intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: "Nền kinh tế hàng hoá nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế"

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST
Báo xấu
57
lượt xem 10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "nền kinh tế hàng hoá nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế"', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Nền kinh tế hàng hoá nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế"

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài Nền kinh tế hàng hoá nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lêi nãi ®Çu Tõ khi hoµ b×nh ®éc lËp l¹i n¨m 1954, miÒn B¾c n­íc ta ®· b­íc vµo thêi kú qu¸ ®é tiÕn lªn CNXH víi ®Æc ®iÓm nh­ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi "§Æc ®iÓm to nhÊt cña ta trong thêi kú qu¸ ®é lµ tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu tiÕn th¼ng lªn CNXH kh«ng ph¶i qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN". Tõ n¨m 1975, sau khi ®Êt n­íc ®· hoµn toµn ®éc lËp vµ c¶ n­íc thèng nhÊt, c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ ®· hoµn toµn th¾ng lîi trªn ph¹m vi c¶ n­íc th× c¶ n­íc cïng tiÕn hµnh c¸ch m¹ng XHCN, cïng qu¸ ®é tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. §¶ng ta tõ ®¹i héi VI ®· më ra m« h×nh kinh tÕ míi ®ã lµ m« h×nh kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. §Æc biÖt Hå ChÝ Minh ®· nhÊn m¹nh, thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta lµ mét thêi kú lÞch sö mµ: " NhiÖm vô quan träng nhÊt cña chóng ta lµ ph¶i x©y dùng nÒn t¶ng vËt chÊt vµ kü thuËt cña chñ nghÜa x· héi,… tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, cã c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, cã v¨n ho¸ khoa häc tiªn tiÕn. Trong qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, chóng ta phØa c¶i t¹o nÒn kinh tÕ cò vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ míi, mµ x©y dùng lµ nhiÖm vô chñ chèt vµ l©u dµi". NÒn kinh tÕ míi ®ã lµ ph¶i xo¸ bá nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cã sù tiÕt cña nhµ n­íc. Trong nÒn kinh tÕ "më" ®ã kh«ng thÓ thiÕu ®­îc kinh tÕ hµng ho¸ ®ã lµ mét m« h×nh kinh tÕ kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña chñ thÓ kinh tÕ. Song trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n khi qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Nh©n ®©y, trong bµi tiÓu luËn: "NÒn kinh tÕ hµng ho¸ n­íc ta trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ", t«i xin ®­îc chØ ra nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ cña NÒn kinh tÕ hµng ho¸ n­íc ta trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ë n­íc ta. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Mong thÇy c« vµ bÌ b¹n bæ sung vµ ®ãng gãp ý kiÕn. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. I. Kinh tÕ hµng ho¸, ®Æc ®iÓm vµ xu h­íng cña nã trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ Trªn b×nh diÖn chung cña quèc tÕ hiÖn nay, kh«ng cã mét n­íc nµo nÒn kinh tÕ hµng ho¸ hay kinh tÕ thÞ tr­êng l¹i vËn ®éng hoµn toµn theo kinh tÕ thÞ tr­êng "hoµn h¶o" hoµn toµn do "bµn tay v« h×nh" theo c¸ch nãi cña A.smith - nµh kinh tÕ chÝnh trÞ häc t­ s¶n cæ ®iÓn Anh, ë thÕ kû XVIII vµ XIX. Tr¸i l¹i, chóng ®Òu vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña c¸c doanh nghiÖp lín vµ nhµ n­íc, víi møc ®é vµ ph¹m vi kh¸c nhau, tuú thuéc ®iÒu kiÖn lÞch sö cña n­íc. Do vËy, cã thÓ hiÓu kinh tÕ hµng ho¸ lµ m« h×nh kinh tÕ mµ trong ®ã hÇu hÕt c¸c quan hÖ kinh tÕ ®­îc thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng d­íi h×nh th¸i hµng ho¸ vµ dÞch vô; vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. Kinh tÕ hµng ho¸ tån t¹i trong nhiÒu h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. ë n­íc ta, nh÷ng ®iÒu kiÖn chung cña kinh tÕ hµng ho¸ vÉn cßn, nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tån t¹i lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. ThËt vËy. - Ph©n c«ng lao ®éng x· héi víi t­ c¸ch lµ c¬ së cña trao ®æi, ch¼ng nh÷ng kh«ng mÊt ®i tr¸i l¹i, ngµy mét ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Sù chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c h¸o lao ®éng ®· v­ît khái biªn giíi quèc gia vµ ngµy cµng mang tÝnh quèc tÕ. - Trong nÒn kinh tÕ ®· vµ ®ang t«n t¹i, nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm lao ®éng. Tr×nh ®é x· héi ho¸ s¶n xuÊt gi÷a c¸c ngµnh, gi÷a c¸c xÝ nghiÖp trong cïng mét h×nh thøc së h÷u vÉn ch­a ®Òu nhau. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, gi÷a c¸c doanh nghiÖp cßn cã sù t¸ch biÖt vÒ kinh tÕ nhÊt ®Þnh. ViÖc h¹ch to¸n kinh doanh, ph©n phèi vµ trao ®æi cßn cÇn thiÕt ph¶i th«ng qua h×nh th¸i hµng ho¸ tiÒn tÖ ®Ó thùc hiÖn. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trªn con ®­êng ®i cña lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ë c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa ®· xuÊt hiÖn m« h×nh "kinh tÕ chØ huy" hay m« h×nh ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp. M« h×nh nµy xÐt vÒ mÆt thùc chÊt cã sù xo¸ bá c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi t­ c¸ch lµ c¬ së kinh tÕ ®ã quan hÖ hµng ho¸ hay kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong mÊy thËp niªn gÇn ®©y, kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn m¹nh mÏ nhê t¸c ®éng vµ thóc ®Èy cña c«ng nghÖ míi vµ lùc l­îng s¶n xuÊt míi. V× vËy, xu thÕ chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸ ®ang cã søc hÊp dÉn m¹nh mÏ ®èi víi c¸c nhµ so¹n th¶o chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hiÖn nay ë c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa. ë n­íc ta, §¶ng vµ nhµ n­íc ®· x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. TÊt nhiªn, kinh tÕ hµng ho¸ hay kinh tÕ thÞ tr­êng bªn c¹nh mÆt tÝch cùc lµ chñ yÕu vÉn cßn nh÷ng khuyÕt tËt nhÊt ®Þnh, kh«ng ®­îc lý t­ëng ho¸ mét chiÒu trong qu¸ tr×nh tiÕp tôc më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸. ë n­íc ta, ®· vµ ®ang tõng b­íc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa, xu h­íng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ g¾n liÒn víi c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y. 1. NÒn kinh tÕ n­íc ta trong ®ang qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn tõ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ kÐm ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh tù tóc tù cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao. §iÓm xuÊt ph¸t cña ®Æc ®iÓm nµy g¾n liÒn víi thùc tr¹ng kinh tÕ biÓu hiÖn ë c¸c mÆt: - KÕt cÊu h¹ tÇng vËt chÊt vµ x· héi thÊp kÐm. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Tr×nh ®é c¬ së vËt chÊt vµ c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp l¹c hËu, kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh. - HÇu nh­ kh«ng cã ®éi ngò nhµ doanh nghiÖp cã tÇm cì. - Thu nhËp cña ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng vµ n«ng d©n thÊp kÐm, søc mua hµng ho¸ cña x· héi vµ d©n c­ thÊp nªn nhu cÇu t¨ng chËm, dung l­îng thÞ tr­êng trong n­íc cßn h¹n chÕ. Nh÷ng biÓu hiÖn trªn, mét mÆt ph¶n ¸nh tr×nh ®é thÊp kÐm vÒ dung l­îng cung cÇu hµng ho¸ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng. MÆt kh¸c, nã còng t¹o ra ¸p lùc, buéc chóng ta ph¶i v­¬n lene v­îg qua thùc tr¹ng trªn, ®­a nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng vµ n©ng dÇn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ë n­íc ta. 2. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ dùa trªn c¬ së nÒn kinh tÕ tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn. TiÕp cËn ®Æc ®iÓm nµy cña kinh tÕ hµng ho¸ theo c¸c khÝa c¹nh sau: - NÒn kinh tÕ tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn víi nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau; vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt lµ c¬ së kinh tÕ, g¾n liÒn víi tù tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸. - Thùc tr¹ng kinh tÕ hµng ho¸ kÐm ph¸t triÓn ë n­íc ta do nhiÒu nh©n tè, song nh©n tè g©y hËu qu¶ nÆng nÒ nhÊt lµ sù nhËn thøc kh«ng ®óng dÉn ®Õn n«n nèng xo¸ bá nhanh c¸c thÇn phÇn kinh tÕ, thùc chÊt lµ xo¸ bá ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸, lµm mÊt kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ t¸c dông cña kinh tÕ hµng ho¸. - NÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ nguån lùc tæng hîp to lín vÒ nhiÒu mÆt cã kh¶ n¨ng ®­a nÒn kinh tÕ v­ît khái t×nh tr¹ng thÊp kÐm, ®­a nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn c¶ trong ®iÒu kiÖn vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc cßn h¹n hÑp. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ chÞu t¸c ®éng cña sù thay ®æi c¬ cÊu ngµnh theo h­íng ngµnh kinh tÕ dÞch vô ph¸t triÓn nhanh chãng, do vËy lao ®éng dÞch cã kh¶ n¨ng thu hót nguån lao ®éng kh«ng nhá. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng më réng, cã t¸c dông lµm cho kinh tÕ hµng ho¸ vµ dÞch vô ph¸t triÓn, c¬ cÊu c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô sím hoµn thµnh theo ®Þnh h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ mµ ®¹i héi §¶ng lÇn thø VIII ®· ®Ò ra. - §Æc ®iÓm nµy g¾n liÒn víi 2 khÝa c¹nh sau ®©y: + Mét lµ: Nã ®¶m b¶o cho mäi ng­êi mäi doanh nghiÖp dï ë thµnh phÇn kinh tÕ nµo ®Òu ®­îc tù do kinh doanh theo ph¸p luËt, ®­îc ph¸p luËt b¶o hé quyÒn së h÷u vµ quyÒn thu nhËp hîp ph¸p. + Hai lµ: C¸c chñ thÓ kinh tÕ ®Òu ®­îc ho¹t ®éng (kinh doanh) theo c¬ chÕ tù chñ, hîp t¸c, c¹nh tranh víi nhau vµ ®Ó b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt. 3. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn theo c¬ cÊu kinh tÕ "më" gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. - C¬ cÊu kinh tÕ "khÐp kÝnh" th­êng g¾n liÒn víi nÒn kinh tÕ phong kiÕn g¾n víi s¶n xuÊt nhá, víi t×nh tr¹ng "bÕ quan to¶ c¶ng", tù cung tù cÊp, quÈn quanh trong luü tre lµng. Sù ra ®êi nÒn kinh tÕ hµng hãa T­ B¶n chñ nghÜa ®· lµm cho thÞ tr­êng d©n téc ho¹t ®éng trong sù g¾n bã víi thÞ tr­êng thÕ giíi. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ nµy cã b­íc ph¸t triÓn nhanh chãng (tÊt nhiªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh). - NÒn kinh tÕ hµng ho¸ víi c¬ cÊu kinh tÕ "më" ra ®êi b¾t nguån tõ quy luËt ph©n bè vµ ph¸t triÓn kh«ng ®Òu vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, søc lao ®éng vµ thÕ m¹nh gi÷a c¸c n­íc; tõ c¸c n­íc ph©n c«ng vµ hîp t¸c lao ®éng quèc tÕ; ®êi sèng mang tÝnh quèc tÕ ho¸… nãi chung hiÖn nay, nÒn kinh tÕ hµng 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ho¸ cña bÊt cø n­íc nµo, muèn ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh vµ hiÖu qu¶ lín, còng ph¶i x©y dùng theo c¬ cÊu kinh tÕ më cöa. - NÒn kinh tÕ hµng ho¸ theo c¬ cÊu "më" thÝch øng víi chiÕn l­îc thÞ tr­êng "h­íng ngo¹i". Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu dùa vµo thÕ m¹nh gi÷a c¸c n­íc; n¾m b¾t ®­îc nh÷ng ngµnh, mÆt hµng "mòi nhän", cã t­¬ng lai g¾n víi c«ng nghÖ míi;cãmÉu m· míi, c¬ cÊu phong phó, chÊt l­îng cao vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nhÊt lµ thÞ tr­êng quèc tÕ. 4. Ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa víi vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc vµ sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc. a. Vai trß ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña kinh tÕ nhµ n­íc. - Trong c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc víi b¶n chÊt vèn cã cña nã l¹i n¾m gi÷ c¸c ngµnh, lÜnh vùc then chèt vµ träng yÕu, nªn trë thµnh nh©n tè kinh tÕ ®¶m b¶ocho kinh tÕ hµng ho¸ cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. - CÇn ý thøc r»ng tÝnh hiÖn thùc cña vai trß ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña kinh tÕ nhµ n­íc chØ ®­îc kh¼ng ®Þnh khi nã ph¸t huy ®­îc søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c; khi nã sím ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý thoe h­íng n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶, ®øng v÷ng vµ chiÕn th¾ng trong m«i tr­êng hîp t¸c vµ c¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ . b. Vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc nh©n tè ®¶m b¶o cho ®Þnh h­íng XHCN cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸. - Sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ bªn c¹nh mÆt tÝch cùc, ®em l¹i sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao (®©y lµ mÆt chñ yÕu) cña nã, mÆt kh¸c, nã kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khuyÕt tËt vÒ mÆt x· héi nh­: Ph¸ s¶n, khñng ho¶ng, ph©n ho¸ giµu nghÌo, lõa ®¶o, gi¶ dèi, ¸p bøc, bÊt c«ng, tµn ph¸ 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. m«i tr­êng…. nh÷ng khuyÕt tËt nµy ®ßi hái cã sù qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n­íc. - NÒn kinh tÕ hµng ho¸ hay kinh tÕ thÞ tr­êng gi÷a c¸c n­íc ngoµi sù kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn vÒ sù ph©n phèi lîi Ých kinh tÕ gi÷a c¸c tÇng líp d©n c­ do kinh tÕ hµng ho¸ ®em l¹i nh»m môc ®Ých g×, cã lîi cho ai? Cßn cã sù kh¸c biÖt kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ ë tr×nh ®é qu¶n lý theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cña nhµ n­íc. Nh÷ng sù kh¸c nhau nµy l¹i ®­îc quyÕt ®Þnh bëi tr×nh ®é x· héi ho¸ s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc vµ tÝnh chÊt cña nhµ n­íc ë mçi n­íc. ë nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn: nhê biÕt sö dông nhiÒu thµnh tùu khoa häc, c«ng nghÖ; ®iÒu chØnh l¹i c¸c quan hÖ së h÷u; sö dông nhiÒu c«ng cô tÝnh to¸n vµ nhiÒu lý thuyÕt qu¶n lý kinh tÕ hiÖn ®¹i l¹i tr¶i qua nhiÒu thÕ kû h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, nªn ®· ®­a kinh tÕ hµng ho¸ tõ h×nh th¸i tÕ bµo sang h×nh th¸i bao trïm, t¹o ra nh÷ng mét kiÓu nhµ n­íc mµ sù t¸c ®éng vÜ m« cña nã vµo nÒn kinh tÕ lu«n tu©n thñ c¸c quy luËt kinh tÕ cña thÞ tr­êng, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao t¹o ®iÒu kiÖn kh¾c phôc khuyÕt tËt vÒ mÆt x· héi cña nã. -N­íc ta do chÞu ¶nh h­ëng l©u ngµy cña c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu, bao cÊp, nªn hÖ thèng ng©n hµng, tÝnh dông, thuÕ, gi¸ c¶, quü b¶o hiÓm… víi t­ c¸ch lµ nh÷ng c«ng cô ®Ó nhµ n­íc ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ hµng ho¸, nh­ng l¹i ch­a ®ång bé; x· héi ch­a quen tËp qu¸n chÊp hµnh luËt ph¸p trong ho¹t ®éng kinh doanh bé m¸y nhµ n­íc hiÓu biÕt Ýt vÒ c¬ chÕ thÞ tr­êng, thiÕu c¸c chiÕn l­îc kinh tÕ mang tÝnh khoa häc vµ thùc tiÔn cßn lóng tóng trong c¸ch qu¶n lý vÜ m«. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, phÊn ®Êu n©ng cao n¨ng lùc vµ t¨ng c­êng c¸c c«ng cô vµ do ®ã n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n­íc lµ xu h­íng vËn ®éng kh¸ch quan cña n­íc ta tr­íc m¾t lÉn l©u dµi. ChÝnh v× thÕ mµ §¶ng ta chñ tr­¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ë nhµ n­íc "cña d©n, do d©n, v× d©n d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh nhÊt b¶o ®¶m tÝnh ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa". Nhê kÕt qu¶ cña sù ®æi míi cña thËp niªn gÇn ®©y, vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc ®· ®­îc t¨ng c­êng. B»ng c¸c c«ng cô ph¸p luËt, kÕ ho¹ch, c¸c thiÕt chÕ vÒ tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn vËt chÊt kh¸c, Nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ hµng ho¸; ng¨n ngõa, h¹n chÕ tÝnh tù ph¸t vµ c¸c khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. Cã htÓ nãi c¸c ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ hµng ho¸ nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña sù phana tÝch thùc tr¹ng vµ xu h­íng vËn ®éng néi t¹i cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai. C¸c ®Æc ®iÓm nµy b¾t nguån tõ sù chi phèi cña c¸c quy luËt kinh tÕ cña kinh tÕ hµng ho¸ (quy luËt tiÒn tÖ, quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ, quy luËt c¹nh tranh vµ quy luËt cung cÇu hµng ho¸); b¾t nguån tõ vai trß ®Þnh h­íng cña kinh tÕ nhµ n­íc vµ vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc ë n­íc ta. Nhµ n­íc cña d©n do d©n v× d©n quyÕt ®Þnh. II. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ n­íc ta trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ 1. Kh¸i niÖm vÒ héi nhËp: Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ qu¸ tr×nh g¾n bã mét c¸ch h÷u c¬ nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi gãp phÇn khai th¸c c¸c nguån lùc bªn trong mét c¸ch cã hiÖu qu¶. 2. Néi dung cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ: 2.1. Nguyªn t¾c cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ: 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BÊt k× mét quèc gia nµo khi tham gia vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc còng nh­ trªn thÕ giíi ®Òu ph¶i tu©n thñ theo nh÷ng nguyªn t¾c cña c¸c tæ chøc ®ã nãi riªng vµ nguyªn t¾c cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nãi chung. Sau ®©y lµ mét sè nguyªn t¾c c¬ b¶n cña héi nhËp: - Kh«ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c quèc gia; tiÕp cËn thÞ tr­êng c¸c n­íc, c¹nh tranh c«ng b»ng, ¸p dông c¸c hµnh ®éng khÈn cÊp trong tr­êng hîp cÇn thiÕt, dµnh ­u ®·i cho c¸c n­íc ®ang vµ chËm ph¸t triÓn. §èi víi tõng tæ chøc cã nguyªn t¾c cô thÓ riªng biÖt. 2.2. Néi dung cña héi nhËp (chñ yÕu lµ néi dung héi nhËp WTO): Néi dung cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ më cöa thÞ tr­êng cho nhau, thùc hiÖn thuËn lîi ho¸, tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­: - VÒ th­¬ng m¹i hµng ho¸: c¸c n­íc cam kÕt b·i bá hµng rµo phi thuÕ quan nh­ QUOTA, giÊy phÐp xuÊt khÈu..., biÓu thuÕ nhËp khÈu ®­îc gi÷ hiÖn hµnh vµ gi¶m dÇn theo lÞch tr×nh tho¶ thuËn... - VÒ th­¬ng m¹i dÞch vô, c¸c n­íc më cöa thÞ tr­êng cho nhau víi c¶ bèn ph­¬ng thøc: cung cÊp qua biªn giíi, sö dông dÞch vô ngoµi l·nh thæ, th«ng qua liªn doanh, hiÖn diÖn - VÒ thÞ tr­êng ®Çu t­: kh«ng ¸p dông ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi yªu cÇu vÒ tØ lÖ néi ®Þa ho¸, c©n b»ng xuÊt nhËp khÈu vµ h¹n chÕ tiÕp cËn nguån ngo¹i tÖ, khuyÕn khÝch tù do ho¸ ®Çu t­... 3. Vai trß cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®èi víi ViÖt Nam: Trong thêi ®¹i ngµy nay, më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®· vµ ®ang lµ 1 trong nh÷ng vÉn ®Ò thêi sù ®èi víi hÇu hÕt c¸c n­íc. N­íc nµo ®ãng cöa víi thÕ giíi lµ ®i ng­îc xu thÕ chung cña thêi ®¹i, khã tr¸nh khái r¬i vµo l¹c hËu. Tr¸i l¹i, më cöa héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ tuy cã ph¶i tr¶ gi¸ nhÊt ®Þnh song ®ã 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lµ yªu cÇu tÊt yÕu ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mçi n­íc. Bëi víi nh÷ng tiÕn bé trªn lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ truyÒn th«ng vµ tin häc, th× gi÷a c¸c quèc gia ngµy cµng cã mèi liªn kÕt chÆt chÏ, nhÊt lµ trªn lÜnh vùc kinh tÕ. Xu h­íng toµn cÇu ho¸ ®­îc thÓ hiÖn râ ë sù ph¸t triÓn v­ît bËc cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. VÒ th­¬ng m¹i: trao ®æi bu«n b¸n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi ngµy cµng gia t¨ng. Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, gi¸ trÞ trao ®æi bu«n b¸n trªn thÞ tr­êng toµn cÇu ®· t¨ng 12 lÇn. C¬ cÊu kinh tÕ cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. C«ng nghiÖp nh­êng chç cho dÞch vô. VÒ tµi chÝnh, sè l­îng vèn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n thÕ giíi ®· t¨ng gÊp 3 lÇn trong 10 n¨m qua. Sù ra ®êi vµ ngµy cµng lín m¹nh cña c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ lµ mét phÇn cña quèc tÕ ho¸. Nã gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a. Tuy nhiªn trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ c¸c n­íc giµu lu«n cã nh÷ng lîi thÕ vÒ lùc l­îng vËt chÊt vµ kinh nghiÖm qu¶n lý. Cßn c¸c n­íc nghÌo cã nÒn kinh tÕ yÕu kÐm dÔ bÞ thua thiÖt, th­êng ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t trong qu¸ tr×nh héi nhËp. Lµ mét n­íc nghÌo trªn thÕ giíi, sau mÊy chôc n¨m bÞ chiÕn tranh tµn ph¸, ViÖt Nam b¾t ®Çu thùc hiÖn chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, tõ mét nÒn kinh tÕ tù tóc nghÌo nµn b¾t ®Çu më cöa tiÕp xóc víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng réng lín ®Çy rÉy nh÷ng søc Ðp, khã kh¨n. Nh­ng kh«ng v× thÕ mµ chóng ta bá cuéc. Tr¸i l¹i, ®øng tr­íc xu thÕ ph¸t triÓn tÊt yÕu, nhËn thøc ®­îc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc mµ héi nhËp ®em l¹i, ViÖt Nam, mét bé phËn cña céng ®ång quèc tÕ kh«ng thÓ kh­íc tõ héi nhËp. ChØ cã héi nhËp ViÖt Nam míi khai th¸c hÕt nh÷ng néi lùc s½n cã cña m×nh ®Ó t¹o ra nh÷ng thuËn lîi ph¸t triÓn kinh tÕ. ChÝnh v× vËy mµ ®¹i héi §¶ng VII cña §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam n¨m 1991 ®· ®Ò ra ®­êng lèi chiÕn l­îc: “ Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. quan hÖ quèc tÕ, më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i “. §Õn ®¹i héi ®¶ng VIII, nghÞ quyÕt TW4 ®· ®Ò ra nhiÖm vô: ” gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ, ®i ®«i víi tranh thñ tèi ®a nguån lùc tõ bªn ngoµi, x©y dùng mét nÒn kinh tÕ míi, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi “. 3.2 Thêi c¬ ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp: Tham gia vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng. Nh÷ng c¬ héi cña héi nhËp ®em l¹i mµ ViÖt Nam tËn dông ®­îc mét c¸ch triÖt ®Ó sÏ lµm bµn ®¹o ®Ó nÒn kinh tÕ sím s¸nh vai víi c¸c c­êng quèc n¨m ch©u. 3.2.1 Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ gãp phÇn më réng thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam: Néi dung cña héi nhËp lµ më cöa thÞ tr­êng cho nhau, v× vËy, khi ViÖt Nam gia nhËp c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ sÏ më réng quan hÖ b¹n hµng. Cïng víi viÖc ®­îc h­ëng ­u ®·i vÒ thuÕ quan, xo¸ bá hµng rµo phi thuÕ quan vµ c¸c chÕ ®é ®·i ngé kh¸c ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam th©m nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi. ChØ tÝnh trong ph¹m vi khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta sang c¸c n­íc thµnh viªn còng ®· t¨ng ®¸ng kÓ. N¨m 1990, ViÖt Nam ®· xuÊt khÈu sang ASEAN ®¹t 348,6 triÖu USD, nh­ng ®Õn n¨m 1998 ®¹t 2349 triÖu USD. NÕu thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt trong AFTA th× ®Õn n¨m 2006 hµng c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã xuÊt xø tõ n­íc ta sÏ ®­îc tiªu thô trªn tÊt c¶ c¸c thÞ tr­êng c¸c n­íc ASEAN. NÕu sau 2000 n­íc ta gia nhËp WTO th× sÏ ®­îc h­ëng ­u ®·i dµnh cho n­íc ®ang ph¸t triÓn theo quy chÕ tèi huÖ quèc trong quan hÖ víi 132 n­íc thµnh viªn cña tæ chøc nµy. Do vËy, hµng cña ta sÏ xuÊt khÈu vµo c¸c n­íc ®ã dÔ dµng h¬n. §èi víi c¸c n­íc EU còng vËy, tiÒm n¨ng më réng thÞ tr­êng hµng ho¸ ViÖt Nam t¹i c¸c n­íc ®ã lµ rÊt lín. DÜ nhiªn n­íc ta cã b¸n ®­îc hµng ra bªn ngoµi hay kh«ng cßn phô thuéc vµo chÊt l­îng, gi¸ c¶, mÉu m·...hay nãi c¸ch 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kh¸c lµ søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam ra sao? NÕu hµng ho¸ ViÖt Nam cã mÉu m· ®Ñp, chÊt l­îng tèt, gi¸ thµnh rÎ...th× viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng thÕ giíi lµ tÊt yÕu. Nh­ng do hiÖn nay n­íc ta cßn thiÕu vèn, khoa häc kÜ thuËt ch­a ®­îc c¶i tiÕn ®ång bé, do ®ã chÊt l­îng hµng ho¸ ch­a cao, gi¸ thµnh ch­a rÎ, mÆc dï cã ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i vÒ thuÕ. 3.2.2 Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng gãp phÇn t¨ng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nî quèc tÕ: - Thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi: Tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ c¬ héi ®Ó thÞ tr­êng n­íc ta ®­îc më réng, ®iÒu nµy sÏ hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­. Hä sÏ mang vèn vµ c«ng nghÖ vµo n­íc ta sö dông lao ®éng vµ tµi nguyªn s½n cã cña n­íc ta lµm ra s¶n phÈm tiªu thô trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi víi c¸c ­u ®·i mµ n­íc ta cã c¬ héi më réng thÞ tr­êng, kÐo theo c¬ héi thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §©y còng lµ c¬ héi ®Ó doanh nghiÖp trong n­íc huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. HiÖn nay ®· cã trªn 70 n­íc vµ vïng l·nh thæ cã dù ¸n ®Çu t­ vµo ViÖt Nam, trong ®ã cã nhÒu c«ng ty vµ tËp ®oµn lín, cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn. §iÒu nµy gãp phÇn lµm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong n­íc theo h­íng c«ng nghiÖp, ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt vµ t¹o nªn c«ng ¨n viÖc lµm. Tuy nhiªn kÓ tõ gi÷a n¨m 1997 ®Õn nay, do t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ, ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo n­íc ta cã h­íng suy gi¶m. Tuy vËy, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vÉn t¨ng nhanh. NÕu nh­ n¨m 1991 ®¹t 52 triÖu USD th× n¨m 1997 lµ 1790 triÖu USD. - ViÖn trî ph¸t triÓn ODA: TiÕn hµnh b×nh th­êng ho¸ quan hÖ tµi chÝnh cña ViÖt Nam, c¸c n­íc tµi trî vµ c¸c thÓ chÕ tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ ®· th¸o gì tõ n¨m 1992 ®· ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ, gãp phÇn quan träng vµo viÖc x©y dùng vµ n©ng cÊp hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng. TÝnh ®Õn 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1999, tæng sè vèn viÖn trî ph¸t triÓn cam kÕt ®· ®¹t 13,04 tØ USD. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn ODA cßn béc lé nhiÒu yÕu kÐm, nhÊt lµ t×nh tr¹ng gi¶i ng©n chËm vµ viÖc n©ng cao hiªu qu¶ cña viÖc sö dông nguån vèn ODA. - Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng gãp phÇn gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò nî ViÖt Nam: Trong nh÷ng n¨m qua nhê ph¸t triÓn tèt mèi quan hÖ ®èi ngo¹i song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, c¸c kho¶n nî n­íc ngoµi cò cña ViÖt Nam vÒ c¬ b¶n ®· ®­îc gi¶i quyÕt th«ng qua c©u l¹c bé Paris, London vµ ®µm ph¸n song ph­¬ng. §iÒu ®ã gãp phÇn æn ®Þnh c¸n c©n thu chi ng©n s¸ch, tËp trung nguån lùc cho c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong n­íc. 3.2.3. Tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng t¹o ®iÒu kiÖn cho ta tiÕp thu khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé kinh doanh: - ViÖt Nam gia nhËp kinh tÕ quèc tÕ sÏ tranh thñ ®­îc kÜ thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c n­íc ®i tr­íc ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, t¹o c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho c«ng cuéc x©y dùng Chñ NghÜa X· Héi. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ con ®­êng ®Ó khai th«ng thÞ tr­êng n­íc ta víi khu vùc vµ thÕ giíi, t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn vµ cã hiÖu qu¶ . Qua ®ã mµ c¸c kÜ thuËt, c«ng nghÖ míi cã ®iÒu kiÖn du nhËp vµo n­íc ta, ®ång thêi t¹o c¬ héi ®Ó chóng ta lùa chän kÜ thuËt, c«ng nghÖ n­íc ngoµi nh»m ph¸t triÓn n¨ng lùc kÜ thuËt, c«ng nghÖ quèc gia. Trong c¹nh tranh quèc tÕ cã thÓ c«ng nghÖ nµy lµ cò ®èi víi mét sè n­íc ph¸t triÓn, nh­ng l¹i lµ míi, cã hiÖu qu¶ t¹i mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam. Do yªu cÇu sö dông lao ®éng cña c¸c c«ng nghÖ ®ã cao, cã kh¶ n¨ng t¹o nªn nhiÒu viÖc lµm míi. Trong nh÷ng n¨m qua, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt, nhÊt lµ c«ng nghÖ th«ng tin vµ viÔn th«ng ph¸t triÓn m¹nh lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ thÕ giíi vµ ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ViÖt Nam tiÕp cËn vµ ph¸t triÓn míi nµy. Sù xuÊt hiÖn vµ ®i vµo ho¹t ®éng cña nhiÒu khu c«ng 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nghiÖp míi vµ hiÖn ®¹i nh­ Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh, VÜnh Phóc, §ång Nai, B×nh D­¬ng, H¶i Phßng...vµ nh÷ng xÝ nghiÖp liªn doanh trong ngµnh c«ng nghÖ dÇu khÝ ®· chøng minh ®iÒu ®ã. DÜ nhiªn ngoµi viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó t¹o c¬ héi tiÕp nhËn tiÕn bé kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ, n­íc ta vÉn cã thÓ sö dông ngo¹i tÖ cã ®­îc nhê xuÊt khÈu ®Ó nhËp c«ng nghÖ míi vÒ phôc vô c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. Song v× n­íc ta cßn nghÌo, dù tr÷ ngo¹i tÖ rÊt h¹n hÑp, kinh nghiÖm tiÕp cËn thÞ tr­êng bªn ngoµi ch­a nhiÒu, tr×nh ®é thÈm ®Þnh c«ng nghÖ l¹i kÐm vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh víi c«ng nghÖ cao cßn yÕu cho nªn cßn ®­êng thÝch hîp h¬n víi n­íc ta hiÖn nay lµ tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch, t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn ®Ó lÊy l¹i nhÞp ®é gia t¨ng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp nh­ nh÷ng n¨m tr­íc, qua ®ã tiÕp nh©n vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ h¬n. - Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng gãp phÇn kh«ng nhá vµo c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé trong nhiÒu lÜnh vùc. PhÇn lín c¸n bé khoa häc kÜ thuËt, c¸n bé qu¶n lý, c¸c nhµ kinh doanh ®· ®­îc ®µo t¹o ë trong vµ ngoµi n­íc. Bëi mçi khi liªn doanh hay liªn kÕt hay ®­îc ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi th× tõ ng­êi lao ®éng ®Õn c¸c nhµ qu¶n ký ®Òu ®­îc ®µo t¹o tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n ®­îc n©ng cao. ChØ tÝnh riªng trong c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· cã kho¶ng 30 v¹n lao ®éng trùc tiÕp, 600 c¸n bé qu¶n lý vµ 25000 c¸n bé khoa häc kÜ thuËt ®· ®­îc ®µo t¹o. Trong lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng tÝnh ®Õn n¨m 1999 ViÖt Nam ®· ®­a 7 v¹n ng­êi ®i lao ®éng ë n­íc ngoµi. 3.2.4. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ gãp phÇn duy tr× hoµ b×nh æn ®Þnh, t¹o dùng m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao vÞ trÝ ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ. §©y lµ thµnh tùu lín nhÊt sau h¬n mét thËp niªn triÓn khai c¸c ho¹t ®éng héi nhËp. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­íc ®©y, ViÖt Nam chØ cã quan hÖ chñ yÕu víi Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u, nay ®· thiÕt lËp ®­îc quan hÖ ngo¹i giao víi 166 quèc gia trªn thÕ giíi. Víi chñ tr­¬ng coi träng c¸c mèi quan hÖ víi c¸c n­íc l¸ng giÒng vµ trong khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng. Chóng ta ®· b×nh th­êng ho¸ hoµn toµn quan hÖ víi Trung Quèc vµ c¸c quèc gia trong khu vùc §«ng Nam ¸. §iÒu nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu x©y dùng m«i tr­êng quèc tÕ hoµ b×nh, æn ®Þnh nh»m t¹o thuËn lîi cho c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Ngoµi ra ®èi víi MÜ chóng ta ®· thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao vµo n¨m 1955. Th¸ng 7 ViÖt Nam, MÜ ®· kÝ kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i, ®¸nh dÊu mét mèc quan träng trong tiÕn tr×nh b×nh th­êng ho¸ nèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a hai n­íc. 3.2.5. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o c¬ héi më réng giao l­u c¸c nguån lùc n­íc ta víi c¸c n­íc: Víi d©n sè kho¶ng 80 triÖu ng­êi, nguån nh©n lùc n­íc ta kh¸ dåi dµo. Nh­ng nÕu chóng ta kh«ng héi nhËp quèc tÕ th× viÖc sö dông nh©n lùc trong n­íc sÏ bÞ l·ng phÝ vµ kÐm hiÖu qu¶. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ sÏ t¹o c¬ héi ®Ó nguån nh©n lùc cña n­íc ta khai th«ng, giao l­u víi c¸c n­íc. Ta cã thÓ th«ng qua héi nhËp ®Ó xuÊt khÈu lao ®éng hoÆc cã thÓ sö dông lao ®éng th«ng qua c¸c hîp ®ång gia c«ng chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. §ång thêi t¹o c¬ héi ®Ó nhËp khÈu lao ®éng kÜ thuËt cao, c¸c c«ng nghÖ míi, c¸c ph¸t minh s¸ng chÕ mµ t a ch­a cã. 4. Th¸ch thøc ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ: Më cöa héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kh«ng chØ ®­a l¹i nh÷ng lîi Ých mµ cßn ®Æt n­íc ta tr­íc nhiÒu thö th¸ch. NÕu chóng ta kh«ng cã biÖn ph¸p øng phã tèt th× sù thua thiÖt vÒ kinh tÕ vµ x· héi cã thÓ rÊt lín. Ng­îc l¹i, nÕu chóng ta 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cã chiÕn l­îc th«ng minh, chÝnh s¸ch kh«ng khÐo th× sÏ h¹n chÕ ®­îc thua thiÖt, dµnh ®­îc lîi Ých nhiÒu h¬n cho ®Êt n­íc. 4.1. HiÖn tr¹ng nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay: ViÖt Nam lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. MÆc dï ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn quan träng vÒ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Song chÊt l­îng t¨ng tr­ëng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm, c¸c doanh nghiÖp vµ cña nÒn kinh tÕ cßn thÊp. 4.1.1. T×nh tr¹ng phæ biÕn hiÖn nay lµ s¶n xuÊt cßn mang tÝnh tù ph¸t, ch­a b¸m s¸t nhu cÇu thÞ tr­êng. NhiÒu s¶n phÈm lµm ra chÊt l­îng thÊp, gi¸ thµnh cao nªn gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm khã kh¨n, thËm chÝ cã nhiÒu s¶n phÈm cung v­ît qu¸ cÇu, hµng tån kho lín. N¨ng lùc c¹nh tranh hµng ho¸, dÞch vô cña n­íc ta nãi chung cßn thÊp do trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña nhiÒu doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, l¹c hËu so víi thÕ giíi tõ 10 ®Õn 30 n¨m, céng thªm nh÷ng yÕu kÐm vÒ qu¶n lý, m«i tr­êng ®Çu t­ kinh doanh (thñ tôc hµnh chÝnh ch­a th«ng tho¸ng, chÝnh phñ ®Çu t­ qu¸ cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc), h¹n chÕ vÒ cung cÊp th«ng tin xóc tiÕn th­¬ng m¹i. 4.1.2. HiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ch­a cao, tØ lÖ sè doanh nghiÖp kinh doanh thua lç liªn tôc cßn nhiÒu thùc tr¹ng tµi chÝnh cña nhiÒu doanh nghiÖp thùc sù ®¸ng lo ng¹i: nh×n chung thiÕu vèn, nî nÇn kÐo dµi, tæng sè nî ph¶i thu cña c¸c doanh nghiÖp chiÕm 24% doanh thu, nî ph¶i tr¶ chiÕm 133% tæng sè vèn nhµ n­íc c¸c doanh nghiÖp. NhiÒu doanh nghiÖp kh«ng x¸c ®Þnh tù lùc phÊn ®Êu v­¬n lªn mµ cßn dùa vµo sù hç trî, b¶o hé cña nhµ n­íc, ch­a tÝch cùc chuÈn bÞ theo yªu cÇu tiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi. Tuy nhiªn kh«ng thÓ ®æ lçi hoµn toµn cho c¸c doanh nghiÖp mµ nã cßn phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸c. Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cßn lín ®ang lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp chØ cã thÓ gi¶m chi phÝ ®Çu vµo b»ng c¸ch ®Çu t­ c«ng nghÖ míi, thay ®æi ph­¬ng thøc qu¶n lý triÖt ®Ó tiÕt kiÖm. Song hä kh«ng thÓ ng¨n chÆn ®­îc sù gia t¨ng cña chi phÝ ®Çu vµo do sù leo thang gi¸ c¶ cña kh«ng Ýt lo¹i vËt t­, nguyªn liÖu, ®iÖn n­íc, c­íc phÝ giao th«ng, viÔn th«ng. NhÊt lµ c­íc phÝ cña c¸c ngµnh cã tÝnh ®éc quyÒn. Ch¼ng h¹n nh­ gi¸ truy cËp internet trùc tiÕp cã møc c­íc cao h¬n c¸c n­íc trong khu vùc lµ 139%...Thªm vµo ®ã hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm cña ta dï ®Ó xuÊt khÈu hay tiªu dïng ®Òu ph¶i nhËp ngo¹i nguyªn, phô liÖu nªn chi phÝ ®Çu vµo cao. §· vËy hµng nhËp khÈu ngoµi viÖc ph¶i chÞu thuÕ nhËp khÈu cßn ph¶i chÞu thuÕ VAT dï ch­a cã gi¸ trÞ t¨ng thªm. Trong khi ®ã thêi gian hoµn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng l¹i chËm, do vËy lµm khã kh¨n cho doanh nghiÖp vÒ vßng quay vèn, chÞu l·i suÊt ng©n hµng. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i chÞu chi phÝ do sù s¸ch nhiÔu cña mét sè c¸n bé nhµ n­íc tho¸i ho¸ biÕn chÊt. H¬n n÷a sù r­êm rµ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh, thanh kiÓm tra chång chÐo còng lµm t¨ng chi phÝ ®Çu vµo cña c¸c doanh nghiÖp. Do chi phÝ ®Çu vµo cao nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm qu¸ cao so víi khu vùc vµ thÕ giíi, dÉn ®Õn ø ®äng, khã tiªu thô, n¨ng lùc s¶n xuÊt kh«ng khai th¸c hÕt lµm cho nhiÒu doanh nghiÖp thua lç. §iÒu ®¸ng lo ng¹i n÷a hiÖn nay lµ mÆc dï thêi ®iÓm héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi ®ang ®Õn gÇn, song t­ t­ëng ®ßi b¶o hé, ch­a tÝch cùc chuÈn bÞ cßn phæ biÕn ë nhiÒu doanh nghiÖp. Theo ®iÒu tra cña phßng Th­¬ng M¹i vµ C«ng NghiÖp ViÖt Nam míi cã 84% doanh nghiÖp ®iÒu tra tr¶ lêi lµ cã nhËn ®­îc tin vÒ héi nhËp, 16% doanh nghiÖp ch­a cã hiÓu biÕt vÒ qu¸ tr×nh héi nhËp. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp chØ cã 23,8% doanh nghiÖp cã hµng ho¸ xuÊt khÈu, 13,7% doanh nghiÖp cã triÓn väng xuÊt khÈu vµ 62,5% doanh nghiÖp hoµn toµn kh«ng cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. ViÖc Trung Quèc, §µi Loan gia nhËp WTO, viÖc 6 n­íc thµnh viªn ASEAN cò thùc hiÖn 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. AFTA tõ 1/1/2002 vµ gÇn ®©y NhËt B¶n kÝ tho¶ thuËn víi Singapo vÒ thµnh lËp khu vùc tù do th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc, còng nh­ kÕ ho¹ch thµnh lËp khu vùc tù do th­¬ng m¹i gi÷a Trung Quèc vµ ASEAN vµo 2010 sÏ t¹o ra 1 sè tuËn lîi, song sÏ lµm t¨ng c¹nh tranh gay g¾t vÒ kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc trong khu vùc còng nh­ ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta vÒ th­¬ng m¹i, ®Çu t­. 4.1.3. M«i tr­êng kinh doanh ®Çu t­ ë ViÖt Nam mÆc dï ®ang ®­îc c¶i tiÕn song nh×n chung cßn ch­a thuËn lîi, cßn nhiÒu khã kh¨n: khu«n khæ ph¸p lý ch­a ®¶m b¶o cho c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, sù ®éc quyÒn trong mét sè lÜnh vùc cña mét sè tæng c«ng ti nhµ n­íc, hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng cßn yÕu kÐm, sù thiÕu minh b¹ch vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch, chÕ ®é th­¬ng m¹i cßn nÆng vÒ b¶o hé, thñ tôc hµnh chÝnh cßn r­êm rµ, ch­a th«ng tho¸ng. C¸c thÓ chÕ thÞ tr­êng nh­ thÞ tr­êng vèn, søc lao ®éng, thÞ tr­êng c«ng nghÖ, thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n...cßn s¬ khai, ch­a h×nh thµnh ®ång bé. 4.1.4. Nguån nh©n lùc ViÖt Nam dåi dao nh­ng tay nghÒ kÐm, lîi thÕ vÒ lao ®éng rÎ cã xu h­íng ®ang mÊt dÇn: Tr­íc m¾t, do gi¸ nh©n c«ng cßn rÎ vµ ®ang cã thÞ tr­êng réng lín nªn ngµnh may mÆc vµ giÇy da lµ hai ngµnh cã lîi thÕ c¹nh tranh cao nhÊt trong nhãm n¨m s¶n phÈm c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn lîi thÕ vÒ nh©n c«ng rÎ ®ang mÊt dÇn vµ gi¸ nh©n c«ng c¸c ngµnh nµy hiÖn ®ang cao h¬n mét sè n­íc trong khu vùc. H¬n thÕ n÷a, ®Ó ®µo t¹o nghÒ, n©ng cao kÜ n¨ng, tr×nh ®é tay nghÒ cÇn ph¶i chi phÝ ®Çu t­ lín, ®iÒu nµy sÏ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng lªn, ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña hµng ho¸. Nh­ vËy nÒn kinh tÕ n­íc ta cßn tån t¹i nhiÒu yÕu kÐm, søc c¹nh tranh thÊp. 4.2. Nh÷ng nguy c¬ cña ViÖt Nam khi tham gia kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc: 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0