Đồng chí Phạm Văn Đồng cho rằng: Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc là khúc ca của những người thất thế nhưng vẫn hiên ngang. Hãy phân tích và chứng minh ý kiến trên?

Đề bài: Đồng chí Phạm Văn Đồng cho rằng: Văn tế  nghĩa sĩ Cần Giuộc là khúc ca  <br /> của những người thất thế  nhưng vẫn hiên ngang. Hãy phân tích và chứng minh ý  <br /> kiến trên<br /> Bài làm:<br /> Nguyễn Đình Chiểu được biết đến không chỉ là một nhà Nho tiết tháo mà còn là một nhà <br /> thơ  với tinh thần yêu nước nồng nàn. Bởi vậy, đau đớn trước cảnh các nghĩa sĩ hi sinh  <br /> thân mình vì đất nước, nhà thơ đã sáng tác "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" để bày tỏ nỗi xót  <br /> thương với họ. Nhận xét về  tác phẩm, đồng chí Phạm Văn Đồng cho rằng: Bài thơ  là  <br /> khúc ca của những người thất thế nhưng vẫn hiên ngang.<br /> Văn tế  nghĩa sĩ Cần Giuộc được sáng tác trong hoàn cảnh vô cùng đau thương. Cuộc <br /> kháng chiến chống Pháp bùng nổ, đêm rằm tháng 11 năm Tân Dậu, nhiều người nông dân  <br /> đã tập kích đồn giặc  ở  Cần Giuộc. Cuộc khởi nghĩa đã giết được một tên quan hai của <br /> Pháp và chi viện nhưng lại bị dập tắt đẫm máu khiến cho 20 nghĩa sĩ hi sinh. Bài văn tế <br /> được đọc trong buổi lễ truy điệu những người nghĩa sĩ, khiến ai ai cũng không khỏi cảm  <br /> thấy xót xa.<br /> Trước tiên,  ở  những người nghĩa sĩ  ấy người đọc thấy được tượng đài sừng sững hiên <br /> ngang của tinh thần quả cảm không ngờ. Họ  vốn xuất thân là những người nông dân áo  <br /> vải và hoàn toàn xa lạ với công việc của người lính:<br /> "Cui cút làm ăn, toan lo nghèo khó<br /> Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung; chỉ biết ruộng trâu,ở trong làng bộ".<br /> Vậy mà, khi nghe tiếng "súng giặc đất rền", họ căm thù chúng sâu sắc "trông tin quan như <br /> trời hạn trông mưa", "ghét thói mọi như  nhà nông ghét cỏ".  Ẩn dưới cách nói khẩu ngữ <br /> của người nông dân  ấy là nhận thức sâu sắc về  chủ  quyền dân tộc, để  rồi họ  lâm trận <br /> với manh áo vải làm đồng còn lấm lem bùn đất: "Ngoài cật có một manh áo vải", "trong  <br /> tay cầm một ngọn tầm vông". Đối lập với những trang thiết bị hiện đại, quân lính chuyên  <br /> nghiệp của kẻ thù là võ trang thô sơ, sơ sài của những người nghĩa sĩ. Họ  ra trận chỉ  có  <br /> tấm lòng và tinh thần dũng cảm vô song, nhưng họ chiến đấu bằng tất cả những gì họ có <br /> với khí thế ngùn ngụt: "Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia;  <br /> gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ", "Chi nhọc quan  <br /> quản gióng trống kì, trống giục, đạp rào lướt tới, coi giặc cũng như  không; nào sợ thằng <br /> Tây bắn đạn nhỏ  đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như  chẳng có". Những động từ <br /> mạnh như "đạp rào lướt tới", "xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có", "kẻ đâm ngang,  <br /> người chém ngược" đã miêu tả sự quyết liệt , dữ dội của trận đấu cùng với những hành <br /> động quyết đoán của nghĩa sĩ Cần Giuộc. Kết quả là, họ  đã làm nên chiến thắng to lớn,  <br /> uy hiếp khiến kẻ thù lo sợ: "mã tà ma ní hồn kinh, bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu sắt  <br /> tàu đồng súng nổ".<br /> Qua ngòi bút của Nguyễn Đình Chiểu, người nông dân được ca ngợi với những chiến  <br /> công hiển hách, nhưng nhà thơ cũng không thể tránh được cảm xúc đau lòng: "Đoái sông  <br /> Cần Giuộc: Cỏ cây mấy dặm sầu giăng; Nhìn chợ Trường Bình già trẻ hai hàng lụy nhỏ". <br /> Nỗi xót xa ấy càng tăng thêm gấp bội với nỗi bất hạnh của những gia đình đang đánh mất <br /> trụ cột duy nhất: "Đau đớn bấy! Mẹ già ngồi khóc trẻ, ngọn đèn khuya leo lét trong lều;  <br /> não nùng thay! Vợ yếu chạy tìm chồng, cơn bóng xế dật dờ trước ngõ".<br /> Càng thấm thía nghịch cảnh éo le của những người nghĩa sĩ bao nhiêu, Nguyễn Đình  <br /> Chiểu lại càng đề cao, ca ngợi công lao của họ, để rồi hình tượng người nghĩa sĩ hiện lên  <br /> vĩnh viễn hóa, bất tử hóa. Họ hiên ngang không chỉ trong chiến đấu, mà ngay cả khi thất  <br /> thế,  ở  họ  ta vẫn thấy tầm vóc hùng hũng, lớn lao: "Thà thác mà đặng câu địch khái, về <br /> theo tổ phụ cũng vinh; hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ", "Sống đánh <br /> giặc, thác cũng đánh giặc, linh hồn theo giúp cơ bình, muôn kiếp nguyện được trả thù kia;  <br /> sống thờ  vua, thác cũng thờ  vua, lời dụ dạy đã rành rành, một chữ  ấm đủ  đền công đó".  <br /> Vẻ đẹp bi tráng với lí tưởng và lòng trung hiếu của những người nông dân áo vải ấy đã, <br /> đang và sẽ trường tồn mãi mãi với thời gian, như một chân lí không thể thay đổi. Bài thơ <br /> vì thế đau thương nhưng cũng trở nên hào hùng hơn bao giờ hết. <br /> Thật vậy, lời nhận xét của đồng chí Phạm văn Đồng về  những người nghĩa sĩ quả  thực <br /> rất chính xác. Tuy rằng cuộc chiến của họ  bị  dập tắt nhưng vượt lên tất cả, vẻ  hiên <br /> ngang oai hùng của họ sẽ luôn sống mãi với thời gian. Tượng đài bi tráng ấy sẽ vĩnh viễn <br /> hóa, bất tử hóa cùng với nhân dân, dân tộc.<br />  <br />  <br />