|
Hoạt động 2 ( 25phút)
GV : yêu cầu học sinh đọc phần tiểu dẫn của sgk
GV? Truyện cổ tích chia làm mấy loại? Lấy ví dụ cho từng loại?
GV? Nêu đặc điểm của truyện cổ tích thần kì?
GV? Kiểu truyện Tấm Cám phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, có thể lấy ví dụ?
GV: hướng dẫn hs đọc và tìm hiểu bố cục. - Yêu cầu đọc gợi không khí cổ tích, chú ý những câu đối thoại, những câu văn vần, kết hợp đọc và kể.
- Giáo viên nhận xét kết quả.
GV? Nêu bố cục và nội dung của từng phần?
Hoạt động 3( 60ph).
GV ? Trong VB có sự đối lập và mâu thuẫn gì? Vì sao?
( Giữa nhân vật nào với nhân vật nào? Mâu thuẫn đó phát triển ra sao theo mạch cốt truỵên? Mâu thuẫn nào là chủ yếu)
Tiết 23
GV? Diễn biến của mâu thuẫn được thể hiện ntn?
GV: Lập bảng so sánh.
GV? Từ so sánh đó, em có nhận xét gì?
? Tấm là người ntn?
GV? Mẹ con Cám là người ntn?
GV? Nhân vật Bụt đóng vai trò gì?
GV? Con đường tiến hóa của Tấm ra sao?
GV: Lập bảng so sánh.
? MT giữa Cám và Tấm được thể hiện ra sao?
|
* HS trả lời:
- Phân loại truyện cổ tích. Truyện cổ tích chia làm ba loại:
* HS trả lời:
- Đặc điểm của truyện cổ tích thần kì:
+ Truyện cổ tích thần kì chiếm số lượng lớn nhất. Đó là loại truyện có sự tham gia của nhiều yếu tố thần kì vào tiến trình phát triển của truyện (Tiên, Bụt, vật báu trả ơn).
+ Nội dung truyện cổ tích là đề cập tới số phận bất hạnh của người lao động về hạnh phúc gia đình, về công bằng xã hội, về phẩm chất và năng lực của con người.
- Truyện Tấm Cám thuộc cổ tích thần kì. Kiểu truyện này phổ biến ở nhiều nước trên thế giới.
* HS trả lời:
- Nếu căn cứ vào quan hệ gia đình thì truyện có các mâu thuẫn:
+ Tấm >< Cám (hai chị em cùng cha khác mẹ, cùng thế hệ).
+ Tấm >< Dì ghẻ (dì ghẻ và con chồng)
-> Mâu thuẫn Tấm - Cám là chủ yếu, xuyên suốt toàn truyện, liên tục và ngày càng căng thẳng, quyết liệt. ( Mâu thuẫn dì ghẻ- con chồng chỉ đóng vai trò bổ sung, phụ trợ, không liên tục). Đó là mâu thuãn gia đình: Tấm >< Cám và dì ghẻ.
+ Thể hiện mâu thuẫn xã hội, khái quát thành mâu thuẫn thiện - ác.
(Các nhân vật Bụt, nhà vua… đều thuộc phe thiện, đứng về phía Tấm nhưng tham gia rất ít và có mức độ vào quá trình phát triển và giải quyết mẫu thuẫn xung đột trong truyện ).
Trong hai mâu thuẫn trên, mâu thuẫn Tấm - Cám là chủ yếu, xuyên suốt toàn truyện, liên…
* HS trả lời:
(a) Bắt cua-> chăn trâu-> xem hội-> thành hoàng hậu.
(b) Bốn lần bị giết-> bốn lần hoá thân
(c) Trả thù.
- Tấm là cô gái bất hạnh, bị hắt hủi, yếu đuối, thụ động, dễ khóc, chăm chỉ, hiền ngoan, cũng khát khao được vui chơi.
- Mẹ con Cám là người độc ác, nhẫn tâm hành hạ Tấm, cướp công lao và quyền lợi vật chất với tinh thần, luôn ghen ghét Tấm.
- Nhân vật Bụt đóng vai trò là yếu tố thần kì, hiện ra kịp thời trợ giúp tìm cách giải quyết khó khăn, bế tắc của nhân vật bất hạnh. Đó là nét đặc biệt hấp dẫn của loại truyện này.
- Đó là con đường dẫn đến hạnh phúc của Tấm. Cá bống để Tấm làm bạn, đàn chim sẻ đến giúp Tấm để Tấm đi hội làng, chiếc giày là chiếc cầu nối, dẫn đến gặp vua và trở thành hoàng hậu.
- Từ cô gái mồ côi Tấm trở thành hoàng hậu. Hạnh phúc ấy chỉ có được ở con người ở hiền gặp lành. Mặt khác, trở thành hoàng hậu là ước mơ, khát vọng của người lao động bị dè nén áp bức.
* HS trả lời:
* Nhận xét:
- Mâu thuẫn Tấm - Cám và dì ghẻ không những không giảm mà còn ngày một phát triển, ngày một căng thẳng gay gắt quyết liệt.
-> Đây không còn là mâu thuần gia đình mà phát triển thành mâu thuẫn giữa cái ác và cái thiện trong xã hội: mẹ con Cám tìm đủ mọi cách và nhiều lần truy đuổi hòng tiêu diệt bằng được Tấm để độc chiếm ngôi hoàng hậu.
- Còn Tấm cô cũng dần trưởng thành hơn. Thực tế khốc liệt cũng thay đổi tính nết và cách nói năng, ứng xử của cô. Sau mỗi lần bị giết, bị chết, bị chặt, bị đốt, Tấm đều không chết, đều tìm cách hoá thân sang kiếp khác, vật khác, đều tìm cách mắng rủa, tố cáo tội ác cướp chồng giết chị của Cám.
- Bốn lần bị giết, bốn lần hoá thân chứng minh sức sống mãnh liệt của Tấm, thể hiện quan niệm luôn luân hồi của đạo Phật trong tinh thần nhân dân, thể hiện mơ ước của nhân dân gửi vào nhân vật Tấm.
Tấm phải sống để hưởng hạnh phúc, để trừng trị những kẻ thù độc ác, mẹ con Cám nhất định phải đền tội.
- Ở giai đoạn biến hoá về sau của Tấm, ta không thấy Bụt xuất hiện nữa. Vai trò của Bụt chấm dứt khi bước vào cuộc đấu tranh giành lại sự sống. Tính tích cực, chủ động của nhân vật Tấm thể hiện ở điểm này
|
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Giới thiệu vài nét về chuyện cổ tích.
- Phân loại truyện cổ tích. Truyện cổ tích chia làm ba loại:
+ Truyện cổ tích sinh hoạt (Cái cân thuỷ ngân)
+ Truyện cổ tích về loài vật ( Quạ và Công)
+ Truyện cổ tích thần kì (Thạch Sanh, Chử Đồng Tử).
- Đặc điểm của truyện cổ tích thần kì:
+ Truyện cổ tích thần kì chiếm số lượng lớn nhất. Đó là loại truyện có sự tham gia của nhiều yếu tố thần kì vào tiến trình phát triển của truyện (Tiên, Bụt, vật báu trả ơn).
+ Nội dung truyện cổ tích là đề cập tới số phận bất hạnh của người lao động về hạnh phúc gia đình, về công bằng xã hội, về phẩm chất và năng lực của con người.
- Truyện Tấm Cám thuộc cổ tích thần kì. Kiểu truyện này phổ biến ở nhiều nước trên thế giới.
- VD:
+ Cô bé Lọ Lem (Pháp).
+ Chiếc hài cườm pha lê (Đức).
2. Văn bản:
a. Đọc văn bản:
b. Bố cục:
- Mở truyện: Ngày xưa.. việc nặng - Giới thiệu các nhân vật chính và hoàn cảnh truyện.
- Thân truyện: Một hôm… về cung - Diễn biến câu chuyện.
- Kết truyện: Tấm trở lại thành người.
II. ĐỌC HIỂU:
1. Nhân vật và mâu thuẫn- xung đột chủ yếu.
- Nếu căn cứ vào quan hệ gia đình thì truyện có các mâu thuẫn:
+ Tấm >< Cám (hai chị em cùng cha khác mẹ, cùng thế hệ).
+ Tấm >< Dì ghẻ (dì ghẻ và con chồng)
-> Mâu thuẫn Tấm - Cám là chủ yếu, xuyên suốt toàn truyện, liên tục và ngày càng căng thẳng, quyết liệt. Đó là mâu thuãn gia đình: Tấm >< Cám và dì ghẻ.
+ Thể hiện mâu thuẫn xã hội, khái quát thành mâu thuẫn thiện - ác.
2. Diễn biến của mâu thuẫn- xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám.
- Mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và Cám và mẹ con Cám có thể chia thành các chặng nhỏ.
a) Chặng 1: Khi còn ở nhà.
*Bảng hệ thống- đối sánh:
*Tiểu kết:
- Tấm là cô gái bất hạnh, bị hắt hủi, yếu đuối, thụ động, dễ khóc, chăm chỉ, hiền ngoan, cũng khát khao được vui chơi.
- Mẹ con Cám là người độc ác, nhẫn tâm hành hạ Tấm, c....... luôn ghen ghét Tấm.
- Nhân vật Bụt đóng vai trò là yếu tố thần kì, ........ Đó là nét đặc biệt hấp dẫn của loại truyện này.
- Đó là con đường dẫn đến hạnh phúc của Tấm.
- Từ cô gái mồ côi Tấm trở thành hoàng hậu.
b. Mâu thuẫn 2:
* Bảng hệ thống đối sánh.
* Nhận xét:
- Mâu thuẫn giữa Tấm - Cám và dì ghẻ không những không giảm mà còn ngày một phát triển, ngày một căng thẳng gay gắt quyết liệt.
-> Đây không còn là mâu thuần gia đình mà phát triển thành mâu thuẫn giữa cái ác và cái thiện trong xã hội:
- Còn Tấm cô cũng dần trưởng thành hơn.
- Bốn lần bị giết, bốn lần hoá thân chứng minh sức sống mãnh liệt của Tấm, thể hiện quan niệm luôn luân hồi của đạo Phật trong tinh thần nhân dân, thể hiện mơ ước của nhân dân gửi vào nhân vật Tấm.
|
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
