Giáo trình cây rừng part 2

Chia sẻ: Asdfada Asfsgs | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

168
lượt xem 49
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bộ Long não (Re) - Laurales Đặc điểm chung của họ Lauraceae Cây gỗ, cây bụi, í khi là dây leo. t Trong thân th-ờng có tế bào chứa dầu thơm. Cành non xanh, chồi có nhiều vảy bọc. Lá đơn, mọc cách hoặc gần đối. Mép th-ờng nguyên. Không có lá kèm. Gân lông chim hoặc có thể 3 gân gốc (một số loài gốc lá có 3 gân chí nh). Trên lá th-ờng có điểm chứa tinh dầu thơm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình cây rừng part 2

Bé Long n·o (Re) - Laurales ĐÆc ® iÓm chung cñ a hä Lauraceae C©y gç, c©y bôi, Ý khi lµ d©y leo. t Trong th©n th-êng cã tÕ bµo chøa dÇu th¬m. Cµnh non xanh, chåi cã nhiÒu v¶y bäc. L¸ ®¬n, mäc c¸ch hoÆc gÇn ®èi. MÐp th-êng nguyªn. Kh«ng cã l¸ kÌm. G©n l«ng chim hoÆc cã thÓ 3 g©n gèc (mét sè loµi gèc l¸ cã 3 g©n chÝ ). nh Trªn l¸ th-êng cã ®iÓm chøa tinh dÇu th¬m.
Lauraceae Hoa tù t¸n hay xim viªn chuú ë ®Çu cµnh hay n¸ch l¸. Hoa , L-ìng tÝ nh hay ®¬n tÝ nh kh¸c gèc, M3. P ch-a ph©n ho¸ râ thµnh K, C. P th-êng hîp gèc thµnh èng nhá ®ì hay bao lÊy qu¶ (®Çy ®ñ gåm 6 m¶nh xÕp 2 vßng) A 9-12 t¹o thµnh 4 vßng, vßng trong cïng th-êng tho¸i ho¸. ë hoa l-ìng tÝ 2 vßng nhÞ ngoµi cã bao phÊn h-íng vµo nh trong, vßng thø 3 h-íng ra ngoµi vµ cã tuyÕn ë gèc. ë hoa ®¬n tÝ c¶ 3 vßng h-íng ra ngoµi. nh Bao phÊn 2-4 « më b»ng n¾p. G 1-3:1:1 Qu¶ h¹ch, gèc cã ®Õ ®ì hay ®µi bao bäc. Hä lín cã 50 chi, trªn 2000 loµi ph©n bè ¸ NĐ vµ NĐ. ViÖt Nam cã 13 chi vµ trªn 100 loµi.
C¸c chi ®¹i diÖn trong hä Lauraceae Chi Bép - Actinodaphne • Chi Ch¾p - Beilschmiedia • Chi Cµ lå - Caryodaphnopsis • Chi Re - Cinnamomum • Chi Nanh chuét - Cryptocarya • Chi ¤ d-îc - Lindera • Chi Bêi lêi - Litsea • Chi RÌ - Machilus • Chi Re míi - Neocinnamomum • Chi B¬ - Persea • Chi Kh¸o - Phoebe •
Cinnamomum Caryodaphnopsis Cryptocarya Litsea Re - QuÕ Cµ lå Nanh chuét Bêi lêi 3.2. C¸c chi ®¹i diÖn trong hä Lauraceae Mäc c¸ch L¸ mäc gÇn ®èi L¸ mäc gÇn ®èi Mäc c¸ch Th-êng 3 g©n gèc Th-êng 3 g©n gèc G©n l«ng chim G©n l«ng chim HHHH oooo Hoa tù xim VC Hoa tù xim VC Hoa tù xim VC Hoa aù a¸n t ata Gèc hoa tù kh«ng Gèc hoa tù kh«ng Gèc hoa tù kh«ng Cã 4 – 6 l¸ b¾c t¹o cã tæng bao chung cã tæng bao chung cã tæng bao chung thµnh tæng bao chung cho c¶ HT Bao phÊn 4 « Bao phÊn 4 « Bao phÊn 4 « Bao phÊn 2 « Vßng thø 3 h-íng Vßng thø 3 h-íng Vßng thø 3 h-íng C¶ 3 vßng nhÞ®Òu ra ngoµi ra ngoµi ra ngoµi h-íng ra ngoµi Gèc P hì èng nh ĐÕ hoa kh«ng râ Cuèng hoa m¶nh. Qu¶ cã thÓ cã ®Õ ph¸t triÓn bäc kÝn ĐÕ hoa hì cèc nh hoÆc tån t¹i rÊt bÐ bao bäc hoÆc qu¶, qu¶ th-êng cã hay hì chËu nh kh«ng khÝa
Loµi ®¹i diÖn trong chi Cinnamomum – Lauraceae QuÕ Long n·o Re h-¬ng Cinnamomum cassia Cinnamomum camphora Cinnamomum iners (QuÕ TQ, QuÕ ®¬n) (Re) (QuÕ rõng, HËu ph¸t) C©y gç nhì C©y gç lín C©y gç nhì Vá nh½n, mµu n©u nh¹t Vá mµu x¸m tro, nøt däc Vá th-êng nøt vÈy vu«ng Toµn th©n chøa tinh dÇu Toµn th©n chøa tinh dÇu Toµn th©n chøa tinh dÇu th¬m th¬m th¬m Cµnh non vu«ng c¹nh, Cµnh non mµu xanh nh½n, Cµnh non mµu xanh lôc, mµu lôc nh¹t phñ l«ng n©u cµnh giµ n©u vµng, nøt h¬i vu«ng c¹nh ë chç ®Ýnh ®en sím rông däc l¸ VÈy chåi Ý xÕp lîp t Chåi nhiÒu vÈy xÕp lîp VÈy chåi Ý xÕp lîp t L¸ ®¬n, mäc gÇn ®èi L¸ ®¬n mäc gÇn ®èi Ý khi t L¸ ®¬n, mäc c¸ch mäc c¸ch PhiÕn l¸ dÇy hì tr¸i nh PhiÕn l¸ hì trøng tr¸i nh PhiÕn l¸ hì trøng hoÆc nh xoan thu«n xoan hay tr¸i xoan dµi tr¸i xoan
Cinnamomum cassia Cinnamomum camphora Cinnamomum iners ĐÇu vµ ®u«i l¸ nhän dÇn ĐÇu cã mòi nhän dµi, ®u«i ĐÇu nhän dÇn, ®u«i nªm nªm réng réng hoÆc gÇn trßn MÐp nguyªn MÐp th-êng gîn sãng MÐp nguyªn L¸ cã 3 g©n gèc G©n l¸ hì l«ng chim nh L¸ cã 3 g©n gÇn gèc Hai mÆt l¸ nh½n bãng MÆt sau l¸ phñ phÊn tr¾ng Hai mÆt l¸ nh½n N¸ch g©n kh«ng cã tuyÕn N¸ch g©n kh«ng cã tuyÕn N¸ch g©n l¸ cã tuyÕn Cuèng l¸ dµi 1,5cm, th«, Cuèng l¸ m¶nh, dµi gÇn Cuèng l¸ dµi 1cm, nh½n phñ l«ng n©u ®en b»ng 2/3 phiÕn l¸, nh½n Hoa tù xim viªn chuú ë Hoa tù xim viªn chuú ë Hoa tù xim viªn chuú ë n¸ch l¸ hoÆc ®Çu cµnh n¸ch l¸ n¸ch l¸ Hoa Hoa Hoa Qu¶ h¹ch hì tr¸i xoan dµi, Qu¶ h¹ch hì cÇu khi nh nh Qu¶ h¹ch hì trô hay tr¸i nh khi chÝ mµu tÝ hång n m chÝ mµu ®en n xoan dµi, dµi 1-1,5cm ĐÕ hoa t¹o thµnh ®Êu hì nh ĐÕ mËp hì cèc, phÇn nh ĐÕ hì chËu bäc mét nh chËu bäc mét phÇn qu¶ trªn xoÌ réng hì ®Ü nh a phÇn qu¶ n©ng qu¶
C¸c loµi ®¹i ® iÖn trong c¸c chi cßn l¹i Mµng tang Cµ lå Nanh chuét Litsea cubeba Caryodaphnopsis Cryptocarya lenticelata (MÇn tang) tonkinensis (Mß l¸ nhá) C©y gç nhá hoÆc c©y bôi C©y gç nhì C©y gç nhá Th©n th-êng xanh ®en Th©n trßn th¼ng, thon ®Òu Gèc cã b¹nh vÌ Vá kh«ng nøt Vá kh«ng nøt, rßn, cã mïi Vá dÇy mµu x¸m n©u, thÞt th¬m nhÑ, líp vá trong vá phít hång nhít Cµnh nh½n xanh Cµnh mäc gÇn ®èi, cµnh Cµnh non xanh lôc nhiÒu non xanh lôc gÇn vu«ng nèt sÇn nhá mµu n©u nh¹t c¹nh, r¶i r¸c c¸c ®èm n©u L¸ ®¬n, mäc c¸ch L¸ ®¬n, mäc gÇn ®èi L¸ ®¬n, mäc c¸ch Hì tr¸i xoan dµi hoÆc nh Hì tr¸i xoan dµi nh Hì trøng hoÆc tr¸i xoan nh ngän gi¸o dµi ngän gi¸o
Litsea cubeba Caryodaphnopsis Cryptocarya lenticelata tonkinensis ĐÇu nhän dÇn, ®u«i nªm ĐÇu, cã mòi nhän, ®u«i ĐÇu cã mòi låi ng¾n, ®u«i réng nhän dÇn nhän dÇn L¸ mÒm tr¾ng, l-ng l¸ Hai mÆt ®Òu nh½n PhiÕn l¸ rßn, mÆt trªn phít tr¾ng. L¸ non cã mïi xanh bãng chanh MÐp l¸ nguyªn hoÆc h¬i MÐp l¸ nguyªn MÐp l¸ nguyªn gîn sãng G©n l¸ hì m¹ng l-íi nh 3 g©n gèc, hai g©n bªn G©n bªn 4-6 ®«i, g©n nhá l«ng chim kÐo dµi tíi giµ nöa phiÕn hì m¹ng l-íi trong suèt nh l¸. Cuèng l¸ cã r·nh nhá Hoa tù t¸n phøc t¹p Hoa tù xim viªn chuú ë Hoa tù xim viªn chuú ë ®Çu cµnh hay n¸ch l¸ n¸ch l¸ Cuèng th-êng phñ l«ng Cuèng hoa phñ l«ng mang Cuèng hoa tù m¶nh ng¾n ng¾n mµu gØs¾t l¸ b¾c ng¾n Hoa Hoa Hoa
Litsea cubeba Caryodaphnopsis Cryptocarya lenticelata tonkinensis P6 P6 P6 hì gi¶i nh A 9 xÕp thµnh 3 vßng phñ Hoa ®ùc cã 3 vßng A quay A9 vßng 3 ngo¹i h-íng, l«ng mµu hung vµng ra ngoµi vßng 1-2 néi h-íng NhÞcã 2 tuyÕn ë gèc Gèc cã tuyÕn Bao phÊn 4 « më b»ng n¾p Bao phÊn 4 «, cã mét vßng Bao phÊn 2 « më b»ng n¾p tho¸i ho¸ Nhuþ ng¾n ®Çu nhuþ xÎ ®«i ĐÇu nhuþ xÎ 2-3 Qu¶ h¹ch hì cÇu, mäng nh Qu¶ hì tr¸i xoan khi chÝ Qu¶ h¹ch hì tr¸i xoan dµi, nh nh n n-íc, mµu xanh lôc xen gièng nh- nanh chuét, trªn mµu tÝ ®en m ®èm tr¾ng qu¶ nhiÒu khÝ däc a Đ-êng kÝ  0,5 cm Đ-êng kÝ 4-7mm Đ-êng kÝ qu¶ >5 cm nh nh nh ĐÕ kh«ng râ ĐÕ qu¶ kh«ng râ ĐÕ bao kÝ qu¶ n
Bé Håi – Illicales ĐÆc ® iÓm chung cñ a hä Illiciaceae C©y gç nhá th-êng xanh, toµn th©n chøa tinh dÇu th¬m. Chåi th-êng nhiÒu vÈy xÕp lîp bao bäc. L¸ ®¬n, mÐp nguyªn, mäc c¸ch th-êng tËp trung ë ®Çu cµnh. PhiÕn l¸ dÇy, kh«ng râ g©n. Kh«ng cã l¸ kÌm. Hoa tù ®¬n lÎ hay mäc côm 2-3 hoa ë n¸ch l¸. Hoa , l-ìng tÝ , M3. nh P 9-15 xÕp thµnh  vßng, mçi vßng 3. A , chØ nhÞ th« vµ ng¾n (A 4-41). G 6-15: 6-15: 1. L¸ no·n rêi xÕp vßng trªn ®Õ hoa ph¼ng. Qu¶ ®¹i kÐp, d¹ng hì sao nhiÒu c¸nh. nh Hä cã 1 chi, 42 loµi ph©n bè Đ«ng Nam ¸ vµ Đ«ng Nam Mü. ViÖt Nam cã 1 chi, 13 loµi.
C¸c loµi ®¹i diÖn trong hä Illiciaceae Mét sè loµi th- êng gÆp trong hä (Hä chØcã 1 chi Illicium vµ 13 loµi) Håi (Illicium verum) cã chø a nhiÒu tinh dÇu (chñ yÕu ë h¹t) dï ng lµm thuèc cã vÞ cay, ngät, mï i th¬m, kÝ thÝ tiªu ho¸, ch ch gi¶m ® au s¸t trï ng . . . Håi hoa vµng (I. macranthum) cã hoa vµng, qu¶ nhiÒu ®¹i (12- 14 ®¹i). Håi hoa nhá (I. micranthum) gåm 7-8 ®¹i nhá. Håi ® éc (I. religiosum), Håi nó i (I. griffithii) cã 10-13 ®¹i, lµ c¸c loµi cã qu¶ ® éc ® èi víi ng- êi. (Ph©n biÖt b»ng mï i, håi ® éc kh«ng cã mï i th¬m) Ngoµi ra cßn gÆp mét sè loµi Håi kh¸c nh- : I. fargersii (10-12 ®¹i); I. majus (14-15 ®¹i); I. petelotii (7 ®¹i); I. tsai; I. peninsulase (12-13 ®¹i).
Håi - Illicium verum C©y gç nhá. Vá n©u nh¹t, nøt vÈy máng. Toµn th©n chøa tinh dÇu th¬m. T¸n hì th¸p, ph©n cµnh thÊp, cµnh nhá mµu xanh th-êng nh tËp trung tõng ®o¹n trªn th©n. L¸ ®¬n, mäc c¸ch. Kh«ng cã l¸ kÌm. TËp trung gÇn ®Çu cµnh. PhiÕn l¸ hì trøng ng-îc hoÆc tr¸i xoan dµi. nh ĐÇu nhän gÊp, ®u«i nªm dµi, dÇy vµ gißn. G©n l¸ mê. Cuèng l¸ dµi 1cm.
Illicium verum Hoa , l-ìng tÝ , M3. nh Mäc lÎ ë n¸ch l¸ Ý khi mäc côm 2-3. t K 2-3 mµu lôc, mÐp h¬i hång. C 6-9 mµu hång hoÆc tÝ hång. m A , chØA ng¾n. Trung ®íi dÇy hì tam gi¸c. nh G 6-8: 6-8: 1 (th-êng 8 chiÕc xÕp vßng trªn ®Õ hoa ph¼ng). Qu¶ ®¹i kÐp to¶ hì sao, cuèng qu¶ dµi 3-5cm. nh H¹t hì tr¸i xoan h¬i dÑt, vá h¹t cøng n©u bãng. nh Khi ®¹i chÝ më ra vµ nøt theo 1 kÏ däc. n
Bé Sau sau Hamamelidales ViÖt Nam cã 3 hä ®¹i diÖn lµ: - Hä Hång quang - Hamamelidaceae - Hä Tiªu huyÒn - Platanaceae - Hä Sau sau - Altingiaceae
ĐÆc ® iÓm chung cñ a hä Altingiaceae C©y gç lín. Trong th©n th-êng cã èng tiÕt nhù a th¬m, chåi nhiÒu v¶y. L¸ ®¬n nguyªn hay l¸ xÎ thïy ch©n vÞ , mÐp l¸ cã ră c-a. t ng L¸ mäc c¸ch, cã l¸ kÌm. Hoa tù hì cÇu, chïm, b«ng hoÆc b«ng ®u«i sãc. nh Hoa ®¬n tÝ , th-êng lµ ®¬n tÝ cïng gèc. nh nh Hoa ®ùc Po, A 4-5. Hoa c¸i th-êng Co. G 2:2:1 (BÇu trung). Qu¶ phø c hì cÇu gåm nhiÒu qu¶ nang nhá chÎ «, vá ho¸ gç. nh H¹t nhá, th-êng cã c¸nh. ThÕ giíi cã 2 chi, 12 loµi. ViÖt Nam cã 2 chi vµ 8-9 loµi.
C¸c loµi ®¹i diÖn trong hä Altingiaceae Trong hä cã 2 chi lµ: Altingia vµ Liquidambar - Chi Liquidambar cã loµi Sau sau (L. formosana) ph©n bè t-¬ng ®èi phæ biÕn. - Chi Altingia cã mét sè loµi ®¹i diªn nh-: T« h¹p ®iÖn biªn (A. siamensis tªn cò lµ: A.takhtajanii) T« h¹p trung hoa (A. chinensis).
Sau sau T« h¹p ® iÖn biªn Liquidambar formosana Altingia siamensis (Cæ yÕm – T¸u hËu) C©y gç lín C©y gç lín Vá mµu x¸m tro, nøt däc, nhùa th¬m. Vá mµu x¸m hång, nh½n, khi giµ bong Cµnh nh¸nh nhiÒu khóc khuûu m¶ng, nhùa th¬m L¸ ®¬n xÎ 3 thuú L¸ ®¬n nguyªn L¸ hì trøng trßn nh L¸ hì tr¸i xoan hoÆc trøng ng-îc nh ĐÇu cã mòi nhän dµi ĐÇu l¸ cã mòi nhän dµi h¬i cong Đu«i l¸ hì tim Đu«i l¸ tï nh MÐp l¸ cã ră c-a MÐp l¸ cã ră c-a trßn ng ng Cuèng l¸ dµi 4-9cm mµu hång nh¹t Cuèng l¸ dµi 2-3cm G©n l¸ 3 g©n gèc G©n l¸ l«ng chim næi râ ë mÆt sau L¸ kÌm hì sîi, sím rông nh L¸ kÌm sím rông L¸ non, l¸ trªn cµnh chåi xÎ 5 thuú
Liquidambar formosana Altingia siamensis Hoa Hoa HH Po o o Po A a a A4 tH Ht K4-5 ùo où K4-5 aa 2: 2:  2: 2:1 2 vßi hth dµi nhuþ 2 vßi nhuþ dµi t ìì Qu¶ phù c hì cÇu, ĐK 0.5-2 cm ùn nø nh Qu¶ phøc hì cÇu, ĐK 2,5-4cm. nh C¸c qu¶h®¬n lµ qu¶ nang C¸c qu¶ ®¬n lµ qu¶ nang h hh Vßi nhuþ sèng dai Vßi nhuþ, ®µi, l¸ b¾c sèng dai trªn bì ìc qu¶, ë d¹ng gai «n nÇ H¹t mµu x¸m ®en, dÑp, ®Ø cã c¸nh nh H¹t cãhh¸nh ë ®Ø c nh nu máng hì trøng ng-îc nh g cc
Bé Gai Urticales ĐÆc ® iÓm chung cñ a bé - C©y th©n gç, hay th©n th¶o. - Trong th©n th-êng cã èng tiÕt nhùa. - L¸ ®¬n, mäc c¸ch, th-êng cã l¸ kÌm. - Hoa nhá l-ìng tÝ , ®¬n tÝ , ®¬n ®éc hay häp thµnh nh nh côm xim. - Thô phÊn nhê giã, ®«i khi nhê c«n trïng. - K4-6. - Co. - A4-6 mäc ®èi víi K. - G 2:1:1 th-êng cã 2 vá. - Qu¶ bÕ, qu¶ h¹ch, cã khi tô l¹i thµnh qu¶ phøc.