ki m soát còn y u, còn thi u.

(cid:0) Ví dụ:

ị ế ự ợ ọ ế ế ể ế t th  nào là trung th c, h p lý? Th  nào là tr ng y u trong ki m toán? Cho

Câu 6: Anh (ch ) cho bi VD

(cid:0) ọ ọ ả ậ ả ẽ ậ ỗ ự ậ i khi ph i, th t thà và dũng c m nh n l ể (cid:0) ơ ợ ỗ ả ợ ố ắ ế ấ ị ợ ứ ả ợ ế ư ủ ơ ả ơ ố ặ ủ ộ ư ệ ơ ớ ộ ơ ơ ả ế ệ ế ợ ố ụ ạ ộ ơ ế ườ ượ ơ ạ ệ ệ ợ c xem là chi phí h p lý và không đ ậ ả ụ ụ ậ ả ể ệ ng ti n v n t i có hóa đ n mua nhiên li u ph c v  v n t

(cid:0) ế ế ọ ế ọ ọ ữ ể ể ệ ầ ả ủ ế ọ ủ ế ế c coi là tr ng y u có nghĩa là n u thi u thông tin đó hay thi u tính chính xác c a thông tin đó s ế ị ọ ế ế ầ ộ ng đ n các quy t đ nh c a ng ủ ả ưở ủ ọ ưỡ ứ ủ ể ả ộ ộ ộ ắ ể ẩ ầ ọ ệ ệ ị ị ọ ư ề ẩ ị ộ ụ ế ạ ụ ồ ọ ọ ị ế ỷ ệ  l ạ ượ ể ợ ề ế ậ ợ ơ ệ ỏ ng h p DN đó đ t đ ể c ít l ủ ự Trung th c là luôn tôn tr ng s  th t, tôn tr ng chân lí, l ắ ế m c khuy t đi m. ừ  ự ợ H p lý là s  đúng đ n, phù h p trong m i hoàn c nh nh t đ nh, VD:   Khi nói đ n hoá đ n, ch ng t ẫ ợ  Chi phí có hoá đ n h p pháp v n ch a đ , nó còn ph i h p lý, h p lý là mu n nói đ n chi phí h p lý.   ạ ộ   ợ nghĩa là n i dung trên hóa đ n ph i đúng ­ phù h p v i n i dung kinh doanh và tình hình ho t đ ng ạ ư   cũng nh  hi n tr ng c a Doanh nghi p. Thí d , hóa đ n ăn u ng m c dù là hóa đ n h p pháp nh ng ạ   ơ ấ ph i xem hóa đ n  y có liên quan đ n ho t đ ng SXKD hay không ? N u hóa đ n ăn u ng là do b n ạ ộ ợ   i thân, gia đình, ... không liên quan đ n ho t đ ng SXKD thì cho dù có hóa đ n h p chiêu đãi ng ư  ượ ạ c h ch toán vào chi phí, giá thành. Hay nh pháp cũng không đ ươ i mà l doanh nghi p không có ph   i đ  kê ợ ạ khai thu  GTGT và h ch toán chi phí là không h p lý. ậ   ưở  Theo VSA 330, tr ng y u là thu t ng nghiêm tr ng.  Sai sót tr ng y u là nh ng sai sót gây  nh h ộ ữ ộ ố ệ ng  dùng đ  th  hi n t m quan tr ng c a m t thông tin (m t s  li u k  toán) trong BCTC. Thông tin   ẽ  ế ượ ế đ ả ườ ử ụ ủ ứ ộ ọ nh h i s  d ng BCTC. M c đ  tr ng y u tùy thu c vào t m quan   ụ ể   ượ ấ ủ ọ c đánh giá trong hoàn c nh c  th . tr ng c a thông tin và tính ch t c a thông tin hay c a sai sót đ ứ ầ   ế ng, m t đi m chia c t, ch  không ph i là n i dung c a thông tin c n M c tr ng y u là m t ng ả có. ph i   ế ủ   ả ự ặ ệ ể M c dù chu n m c ki m toán Vi t Nam yêu c u ki m toán viên ph i xem xét tính tr ng y u c a ở ố ề ế ả ươ ể ượ ng và đ nh tính, vì sai l ch có th  là tr ng y u b i s  ti n (tiêu ng di n đ nh l thông tin trên c  ph   ệ ấ ủ ấ ố ề   ị ẩ ả ặ ượ ị ng) ho c do b n ch t c a v n đ  (tiêu chu n đ nh tính), nh ng vi c xác đ nh s  ti n chu n đ nh l ừ ệ ể   ợ ườ ọ ặ i   tùy   thu c   vào   t ng   tr bao   nhiêu   ho c   sai   l ch   nào   là   tr ng   y u   l ng   h p   c   th . ố ớ   ế ư ạ ớ ế ệ ố ớ i là tr ng y u đ i v i Ví d : sai l ch 100 tri u đ ng là không tr ng y u đ i v i DN l n, nh ng l ậ   ớ ợ ộ ầ ọ ứ m t DN nh . Ki m toán viên có th  xác đ nh m c tr ng y u là t i nhu n,  ph n trăm so v i l ả ườ ư nh ng tr   i nhu n hay NĐT quan tâm nhi u h n đ n kh  năng thanh toán c a DN thì sao?

ạ ể ể ả

ủ ơ ị ượ ạ ầ ủ ừ ứ ứ

ỏ c ki m toán, trong khi Câu 7: T i sao ki m toán viên ph i xác minh thông tin tài chính c a đ n v  đ   ệ ằ   ả ơ đó doanh nghi p đã có đ y đ  hóa đ n, ch ng t  ch ng minh? T i sao ph i xác minh tài chính b ng ấ cách ph ng v n khách hàng?

(cid:0) ơ ể ủ ị ượ ể ơ ệ ừ ứ ủ ể ự ồ ủ ể c ki m toán trong khi đó doanh   ứ   ợ  ch ng minh vì đ  xác minh tính trung th c, h p lý c a ch ng ờ ệ    phát sinh c a doanh nghi p, đ ng th i ki m tra tính ư ợ ệ ủ c a ch ng t ế ệ ụ ạ  và cách h ch toán. (cid:0) ủ ơ ả ỏ ể ư ợ ụ ể ế ả ợ ỏ ườ ệ ậ ế ầ ấ ị ứ ế ậ ố ể ể   ữ ị ượ c ki m toán vì nh ng kho n đ  ki m ả ả ủ   ng là liên quan đ n doanh thu, chi phí, c  th  nh  n  ph i thu và n  ph i tr  c a ệ ng liên quan đ n bên ngoài doanh nghi p. Ph ng v n giúp   ặ ủ ủ   t ho c c ng c  thêm nh n đ nh c a ơ ằ ườ ổ ớ ữ ệ ả Ki m toán viên ph i xác minh thông tin tài chính c a đ n v  đ ầ ủ ứ nghi p đã có đ y đ  hóa đ n, ch ng t ả ừ t  cũng nh  cách ph n ánh các nghi p v  kinh t ứ ừ ợ h p pháp, h p l ể ấ Ph ng v n khách hàng đ  xác minh tài  chính c a đ n v  đ ườ toán tài chính th ữ doanh nghi p, nh ng thông tin này th KTV thu th p, xác minh thêm thông tin, b ng ch ng c n thi mình thông qua vi c trao đ i v i nh ng ng ị i bên trong và bên ngoài đ n v .

ề ủ ệ ể ụ Câu 8: Trình bày khái ni m v  r i ro ki m toán ? Cho ví d .

ủ ế ố ả ưở ế ủ ề ề Th  nào là r i ro ti m tàng, các nhân t nh h ụ ng đ n r i ro ti m tàng ? Cho ví d .

iả ờ  :

ề ẩ ậ ằ Tr  l  Ki m toán : ứ ợ ủ ượ ằ ị ế ậ ả ủ ể ề ứ ộ ệ ả ủ ẩ ạ ộ ế ị ể ộ ậ ề là quá trình các chuyên gia đ c l p,có th m quy n thu th p và đánh giá các b ng ch ng v   ữ ộ ổ ứ ể ị ng c a m t t  ch c, nh m xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù h p c a  nh ng thông tin có th  đ nh l ệ   ượ ớ ữ c thi nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ t l p ; ki m toán còn đánh giá tính hi u qu  c a vi c ệ ự ủ ồ ự ử ụ s  d ng các ngu n l c, các ho t đ ng; hi u l c c a các chính sách và các quy t đ nh qu n lý.

ủ ể ủ ư ể ế ề r i ro mà chuyên gia ki m toán đ a ra ý ki n không xác đáng v  các thông tin tài

 R i ro ki m toán là

ế ọ ạ chính và đó là các sai ph m tr ng y u. (ISA 400).

 Ví d :ụ

ấ ậ ộ ượ ể ẫ c ki m toán trong khi nó v n còn có các  KTV đ a ra ý ki n ch p nh n toàn b  các thông tin đ ặ ư ạ ế ế ọ sai ph m tr ng y u, ho c:

ấ ậ ượ ể  KTV đ a ra ý ki n không ch p nh n các thông tin đ c ki m toán trong khi nó không có các sai ế ạ ư ế ọ ph m tr ng y u.

ả ườ ử ụ ế ị ư ế ả H u qu : Ng ậ i s  d ng thông tin đ a ra các quy t đ nh kinh t , qđ qu n lý.. . sai

ượ ữ ả ọ ứ ự ằ ể ạ ạ ể ặ ộ ớ

R i ro ti m tàng:  ế ề ủ c ki m toán có ch a đ ng nh ng sai ph m (tr ng y u)  Là kh  năng các thông tin đ ộ ộ ệ t ho c khi tính g p v i các sai ph m khác, dù r ng có hay không có ki m soát n i b . khi tính riêng bi

ố ả ưở ế ủ ề Các nhân t nh h ng đ n r i ro ti m tàng:

ự  Lĩnh v c ho t đ ng kinh doanh. ạ ộ

ủ ơ ệ ể ặ ả ấ  B n ch t công vi c kinh doanh và đ c đi m c a đ n v . ị

ệ ụ ế ườ  Các nghi p v  kinh t không th ng xuyên.

ể ơ ấ ổ ứ ệ ổ  Qui mô t ng th , c  c u t ch c doanh nghi p.

ố ư  Qui mô s  d  TK…

Ví dụ:

ị ế ố ả ủ ệ ế t th  nào là r i ro phát hi n, các y u t nh h ố ệ

ế ủ ự ề ỷ ấ ợ ể ự ấ ớ ề ự ưở ư ạ ủ ế ố ị ệ ệ ẽ ệ Câu 9: Anh (ch ) cho bi VD?Vi c ban giám đ c b  áp l c r t l n v  doanh s  bán hàng, cũng nh  áp l c v  t  su t l ủ c a doanh nghi p, vi ệ   ng đ n r i ro phát hi n, cho ậ   i nhu n  gia tăng áp l c này thì doanh nghi p s  gia tăng lo i r i ro gì trong ki m toán?

ủ ủ ả ­ R i ro phát hi n (Detect Risk­DR) là r i ro x y ra khi KTV và công ty ki m toán không phát hi n đ c ọ ủ ụ ể ể ệ ượ ủ ụ ả ọ ế ể ể ứ ượ ướ ậ ạ c các sai ph m tr ng y u.  c ki m toán không c sai sót; các b ệ ế ươ ng pháp ki m toán, th  t c ki m toán không phát hi n đ ệ ự ể ế ộ ồ ợ ố ề ệ ệ ể ể ệ ượ ụ sai sót tr ng y u trong các báo cáo tài chính do áp d ng sai các th  t c ki m toán. Hay là kh  năng mà  ệ ố h  th ng ph ể ủ R i ro phát hi n phát sinh do: Ki m toán viên không nh n th c đ ấ thích h p; có s  thông đ ng, nh t trí bên trong doanh nghi p làm sai các chính sách và ch  đ  do ban  giám đ c đ  ra làm cho Ki m toán viên không th  phát hi n ra sai sót.

ủ ệ ể Vi c BGĐ…=> R i ro ki m soát

ố ượ ủ ứ ể Câu 10:  Đ i t ng ch c năng c a ki m toán là gì?

ế ủ ể ế ể ạ ợ c a ki m toán và cho bi t các lo i hình ki m toán ở ệ  Vi ệ t Nam hi n nay?

L i ích kinh t iả ờ  :

ề ằ ậ ẩ Tr  l  Ki m toán : ượ ằ ị ế ậ ả ủ ể ề ứ ộ ệ ả ủ ẩ ạ ộ ế ị ể ề ộ ậ ứ là quá trình các chuyên gia đ c l p,có th m quy n thu th p và đánh giá các b ng ch ng v   ữ ợ ủ ộ ổ ứ ể ị ng c a m t t  ch c, nh m xác đ nh và báo cáo v  m c đ  phù h p c a  nh ng thông tin có th  đ nh l ệ ượ ớ ữ c thi nh ng thông tin đó v i các tiêu chu n đã đ t l p ; ki m toán còn đánh giá tính hi u qu  c a vi c  ệ ự ủ ồ ự ử ụ s  d ng các ngu n l c, các ho t đ ng; hi u l c c a các chính sách và các quy t đ nh qu n lý.

 Đ i t

ố ượ : ng

ố ượ ể ị ể ượ ổ ứ  Đ i t ch c, 1 ng chung c a ki m toán chính là các thông tin có th  đ nh l ỏ ế ề ậ ầ ng đ ự ượ ủ c c a 1 t ủ ợ ủ ả DN nào đó c n ph i đánh giá và bày t ý ki n nh n xét v  tính trung th c, h p lý c a nó.

ụ ể ủ ừ ừ ể ể ể ạ ộ ộ  Đ i t ố ượ ể ng c  th  c a ki m toán ph  thu c vào t ng cu c ki m toán, t ng lo i hình ki m toán,  ặ ụ ư có th  là các thông tin tài chính (nh  các BCTC), ho c thông tin phi tài chính.

ứ ể ấ ị ệ ể ệ t, ki m toán th c hi n ch c năng: ụ ặ ủ ộ ế ự ề ậ ợ ứ ế ự ướ c khi nó đ n tay tr c a các thông tin

 Ch c năng c a ki m toán ủ  : là m t ngành cung c p d ch v  đ c bi ỏ ể  ý ki n v  tính trung th c, h p lý ki m tra, xác nh n và bày t ườ ử ụ ng

i s  d ng.

ứ ự ể ệ

 Hay, ki m toán th c hi n ch c năng

:

ể ẩ ị  Ki m tra, th m đ nh.

ậ ả ỏ ệ  Xác nh n và gi i t a trách nhi m.

ư ấ  T  v n.

ợ ế ủ :

 L i ích kinh t

ể  c a ki m toán

ể ủ ề ả  Gi m hi u r i ro v  thông tin.

ườ ậ ủ ế ộ  Tăng c ng đ  tin c y c a thông tin k  toán.

ệ ầ ạ ế  Góp ph n lành m nh hóa các quan h  kinh t , tài chính.

ể ạ ệ :

 Các lo i hình ki m toán

ở ệ  Vi t Nam hi n nay

ứ ụ ể  Phân loai theo ch c năng, m c đích ki m toán:

ể  Ki m toán báo cáo tài chính.

ạ ộ ể  Ki m toán ho t đ ng.

ể  Ki m toán tuân th . ủ

ủ ể ể ạ  Phân lo i theo ch  th  ki m toán :

ộ ậ ể  Ki m toán đ c l p.

ể ướ  Ki m toán nhà n c.

ể  Ki m toán n i b . ộ ộ

ự ể ẩ ẩ ạ ẩ

ư ế ự ớ ể ẩ ể ự   ệ ố ự Câu 11: Chu n m c ki m toán là gì? T i sao xây d ng h  th ng chu n m c ki m toán? Chu n m c ự ế ki m toán khác v i chu n m c k  toán nh  th  nào? Cho VD

(cid:0) ạ ẩ ướ ể c đo chung v  ch t l ế ữ ề ấ ượ ữ ủ ữ ụ ể ệ ng công vi c ki m toán t nh ng hành vi c a ki m toán viên và các bên h u quan theo nh ng m c tiêu xác

(cid:0) ự ể ẩ ể ữ ườ ệ ể ề ẩ ư ệ ể ạ ấ ế ệ ể ệ ụ ể ơ ở ể ủ ự ể Chu n m c ki m toán là các quy ph m pháp lý, là th ể ề và dùng đ  đi u ti ị đ nh. ệ ự ộ ơ ở ự ể   Xây d ng chu n m c ki m toán đ  làm c  s  th c hi n ki m toán m t cách khách quan và minh ạ ề ể ọ ọ i có tay ngh  trong vi c ki m toán, nh t là trong n n kinh b ch, là tiêu chu n đ  ch n l c nh ng ng   ẩ   ế ị ườ ng nh  hi n nay thì vi c ki m toán là đ  t o lòng tin cho công chúng, n u không có chu n  th  tr t ẽ ự m c thì s  không có c  s  đ  đánh giá nghi p v  ki m toán c a  KTV

(cid:0) ẩ ướ ị ơ ả ế ố ế ầ ng d n các nguyên t c và yêu c u k  toán c  b n, các y u t và ghi

ắ ệ ậ ằ ự ế Chu n m c k  toán quy đ nh, h ế ố ủ nh n các y u t ẫ ủ  c a báo cáo tài chính c a doanh nghi p, nh m:

(cid:0) ẩ ệ ự ự ế ế ộ ế ụ ể chu n m c k  toán ẫ    và ch  đ  k  toán c  th  theo khuôn m u ố (cid:0) ệ ự ế ế ậ ụ ể ấ ấ ộ ị ế  ẩ ằ   c quy đ nh c  th  nh m ề ư ự ả ả ợ (cid:0) ề ự ườ ế ế ườ ử ụ ể ẩ ợ ủ i ki m tra k  toán đ a ra ý ki n v  s  phù h p c a báo cáo tài chính i s  d ng báo cáo tài chính hi u và đánh giá ượ ậ ự ế ẩ ớ ơ ở Làm c  s  xây d ng và hoàn thi n các ấ th ng nh t Giúp cho doanh nghi p ghi chép k  toán và l p báo cáo tài chính theo các chu n m c k  toán và ch ượ ử ố ộ ế đ  k  toán đã ban hành m t cách th ng nh t và x  lý các v n đ  ch a đ ả đ m b o cho cá thông tin trên báo cáo tài chính ph n ánh trung th c và h p lý. ư ể Giúp cho ki m toán viên và ng ự ế ớ v i chu n m c k  toán và ch  đ  k  toán; Giúp cho ng thông tin tài chính đ ể ế ộ ế ợ c l p phù h p v i các ế ộ ế  và ch  đ  k  toán. chu n m c k  toán

(cid:0) ắ ẩ ơ ả ừ ụ ả ẩ ọ ị ự   ị  c a báo cáo tài chính quy đ nh trong chu n m c ệ   ố ớ ượ c quy đ nh c  th  trong t ng chu n m c k  toán, ph i áp d ng đ i v i m i doanh nghi p ọ ế ầ ầ ế Các nguyên t c, yêu c u k  toán c  b n và các y u t ụ ể này đ ộ thu c m i thành ph n kinh t ế ố ủ ế ự ả ướ ạ  trong ph m vi c  n c

ế ụ ệ ố ộ ộ ủ ự ể ạ ả ị ể   t m c tiêu c a ki m soát n i b  là gì? T i sao ph i xây d ng h  th ng ki m

Câu 12: Anh(ch ) cho bi ộ ộ soát n i b ?

Tr  l iả ờ  :

ể ủ ụ ể

ế ậ ả ả ộ ữ ả ạ ộ ả ủ ệ ẽ ặ : là toàn b  nh ng chính sách và th  t c ki m soát do Ban Giám  ệ t l p nh m đ m b o vi c qu n lý ch t ch  và hi u qu  c a các ho t đ ng trong

(cid:0) H  th ng ki m soát n i b  ( ICS ) ộ ộ ằ ị Đ c c a đ n v  thi ể kh  năng có th . ( IAS 400 ) ể

ệ ố ố ủ ơ ả ụ ủ ệ ố ộ ộ :

(cid:0) M c tiêu c a h  th ng ki m soát n i b

ạ ộ ạ ộ ụ ệ ệ ế ả ả a. M c tiêu k t qu  ho t đ ng :  Hi u qu  và hi u năng ho t đ ng.

ồ ự ả ả

ử ụ ạ ả ệ ủ ộ ể ạ ượ ụ ủ ệ ớ  S  d ng có hi u qu  các tài s n và các ngu n l c khác. ệ  H n ch  r i ro.  Đ m b o s  ph i h p, làm vi c c a toàn b  nhân viên đ  đ t đ c m c tiêu c a DN v i hi u ự ấ ế ủ ả ự ố ợ năng và s  nh t quán.

ệ ặ ợ ủ ủ  Tránh đ c các chi phí không đáng có/ vi c đ t các l i ích khác ( c a nhân viên, c a khách ợ ượ hàng…) lên trên l ủ i ích c a DN.

ụ ậ ủ ệ ả ậ ậ ộ Đ  tin c y, tính hoàn thi n và c p nh t c a thông tin tài chính và TT qu n lý.

b. M c tiêu thông tin :

ế ị ậ ạ ế ượ ậ t đ

ộ ộ ả ả ơ ổ ố  Các báo cáo c n thi ể c l p đúng h n và đáng tin c y đ  ra quy t đ nh trong n i b  DN.  Thông tin g i đ n Ban Giám Đ c, HĐQT, các c  đông và các c  quan qu n lý ph i có ch t  ấ ượ l

ượ ự ợ ộ ầ ử ế ấ ng và tính nh t quán .  BCTC và các báo cáo qu n lý khác đ ả ế c trình bày m t cách h p lý và d a trên các chính sách k ượ ị toán đã đ c xác đ nh rõ ràng.

ạ ộ ủ ủ ự ề ả ậ ả ọ ị ủ  S  tuân th  pháp lu t và quy đ nh. Đ m b o m i ho t đ ng c a DN đ u

c. M c tiêu tuân th  :

ụ tuân th .ủ

ậ ủ ị

ầ ả

ệ ụ ủ  Các lu t và quy đ nh c a NN.  Các yêu c u qu n lý.  Các chính sách và quy trình nghi p v  c a DN.

(cid:0) ệ ố ể ể ệ ố ể ể t l p h  th ng ki m soát n i b  vì ộ ộ ế ố ệ ố ệ ự ự ủ ệ ể ệ ể ế ố ệ ộ ộ ớ ừ ế ố ộ ộ : h  th ng ki m soát n i b  dùng đ  ki m tra, so sánh , ế ậ ả Ph i thi ệ phê duy t các s  li u, tài li u ; ki m soát s  chính xác c a các s  li u k  toán; ki m tra s  phê duy t  ứ các ch ng t k  toán; đ i chi u s  li u n i b  v i bên ngoài.

i