intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài : Khảo sát cách viết sapô trên báo

Chia sẻ: Lữ đình Phú | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:35

Thêm vào BST
Báo xấu
757
lượt xem 90
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo chí là một loại hình thông tin. Cùng với sự phát triển của xã hội, nhu cầu thông tin của công chúng càng cao, nội dung thông tin trong báo chí cũng phải hết sức phong phú, về nhiều lĩnh vực, nhiều vấn đề trong đời sống xã hội. Mặt khác, trên cơ sở một nền báo chí hiện đại, rất nhiều loại hình báo chí cạnh tranh nhau, để giữ được vị trí của mình, giữ được độc giả, mỗi nhà báo đều sử dụng sapô như một phương tiện biểu đạt mới đầy hiệu quả. Hiện nay, sapô...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài : Khảo sát cách viết sapô trên báo

  1. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   MỤC LỤC MỤC LỤC.................................................................................................................................. Error: Reference source not found MỞ ĐẦU............................................................................... Error: Reference source not found 1. Lý do lựa chọn đề tài.................................................... Error: Reference source not found 3. Mục đích nghiên cứu.....................................................Error: Reference source not found 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................Error: Reference source not found 5. Phương pháp nghiên cứu...............................................Error: Reference source not found 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn...................................... Error: Reference source not found 7. Cấu trúc của niên luận..................................................Error: Reference source not found CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ SAPÔ...................... Error: Reference source not found Khái niệm Sapô......................................................... Error: Reference source not found 1.1. Vị trí và dung lượng sapô.......................................... Error: Reference source not found 1.2. Chức năng của Sapô.................................................. Error: Reference source not found 1.3. Xác định chủ đề của bài báo.................................Error: Reference source not found 1.3.1. 1.3.2. Chứng minh tính thời sự của bài báo.............................................................................. 5 Nêu những ý chính..................................................................................................... 5 1.3.3. Thu hút sự chú ý của độc giả.................................................................................... 5 1.3.4. 1.4. Phân loại sapô......................................................................................................................5 Sapô gọi tên................................................................................................................ 5 1.4.1. 1.4.2. Sapô tóm tắt......................................................................................................................5 Sapô nêu sự việc dẫn đường.....................................................................................6 1.4.3. 1.4.4. Sapô chân dung...........................................................................................................6 Sapô tả cảnh...............................................................................................................6 1.4.5. Sapô nêu luận cứ........................................................................................................7 1.4.6. 1.4.7. Sapô kể chuyện................................................................................................................7 1.4.8. Sapô nêu cảm xúc và những suy tư riêng của tác giả...................................................7 1.4.9. Sapô tiếp nối tiêu đề........................................................................................................8 Yêu cầu đối với sapô..................................................................................................... 8 1.5. CHƯƠNG 2. KHẢO SÁT CÁCH VIẾT SAPÔ TRÊN BÁO HÀ NAM..................................9 TỪ 20/2/2012 ĐẾN 16/3/2012...................................................................................................9 2.1. Giới thiệu chung về báo Hà Nam.......................................................................................9 2.2. Cách sử dụng sapô trên báo Hà Nam..................................................................................9 2.2.1. Thể loại báo chí thường sử dụng sapô........................................................................... 9 2.2.2. Loại sapô thường được dùng......................................Error: Reference source not found 2.2.3. Dung lượng sapô..........................................................Error: Reference source not found 2.2.4. Số lượng sapô đạt yêu cầu......................................... Error: Reference source not found CHƯƠNG 3. MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ GIẢI PHÁP VỀ CÁCH VIẾT SAPÔ CHO BÁO HÀ NAM................................................................................Error: Reference source not found 3.1. Nhận xét..........................................................................Error: Reference source not found 3.1.1. Ưu điểm.......................................................................Error: Reference source not found 3.1.2. Hạn chế..........................................................................................................................20 3.2. Đề xuất một số giải pháp cho báo Hà Nam.....................................................................22 SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 1
  2. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   KẾT LUẬN.............................................................................................................................. .24 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Báo chí là một loại hình thông tin. Cùng với sự phát tri ển c ủa xã h ội, nhu c ầu thông tin của công chúng càng cao, nội dung thông tin trong báo chí cũng ph ải h ết s ức phong phú, về nhiều lĩnh vực, nhiều vấn đề trong đời sống xã hội. Mặt khác, trên cơ sở một nền báo chí hiện đại, rất nhiều lo ại hình báo chí c ạnh tranh nhau, để giữ được vị trí của mình, giữ được độc giả, mỗi nhà báo đều sử dụng sapô như một phương tiện biểu đạt mới đầy hiệu quả. Hiện nay, sapô được sử dụng ở hầu hết các báo và tạp chí. Nhiều tờ báo xem sapô như một thành phần không thể thiếu trong kết cấu tác phẩm. Đ ồng th ời, đó cũng là công việc cần thiết trong hoạt động nghiệp vụ, thúc đẩy trách nhiệm người viết, góp phần nâng cao chất lượng tin, bài. Nhận thức được tầm quan trọng của sapô trên báo chí hiện nay, Tôi đã quyết đ ịnh chọn đề tài “Khảo sát cách viết sapô trên báo Hà Nam t ừ 10/5/2012 đ ến 15/6/2012” . Nghiên cứu đề tài này, Tôi đã sống và hoc tập ở Hà Nam h ơn 4 năm nên tôi mu ốn làm m ột cái gì đó, dù là nhỏ bé, như muốn đưa ra những đánh giá, nhận xét c ủa riêng mình v ề vi ệc sử dụng sapô trên báo tỉnh Hà Nam. Tôi hi vọng niên lu ận này s ẽ là tài li ệu có ích đ ể tòa soạn báo Hà Nam tham khảo trong qúa trình phát triển và nâng cao ch ất l ượng báo chí. Cũng như có ai muốn nghiên cứu về cùng đề tài, hay gần v ới đ ề tai: Khảo sát cách viết sapô trên báo, tham khảo. 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề Trong thực tiễn báo chí nước ta, sapô không còn mới. Tuy nhiên, nó vẫn còn nhi ều vấn đề mới mẻ mà nhà báo vẫn chưa hiểu hết được. Theo sự khảo sát c ủa Tôi, hi ện nay chỉ có một số khóa luận, hay tiểu luận nhỏ c ủa sinh viên các tr ường báo chí nghiên c ứu v ề sapô. Mặt khác, từ trước tới bây giờ, chưa có cuốn giáo trình nào nghiên c ứu sâu về đ ề tài này. Trong giáo trình “ Phóng sự báo chí” của Tập thể giáo viên Học vi ện báo chí Tuyên Truyền, chỉ đề cập đến sapo như một tiểu mục trong kết cấu bài phóng sự. Hay trong “Phóng sự, từ giảng đường đến trang viết” của Huỳnh Dũng Nhân, NXB.Thông T ấn, cũng đề cập đến sapô, nhưng chỉ dừng lại ở một mục nhỏ trong kết c ấu và b ố c ục c ủa m ột bài phóng sự, chưa đặt sapô như một bài nghiên cứu chuyên sâu. Vì vậy thông tin v ề nó ch ưa nhiều, chưa đáp ứng được nhu cầu của độc giả. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 2
  3. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Với niên luận này, sapô được nghiên cứu sâu hơn, với vị trí là đối tượng nghiên cứu chính. Vì vậy, thông tin về nó phong phú và đầy đủ hơn, giúp người đ ọc hi ểu sâu h ơn v ề sapô. Mục đích nghiên cứu 3. Nhằm làm rõ khái niệm, vai trò của sapô trên báo. Đồng thời làm rõ cách vi ết sapô trên báo Hà Nam, từ đó tổng kết những thành công và t ồn t ại c ủa vi ệc rút sapô. M ục đích cuối cùng nhằm đưa ra những giải pháp thiết thực, cho báo Hà Nam nói riêng và các c ơ quan báo chí nói chung, để nâng cao chất lượng khi sử dụng sapô trong bài viết. Thông qua nghiên cứu, người viết cung cấp thông tin một cách có hệ thống về công tác tuyên truyền, phản ánh của báo chí trong thời gian qua. Từ đó chỉ ra những hạn chế, tồn tại, những thiếu sót, rút ra bài học kinh nghiệm, góp phần vào việc xây dựng kế hoạch, nội dung của tác phẩm phù hợp nâng cao hiệu quả trong công tác tuyên truyền c ủa báo trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Báo Hà Nam là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nam. Nó có vai trò và sự ảnh hưởng rất lớn đối với nhân dân và nền báo chí trong tỉnh cũng như c ả n ước. Vì vậy, Tôi đã chọn các sapô trên báo Hà Nam làm đối tượng nghiên cứu cụ thể. Thông qua việc khảo sát 19 số báo Hà Nam từ 10/5/2012 đến 15/6/2012 v ới 52 sapô Tôi có thể đưa ra những kết quả khách quan nhất về cách viết sapô trên báo Hà Nam. Phương pháp nghiên cứu 5. Phương pháp cơ bản được sử dụng trong nghiên cứu này là phương pháp phân tích nội dung, bao gồm các thao tác như: thống kê, phân tích hay đánh giá n ội dung thông đi ệp, và từ đó rút ra kết luận chung. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 6. Tuy thời gian nghiên cứu còn hạn chế, nhưng niên luận là kết qu ả c ủa s ự nghiên c ứu khoa học và có mục đích của cô và trò trong thời gian gần hai tháng. Vì v ậy, niên lu ận có ý nghĩa thực tiễn đối với báo Hà Nam nói riêng và là tài li ệu tham khảo có ích cho các c ơ quan báo chí nói chung trong việc sử dụng sapo, nâng cao chất lượng tin, bài. Cấu trúc của niên luận 7. Ngoài phần mở đầu, kết luận thì niên luận này gồm 3 chương: Chương 1. Lý luận chung về Sapô Chương 2. Khảo sát cách viết Sapô trên báo Hà Nam từ 10/5/2012 đến 15/6/2012 Chương 3. Một số nhận xét và giải pháp về cách viết sapô trên báo Hà Nam. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 3
  4. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ SAPÔ Khái niệm Sapô 1.1. Theo nhà báo Huỳnh Dũng Nhân trong “Phóng Sự, Từ giảng đường đến trang vi ết” (2009): Sapô (chapeau) trong tiếng Pháp có nghĩa là “cái mũ”. Nh ững ng ười làm báo Vi ệt Nam quen với cách gọi phiên âm sapô hay mào đầu, lời d ẫn v ới t ư cách là m ột thu ật ng ữ - từ nghề nghiệp. Lời mào đầu đứng sau tiêu đề và đứng trước phần nội dung c ủa bài báo. Nó là m ột văn bản hoàn chỉ, có thể bao một câu hay nhiều câu. Song độ quan trọng của l ời mào đ ầu không phụ thuộc vào độ dài của nó. Trong báo chí hiện đại, l ời mào đ ầu th ường có xuhuwowngs ngày càng ngắn gọn càng tót (tất nhiên, ngắn gọn phải đi kèm với dễ hiểu). Sapô được dùng trên báo chí Việt Nam từ thời của Nam Phong và nó đã trở thành một tên gọi quen thuộc, đặc biệt có tác dụng đối với những bài báo dài. Có nhiều cách hiểu về Sapô: “Sapô là những thông tin chắt l ọc nh ất rút ra t ừ bài báo, ý tưởng chủ đạo mà người viết muốn gửi gắm” hay “Sapô là l ời mào đầu n ằm ngay sau tít”. Tuy nhiên, cách hiểu đầy đủ nhất: “ Sapô là cái thần của bài báo được hoặc rút ra từ một đến vài câu nguyên văn trong bài báo hoặc là được tác giả, tòa soạn sinh thành từ cái thần đó bằng một hoặc vài câu có sức hấp dẫn và ngăn gon, dễ hiểu”. Vị trí và dung lượng sapô 1.2. Sapô là một yếu tố thu hút độc giả, đứng sau tít và đứng tr ước phần n ội dung c ủa bài báo. Thường được dùng cỡ chữ khác, đậm và to hơn chữ trong bài báo. Đối với báo in, vai trò của sapô quan trọng, thì với phát thanh hay truyền hình nó càng quan trọng hơn. Đặc biệt là đối với báo Internet, sapô không th ể không có. Nó v ừa tóm tắt nội dung thông tin,vừa làm cho bài viết có kết cấu chặt chẽ hơn. Lời mào đầu có thể là một câu ho ặc m ột vài câu. Trong báo chí hi ện đ ại, sapô thường có xu hướng ngắn gọn, súc tích, nhưng vẫn đảm bảo được cái c ốt c ủa bài báo. Tuy nhiên độ dai hay ngắn của sapo cũng còn phụ thuộc vào độ dài của bài báo. 1.3. Chức năng của Sapô Theo quan điểm của tác giả Phương Nguyên 123, trên trang báo điện tử Tailieu.vn, và sự hiểu biết của bản thân, Tác giả có cùng quan điểm là sapô có 4 chức năng: 1.3.1. Xác định chủ đề của bài báo SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 4
  5. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Đây là chức năng quan trọng hàng đầu của Sapo. Nó mang đến cho người đ ọc khái niệm chung về đề tài của bài viết, về góc độ mà tác giả lụa chọn xử lý. Nó hoàn thiện tít. Do xu hướng phát triển của xã hội, trong cùng một khoảng th ời gian nh ất đ ịnh, công chúng muốn thu nhận được càng nhiều thông tin càng t ốt. B ạn đ ọc s ẵn sàng b ỏ qua bài báo nếu không tìm thấy ở mào đầu một điều gì đó hấp dẫn, có ý nghĩa, đáng đ ể quan tâm, khiến họ phải đọc cho hết. Bởi vậy, Sapo phải đặt tiêu chí này lên hàng đ ầu, đ ể “gi ữ chân” độc giả. 1.3.2. Chứng minh tính thời sự của bài báo Quy luật nghiệt ngã của báo chí là: Một bài báo thường được vi ết trong vài gi ờ, đọc trong vài phút và bị quên sau 24 giờ. Một bài báo có ý nghĩa khi nó liên quan tr ực ti ếp đến vấn đề hiện tại, đang được xã hội quan tâm và có ảnh h ưởng t ới cu ộc s ống c ủa h ọ. Chính vì điều đó, ngay từ lời dẫn của bài báo, phải nhấn m ạnh được tính th ời sự c ủa thông tin mà bài viết phản ánh. Đây cũng là lí do mà chúng ta thường gặp các từ: đang, hôm nay, gần đây, vừa mới, đang đến gần. Rồi những c ấu trú có chức năng gắn k ết quá kh ứ với hiện tại: "tưởng chừng như chuyện đẫ qua nhưng giờ đây nó vẫn còn", "cho đ ến th ời điểm này"… trên Sapô. 1.3.3. Nêu những ý chính Lời dẫn phải nêu được các ý chính, nội dung cơ bản của bài vi ết. Đi ều này giúp cho độc giả dù không đọc hết bài báo cũng có thể nắm bắt được thông tin khái quát, quan trọng của tác phẩm. Tuy nhiên, việc nêu các ý chính thường gây sự dài dòng cho Sapô. Mặt khác, nếu lời dẫn tập trung những thông tin chính thì độc gi ả sẽ không đ ọc đ ến n ội dung bài báo. Đi ều này làm giảm hiệu quả báo chí, vì vậy chức năng này không phải là yêu cầu bắt buộc. 1.3.4. Thu hút sự chú ý của độc giả Có một câu ví von về Sapô: “Nếu như tít báo nhóm lên đốm lửa đầu tiên của sự đam mê trong lòng người đọc thì sapô phải thổi bùng đ ốm l ửa ấy thành m ột ng ọn l ửa, làm cho ngọn lửa đó bùng lên”. Để làm được điều đó, mào đầu phải được viết thật ấn tượng, hấp dẫn, gợi những thông tin có tính chất kích thích nhu c ầu đ ọc và kh ơi d ậy tính tò mò tìm hiểu tiếp của độc giả bằng cách thể hiện tốt thần thái của vấn đề hay sự kiện. 1.4. Phân loại sapô Theo quan điểm của tác giả Phương Nguyên 123, trên trang báo điện tử Tailieu.vn, và sự hiểu biết của bản thân, đồng thời căn cứ vào ý nghĩa, mục đích của sapô Tác giả thống nhất quan điểm với tác giả Phương Nguyên 123, là chia sapô thành 9 loại như sau: 1.4.1. Sapô gọi tên SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 5
  6. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Sapô này thường chỉ gọi tên vấn đề sẽ được trình bày trong bài vi ết, kèm theo nó là lời bình luận ngắn gọn của tác giả. Ví dụ: “ Việc các hãng tàu biển nước ngoài liên tiếp “đẻ” ra các khoản phụ phí, trong đó có nhiều khoản rất vô lý càng khiến các doanh nghiệp tăng gánh nặng chi phí , giảm ưu thế cạnh tranh hàng xuất khẩu.”- Bài viết “ Loạn phí tàu biển” của M.Vọng-Q.Thuần- N.T.Tâm – Báo Thanh niên, Ngày 26/8/2011. 1.4.2. Sapô tóm tắt Đây là loại sapô giúp chúng ta có thể nắm bắt được những thông tin cốt lõi c ủa vấn đề, từ đó có cái nhìn khái quát tới sự kiện được phản ánh. Ví dụ: “ Trả lời báo chí sau phiên họp Ban chấp hành ngày 28/2 vừa qua, Ch ủ t ịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ cho biết, do hợp đồng phức tạp nên VFF cần ch ờ ý ki ến c ủa V ụ pháp chế Bộ VH – TT&DL, đồng thời phải ngồi lại với VPF m ột lần n ữa tr ước khi bàn giao” – Bài viết “ Bao giờ VFF chuyển giao hợp đồng cho VPF ” của Hồng Phất – Báo Tiền Phong, Ngày 1/3/2012. 1.4.3. Sapô nêu sự việc dẫn đường Sapô này thường kể về các sự việc đã thúc đẩy tác gi ả vi ết nên bài báo. Nó s ẽ khơi gợi cho bạn đọc về mối liên quan giữa bài báo với lí do thôi thúc nhà báo vi ết tác phẩm này. Từ đó, tăng tính thuyết phục đối với độc giả. Ví dụ : “ Đọc kỹ tập hồ sơ và lá đơn của ông Phạm Xuân, thương binh hạng 2/4 ở Tân Kỳ, Kỳ Anh, Hà Tĩnh gửi đến, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên và s ửng s ốt: Ông đã ph ải chắp tay lạy nhiều lần trước bác sĩ Dương Quang Phúc, trưởng khoa ngoại, bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh để cầu xin được nằm điều trị tiếp. Tại sao lại có chuyện xót xa đ ến nh ư vậy?...” – Bài chân dung “Có một bệnh nhân chắp lạy bác sĩ ” của Trung Chính – Báo Lao Động, ngày 2/8/2000. 1.4.4. Sapô chân dung Đây là loại sapô, người viết phác thảo nên những nét chân dung nào đó c ủa nhân vật chính trong tác phẩm. Đó có thể là ngoại hình nhân vật Đó có thể là những nét về sự nghiệp, thân thế Đó có thể là sự pha trộn nhiều khía cạnh của một chân dung. Ví dụ: “ Đang là một bí thư chi đoàn thôn rất có uy tín, còn đúng hai ngày n ữa thì anh được kết nạp Đảng, không ngờ một quả bom bi còn sót lại trong vườn nhà đã nổ tung, làm Nguyễn Đức Vệ đứt lìa cả hai cánh tay và cụt luôn cả chân trái. Dù với tấm thân tàn ph ế như thế, Nguyễn Đức Vệ không chịu khuất phục trước cuộc sống mà chính anh, bằng nghị lực phi thường, đã làm nên một huyền thoại đẹp như một khúc tráng ca về sự vươn d ậy SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 6
  7. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   đáng kinh ngạc của một con người. Tôi tìm đến nơi anh s ống - tìm đ ến trán ca huy ền thoại – tại xã Quảng Đông, Quảng Trạch – Quảng Bình.” – Bài viết “ Năm trăm ngàn là nửa triệu”, tác giả Nguyễn Quang Vinh, trong sách “Phóng sự: Từ gi ảng đ ường đến trang viết” của Huỳnh Dũng Nhân. 1.4.5. Sapô tả cảnh Đọc sapô này, độc giả như được xem một bức tranh sống động v ề thiên nhiên, s ự vật. Câu từ trong lời mào đầu có độ gợi cảm cao, tạo ra nhiều cảm xúc cho công chúng. Ví dụ: “ Người ta gọi Hoàng Liên Sơn là vùng “ Alpes Bắc Bộ” vì đó là dãy núi đ ồ s ộ cao nhất Việt Nam cũng như của cả bán đảo Đông Dương. Và nh ững c ư dân quanh vùng núi non hiểm trở này gọi con đường đi lên đỉnh núi cao nhất Đông Dương mang tên Phanxipan với độ cao 3.143 mét là “ đỉnh giá rét”. Vượt lên trên những đỉnh núi hình chóp, sắc nh ọn, che kín cả một bầu trời phía tây, đỉnh Phanxipan gần như quanh năm mây mù bao phủ với nhiệt độ thường xuống âm độ bách phân…” – Bài phóng sự “ Đường lên đỉnh Phanxipan” của Binh Nguyên, trong cuốn “Phóng sự: Từ giảng đường đến trang vi ết” – Huỳnh Dũng Nhân, NXB Thông Tấn. 1.4.6. Sapô nêu luận cứ Loại sapô này tác giả đưa ra các con số hay dữ kiện ấn tượng, có khả năng thu hút sự chú ý của người đọc. Những con số này n ằm trong quan hệ nhân qu ả v ới v ấn đ ề hay sự kiện. Ví dụ: “ - Chỉ trong tháng 12/97, cơ quan này chi 761,083 triệu đồng tiếp khách. Bình quân 31,7 triệu đồng/ ngày (tháng làm việc 24 ngày). - “Lập chứng từ giả quyết toán khống ngót 54 triệu đồng ” – Bài phản ánh “ Mỗi ngày tiếp khách…4 trâu” của Phan Lợi, đăng trên Nhà Báo và Công Luận, từ 18 đ ến 24/8/2000. 1.4.7. Sapô kể chuyện Đây là loại sapô khiến người đọc có cảm giác đang được nghe tác giả kể lại những câu chuyện nào đó. Loại này đặc biệt hữu dụng đối với chủ đề khô khan hoặc các v ấn đ ề có tính khoa học. Câu chuyện mà tác giả nêu ra gắn với chủ đề bài viết. Ví dụ: “ Một vài năm trước đây, một người bạn ngoài 40 tuổi kể với tôi r ằng chị b ị điếc từ năm lên sáu. Sau ca phẫu thuật, thính giác của chị trở lại hoạt đ ộng bình th ường. Xúc động nhất, chị kể, là khi tỉnh thuốc mê, thấy cô y tá mở vời nước trong phòng t ắm, ch ị có thể nghe được tiếng nước đang chảy. “Đó là một giai điệu tuyệt vời”, chị nói.” Đây là một lời mào đầu bài báo nói kể về những tiến bộ trong ngành khám ch ữa bệnh thính giác. Nếu tác giả kể về lịch sử của ngành y tế khám ch ữa bệnh thính giác, hay SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 7
  8. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   tập hợp những số liệu về bệnh nhân thính giác, thì bài viết sẽ rất khô khan, đ ộc gi ả sẽ không đọc nó. 1.4.8. Sapô nêu cảm xúc và những suy tư riêng của tác giả. Sapô thể hiện tâm tư, suy nghĩ, những trăn trở c ủa tác giả v ề sự ki ện, v ấn đ ề nào đó, diễn ra trong đời sống xã hội. Nó mang tính thời sự và có ý nghĩa xã hội. Sapô này có yếu tố chủ quan của tác giả. Phù hợp với những chủ đ ề mang tính xã hội. Ví dụ: “ Có những miền đất bán sơn địa phong thủy hữu tình, với những nền văn minh thuần chất của người Việt ta, những di tích văn hóa từ thủa xa xưa và những câu chuyện có thật về nhân vật, về lịch sử, về miền quê của những vị anh hùng dân tộc như truyền thuyết trong miền cổ tích nhưng lại sống động hiện thực ngay trước mắt ta.”- Bài phản ánh “ Những triền văn hóa Xứ Đoài ” của Thủy Vân, trên báo Sài Gòn giải phóng , ngày 2/7/2000. 1.4.9. Sapô tiếp nối tiêu đề Sapô này không phải là một tiểu văn bản tồn tại độc lập mà là b ộ phận đ ược vi ết tiếp theo tiêu đề. Nó phụ thuộc vào tít cả về mặt hình thức lẫn nội dung. Ví dụ: “ Ca sĩ Ngọc Tân đã nói thế và để đánh dấu kỉ lục 150 suất đ ộc di ễn trong su ốt 32 năm làm ca sĩ, Ngọc Tân chuẩn bị “điểm” lại đời mình bằng một chương trình riêng: “ Có một tình yêu”. Trời cho anh một giọng hát trẻ lâu đến m ức đáng ng ạc nhiên, và n ụ c ười lấp lóa sau cặp kính trắng có vẻ như không mấy vướng bận lắm với cuộc đ ời. Nh ưng s ự thực lại không phải thế…” Trong Bài “ Ca sỹ Ngọc Tân: “ Tôi đã đóng đủ thuế cho cuộc đời mình!”,của Tác giả: Nhật Lệ, đăng trên báo Lao Động, ngày 10/11/1999. 1.5. Yêu cầu đối với sapô. Sapô phải đảm bảo trả lời được 5 câu hỏi: ai?, cái gì?, ở đâu?, khi nào?, tại sao?. Đây là quy tắc này giúp tác giả có thể đưa ra rất nhiều thông tin hấp dẫn ngay từ mào đầu. Không sử dụng đoạn mô tả dài dòng ngay trong phần mào đầu. Hãy dùng những câu ngắn và những đoạn văn ngắn. Không nên viết dài quá 4 dòng. Phải dùng cỡ chữ khác, đậm và to hơn chữ trong bài báo. Sapô phải nêu được chủ đề và cái cốt của bài viết. Thông tin phải có tính gợi mở, tạo tính tò mò tìm hiểu tiếp của độc giả. Trong phần phân loại sapo trên, chia sapô thành 9 loại, đây cũng chỉ là cách chia tương đối mà thôi, cũng có thể chia sapo ra thành nhiều cách, nhiều loại khác nhau... Tiểu kết chương 1. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 8
  9. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Chương một này chủ yếu đề cập đến lý thuyết về sapô như: Khái niệm sapô, chức năng sapô, các loại sapô và những yêu cầu đối với sapô. Đây là hệ thống ki ến th ức c ơ bản, giúp bản thân em nói riêng, và những nhà báo tương lai hay đang tác nghi ệp noi chung cũng những ai đọc niên luận này có thể hiểu sâu hơn về sapô. Mặt khác, nó giúp em h ệ th ống lại được những kiến thức đã được hoc nhờ đó có thể áp dụng vào vi ệc đối chiếu, so sánh để làm nổi bật chủ đề trong phần khảo sát ở chương 2. CHƯƠNG 2. KHẢO SÁT CÁCH VIẾT SAPÔ TRÊN BÁO HÀ NAM TỪ 10/5/2012 ĐẾN 15/6/2012 2.1. Giới thiệu chung về báo Hà Nam Báo Hà Nam thành lập năm 1996. Chính thức được cấp gi ấy phép xu ất b ản s ố 60/1998 do Bộ Văn hóa Thông tin cấp. Tổng Biên tập báo Hà Nam là đồng chí Vũ Hiến Trụ sở Báo đặt tại thôn Đình Tràng, xã Lam Hạ, TP Phủ Lý, Hà Nam Báo Hà Nam là cơ quan của Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tỉnh Hà Nam. Là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh. Báo phát hành vào các ngày thứ 2, 3, 4, 5, 6 hàng tuần Tính đến ngày 15/6/2012 báo ra được 2493 số báo Trong một số báo có các chuyên trang: Tin tức – sự kiện, Kinh tế - Xã hội, Chính tr ị - Xã hội, Xây dựng Đảng - Chính quyền, Văn hóa – Gi ải trí, S ự ki ện trong n ước và qu ốc tế. Màu của trang nhất thay đổi theo ngày: Thứ 2 và thứ 4 : màu đỏ Thứ 3 và thứ 5 : màu xanh dương Thứ 6 : màu xanh lục. Từ khi thành lập đến nay, báo ngày càng thay đổi và hoàn thi ện v ề m ọi m ặt. Không chỉ tăng về số lượng bài viết mà chất lượng thông tin trong bài cũng nâng cao rõ r ệt. Cách sắp xếp, bố cục trang ngày càng hợp lý và đẹp h ơn. Báo đáp ứng t ốt nhu c ầu thông tin cho SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 9
  10. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   nhân dân trong tỉnh. Đặc biệt, báo Hà Nam đã và đang đóng góp m ột ph ần không nh ỏ vai trò của mình trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh nhà. 2.2. Cách sử dụng sapô trên báo Hà Nam 2.2.1. Thể loại báo chí thường sử dụng sapô Báo Hà Nam là một tờ báo tỉnh nên dung lượng bài vi ết có h ạn, đặc bi ệt các d ạng bài trên số báo cũng có phần hạn chế. Qua việc khảo sát 26 số báo, t ừ 10/5/ 2012 đ ến 15/6/2012, em nhận thấy, báo mình thường sử dụng các thể lo ại báo chí: tin, phóng s ự, phỏng vấn, phản ánh, bình luận, ghi nhanh… Trong đó, sapô th ường đ ược s ư d ụng ở các thể loại: Phóng sự xã hội. phóng sự tư liệu, phóng sự chân dung, ph ỏng vấn, ph ản ánh, tin vắn, ghi nhanh, bình luận. Đặc biệt, lời mào đầu được sử d ụng nhi ều trên th ể lo ại ph ản ánh và phóng sự. Trong 26 số báo có: 53 bài phong sự, phản ánh sử dụng sapô Ví dụ: Bài “ Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ “ vừa hồng, vừa chuyên ”” của Thu Thảo, trên Số 2443, ngày 18/5/2012. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Cán bộ là cái gốc của công việc, công việc thành hay bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Ghi nhớ lời dạy của Người, nhiều năm qua, Đ ảng b ộ tỉnh Hà Nam đã luôn coi trọng việc chăm lo, đào tạo, xây dựng đội ngũ cán b ộ v ững vàng về chính trị, tinh thông về nghiệp vụ để thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển thị xã xứng đáng với vai trò trung tâm của tỉnh. Bài “Bệnh viện đa khoa Thành phố Phủ Lý- Nâng cao tinh thần y đức trong công tác khám, chữa bệnh” của Kim Chi, trên Số 2462, ngày 14/6/2012. Năm 2005, bệnh viện đa khoa Thành phố Phủ Lý được tách ra t ừ Trung tâm y t ế Thành phố và thành lập mới theo quyết định số 1496 QĐ/UBND ngày 7/10/2005 c ủa UBND tỉnh. Sau 7 năm đi vào hoạt động, mặc dù cơ s ở vật ch ất còn g ặp nhi ều khó khăn, thiếu thốn, đội ngũ bác sỹ còn thiếu song tập thể y, bác sỹ và cán bộ viên ch ức bệnh vi ện đã khắc phục mọi khó khăn, không ngừng phấn đấu nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày một tốt hơn cho nhân dân trên địa bàn. Có 11 bài phóng sự sử dụng sapô Ví dụ: Bài : “ Long đong hàng rong” của Minh Thu, trên Số 2452, ngày 31/5/2012. Bảy rưỡi sáng, hàng bún riêu ở phố Quy liu đang đông khách. Món bún riêu đậu rán ở gánh hàng này khá dậy mùi, lại đậm đà khó quên nên nó được liệt vào "b ản đ ồ ẩm thực" của nhiều người. Chỉ độc bún riêu thôi nhưng "nhà hàng" cũng phải đến năm bảy nhân viên. Trong đó có một "nhân viên đặc biệt" đứng thu tiền mà mắt "đảo như rang lạc". Vài chục gái, trai, trẻ, già đang xì sụp thì... chiếc xe tải nhỏ của công an ph ường l ừ l ừ SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 10
  11. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   tiến đến. "Nhân viên đặc biệt" hô: Công an đến đấy! thế là té tát, ng ười gánh hàng, ng ười bưng rổ rau, người vơ mấy chiếc ghế, tất cả chạy như vịt. Có 19 chùm tin vắn sử dụng sapô Ví dụ: Chùm tin vắn, trên Số 2452, ngày 31/5/2012 Có 1 bài ghi nhanh sử dụng sapô Ví dụ: Bài “Dịch vụ cầm đồ hốt bạc mùa Euro ” của Trịnh Hiền, số 2461, ngày 13/6/2012. “Chiếc SH đậu cửa hiệu, nhận ra khách quen nên không cần hỏi han, nhân viên cầm đổ trên đường Láng hỏi: “Lấy bao nhiêu”. Người thanh niên đ ầu tr ọc, b ắp tay có hình xăm nói chỉ đáp gọn lỏn: 30 “củ” (30 triệu).” Có 1 bài bình luận sử dụng sapô Ví dụ: Bài “ Đường đứt khúc 9 đoạn”- một yêu sách phi lý ” theo Bảo vệ chủ quyền Biển Đảo – NXB Thời đại 2011. Gần đây, Trung Quốc liên tục có những hành động đáng lo ngại trên Biển Đông. Dư luận đang đặt câu hỏi, phải chăng Trung Quốc đang đi những b ước đ ầu tiên để hi ện thực hóa “Đường đứt khúc 9 đoạn”, một yêu sách chưa có quốc gia hay tổ chức quốc t ế nào thừa nhận và không có chứng lý nào khả dĩ để chứng minh. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của chuyên gia Nguyễn Hồng Thao về yêu sách “Đường đứt khúc 9 đoạn” dưới góc độ luật pháp quốc tế. Có 3 bài phỏng vấn sử dụng sapô Ví dụ: Bài “ Sức khỏe, lòng tin yêu của nhân dân là hạnh phúc của ng ười th ầy thu ốc ” của Thế Vĩnh, trên số Số 2447, ngày 24/5/2012. Là thầy thuốc trưởng thành từ y tế cơ sở, lăn lộn, gắn bó với việc xây dựng, phát triển sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân, đến lúc về hưu vẫn không ngừng làm việc thiện, tình nguyện khám chữa bệnh cứu người...gần suốt cuộc đời mình, bác sĩ đa khoa Vũ Chí Thuận ( thôn Động Tứ, xã Liêm Cần, Thanh Liêm) luôn tâm niệm và cố gắng làm theo lời dạy của Bác Hồ “ Lương y như từ mẫu”. Trong lần trò chuyện với “ G ẶP GỠ CU ỐI THÁNG”, ông bộc bạch chân thành: “Sức khỏe, lòng tin yêu của nhân dân là ni ềm vui, là hạnh phúc của người thầy thuốc chân chính.” Có 1 bài tường thuật sử dụng sapô Ví dụ: Bài “Thanh Liêm : Đối thoại, trả lời giải quyết đơn thư của công dân ”Của Hoàng Hà báo Hà Nam, trên số 2424, ra ngày 14/6/2012. Sáng ngày 13/6/2012, UBND huyện Thanh Liêm tổ chức hội nghị gặp mặt, đối thoại, trả lời giải quyết đơn thư của công dân trên địa bàn xã Thanh Ngh ị (huy ện Thanh SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 11
  12. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Liêm). Ông Mai Tiến Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh về dự và chỉ đạo hội nghị. Ngoài ra, sapô còn được sử dụng ở thể loại Tư vấn sức khỏe. 21 số là 19 bài t ư vấn có sử dụng sapô. Đây là số liệu khảo sát trên báo Hà Nam. Với mỗi thể lo ại, sapô được dung khác nhau. Bài phản ánh, phóng sự, lời mào đầu thường có dung l ượng dài h ơn, t ần s ố xu ất hiện nhiều hơn. Với tin vắn, sapô chỉ sử dụng nhằm phân bi ệt gi ữa tin này v ới tin kia, chưa thể hiện được hết vai trò của nó. Phóng sự và phản ánh là hai thể loại chủ chốt xuất hiện nhi ều trên báo Hà Nam, vì vậy số lượng sapô xuất hiện trên báo nhiều, đặc biệt là ở các số báo: 2449, ra ngày 28/5/2012; số báo Số 2455, ra ngày 5/6/2012; số báo Số 2461, ra ngày 13/6/2012 2.2.2. Loại sapô thường được dùng Báo Hà Nam sử dụng hầu hết các loại sapô trong bài vi ết: sapô gọi tên, sapô k ể chuyện, sapô chân dung, sapô nêu luận cứ, sapô nêu sự việc dẫn đường, sapô ti ếp n ối tiêu đề, sapô nêu cảm xúc. Đặc biệt, sapô tên gọi được sử dụng nhiều nhất. Trong 24 số báo khảo sát có 39 bài sử dụng sapô gọi tên. Ví dụ: Bài phản ánh “Mục sở thị tác dụng bùa yêu sau 7 ngày sử dụng” của Trần Hữu, trên Số 2444, ra ngày 21/5/2012. Chỉ một triệu để có thể giúp chồng quay tr ở l ại v ới gia đình và yêu mình đ ến su ốt cuộc đời là cái giá quá rẻ, cho nên chị Hương (Hoàng Mai, Hà N ội) đã không ti ếc ti ền chi ra để sở hữu một lá bùa yêu... giữ chồng. Bài phóng sự tư liệu “ Ngày thứ 5 đen tối của không quân Mỹ” của NXB Thông Tấn 2011, trên Số 2450, ra ngày 29/5/ 2012. Hơn 50 năm trước, trong Chiến tranh lạnh Triều Tiên, vùng tr ời giữa sông Áp L ục và sông Thanh Xuyên (Ch’ongch’on) là hành lang của những chiếc máy bay Mig. Không quân Mỹ chỉ dám lượn lờ ở bên ngoài mà không dám xâm phạm bởi “ngày thứ 5 đen t ối” đã cho họ những bài học không thể nào quên. Có 2 bài sử dụng sapô tiếp nối tiêu đề Ví dụ: “ Đó là thông điệp của chương trình Lễ hội Xuân Hồng năm 2012 do Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Viện Huyết học truyền máu Trung ương phối hợp tổ chức. Triển khai kế hoạch của Ban chỉ đạo Quốc gia vận động hiến máu tình nguyện, hiến máu nhân đạo tỉnh đã xây dựng kế hoạch cụ thể đến từng địa phương, đơn vị nhằm động viên đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia hưởng ứng phong trào” Trong bài “ Hiến máu đầu xuân nhân lên hạnh phúc”, Số 2454, ra ngày 4/6/2012. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 12
  13. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Bài “Hà Nam: Hàng nghìn phụ nữ được học nghề, có việc làm ” của Phùng Thống, trên Số 2463, ra ngày 15/6/2012. Nhờ mô hình đang được Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Hà Nam thực hi ện, hàng nghìn phụ nữ được học nghề, học xong được giới thiệu vào làm tại các công ty, xí nghi ệp trên địa bàn, hoặc làm tại nhà, gắn sản xuất với tiêu thụ... Có 6 bài sử dụng sapô nêu luận cứ Ví dụ: Bài phản ánh “Tăng cường quản lý chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm các sản phẩm nông, lâm, thủy sản” của Phùng Đức Thống, Số 2451, ra ngày 30/5/2012 Nhằm góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý an toàn thực ph ẩm nông lâm thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa đề nghị các Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố trên cả nước triển khai rà soát, quy định chức năng, nhiệm vụ về công tác quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp và an toàn thực ph ẩm nông lâm thủy sản. Có 2 bài sử dụng sapô kể chuyện Ví dụ: Bài “Ký ức mãi trào dâng” của Nguyễn Lập Quang, trên số 2435, ra ngày 15/3/2012. Chuyến xe đưa các cựu chiến binh (CCB) thăm lại chiến trường xưa, nhất là nơi diễn ra trận chiến bi hùng với quân Pháp cách đây tròn 55 năm (ngày 11-5-1954) tại vùng núi Chanh Chè (huyện Thanh Liêm, Hà Nam) xuất phát từ Hà N ội khi tr ời nắng chang chang. Vậy mà vừa đặt chân đến chiến trường xưa, một cơn mưa rào làm tiết tr ời d ịu hẳn. Phóng sự tư liệu “ Ngày thứ 5 đen tối của không quân Mỹ” của NXB Thông tấn 2011, trên số Số 2450, ra ngày 29/5/ 2012. Hơn 50 năm trước, trong Chiến tranh lạnh Triều Tiên, vùng trời giữa sông Áp Lục và sông Thanh Xuyên (Ch’ongch’on) là hành lang của những chiếc máy bay Mig. Không quân Mỹ chỉ dám lượn lờ ở bên ngoài mà không dám xâm phạm bởi “ngày thứ 5 đen t ối” đã cho họ những bài học không thể nào quên. Có 4 bài sử dụng sapô chân dung Ví dụ: Bài “Nữ giám định viên hai năm liền được vinh danh trong sổ vàng truy ền th ống” của Thế Vĩnh, trên Số 2453, ra ngày 1/6/2012 Từ sự nỗ lực phấn đấu hết mình vì công việc, trong 02 năm liền (năm 2010 và 2011) Đại úy Nguyễn Thị Lan Hương, Phó Đội trưởng Đội Giám đ ịnh thu ộc Phòng Kỹ thuật hình sự được vinh danh ghi sổ vàng truyền thống của Công an tỉnh Hà Nam. Bài phóng sự “Làng Vũ Đại thay da đổi thịt” của Thế Vĩnh, trên Số 2458, ra ngày 8/6/2012. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 13
  14. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Làng Vũ Đại (Đại Hoàng), Lý Nhân, Hà Nam quê hương nhà văn Nam Cao luôn được coi là hình mẫu trong các sáng tác của ông. Đó là một mảnh đất xưa kia nghèo khổ. Nhưng hôm nay, làng Vũ Đại đã thay da đổi thịt Có 1 bài sử dụng sapô nêu cảm xúc Ví dụ: Sapô trong bài “Nữ giám định viên hai năm liền được vinh danh trong sổ vàng truyền thống” của Thế Vĩnh, trên số 2453, ra ngày 1/6/2012, có dung lượng kho ảng 85 chữ. Từ sự nỗ lực phấn đấu hết mình vì công việc, trong 02 năm liền (năm 2010 và 2011) Đ ại úy Nguyễn Thị Lan Hương, Phó Đội trưởng Đội Giám định thuộc Phòng Kỹ thuật hình sự được vinh danh ghi sổ vàng truyền thống của Công an tỉnh Hà Nam. Có 5 bài sử dụng sapô nêu sự việc dẫn đường Ví dụ: Phóng sự “ Chuyện nhà cổ, nhà gỗ” của Thế Vĩnh, trên Số 2452, ra ngày 31/5/2012. Trong muôn hình dáng vẻ của các kiểu nhà hộp, nhà tầng, biệt th ự á âu đang đua nhau mọc lên ở khắp phố thị, làng quê thì thấp thoáng đó đây những nếp nhà gỗ theo phong cách truyền thống vẫn đang lặng lẽ tạo dựng một nét độc đáo cổ xưa riêng có. Mấy năm gần đây, nhà gỗ phỏng dựng theo phong cách cổ đang là sự lựa ch ọn c ủa nhi ều gia đình có điều kiện về mặt bằng và kinh phí phù hợp. Có cầu ắt có cung, ngh ề d ựng nhà c ổ, nhà gỗ cũng bỗng chốc nổi lên như một phong cách riêng, ẩn chứa không ít nh ững câu chuyện thú vị trong muôn nẻo nghề mộc giữa cơ chế thị trường đầy sôi động. Trong xu hướng xã hội hiện nay, thời gian để công chúng gi ải trí rất ít, vì th ế sapô phải rút gọn được nội dung chính của bài, gọi tên trực ti ếp sự vi ệc. Bởi vậy, sapô gọi tên được sử dụng chủ yếu trên báo Hà Nam nói riêng và báo chí cả nước nói chung. Sapô gọi tên được sử dụng nhiều trong thể lo ại phản ánh, phóng sự. Nó nêu tên trực tiếp về vấn đề được phản ánh trong bài. Ví dụ: Trong bài “Phụ nữ Hà Nam thi đua học tập, lãnh đạo, xây dựng gia đình hạnh phúc” của Phương Dung, trên Số 2456, ra ngày 6/6/2012. Phát huy truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam, thời gian qua, ph ụ n ữ t ỉnh Hà Nam đã tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua, học tập, lao động sáng tạo, xây d ựng gia đình hạnh phúc; thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, góp phần cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân th ực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Sapô tiếp nối tiêu đề được sử dụng cho nhiều thể lo ại: tin, ghi nhanh. Sapô nêu luận cứ, nêu sự việc dẫn đường thường sử dụng cho thể loại phỏng vấn, phản ánh. 2.2.3. Dung lượng sapô SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 14
  15. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Sapô trên báo Hà Nam thường rất dài, phổ biến trên 80 ch ữ. Do dung l ượng bài trên báo thường dài, điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến dung lượng sapô. M ặt khác, do cách rút sapô của phóng viên, tham phô kiến thức, không chú trọng đến yếu tố dung lượng. Qua 25 số báo được khảo sát, có 4 sapô có dung lượng nhỏ hơn 50 chữ Ví dụ: “ Trong muôn nẻo nghề nghiệp của cuộc sống đời thường, có những nghề, những công việc vô cùng quan trọng nhưng lại hết sức bình dị, lặng thầm và r ất ít ng ười bi ết đến. Tuần đường ngành đường sắt là một trong những công việc như vậy” Trong bài “ Lặng thầm nghề tuần đường ” của Thế Vĩnh, ra ngày 15/6/2012, có dung lượng 47 chữ. Hay trong tin “Chủ tịch UBND tỉnh nghe UBND huyện Thanh Liêm và các s ở, ngành có liên quan báo cáo tình hình chuẩn bị n ội dung gặp gỡ nhân dân xã Thanh Ngh ị ” của Phùng Thống, trên Số 2445 ra ngày 22/5/2012 , sapô có dung lượng 36 chữ Sáng ngày 21/5/2012, ông Mai Tiến Dũng, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh đã chủ trì hội nghị nghe UBND huyện Thanh Liêm và các sở. Có 32 sapô có dung lượng từ 50 đến 100 chữ Ví dụ: Sapô trong bài “Nữ giám định viên hai năm liền được vinh danh trong sổ vàng truyền thống” của Thế Vĩnh, trên số 2453, ra ngày 1/6/2012, có dung lượng kho ảng 85 chữ. Từ sự nỗ lực phấn đấu hết mình vì công việc, trong 02 năm liền (năm 2010 và 2011) Đại úy Nguyễn Thị Lan Hương, Phó Đội trưởng Đội Giám đ ịnh thu ộc Phòng K ỹ thuật hình sự được vinh danh ghi sổ vàng truyền thống của Công an tỉnh Hà Nam Hay bài “Thanh Liêm : Đối thoại, trả lời giải quyết đơn thư của công dân ”Của tòa soạn báo Hà Nam, trên số 2454, ra ngày 4/6/2012. Sáng ngày 13/6/2012, UBND huyện Thanh Liêm tổ chức hội nghị gặp mặt, đối thoại, trả lời giải quyết đơn thư của công dân trên địa bàn xã Thanh Ngh ị (huy ện Thanh Liêm). Ông Mai Tiến Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh về dự và chỉ đạo hội nghị. Ví dụ: Bài “Dịch vụ cầm đồ hốt bạc mùa Euro ” của Trịnh Hiền, số 2460, ngày 12/62012. “Chiếc SH đậu cửa hiệu, nhận ra khách quen nên không cần hỏi han, nhân viên cầm đổ trên đường Láng hỏi: “Lấy bao nhiêu”. Người thanh niên đ ầu tr ọc, b ắp tay có hình xăm nói chỉ đáp gọn lỏn: 30 “củ” (30 triệu).” SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 15
  16. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Ví dụ: “ Trong muôn nẻo nghề nghiệp của cuộc sống đời thường, có những nghề, những công việc vô cùng quan trọng nhưng lại hết sức bình dị, lặng thầm và r ất ít ng ười bi ết đến. Tuần đường ngành đường sắt là một trong những công việc như vậy” Trong bài “ Lặng thầm nghề tuần đường ” của Thế Vĩnh, ra ngày 15/6/2012, có dung lượng 47 chữ. Ví dụ: trong bài “Khai mạc giải bóng đá vô địch Đoàn Khối lần thứ II năm 2012 ” , Của Trịnh Hiếu, trên số 2456, ngày 6/6/2012. Thiết thực chào mừng Đại hội Đoàn Khối các cơ quan tỉnh lần thứ IV, nhiệm kỳ 2012 - 2017, tiến tới chào mừng Đại hội Đoàn tỉnh lần thứ XIII, sáng ngày 05/6/2012, t ại sân vận động tỉnh, Ban Thường vụ Đoàn Khối các cơ quan tỉnh tổ chức khai mạc giải bóng đá vô địch đoàn khối lần thứ II năm 2012. Sapo này đạt yêu cầu, dung lượng 78 chữ Có 18 sapô có dung lượng trên 100 chữ Ví dụ: Bài phản ánh “Làm tốt công tác tư vấn, hướng nghiệp, dạy nghề cho đoàn viên thanh niên” của Phương Dung, trên số 2450 ra ngày 29/5/2012, Sapô có dung lượng khoảng 110 chữ. Phóng sự “ Chuyện nhà cổ, nhà gỗ” của Thế Vĩnh, trên Số 2452, ra ngày 31/5/2012, sapô có dung lượng khoảng 138 chữ. Trong muôn hình dáng vẻ của các kiểu nhà hộp, nhà tầng, biệt th ự á âu đang đua nhau mọc lên ở khắp phố thị, làng quê thì thấp thoáng đó đây những nếp nhà gỗ theo phong cách truyền thống vẫn đang lặng lẽ tạo dựng một nét độc đáo cổ xưa riêng có. Mấy năm gần đây, nhà gỗ phỏng dựng theo phong cách cổ đang là sự lựa ch ọn c ủa nhi ều gia đình có điều kiện về mặt bằng và kinh phí phù hợp. Có cầu ắt có cung, ngh ề d ựng nhà c ổ, nhà gỗ cũng bỗng chốc nổi lên như một phong cách riêng, ẩn chứa không ít nh ững câu chuyện thú vị trong muôn nẻo nghề mộc giữa cơ chế thị trường đầy sôi động. Một sapô có dung lượng hợp lý nhỏ hơn 50 chữ ( đối v ới báo in), nh ỏ h ơn 30 ch ữ ( đối với báo mạng điện tử). Căn cứ vào điều đó sapô trên báo in Hà Nam r ất dài so v ới tiêu chí đặt ra. Một số bài quá dài: Bài phản ánh “ Huy động nguồn lực xây dựng thiết chế Văn hóa thể thao theo tiêu chí NTM ” của Chu Bình, trên số 2455 ra ngày 5/6/2012. sapô có dung lượng khoảng 185 chữ. Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) của Chính phủ ban hành bao gồm 19 tiêu chí, trong đó có 02 nhóm tiêu chí thuộc lĩnh vực ngành văn hóa, thể thao và du lịch (VHTT&DL). Đó là tiêu chí 06 về cơ sở vật chất văn hóa và tiêu chí 16 về văn hóa. Trong đó, quy định các tiết chế văn hóa cụ thể như: Các trung tâm văn hóa - thể thao SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 16
  17. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   (VHTT) xã, nhà văn hóa (NVH) - khu thể thao (KTT) thôn đ ều ph ải đ ạt chu ẩn c ủa B ộ VHTT&DL. Tuy nhiên, theo đánh giá mới đây của Bộ VHTT&DL thì phần lớn các trung tâm VHTT các xã và NVH - KTT các thôn, xóm thuộc 28 xã xây d ựng NTM c ủa t ỉnh ta hi ện v ẫn chưa đáp ứng được theo tiêu chí NTM. Nguyên nhân chủ yếu là do những vướng mắc trong công tác quy hoạch và quy mô xây dựng. Hay bài phản ánh “Thực hiện đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp hàng hóa” của Bích Huệ, trên số 2449 ra ngày 28/5/2012. sapô có dung lượng khoảng 138 chữ. Đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản theo h ướng s ản xuất hàng hóa qui mô lớn, đảm bảo an ninh lương thực và tăng xuất kh ẩu nông s ản là m ột trong những chỉ đạo của Thủ tướng Nguyến Tấn Dũng đối với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tại Phiên họp thường kỳ của Chính phủ.. Bài phản ánh “Xây dựng nghề trọng điểm cơ hội và thách thức ” của Đỗ Hồng, trên số 2461 ra ngày 13/6/2012, Sapô có dung lượng 143 chữ. Đây là Sap ô có dung lượng dài. Để đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực trong thời kỳ hội nhập và phát triển của đất nước, đặc biệt là nhu cầu về đội ngũ công nhân kỹ thuật tay ngh ề cao, B ộ Lao đ ộng Thương binh và Xã hội đã phê duyệt cho một số trường nghề xây dựng các nghề tr ọng điểm cấp quốc gia, khu vực ASEAN và quốc tế. Trên đ ịa bàn t ỉnh Hà Nam có 3 tr ường được đầu tư xây dựng nghề trọng điểm cấp quốc gia và khu vực ASEAN với 8 ngh ề tr ọng điểm đã được phê duyệt. Chính vì sapô dài dễ gây cảm giác nhàm chán cho độc gi ả. Đôi khi chính vì quá dài khiến cho chủ đề hay cái cốt của bài viết bị loãng, không hấp dẫn bạn đọc. 2.2.4. Số lượng sapô đạt yêu cầu Một sapô đạt yêu cầu khi nó đảm bảo được những yếu tố: Nêu được chủ đề bài báo và cái cốt của vấn đề Dung lượng ngắn, câu ngắn, dưới 50 chữ Cỡ chữ và kiểu chữ đậm và to hơn chữ trong bài báo Chứng minh được tính thời sự của bài báo Không sử dụng đoạn mô tả quá 15 chữ ngay trong phần mào đầu. Việc đánh giá sapô chỉ mang tính chất tương đối, rất ít sapô có th ể đ ạt đ ược tất c ả những yêu cầu trên. Vì vậy, khi đánh giá Sapô trên báo Hà Nam em ch ỉ d ựa ch ủ y ếu vào 2 tiêu chí đầu tiên. Dựa trên những yêu cầu đó, áp dụng cho việc khảo sát 52 sapô trên 19 s ố báo Hà Nam, Tôi rút ra kết quả sau: Trên 21 số báo có 28 sapô đạt yêu cầu SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 17
  18. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   Ví dụ: “Mặc dù giữa công ty C.P và các chủ trang trại đã có hợp đồng là nếu lợn chết phải tiêu hủy, tuyệt đối không được bán ra ngoài, tuy nhiên trên thực tế, C.P cho bi ết r ất khó kiểm soát hết được các trang trại. Là sapô trong bài phản ánh “Bình Lục : C.P thừa nhận khó kiểm soát bán lợn chết ra ngoài” ( Mạnh Hùng), trên số 2449, ra ngày 28/5/2012. Sapô này đạt yêu cầu vì nó đảm bảo các yếu tố: Câu ngắn, đoạn ngắn, sapô nêu bật được chủ đề bài báo, ch ứng minh được tính thời sự của bài viết. Hay “ Theo Cục Thống kê, sau nhiều tháng giữ ở mức 1%, tháng hai vừa qua, chỉ số giá tiêu dùng của tỉnh ta tăng mạnh trở lại đạt mức 1,13% so với tháng trước. Đây là hệ lụy của việc tăng giá không ít mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, trong đó ch ủ đạo là hai m ặt hàng: Sữa và gas.” Sapô trong bài phản ánh “Tăng cường công tác quản lý nhà nước ổn định giá cả thị trường”. của Phùng Thống trên Số 2451 ra ngày 30/5/2012. Sapô này đạt yêu c ầu vì: Dung lượng hợp lý. Câu ngắn, đoạn ngắn. Nêu bật được ch ủ đ ề bài báo. Nó ch ứng minh được tính thời sự bài báo. Hấp dẫn dễ hiểu và là sapo của nền báo chí thế kỷ 21. Có 2 sapô không đạt yêu cầu Ví dụ: “ Trong muôn hình dáng vẻ của các kiểu nhà hộp, nhà tầng, biệt th ự á âu đang đua nhau mọc lên ở khắp phố thị, làng quê thì thấp thoáng đó đây những nếp nhà gỗ theo phong cách truyền thống vẫn đang lặng lẽ tạo dựng một nét độc đáo cổ xưa riêng có. Mấy năm gần đây, nhà gỗ phỏng dựng theo phong cách cổ đang là sự lựa ch ọn c ủa nhi ều gia đình có điều kiện về mặt bằng và kinh phí phù hợp. Có cầu ắt có cung, ngh ề d ựng nhà c ổ, nhà gỗ cũng bỗng chốc nổi lên như một phong cách riêng, ẩn chứa không ít nh ững câu chuyện thú vị trong muôn nẻo nghề mộc giữa cơ chế thị trường đầy sôi động.” Đây là sapô trong Phóng sự “Chuyện nhà cổ, nhà gỗ” ( Thế Vĩnh) trên số 2452 ra ngày 31/5/2012. Tuy sapô này hấp dẫn, nhưng do dung lượng quá dài, khi ến cho ch ủ đ ề và cái cốt của bài báo chưa được nổi bật. Đó là lí do mà nó không đạt yêu cầu. Hay “ Thực hiện nghị quyết số 12- NQ/HNDT của BCH Hội nông dân tỉnh về nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức cơ sở hội giai đoạn 2011-2015, thời gian qua các c ấp Hội nông dân trên địa bàn tỉnh đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, tuyên truyền tới toàn thể cán bộ, hội viên về vai trò của Hội nông dân trong thời kỳ CNH-HĐH g ắn v ới thwucj hiện Nghị quyết 03 của Tỉnh ủy về xây dựng nông thôn mới và việc đẩy mạnh th ực hiện “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Qua đó, huy đ ộng s ự tham gia tích cực của Hội nông dân xây dựng tổ chức Hội nghị càng vững mạnh” Đây là sapô trong bài phản ánh “ Các cấp hội nông dân nâng cao chất lượng hoạt động” (Phương Dung ) trên số 2459 ra ngày 11/6/ 2012. Nó không đ ạt yêu c ầu do SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 18
  19. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   dung lượng của sapô quá dài khoảng 138 chữ, Sapô chưa nêu bật được chủ đề của bài báo. Vì vậy nó không đạt yêu cầu. Bên cạnh đó tin vắn trên báo Hà Nam sử dụng sapô chưa đạt yêu c ầu. Nhi ều tin, câu đầu tiên được tô đậm chỉ để phân biệt giữa tin này với tin khác. Chưa nêu được cái c ốt của vấn đề. Nhiều sapô chưa thành một câu, con rời rạc không li ền mạch. Qua đây cho thấy việc sử dụng sapo trên báo Hà Nam còn nhiều hạn chế, các tác giả còn quá chú tr ọng vào nội dung câu từ hay nói cách khác còn ham dài, chưa chú tr ọng đến ch ất l ượng, n ội dung bài báo, và cả thị hiếu cũng như nhu cầu của độc giả. Nhu c ầu c ủa độc gi ả là tin t ức, là thông tin. Chứ không phải diết thời gian bằng cách đọc các văn bản dài dòng văn tử. Thực tế sapô sử dụng trên báo Hà Nam thường dài, chưa có s ự ch ắt l ọc thông tin. Cho dù đề tài hay nhưng sapô không đạt yêu cầu khiến cho bài báo không còn đ ủ s ức h ấp dẫn. Tiểu kết chương 2 Qua việc khảo sát 21 số báo, nhìn chung báo Hà Nam đã sử dụng sapô như một thành phần quan trọng kết cấu bài báo. Thể hiện đúng vai trò của một lời mào đầu: gi ới thiệu chủ đề bài báo và cái cốt của vấn đề. Trong báo Hà Nam sapô đ ược sử d ụng nhi ều ở thể loại phản ánh và phóng sự. Loại sapô thường dùng: Sapô gọi tên. Dung lượng lời mào đầu tương đối dài, thường trên 80 chữ. Số lượng sapô đạt yêu cầu là 28 sapô. CHƯƠNG 3. MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ GIẢI PHÁP VỀ CÁCH VIẾT SAPÔ CHO BÁO HÀ NAM 3.1. Nhận xét 3.1.1. Ưu điểm Báo Hà Nam thể hiện đúng vai trò là một tờ báo tỉnh, là ti ếng nói c ủa Đ ảng b ộ, chính quyền và nhân dân Hà Nam. Nó phản ánh mọi mặt, mọi lĩnh vực của đời sống xã h ội trong tỉnh như : chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, an ninh quốc phòng Ví dụ: Ở mảng kinh tế Bài phản ánh “Tăng cường công tác quản lý nhà nước ổn định giá cả thị trường” của Phùng Đức Thống, trên số 2451 ra ngày 30/5/2012. dung lượng sapo khoảng 63 chữ. SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 19
  20. Trường Đại học KHXH & NV Niên luận   “ Theo Cục Thống kê, sau nhiều tháng giữ ở mức 1%, tháng hai v ừa qua, ch ỉ s ố giá tiêu dùng của tỉnh ta tăng mạnh trở lại đạt mức 1,13% so v ới tháng tr ước. Đây là h ệ l ụy của việc tăng giá không ít mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, trong đó ch ủ đạo là hai m ặt hàng: Sữa và gas.” Bài phản ánh “Thực hiện đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp hàng hóa” của Bích Huệ, trên số 2449 ra ngày 28/5/2012. sapô có dung lượng khoảng 138 chữ. Đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản theo hướng sản xuất hàng hóa qui mô lớn, đảm bảo an ninh lương thực và tăng xuất kh ẩu nông s ản là m ột trong những chỉ đạo của Thủ tướng Nguyến Tấn Dũng đối với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tại Phiên họp thường kỳ của Chính phủ Biết cách sử dụng sapô như một thành phần quan trọng trong kết cấu bài báo. Hầu hết sapô sử dụng đã thể hiện được chủ đề của bài báo, nêu được cái c ốt của vấn đề được nói đến trong bài. Phần lớn lời mào đầu trên báo Hà Nam đều viết đúng thể loại Lời mào đầu sử dụng trong bài viết đều được tô đậm, dùng c ỡ ch ữ khác đ ể th ể hiện, giúp cho bạn đọc dễ nhận biết Sapô trên báo Hà Nam rất ít sử dụng những đoạn mô tả dài dòng. Nó th ường đ ề cập thẳng vào vấn đề, hấp dẫn bạn đọc. Tính thời sự của thông tin trong bài báo được sapô thể hiện rất rõ nét, biểu hiện qua việc sử dụng qua các từ thường gặp: vừa mới, đang, gần đây. Ví dụ: Trong bài “Nhật Tân: Tập trung tiêm phòng vắc xin H5N1 cho đàn gia c ầm ” của Kim Chi, trên số 2445, ra ngày 22/5/2012 có viết “ Như tin đã đưa, ngày 20/5 vừa qua, tại xã Nhật Tân( Kim Bảng) đã xuất hiện ổ dịch cúm gia cầm làm chết 3400 con ngan, gà, vịt của hai hộ gia đình. Ngay sau khi ổ dịch xuất hiện, các cấp, ngành chức năng đã vào cu ộc thực hiện các biện pháp khoanh vùng, dập dịch. Hiện tại địa phương đang tập trung tiêm phòng vắc xin H5N1 cho đàn gia cầm. Đây là một trong những biện pháp nhằm ngăn ch ặn dịch cúm gia cầm tại địa phương không để lây lan ra diện rộng.” Nhiều sapô làm cho bài báo trở nên ấn tượng, hấp dẫn độc giả hơn Ví dụ: Bài phóng sự “ Lặng thầm nghề tuần đường ” của Thế Vĩnh, trên số 2463 ra ngày 15/6/2012. Có sapo: “ Trong muôn nẻo nghề nghiệp của cuộc sống đời thường, có những nghề, những công việc vô cùng quan trọng nhưng lại hết sức bình dị, lặng th ầm và r ất ít người biết đến. Tuần đường ngành đường sắt là một trong những công việc như vậy”. Hay bài phóng sự “ Trà sen, níu bước chân người ” của Phạm Vĩnh, trên số 2463 ra ngày 15/6/2012. Có sapo: “Nằm cạnh quốc lộ 1A, chếch cửa ga Đồng Văn (Duy Tiên), quán trà sen cụ Trưởng An từ lâu đã là địa chỉ “tâm đắc” của khách đi đ ường có d ịp ghé quán, SV: Lữ Đình Phú Lớp: BC TC K3-Hà Nam 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1470 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2