Đề tài: Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Hà Nội

Chia sẻ: Kim Kim | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:53

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tại công ty bảo hiểm nhân thọ hà nội', luận văn - báo cáo, kinh tế - thương mại phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Hà Nội

Đề tài: Một số giải pháp phát triển hoạt động gia công may mặc xuất khẩu ở Xí nghiệp Lạc Trung  
Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Hà Nội PH Ầ N I : L Ý LU Ậ N CHUNG V Ề B Ả O HI Ể M NH Â N TH Ọ I. L Ị CH S Ử RA ĐỜ I V À T Á C D Ụ NG C Ủ A B Ả O HI Ể M NH Â N TH Ọ . 1. L ị ch s ử ra đờ i v à ph á t tri ể n b ả o hi ểm nh â n th ọ : a. Tr ê n th ế gi ớ i: B ả o hi ể m nh â n th ọ l à s ự chia sẻ rủ i ro gi ữa m ộ t số đô ng v à m ộ t v à i ng ờ i trong s ố h ọ ph ả i g á nh ch ị u. C ó th ể n ó i nguy ê n t ắ c n à y l ần đầ u ti ê n đợ c ghi v à o l ị ch s ử l à n ă m 1583 ở London v à h ợ p đồ ng đầ u ti ê n đợ c k ý k ế t v ớ i ng ờ i đợ c b ả o hi ể m l à William Gibbons. Trong h ợ p đồ ng tho ả thu ậ n rằ ng m ộ t nh ó m ng ờ i g ó p ti ề n v à s ố ti ề n n à y s ẽ đợ c tr ả cho ng ờ i n à o trong s ố h ọ b ị ch ế t trong v ò ng m ộ t n ă m. L ú c đó ô ng William Gibbons ch ỉ ph ả i đó ng 32 b ả ng ph í b ả o hi ể m v à khi ô ng ch ế t (trong n ăm đó ), ng ờ i th ừa k ế c ủ a ô ng đợ c h ở ng số ti ề n 400 b ả ng. H ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ ra đờ i đầ u ti ê n v à o n ă m 1583 ở London nhng đế n n ă m 1759 cô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ đầ u ti ê n m ới ra đờ i, cô ng ty b ả o hi ể m Philadelphia c ủ a M ỹ , tuy nhi ê n ch ỉ b á n c á c h ợ p đồ ng b ả o hi ể m cho c á c con chi ê n trong nh à th ờ c ủ a h ọ . Ti ế p theo l à Anh n ă m 1765, Ph á p n ă m 1787, Đứ c n ă m 1828, Nh ậ t B ả n n ă m 1881, H à n qu ố c n ă m 1889, Singapore n ă m 1909. N ă m 1860 b ắ t đầ u xu ấ t hi ệ n m ạ ng l ớ i đạ i l ý b ả o hi ể m nh â n th ọ . Theo s ố li ệ u ng â n h à ng v à h ọ c vi ệ n b ả o hi ể m nh â n th ọ củ a Nh ậ t B ả n th ì Nh ậ t Bả n l à n ớ c đứ ng đầ u v ề t ỷ l ệ ph í b ả o hi ể m nh â n th ọ theo đầ u ng ờ i l à 1909 USD/ng ờ i (1994) .
N ă m 1990 ph í b ả o hi ể m nh â n th ọ củ a Ch â u Á chi ế m 33,8% t ổ ng s ố ph í b ả o hi ể m nh â n th ọ tr ê n to à n th ế gi ớ i. N ă m 1993, t ổ ng s ố ph í b ả o hi ể m c ủ a c á c n ớ c Đô ng Á l à 6,1 t ỷ USD, trong đó doanh s ố b ả o hi ể m nh â n th ọ l à 45,1 t ỷ USD chi ế m 73%, doanh s ố c ủ a b ả o hi ể m phi nh â n th ọ l à 16 t ỷ USD chi ế m 27%. Ph í b ả o hi ểm nh â n th ọ c ủ a m ộ t s ố n ớ c tr ê n th ế gi ớ i n ă m 1993. Tê n nớ c Ph í BHNT C ơ c ấu ph í Ph í BHNT tr ê n T ỷ l ệ ph í (tri ệ u USD) BHNT đầ u ng ờ i BHNT tr ê n (USD/1000 ng ờ i) GDP (%) H à n Qu ố c 28717,43 79,66 651201 8,68 Nh ậ t B ả n 236457,62 73,86 1909870 5,61 Đà i Loan 6798,60 68,77 325311 3,14 Singapore 1039,92 62,42 358620 1,89 Philippin 735,74 59,43 11294 1,38 Th á i Lan 1140,92 43,64 19470 0,92 Malaisia 923,9 46,45 48125 1,43 Indonesia 372,98 30,25 1974 0,26 Mỹ 216510,74 41,44 838223 3,41 Đứ c 42689,1 39,38 524138 2,25 Ph á p 47673,35 56,55 826320 3,80 Anh 66093,85 64,57 1141450 7,00 Ngu ồ n: Swiss Re3/1995 Qua s ố li ệ u ở b ả ng tr ê n ta th ấy c ác n ớ c ở khu v ực Đô ng Nam Á m à có n ề n kinh t ế c ó nh ữ ng n é t t ơ ng đồ ng nh n ớ c ta nh: Th á i Lan, Philippin, Malaisia... ở đó c ó t ỷ l ệ ph í b ả o hi ể m nh â n th ọ g ầ n b ằ ng v ớ i t ỷ l ệ ph í phi nh â n th ọ . Nh v ậ y ch ú ng ta c ó th ể tin t ở ng r ằng b ả o hi ể m nh â n th ọ ở n ớ c ta ch ắc ch ắ n s ẽ ph á t tri ể n m ạ nh trong th ờ i gian t ớ i. b.T ạ i Vi ệ t Nam: Tr ớ c n ă m 1954, ở mi ề n B ắ c nh ữ ng ng ờ i l àm vi ệ c cho Ph á p đã mua b ả o hi ể m nh â n th ọ v à m ộ t số gia đì nh đã đợ c h ở ng quy ề n l ợ i t ừ c á c h ợ p đồ ng b ả o hi ể m n à y. C á c h ợ p đồ ng b ả o hi ể m tr ê n đề u do c á c c ô ng ty b ả o hi ể m c ủ a Ph á p tr ực ti ế p th ự c hi ệ n. Trong nh ữ ng n ă m 1970, 1971 ở mi ề n Nam c ô ng ty b ảo hi ể m Hng Vi ệ t đã tri ể n khai m ộ t s ố lo ại h ì nh b ả o hi ể m nh â n th ọ nh: an sinh gi á o d ụ c, b ả o hi ể m tr ờ ng sinh (b ả o hi ể m nh â n th ọ c ả đờ i), b ả o hi ể m có th ờ i h ạ n 5,10 n ă m hay 20 n ă m. Nhng c ô ng ty n à y ho ạ t độ ng trong th ờ i gian rấ t ng ắ n ch ỉ 1-2 n ă m n ê n h ầ u h ế t ng ờ i d â n cha bi ết nhi ề u v ề lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m n à y.
N ă m 1987, Tổ ng c ô ng ty Bả o hi ể m Vi ệ t Nam (B ả o Vi ệ t) đã t ổ ch ức nghi ê n c ứ u đề t à i: "L ý thuy ế t v ề b ảo hi ể m nh â n th ọ v à s ự v ậ n d ụ ng v à o th ự c t ế Vi ệ t Nam" đã đợ c B ộ T à i ch í nh c ô ng nh ậ n l à đề t à i c ấ p b ộ . Qua vi ệ c đá nh gi á c á c đ i ề u ki ệ n kinh t ế - x ã h ộ i c ủ a Vi ệ t Nam, n ă m 1990 Bộ T à i ch í nh đã cho ph é p Bả o Vi ệ t tri ể n khai "b ả o hi ể m sinh m ạ ng c á nh â n - m ộ t lo ạ i h ì nh ng ắ n h ạ n c ủ a b ảo hi ể m nh â n th ọ ". Đế n h ế t n ă m 1995 đã c ó tr ê n 500000 ng ời tham gia b ả o hi ể m v ớ i t ổ ng số ph í tr ê n 10 t ỷ VND. Qua vi ệc nghi ên c ứ u t á c d ụ ng c ũ ng nh s ự c ầ n thi ế t ph ải c ó m ộ t lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m m ớ i - b ả o hi ể m nh ân th ọ ở Vi ệ t Nam, ng à y 10/3/1996 B ộ T à i ch í nh đã k ý quy ế t đị nh s ố 281/TC/TCNH cho ph é p B ả o Vi ệ t tri ể n khai hai lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m nh â n th ọ : b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó th ờ i h ạ n 5-10 n ă m v à ch ơ ng tr ì nh đả m b ả o cho tr ẻ em đế n tu ổ i tr ở ng th à nh (an sinh gi á o d ụ c). Ng à y 22/6/1996 B ộ T ài ch í nh k ý quy ế t đị nh s ố 568/TC/Q Đ /TCCB th à nh l ậ p c ô ng ty Bả o hi ể m nh â n th ọ (B ả o Vi ệ t nh â n th ọ ) t ừ đó B ả o Vi ệ t nh â n th ọ ti ế n h à nh c á c ho ạ t độ ng nh ằ m tri ể n khai t ố t c á c lo ại h ì nh b ả o hi ể m n à y m ộ t c á ch kh ẩ n tr ơ ng. Ho ạ t độ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ ng à y c à ng ph át tri ể n v à gi ữ vai tr ò quan tr ọ ng trong m ỗ i n ề n kinh t ế . Đố i v ớ i c á c t ổ ch ứ c v à c á nh â n đ i ề u n à y c ó th ể th ấ y r õ qua t á c d ụ ng c ủ a b ả o hi ể m nh â n th ọ . 2. T á c d ụ ng c ủ a b ả o hi ể m nh â n th ọ : B ả o hi ểm nh â n th ọ có r ấ t nhi ề u t á c d ụ ng trong đờ i số ng kinh t ế x ã h ộ i. Ch í nh nh ững t á c d ụ ng n à y đã gi ú p n ó t ồ n t ạ i v à đạ t đợ c nh ữ ng th à nh cô ng nh ng à y nay. a. Đố i v ớ i ng ờ i tham gia b ả o hi ể m: B ả o hi ể m nh â n th ọ đã g ó p ph ầ n ổ n đị nh cu ộ c số ng c ủ a d â n c, b ả o v ệ cho c ác c á nh â n v à gia đì nh h ọ ch ố ng l ạ i s ự b ấ t ổ n đị nh v ề t à i ch í nh g â y ra b ở i c á c b ấ t h ạ nh nh: t ử vong, th ơ ng t ậ t, đ au ố m, m ấ t gi ả m thu nh ậ p ho ặc ng ờ i tr ụ c ộ t trong gia đì nh qua đờ i để l ại m ộ t g á nh n ặ ng ngh ĩ a v ụ cha k ị p ho à n th à nh ( tr á ch nhi ệ m nu ô i d ỡ ng ng ờ i th â n, b ả o đả m h ọ c h à nh cho con c á i, c á c kho ản vay th ế ch ấp...). N ó i c á ch kh á c b ảo hi ể m nh â n th ọ l à s ự chia s ẻ c ác t ổ n th ấ t gi ữ a nh ữ ng ng ờ i tham gia b ả o hi ể m nh ằ m thay th ế s ự b ấ t ổ n b ằ ng sự ổ n đị nh v ề t à i ch í nh trong c á c tr ờ ng h ợp c ó s ự c ố b ảo hi ể m x ả y ra. Tr ờ ng h ợ p rủ i ro kh ô ng x ả y ra, ng ờ i tham gia b ả o hi ể m v ẫ n đợ c h ởng cá c quy ề n l ợ i t ừ số ph í đã đó ng. B ả o hi ể m nh ân th ọ c ũ ng g ó p ph ầ n n âng cao s ức kho ẻ cho nh â n d â n th ô ng qua vi ệ c ki ể m tra s ức kho ẻ mi ễ n ph í t ạ i c á c trung t â m y t ế do c ô ng ty b ả o hi ểm ch ỉ đị nh tr ớ c khi k ý k ế t h ợ p đồ ng. M ặ t kh á c, khi ng ời đợ c b ả o hi ểm g ặ p rủ i ro nh ố m đ au,
ph ẫ u thu ật t à n t ậ t... c ô ng ty b ả o hi ể m c ũ ng chi tr ả m ộ t s ố ti ề n để h ọ ph ụ c h ồ i s ức kho ẻ nhanh ch ó ng. Ở Ph á p n ăm 1995, chi ph í ch ă m s ó c y t ế v à thu ố c men đạ t 862 t ỷ F (12,4 t ỷ USD) trong đó c á c c ô ng ty b ả o hi ể m tham gia thanh to á n 31%. b. Đố i v ớ i n ền kinh t ế x ã h ộ i: B ả o hi ể m nh â n th ọ ra đờ i c ũ ng l à m ộ t nh â n t ố th ú c đẩ y n ề n kinh t ế ph á t tri ể n. N ó c ó m ộ t s ố t á c d ụ ng sau: + B ả o hi ể m nh â n th ọ g ó p ph ầ n t ă ng t í ch lu ỹ , ti ế t ki ệ m cho ng â n s á ch. Trong th ờ i k ỳ bao c ấ p, h à ng n ă m ng â n s ách ph ả i chi ra m ộ t kh ố i l ợ ng v ố n kh á l ớ n để b ồ i th ờ ng cho c á c c á nh â n, c ô ng ty g ặ p rủ i ro (tr ợ c ấ p th ô i vi ệ c, tr ợ c ấ p ố m đ au...) d ớ i h ì nh th ứ c tr ợ c ấ p. Đâ y l à đ i ề u b ấ t h ợ p l ý g â y cho ng â n s á ch lu ô n b ị thi ế u h ụ t (b ộ i chi), l à m h ạ n ch ế vi ệc ph át tri ể n kinh t ế v à c á c m ặ t kh ác c ủ a đờ i s ố ng x ã h ộ i. Ng à y nay, m ỗ i c á nh â n mua b ả o hi ể m nh â n th ọ l à m ộ t cá ch t ự b ả o v ệ m ì nh, ch ủ độ ng đố i ph ó v ới r ủ i ro, đồ ng th ờ i c ò n t ạ o ra m ộ t kho ả n ti ế t ki ệ m. S ự gi ú p đỡ c ủ a ng â n s á ch hay c ủ a c á c t ổ ch ứ c s ử d ụ ng lao độ ng ch ỉ c ò n mang ý ngh ĩ a độ ng vi ê n ch ứ kh ô ng c ó vai tr ò quy ế t đị nh c ă n b ả n nh tr ớ c kia n ữa. C á c qu ỹ d ự ph ò ng cho cá c tr ờ ng h ợ p r ủ i ro c ó th ể s ử d ụ ng v à o c á c m ụ c đí ch kh á c. B ả o hi ể m nh â n th ọ g ó p ph ầ n thu h ú t v ố n để ph á t tri ể n kinh t ế . Vi ệ t Nam đ ang th ực hi ệ n qu á tr ì nh C ô ng nghi ệ p ho á - Hi ệ n đạ i ho á đấ t n ớ c. M ộ t trong nh ữ ng y ế u t ố đả m b ả o th ắ ng l ợ i m ụ c ti ê u chi ế n l ợc kinh t ế x ã h ộ i đã đề ra l à v ấ n đề t ạ o v ố n đầ u t. Ngh ị quy ế t đạ i h ộ i Đả ng VII đã kh ẳ ng đị nh ngu ồ n v ố n trong n ớ c l à ch ủ y ế u, ngu ồ n v ố n n ớ c ngo à i l à quan tr ọ ng. Nhng kh ô ng c ó g ì t ố t h ơ n l à t ự l ự c, t ự c ờ ng b ở i l ẽ khi đó n nh ậ n ngu ồ n v ố n đầ u t n ớ c ngo à i th ì ch ú ng ta ph ả i tr ả l ã i su ất v à í t nhi ề u m ấ t t ự ch ủ v ề kinh t ế . Ch ẳ ng h ạ n trong cá c c ô ng ty li ê n doanh, khi c á c ô ng ch ủ n ớ c ngo à i g ó p tr ên 50% v ố n, h ọ chi ph ố i h ầ u nh to à n b ộ ho ạt độ ng c ủ a c ô ng ty, ng ờ i Vi ệ t Nam ch ỉ l à h ì nh th ứ c b ê n ngo ài, tr ê n th ự c t ế kh ô ng c ó quy ề n h à nh g ì . B ả o hi ể m nh ân th ọ l à m ộ t gi ả i ph á p huy độ ng ngu ồ n v ố n d à i h ạ n để đầ u t cho gi á o d ụ c t ừ vi ệc ti ế t ki ệm th ờ ng xuy ê n, c ó k ỷ lu ậ t c ủ a m ỗ i gia đì nh. Đâ y c ũ ng l à gi ả i ph á p đú ng đắ n g ó p ph ầ n x â y d ự ng m ụ c ti ê u c ô ng b ằ ng x ã h ộ i. V ì d ự tr ù cho t ơ ng lai gi á o d ụ c đố i v ớ i con em m ì nh c ũ ng n ê n coi l à tr ách nhi ệ m c ủ a m ỗ i gia đì nh. X ét tr ê n gi á c độ vi m ô tham gia b ảo hi ể m nh â n th ọ v ẫ n s ẽ đả m b ả o đợ c qu ỹ gi á o d ụ c cho con c á i ngay c ả khi ng ờ i tr ụ c ộ t gia đì nh kh ô ng may qua đờ i. B ả o hi ể m nh â n th ọ cò n g ó p ph ầ n r ất l ớ n v à o gi ả i quy ế t vi ệ c l à m cho x ã h ộ i. B ả o hi ể m l à ng à nh có m ạng l ớ i đạ i l ý rộ ng kh ắ p trong v à ngo à i n ớ c. B ả o hi ể m nh â n th ọ l à ng à nh thu h ú t nhi ề u lao độ ng h ơ n cả v ì n ó c ầ n c ó m ộ t m ạ ng l ớ i nh â n vi ê n khai th á c b ả o hi ể m, m á y vi t í nh, t à i ch í nh, k ế to á n... rấ t l ớ n. V ì v ậ y, vi ệ c ph á t tri ể n b ả o hi ể m nh â n th ọ s ẽ t ạ o ra nhi ề u c ô ng ă n vi ệ c l à m cho th ị tr ờ ng lao độ ng. M ặ c d ù đ i ề u ki ệ n s ố ng hi ệ n nay ng à y c à ng đợ c n â ng cao nhng nh ữ ng r ủ i ro b ất ng ờ lu ô n r ì nh rậ p xung quanh ch ú ng ta v à c ó th ể x ả y ra b ấ t c ứ l ú c n ào. Tham gia b ả o hi ểm nh â n th ọ l à c á ch t ự b ả o v ệ c ủ a m ỗ i c á nh ân, m ỗ i gia đì nh ch ố ng l ạ i s ự
b ất ổ n v ề t à i ch í nh n ế u r ủ i ro x ả y ra. Nh v ậ y, b ả o hi ể m nh â n th ọ g ó p ph ầ n l à m gi ả m ng ờ i b ầ n c ù ng, ngh è o kh ổ cho nh ữ ng b ấ t h ạ nh trong cu ộ c số ng đ em l ạ i. H ơ n n ữ a ch ú ng ta ph ả i lo cho t ơ ng lai c ủ a m ì nh sau khi v ề hu. N ó i c á ch kh á c, b ả o hi ể m nh â n th ọ đã g ó p ph ầ n gi ả i quy ế t g á nh n ặ ng tr ách nhi ệ m c ủ a x ã h ộ i đố i v ớ i ng ờ i lao độ ng v ề hu, tu ổ i cao. V ậ y b ảo hi ể m nh â n th ọ l à g ì v à t í nh ch ấ t c ủ a n ó ra sao? 3. Kh á i ni ệ m v à t í nh ch ấ t c ủ a b ả o hi ể m nh â n th ọ : a. Kh á i ni ệ m: C ó nhi ề u kh á i ni ệ m kh á c nhau v ề b ả o hi ểm nh â n th ọ . Th ự c t ế b ả o hi ể m nh â n th ọ l à s ự cam k ế t gi ữ a C ô ng ty b ả o hi ể m v ớ i ng ờ i tham gia b ả o hi ể m (ng ờ i đợ c b ả o hi ể m) trong đó C ô ng ty b ả o hi ể m c ó tr á ch nhi ệ m tr ả cho ng ờ i tham gia b ả o hi ể m (ng ờ i đợ c b ả o hi ể m) m ộ t kho ả n ti ề n nh ấ t đị nh khi c ó nh ữ ng s ự ki ệ n đị nh tr ớ c x ả y ra (ng ờ i đợ c b ả o hi ể m b ị ch ế t, th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh vi ễ n, hay c ò n s ố ng đế n m ộ t th ờ i đ i ể m ch ỉ rõ trong h ợ p đồ ng). C ò n ng ờ i tham gia b ảo hi ể m c ó tr á ch nhi ệ m n ộ p ph í b ả o hi ể m đầ y đủ v à đú ng h ạ n. Tuy nhi ê n đứ ng tr ê n g ó c độ ph á p l ý , x ã h ộ i-k ỹ thu ật, c ó nh ữ ng kh á i ni ệ m v ề b ảo hi ể m nh ân th ọ kh á c. Đó l à : V ề m ặ t ph áp l ý : Bả o hi ể m nh â n th ọ l à b ả n h ợ p đồ ng trong đó để nh ậ n đợ c ph í b ảo hi ể m c ủ a ng ờ i tham gia b ả o hi ể m (ng ờ i k ý k ế t h ợ p đồ ng) th ì ng ờ i b ả o hi ể m cam k ết s ẽ tr ả cho m ộ t ng ờ i hay nhi ề u ng ờ i th ụ h ở ng b ả o hi ểm m ộ t s ố ti ề n nh ấ t đị nh (đó l à s ố ti ề n b ả o hi ể m hay m ộ t kho ả n tr ợ cấ p đị nh k ỳ ) trong tr ờ ng h ợ p ng ờ i đợ c b ả o hi ể m b ị t ử vong hay ng ời đợ c b ả o hi ể m s ố ng đế n m ộ t th ờ i đ i ể m ghi r õ tr ê n h ợp đồ ng. V ề m ặ t k ỹ thu ậ t: B ả o hi ể m nh â n th ọ l à nghi ệ p v ụ bao h à m nh ững cam k ế t m à s ự thi h à nh nh ững cam k ế t n à y thu ộ c ch ủ y ế u v à o tu ổ i th ọ c ủ a con ng ờ i. Nh v ậ y th ì b ả o hi ể m nh â n th ọ gi ả i quy ế t n ỗ i lo â u v ề m ặ t an to à n trong đờ i s ố ng nhng n ó ch ỉ g ắ n v ớ i c á c bi ế n c ố li ê n quan đế n b ả n th â n con ng ời nh: t ử vong, s ố ng s ó t, tai n ạ n v à b ệ nh t ậ t k é o theo s ự m ấ t kh ả n ă ng lao độ ng, th ơ ng t ậ t v à c á c chi ph í y t ế .... Đô i khi c á c s ự c ố kh ô ng ph ả i lu ô n t ơ ng ứ ng v ớ i c á c thi ế t h ạ i. Tó m l ạ i, b ả o hi ể m nh â n th ọ thay th ế b ả o tr ợ x ã h ộ i c ơ b ả n n ơ i m à b ả o tr ợ x ã h ộ i kh ô ng t ồ n t ạ i, b ổ sung cho b ả o tr ợ x ã h ộ i khi b ả o tr ợ x ã h ộ i c ò n thi ế u s ó t. b.T í nh ch ấ t c ủ a b ả o hi ểm nh â n th ọ : Để ti ế n h à nh kinh doanh m ộ t s ả n ph ẩ m, m ộ t ng à nh ngh ề , m ộ t l ĩ nh v ự c n à o đó th ì tr ớ c h ế t ch ú ng ta ph ả i n ắ m đợ c t í nh n ă ng v à t á c d ụ ng c ủ a n ó . Kh á c v ớ i c á c sả n ph ẩ m kh á c, sả n ph ẩ m b ả o hi ểm nh â n th ọ có đặ c th ù ri ê ng.
Th ứ nh ấ t, b ả o hi ể m l à m ộ t lo ạ i s ả n ph ẩ m đặ c bi ệ t. S ở d ĩ nh v ậ y l à v ì s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m l à m ộ t d ị ch v ụ , kh ô ng nh ữ ng th ế n ó l à m ộ t d ị ch v ụ đặ c bi ệ t. Đ i ề u n ày đợ c th ể hi ệ n rõ qua c á c đặ c t í nh cụ th ể sau: - S ả n ph ẩ m b ả o hi ể m l à s ả n ph ẩ m kh ô ng đị nh h ì nh. Th ự c ch ấ t c ủ a ho ạ t độ ng b ảo hi ể m l à ho ạt độ ng chuy ển giao rủ i ro gi ữ a nh ữ ng ng ờ i tham gia b ả o hi ể m v ớ i ng ờ i b ảo hi ể m. V à o th ờ i đ i ể m b á n, sả n ph ẩm ch ủ y ế u m à cá c nh à b ả o hi ể m cung c ấ p ra th ị tr ờ ng ch ỉ l à l ờ i h ứ a, l ờ i cam k ế t b ồ i th ờ ng hay tr ả ti ề n b ả o hi ể m c ủ a nh à b ảo hi ể m khi x ả y ra s ự c ố thu ộ c ph ạ m vi b ảo hi ể m. Đó l à s ả n ph ẩ m v ô h ì nh m à ng ờ i b á n kh ô ng ch ỉ ra đợ c m àu sắ c, k í ch th ớ c hay h ì nh d ạ ng c ả u n ó v à ng ờ i mua c ũ ng kh ô ng c ả m nh ậ n đợ c b ằ ng c á c gi á c quan c ủ a m ì nh nh c ầ m, n ắ n, sờ , m ó , ng ử i hay n ếm th ử . Ng ờ i mua bu ộ c ph ả i tin v à o ng ờ i b á n - nh à b ả o hi ể m. - S ả n ph ẩ m b ả o hi ể m l à s ản ph ẩ m c ó hi ệ u qu ả v ề x ê d ị ch. C ó ngh ĩ a l à l ợi í ch đố i v ớ i kh á ch h à ng t ừ vi ệ c chi tr ả , b ồ i th ờ ng c ũ ng b ấ p b ê nh v à x ê d ị ch theo th ờ i gian. Ng ờ i ta mua b ả o hi ể m nh â n th ọ nhng kh ô ng bi ế t m ì nh sẽ s ử d ụ ng khi n à o. đố i v ới lo ạ i s ản ph ẩ m ch ỉ mang t í nh rủ i ro th ì kh á ch h à ng mua b ả o hi ể m kh ô ng nh ững mong mu ố n m à kh ô ng bao gi ờ c ó ý ngh ĩ sẽ g ặ p r ủ i ro để đợ c b ồ i th ờ ng. - S ả n ph ẩ m b ảo hi ể m l à s ả n ph ẩ m "c ủ a chu tr ì nh sả n xu ấ t kinh doanh đả o ng ợ c". C á c doanh nghi ệ p b ả o hi ể m kh ô ng ph ải b ỏ v ố n tr ớ c m à nh ậ n ph í b ả o hi ể m tr ớ c c ủ a ng ờ i tham gia b ả o hi ể m đó ng g ó p v à th ự c hi ệ n ngh ĩ a v ụ sau v ớ i b ê n đợ c b ảo hi ể m khi x ả y ra s ự c ố b ả o hi ể m. Do v ậ y kh ô ng th ể t í nh đợ c ch í nh x á c hi ệ u qu ả c ủ a m ộ t s ản ph ẩ m b ả o hi ể m v à o th ờ i đ i ể m b á n s ả n ph ẩ m. - S ả n ph ẩ m b ả o hi ể m l à s ả n ph ẩ m d ễ b ắ t ch ớ c. M ộ t h ợ p đồ ng b ả o hi ể m d ù l à b ản g ố c cũ ng kh ô ng đợ c c ấ p b ằ ng ph á t minh sá ng ch ế v à kh ô ng đợ c b ả o h ộ v ề b ả n quy ề n. V ề l ý thuy ế t, m ọ i doanh nghi ệ p b ả o hi ể m đề u c ó th ể b á n m ộ t c á ch h ợ p ph á p nh ững h ợ p đồ ng l à b ả n sao ch é p c ủ a đố i th ủ c ạ nh tranh ngo ại tr ừ t ê n v à c á ch th ứ c tuy ê n truy ề n qu ảng c á o. Th ứ hai, th ế gi ớ i t â m l ý b ả o hi ể m rấ t ph ức t ạ p. Đó l à vi ệ c chia s ẻ gi ữ a s ự an to à n h ợ p l ý v à s ự m ê t í n. Ng ờ i ta mua b ả o hi ể m nh ân th ọ v ớ i s ự pha tr ộ n c ủ a hai c â n nh ắ c, m ộ t l à h ợ p l ý trong đề ph ò ng rủ i ro, m ộ t l à bi ể u l ộ sự m ê t í n. Ng ờ i mua coi vi ệ c mua sả n ph ẩ m b ảo hi ể m nh mua m ộ t chi ế c b ù a h ộ m ệ nh. S ự pha tr ộ n gi ữ a hai l ậ p lu ậ n n à y đã l àm cho ng ờ i b ả o hi ể m rấ t kh ó kh ă n trong khi đề c ậ p đế n v ấ n đề b ả o hi ể m v ớ i kh á ch h à ng v à đá nh gi á ch í nh x ác m ứ c độ đả m b ả o cầ n thi ế t. Ngh ĩ a l à , ng ờ i b ả o hi ể m s ẽ b ị chi ph ố i gi ữ a vi ệ c tho ả m ã n ngay nhu c ầ u cho kh á ch h à ng, nh ững đả m b ả o t ố i thi ể u - ph í th ấ p, v à vi ệc đề ngh ị c á c b ả o đả m cho an to à n cầ n thi ế t c á i m à l à m cho ng ờ i b ả o hi ể m kh ó có th ể khai th á c đợ c do ph ạ m vi b ả o đả m r ộ ng v à ph í cao. Th ứ ba, m ố i quan h ệ gi ữ a ng ờ i b ả o hi ể m v à ng ờ i đợ c b ảo hi ể m đợ c ghi nh ậ n nh l à m ộ t s ự "nghi ng ờ k é p". - V ề ph í a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m: h ọ nh ì n nh ậ n ng ờ i b ả o hi ể m đồ ng th ờ i l à hai ng ờ i - ng ờ i b ả o tr ợ v à ng ờ i thu thu ế .
Ng ờ i đợ c b ả o hi ể m t ì m ki ế m v à th ấ y ở ng ờ i b ả o hi ể m nh l à m ộ t nh à t v ấ n v à đ a ra nh ữ ng gi ả i ph á p để gi ả i quy ế t nh ữ ng v ấ n đề l ớ n nh: t ơ ng lai c ủ a con c á i h ọ , thu nh ậ p c ủ a gia đì nh hay thu nh ậ p c ủ a ch í nh h ọ khi v ề hu. Nhng đồ ng th ờ i, ng ờ i đợ c b ả o hi ể m l ạ i coi ng ờ i b ảo hi ểm nh l à ng ờ i thu thu ế . B ở i l ẽ xu ấ t ph á t t ừ kh á i ni ệ m: "hi ệ u qu ả x ê d ị ch" m à ng ờ i ti ê u d ù ng c ả m th ấ y vi ệ c n ộ p ph í trong th ờ i gian d à i kh ô ng đ em l ạ i hi ệ u qu ả g ì n ế u kh ô ng c ó s ự ki ện b ả o hi ể m x ẩ y ra. - V ề ph í a nh à b ả o hi ể m: ở m ộ t kh í a c ạ nh n à o đó , h ọ lu ô n c ó th á i độ ng ờ v ự c kh á ch h à ng c ủ a m ì nh. Khi b á n b ảo hi ểm, h ọ lu ô n nghi ng ờ rằ ng ng ờ i tham gia c ó khai đú ng t ì nh tr ạ ng s ức kh ỏ e c ủ a anh ta hay kh ô ng? Khi thi ệ t h ạ i x ả y ra, li ệ u ng ờ i b ị h ạ i c ó khai b á o đú ng s ự th ực hay kh ô ng? Ch í nh th á i độ n à y đã d ẫ n đế n vi ệ c c x ử v ới kh á ch h à ng b ị thi ệ t h ạ i nh m ộ t "c ô ng an", tr ớ c ti ê n l à tr ấ n á p. II. NH Ữ NG V Ấ N ĐỀ C Ă N B Ả N C Ủ A B Ả O HI Ể M NH Â N TH Ọ . 1. Đặ c trng c ủ a s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m nh â n th ọ . Tr ớ c h ế t ta ph â n bi ệ t nh ữ ng đ i ể m kh á c bi ệ t gi ữ a b ả o hi ể m nh â n th ọ v à b ả o hi ể m phi nh â n th ọ : B ả o hi ể m nh â n th ọ B ả o hi ể m phi nh â n th ọ 1. Ph ạ m vi b ả o hi ể m Con ng ờ i Tà i s ả n Con ng ờ i Tr á ch nhi ệ m d â n sự 2. Th ờ i h ạ n b ả o D à i h ạ n 5-10 n ă m ho ặ c Th ờ ng l à m ộ t n ă m hi ể m su ố t đờ i 3.Ph í b ả o hi ể m a. Nh â n t ố ả nh h ở ng - Th ờ i gian tham gia - X á c su ấ t rủ i ro - S ố ti ề n b ả o hi ể m - S ố ti ề n b ả o hi ể m - T ỷ l ệ l ã i k ỹ thu ậ t - Ch ế độ b ả o hi ểm - X á c su ấ t t ử vong b.S ố l ầ n đó ng ph í Ph í đó ng theo th á ng, qu ý , Th ờ ng đó ng ph í m ộ t 6 th á ng hay 1 n ă m l ầ n sau khi k ý h ợ p đồ ng 4. Quy ề n l ợi b ả o Chi tr ả ti ề n b ả o hi ể m Ch ỉ đợ c b ồ i th ờ ng t ổ n hi ể m trong nh ững tr ờ ng h ợp: th ấ t trong gi ới h ạ n h ợ p - Ch ế t đồ ng khi có t ổ n th ấ t - Th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh x ả y ra. vi ễ n - H ế t h ạ n h ợp đồ ng 5. T í nh ch ấ t V ừ a mang t í nh ch ấ t rủ i ro Ch ỉ mang t í nh r ủ i ro. v ừ a mang t í nh ti ế t ki ệ m. Ch ỉ m ộ t s ố í t ng ờ i đợ c T ấ t c ả m ọ i ng ờ i tham gia nh ậ n số ti ền b ả o hi ể m đề u đợ c nh ậ n s ố ti ề n b ả o khi g ặ p r ủ i ro thu ộ c hi ể m tr ách nhi ệ m b ả o hi ể m.
Qua b ả ng so s á nh gi ữa b ả o hi ể m nh â n th ọ v à b ả o hi ể m phi nh â n th ọ tr ên, ta th ấ y b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó m ộ t s ố đặ c trng sau: Th ứ nh ấ t: c ó s ự ph ức t ạ p trong c á c m ố i quan h ệ gi ữ a ng ờ i k ý , ng ờ i đợ c b ả o hi ể m v à ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ả o hi ể m trong b ả o hi ể m nh â n th ọ . C á c lo ạ i b ả o hi ểm kh á c ngo à i b ả o hi ể m nh â n th ọ đề u đề ph ò ng c á c h ậ u qu ả c ủ a m ộ t s ự c ố kh ô ng l ờ ng tr ớ c. Ng ờ i ta cũ ng bi ế t đợ c ai l à ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i c ủ a h ợ p đồ ng, ch ẳ ng h ạ n l à n ạ n nh â n tr ự c ti ế p hay gi á n ti ế p c ủ a s ự c ố . Đố i v ớ i b ả o hi ể m nh â n th ọ , trong tr ờng h ợ p t ử vong, ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n b ảo hi ể m kh ô ng ph ả i l à n ạ n nh â n c ủ a s ự c ố . Ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ch ế t, ng ờ i đợ c h ởng l à ng ờ i c ó m ố i quan h ệ th â n thu ộ c v ớ i ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. Ng ờ i ta th ấ y r ằ ng đ i ề u n à y đã l à m h ạ n ch ế đế n s ự t ự do c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. Ng ờ i đợ c b ả o hi ể m kh ô ng ph ả i l ú c n à o c ũ ng c ó th ể t ự do thay đổ i ng ời đợ c th ừ a h ở ng v ì m ộ t s ố ng ờ i kh á c c ũ ng c ũ ng c ó th ể đợ c th ừ a h ở ng t ừ ng ờ i n à y. Tr ờ ng h ợ p n à y c ó th ể x ả y ra đố i v ới b ả o hi ể m trong tr ờ ng h ợ p s ố ng nhng r ấ t hi ế m. Trong b ả o hi ể m nh â n th ọ , c á c m ố i quan h ệ gi ữ a ng ờ i k ý , ng ờ i đợ c b ả o hi ể m v à ng ờ i đợ c h ở ng rấ t ph ứ c t ạ p v à mang t í nh nguy ê n t ắ c h ơn r ấ t nhi ề u so v ớ i c á c lo ại h ì nh b ả o hi ể m kh á c. Th ứ hai, b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó t í nh đ a m ụ c đí ch. Trong khi c á c lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m phi nh â n th ọ c ó m ộ t m ụ c đí ch l à b ồ i th ờ ng cho c á c h ậ u qu ả c ủ a m ộ t sự c ố ti ê u c ự c, kh ô ng l ờ ng tr ớ c th ì b ả o hi ể m nh â n th ọ l ạ i c ó nhi ề u m ụ c đí ch kh á c nhau: t ạ o l ậ p m ộ t qu ỹ d ự ph ò ng cho t ơ ng lai để con c á i h ọ c t ậ p hay l ậ p nghi ệ p, l ậ p ra m ộ t qu ỹ hu tr í cho b ả n th â n khi v ề gi à , để l ạ i m ộ t kho ả n ti ền cho ng ờ i th â n khi t ử vong, d ành kho ả n ti ề n để chi ti ê u cho m ộ t m ụ c đí ch trong t ơ ng lai. Th ứ ba, trong b ả o hi ể m con ng ờ i n ó i chung v à b ả o hi ể m nh â n th ọ n ó i ri ê ng, h ầu h ế t c á c tr ờ ng h ợ p kh ô ng áp d ụ ng nguy ê n t ắ c b ồ i th ờ ng m à á p d ụ ng nguy ê n t ắc kho á n. B ởi l ẽ : + Trong tr ờ ng h ợ p t ử vong, nh à b ả o hi ể m s ẽ tr ả s ố ti ề n b ả o hi ể m khi ng ờ i đợ c b ảo hi ểm ch ết. Nhng kh ô ng th ể x á c đị nh đợ c s ố ti ề n n à y m ộ t c á ch ho à n to à n kh á ch quan v ì kh á i ni ệ m gi á c ả kh ô ng th ể á p d ụ ng cho con ng ờ i đợ c. Tí nh m ạ ng củ a con ng ờ i l à v ô gi á . + M ộ t ng ờ i đợ c h ở ng b ả o hi ể m mu ố n gia đì nh hay ng ờ i th â n củ a anh ta h ở ng m ộ t kho ả n ti ề n nh ấ t đị nh n à o đó tu ỳ thu ộ c v à o thu nh ậ p ho à n c ả nh gia đì nh c ủ a m ì nh... Anh ta c ó quy ề n ấ n đị nh kho ản ti ề n b ồ i th ờ ng v à o th ờ i đ i ể m k ý h ợ p đồ ng v ới nh à b ả o hi ể m. Nh v ậ y b ả o hi ể m trong tr ờ ng h ợ p t ử vong kh ô ng nh ằ m v à o b ồ i th ờ ng m ộ t thi ệ t h ạ i. H ơ n n ữ a, ttrong nhi ề u lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m con ng ời, bi ế n c ố d ẫn đế n ngh ĩ a v ụ c ủ a ng ờ i b ả o hi ể m kh ô ng c ó b ả n ch ấ t thi ệ t h ạ i. Do v ậ y kh á i ni ệ m thi ệ t h ạ i kh ô ng th ể s ử d ụ ng trong b ả o hi ể m con ng ờ i. Nh ì n chung, b ả o hi ể m con ng ờ i d ẫ n đế n c á c kho ả n tr ợ c ấ p kho á n m à s ố ti ề n đợ c ấ n đị nh tr ớ c v à t á ch bi ệt v ớ i kh á i ni ệ m b ồ i th ờ ng. Đó l à : Nguy ê n t ắ c kho á n đợ c á p d ụ ng trong h ầ u h ế t c á c lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m con ng ờ i. Lo ạ i tr ừ tr ờng h ợ p ho à n tr ả c ác kho ả n chi ph í y t ế , b ị b ệ nh ho ặ c tai n ạ n, b ả o hi ể m ở
đâ y mang t í nh ch ấ t b ồ i th ờ ng v ì nh à b ảo hi ể m b ồ i th ờ ng cho ng ờ i đợ c b ả o hi ể m gi á c ủ a s ự ch ă m s ó c thu ộ c tr á ch nhi ệ m c ủ a anh ta. Th ứ t, trong b ảo hi ể m nh â n th ọ kh ô ng c ó s ự th ế quy ề n. C ù ng m ộ t l ú c, kh á ch h à ng c ó th ể tham gia nhi ề u lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m con ng ờ i v à n ế u c ó x ả y ra s ự c ố n à o đó thu ộ c ph ạ m vi b ả o hi ể m c ủ a nhi ề u h ợ p đồ ng th ì h ọ đợ c nh ậ n t ấ t c ả c á c kho ả n b ồ i th ờ ng t ừ c á c h ợ p đồ ng kh á c nhau. Ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i t ừ b ả o hi ể m con ng ờ i c ó th ể đồ ng th ờ i nh ậ n đợ c c á c kho ả n b ồ i th ờ ng t ừ c á c h ợ p đồ ng m à h ọ tham gia v à kho ả n b ồ i th ờ ng c ủ a ng ờ i g â y ra thi ệ t h ạ i. Trong tr ờ ng h ợ p n à y, kh ô ng có s ự khi ế u n ạ i c ủ a nh à b ả o hi ể m (nh à b ả o hi ể m b ồ i th ờ ng cho cá c h ợ p đồ ng do ng ờ i b ị tai n ạ n tham gia) đố i v ớ i ng ờ i th ứ ba (ng ờ i g â y ra thi ệ t h ại) v à nh à b ả o hi ể m c ủ a anh ta. Duy nh ấ t trong b ả o hi ể m nh â n th ọ cho ph é p đả m b ả o c ù ng m ộ t l ú c hai s ự c ố đố i l ậ p nhau l à "t ử vong v à s ố ng". Th ứ n ă m, trong b ả o hi ể m nh â n th ọ kh ô ng á p d ụ ng nguy ê n t ắ c đó ng g ó p. Nguy ê n t ắ c n à y ch ỉ áp d ụ ng trong b ả o hi ể m t ài sả n, b ả o hi ể m tr á ch nhi ệ m, b ả o hi ể m thi ệ t h ạ i. Theo nguy ê n t ắ c đó ng g ó p th ì c ô ng ty b ả o hi ể m khi đã đề n b ù cho ng ờ i đợ c b ả o hi ể m c ó quy ề n g ọ i c á c c ô ng ty b ả o hi ể m kh á c chia sẻ t ổ n th ấ t trong tr ờ ng h ợ p: + C ó hai h ợ p đồ ng b ồ i th ờ ng c ó hi ệ u l ự c tr ở l ê n + C á c h ợ p đồ ng đề u b ảo hi ể m cho c á c quy ề n l ợ i chung + C á c h ợ p đồ ng đề u b ảo hi ể m cho c á c rủ i ro chung Nhng b ả o hi ể m nh â n th ọ l à lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m con ng ờ i n ê n ng ờ i tham gia b ảo hi ể m c ó quy ề n nh ậ n quy ề n l ợ i c ủ a m ọ i h ợ p đồ ng m à h ọ tham gia. H ơ n n ữ a, con ng ờ i l à v ô gi á n ê n kh ô ng á p d ụ ng nguy ê n t ắ c n ày. Nh v ậ y, n ế u b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó nh ữ ng đ i ể m t ơng đồ ng v ớ i c á c lo ạ i h ì nh b ảo hi ể m con ng ời th ì n ó l ạ i c ó nh ững kh á c bi ệ t v ớ i c ác lo ạ i h ì nh b ảo hi ể m phi nh â n th ọ kh á c. 2. C á c lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m nh â n th ọ . Ở c á c n ớ c tr ê n th ế gi ớ i, h ầ u h ế t c á c cô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ đ ang b á n 4 lo ạ i h ì nh s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m nh â n th ọ ch í nh: - B ả o hi ể m sinh m ạ ng c ó th ờ i h ạ n. - B ả o hi ể m nh â n th ọ tr ọ n đờ i. - B ả o hi ể m tr ợ c ấ p hu tr í . - B ả o hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p. * B ả o hi ể m sinh m ạ ng c ó th ờ i h ạ n:
B ả o hi ể m sinh m ạ ng c ó th ời h ạ n, đú ng nh t ê n g ọ i c ủ a n ó nh à b ả o hi ể m nh ậ n b ảo hi ể m đố i v ớ i ng ờ i tham gia b ả o hi ể m trong m ộ t th ờ i gian nh ấ t đị nh g ọ i l à th ờ i h ạn b ả o hi ể m. S ố ti ề n b ả o hi ể m ch ỉ đợ c thanh to á n trong tr ờ ng h ợ p ng ờ i đợ c b ả o hi ể m t ử vong trong th ờ i h ạ n b ả o hi ể m. N ế u ng ờ i đợ c b ả o hi ểm số ng qua th ờ i h ạ n b ảo hi ể m s ẽ kh ô ng đợ c thanh to á n b ấ t c ứ kho ả n g ì . Độ d à i c ủ a th ờ i h ạ n b ả o hi ể m r ấ t kh á c nhau. Tuy nhi ê n, ng à y nay th ờ i h ạ n b ảo hi ể m c ủ a c á c s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m sinh m ạ ng c ó th ờ i h ạ n có khi d ớ i m ộ t n ă m. * B ả o hi ể m nh â n th ọ tr ọ n đờ i: Đâ y l à lo ạ i h ì nh c ó th ờ i h ạ n b ả o hi ể m d à i h ạ n v à s ố ti ề n b ả o hi ể m ch ỉ đợ c tr ả khi ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ch ế t hay s ố ng đế n 99 tu ổ i tu ỳ thu ộ c v ào s ự ki ệ n n à o đế n tr ớ c. B ả o hi ể m nh â n th ọ tr ọ n đờ i k ết h ợ p y ế u t ố ti ế t ki ệ m v ớ i b ả o hi ể m. Trong khi b ảo hi ể m sinh m ạ ng c ó th ờ i h ạ n ch ỉ bao g ồ m y ế u t ố rủ i ro v à kh ô ng tr ả th ê m b ấ t c ứ quy ề n l ợ i n à o. * B ả o hi ể m c ấ p hu tr í : L à lo ạ i h ì nh m à ph í b ả o hi ể m đợ c đó ng ngay m ộ t l ầ n hay đị nh k ỳ . Sau đó , c ô ng ty b ả o hi ể m c ó tr á ch nhi ệ m tr ả tr ợ c ấ p đị nh k ỳ cho ng ờ i đợ c b ả o hi ể m t ừ khi ng ờ i đợ c ba ỏ hi ể m v ề hu cho đế n ch ế t. Ng ờ i ta th ờ ng k ế t h ợ p d ạ ng b ả o hi ể m tr ợ c ấ p hu tr í v ớ i b ả o hi ể m hu tr í . Khi v ề hu, ng ờ i đợ c b ả o hi ể m nh ậ n s ố ti ề n b ả o hi ể m c ủ a h ợ p đồ ng b ả o hi ể m hu tr í v à mua ngay h ợ p đồ ng tr ợ c ấ p hu tr í để đả m b ả o cu ộ c s ố ng khi v ề hu cho đế n khi ch ế t. * B ả o hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p: H ợ p đồ ng b ảo hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p đả m b ả o r ằ ng s ố ti ề n b ả o hi ể m đợ c tr ả m à kh ô ng quan t â m đế n vi ệ c ng ờ i đợ c b ảo hi ể m c ó b ị ch ế t trong th ờ i h ạ n b ả o hi ể m hay kh ô ng v ới đ i ề u ki ệ n ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ph ả i đó ng ph í theo quy đị nh. M ỗ i h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p đề u quy đị nh ng à y h ế t h ạ n b ả o hi ể m. V à o ng à y đó , c ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ tr ả ti ề n b ả o hi ể m cho ng ờ i đợ c b ả o hi ể m n ế u anh ta c ò n số ng. N ế u ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ch ế t tr ớ c khi h ế t h ạ n h ợ p đồ ng th ì số ti ề n b ảo hi ể m sẽ đợ c tr ả cho ng ơì đợ c h ở ng l ợi v à o ng à y ng ờ i đợ c b ảo hi ể m b ị ch ế t. Nh v ậ y, h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p tr ả s ố ti ề n b ả o hi ể m ấ n đị nh d ù ng ờ i đợ c b ả o hi ể m v ẫ n c ò n s ố ng đế n ng à y đá o h ạ n c ủ a h ợ p đồ ng ho ặc ch ế t tr ớ c khi h ết h ạn h ợ p đồ ng. Ph í b ảo hi ể m c ũ ng kh ô ng đổ i trong su ố t th ờ i h ạ n h ợ p đồ ng. B ả o hi ể m nh â n th ọ h ỗ n h ợ p th ể hi ệ n rõ s ự k ế t h ợ p gi ữ a b ả o hi ể m v à ti ế t ki ệ m. D ự a tr ê n 4 s ả n ph ẩ m c ơ b ả n n à y, c á c C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ kh á c nhau thi ế t k ế ra c á c sả n ph ẩ m đặ c th ù ri ê ng c ủ a m ì nh.Ch ẳ ng h ạ n: B ả o Vi ệ t nh â n th ọ c ó c á c sả n ph ẩ m nh: b ả o hi ể m v à ti ế t ki ệ m th ờ i h ạn 5 n ă m (NA4/1998), b ả o hi ểm v à ti ế t ki ệ m th ờ i h ạ n 10 n ă m (NA5/1998), an sinh gi á o d ụ c (NA6/1998), b ả o hi ể m tr ợ c ấ p hu tr í (ND1/1999).... Prudential c ó c á c s ả n ph ẩ m: ph ú an khang, ph ú t í ch lu ỹ ...
3. 3. H ợ p đồ ng b ả o hi ểm nh â n th ọ : H ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ l à m ộ t v ă n b ản ghi nh ậ n s ự cam k ế t gi ữ a c ô ng ty b ả o hi ể m v à ng ờ i tham gia b ả o hi ể m, trong đó cô ng ty b ả o hi ểm c ó tr á ch nhi ệ m tr ả s ố ti ề n b ả o hi ể m khi x ả y ra nh ữ ng s ự ki ệ n quy đị nh tr ớ c: th ơ ng t ậ t, ch ế t, h ế t h ạ n h ợp đồ ng, s ố ng đế n m ộ t độ tu ổ i nh ấ t đị nh,... c ò n ng ờ i tham gia b ả o hi ể m c ó tr á ch nhi ệ m đó ng ph í đầ y đủ v à đú ng h ạ n. Theo quy đị nh th ì đố i t ợ ng c ủ a b ả o hi ể m nh â n th ọ l à t ấ t c ả nh ững ng ờ i trong độ tu ổ i t ừ 1 đế n 60. V ớ i đố i t ợng tr ê n th ì ng ờ i tham gia b ả o hi ể m c ó th ể tham gia b ất c ứ lo ạ i h ì nh n ào theo nguy ệ n v ọ ng v à y êu c ầ u c ủ a m ì nh. Khi tham gia b ả o hi ể m th ì ng ờ i tham gia ph ả i vi ế t gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m v à đâ y l à m ộ t b ộ ph ậ n c ủ a h ợ p đồ ng b ả o hi ể m. Trong gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m ng ờ i tham gia ph ả i k ê khai đầ y đủ : tu ổ i, gi ớ i t í nh, ngh ề nghi ệ p, t ì nh tr ạ ng s ứ c kho ẻ , b ệ nh t ậ t... Gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m l à c ă n c ứ để c ô ng ty b ả o hi ểm c ó ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m hay kh ô ng. Để t ì m hi ể u v ề h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ th ì ch ú ng ta t ì m hi ể u m ộ t s ố c á c v ấn đề li ê n quan sau: * Ng ờ i đợ c b ả o hi ể m, ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ả o hi ể m, ng ờ i tham gia b ả o hi ể m: - Ng ờ i đợ c b ả o hi ể m: l à ng ờ i m à sinh m ạ ng v à cu ộ c s ố ng c ủ a h ọ đợ c b ả o hi ể m theo đ i ề u kho ả n c ủ a h ợ p đồ ng v à c ó t ê n trong gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m, ph ụ l ụ c c ủ a h ợ p đồ ng b ả o hi ể m. - Ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ả o hi ể m: l à ng ờ i đợ c nh ậ n số ti ề n b ả o hi ể m ho ặ c c á c kho ản tr ợ c ấ p kh á c do c ô ng ty b ả o hi ể m thanh to á n. Ng ời đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ảo hi ể m th ô ng th ờ ng l à ng ờ i đợ c b ả o hi ể m, nh ữ ng ng ờ i th â n thi ế t, ng ờ i do ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ch ỉ đị nh, ng ờ i th ừ a k ế h ợ p ph á p c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. * Hi ệ u l ực c ủ a h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ : Hi ệ u l ực c ủ a h ợ p đồ ng n à y đợ c t í nh t ừ ng à y n ộ p ph í đầ u ti ê n v à ph ả i đợ c ghi v ào h ợp đồ ng. * Th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh vi ễ n v à tai n ạn: - Tai n ạ n l à b ấ t k ỳ m ộ t thi ệ t h ạ i th â n th ể n à o do h ậ u qu ả duy nh ấ t v à tr ự c ti ế p c ủ a m ộ t l ự c m ạ nh b ấ t ng ờ t ừ b ê n ngo à i t á c độ ng l ê n ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. Ch í nh v ì v ậ y, m ộ t lo ạ t s ự c ố sau kh ô ng thu ộ c kh á i ni ệ m n à y: ng ộ độ c th ứ c ă n, tr ú ng gi ó b ấ t ng ờ , vi ê m nhi ễ m do vi rú t... - Th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh vi ễ n l à tr ờ ng h ợ p m à ng ờ i đợ c b ả o hi ể m b ị m ấ t ho à n to à n v à kh ô ng th ể ph ụ c h ồ i ch ức n ă ng c ủ a: + Hai tay; ho ặ c + Hai ch â n; ho ặ c + Hai m ắ t; ho ặ c
+ M ộ t tay v à m ộ t ch â n; ho ặ c + M ộ t tay v à m ộ t m ắ t; ho ặ c + M ộ t ch â n v à m ộ t m ắ t. Nh ững tr ờ ng h ợ p sau kh ô ng thu ộ c ph ạ m vi c ủ a th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh vi ễ n v à kh ô ng ph ả i l à nguy ên nh â n g â y ra th ơ ng t ậ t to àn b ộ v ĩ nh vi ễ n: + H à nh độ ng c ố ý củ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ho ặ c ng ờ i tham gia b ả o hi ể m. + Ả nh h ởng c ủ a r ợ u, bia, ma t ú y. + H à nh độ ng t ộ i ph ạ m c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. + Chi ế n tranh, n ộ i chi ế n, n ổ i lo ạ n, b ạ o độ ng. * S ố ti ề n b ả o hi ể m: S ố ti ề n b ả o hi ể m l à số ti ề n ng ờ i tham gia b ả o hi ể m đă ng k ý , l ựa ch ọ n v à c ũ ng l à số ti ề n m à c ô ng ty b ả o hi ể m ph ả i thanh to á n cho ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ả o hi ể m khi c ó s ự c ố x ả y ra đố i v ớ i ng ờ i đợ c b ảo hi ể m. Tuy v ậ y trong h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó hai kh á i ni ệ m li ê n quan đế n s ố ti ề n b ả o hi ể m đó l à : M ộ t l à : s ố ti ề n b ả o hi ể m gi ả m. Khi h ợ p đồ ng b ả o hi ể m c ó hi ệ u l ự c đế n m ộ t kho ả ng th ờ i gian n à o đó theo quy đị nh c ủ a m ỗ i c ô ng ty b ả o hi ể m, ng ờ i tham gia b ảo hi ể m c ó th ể c ù ng đó ng ph í v à h ợ p đồ ng b ả o hi ể m v ẫ n ti ế p t ụ c c ó hi ệ u l ự c v ớ i s ố ti ề n b ả o hi ể m m ớ i nh ỏ h ơ n s ố ti ề n tham gia b ả o hi ể m ban đầ u. S ố ti ề n b ả o hi ể m n ày g ọ i l à s ố ti ề n b ả o hi ể m gi ả m. Hai l à : gi á tr ị gi ả ớc: l à s ố ti ề n m à ng ờ i đợ c b ả o hi ể m đợ c nh ậ n khi c ó y ê u c ầ u hu ỷ b ỏ h ợ p đồ ng tr ớ c khi k ế t th ú c th ờ i h ạ n h ợp đồ ng. * Tu ổ i: Tu ổ i c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m hay ng ờ i tham gia b ả o hi ể m n ó i chung trong b ả o hi ể m nh â n th ọ l à tu ổ i t í nh theo ng à y sinh nh ậ t ngay sau ng à y đợ c nh ận b ảo hi ể m v à l à m ộ t trong nh ữ ng đ i ề u ki ệ n c ơ b ả n để t í nh ph í b ả o hi ể m. Cơ sở để t í nh tu ổ i l à gi ấ y khai sinh, ch ứ ng minh th hay s ổ h ộ kh ẩ u. Tr ờ ng h ợ p c ô ng ty b ả o hi ể m ph á t hi ệ n khai nh ầ m tu ổ i th ì s ẽ x ử l ý nh sau: Th ứ nh ấ t, n ế u tu ổ i th ậ t nhi ề u h ơ n tu ổ i đã khai nhng t í nh t ạ i th ờ i đ i ểm b ắ t đầ u đợ c nh ậ n b ả o hi ể m ng ờ i đợ c b ả o hi ể m v ẫ n ở trong độ tu ổ i đợ c nh ậ n b ả o hi ể m th ì c ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ t í nh l ạ i s ố ti ề n b ả o hi ể m v à gi ữ nguy ê n m ứ c ph í b ả o hi ểm, l ú c đó gi á tr ị c ủ a số ti ề n b ả o hi ể m s ẽ b ị gi ả m đ i. N ế u t ạ i th ờ i đ i ể m b ắ t đầ u đợ c nh ận b ảo hi ể m ng ờ i đợ c b ả o hi ể m đã ở ngo à i độ tu ổ i nh ậ n b ả o hi ể m th ì h ợ p đồ ng b ả o hi ể m b ị hu ỷ b ỏ v à c ô ng ty b ả o hi ểm ch ỉ ho à n l ạ i cho ng ờ i tham gia b ả o hi ể m m ộ t t ỷ l ệ ph í nh ấ t đị nh đã n ộ p. Th ứ hai, l à tr ờ ng h ợ p tu ổ i th ậ t í t h ơ n tu ổ i đã khai. Nh v ậ y, ng ờ i tham gia b ả o hi ể m đã n ộ p ph í cao h ơ n m ứ c ph í t í nh theo tu ổ i đú ng. Lú c đó , c ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ
ho à n l ạ i s ố ph í th ừ a đã n ộ p v à gi ữ nguy ê n m ứ c s ố ti ề n b ả o hi ể m. M ức ph í đị nh k ỳ s ẽ n ộ p trong nh ữ ng l ầ n sau đợ c t í nh l ạ i theo tu ổ i đú ng. * Ph í b ả o hi ể m: L à s ố ti ề n m à ng ờ i tham gia b ả o hi ể m c ó ngh ĩ a v ụ thanh to á n cho c ô ng ty b ả o hi ể m để th ự c hi ệ n cam k ế t trong h ợ p đồ ng b ả o hi ể m. Ph í b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó th ể n ộ p theo th á ng, qu ý , n ă m. Tuy v ậ y, khi x á c đị nh ph í b ả o hi ể m theo qu ý ho ặ c theo n ă m, c ô ng ty b ả o hi ểm n ào c ũ ng ph ải c ă n c ứ v ào ph í b ả o hi ể m theo th á ng. Đơ ng nhi ê n ph í qu ý , n ă m th ì c á c c ô ng ty b ả o hi ể m đề u nh â n v ớ i h ệ số nh ấ t đị nh theo chi ề u h ớ ng gi ả m d ầ n. Ph í b ả o hi ểm ph ụ thu ộ c ch ủ y ế u v à o ba y ế u t ố sau: + S ố ti ề n b ả o hi ể m. + Độ tu ổ i c ủ a ng ờ i tham gia hay ng ờ i đợ c b ả o hi ể m. + Th ờ i h ạ n c ủ a h ợ p đồ ng b ả o hi ể m. * Th ủ t ụ c tr ả ti ề n b ả o hi ể m: Khi c ó sự ki ệ n b ả o hi ể m x ả y ra theo quy đị nh c ủ a h ợ p đồ ng, ng ờ i đợ c h ở ng quy ề n l ợ i b ả o hi ể m ph ả i th ô ng b á o cho c ô ng ty b ả o hi ể m bi ế t v ề t ì nh tr ạ ng c ủ a n ạ n nh â n v à đị a ch ỉ c ủ a h ọ , sau đó ho à n t ấ t h ồ s ơ . C ụ th ể : - Tr ờ ng h ợ p ng ờ i tham gia b ảo hi ể m hay ng ời đợ c b ả o hi ể m b ị ch ế t th ì h ồ s ơ g ồ m: + Gi ấ y y êu c ầ u gi ả i quy ế t quy ề n l ợ i b ả o hi ể m. + H ợ p đồ ng b ả o hi ể m g ố c. + Gi ấ y ch ứ ng t ử. - Tr ờ ng h ợ p ng ờ i tham gia b ả o hi ể m hay ng ờ i đợ c b ả o hi ể m b ị th ơ ng t ậ t to à n b ộ v ĩ nh vi ễn: + Gi ấ y y êu c ầ u gi ả i quy ế t quy ề n l ợ i b ả o hi ể m. + H ợ p đồ ng b ả o hi ể m g ố c. + Bi ê n b ả n tai n ạ n c ó x á c nh ậ n c ủ a c ô ng an hay c ơ quan ng ờ i tham gia b ả o hi ể m l à m vi ệ c ho ặ c đị a ph ơ ng n ơ i x ả y ra tai n ạ n. + Gi ấ y x á c nh ậ n c ủ a c ơ quan y t ế c ó th ẩ m quy ền v ề t ì nh tr ạ ng th ơ ng t ậ t c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ho ặ c ng ờ i tham gia b ả o hi ể m. - Tr ờng h ợ p h ợ p đồ ng đá o h ạ n: ch ỉ c ầ n h ợ p đồ ng b ả o hi ể m g ố c. N ế u ng ờ i tham gia b ả o hi ể m hay ng ờ i đợ c b ả o hi ể m c ó m ộ t khi ế u n ạ i v ề m ộ t v ấn đề n à o đó li ê n quan đế n h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ th ì ph ả i b á o tr ớ c v à gi ả i quy ế t b ằ ng v ăn b ả n. * Quy ề n l ợ i v à tr ách nhi ệ m c ủ a ng ờ i tham gia hay ng ờ i đợ c b ả o hi ể m:
V ề quy ề n l ợ i: tu ỳ theo lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m m à đợ c h ở ng nh ữ ng quy ề n l ợi kh á c nhau. nh ững quy ề n l ợ i n à y đợ c ph á p lu ậ t b ả o h ộ v à c ô ng ty b ả o hi ể m ph ả i c ô ng b ố c ô ng khai. V ề tr á ch nhi ệ m: ng ờ i tham gia b ả o hi ể m hay ng ờ i đợ c b ả o hi ể m ph ả i c ó 3 tr á ch nhi ệ m khi tham gia h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ - Ph ả i k ê khai ch í nh x á c đầ y đủ t ấ t cả th ô ng tin tr ê n gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m. - Ph ả i đó ng ph í b ả o hi ể m đầ y đủ v à đú ng h ạ n. - Duy tr ì th ờ ng xuy ên nh ững m ố i li ê n h ệ tr ê n cơ sở lu ậ t ph á p v ớ i c á c c ô ng ty b ảo hi ể m. III. M Ộ T S Ố N Ộ I DUNG TRONG QU Á TR Ì NH KHAI TH Á C S Ả N PH Ẩ M B Ả O HI Ể M NH Â N TH Ọ . B á n s ả n ph ẩm l à m ộ t kh â u h ế t s ứ c quan tr ọ ng, v ì b ấ t c ứ s ả n ph ẩm n à o d ù v ă n minh đế n đâ u n ế u kh ô ng đợ c b á n đế n ng ời ti ê u d ù ng th ì s ả n ph ẩ m đó c ũ ng l à v ô ngh ĩ a. Nh ta đã bi ế t s ả n ph ẩ m b ả o bi ể m nh â n th ọ l à s ả n ph ẩ m m ớ i, d ạ ng s ả n ph ẩ m đặ c bi ệ t, l ầ n đầ u ti ê n xu ất hi ệ n tr ê n th ị tr ờ ng Vi ệ t Nam do v ậ y để đạ t đợ c k ế t qu ả cao trong qu á tr ì nh khai th á c, ng ờ i đạ i l ý b ả o hi ể m nh â n th ọ c ầ n n ắ m đợ c m ộ t s ố n ộ i dung c ơ b ả n sau: 1.Nghi ê n c ứ u th ị tr ờ ng. Kh á i ni ệ m th ị tr ơ ng b ả o hi ể m r ấ t ph ức t ạ p v à c ó nhi ề u c á ch di ễ n đạ t kh á c nhau. Theo quan đ i ể m c ổ đ i ể n: th ị tr ờ ng b ả o hi ể m l à n ơ i g ặ p g ỡ gi ữ a cung v à c ầ u c ủ a m ộ t s ản ph ẩ m b ả o hi ể m. Trong ho ạ t độ ng Marketing, c á c doanh nghi ệ p b ảo hi ể m kh ô ng quan t â m đế n th ị tr ờ ng n ó i chung m à ho ạ t độ ng c ủ a h ọ g ắ n li ề n v ớ i m ộ t s ả n ph ẩ m cụ th ể. Theo quan đ i ể m c ủ a Ph.Kotler th ì th ị tr ờ ng b ảo hi ể m bao g ồ m to à n b ộ kh á ch h à ng hi ệ n t ạ i v à kh á ch h à ng t ơ ng lai c ủ a m ộ t lo ạ i s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m. Quan đ i ể m th ị tr ờ ngl à kh á ch h àng đã m ở ra kh ả n ă ng khai th á c th ị tr ờ ng r ộ ng l ớ n cho c á c doanh nghi ệ p b ảo hi ểm. Ho ạ t độ ng củ a h ọ kh ô ng ch ỉ di ễ n ra ở nh ữ ng đị a đ i ể m c ố đị nh m à c ó th ể m ở r ộ ng ở b ấ t k ỳ n ơ i n ào c ó kh á ch h à ng b ả o hi ể m. Th ị tr ờ ng b ả o hi ể m c ó th ể đợ c ph â n lo ạ i theo nhi ề u ti ê u th ứ c kh á c nhau tu ỳ theo g ó c độ nghi ê n c ứ u.Song để x á c đị nh đợ c th ị tr ờ ng m ụ c ti ê u v à t ơng lai ph á t tri ể n th ị tr ờ ng s ản ph ẩ m, c ác doanh nghi ệ p b ả o hi ể m th ờ ng sử d ụ ng c á ch ph â n lo ạ i th ị tr ờ ng theo kh ả n ă ng đá p ứng y ê u c ầ u ti ê u d ù ng c ủ a x ã h ộ i. Nghi ê n c ứ th ị tr ờ ng l à m ộ t trong nh ữ ng ho ạ t độ ng Marketing. N ó i m ộ t c á ch kh á i qu á t, nghi ê n c ứ u th ị tr ờ ng b ả o hi ểm l à qu á tr ì nh thu th ậ p v à x ử l ý m ộ t c á ch c ó h ệ th ố ng v à to à n di ệ n c á c th ô ng tin v ề th ị tr ờ ng. Nh ờ c ó ho ạ t độ ng n à y m à c á c doanh nghi ệ p b ả o hi ể m th ực hi ệ n đợ c ph ơ ng ch â m h à nh độ ng Marketing c ủ a m ì nh l à : "Ch ỉ b á n c á i th ị tr ờ ng c ầ n ch ứ kh ô ng b án c á i c ó s ẵ n".
M ộ t trong nh ữ ng nhi ệ m v ụ ch í nh c ủ a nh à ti ếp th ị b ả o hi ểm trong nghi ê n c ứ u th ị tr ờ ng l à đị nh l ợ ng đợ c nhu c ầ u th ị tr ờ ng hi ệ n t ạ i v à t ơ ng lai củ a n ó . B ỏ i v ì tr ê n th ị tr ờ ng nhu c ầ u v ề s ả n ph ẩ m b ả o hi ể m r ấ t phong ph ú v à đ a d ạ ng. N ó kh ô ng ng ừng t ă ng l ê n c ả v ề s ố l ợ ng v à ch ấ t l ợ ng. Ch í nh sự phong ph ú v à đ a d ạ ng c ủ a ng ờ i ti ê u th ụ quy ế t đị nh t í nh phong ph ú v à đ a d ạ ng c ủ a nhu c ầ u ti ê u d ù ng s ả n ph ẩ m b ảo hi ể m tr ê n th ị tr ờ ng. Để x á c đị nh đợ c nhu c ầ u th ị tr ờ ng c ủ a s ả n ph ả m b ả o hi ể m, nh à nghi ê n c ứ u th ị tr ờ ng s ử d ụ ng hai ngu ồ n th ô ng tin: th ô ng tin th ứ c ấ p v à th ô ng tin s ơ c ấp. Ngu ồ n th ô ng tin th ứ c ấ p l à nh ững th ô ng tin đã c ó v à tr ớ c đó đợ c thu th ậ p để d ù ng cho m ụ c đí ch kh á c. C ò n ngu ồ n th ô ng tin s ơ c ấ p l à nh ữ ng th ô ng tin đợ c thu th ậ p l ầ n đầ u cho m ộ t m ụ c ti ê u c ụ th ể . C ó ba ph ơ ng ph á p để thu th ậ p nh ững th ô ng tin s ơ c ấ p, c ụ th ể l à: quan sá t, th ực nghi ệ m v à th ă m d ò d lu ậ n. V à c ũ ng c ó ba ph ơ ng th ức li ê n h ệ v ớ i kh á ch h à ng để thu th ậ p th ô ng tin s ơ c ấ p: qua đ i ệ n tho ạ i, bu đ i ệ n hay ph ỏ ng v ấ n tr ự c ti ế p. Ph ỏ ng v ấ n qua đ i ệ n tho ạ i l à ph ơ ng ph á p m à c á c nh à nghi ê n c ứu th ị tr ờ ng b ả o hi ể m c ó th ể thu th ậ p th ô ng tin nhanh nh ấ t. Song nh ợ c đ i ể m c ủ a n ó l à ch ỉ c ó th ể ph ỏ ng v ấ n v ớ i ng ờ i c ó đ i ệ n tho ạ i, cu ộ c n ó i chuy ện ph ả i ng ắ n g ọ n, kh ô ng mang t í nh qu á ri ê ng t. G ử i phi ế u đ i ề u tra qua bu đ i ệ n c ó th ể l à ph ơ ng ti ệ n t ố t nh ấ t để ti ế p x ú c v ớ i nh ững ng ờ i kh ô ng mu ố n ph ỏ ng v ấ n tr ự c ti ế p. Nhng ph ơ ng ph á p n à y c ó t ỷ l ệ g ửi tr ả th ấ p, th ờ i gian g ử i tr ả l ạ i l â u. Ph ỏ ng v ấ n tr ự c ti ế p l à ph ơ ng th ứ c v ạ n n ă ng nh ấ t. C á c nh à nghi ê n c ứ u th ị tr ờ ng b ả o hi ể m kh ô ng nh ữ ng c ó th ể đ a ra nhi ề u c â u h ỏ i m à c ò n c ó th ể b ổ sung k ế t qu ả n ó i chuy ệ n b ằ ng nh ữ ng quan sá t tr ực ti ế p củ a m ì nh. Ph ỏ ng v ấ n tr ự c ti ế p c ó th ể đợ c th ực hi ệ n v ớ i t ừ ng c á nh â n ho ặ c t ậ p th ể v ớ i sự tr ợ gi ú p c ủ a c á c ph ơ ng ti ệ n ghi â m ho ặ c ghi h ì nh. Đâ y l à ph ơ ng th ức đò i h ỏ i chi ph í b ỏ ra kh á l ớ n v à nh ữ ng ng ờ i th ực hi ện ph ả i gi ỏ i v ề chuy ê n m ô n, có hi ể u bi ế t v ề t â m l ý v à x ã h ộ i. 2.C á c k ỹ n ă ng trong qu á tr ì nh khai th á c sả n ph ẩ m b ả o hi ể m nh â n th ọ . a.X á c đị nh kh á ch h à ng ti ề m n ă ng. B ớ c đầ u ti ê n trong qu á tr ì nh khai th á c l à ng ờ i đạ i l ý ph ả i x á c đị nh đợ c đố i t ợ ng c ó th ể b á n b ả o hi ể m nh â n th ọ . Đó th ờ ng l à nh ữ ng ng ờ i c ó thu nh ậ p kh á , ch ủ y ếu l à t ầ ng l ớ p t ạ m g ọ i l à trung lu. Sau đó đạ i l ý ph ả i l ậ p đợ c danh s á ch v ề nh ữ ng ng ờ i c ó th ể ti ế p x ú c đợ c v ớ i h ọ , n ó i chuy ệ n v ớ i h ọ v ề b ảo hi ể m nh â n th ọ v ới hy v ọ ng h ọ s ẽ tham gia b ảo hi ể m. Nh ữ ng đố i t ợ ng n à y ph ải c ó b ố n y ế u t ố sau: 1. C ó nhu c ầ u. 2. C ó kh ả n ă ng t ài ch í nh để tr ả ph í . 3. L à đố i t ợ ng c ó th ể đợ c nh ậ n b ả o hi ể m. 4. C ó th ể ti ế p x ú c v à n ó i chuy ện đợ c v ớ i h ọ .
Đạ i l ý b ả o h ể m nh â n th ọ kh ô ng th ể b án đợ c h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ n ế u nh cha x á c đị nh đợ c rằ ng s ả n ph ẩ m m à m ì nh d ự đị nh b á n cho kh ách h à ng th ậ t sự c ó ý ngh ĩ a v ớ i h ọ hay kh ô ng. Th ự c ra ai c ũ ng c ầ n đế n b ả o hi ể m nh â n th ọ v à m ỗ i ng ờ i , m ỗ i gia đì nh ở m ỗ i th ờ i đ i ể m c ó nh ững nhu c ầ u kh á c nhau. V ấ n đề l à đạ i l ý c ần d ự đ o á n kh ả n ă ng tr ả ph í l à r ấ t quan tr ọ ng, v ì n ế u sau khi m ấ t c ô ng s ứ c, th ờ i gian di ễ n gi ả i, thuy ế t ph ụ c rồ i đế n khi kh á ch h à ng th ấ y l à c ầ n thi ế t th ì h ọ l ạ i ch ẳng c ó ti ề n m à đó ng ph í . Nh v ậy r ấ t m ấ t c ô ng. Th ậ t s ự th ì y ế u t ố n à y kh ó d ự đ o á n h ơ n c ả . Y ế u t ố th ứ ba th ì d ễ nh ậ n bi ế t h ơ n. Đạ i l ý c ầ n xem x é t v ề : -Tu ổ i t á c c ủ a ng ờ i tham gia v à so sá nh v ớ i qui đị nh v ề tu ổ i trong lo ạ i h ì nh b ảo hi ể m m à b ạ n ngh ĩ rằ ng s ẽ ph ù h ợ p v ớ i nhu c ầ u c ủ a kh á ch h à ng. - T ì nh tr ạ ng s ứ c kh ỏ e. N ế u h ọ đ ang đ i ề u tr ị b ệ nh t ậ t hay m ớ i b ị tai n ạ n th ì s ẽ đ a v à o k ế ho ạ ch c ủ a th ờ i gian sau. Tho ả m ã n đợ c ba y ế u t ố tr ê n th ì kh á ch h à ng c ủ a b ạ n c ũ ng ph ả i l à ng ờ i b ạ n c ó th ể ho ặ c c ó cơ h ộ i ti ế p x ú c đợ c v ớ i h ọ . Sau đó b ạn xem x é t, d ự đị nh duy ê n c ớ để c ó th ể ti ế p x ú c đợ c v ớ i h ọ . - N ếu đó l à ng ờ i b ạ n đã quen, đã bi ế t th ì d ễ d à ng t ì m duy ê n c ớ h ơ n. - N ế u l à ng ờ i b ạ n m ớ i bi ế t t ê n qua ng ờ i kh á c gi ới thi ệ u th ì nh ờ ng ờ i gi ớ i thi ệ u vi ế t th, g ọ i đ i ệ n tr ớ c ho ặ c đ i c ù ng v ớ i b ạ n trong l ầ n g ặ p đầ u ti ê n. Danh sá ch kh á ch h à ng ti ề m n ă ng c ủ a b ạ n c ó th ể l à : b ạ n c ù ng h ọ c, h à ng x ó m l á ng gi ề ng, nh ữ ng ng ờ i m à b ạ n giao d ị ch h à ng ng à y, h ọ h àng hay ng ờ i quen c ủ a gia đì nh, b ạ n đồ ng nghi ệ p, nh ữ ng ng ờ i qua kh á ch h à ng gi ớ i thi ệ u...Khi ti ế p x ú c v ớ i kh á ch h à ng đừ ng qu ê n g ợ i ý để nh ờ h ọ gi ới thi ệ u th ê m cho m ì nh. Ch ẳ ng h ạ n: " Trong s ố ng ờ i ô ng quen c ó ai c ó thu nh ậ p cao? Gia đì nh n à o c ó con h ọ c gi ỏ i?..." b. Ti ếp x ú c v ớ i kh á ch h à ng v à gi ớ i thi ệ u s ả n ph ẩ m. Tr ớ c khi th ực hi ệ n vi ệc ti ế p x ú c v ớ i kh á ch h à ng, ng ờ i đạ i l ý c ầ n l ậ p cho m ì nh m ộ t k ế ho ạ ch để vi ệc g ặ p g ỡ , ti ế p x ú c đạ t k ế t qu ả nh mong mu ố n. Ch ẳ ng h ạ n: M ụ c ti ê u c ủ a vi ệ c ti ế p cậ n l à g ì ? M ứ c độ nhi ệ t t ì nh đố i v ớ i kh á ch h à ng n à y nh th ế n à o? Tr ì nh b à y nh th ế n à o để thu h ú t s ự quan t â m c ủ a kh á ch h à ng? Nh ữ ng ph ả n ứng c ó th ể c ó c ủ a kh á ch h à ng l à g ì ? C á ch ứng x ử tr ớ c nh ữ ng ph ả n ứ ng đó nh th ế n à o?... Kinh nghi ệ m cho th ấ y ng ờ i đạ i l ý s ẽ kh ô ng th ể th à nh c ô ng đợ c n ế u ngay t ừ đầ u g ặ p đã c ố g ắ ng n ó i v ề b ả o hi ể m nh â n th ọ . B ạn ph ả i hi ể u rằ ng b ạ n kh ô ng bao gi ờ c ó c ơ h ộ i th ứ hai để g â y ấn t ợ ng ban đầ u. Tr ớc ti ên b ạ n ph ả i nhanh ch ó ng g â y s ự ch ú ý c ủ a kh á ch h à ng đố i v ớ i b ạ n qua di ệ n m ạ o, h à nh vi, c á ch n ó i, h à nh độ ng...Khi đã có ch ú ý đế n b ạ n, kh á ch h à ng m ớ i s ẵ n s à ng v à h ứ ng th ú nghe b ạ n n ó i. Sau đó b ạ n g ợ i m ở v à ch ỉ cho kh á ch h à ng th ấ y nh ững v ấ n đề đã t ồ n t ạ i trong cu ộ c s ố ng c ủ a h ọ nhng n ó cha th ự c sự thi ế t y ế u ở th ời đ i ể m hi ệ n t ạ i n ê n có th ể h ọ cha ngh ĩ đế n. V ừ a g ợ i m ở v ấ n đề c ó ý th ả o lu ậ n,v ừ a đ a ra nh ữ ng c â u h ỏ i để kh á ch h àng ngh ĩ đế n v ệc gi ả i quy ết v ấ n đề v à b ì nh t ĩ nh l ắ ng nghe ý ki ế n c ủ a h ọ . L ú c đó b ạn s ẽ đ a ra c ách gi ả i quy ế t v ấ n đề b ằ ng c á ch gi ớ i thi ệu lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m nh â n
th ọ m à b ạ n ngh ĩ s ẽ ph ù h ợ p v ớ i vi ệ c gi ả i quy ế t v ấ n đề đó . V à kh ô ng nh ấ t thi ế t c ầ n gi ớ i thi ệ u h ế t t ấ t c ả c á c lo ạ i sả n ph ẩ m b ả o hi ể m nh â n th ọ . C ầ n ph ả i gi ả i th í ch m ộ t c á ch r õ r à ng, r ành m ạ ch, li ê n h ệ gi ữ a quy ề n l ợ i h ọ đợ c h ở ng v ớ i ph í b ả o hi ể m h ọ ph ả i đó ng, b ì nh t ĩ nh v à t ự tin tr ả l ờ i nh ữ ng c â u h ỏ i m à kh á ch h à ng đ a ra. Khi c ả m th ấ y r ằ ng kh á ch h à ng đã nh ì n nh ậ n lo ạ i h ì nh b ả o hi ể m b ạ n gi ớ i thi ệ u nh m ộ t gi ả i ph á p gi ải quy ế t m ộ t v ấ n đề đ ang đặ t ra trong ho à n c ả nh củ a h ọ , b ạ n h ãy "k ế t lu ậ n" sao cho h ọ đồ ng ý mua b ả o hi ểm, đồ ng ý k ê khai gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m ngay l ú c đó l à t ố t nh ấ t. Ch ú ý gi ú p kh á ch h à ng đ i đế n quy ế t đị nh l ự a ch ọ n số ti ề n b ả o hi ể m v à c á ch đó ng ph í b ả o hi ể m ph ù h ợ p v ớ i nhu c ầ u t à i ch í nh c ủ a h ọ . c. Đá nh gi á rủ i ro. Tr ớ c h ế t ta th ấ y rằ ng: " r ủ i ro l à m ộ t sự ki ệ n kh ô ng ch ắ c ch ắn c ó li ê n quan đế n t ổ n th ấ t ph ả i g á nh ch ị u trong t ơ ng lai". Đá nh gi á r ủ i ro l à qu á tr ì nh x á c đị nh c ó ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m hay kh ô ng sau khi C ô ng ty b ả o hi ể m nh ậ n đợ c gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m. Qu á tr ì nh đá nh gi á r ủ i ro đợ c b ắ t đầ u t ừ đạ i l ý , ng ờ i c ó tr á ch nhi ệ m ch ỉ nh ậ n nh ữ ng gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m c ủ a nh ữ ng ng ờ i c ầ n v à "c ó v ẻ nh đủ ti ê u chu ẩ n" để đợ c nh ậ n b ả o hi ể m. C án b ộ đá nh gi á r ủ i ro c ủ a C ô ng ty ti ế p t ụ c c ô ng vi ệ c đá nh gi á r ủ i ro b ằ ng c á ch thu th ậ p, ph â n t í ch c á c th ô ng tin c ầ n thi ế t để x á c đị nh gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m c ó đợ c ch ấ p nh ậ n hay kh ô ng. C á c ngu ồ n th ô ng tin c ó th ể l ấ y t ừ gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m , ki ể m tra s ứ c kh ỏ e ( đố i v ớ i gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m c ó gi á tr ị cao), phi ế u đ i ề u tra kh á ch h àng hay ph ỏ ng v ấ n tr ự c ti ế p. Ý ngh ĩ a n ổ i b ật c ủ a c ô ng t á c n à y l à ng ă n ng ừ a s ự tr ụ c l ợ i t ừ ph í a kh ách h à ng chu ẩ n b ị tham gia b ả o hi ể m v à đả m b ả o s ự c ô ng b ằ ng gi ữ a nh ữ ng ng ờ i đ ang đợ c b ảo hi ể m. S ự c ô ng b ằ ng c ò n đả m b ả o cho c ả c á c kh á ch h à ng trong t ơ ng lai v ì sau khi c ó số li ệ u th ố ng k ê đủ an to à n, C ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ gi ả m ph í . Đâ y l à tr á ch nhi ệ m c ủ a C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ v à b ằ ng c á ch th ự c hi ệ n c ô ng t á c n à y m ộ t c á ch th ỏ a đá ng, C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ s ẽ c ó đợ c uy t í n tr ê n th ị tr ờ ng. Theo kinh nghi ệ m c ủ a c á c C ô ng ty b ả o hi ể m nh ân th ọ Nh ậ t B ả n, k ế t qu ả kinh doanh t ừ ho ạ t độ ng đầ u t c ó khi b ị thay đổ i b ấ t th ờ ng ngo à i s ự ch ủ độ ng c ủ a ch í nh C ô ng ty v à b ị ph ụ thu ộ c nhi ề u v à o th ị tr ờ ng t à i ch í nh, nhng k ế t qu ả t ừ ho ạ t độ ng kinh doanh b ả o hi ể m l à m ộ t con số đá ng k ể v à ch ủ y ế u ph ụ thu ộ c v à o c ô ng t á c đá nh gi á r ủ i ro. Trong kinh doanh b ả o hi ể m nh ân th ọ , ng ờ i ta th ờ ng đề cậ p đế n hai lo ạ i rủ i ro: r ủ i ro s ứ c kh ỏ e v à rủ i ro t à i ch í nh. d.Quy ế t đị nh ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m. Đá nh gi á r ủ i ro l à c ô ng t á c h ế t s ứ c quan tr ọ ng trong l ĩ nh v ự c kinh doanh b ả o hi ể m nh â n th ọ . B ở i v ì sau khi đá nh gi á r ủ i ro C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ s ẽ c ó ba ph ơ ng h ớ ng gi ả i quy ế t đố i v ớ i ng ờ i c ó nhu c ầ u tham gia b ả o hi ể m nh sau: Th ứ nh ấ t, đố i v ớ i nh ững tr ờ ng h ợ p kh ô ng ch ấ p nh ậ n gi ấ y y ê u c ầ u b ảo hi ểm. Đạ i l ý c ầ n gi ả i th í ch rõ cho ng ờ i c ó nhu c ầ u tham gia l ý do t ừ ch ố i. L ý do t ừ ch ố i xu ấ t ph á t t ừ c á c nguy ê n nh â n sau:
+ T ì nh tr ạ ng sứ c kho ẻ c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m v à ng ờ i tham gia b ả o hi ể m t ạ i th ờ i đ i ể m n ộ p đơ n y ê u c ầ u b ả o hi ể m. M ộ t trong hai ng ờ i ho ặ c c ả hai m ắ c c á c b ệ nh hi ể m ngh è o m à m ứ c độ gia t ă ng r ủ i ro l à g ầ n nh ch ắ c ch ắ n. + S ố ti ề n b ả o hi ểm m à ng ờ i tham gia y ê u c ầ u đố i v ớ i nh à b ả o hi ể m 0l à cao, kh ô ng đả m b ả o đợ c quy lu ậ t s ố l ớn. M à quy lu ậ t s ố l ớn l à nguy ê n t ắ c c ơ b ả n trong ho ạ t độ ng kinh doanh b ả o hi ể m. + Tu ổ i c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m c ó thu ộ c ph ạ m vi cho ph é p kh ô ng v ì h ợ p đồ ng b ảo hi ể m nh â n th ọ k é o d à i, í t nh ấ t l à 5 n ă m v à tu ổ i c ủ a ng ờ i đợ c b ả o hi ể m c ó ả nh h ởng rấ t l ớ n đế n vi ệ c t í nh ph í . Th ứ hai, đố i v ớ i m ộ t số tr ờ ng h ợp m à rủ i ro ở m ức độ gia t ă ng, C ô ng ty b ả o hi ể m v ẫ n ch ấ p nh ậ n nhng sẽ c ó đ i ề u ki ệ n đố i v ớ i nh ữ ng r ủ i ro lo ạ i tr ừ ho ặ c t í nh th ê m ph í cho c á c đố i t ợ ng c ó nhu c ầ u tham gia. Th ứ ba, sau khi đá nh gi á rủ i ro, C ô ng ty b ảo hi ể m ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m cho ng ờ i vi ế t đơ n y ê u c ầ u. Sau khi c ó s ự tho ả thu ậ n c ủ a hai b ê n, C ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ c ó th ô ng b á o ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m đố i v ớ i nh ữ ng tr ờ ng h ợ p đạ t y ê u c ầu. Trong v ò ng 30 ng à y k ể t ừ khi nh ậ n đợ c gi ấ y th ô ng b á o ch ấ p nh ận b ả o hi ể m, ng ờ i tham gia b ả o hi ểm ph ả i n ộ p ph í b ả o hi ể m đầ u ti ê n, n ế u kh ô ng gi ấ y th ô ng b á o s ẽ kh ô ng cò n hi ệ u l ự c. e. K ý k ế t h ợ p đồ ng b ả o hi ể m. Khi đã c ó đầ y đủ : gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m, gi ấ y th ô ng b á o ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m, ho á đơ n thu ph í b ảo hi ể m đầ u ti ê n, th ì C ô ng ty b ả o hi ể m s ẽ ti ế n h à nh in ấ n h ợ p đồ ng. f. Giao h ợ p đồ ng. B ộ h ợ p đồ ng giao cho kh á ch h à ng bao g ồ m: b ộ ph ụ l ụ c in khi ph á t h à nh, b ì a h ợp đồ ng v à b ộ đ i ề u kho ả n. 3. Đá nh gi á r ủ i ro v à ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m. C ô ng t á c đá nh gi á rủ i ro đợ c quan t â m đế n ngay t ừ khi xu ấ t hi ệ n ng à nh b ả o hi ể m nh â n th ọ . N ă m 1762, khi C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ Equitable b ắ t đầ u ho ạ t độ ng ở Anh, ng ờ i ta đã ti ế n h à nh ph ỏ ng v ấ n t ấ t c ả c á c kh á ch h à ng c ó y ê u c ầ u b ả o hi ể m v à th ực t ế kh ô ng ph ả i ai c ó gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m cũ ng đợ c ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m. Trong khi ph ỏ ng v ấ n, ng ờ i tham gia b ả o hi ểm ph ải cam k ế t rằ ng h ọ n ó i đú ng s ự th ậ t v ề tu ổ i v à t ì nh tr ạ ng s ức kh ỏ e c ủ a m ì nh t ạ i th ờ i đ i ểm ph ỏ ng v ấ n. Cho đế n khi s ố l ợ ng ng ờ i tham gia b ả o hi ể m qu á l ớ n, h ì nh th ức ph ỏ ng v ấn đợ c thay th ế b ằ ng h ì nh th ứ c b ả n khai c ủ a ng ờ i củ a ng ờ i tham gia b ả o hi ể m.
N ă m 1904 ng ờ i ta đã chu ẩ n h ó a c á c ch ỉ ti ê u ph ụ c v ụ cho c ô ng t á c đá nh gi á r ủ i ro. Sau m ộ t th ờ i gian á p d ụ ng h ệ th ố ng n à y, ng ờ i ta c ó đ i ề u ki ệ n nghi ê n c ứ u t ỷ l ệ ch ế t c ẩ n th ậ n h ơ n v à c á c C ô ng ty b ả o hi ể m nh ân th ọ kh ô ng ch ỉ xem x é t đế n kh ả n ăng c ó ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m hay kh ô ng m à c ò n c ó th ể quy ế t đị nh ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m t ù y theo t ừng tr ờ ng h ợ p c ụ th ể b ằ ng c á ch t í nh th ê m ph í t ù y thu ộ c v à o m ức độ gia t ă ng rủ i ro. C ù ng v ớ i s ự ph á t tri ể n v à theo y ê u c ầ u c ủ a c ô ng t ác đá nh gi á r ủ i ro, trong c á c C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ xu ấ t hi ệ n l ĩ nh v ực "y h ọ c trong b ả o hi ể m nh â n th ọ ". Đâ y l à vi ệ c á p d ụ ng m ộ t s ố l ĩ nh v ực y h ọ c cho ho ạ t độ ng kinh doanh b ả o hi ể m nh â n th ọ . Do đó , y h ọ c trong b ả o hi ể m nh â n th ọ c ó đặ c th ù ri ê ng. Ch ẳ ng h ạ n y h ọ c ti ê n l ợ ng di ễ n bi ến b ệ nh t ậ t c ủ a b ệ nh nh â n, c ò n y h ọ c trong b ả o hi ể m nh â n th ọ ti ê n l ợ ng s ố ng ờ i ch ế t v à s ố ng ờ i s ố ng trong m ộ t s ố đô ng. Y h ọ c trong b ảo hi ể m nh â n th ọ kh ô ng ch ỉ li ê n quan đế n y h ọ c đ i ề u tr ị m à c ò n li ê n quan đế n l ĩ nh v ự c y t ế c ộ ng đồ ng nh v ệ sinh ph ò ng d ị ch, s ứ c kh ỏ e c ộ ng đồ ng, ph á p y... Nh ì n l ạ i c ô ng t á c đá nh gi á rủ i ro trong th ự c t ế tri ển khai b ả o hi ể m nh â n th ọ c ủ a BAO VI Ê T m ớ i ch ỉ b ắ t đầ u v à r ất sơ khai. H ọ c t ậ p kinh nghi ệ m c ủ a c á c C ô ng ty b ả o hi ể m nh â n th ọ tr ê n th ế gi ớ i v à c ă n c ứ v à o th ự c t ế ở th ị tr ờ ng Vi ệ t Nam, BAO VI Ê T á p d ụ ng ph ơ ng ph á p đá nh gi á r ủ i ro tr ê n c ơ sở c á c th ô ng tin ng ờ i tham gia b ả o hi ể m đã k ê khai tr ê n gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m. M ặ c d ù ng ờ i tham gia b ả o hi ể m đã cam k ế t c á c th ô ng tin k ê khai trong gi ấ y y ê u c ầ u b ả o hi ể m l à đầ y đủ v à đú ng s ự th ậ t, nhng d ờ ng nh độ ng t á c k ê khai n à y ch ỉ mang t í nh h ì nh th ứ c m à l ý do đầ u ti ê n l à m ỗ i đạ i l ý cha l à m h ế t tr á ch nhi ệ m trong c ô ng vi ệ c c ủ a m ì nh. C á c ti ê u chu ẩ n để c ăn c ứ v à o đó x ác đị nh đợ c ch ấ p nh ậ n b ả o hi ể m hay kh ô ng c ũ ng c ò n rấ t s ơ s à i. B ả n th â n ng ờ i tham gia b ả o hi ể m c ũ ng cha c ó nh ữ ng nh ậ n th ứ c đú ng đắ n v ề vi ệ c C ô ng ty b ả o hi ể m t ì m hi ể u v ề tr ạ ng sứ c kh ỏ e c ủ a h ọ ch í nh l à để đả m b ả o quy ề n l ợ i c ủ a ch í nh h ọ . C ó l ẽ rấ t kh ó kh ă n để k ý đợ c m ộ t h ợ p đồ ng b ả o hi ể m nh â n th ọ n ế u y ê u c ầ u kh á ch h à ng đ i ki ể m tra s ức kh ỏ e r ồ i m ớ i đợ c nh ậ n b ả o hi ể m v ì h ì nh nh trong th â m t â m c ủ a đ a s ố nh ữ ng ng ờ i tham gia b ả o hi ể m, vi ệ c h ọ k ê khai gi ấ y y ê u c ầ u v à n ộ p ph í b ả o hi ể m l à l à m m ộ t "vi ệ c thi ệ n" - tr ớ c h ế t l à đố i v ới đạ i l ý - ch ứ kh ô ng ph ả i l à quy ền l ợ i c ủ a h ọ hay ng ờ i th â n. Vi ệ c đá nh gi á rủ i ro c ủ a BAO VI ÊT nh â n th ọ d ự a tr ê n c á c g ó c độ sau: M ộ t l à , v ề độ tu ổ i c ó ph ù h ợ p hay kh ô ng ( đặ c bi ệ t l à sả n ph ẩ m tr ớ c n ăm 1999 ) Hai l à , gi ớ i h ạ n t ổ ng s ố ti ề n b ả o hi ể m đố i v ớ i tr ờ ng h ợ p ch ết c ủ a m ộ t ng ờ i đợ c b ảo hi ể m. Gi ớ i h ạ n n à y bao g ồ m s ố ti ề n b ả o hi ể m ở h ợ p đồ ng ch í nh v à h ợp đồ ng b ổ sung. + Nguy ê n t ắ c t í nh tr á ch nhi ệ m b ảo hi ể m đố i v ớ i tr ờ ng h ợ p ch ế t c ủ a m ộ t ng ờ i đợ c b ả o hi ể m: - H ợ p đồ ng thu ộ c lo ạ i A1,A2/96; A4,A5/98; B1,B2,B3/97; C1/99; R4/99 th ì tr á ch nhi ệ m b ả o hi ể m l à s ố ti ề n b ả o hi ể m.