intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Dự báo nhu cầu sản phẩm trên thị trường tiêu dùng

Chia sẻ: Tieng Tran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST
Báo xấu
250
lượt xem 33
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dự báo nhu cầu : Dự kiến, đánh giá nhu cầu trong tương lai của các sản phẩm, giúp Dn xác định được chủng loại, số lượng sản phẩm cần sản xuất và hoạchự báo nhu cầu : Dự kiến, đánh giá nhu cầu trong tương lai của các sản phẩm, giúp Dn xác định được chủng loại, số lượng sản phẩm cần sản xuất và hoạch

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Dự báo nhu cầu sản phẩm trên thị trường tiêu dùng

  1. QU N TR S N XU T & D CH V D BÁO NHU C U S N PH M TS. NGUY N VĂN MINH 098 311 8969, nguyenvm2002@yahoo.com Hà N i, 2008 CHƯƠNG II D BÁO NHU C U S N PH M N i dung chính M t s khái ni m cơ b n Các phương pháp d báo ñ nh tính Các phương pháp d báo ñ nh lư ng Sai s c a d báo S d ng k t qu d báo © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 2 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.1. D báo là gì? - D báo là d tính và báo trư c các s ki n s di n ra trong tương lai m t cách có cơ s . - Th nào là có cơ s ? Cơ s : kinh nghi m; k t qu phân tích, suy di n khoa h c, s li u trong quá kh , ý ki n ch quan. • Vì sao l i nói d báo v a là khoa h c v a là ngh thu t? - Th nào là d báo nhu c u s n ph m? - ðó là d ki n, ñánh giá nhu c u trong tương lai c a các s n ph m, giúp DN xác ñ nh ñư c ch ng lo i, s lư ng s n ph m c n s n xu t. - ðây cũng là cơ s giúp doanh quy t ñ nh quy mô và chu n b ngu n l c c n thi t. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 3 Hà n i, 2006-2008. 1
  2. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.1. D báo là gì? Lưu ý: - D báo là công c không th thi u trong hành trang c a ngư i qu n tr - T t c các d b o dù hoàn h o t i ñâu cũng có h n ch và ch mang tính tương ñ i - ð có m t d báo t t ít nh t c n h i ñ ba y u t : con ngư i, th i gian và tài chính. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 4 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.2. ð c ñi m chung c a d báo - Khi ti n hành d báo c n gi thi t: h th ng các y u t nh hư ng ñ n giá tr c a ñ i lư ng d báo trong quá kh s ti p t c cho nh hư ng trong tương lai. - Ví d :tiêu dùng tăng vào d p l , T t… - Không có m t d báo nào hoàn h o 100% - D báo d a trên di n ñ i tư ng kh o sát càng r ng, càng ña d ng thì càng có nhi u kh năng cho k t qu chính xác hơn - Ví d : D báo v giá xăng d u trong th i gian t i - ð chính xác c a d báo t l ngh ch v i kho ng th i gian d báo. - D báo ng n h n thư ng chính xác hơn d báo trung và dài h n. Vì sao? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 5 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.3. Phân lo i d báo - D báo kinh t - Thư ng là d báo chung v tình hình phát tri n kinh t c a m t ch th (DN, vùng, qu c gia, khu v c hay kinh t th gi i) - Do các cơ quan nghiên c u, vi n, trư ng ðH có uy tín th c hi n - D báo k thu t công ngh - D báo ñ c p ñ n m c ñ phát tri n c a khoa h c công ngh trong tương lai. - Lo i d báo này ñ c bi t quan tr ng v i các ngành có hàm lư ng k thu t cao như: năng lư ng nguyên t , vũ tr , ñi n t , nhiên li u… - Câu h i: theo b n công ngh nào là công ngh c a tương lai? - D báo nhu c u - D ki n, ñánh giá nhu c u trong tương lai c a các s n ph m, giúp Dn xác ñ nh ñư c ch ng lo i, s lư ng s n ph m c n s n xu t và ho ch ñ nh ngu n l c c n thi t ñ ñáp ng © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 6 Hà n i, 2006-2008. 2
  3. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.4. Các bư c c a quá trình hình thành d báo Bư c 1. Xác ñ nh m c ñích Bư c 2. Xác ñ nh kho ng th i gian d báo Bư c 3. Ch n phương pháp d báo Bư c 4. Thu th p và phân tích d li u Bư c 5. Ti n hành d báo Bư c 6. Ki m ch ng k t qu và rút kinh nghi m. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 7 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M I. M T S KHÁI NI M CƠ B N V D BÁO 1.5. Các phương pháp d báo cơ b n - Phương pháp ñ nh tính D báo d a trên ý ki n c a ch quan c a các ch th ñư c kh o sat như: gi i qu n lý, b ph n bán hàng, khách hàng ho c c a các chuyên gia - Phương pháp ñ nh lư ng D báo d a trên s li u th ng kê trong quá kh v is h tr c a các mô hình toán h c. - Phương pháp k ch b n - Phương pháp qui lu t ti n hóa © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 8 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.1. L y ý ki n ban qu n lý N i dung: o D báo v nhu c u SP ñư c xây d ng d a trên ý ki n d báo c a cán b qu n lý các phòng, ban ch c năng c a DN. Ưu ñi m: S d ng t i ña trí tu và kinh nghi m c a cán b tr c ti p ho t ñ ng trên thương trư ng. Như c ñi m: nh hư ng qu n ñi m c a ngư i có th l c. Vi c gi i h n trách nhi m d báo trong m t nhóm ngư i d làm n y sinh tư tư ng l i, trì tr . © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 9 Hà n i, 2006-2008. 3
  4. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.2. L y ý ki n b ph n bán hàng N i dung: Nhân viên bán hàng s ñưa ra d tính v s lư ng hàng bán trong tương lai lĩnh v c mình ph trách. Nhà qu n lý có nhi m v th m ñ nh, phân tích, t ng h p ñ ñưa ra m t d báo chung chính th c c a DN. Ưu ñi m: Phát huy ñư c ưu th c a nhân viên bán hàng. Như c ñi m: Nhân viên bán hàng thư ng hay nh m l n trong xác ñ nh: nhu c u t nhiên (need) – nhu c u (requirement) – nhu c u có kh năng thanh toán (demand) K t qu ph thu c vào ñánh giá ch quan c a ngư i bán hàng. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 10 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.3. ði u tra khách hàng N i dung: ði u tra ý ki n khách hàng ñ ñưa ra d báo v nhu c u s n ph m. Cách làm: phi u ñi u tra, ph ng v n… Ưu ñi m: Hi u rõ thêm yêu c u c a khách hàng ñ hoàn thi n s n ph m. Như c ñi m: Ch t lư ng d báo ph thu c nhi u vào trình ñ chuyên nghi p c a ngư i ñi u tra; Hi u ng ñám ñông. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 11 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.4. Phương pháp Delphi N i dung D báo ñư c xây d ng trên ý ki n c a các chuyên gia trong ho c ngoài doanh nghi p. Thành ph n tham gia th c hi n: Nh ng ngư i ra quy t ñ nh; Các chuyên gia ñ xin ý ki n; Các nhân viên ñi u ph i. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 12 Hà n i, 2006-2008. 4
  5. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.4. Phương pháp Delphi Các bư c th c hi n: 1. Thành l p ban ra quy t ñ nh và nhóm ñi u ph i viên 2. Xác ñ nh m c ñích, nhi m v , ph m vi và th i gian d báo 3. Ch n chuyên gia ñ xin ý ki n 4. Xây d ng b n câu h i ñi u tra, g i chuyên gia (l n 1) 5. Nh n, phân tích, t ng h p câu tr l i 6. Vi t l i b n câu h i cho phù h p hơn, g i chuyên gia (l n 2) 7. Ti p t c nh n - t ng h p – phân tích – làm m i -g i 8. Th c hi n các bư c 6-7 và ch d ng l i khi k t qu d báo tho mãn yêu c u và m c ñích ñ ra. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 13 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M II. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH TÍNH 2.4. Phương pháp Delphi - Ưu ñi m: - Khách quan hơn, tránh ñư c m i quan h tr c ti p gi a các cá nhân - ð c bi t hi u qu trong lĩnh v c d báo công ngh . (Vì sao?) - Như c ñi m: - ðòi h i trình ñ t ng h p r t cao - N i dung các câu h i có th ñư c hi u theo nhi u nghĩa khác nhau -> n i dung tr l i không t p trung - Thành ph n các chuyên gia d thay ñ i vì th i gian ti n hành thư ng không dư i 1 năm - Vi c n danh ngư i tr l i có th làm gi m ñ tin c y và trách nhi m c a ngư i ñưa ra ý ki n. Phương pháp Delphil l n ñ u tiên ñư c t p ñoàn Rand (M ) ng d ng năm 1948 khi h mu n d báo v kh năng M b t n công b ng vũ khí h t nhân. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 14 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M III. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH LƯ NG - D a trên các s li u th ng kê trong quá kh v i s h tr c a các mô hình toán h c ñ ti n hành d báo. - Hai mô hình toán thông d ng nh t thư ng dùng trong d báo là: d báo theo chu i th i gian và hàm nhân qu . 3.1. D báo d a trên d li u theo chu i th i gian 3.1.1. Khái quát chung - Chu i d li u theo th i gian (chu i th i gian) là t p h p các d li u trong quá kh ñư c s p x p theo trình t trong m t kho ng th i gian xác ñ nh (gi , ngày, tu n, tháng hay năm). - Chu i d li u ki u này r t ña d ng. Hãy cho ví d . - (vd.: s li u v nhu c u s n ph m, doanh thu, l i nhu n, chi phí, năng su t hay ch s tiêu dùng…). © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 15 Hà n i, 2006-2008. 5
  6. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M - M ts tính ch t c a chu i th i gian: - Tính xu hư ng (trend); - Tính th i v (seasonality); - Tính chu kỳ (cycles); - Nh ng bi n ñ ng ng u nhiên (random variation). © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 16 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M M ts tính ch t c a chu i th i gian ? ? ? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 17 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.2. Dòng yêu c u - chu i d li u cơ b n ñ d báo nhu c u s n ph m - Khái ni m: - Dòng yêu c u là dòng bi u di n s lư ng c u theo th i gian. Hay nói cách khác là chu i th i gian c a s lư ng c u. - S lư ng c u ñư c hi u là s lư ng nhu c u có kh năng thanh toán c a khách hàng. - Gi thi t: s lư ng SP tiêu th ñư c = s lư ng c u. - M c cơ s c a dòng yêu c u: - Là giá tr trung bình c a s lư ng c u trong kho ng th i gian kh o sát. - Ví d : - S lư ng s n ph m tiêu thu c a công ty Nh t Vi t trong 6 tháng cu i năm 2005 là: 100, 120, 150, 105, 110, 180. - M c cơ s c a dòng yêu c u? (127.5 sp). © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 18 Hà n i, 2006-2008. 6
  7. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.2. Dòng yêu c u - chu i d li u cơ b n ñ d báo nhu c u s n ph m - M t s tính ch t c a dòng yêu c u: - Tính xu hư ng: Th hi n qua s thay ñ i m c c s (MCS) c a dòng yêu c u (DYC): - MCS tăng theo t -> DYC có xu hư ng tăng; - MCS gi m theo t -> DYC có xu hư ng gi m. - Tính th i v : Th hi n s thay ñ i c a s lư ng c u trong kho ng t ng n và có tính l p ñi l p l i. - Ch s th i v c a dòng yêu c u: là t s gi a m c yêu c u th c t c a m t kỳ nào ñó so v i MCS. - Ví d : Yêu c u v SP trong năm 2005 c a Nh t Vi t là 1200sp. Trong ñó yêu c u c a tháng 3 là 300. Ch s th i v ? - CSTV=YCT3/MCS= 300/100=3 © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 19 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.2. Dòng yêu c u - chu i d li u cơ b n ñ d báo nhu c u s n ph m - M t s tính ch t c a dòng yêu c u: - Tính chu kỳ: Th hi n s thay ñ i c a s lư ng c u trong kho ng t ñ dài (thư ng trên 1 năm) có ñ th d ng hình sóng vàl p ñi l p l i. - Tính chu kỳ thư ng g n li n v i nh ng thay ñ i trong chính sách kinh t , chính tr , khoa h c k thu t. - S bi n ñ ng ng u nhiên: - Là s bi n ñ ng c a DYC do nh ng y u t ng u nhiên gây ra -> nguyên nhân chính d n ñ n sai s trong d báo. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 20 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.3. Phương pháp d báo gi n ñơn • Ví d : N u s lư ng nhu c u tu n trư c là 50 sp, thì phương pháp gi n ñơn s d báo lư ng c u tu n này cũng s là 50. • N i dung: D báo nhu c u kỳ ti p theo (t) s b ng chính nhu c u c a kỳ trư c ñó (t-1). Công th c: Ft = Dt-1 (2-1) Trong ñó: Ft - m c d báo kỳ t; Dt-1 – yêu c u th c t c a kỳ t-1 Ưu ñi m: ðơn gi n ñ n m c “ngây thơ” và r . Có th ng d ng hi u qu trong trư ng h p dòng yêu c u có xu hư ng rõ ràng. Như c ñi m: M c ñ chính xác c a d báo th p. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 21 Hà n i, 2006-2008. 7
  8. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.4. Phương pháp trung bình ñơn gi n • N i dung: D báo nhu c u c a kỳ ti p theo d a trên k t qu trung bình c a các kỳ trư c ñó. • Ví d 1: Hãy d báo nhu c u tháng t i d a trên m c bán hàng th c t c a các tháng trư c: Tháng M c bán th c t D báo (Ft) (Dt) 1 100 -- 2 110 F2=D2=100 3 120 F3=(D1+D2)/2=105 4 115 F4=110 5 F5=? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 22 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M III. CÁC PHƯƠNG PHÁP D BÁO ð NH LƯ NG 3.1.4. Phương pháp trung bình ñơn gi n • Công th c: t −1 ∑D i =1 i (2.2) Ft = , • Trong ñó: n Ft – là nhu c u d báo cho giai ño n t; Di – là nhu c u th c t c a giai ño n i; n – s giai ño n có nhu c u th c t dùng ñ quan sát (n=t-1). • Ưu ñi m: Chính xác hơn phương pháp gi n ñơn Phù h p v i nh ng dòng yêu c u ñ u có xu hư ng n ñ nh. • Như c ñi m: • Ph i lưu tr m t s lư ng d li u khá l n. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 23 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.5. Phương pháp trung bình ñ ng (TB trư t) • N i dung: ðưa ra d báo cho giai ño n ti p theo d a trên cơ s k t qu trung bình c a các kỳ trư c ñó thay ñ i (trư t) trong m t gi i h n th i gian nh t ñ nh. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 24 Hà n i, 2006-2008. 8
  9. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M III. 3.1.5. Phương pháp trung bình ñ ng (TB trư t) • Công th c: n ∑ D t−i 2-3 Ft = i=1 n • Trong ñó: Ft – là nhu c u d báo cho giai ño n t; Dt-i – là nhu c u th c t c a giai ño n t-i; n – s giai ño n quan sát. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 25 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.5. Phương pháp trung bình ñ ng (TB trư t) • Ví d 2: D báo nhu c u cho các tháng t i b ng phương pháp trung bình ñ ng, v i n=3 Tháng M c bán th c t D báo (Ft) (Dt) 1 100 2 110 3 120 4 115 F4=(120+110+100)/3 5 125 F5=(115+120+110)/3 6 F6=? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 26 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.5. Phương pháp trung bình ñ ng (TB trư t) • Ưu ñi m: Cho ñ chính xác tương ñ i Rút ng n s li u lưu tr • Như c ñi m: Không cho th y ñư c m i tương quan trong các ñ i lư ng c a dòng yêu c u. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 27 Hà n i, 2006-2008. 9
  10. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.6. Phương pháp trung bình ñ ng có tr ng s • N i dung: Là phương pháp trung bình ñ ng có tính ñ n nh hư ng c a t ng giai ño n khác nhau ñ n nhu c u thông qua s d ng tr ng s . Công th c: n Ft = ∑ Dt −i ⋅ α t − i 2-4 i =1 Trong ñó: Dt-i – là m c nhu c u th c giai ño n t-i αt-i – là tr ng s c a giai ño n t-i v i ∑ αt-i = 1 và 0≤αt-i≤1. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 28 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.6. Phương pháp trung bình ñ ng có tr ng s Ví d 3: D a vào s li u trong Ví d 2, tính theo pp tbñcts v i giá tr c a tr ng s gi m d n theo th i gian: tháng v a qua αt-1=0.5, hai tháng trư c αt-2=0.3, ba tháng trư c αt-3=0.2 Tháng Nhu c u Nhu c u d báo (Ft) i th c t (Dt) 1 100 2 110 3 120 4 115 F4=120*0.5+110*0.3+100*0.2= 5 125 F5=115*0.5+120*0.3+110*0.2= 6 F6=? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 29 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.6. Phương pháp trung bình ñ ng có tr ng s Lưu ý: Trư ng h p ñang xét v i ∑α=1 là m t trư ng h p riêng c a công th c t ng quát: n ∑D t −i ⋅ α t −i Ft = i =1 n 2-5 ∑α i =1 t −i © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 30 Hà n i, 2006-2008. 10
  11. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.6. Phương pháp trung bình ñ ng có tr ng s Ưu ñi m: • Cho k t qu sát v i th c t hơn so v i pp tbd gi n ñơn vì có s d ng h s Như c ñi m • D báo không b t k p xu hư ng thay ñ i c a nhu c u; • ðòi h i ghi chép s li u chính xác và ñ l n. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 31 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.7. Phương pháp san b ng hàm s mũ N i dung: Nh m kh c ph c như c ñi m c a phương pháp trư c, pp san b ng mũ cho r ng d báo m i b ng d báo c a giai ño n trư c ñó c ng v i t l chênh l ch gi a nhu c u th c và d báo c a giai ño n ñó qua, có ñi u ch nh cho phù h p. Công th c: Ft = Ft −1 + α (Dt −1 − Ft −1 ) = αDt −1 + (1 − α )Ft −1 2-6 Trong ñó: Ft – D báo nhu c u giai ño n t Ft-1 - D báo nhu c u giai ño n t-1 Dt-1 – Nhu c u th c c a giai ño n t-1 α- H s san b ng mũ © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 32 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.7. Phương pháp san b ng hàm s mũ Vì sao l i g i là pp san b ng hàm s mũ? ð tìm câu tr l i ta vi t l i biê th c (3-5) dư i d ng: Ft = αDt −1 + (1 − α )Ft −1 ⇔ Ft = αDt −1 + (1 − α )[αDt −2 + (1 − α )Ft −2 ] 2-7 ⇔ Ft = αDt −1 + α (1 − α )Dt −2 + α (1 − α ) Dt −3 + α (1 − α ) Dt −4 + L 2 3 Nh n xét: nh hư ng c a các s li u trong quá kh ñ i v i k t qu d báo có giá tr gi m d n v i m t tr ng s như nhau là (1-α) -> α - ñư c g i là h s san b ng hàm s mũ. Trong bi u th c (2-5) ti m n d li u c a quá kh . © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 33 Hà n i, 2006-2008. 11
  12. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.7. Phương pháp san b ng hàm s mũ Ví d 4: D báo v i s li u trong Ví d 2 Tháng Nhu c u Nhu c u d báo (Ft) i th c t α=0.10 α=0.40 (Dt) Ft,0.1 Sai s Ft,0.4 Sai s 1 100 - - - - 2 110 3 120 4 115 5 125 6 © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 34 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.7. Phương pháp san b ng hàm s mũ Ví d 4: D báo v i s li u trong Ví d 2 Tháng Nhu c u Nhu c u d báo (Ft) i th c t α=0.10 α=0.40 (Dt) Ft,0.1 Sai s Ft,0.4 Sai s 1 100 - - - - 2 110 100 10 100 10 3 120 101 19 104 16 4 115 102.9 12.1 110.4 4.6 5 125 104.11 20.89 112.24 12.76 6 106.20 117.34 61.99 43.36 © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 35 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.1.7. Phương pháp san b ng hàm s mũ Ch n α như th nào? Ch s α th hi n ñ nh y c m c a sai s d báo, nên ph thu c nhi u vào lo i hình s n ph m và kinh nghi m c a ngư i kh o sát; 0≤ α ≤1, ngư i ta thư ng ch n α [0.05-0.5]; Cũng có th tính α theo công th c: α =2/(n+1) v i n là s giai ño n kh o sát trung bình; ð có α phù h p ph i dùng phương pháp th nghi m và ch n k t qu có sai s nh nh t. Thông thư ng ngư i ta dùng các ph n m m như MINITAB, EXCEL… ñ làm vi c này. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 36 Hà n i, 2006-2008. 12
  13. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2. Phương pháp d báo nhân qu Là phương pháp d báo d a trên vi c xác ñ nh m i quan h gi a các ñ i lư ng (bi n), r i d a vào ñó ñ ñưa ra d báo. Ví d : Doanh thu & chi phí; qu ng cáo & l i nhu n; giá c & ti n lương Ta s tìm hi u hai phương pháp cơ b n: h i qui tuy n tính và phân tích tương quan. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 37 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.1. Phân tích tương quan N u có s li u v hai ñ i lư ng x, y. ð ñánh giá m c ñ quan h gi a hai ñ i lư ng này, ngư i ta s d ng h s tương quan r, ñư c tính như sau rЄ(-1≤r≤1): n n n n ∑ xi y i − ∑x∑ i yi r = i =1 i =1 i =1 2-8 2 2 n  n  n  n  n∑ x −  ∑ xi  • i 2 n∑ y −  ∑ yi  i 2 i =1  i =1  i =1  i =1  © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 38 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.1. Phân tích tương quan Ví d 2.8. N u ta có s li u th ng kê v s lư ng s n ph m tiêu th ñư c c a công ty Nh t Vi t và t l th t nghi p c a dân cư trên ñ a bàn ho t ñ ng c a doanh nghi p (xem b ng). Làm th nào ñ ki m ch ng m i quan h gi a hai ñ i lư ng này như th nào? t 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 TN x, % 1,3 2,0 1,7 1,5 1,6 1,2 1,6 1,4 1,0 1,1 Q, y nghìn SP 10 6 5 12 10 15 5 12 17 20 © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 39 Hà n i, 2006-2008. 13
  14. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.1. Phân tích 25 tương quan Cách làm: 20 1. D ng ñ th bi u 15 di n m i quan h 10 5 0 1 1. 2 1. 4 1. 6 1. 8 2 2. 2 T l t h t n g hi p, % © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 40 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M X2 Y2 3.2.1. Phân tích X Y XY tương quan 1 1.3 10 13 1.69 100 2 2.0 6 12 4.00 36 Cách làm: 3 1.7 5 8.5 2.89 25 2. Tính h s r 4 1.5 12 18.0 2.25 144 5 1.6 10 16.0 2.56 100 L p b ng tính -> 6 1.2 15 18.0 1.44 225 7 1.6 5 8.0 2.56 25 8 1.4 12 16.8 1.96 144 9 1.0 17 17.0 1.00 289 10 1.1 20 22.0 1.21 400 T ng c ng: 14.40 112 149,3 21.56 1488 n=10 © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 41 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.1. Phân tích tương quan Cách làm: 2. Tính theo công n∑XY − (∑X )(∑Y ) r= = th c (2.8). n∑X 2 − (∑X ) × n∑Y 2 − (∑Y) 2 2 3. Rút ra k t lu n? 10×1493 −14,4×112 , −1198, = = = −0,86 10×2156−14,42 × 10×1488 112 , − 2 1387 , Như c ñi m? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 42 Hà n i, 2006-2008. 14
  15. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Bi u di n m i quan h gi a hai ñ i lư ng thông qua phương trình tuy n tính: yc=ax + b (2-10) Trong ñó: y là bi n ph thu c (giá tr c n d báo) x là bi n ñ c l p a h s góc c a ñư ng tuy n tính b giá tr c a y khi x=0 (toà ñ ñi m ñư ng tuy n tính c t tr c tung ) ð xác ñ nh h s a&b cho phương trình (2- 10) ta dùng phương pháp bình phương nh nh t. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 43 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M Phương pháp bình phương nh nh t Gi s ta có m t t p h p n ñi m to ñ (x1,y1), (x2,y2)…(xn,yn) bi u di n m i quan h gi a hai ñ i lư ng X và Y. N u hai ñ i lư ng này có quan h tuy n tính, nhi m v c a chúng ta: ph i tìm ñư c ñư ng th ng yc=ax+b ñi qua n ñi m, sao cho kho ng cách t ng kho ng cách t n ñi m này t i ñư ng th ng trên là bé nh t. Do ñi m (xi,yi) có th n m trên ho c dư i ñư ng h i qui, nên cho ñ tránh phi n hà v d u ngư i ta ñã tính t ng bình phương kho ng cách c a chúng. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 44 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Phương pháp bình phương nh nh t 25 20 15 10 (xi, yi) yc= axi+b 5 yc = ax + b 0 1 1.2 1.4 1.6 1.8 2 2.2 n T l 2 t h t nghi p, % 2-11 ∑ [ y − (ax i =1 i i + b )]  → min © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 45 Hà n i, 2006-2008. 15
  16. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Có th th y r ng (2-11) ñ t giá tr nh nh t khi a và b tho mãn ñi u ki n sau:  n n n  n ∑ xi y i − ∑ xi ∑ yi  n n  a = i =1 n i =1 i =1 ∑ xi y i = a ∑ xi + b ∑ xi 2 2   n   n   i =1 i =1 i =1  n ∑ x 2  −  ∑ xi  3-8  n n ⇔  i =1   i =1   y = a x + nb  ∑ i ∑ i n n   i =1 i =1  ∑ yi − a ∑ xi b = = y − ax i =1 i =1 • Làm th nào ñ ch ng  minh? n © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 46 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Ví d 2.9. Ti p t c v i s li u trong ví d 2.8. n∑ XY − ∑ X ∑ Y 10 × 149,3 − 14,4 × 112 − 119,2 a= = = = −14,54; n∑ X 2 − (∑ X ) 10 × 21,56 − 14,4 2 2 8,24 b= ∑ Y − a∑ X = 112 − ( −14,54) × 14,4 321,4 = = 32,14. n 10 10 K t lu n: ðư ng h i qui c n tìm có d ng: Yc = -14,54x + 32,14 ng d ng k t qu như th nào? N u x tăng lên 2% thì y? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 47 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Sai s c a hàm h i qui: n n n n ∑ (y i − y ci ) 2 ∑y i =1 i 2 − b∑ y i − a ∑ xi yi i =1 i =1 s y,x = i =1 hay s y,x = n−2 n−2 Áp d ng cho ví d 2.9, ta có: 1488 − 32,14 × 112 − ( −14,54) × 149,3 59,14 s y,x = = = 2,72 8 8 Ý nghĩa c a giá tr này như th nào? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 48 Hà n i, 2006-2008. 16
  17. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Các bư c ñ d ng ñư ng h i qui tuy n tính ñơn: 1. v ñ th ñ xác ñ nh m i tương quan gi a hai ñ i lư ng kh o sát x, y; 2. n u ñ th bi u di n m i tương quan này tương ñ i t p trung và có tính xu hư ng thì ti n hành l p b ng tính các giá tr : ∑x, ∑y, ∑xy,∑x2, , ∑y2; 3. áp d ng công th c tính giá tr a và b; 4. l p phương trình h i qui tuy n tính d ng: y = ax + b; 5. tính sai s chu n c a hàm h i qui sxy; 6. d a vào phương trình h i qui ñ ñưa ra d báo; 7. nh n xét, ñánh giá v k t qu d báo. ? Tìm cách s d ng phương pháp tương quan và h i qui trong Excel. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 49 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 3.2.2. H i qui tuy n tính ñơn Bài t p: Có m i quan h gi a doanh s bán hàng và l i nhu n c a m t công ty (tính b ng tri u VND) như sau: Doanh thu 7 2 6 4 14 15 16 12 14 20 15 7 X L i nhu n, 0.15 0.1 0.13 0.15 0.25 0.27 0.24 0.2 0.27 0.44 0.34 0.17 y Yêu c u: Phân tích tương quan gi a hai ñ i lư ng trên. D ng ñư ng h i qui cho hai ñ i lư ng trên n u có. D báo giá tr l i nhu n khi doanh thu ñ t 10 tri u VND. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 50 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M IV. ðo lư ng và ki m soát sai s c a d báo 4.1. ðo lư ng sai s d báo Sai s c a d báo = Nhu c u th c – nhu c u d báo, hay: et = Dt - Ft; Trong ñó: e –sai s c a d báo;Dt – nhu c u th c; Ft – nhu c u d báo. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 51 Hà n i, 2006-2008. 17
  18. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 1 n 1 n ð tính sai s c a d báo thông thư ng ngư i ta s d ng MAD = ∑ Dt − Ft = n ∑ e , n i =1 i =1 các ch s : 1 n 1 n ∑ (Dt − Ft ) = n ∑ e 2 ð l ch tuy t ñ i trung bình 2 MAD (Mean Absolute MSE = Deviation); n i =1 i =1 ð l ch bình phương trung bình MSE (Mean Squared 1 n Dt − Ft Error); Ph n trăm sai s tuy t ñ i MAPE = ∑ n i =1 Dt , trung bình MPE (Mean Absolute Percentage); 1 n (Dt − Ft ) Ph n trăm sai s trung bình MPE (Mean Percentage MPE = ∑ D , n i =1 t Error) © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 52 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M Ki m tra l i các giá tr 1 n 1 n MAD, MSE, MAPE, MPE MAD = ∑ Dt − Ft = n ∑ e , n i =1 trong ví d 2.10. i =1 1 n 1 n ∑ (Dt − Ft ) = n ∑ e 2 2 Cho bi t s khác nhau c a MSE = các giá tr này? n i =1 i =1 ng d ng ñ làm gì? 1 n Dt − Ft MAPE = ∑ n i =1 Dt , 1 n (Dt − Ft ) MPE = ∑ D , n i =1 t © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 53 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M 4.2. Ki m soát sai s c a d báo Ý tư ng Giá tr c n Sai s , e ki m soát + Gi i h n ki m tra trên, UCL 0 - Gi i h n ki m tra dư i, LCL Th i gian Có 2 cách ñ th c hi n ý tư ng này: 1) dùng tín hi u c nh báo; 2) dùng ñ th ki m soát. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 54 Hà n i, 2006-2008. 18
  19. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M Tín hi u ki m soát (TS): là ñ i lư ng th hi n m i quan h c a t ng giá tr sai s c a d báo so v i giá tr MADt dùng ñ theo dõi quá trình d báo này TS = ∑ (D t − Ft ) MADt Sau khi tính ñư c giá MAD ban ñ u có th s d ng phương pháp san b ng hàm s mũ ñ tính các giá tr MADt ti p theo ñ làm tăng ñ chính xác. MADt = MADt −1 + α ( Dt −1 − Ft −1 − MADt −1 ) = α Dt −1 − Ft −1 + (1 − α )MADt −1 Trong ñó,MADt: d báo giá tr MAD cho giai ño n t; α- h s san b ng mũ (0,05-0,2); Dt-1- nhu c u th c giai ño n t-1; Ft-1 - nhu c u d báo giai ño n t-1. Gi i h n ki m soát n m trong kho ng ±3 ñ n ±8 ; thông d ng nh t là TSЄ (-4;+4). © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 55 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M ð th ki m soát sai s Sai s d báo phân b theo qui lu t ñư ng phân b chu n v i: giá tr sai s trung bình e~0 (x trung bình); ð l ch chu n s= √MSE (σ-sigma). Gi i h n trên UCL = e+3s= 0+3s; gi i h n dư i: LCL=e-3s=0-3s Hay, d báo hoàn toàn có giá tr khi eЄ(0±3s). Sai s , e+ Gi i h n ki m tra trên, UCL 0 ±3 s - Gi i h n ki m tra dư i, LCL © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 56 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M Ví d 2.11. Xem giáo trình. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 57 Hà n i, 2006-2008. 19
  20. CHƯƠNG 2 D BÁO NHU C U S N PH M V. L a ch n và s d ng k t qu d báo Th nào là m t d báo t t? 1. ðúng th i ñi m, ñúng ñ i tư ng. 2. Chính xác, tin c y. 3. C th . 4. D hi u, d s d ng L a ch n theo tiêu chí nào? 1. M c ñích, nhi m v 2. Kh năng tài chính 3. So sánh gi a chi phí-hi u qu 4. Chú tr ng y u t con ngư i. Làm gì khi có k t qu d báo? 1. Ph n ng th ñ ng - thích nghi vơi k t qu d báo 2. Ph n ng ch ñ ng – thay ñ i k t qu d báo. © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 58 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG II PH N BÀI T P Bài 1. Doanh thu th c t c a công ty Nh t Vi t trong năm qua ñư c th ng kê trong b ng sau: Tháng Doanh thu, Tháng Doanh thu, (tri u ñ ng) (tri u ñ ng) 1 250 7 420 2 290 8 430 3 315 9 450 4 365 10 410 5 384 11 470 6 412 12 510 1. D báo doanh thu c a công ty cho tháng 1 năm t i theo phương pháp bình quân di ñ ng 4 tháng không tr ng s . 2. D báo doanh thu c a công ty cho tháng 1 năm t i theo phương pháp bình quân di ñ ng có tr ng s gi m d n t 0.4 ñ n 0.1. 3. Theo b n phương pháp nào cho k t qu chính xác hơn? Vì sao? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 59 Hà n i, 2006-2008. CHƯƠNG II PH N BÀI T P Bài 2. Tình hình tiêu th s n ph m c a công ty Nh t Vi t trong 5 năm qua như sau: Năm S lư ng s n ph m tiêu th , nghìn chi c 1 10528 2 10835 3 12505 4 12850 5 12613 • Hãy d báo nhu c u v s n ph m c a công ty cho năm ti p theo b ng phương pháp san b ng mũ v i h s san b ng là 0.1; 0.5; 0.9? B n s ch n k t qu nào? Vì sao? © Nguy n Văn Minh, Qu n tr s n xu t và d ch v 60 Hà n i, 2006-2008. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

CMO.03: Bộ Tài Liệu Hệ Thống Quản Trị Marketing Thương Hiệu
385 tài liệu
1276 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2