Giáo án Ngữ văn 10 tuần 18: Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh

Chia sẻ: Trần Thanh Lâm | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

355
lượt xem 33
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Ngữ văn 10 tuần 18: Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Ngữ văn 10 tuần 18: Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 10 tuần 18: Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh

Giáo án Ngữ văn 10 CÁC HÌNH THỨC KẾT CẤU CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH I. MỤC TIÊU BÀI HỌC. 1. Kiến thức: Giúp học sinh: - Trình bày, phân tích được các hình thức kết cấu cơ bản của văn bản thuyết minh: kết cấu theo thời gian, theo không gian và theo trật tự lôgíc của tư duy với đối tượng thuyết minh và nhận thức của người đọc. - Xây dựng được kết cấu cho bài văn thuyết minh về các đối tượng theo kiểu giới thiệu, trình bày. 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng nhận diện, phân tích và xây dựng kết cấu, bố cục văn bản thuyết minh theo 3 kiểu vừa học. 3. Thái độ: - Có ý thức vận dụng kiểu văn bản thuyết minh vào đời sống. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS. 1. GV: SGK + SGV + TLTK + GA. 2. HS: Chuẩn bị bài theo câu hỏi hướng dẫn trong SGK. 3. Phương pháp: Đọc sáng tạo, gợi tìm, thảo luận, trả lời câu hỏi trong SGK. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC. Hoạt động 1(1') 1. Kiểm tra bài cũ: Không 2. Dạy bài mới: * Giới thiệu bài mới: (1). Trong thực tế cuộc sống, vì điều kiện và hoàn cảnh thực tế, chúng ta có thể ko
được đi thăm quan mọi thắng cảnh, di tích lịch sử- văn hóa nổi tiếng, thưởng thức các sản vật quý của nhiều vùng quê, ko biết hết về cuộc đời, sự nghiệp của nhiều danh nhân hay các tác giả, tác phẩm VH nổi tiếng, có giá trị,... Nhưng chúng ta cũng có thể nắm bắt được những đặc điểm của chúng qua các bài văn thuyết minh. ở cấp II, các em đã được học về văn thuyết minh về một thể loại văn học, một phương pháp và một danh lam thắng cảnh. Vậy VB thuyết minh có các hình thức kết cấu ntn? Bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu vấn đề đó. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng Hoạt động 2(5') I. Kết cấu của vbtm. - Nhắc lại k/n về văn 1.Khái niệm: bản thuyết minh? Khái niệm và phân loại: - K/n: VB thuyết minh là kiểu VB nhằm giới thiệu, trình bày chính xác, khách quan về cấu tạo, tính chất, quan hệ, giá trị,... của một sự vật, hiện tượng, một vấn đề thuộc tự nhiên, xã hội và - Các loại VB thuyết con người. minh? - Phân loại: có nhiều loại, Loại thiên về trình với 2 loại chính: bày, giới thiệu gồm 3 + Chủ yếu thiên về trình thể nhỏ: bày, giới thiệu. + Thuyết minh về + Chủ yếu thiên về miêu tả.
một tác giả, tác phẩm VH. + Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử. Kết cấu của văn bản - Kết cấu của văn bản thuyết + Thuyết minh về thuyết minh: minh là cách tổ chức, sắp một phương pháp. - Kết cấu VB: là sự tổ chức, xếp các thành tố của VBb Hoạt động 3(20') sắp xếp các thành tố của thành đơn vị thống nhất, - Em hiểu thế nào là VB thành một đơn vị thống hoàn chỉnh, có ý nghĩa. kết cấu VB? nhất, hoàn chỉnh, có ý - Hình thức kết cấu của văn - Kết cấu VB phụ nghĩa. bản thuyết minh phải phù thuộc vào các yếu tố - Kết cấu phụ thuộc vào hợp với mối liên hệ bên nào? đối tượng, mục đích và trong của đối tượng, với người tiếp nhận văn bản. môi trường xung quanh và có quá trình nhận thức của con người. - Kết cấu của VBTM phụ thuộc vào: Đối tượng, mục đích và người tiếp nhận. 2. Một số dạng kết cấu. a. Tìm hiểu văn bản. Hs đọc VB. - Văn bản 1: Hội thổi cơm Gv chia hs thành 4 thi ở Đồng Văn. tổ thảo luận, trả lời - Văn bản 2: Bưởi Phúc
các câu hỏi trong Trạch. sgk: * Văn bản 1: - Xác định đối tượng VB 1: Hội thi thổi cơm ở - Đối tượng: Hội thổi cơm và mục đích thuyết Đồng Vân. thi – môtl lễ hội DG. minh? - Đối tượng thuyết minh: Hội thi thổi cơm ở Đồng - Mục đích: Hình dung được Vân- Đồng Tháp - Đan thời gian, địa điểm, diễn Phượng - Hà Tây một lễ biến và ý nghĩa của lễ hội. hội dân gian. - Nội dung: - Mục đích thuyết minh: + Thi nấu cơm: Thủ tục bắt Giúp người đọc (người - Nội dung thuyết nghe) hình dung được thời đầu lấy lửa, nấu cơm. minh của VB? gian, địa điểm, diễn biến, ý + Chấm thi: Tiêu chuẩn, nghĩa của lễ hội. cách chấm. - Nội dung thuyết minh: + Địa điểm: làng Đồng Vân, xã Đồng Tháp, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Tây. + Thời gian: ngày rằm tháng giêng hàng năm. + Diễn biến: Thi nấu cơm:- Thủ tục bắt đầu. - Lấy lửa.
- Nấu cơm. - ý nghĩa của lễ hội đối với Chấm thi:- Tiêu chuẩn. đời sống tinh thần của người dân. - Cách chấm. - Phân tích cách sắp + ý nghĩa của lễ hội đối với xếp ý trong VB? đời sống tinh thần của nhân - Giải thích cơ sở của dân. cách sắp xếp ấy? - Cách sắp xếp các ý: theo trình tự thời gian. - Cơ sở sắp xếp: Do bài viết nhằm giới thiệu về một Hs đọc VB, thảo hội thi và một công việc cụ luận, trả lời các câu thể nên người viết phải * Văn bản 2: hỏi: trình bày theo trật tự thời - Đối tượng: Bưởi Phúc - Đối tượng và mục gian. Trạch (một loại trái cây nổi đích thuyết minh của tiếng). VB 2? VB 2: Bưởi Phúc Trạch. - Mục đích: Giúp người đọc cảm nhận được những giá - Đối tượng thuyết minh: trị của bưởi Phúc Trạch. bưởi Phúc Trạch- Một loại trái cây nổi tiếng. - Nội dung thuyết minh. - Nội dung thuyết - Mục đích thuyết minh: minh của VB 2? Giúp người đọc (người nghe) nhận biết được đặc điểm và giá trị của bưởi Phúc Trạch.
- Nội dung thuyết minh: + Các loại bưởi nổi tiếng của Việt Nam. + Đặc điểm của bưởi Phúc Trạch: hình dáng quả, đặc - Trình tự thuyết minh: điểm vỏ, cùi bưởi; vẻ ngon - Phân tích cách sắp lành, hấp dẫn của múi bưởi, Theo nhiều quan hệ. xếp ý trong VB? tép bưởi. + Giá trị và sự bổ dưỡng của bưởi. + Danh tiếng của bưởi Phúc Trạch. - Cách sắp xếp các ý: + Quan hệ không gian: từ ngoài vào trong. + Quan hệ lôgíc: các phương diện khác nhau của - Giải thích cơ sở của quả bưởi (hình dáng, vỏ, cách sắp xếp ấy? múi tép, màu sắc, hương vị, b. Các hình thức kết cấu: cảm giác). - Theo trình tự thời gian. - Từ việc tìm hiểu 2 + Quan hệ nhân- quả: giá trị - Theo trình tự không gian. VD trên, em hãy nêu  danh tiếng của bưởi - Theo trình tự lôgíc. các hình thức kết cấu Phúc Trạch. chủ yếu của văn bản  Quan hệ hỗn hợp. - Theo trình tự hỗn hợp.
thuyết minh? - Cơ sở sắp xếp: Do mục đích thuyết minh. * Ghi nhớ ( SGK/168). Hoạt động 4(15') . Các hình thức kết cấu: II. Luyện tập: Yêu cầu hs thảo luận, - Theo trình tự thời gian. Bài 1: thực hành làm bài tập - Theo trình tự không gian. * GT chung: 1: Thuyết minh về - Theo trình tự lôgíc. - PNL (1255 – 1320), người bài Tỏ lòng của - Theo trình tự hỗn hợp. làng Phù ủng, huyện Đường Phạm Ngũ Lão? Hào, tỉnh Hưng Yên. - Xác định hình thức - HCST: BT ước đoán được kết cấu VB thuyết sáng tác trong khoảng thời minh? gian trước khi xảy ra cuộc - Nội dung thuyết Bài 1: kháng chiến chống quân minh? Thuyết minh về bài Tỏ lòng Mông – Nguyên lần thứ 2. của Phạm Ngũ Lão. - Thể loại: thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Hình thức kết cấu: hỗn - Chủ đề: TP ca ngợi vẻ đẹp hợp. của hình tượng người AH vệ quốc hiên ngang, lẫm liệt với lí tưởng và nhân cách - Nội dung thuyết minh: lớn lao. + Giới thiệu về tác giả * GT nội dung, giá trị tư Phạm Ngũ Lão- một người tưởng: văn võ toàn tài, một vị - Hai câu đầu: Hình tượng
tướng giỏi, trước là môn con người và quân đội thời khách sau là con rể của Trần. Trần Quốc Tuấn. - Hai câu cuối: Nỗi lòng của + Giới thiệu về nội dung bài tác giả. thơ: * TG thành tựu nghệ thuật: Hai câu đầu: Vẻ đẹp, sức mạnh của con người và * Nhận định, đánh giá về quân đội nhà Trần đồng TP. - Thuyết minh về di thời là bức chân dung tự tích Côn Sơn? họa của dũng tướng Phạm bài tập 2.(về nhà tự làm) Ngũ Lão. - Đường đến, địa điểm. - Xác định các nội dung chính cần Hai câu sau: Chí làm trai - Khung cảnh thiên nhiên thuyết minh? và tâm tình của tác giả. sơn thuỷ hữu tình. - Cụm di tích văn hóa: chùa Hun và đền thờ Nguyễn Trãi. - Vài nét về thời gian ở ẩn của Nguyễn Trãi ở Côn Bài 2: Sơn. Nội dung thuyết minh cơ - Các lễ hội và hoạt động bản về di tích Côn Sơn: thăm quan du lịch ở Côn Sơn hàng năm... Hoạt động 5 3. Củng cố, luyện tập.
* Củng cố: - Nắm được các kiến thức đã học. * Luyện tập : - Làm bài tập theo hướng dẫn của GV. 4. Hướng dẫn HS học bài và chuẩn bị bài mới: * Bài cũ: - Học bài theo hướng dẫn trong SGK. * Bài mới: - Chuẩn bị bài mới ( T56).