Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p2
lượt xem 5
download
Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p2', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p2
- Cuèi TK19 ®Çu TK 20 do nh÷ng m©u thuÉn vèn cã cña CNTB ngµy cµng s©u s¾c vµ nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ thÊt nghiÖp ngµy cµng t¨ng, do nh÷ng hiÖn tîng kinh tÕ míi n¶y sinh ®ßi hái ph¶i cã sù ph©n tÝch nh÷ng hiÖn tîng míi ®ã. Tríc bèi c¶nh ®ã häc thuyÕt kinh tÕ cña trêng ph¸i t©n cæ ®iÓn x· héi nh»m gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng kinh tÕ míi vµ chèng quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c. Ph¬ng ph¸p luËn cña trêng ph¸i t©n cæ ®iÓn lµ c¸ch tiÕp cËn chñ quan ®èi víi c¸c hiÖn tîng kinh tÕ c¸c nhµ t©n cæ ®iÓn chñ tr¬ng ph©n tÝch c¸c hiÖn tîng kinh tÕ trong c¸c xÝ nghiÖp riªng biÖt råi rót ra kÕt luËn chung cho toµn x· héi ®iÒu ®ã dÉn ®Õn rÊt nhiÒu thiÕu sãt vµ sai lÇm. Ph¬ng ph¸p cña hä chØ lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch vi m«. Trêng ph¸i cæ ®iÓn míi dùa vµo yÕu tè t©m lý chñ quan ®Ó gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ x· héi, hä cñng cè lý thuyÕt gi¸ trÞ chñ quan. Trêng ph¸i t©n cæ ®iÓn muèn biÕn kinh tÕ chÝnh trÞ thµnh khoa häc kinh tÕ thuÇn tuý kh«ng cã mèi liªn hÖ víi c¸c ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ - x· héi vµ còng gièng nh trêng ph¸i cæ ®iÓn c¸c nhµ kinh tÕ häc trêng ph¸i t©n cæ ®iÓn ñng hé tù do c¹nh tranh chèng l¹i sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo kinh tÕ. Vai trß cña chÝnh phñ kh«ng quan ®iÓm cña hä lµ rÊt mê nh¹t. C¸c häc thuyÕt cña 10
- hä ¸p dông réng r·i vµo kinh tÕ, t tëng cña hä nÆng vÒ mÆt lîng vµ bá qua mÆt chÊt. Nh vËy hä kh«ng thÓ chØ ra mét c¸ch hoµn chØnh c¸c qui luËt c¸c ph¹m trï kinh tÕ. Hä ®a ra lý thuyÕt kinh tÕ tù ®iÒu chØnh v× vËy quan ®iÓm cña hä lµ kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo nÒn kinh tÕ. Hä tin tëng ch¾c ch¾n vµo c¬ chÕ thÞ trêng tù ph¸t sÏ ®¶m b¶o th¨ng b»ng cung cÇu ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Nh vËy quan ®iÓm cña trêng ph¸i nµy cã rÊt nhiÒu giíi h¹n vµ ®ù¬c gäi lµ trêng ph¸i giíi h¹n. 4. Lý luËn cña trêng ph¸i Keynes Vµo 30 cña thÕ kû 20 khñng ho¶ng kinh tÕ diÔn ra thêng xuyªn. T×nh tr¹ng thÊt nghiÖp nghiªm träng ®· lµm cho c¸c lý thuyÕt tù ®iÒu chØnh kinh tÕ cña trêng ph¸i cæ ®iÓn t©n cæ ®iÓn tá ra kÐm hiÖu qu¶. Thùc tiÔn chøng minh r»ng c¸c lý thuyÕt kinh tÕ cho r»ng sù ho¹t ®éng cña c¸c qui luËt kinh tÕ kh¸ch quan sÏ tù ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ vµ ®a ®Õn sù c©n b»ng mµ kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp cña Nhµ níc tá ra thiÕu tÝnh chÊt x¸c ®¸ng. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ sù x· héi ho¸ lùc lîng s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i cã sù can thiÖp ®iÒu chØnh cña Nhµ níc ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Tríc thùc tÕ ®ã häc thuyÕt "chñ nghÜa t 11
- b¶n ®îc ®iÒu tiÕt" cña John M. Keynes (1883 - 1946) ra ®êi. §Æc trng næi bËt cña Keynes lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch vÜ m« trong sù ph©n tÝch kinh tÕ. Keynes cho r»ng viÖc ph©n tÝch kinh tÕ ph¶i xuÊt ph¸t tõ tæng lîng lín ®Ó nghiªn cøu mèi liªn hÖ gi÷a c¸c tæng lîng vµ khuynh híng vËn ®éng cña chóng. Keynes ®¸nh gi¸ cao vai trß ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc vµ xem nhÑ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng. Keynes kh«ng t¸n ®ång quan ®iÓm cña trêng ph¸i cæ ®iÓn vµ t©n cæ ®iÓn vÒ sù c©n b»ng kinh tÕ dùa trªn c¬ së tù ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng. ¤ng cho r»ng khñng ho¶ng vµ thÊt nghiÖp do chÝnh s¸ch lçi thêi kh«ng can thiÖp cña Nhµ níc, tù do kinh tÕ g©y ra. Theo «ng muèn cã c©n b»ng kinh tÕ, Nhµ níc ph¶i can thiÖp kinh tÕ thÓ hiÖn ®iÒu chØnh kinh tÕ. ¤ng cho r»ng Nhµ níc ph¶i ®iÒu tiÕt ë tÇm vÜ m« míi gi¶i quyÕt ®îc viÖc lµm t¨ng thu nhËp, khuyÕn khÝch ®Çu t vµ gi¶m tiÕt kiÖm. Cã nh vËy míi gi¶i quyÕt ®îc t×nh tr¹ng khñng ho¶ng vµ thÊt nghiÖp thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn. ¤ng ®¸nh gi¸ cao vai trß cña hÖ thèng thuÕ kho¸ cña Nhµ níc vµo sù ®iÒu chØnh cña Nhµ níc ®èi víi nÒn kinh tÕ, theo «ng tríc hÕt Nhµ níc cÇn thÓ hiÖn ®Ó t¨ng cÇu cã hiÖu qu¶. Nhµ níc ph¶i cã ch¬ng tr×nh ®Çu t rÊt qui m« bëi qua ®ã Nhµ níc can thiÖp vµo kinh tÕ t¸c ®éng côc diÖn cña thÞ trêng. 12
- Nhµ níc ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó kÝch thÝch tiªu dïng s¶n xuÊt muèn vËy ph¶i sö dông ng©n s¸ch ®Ó kÝch thÝch ®Çu t cña t nh©n. Tuy nhiªn Keynes chñ tr¬ng khuyÕn khÝch mäi ho¹t ®éng ®Ó n©ng cao tæng cÇu vµ t¨ng khèi lîng viÖc lµm kÓ c¶ ho¹t ®éng ¨n b¸m kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ nh qu©n sù ho¸ nÒn kinh tÕ, s¶n xuÊt vò khÝ miÔn sao t¹o ra viÖc lµm. Nh vËy quan ®iÓm cña Keynes vÉn cßn nh÷ng thiÕu sãt. Sau 4 n¨m thÓ hiÖn häc thuyÕt Keynes th× nÒn kinh tÕ l¹i mét lÇn chÊn ®éng. N¹n thÊt nghiÖp kh«ng ®îc kh¾c phôc mµ cã xu híng gia t¨ng, thÞ trêng "l¹m ph¸t cã ®iÒu tiÕt" lµm cho l¹m ph¸t trÇm träng h¬n. Sai lÇm cña Keynes lµ khi ®¸nh gi¸ cao vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc «ng l¹i bá qua vai trß cña c¬ chÕ thÞ trêng v× vËy c¸c hiÖn tîng mµ «ng xem xÐt cha thËt sù hoµn chØnh. II. NÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN vµ vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc ë ViÖt Nam 1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc chuyÓn ®æi KTTT theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý Nhµ níc. 13
- a. §Þnh nghÜa: C¬ chÕ thÞ trêng lµ tæng thÓ nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ c¸c ph¹m trï kinh tÕ vµ qui luËt kinh tÕ cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau cïng t¸c ®éng ®Ó ®iÒu tiÕt cung - cÇu gi¸ c¶ cïng nh÷ng hµnh vi cña ngêi tham gia thÞ trêng nh»m gi¶i quyÕt 3 vÊn ®Ò c¬ b¶n: S¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nh thÕ nµo, s¶n xuÊt cho ai? C¸c mèi quan hÖ trong c¬ chÕ thÞ trêng chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c qui luËt kinh tÕ kh¸ch quan nh qui luËt gi¸ trÞ, qui luËt cung cÇu, qui luËt lu th«ng tiÒn tÖ. §éng lùc cña c¸c mèi quan hÖ nµy lµ lîi nhuËn trong m«i trêng c¹nh tranh. §ã lµ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt trong m«i trêng c¹nh tranh. Næi bËt c¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ cã rÊt nhiÒu u ®iÓm: - C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ n¨ng ®éng nh¹y c¶m cã kh¶ n¨ng tù ®éng ®iÒu tiÕt nÒn s¶n xuÊt x· héi tøc lµ sù ph©n bæ s¶n xuÊt vµo c¸c khu vùc c¸c ngµnh kinh tÕ hay s¶n xuÊt c¸i g× nh thÕ nµo ®Òu do thÞ trêng quyÕt ®Þnh mµ kh«ng cÇn bÊt cø sù ®iÒu khiÓn nµo. - C¬ chÕ thÞ trêng ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu ®a d¹ng phøc t¹p cña ngêi tiªu dïng, tù ®éng kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, t¨ng cêng chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt. 14
- - C¬ chÕ thÞ trêng mang tÝnh hiÖu qu¶ cao: C¸c doanh nghiÖp muèn thu ®îc lîi nhuËn cao th× ®ßi hái ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, kÝch thÝch tiÕn bé cña KHKTCN. - C¬ chÕ thÞ trêng thóc ®Èy sù c¹nh tranh lµm cho s¶n phÈm hµng ho¸ cã chÊt lîng cao h¬n, gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm gi¶m. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc trªn c¬ chÕ thÞ trêng cßn rÊt nhiÒu khuyÕt tËt vµ m©u thuÉn nh sau: - C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt ch¹y theo lîi nhuËn, c¸c nhµ s¶n xuÊt, s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu mét lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ vµo ®ã g©y ra Õ thõa dÉn ®Õn sù khñng ho¶ng l·ng phÝ. - C¬ chÕ thÞ trêng g©y mÊt c©n b»ng x· héi. TÝnh c¹nh tranh cña c¬ chÕ lµm x· héi lµm x· héi ph©n ho¸ giµu nghÌo, giai cÊp. - C¬ chÕ thÞ trêng g©y mÊt æn ®Þnh mÊt c©n ®èi trong s¶n xuÊt x· héi. Thùc tÕ cho thÊy c¬ chÕ thÞ trêng lµ nguyªn nh©n cña c¸c vÊn ®Ò l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp. - C¬ chÕ thÞ trêng g©y ra c¸c phÕ th¶i lµm « nhiÔm m«i trêng. 15
- - C¸c doanh nghiÖp ch¹y theo lîi nhuËn bÊt chÊp tÊt c¶ lµm hµng gi¶ lËu thuÕ... b. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc chuyÓn ®æi hµng ho¸ sang KTTT cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ViÖt Nam. Tríc kia nÒn kinh tÕ níc ta lµ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ quan liªu bao cÊp. Trªn thùc tÕ Nhµ níc chØ thõa nhËn mét thµnh phÇn kinh tÕ XHCN víi 2 lo¹i h×nh së h÷u lµ toµn d©n vµ tËp thÓ. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c bÞ h¹n chÕ mét c¸ch tèi ®© thËm chÝ bÞ triÖt tiªu kinh tÕ t nh©n kh«ng ®îc phÐp tån t¹i vµ ho¹t ®éng. Nhµ níc thÓ hiÖn qu¶n lý kinh tÕ th«ng qua hÖ thèng chØ tiªu ph¸p lÖnh chi tiÕt víi chÕ ®é cÊp ph¸t vµ giao nép theo quan hÖ hiÖn vËt lµ chñ yÕu. Nhµ níc bao cÊp toµn bé vµ can thiÖp qu¸ s©u vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp c¸c HTX, c¸c tæ s¶n xuÊt. QuyÕt ®Þnh tÊt c¶ trõ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, gi¸ c¶ s¶n phÈm, thÞ trêng tiªu thô ®Õn lç l·i vµ biªn chÕ cña c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc thµnh lËp ra Uû ban vËt gi¸ ®Ó quyÕt ®Þnh gi¸ c¶ s¶n phÈm nhng Nhµ níc l¹i kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm g× vÒ vËt chÊt víi c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp th× kh«ng cã quyÒn tù chñ vÒ tµi chÝnh vµ còng kh«ng bÞ rµng buéc tr¸ch nhiÖm víi kÕt qu¶ kinh doanh. C¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc l¹i can thiÖp qu¸ s©u vµo nÒn kinh tÕ. Bé 16
- m¸y qu¶n lý kinh tÕ ®îc tæ chøc cång kÒnh nhng l¹i tá ra kÐm hiÖu qu¶. Mäi quyÕt ®Þnh quan träng ®Òu xuÊt ph¸t tõ Trung ¬ng, biªn chÕ cña bé m¸y qu¶n lý kinh tÕ ngµy cµng ph×nh to nhng n¨ng lùc l¹i yÕu kÐm phong c¸ch qu¶n lý quan liªu cöa quyÒn. C¸n bé qu¶n lý kÐm n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n thÊp hä chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ngêi cã c«ng víi c¸ch m¹ng. Trong ph©n phèi chñ yÕu ph©n phèi theo chñ nghÜa b×nh qu©n nªn ngêi lao ®éng kh«ng n¨ng ®éng s¸ng t¹o, kh«ng nhiÖt t×nh lµm viÖc kh«ng quan t©m tíi tiÕt kiÖm ®Çu t... nªn n¨ng suÊt lao ®éng thÊp kÐm vµ ngµy cµng gi¶m xuèng chi phÝ th× t¨ng lªn dÉn tíi sù thua lç cña c¸c doanh nghiÖp c¸c HTX vµ c¸c tæ s¶n xuÊt... HiÖu qu¶ kinh tÕ trong thêi kú nµy rÊt thÊp do chØ ®Çu t vµ s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch mµ kh«ng tÝnh tíi nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ vµ x· héi, s¶n xuÊt kh«ng phï hîp víi tiªu dïng g©y ra mét sù l·ng phÝ lín. Do kh«ng cã c¹nh tranh nªn c«ng nghÖ, KHKT chËm ®æi míi chÊt lîng s¶n phÈm ngµy cµng thÊp, gi¸ c¶ ngµy cµng cao do chi phÝ s¶n xuÊt qu¸ lín. Hµng ho¸ trªn thÞ trêng thiÕu hôt nghiªm träng kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, thêi kú nµy do níc ta chó ý tr«ng chê vµo c¸c viÖn trî vèn vµ hµng ho¸ tõ níc ngoµi. Khi nguån viÖn tõ níc ngoµi gi¶m vµ chÊm døt, nÒn kinh tÕ kh«ng theo kÞp ®µ r¬i vµo khñng ho¶ng s¶n xuÊt tr× trÖ ®×nh ®èn, hµng ho¸ khan hiÕm, 17
- gi¸ c¶ cao dÉn ®Õn l¹m ph¸t cã thêi kú l¹m ph¸t vît møc 700% ®êi sèng ngêi lao ®éng ngµy cµng khã kh¨n h¬n. MÆt kh¸c còng trong thêi kú nµy nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia trong khu vùc ®ang ph¸t triÓn m¹nh. NÒn kinh tÕ ë c¸c níc c«ng nghiÖp míi ph¸t triÓn, nghiªn cøu chñ yÕu lµ thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ Nhµ níc chØ ®ãng vai trß híng dÉn ®Òn kinh tÕ ph¸t triÓn th«ng qua c¸c kÕ ho¹ch trung h¹n vµ dµi h¹n. Nhµ níc kh«ng can thiÖp trùc tiÕp mµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh tù do trªn thÞ trêng. ChÝnh v× vËy tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ ë c¸c níc nµy lµ rÊt cao, ®êi sèng nh©n d©n n©ng lªn râ rÖt. Tríc sù suy tho¸i kinh tÕ nghiªm träng, tríc xu híng ph¸t triÓn liªn tôc cña c¸c níc trog khu vùc vµ trªn thÕ giíi ®Æt nÒn kinh tÕ níc ta tíi sù bøc b¸ch ph¶i ®æi míi. Tõ ®¹i héi VI, cña §¶ng ta ®· chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ sang c¬ chÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN. §Õn ®¹i héi VII, §¶ng ta x¸c ®Þnh râ viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang nÒn KTTT ®Þnh híng XHCN cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Xem xÐt díi gãc ®é khoa häc, viÖc chuyÓn ®æi nµy lµ hoµn toµn ®óng ®¾n phï hîp víi thùc 18
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p7
9 p | 79 | 7
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p8
8 p | 83 | 7
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p4
9 p | 62 | 6
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p10
7 p | 64 | 6
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng trong cơ cấu kinh tế trang trại p3
9 p | 65 | 5
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng quy luật cơ sở khách quan của sản xuất hàng hóa p1
8 p | 59 | 5
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p5
9 p | 71 | 5
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng quy luật cơ sở khách quan của sản xuất hàng hóa p3
9 p | 71 | 5
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p9
7 p | 72 | 4
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng quy luật cơ sở khách quan của sản xuất hàng hóa p2
9 p | 80 | 4
-
Giáo trình phân tích quy trình vận dụng hệ ghi đo phóng xạ trong y học theo định luật RIA p6
5 p | 67 | 4
-
Giáo trình phân tích quy trình vận dụng hệ ghi đo phóng xạ trong y học theo định luật RIA p5
5 p | 68 | 3
-
Giáo trình phân tích quy trình vận dụng hệ ghi đo phóng xạ trong y học theo định luật RIA p7
5 p | 91 | 3
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p1
8 p | 77 | 3
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p3
9 p | 67 | 3
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng kỹ thuật quan sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p4
9 p | 58 | 3
-
Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p4
9 p | 76 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn