GIÁO ÁN HÓA HỌC 12
CHƯƠNG ESTE - LIPPIT
BÀI 3: KHÁI NIỆM XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được :
- Khái niệm, thành phần chính của xà phòng và của chất giặt rửa tổng hợp.
- Phương pháp sản xuất xà phòng ; Phương pháp chủ yếu sản xuất chất giặt rửa tổng hợp.
- Nguyên nhân tạo nên đặc tính giặt rửa của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.
Kĩ năng
- Sử dụng hợp lí, an toàn xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp trong đời sống.
- Tính khối lượng xà phòng sản xuất được theo hiệu suất phản ứng.
B. Trọng tâm
- Thành phần chính của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp
- Tác dụng tẩy rửa của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp
C. Hướng dẫn thực hiện
- Phân biệt:
+ Thành phần chính của xà phòng: muối Na+ (hoặc K+) của các axit béo
Ví dụ: C17H35COONa; C17H33COONa; C15H31COONa; (tạo ra từ chất béo)
+ Thành phần chính của chất giặt rửa tổng hợp: muối Na+ (hoặc K+) của axit đođecyl benzensunfonic. CH3[CH2]10-CH2-C6H4-SONa+ ; (tạo ra từ các sản phẩm dầu mỏ)
- Tác dụng tẩy rửa: làm giảm sức căng mặt ngoài của chất bẩn Þ chất bẩn phân chia thành nhiều phần nhỏ và phân tán vào nước rồi bị rửa trôi đi.
- Ưu, nhược điểm:
+ Xà phòng bị mất tác dụng khi gặp nước cứng, do tạo các kết tủa giữa Ca2+, Mg2+ với C17H35COO-...; nhưng xà phòng dễ bị phân hủy bởi vi sinh vật trong tự nhiên.
+ Chất tẩy rửa tổng hợp không tạo kết tủa với các ion Ca2+, Mg2+ nhưng khó bị phân hủy bởi vi sinh vật trong tự nhiên nên làm ô nhiễm môi trường.
- Luyện tập:
+ Viết phương trình hóa học điều chế xà phòng từ chất béo và điều chế chất giặt rửa tổng hợp theo sơ đồ:
hiđrocacbon (dầu mỏ) → axit hữu cơ→ axit ...sunfonic → chất giặt rửa.
+ Tính khối lượng xà phòng thu được (theo hiệu suất phản ứng).
|
Hoạt động
của GV và HS
|
Kiến thức cần đạt
|
|
Hoạt động 1
Hs: Đọc k/ n xà phòng (sgk), liên hệ bài lipit cho ví dụ minh hoạ chất thành phần chính của xà phòng.
Gv: Giúp cho hs hiểu cơ bản về xà phòng.
Hs: Đọc ppsx xà phòng (sgk), liên hệ bài lipit viết ptpư thuỷ phân chất béo ?
GV: Giúp HS hiểu mặt hạn chế của việc sản xuất xà phòng từ chất béo : khai thác dẫn đến cạn kiệt tài nguyên.
GV: Yêu cầu HS tìm ra pp sxuất xà phòng không xuất phất từ dầu mỡ động vật?
|
I. XÀ PHÒNG:
1. Khái niệm:
Xà phòng: hh RCOOM (R gốc HC axit béo, M là: Na hoặc K) + phụ gia.
Ví dụ thành phần chính thông thường:
C17H35COONa
C15H31COONa
2. Phương pháp sản xuất:
(RCOO)3C3H5 + 3 NaOH –to› 3 RCOONa + C3H5 (OH)3
Phương pháp Công nghiệp hiện nay
|
|
Hoạt động 2
Hs: Đọc k/ n chất tẩy rữa tổng hợp (sgk),
Gv: Giúp hs hiểu được xà phòng khác chất tẩy rữa về thành phần, nhưng chúng có cùng mục đích sử dụng.
Hs: Đọc ppsx chất tẩy rữa tổng hợp (sgk), xem sơ đồ điều chế ptpư sgk.
Gv: Giới thiệu một số chất tẩy rữa tổng hợp hiện nay
|
II. CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP:
1. Khái niệm:(SGK)
2. Phương pháp sản xuất:
CH3(CH2)11-C6H4SO3H+Na2CO3 CH3(CH2)11-C6H4SO3Na+ CO2+ H2O
|
|
Hoạt động 3
Gv: Dùng H 1.8 (SGK) để phân tích cho Hs hiểu được cơ chế làm sạch vết bẩn của xà phòng.
|
III. TÁC DỤNG CỦA XÀ PHÒNG VÀ CHẤT TẨY RỮA TỔNG HỢP:
Xà phòng không nên giặt rửa trong nước cứng.
Chất giặt rửa tổng hợp có thể giặt trong nước cứng.
|
|
Hoạt động 4
Củng cố và bài tập về nhà
GV củng cố bằng cách cho HS làm bài tập 2, 4(SGK)
Bài tập về nhà:1, 2, 5(SGK)
|
Trên đây chỉ trích dẫn một phần nội dung của Giáo án Hóa 12 Bài 3: Khái niệm xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp. Để xem toàn bộ nội dung giáo án và các tư liệu khác, quý Thầy Cô vui lòng đăng nhập vào trang tailieu.vn để tải về máy tính.
Qúy Thầy cô quan tâm có thể tham khảo thêm:
>> Tailieu.vn cũng xin giới thiệu giáo án hay là bài 4: Luyện tập Este và chất béo để phục vụ cho việc soạn bài trong tiết học tiếp theo.
Rất mong, những tài liệu mà chúng tôi chia sẻ giúp Quý Thầy cô có thêm tư liệu soạn giáo án hiệu quả.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
