Đề tài: Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi
lượt xem 11
download
Mục tiêu nghiên cứu đề tài là trên cơ sở thực trạng trên đề xuất một số ý kiến nhằm tăng cường hiệu quả công tác phòng chống dịch bệnh sởi cho trẻ trong các trường mầm non, góp phần bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề tài: Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY PHẦN A.MỞ ĐẦU 1.Lý do chọn đề tài: Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây theo đường hô hấp, do vi rút sởi gây ra. Bệnh có đặc điểm lâm sàng là sốt, viêm long đường hô hấp, rối loạn tiêu hoá, viêm kết mạc mắt, phát ban đặc trong sởi. Sởi là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ nhỏ do làm suy giảm miễn dịch, gây biến chứng viêm phổi, suy hô hấp cấp nếu như không được tiêm phòng sởi [1]. Trước khi vắc xin phòng sởi được áp dụng phổ biến trên toàn cầu, hàng năm ước tính có 2,6 triệu người tử vong vì sởi. Từ những năm 1980, thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng trên toàn thế giới, bệnh sởi đã dần thuyên giảm [8]. Tính đến năm 2012, trên thế giới có 145.700 trường hợp tử vong vì sởi[9]. Sởi là bệnh cần tiêm phòng, theo khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới(WHO) tiêm vắc xin phòng sởi mũi đầu đạt 93% khả năng dự phòng sởi, mũi thứ 2 đạt 97% khả năng dự phòng [9]. Tuy nhiên, khuyến cáo mới chỉ áp dụng tiêm phòng cho trẻ từ trên 9 tháng tuổi đối với mũi sởi đơn, trên 12 tháng tuổi với mũi 3 trong 1 (sởi, quai bị, rubella) [8]. Ở những trẻ dưới 9 tháng tuổi, nồng độ kháng thể từ mẹ truyền cho con giảm dần theo thời gian, và tới khoảng 9 tháng tuổi thì nồng độ kháng thể kháng sởi không đủ hiệu lực phòng bệnh. Đồng thời ở trẻ nhỏ, hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện, nên khả năng tạo kháng thể là hạn chế. Do đó, việc tiêm phòng cho nhóm trẻ dưới 9 tháng tuổi còn đang nghiên cứu chưa thống nhất giữa các quốc gia. Vì vậy, ở nhóm tuổi này vẫn có thể mắc sởi và tỉ lệ tử vong cao. Tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm vắc xin sởi ở mức 90%, tỉ lệ này đã làm giảm đáng kể số ca mắc bệnh sởi xuống dưới 10.000 mỗi năm. Trong dịch sởi đầu năm 2014, tính đến hết tháng 4 số ca mắc đã lên đến 8.500 và có ít nhất 114 ca tử vong. Trên 86% trong số trường hợp nhiễm bệnh sởi chưa được tiêm chủng hoặc không biết trẻ đã được tiêm phòng hay chưa. Trong số các trường hợp tử vong, một nửa trong 1
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY số đó là trẻ em dưới 9 tháng tuổi [10].Trong những năm gần đây dịch bệnh sởi có su hướng giảm dần,tuy nhiên đến cuối năm 2018 dịch sởi bắt đầu xuất hiện ra tăng tại một số tỉnh Miền Bắc và Miền Nam và lan rông ra toàn quốc năm 2019. Tính tới tháng 10/2019 toàn quốc ghi nhận trên 35.000 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, 3 trường hợp tử vong (Hòa Bình, Sơn La và Hà Nam). Có 10.000 ca sởi xác định bằng xét nghiệm[6]. Các ca mắc chủ yếu ở các tỉnh vùng sâu vùng xa, thành phố có mật độ dân cư đông điển hình là TPHCM: Tính tới ngày 23/3/2019 ghi nhận 3,316 ca mắc sởi (gồm 1,564 ca nội trú và 1,752 ca ngoại trú),trong đó: Trẻ dưới 9 tháng tuổi 451 ca,trẻ từ 917 tháng tuổi 507 ca,185 tuổi là 854 ca, 610 tuổi 742 ca,11 15 tuổi 82 ca, từ 16 tuổi trở lên 680 ca.Số ca chưa tiêm chủng 1788 ca,số ca tiêm chủng 1 mũi là 6 ca,số ca không rõ tiêm chủng là 1520 ca[5]. Riêng tại huyện Củ Chi 9 tháng đầu năm 2019 ghi nhận 116 ca bệnh sởi và bệnh đang có chiều hướng gia tăng[7]. Trước tình hình dịch bệnh sởi có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp Sở Y Tế TPHCM đã gia công văn gửi các Trung Tâm Y Tế Dự Phòng: Tổ chức thực hiện giám sát chặt chẽ các ca bệnh, người tiếp xúc đang cư ngụ tại TPHCM; Thông báo cho các TTYTDP,TT Kiểm Soát Bệnh Tật các tỉnh thành về các trường hợp mắc sởi tại địa phương đang điều trị tại các bệnh viện tại TPHCM[15].Phối hợp với các trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe tăng cường truyền thông đến người dân bằng cách tăng thời lượng, tăng số lần phát, đa dạng các kênh truyền thông, nhấn mạnh các biện pháp phòng, chống sởi như rửa tay bằng xà phòng, hạn chế tiếp xúc người mắc sởi. .Khi có biểu hiện mắc sởi thì phải liên hệ ngay với cơ sở y tế để đươc tư vấn và sử lý.[13] Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi tọa lạc trong khu công nghiệp Tây Bắc với diện tích 3000m2 có 9 lớp học, 30 CBCNV và 300 trẻ từ 17 tháng tuổi đến 6 tuổi, mỗi lớp trung bình khoảng 33 cháu. Trẻ của trường đa số là dân tỉnh ở trọ điều kiện ăn uống vệ sinh kém và không được tiêm phòng vắcxin sởi, cha mẹ đa số là công nhân kiến thức về phòng chống bệnh sởi còn hạn chế, số lượng trẻ trong 2
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY lớp đông, độ tuổi nhỏ sức đề kháng yếu nên dễ mắc các bệnh truyền nhiễm đặc biệt là bệnh sởi và lây lan thành dịch gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ trong trường mầm non. Với mong muốn khảo sát công tác phòng chống bệnh để đề xuất một số ý kiến ngăn ngừa dịch bệnh sởi vì thế chúng tôi quyết định chọn đề tài: “Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi”. 2.Mục đích và nhiệm vụ 2.1.Mục đích: Trên cơ sở thực trạng trên đề xuất một số ý kiến nhằm tăng cường hiệu quả công tác phòng chống dịch bệnh sởi cho trẻ trong các trường mầm non, góp phần bảo vệ sức khỏe cho trẻ. 2.1.2.Nhiệm vụ Tìm hiểu tinh hình chung về bệnh sởi, nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc trẻ và các biện pháp phòng chống bệnh sởi cho trẻ tại trường mầm non. Tìm hiểu thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi trong trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi. Đề xuất một số ý kiến tăng cường hiệu quả công tác phòng chống bệnh sởi trong các trường mầm non huyện củ chi. 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu 3.1: Đối tượng: Thực trạng công tác phòng chống bệnh sởi trong Trường Mầm Non Tây Bắc 3.2: Khách thể: Công tác phòng chống bệnh tật cho trẻ trong trường mầm non 3
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận Nghiên cứu, phân tích và tổng hợp tài liệu về bệnh sởi và cách phòng chống bệnh sởi cho trẻ em làm cơ sở lý luận của đề tài. 4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 4.2.1: Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn BGH, giáo viên trong các trường MN nhằm tìm hiểu về kế hoạch phòng chống bệnh sởi cho trẻ. 4.2.2. Phương pháp điều tra phiếu Anket Dùng hệ thống câu hỏi soạn sẵn đối với GVMN và phụ huynh học sinh để tìm hiểu về kiến thức phòng chống dịch bệnh sởi cho trẻ. 4.2.3. Phương pháp quan sát Quan sát công tác vệ sinh khử khuẩn tại trường nhằm tìm hiểu về công tác phòng chống dịch bệnh sởi tại trường mầm non. 4.3. Phương pháp bổ trợ: 4.3.1. Phương pháp thống kê toán học: Thống kê số liệu thu thập được làm cơ sở cho các đề xuất 4.3.2: Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: Gặp bác sĩ tìm hiểu về bệnh sởi và các biện pháp phòng chống bệnh sởi tại địa phương 5. Phạm vi và thời gian nghiên cứu Vì điều kiện nghiên cứu có hạn nên nghiên cứu này chỉ giới hạn nghiên cứu thực trạng tại trường MN Tây Bắc năm học 2020 – 2021. 4
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY PHẦN B: NỘI DUNG CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm về bệnh sởi: Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm gây dịch lây qua đường hô hấp do vi rút sởi gây nên. Bệnh chủ yếu gặp ở trẻ em 26 tuổi, hay xảy ra vào mùa đông xuân, có thể xuất hiện ở người lớn do chưa được tiêm phòng hoặc đã tiêm phòng nhưng chưa được tiêm đầy đủ. Bệnh có biểu hiện đặc trưng là sốt, viêm long đường hô hấp, viêm kết mạc và phát ban, có thể dẫn đến nhiều biến chứng như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, tiêu chảy.... có thể gây tử vong. 1.1.2. Khái niệm về công tác phòng chống bệnh sởi Là chủ động kiểm soát, khống chế dịch bệnh lây lan trong các trường học và cộng đồng bằng các biện pháp phòng bệnh như: + Tổ chức giám sát, phát hiện sớm trẻ bệnh trong trường học và cộng đồng + Đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh khử khuẩn môi trường + Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về dịch bệnh. + Kiểm soát và hạn chế lây lan tại khu vực có bệnh nhân nhiễm bệnh 1.2. Tình hình chung về dịch bệnh sởi ở trẻ em 1.2.1. Trên thế giới Từ năm 1950 Enders và Peebles nuôi cấy thành công vi rút sởi trên tế bào thận người, thận khỉ, phát hiện ra cơ chế gây độc tế bào và mở hướng sản xuất vắc xin sởi. Năm 1960 vắc xin sởi được tiêm ở Burkina Faso, Upper Volta, Tây á [7]. Năm 1977 1980 chương trình tiêm chủng mở rộng toàn thế giới đã kiểm soát được bệnh sởi rất tốt, làm giảm tỉ lệ tử vong 75% trong giai đoạn từ 2000 đến năm 2013. 5
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Mặc dù vậy, năm 2013, vẫn có 145 700 trường hợp tử vong do sởi trên toàn cầu. Tỉ lệ tiêm chủng cũng gia tăng, năm 2013 tỉ lệ tiêm chủng ít nhất 1 mũi đạt 84% trẻ em trên toàn cầu, tăng so với năm 2000 là 73% [9]. Năm 2014, diễn biến bệnh sởi có xu hướng tăng lên trên nhiều Quốc gia trong khu vực Asean, Châu Á, thậm chí tăng lên cả ở nước Mỹ [10]. Theo báo cáo của WHO đến ngày 30/09/2019, toàn cầu ghi nhận tổng cộng 423.963 trường hợp mắc sởi, tại tất cả các khư vực và vùng lãnh thổ. Các khu vực mắc nhiều nhất trong 9 tháng đầu năm 2019 bao gồm: Châu Phi: 186.010 trường hợp, khu vực Tây Thái Bình Dương 49.369 trường hợp, Châu Âu: 97.572 trường hợp, khu vực Châu Á: 67.604 trường hợp. Châu Mĩ: 6.506 trường hợp. So sánh với năm 2018 số ca mắc sởi toàn cầu tăng gấp 2,45 lần, trong đó khu vực Châu Phi tăng gấp 7,91 lần đặc biệt là Madagascar 84.804 ca, khu vực Thái Bình Dương tăng 2,69 lần, Châu Âu tăng gấp 2 lần đặc biệt là Ukraine 78.659 ca[11] 1.2.2. Tại Việt Nam Trước khi triển khai tiêm 1 liều vắc xin sởi trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, tình hình dịch sởi vẫn diễn biến phức tạp. Số mắc ghi nhận chủ yếu ở 6
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY miền Bắc với tỷ lệ mắc là 137,7/100.000 dân năm 1979 và 125,7/100.000 dân năm 1983, đây là 2 đỉnh của một chu kỳ dịch sởi cách nhau khoảng 34 năm. Việc tiêm vắc xin sởi được bắt đầu đưa vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam từ tháng 10 năm 1985. Các năm sau đó, tỷ lệ mắc bệnh sởi đã giảm xuống từ 112,8/100.000 dân năm 1986 xuống còn 29,8/100.000 dân năm 2010, sau chiến dịch tiêm vắc xin sởi cho trẻ từ 15 tuổi trên toàn quốc cuối năm 2010 tỷ lệ mắc sởi tiếp tục giảm trong các năm 20102012. Theo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương có thống kê báo cáo hàng năm về tỉ lệ trẻ tiêm phòng sởi ít nhất 1 mũi,năm 2013 tỉ lệ trung bình đạt: 85% [10]. Năm 2013 cả nước đã ghi nhận 1.048 trường hợp mắc sởi. Kết quả giám sát sởi 2013 của ngành y tế tại các tỉnh, thành phố cho thấy: Lứa tuổi mắc bệnh: chủ yếu ở trẻ dưới 10 tuổi (75,9%), đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi chiếm trên 60%, Hà Nội trẻ dưới 5 tuổi chiếm 86,7% tổng số trẻ mắc bệnh; Hầu hết các trường hợp mắc bệnh là do chưa được tiêm vắc xin sởi hoặc chưa nhận được đủ số mũi tiêm: Các tỉnh, thành phố có trên 30% số ca mắc chưa được tiêm vắc xin, riêng Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có trên 89% số mắc chưa được tiêm vắc xin sởi [10]. Cuối năm 2013, đầu năm 2014 dịch sởi bùng phát và xảy ra tại 63/63 tỉnh, thành phố, tính đến ngày 09/10/2014 ghi nhận 35.725 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó 5.809 trường hợp mắc sởi xác định, 147 trường hợp tử vong có liên quan đến bệnh sởi. Đối tượng mắc bệnh chủ yếu chưa được tiêm vắc xin sởi hoặc tiêm vắc xin chưa đủ mũi, đặc biệt tại những nơi có tỷ lệ tiêm chủng vắc xin sởi đạt thấp trong những năm trước đây và những vùng có biến động dân cư cao. Sau khi thực hiện tiêm chiến dịch tiêm vét cho trẻ từ 9 tháng đến 2 tuổi và tiêm chống dịch cho trẻ từ 210 tuổi ở các tỉnh, thành phố có nguy cơ mắc sởi cao, về cơ bản dịch sởi đã được khống chế, chỉ còn các trường hợp mắc bệnh rải rác[16]. Tuy vậy theo báo cáo của cục Y Tế dự phòng từ đầu năm 2019 đến nay bệnh sởi có xu hướng gia tăng, cả nước có hơn 27.000.000 người sốt phát ban nghi sởi, trong đó có 4.864 người mắc 7
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY sởi dương tính và 1 người chết. Điều đáng lo ngại là số ca sốt phát ban nghi sởi và dương tính với bệnh sởi ghi nhận tại tất cả 63 tình, thành phố.Các địa phương ghi nhận số ca mắc cao là TPHCM, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương…. Chỉ tính trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua (từ 2/210/2), cả nước ghi nhận 664 trường hợp sốt phát ban nghi sởi rải rác tại các tỉnh, thành phố, chủ yếu ở khu vực miền Bắc và miền Nam, không có trường hợp tử vong.Tính tới tháng 12/2019 TPHCM có số ca sởi tăng 21%, cụ thể tổng số ca sởi nội trú và ngoại trú tính từ thang 11/2019 đến tháng 12/2019 là 169 ca tăng 21% so với tháng trước. Tính từ đầu năm đến ngày 15/12/2019 TPHCM có 6.673 ca sởi tăng 5.459 so với năm 2018.[12] 1.3. Vai trò của nhà trường trong việc chăm sóc sức khỏe, phòng bệnh cho trẻ em,[2],[3],[15] Theo Điểu 9 và Điều 10 tại Thông Tư Liên Tịch số 13/2016/TTLTBYTBGDĐT ngày 12 tháng 05 năm 2016 Quy định về công tác y tế trường học. Vai trò của nhà trường trong việc chăm sóc sức khỏe, phòng bệnh cho trẻ như sau: Thực hiện kiểm tra sức khỏe vào đầu năm học để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe: đo chiều cao, cân nặng đối với trẻ dưới 36 tháng tuổi; đo chiều cao, cân nặng, huyết áp, nhịp tim, thị lực đối với học sinh từ 36 tháng tuổi trở lên. Phối hợp với các cơ sở y tế có đủ điều kiện để tổ chức khám, điều trị theo các chuyên khoa cho học sinh. Tư vấn cho học sinh, giáo viên, cha mẹ hoặc người giám hộ của học sinh về các vấn đề liên quan đến bệnh tật, phát triển thể chất và tinh thần của học sinh; hướng dẫn cho học sinh biết tự chăm sóc sức khỏe; trường hợp trong trường học có học sinh khuyết tật thì tư vấn, hỗ trợ cho học sinh khuyết tật hoà nhập. Hướng dẫn tổ chức bữa ăn học đường bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, đa dạng thực phẩm, phù hợp với đối tượng và lứa tuổi đối với các trường có học sinh nội trú, bán trú. Phối hợp với cơ sở y tế địa phương trong việc tổ chức các chiến dịch tiêm chủng, uống vắc xin phòng bệnh cho học sinh. Thường xuyên kiểm tra, giám sát các điều kiện học tập, vệ sinh trường lớp, an toàn thực phẩm, cung cấp nước uống, xà phòng rửa tay. Chủ động triển 8
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY khai các biện pháp và chế độ vệ sinh phòng, chống dịch theo quy định tại Thông tư số 46/2010/TTBYT và các hướng dẫn khác của cơ quan y tế. Tổ chức truyền thông, giáo dục sức khỏe cho học sinh và cha mẹ hoặc người giám hộ về các biện pháp phòng chống dịch, bệnh truyền nhiễm; phòng chống ngộ độc thực phẩm; dinh dưỡng hợp lý; hoạt động thể lực; phòng chống tác hại của thuốc lá; phòng chống tác hại của rượu, bia; phòng chống bệnh, tật học đường; chăm sóc răng miệng; phòng chống các bệnh về mắt; phòng chống tai nạn thương tích và các chiến dịch truyền thông, giáo dục khác liên quan đến công tác y tế trường học do Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động. Lồng ghép các nội dung giáo dục sức khỏe, phòng chống bệnh tật trong các giờ giảng. Để tăng cường việc chăm sóc sức khỏe và phòng, chống dịch bệnh cho trẻ mầm non UBNN huyện đã đưa ra: Kế hoạch 13103/UBNDYT ngày 18 tháng 10 năm 2018 về việc tăng cường công tác truyền thông phòng dịch tay chân miệng, sởi, sốt xuất huyết trên địa bàn huyện Củ Chi như sau: Thiết lập BCĐ phòng chống dịch bệnh trong trường học Tham gia các lớp tập huấn về công tác phòng chống bệnh Sởi do ngành y tế tổ chức Xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện kế hoạch phòng chống bệnh Sởi trong trường học. Phối hợp với giáo viên thường xuyên theo dõi tình hình ốm đau của trẻ để có hướng giải quyết nhanh chóng và an toàn cho trẻ. Thường xuyên tổ chức kiểm tra công tác bảo đảm VSATTP ở bếp ăn và vệ sinh môi trường, lớp học ở mỗi lớp. Tham mưu, phối hợp với Trạm y tế về công tác phòng chống dịch bệnh Thu thập và xây dựng các bài tuyên truyền phòng chống dịch bệnh Phòng tránh các bệnh thường gặp và theo dõi tiêm chủng cho trẻ 9
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học nuôi dạy trẻ cho cha mẹ trẻ và cộng đồng;Thực hiện phòng bệnh cho trẻ trong nhà trường Tăng cường kiểm soát bệnh truyền nhiễm trong trường học nhằm đảm bảo sức khỏe cho trẻ Tổ chức sàng lọc phát hiện trẻ có biểu hiện bệnh hoặc nghi ngời mắc bệnh để cách ly trẻ ngay. 1.4. Một số kiến thức cơ bản về bệnh sởi [4] 1.4.1. Thế nào là bệnh Sởi Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm gây dịch lây qua đường hô hấp do virus sởi gây nên. Bệnh chủ yếu gặp ở trẻ em từ 26 tuổi, hay xảy ra vào mùa đông xuân, có thể xuất hiện ở người lớn do chưa được tiêm phòng hoặc đã tiêm phòng nhưng chưa được tiêm đầy đủ. Bệnh có biểu hiện đặc trưng là sốt, viêm long đường hô hấp, viêm kết mạc và phát ban, có thể dẫn đến nhiều biến chứng như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, tiêu chảy.... có thể gây tử vong. 1.4.2. Trẻ lứa tuổi nào dễ mắc bệnh sởi Trẻ từ 26 tuổi dễ mắc bệnh sởi 1.4.3. Nguyên nhân gây bệnh 1.4.3.1. Nguyên nhân: Do siêu vi trùng gây nên, còn gọi là siêu vi sởi thuộc nhóm RNA Paramyxovirus genus, Morbillivirus chỉ gây biểu hiện phát ban ở người và khỉ 1.4.3.2. Đường lây: Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp do các chất tiết ở họng trẻ chưa virus sởi bắn ra ngoài không khí khi trẻ nói chuyện, hắt hơi, ho… 10
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Người bị nhiễm virut sởi có thể lây cho người khác khoảng 910 ngày sau khi tiếp xúc, đôi khi có thể sớm hơn khoảng 7 ngày và kéo dài đến 5 ngày sau khi phát ban. Đây là thời gian cần chú ý để cách ly trẻ bị bệnh để tránh lây lan cho các trẻ khác. Virus sởi có tính đề kháng cao, chúng không bị tiêu diệt ở nhiệt độ 560C trong 30 phút trong nhiều ngày và 220C trong 1 tuần. Virus sởi chỉ bị tiêu diệt bởi tia cực tím (UV), Formalin 1/4.000 trong 4 ngày ở nhiệt độ 370C, PH acide và chất khử khuẩn. 1.4.4. Triệu chứng và biến chứng của bệnh[4] 1.4.4.1. Triệu chứng của bệnh Thời kì ủ bệnh Từ 721 ngày, trung bình là 1012 ngày.Trong thời kì này thường không có triệu chứng lâm sàng rõ rệt, nếu có chỉ sốt nhẹ. Thời kì khởi phát Kéo dài 45 ngày và là thời kì lây nhất trong các bệnh sốt phát ban. Người bệnh sốt cao, viêm long đường hô hấp trên và viêm kết mạc, đôi khi có viêm thanh quản cấp, có thể thấy hạt Koplik là các hạt nhỏ có kích thước 0,51 mm màu trắng/xám có quầng ban đỏ nổi gồ lên trên bề mặt niêm mạc má (phía trong miệng, ngang răng hàm trên).Các biểu hiện chính: Sốt: Thường thay đổi, có thể sốt nhẹ (38 – 38 0C) hoặc sốt cao (39 – 400C) kèm theo trẻ mệt mỏi, quấy khóc, biếng ăn, ít ngủ. Viêm long: Là triệu chứng phổ biến nhất trung thành nhất, gần như không bao giờ thiếu trong bệnh sởi .Viêm long có thể xảy ra sớm vào những giờ phút đầu tiên của bệnh sởi. 11
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY + Viêm long ở mắt: Gây chảy nước mắt, sợ ánh sáng, nhiều ghèn, kết mạc mắt đỏ, giác mạc và mí mắt sưng vù( dấu hiệu Brownlee). + Viêm long ở niêm mạc hô hấp: Gây sổ mũi, hắt hơi, ho có đàm, khàn giọng và khó thở. + Viêm long đường tiêu hóa: Gây tiêu chảy, phân lỏng, số lượng ít Khám họng: Niêm mạc họng đỏ, có dấu hiệu Koplik(+) xuất hiện trong niêm mạc má ngang với răng hàm, có những chấm trắng 1mm giống như hạt cát trên niêm mạc má màu đỏ xung huyết và biến mất nhanh trong vòng 1218 giờ sau khi xuất hiện. Hình ảnh thời kì khởi phát của bệnh sởi Thời kì toàn phát Kéo dài 25 ngày. Thường sau khi sốt cao 34 ngày người bệnh bắt đầu phát ban, ban hồng dát sẩn, khi căng da thì ban biến mất, xuất hiện từ sau tai, sau gáy, trán, mặt, cổ dần lan đến thân mình và tứ chi, cả ở lòng bàn tay và gan bàn chân. Khi ban mọc hết toàn thân thì thân nhiệt giảm dần. Phát ban đặc dấu hiệu ngoài da: Từ đầu tới chân, từ trên xuống dưới. 12
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Phát ban xuất hiện đầu tiên sau tai, lan dần ra hai bên má, mặt, cổ, ngực, bụng và ở chi trên sau 24 giờ lan ra sau lưng, hông và chi dưới. Trong vòng 23 ngày ban lan toàn thân, ban thường có màu hồng nhạt, ấn vào biến mất, ban có khuynh hướng kết dính lại, nhưng lúc nào cũng có một khoảng da lành không bị tổn thương xen kẽ với các vùng phát ban. Sốt giảm hoặc hết, nếu sốt thì cần theo dõi biến chứng. Hình ảnh thời kì toàn phát của bệnh sởi Thời kì phục hồi Sau thời gian phát ban toàn thân, ban nhạt màu dần rồi sang màu xám, bong vảy phấn sẫm màu, để lại vết thâm vằn da hổ và biến mất theo thứ tự như khi xuất hiện những vết này nhạt dần khoảng 710 ngày hết. Nếu không xuất hiện biến chứng thì bệnh tự khỏi. Có thể có ho kéo dài 12 tuần sau khi hết ban. Thể không điển hình:Biểu hiện lâm sàng có thể sốt nhẹ thoáng qua, viêm long nhẹ và phát ban ít, toàn trạng tốt. Thể này dễ bị bỏ qua, dẫn đến lây lan bệnh mà không biết. Người bệnh cũng có thể sốt cao liên tục, phát ban không điển hình, phù nề tứ chi, đau mỏi toàn thân, thường có viêm phổi nặng kèm theo. Trẻ ăn uống khá hơn, tổng trạng phục hồi lại dần dần. 13
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Thông thường ho là dấu hiệu biến mất sau cùng Sởi có miễn dịch bền vững gần như là suốt đời. 1.4.4.2: Biến chứng của bệnh: Viêm phổi: Đây là biến chứng thường gặp nhất Viêm tai giữa: Biến chứng có thể xảy ra ở thời kì phát ban hay phục hồi Viêm thanh quản Viêm não – viêm màng não: Đây là biến chứng hiếm gặp nhưng trầm trọng do tỉ lệ tử vong cao 10% và gây di chứng thần kinh. Một số biến chứng khác như: + Mắt: Gây viêm màng tiếp hợp, thiếu vitamin A gây mù mắt + Miệng: Cam tẩu mã là một tình trạng nhiễm trùng răng miệng và hoại tử các tổ chức môi, miệng,niêm mạc má. + Viêm ruột kéo dài dẫn đến tình trạng tiêu chảy liên tục + Suy dinh dưỡng: Do chế độ ăn kiêng cữ 1.4.5: Điều trị[4] Hiện nay bệnh sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, điều trị chỉ nhằm giải quyết các triệu chứng bất lợi của bệnh, để giúp bệnh nhi tự phục hồi lại. Nguyên tắc điều trị: Không có điều trị đặc hiệu, chủ yếu là điều trị hỗ trợ Người bệnh mắc sởi cần được cách ly. Phát hiện và điều trị sớm biến chứng. Không sử dụng corticoid khi chưa loại trừ sởi 14
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY 1.4.5.1: Dinh dưỡng và vệ sinh Không kiêng cữ, cho trẻ sử dụng các loại thực phẩm nhiều chất dinh dưỡng và dễ tiêu hóa Dùng thêm vitamin A để tránh loét giác mạc, mù mắt. Vệ sinh răng miệng, da, mắt sạch sẽ cho trẻ, dùng thêm thuốc nhỏ mắt cho trẻ 1.4.5.2: Điệu trị biến chứng Hạ nhiệt: + Áp dụng các biện pháp hạ nhiệt vật lý như lau nước ấm, chườm mát. + Dùng thuốc hạ sốt paracetamol khi sốt cao. + Bồi phụ nước, điện giải qua đường uống. Chỉ truyền dịch duy trì khi người bệnh nôn nhiều, có nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải. Giảm ho theo chỉ định của thầy thuốc: + Tránh dùng Corticoide dễ gây ban xuất huyết + Dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ Bổ sung vitamin A: + Trẻ dưới 6 tháng: uống 50.000 đơn vị/ngày x 2 ngày liên tiếp. + Trẻ 6 12 tháng: uống 100.000 đơn vị/ngày x 2 ngày liên tiếp. + Trẻ trên 12 tháng và người lớn: uống 200.000 đơn vị/ngày x 2 ngày liên tiếp. Trường hợp có biểu hiện thiếu vitamin A: lặp lại liều trên sau 4 6 tuần Điều trị các biến chứng: + Nên đưa trẻ đi khám và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ 1.4.5.3. Các biện pháp phòng bệnh 15
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Phòng bệnh chủ động bằng vắc xin. Thực hiện tiêm chủng 2 mũi vắc xin cho trẻ em trong độ tuổi tiêm chủng theo quy định của dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia (mũi đầu tiên bắt buộc tiêm lúc 9 tháng tuổi) Tiêm vắc xin phòng sởi cho các đối tượng khác theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn. Cách ly người bệnh và vệ sinh cá nhân Người bệnh sởi phải được cách ly tại nhà hoặc tại cơ sở điều trị theo nguyên tắc cách ly đối với bệnh lây truyền qua đường hô hấp. + Sử dụng khẩu trang cho người bệnh, người chăm sóc, tiếp xúc gần và nhân viên y tế. + Thời gian cách ly từ lúc nghi mắc sởi cho đến ít nhất 4 ngày sau khi bắt đầu phát ban. + Tăng cường vệ sinh cá nhân, sát trùng mũi họng, giữ ấm cơ thể, nâng cao thể trạng để tăng sức đề kháng. 1.5. Các biện pháp phòng chống bệnh sởi cho trẻ trong các trường MN 1.5.1. Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ Cho trẻ ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng nhất là các thực phẩm giàu protid, viatamin A và carotene. Tuyên truyền cho phụ huynh một số kiến thức khoa học về chăm sóc nuôi dưỡng trẻ: Nuôi con bằng sữa mẹ, tiêm chủng đầy đủ để phòng bệnh cho trẻ… 1.5.2. Tăng cường công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ Khám sức khỏe định kì cho trẻ 2l/năm, theo dõi tiêm chủng cho trẻ theo lịch tiêm chủng mở rộng của Bộ Y Tế: 16
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Hình ảnh: Lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ Phát hiện sớm và cách ly trẻ bệnh. Phòng tránh các bệnh thường gặp và theo dõi tiêm chủng cho trẻ Đảm bảo vệ sinh trường lớp: Thông thoáng phòng học, diệt muỗi, lăng quăng, vệ sinh đồ dùng đồ chơi bằng các chất tẩy rửa như JAVEN,CLORAMIN B... Cách pha chất tẩy rửa: JAVEN VÀ CLORAMIN B như sau: 17
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Pha nồng độ Clo CLORAMIN B 25% JAVEN 5% hoạt tính (Loại 1 gói/20g) Loại chai 1/lít KHI KHÔNG CÓ VỆ SINH HÀNG NGÀY: pha VỆ SINH HÀNG CA BỆNH ½ muỗng cà phê bột chloramin NGÀY: theo hướng B trong 1 lít nước dẫn pha khử trùng trên KHỬ TRÙNG MỖI TUẦN 1 nhãn chai, để lau chùi LẦN: pha 1 muỗng cà phê bột nền nhà, các bề mặt hàng chloramin B trong 1 lít ngày nước (gấp đôi lượng KHỬ TRÙNG MỖI chloramin trong vệ sinh hàng TUẦN 1 LẦN: pha gấp ngày) đôi lượng javel trong vệ sinh hàng ngày trong cùng một lượng nước KHI CÓ CA BỆNH KHỬ TRÙNG MỖI NGÀY: KHỬ TRÙNG MỖI pha 5 muỗng cà phê cloramin NGÀY: pha gấp 10 lần B trong 1 lít nước lượng javel theo hướng dẫn pha trên nhãn chai với cùng một lượng nước, để ngâm rửa đồ chơi, lau chùi các Hướng dẫn sử dụng bột cloramin b 25% và nước javel 5% khử khuẩn bề mặt các đồ dùng, đồ chơi, vật dụng và môi trường: 18
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Khử khuẩn đồ chơi và vật dụng: + Rửa sạch đồ chơi trước khi ngâm dung dịch khử khuẩn + Ngâm dung dịch khử khuẩn 1020p + Rửa lại bằng nước sạch sau đó phơi hoặc sấy khô Lau chùi bề mặt: + Chuẩn bị 2 xô.1 xô chứa dung dịch khử trùng, 1 xô chứa nước để xả khăn bẩn. Sử dụng tối thiểu là 2 khăn lau: B1: Làm sạch bề mặt B2: Nhúng khăn ướt đẫm trong dung dịch khử khuẩn B3: Lau các bề mặt B4: Xả sạch khi khăn bẩn hoặc khô B5: Nhúng khăn lại vào dung dịch khử trùng và lau tiếp B6: Lau lại bằng nước sạch hoặc sấy khô bề mặt. Đảm bảo vệ sinh thân thể cho trẻ Phối hợp với giáo viên thường xuyên theo dõi tình hình sức khỏe của trẻ để phát hiện sớm và cách ly trẻ kịp thời. Thường xuyên tổ chức kiểm tra công tác bảo đảm VSATTP ở bếp ăn và vệ sinh môi trường, lớp học ở mỗi lớp. Lên kế hoạch và triển khai thực hiện kế hoạch phòng chống bệnh sởi trong trường học. 1.5.3. Tăng cường tuyên truyền phòng chống bệnh sởi cho trẻ Đối với GVMN: Tham gia các lớp tập huấn về công tác phòng chống bệnh sởi do ngành y tế tổ chức Thu thập và xây dựng các bài tuyên truyền phòng chống dịch bệnh sởi cho phụ huynh và giáo viên 19
- Thực trạng phòng chống dịch bệnh sởi tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi SVTH: ĐINH THỊ HƯƠNG-TRẦN THỊ THANH THỦY Tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học về phòng chống dịch bệnh sởi cho cha mẹ trẻ và cộng đồng. Đối với PHHS: Theo dõi sức khỏe của trẻ, phối hợp với giáo viên và nhà trường trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ Tìm hiểu các biện pháp phòng, chống bệnh sởi và cho trẻ đi tiêm phòng sởi theo lịch tiêm chủng mở rộng của Bộ Y Tế. Các hình thức tuyên truyền: Qua bảng hoạt động của trường và bảng tin lớp Qua các phương tiện thông tin đại chúng: Loa phát thanh Qua zalo trường, lớp, qua các cuộc họp phụ huynh Qua các buổi tư vấn của bác sỹ hoặc qua các hình thức khác… CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG BỆNH SỞI CHO TRẺ Ở TRƯỜNG MN TÂY BẮC 2.1. Vài nét điều tra Đầu năm 2019 tôi được phân công về công tác tại Trường MN Tây Bắc huyện Củ Chi, trường tọa lạc trong khu công nghiệp Tây Bắc với diện tích 3000m2 có 9 lớp học, 30 CBCNV và 300 trẻ từ 17 tháng tuổi đến 6 tuổi, mỗi lớp trung bình khoảng 33 cháu. Thuận lợi: Trường có khuôn viên rộng rãi thoáng mát, hệ thống nước sạch đầy đủ, CSVC khang trang, có phòng y tế sạch sẽ, tủ thuốc được trang bị đầy đủ, nhân viên y tế tốt nghiệp trung cấp y rất nhiệt tình và có ba năm kinh nghiệm làm việc trong trường mầm non 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Tiểu luận cuối khóa: Công tác phòng chống bạo lực học đường ở trường tiểu học Lê Hồng Phong huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu năm học 2014-2015
26 p | 580 | 70
-
Tiểu luận cuối khóa: Phòng chống bạo lực học đường ở trường THCS Lý Tự Trọng thành phố Trà Vinh - tỉnh Trà Vinh
28 p | 649 | 54
-
Báo cáo khoa học: Đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành về phòng, chống HIV/AIDS của người dân 15 - 49 tuổi tại tỉnh Thừa Thiên Huế
6 p | 355 | 43
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng công tác quản lý việc phòng chống bệnh béo phì cho trẻ ở các trường mầm non tại quận Bình Tân thành phố Hồ Chí Minh
141 p | 121 | 19
-
Luận án Tiến sĩ Y học: Thực trạng mắc các bệnh nhiễm trùng đường sinh dục dưới ở phụ nữ bán dâm tại Trung tâm Chữa bệnh-Giáo dục-Lao động Xã hội số II Hà Nội và đánh giá hiệu quả can thiệp
191 p | 116 | 16
-
Nghiên cứu khoa học: Thực trạng ngộ độc thực phẩm từ năm 2010 đến năm 2012 tại tỉnh Phú Yên
19 p | 155 | 16
-
Báo cáo kết quả nghiên cứu đề tài cấp cơ sở: Thực trạng nhân lực và nhu cầu đào tạo cho cán bộ đang công tác trong hệ thống phòng, chống HIV/AIDS tại 10 tỉnh
49 p | 105 | 12
-
Luận văn Thạc sĩ Kỹ thuật cơ sở hạ tầng: Nghiên cứu đề xuất giải pháp kỹ thuật phòng chống thất thoát của hệ thống cấp nước thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai
78 p | 30 | 10
-
Báo cáo kết quả nghiên cứu đề tài cấp cơ sở: Thực trạng thực hiện đề án vị trí việc làm tại các trung tâm phòng, chống HIV/AIDS năm 2013 và một số yếu tố liên quan
55 p | 97 | 10
-
Luận án Tiến sĩ Y học: Thực trạng nguy cơ mắc bệnh dại ở người làm nghề giết mổ chó và hiệu quả can thiệp tại một số quận huyện của thành phố Hà Nội, 2016-2018
173 p | 36 | 9
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phòng, chống rửa tiền qua hệ thống ngân hàng Việt Nam
87 p | 34 | 7
-
Luận án Tiến sĩ Lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật: Thực hiện pháp luật về phòng, chống buôn lậu trên địa bàn các tỉnh, thành phố Vùng duyên hải Bắc Bộ Việt Nam
193 p | 12 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức thuộc Tổng cục Phòng, chống thiên tai – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
108 p | 39 | 6
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật phòng chống và khắc phục ô nhiễm nước, qua thực tiễn tại Quảng Bình
24 p | 74 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phòng, chống vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội họ tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn
120 p | 17 | 5
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức Tổng cục Phòng chống thiên tai – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
23 p | 30 | 3
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Hoàn thiện cơ chế tài chính trong phòng chống ma túy của lực lượng công an Việt Nam
17 p | 37 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn