Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
HOÙA TRÒ HOÃ TRÔÏ SAU MOÅ CARCINOÂM ÑAÏI TRAØNG<br />
Phaïm Huøng Cöôøng*, Phoù Ñöùc Maãn*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc ñích: Khaûo saùt hieäu quaû cuûa hoaù trò hoã trôï ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng.<br />
Beänh nhaân vaø phöông phaùp: Hoài cöùu hoà sô 135 tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng loaïi carcinoâm tuyeán<br />
ñöôïc ñieàu trò phaãu thuaät caét ñaïi traøng vaø hoùa trò taïi Beänh vieän Ung Böôùu TP HCM töø 10/1995 ñeán<br />
10/2000. Tæ leä soáng coøn toaøn boä vaø tæ leä soáng coøn khoâng beänh ñöôïc tính baèng phöông phaùp Kaplan-Meier.<br />
Keát quaû: Ñoái vôùi caùc beänh nhaân giai ñoaïn III (Dukes C), hoùa trò hoã trôï laøm taêng ñaùng keå tæ leä soáng<br />
coøn khoâng beänh (62% so vôùi 18%) vaø coù taêng tæ leä soáng coøn toaøn boä (50% so vôùi 41%). Ñoái vôùi caùc beänh<br />
nhaân giai ñoaïn II (Dukes B2), hoùa trò hoã trôï laøm taêng ñaùng keå tæ leä soáng coøn khoâng beänh (63% so vôùi 41%)<br />
nhöng khoâng aûnh höôûng keát quaû soáng coøn toaøn boä.<br />
<br />
SUMMARY<br />
EVALUATION OF THE ADJUVANT CHEMOTHERAPY<br />
FOR CURATIVELY RESECTED COLON CARCINOMA<br />
Pham Hung Cuong, Pho Duc Man<br />
*Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 157 – 162<br />
<br />
Purpose: To evaluate the impact of the adjuvant chemotherapy on survival of patients after curative<br />
resection of colon carcinoma.<br />
Patients and Methods: Medical records of 135 cases of colon carcinoma treated by curative<br />
resection and adjuvant chemotherapy from 10/1995 to 10/2000 in HCMC Cancer Center were studied<br />
retrospectively. The overall and disease – free survival rates were estimated by the Kaplan-Meier method.<br />
Results: Systemic adjuvant chemotherapy employing fluouracil plus leucovorin increased<br />
significantly disease – free survival (62% vs 18%) and was associated with an apparent but non –<br />
significant survival benefit (50% vs 41%) in patients with stage III colon carcinoma. For stage II patients<br />
(Dukes’ B2), adjuvant chemotherapy also increased significantly disease – free survival (63% vs 41%) but<br />
did not affect overall survival.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Theo y vaên ung thö ñaïi-tröïc traøng laø nguyeân<br />
nhaân gaây töû vong thöù 2 sau ung thö phoåi trong toång<br />
soá caùc beänh nhaân ung thö(8).<br />
Theo keát quaû ghi nhaän ung thö quaàn theå taïi TP<br />
HCM naêm 1997, ung thö ñaïi-tröïc traøng laø ung thö<br />
thöôøng gaëp ñöùng haøng thöù 5 (tính chung caû hai giôùi)<br />
vôùi xuaát ñoä chuaån laø 12,9 sau ung thö gan, coå töû<br />
cung, phoåi vaø daï daøy(1).<br />
Cho ñeán nay phaãu thuaät laø vuõ khí ñieàu trò duy<br />
nhaát coù khaû naêng ñieàu trò khoûi ung thö ñaïi-tröïc<br />
<br />
traøng(8), caùc phöông phaùp ñieàu trò khaùc chæ coù giaù trò<br />
hoã trôï.<br />
Gaàn ñaây hoaù trò hoã trôï ñöôïc coâng nhaän giaù trò ñoái<br />
vôùi caùc ung thö ñaïi traøng ôû giai ñoaïn ñaõ di caên<br />
haïch(3,4,6,7).<br />
Caùc coâng trình nghieân cöùu trong nöôùc veà ung<br />
thö ñaïi traøng chæ ngöng ôû möùc khaûo saùt veà dòch teã<br />
hoïc, trieäu chöùng laâm saøng, caän laâm saøng vaø caùc<br />
phöông phaùp ñieàu trò. Gaàn ñaây, ñaàu naêm 2003, môùi<br />
coù moät coâng trình xaùc ñònh tæ leä soáng coøn 5 naêm toaøn<br />
boä cuûa ung thö ñaïi traøng thöïc hieän taïi Haø Noäi(2),<br />
<br />
* Beänh vieän Ung böôùu TP. HCM<br />
<br />
157<br />
<br />
nhöng chöa coù coâng trình naøo xaùc nhaän hieäu quaû cuûa<br />
hoùa trò hoã trôï sau moå ung thö ñaïi traøng.<br />
Chuùng toâi thöïc hieän coâng trình naøy nhaèm muïc<br />
tieâu: Khaûo saùt hieäu quaû cuûa hoaù trò hoã trôï ñoái vôùi caùc<br />
tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Caùc tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng ñieàu trò phaãu<br />
thuaät vaø hoùa trò taïi Beänh vieän Ung Böôùu TP.HCM töø<br />
thaùng 10/1995 ñeán thaùng 10/2000.<br />
Toång coäng coù 225 hoà sô ung thö ñaïi traøng, sau<br />
khi loaïi boû:<br />
+ caùc tröôøng hôïp chæ laøm phaãu thuaät moå buïng<br />
thaùm saùt vaø laøm haäu moân nhaân taïo hoaëc noái taét (bypass).<br />
+ caùc tröôøng hôïp coù caùc loaïi giaûi phaãu beänh<br />
khoâng phaûi laø carcinoâm tuyeán.<br />
+ caùc tröôøng hôïp ñaõ coù di caên xa khi laøm phaãu<br />
thuaät.<br />
taát caû coøn laïi 135 tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng<br />
loaïi carcinoâm tuyeán ñaõ ñöôïc laøm phaãu thuaät caét ñaïi<br />
traøng taän goác.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
+ Hoài cöùu, moâ taû caét ngang.<br />
+ Theo doõi beänh nhaân döïa vaøo hoà sô beänh aùn,<br />
beänh nhaân taùi khaùm taïi phoøng khaùm, keát hôïp göûi thö<br />
ñeán beänh nhaân vaø gia ñình tìm hieåu tình traïng soáng<br />
coøn cuûa beänh nhaân.<br />
+ Thôøi ñieåm keát thuùc theo doõi laø ngaøy 15/5/2003<br />
hoaëc vaøo thôøi ñieåm beänh nhaân töû vong do baát kyø<br />
nguyeân nhaân naøo, ñaây cuõng laø ñieåm cuoái ghi nhaän<br />
cuûa thôøi gian soáng coøn toaøn boä. Ñieåm cuoái cuûa thôøi<br />
gian soáng coøn khoâng beänh laø luùc beänh nhaân coù taùi<br />
phaùt di caên hoaëc töû vong do baát kyø nguyeân nhaân naøo.<br />
+ Soá lieäu ñöôïc ghi nhaän vaøo baûng thu thaäp soá<br />
lieäu. Nhaäp vaø xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm SPSS 7.5<br />
for Windows.<br />
+ Giaù trò p < 0,05 ñöôïc choïn laø coù yù nghóa thoáng<br />
<br />
158<br />
<br />
keâ, vôùi ñoä tin caäy 95%.<br />
Moái töông quan giöõa hai bieán soá ñònh löôïng ñöôïc<br />
kieåm ñònh baèng pheùp kieåm Student, giöõa hai bieán soá<br />
ñònh tính baèng pheùp kieåm Chi bình phöông (χ2).<br />
Khaûo saùt thôøi gian soáng coøn khoâng beänh vaø thôøi<br />
gian soáng coøn toaøn boä 5 naêm ñöôïc tính baèng phöông<br />
phaùp Kaplan-Meier. Duøng pheùp kieåm Log-rank ñeå so<br />
saùnh caùc kieåu phaân boá thôøi gian soáng coøn theo caùc<br />
bieán soá.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Ñaëc ñieåm thoáng keâ cuûa nhoùm beänh<br />
nhaân khaûo saùt<br />
Coù 36 / 135 ca theo doõi ñeán ngaøy chaám döùt<br />
nghieân cöùu (15/5/2003 hoaëc ñeán khi beänh nhaân töû<br />
vong), chieám 27%.<br />
Thôøi gian theo doõi trung bình 16 thaùng (thay ñoåi<br />
töø 1 ñeán 67 thaùng).<br />
Moät soá caùc ñaëc ñieåm cuaû nhoùm beänh nhaân khaûo<br />
saùt ñöôïc trình baøy trong Baûng 1.<br />
Baûng 1: Ñaëc ñieåm cuaû nhoùm beänh nhaân khaûo saùt.<br />
<br />
Soá beänh nhaân<br />
Tuoåi<br />
Trung bình<br />
Khoaûng tuoåi<br />
Giôùi<br />
Nam<br />
Nöõ<br />
Giai ñoaïn laâm saøng<br />
Dukes B<br />
Dukes C<br />
Grad moâ hoïc<br />
Grad 1 vaø 2<br />
Grad 3<br />
<br />
Hoùa trò hoã trôï<br />
Soá ca<br />
%<br />
30<br />
<br />
Khoâng hoùa trò<br />
Soá ca<br />
%<br />
105<br />
<br />
45 ± 13<br />
16 – 68<br />
<br />
51 ± 17<br />
14 – 85<br />
<br />
P<br />
<br />
> 0,05<br />
<br />
0,839<br />
13<br />
17<br />
<br />
43<br />
57<br />
<br />
48<br />
57<br />
<br />
46<br />
54<br />
<br />
19<br />
11<br />
<br />
63<br />
37<br />
<br />
71<br />
32<br />
<br />
69<br />
31<br />
<br />
28<br />
2<br />
<br />
93<br />
7<br />
<br />
94<br />
11<br />
<br />
89<br />
11<br />
<br />
0,658<br />
<br />
0,732<br />
<br />
Khoâng coù söï khaùc bieät giöõa hai nhoùm beänh nhaân<br />
hoùa trò hoã trôï vaø khoâng hoùa trò veà caùc ñaëc ñieåm: tuoåi,<br />
giôùi, giai ñoaïn laâm saøng vaø grad moâ hoïc.<br />
Caùc ñaëc ñieåm khaùc cuaû nhoùm beänh nhaân khaûo<br />
saùt laø:<br />
-Vò trí böôùu: manh traøng vaø ñaïi traøng leân 31 ca<br />
(23%), ñaïi traøng goùc gan 18 ca, ñaïi traøng ngang 9 ca,<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
ñaïi traøng goùc laùch 10 ca, ñaïi traøng xuoáng 16 ca, ñaïi<br />
traøng sigma 47 ca (35%), tröïc traøng sigma 4 ca.<br />
-Caùc loaïi phaãu thuaät caét ñaïi traøng taän goác ñaõ thöïc<br />
hieän goàm coù:<br />
Caét ½ ñaïi traøng phaûi<br />
Caét ñoaïn ñaïi traøng ngang<br />
Caét ½ ñaïi traøng traùi<br />
Caét ñoaïn ñaïi traøng sigma<br />
Caét tröôùc cao<br />
Phaãu thuaät Hartmann<br />
<br />
51 ca<br />
7 ca<br />
29 ca<br />
41 ca<br />
4 ca<br />
3 ca<br />
<br />
trò. Soá tröôøng hôïp taùi phaùt vaø di caên laø 21 ca, trong ñoù<br />
soá ca taùi phaùt vaø di caên cuûa nhoùm hoùa trò hoã trôï laø 2 ca<br />
(18%) vaø cuûa nhoùm khoâng hoùa trò laø 19 ca (59%).<br />
<br />
Hoaù trò hoã trôï (Dukes C)<br />
1.1<br />
<br />
58 ± 8<br />
thaùng<br />
<br />
1.0<br />
<br />
.9<br />
<br />
.8<br />
<br />
Hoùa trò hoã trôï ñöôïc thöïc hieän trong 53 ca (39%),<br />
tuy nhieân chæ coù 30 ca (22,2%) thöïc hieän ñöôïc ñuû lieàu<br />
(theo y vaên(3,7), hoùa trò hoã trôï vôùi 5-FU vaø levamisol<br />
caàn 12 thaùng, vôùi 5-FU vaø leucovorin caàn 6 thaùng).<br />
<br />
p=0,4279<br />
<br />
44 ± 3<br />
thaùng<br />
<br />
.7<br />
<br />
Ñuû lieàu<br />
<br />
.6<br />
<br />
Khoâng<br />
hoùa trò<br />
<br />
.5<br />
.4<br />
<br />
Phaùc ñoà hoùa trò hoã trôï chuû yeáu laø 5-FU vaø<br />
leucovorin lieàu thaáp (97%) (5-FU 425 mg/m2 +<br />
leucovorin 20 mg/m2 moãi ngaøy trong 5 ngaøy/ thaùng<br />
trong 6 thaùng).<br />
Taùc duïng phuï khi hoùa trò goàm: 1 ca (3,3%) ñoäc<br />
tính giaûm baïch caàu haït möùc ñoä 4 (baïch caàu haït <<br />
500/mm3), caùc ñoäc tính treân ñöôøng tieâu hoùa nhö: tieâu<br />
chaûy, buoàn noân vaø noân ñöôïc ghi nhaän trong ña soá<br />
tröôøng hôïp vaø ñeàu ôû möùc ñoä nheï.<br />
Xaï trò sau moå: 1 ca, sau khi ñaõ bò taùi phaùt phaûi moå<br />
laïi caét khoái taùi phaùt.<br />
Hieäu quaû cuûa hoaù trò hoã trôï<br />
<br />
Baûng 2: Hieäu quaû cuûa hoùa trò hoã trôï carcinoâm ñaïi<br />
traøng Dukes C.<br />
<br />
1, Soáng coøn toaøn boä<br />
Hoùa trò hoã trôï ñuû lieàu<br />
Khoâng hoùa trò hoã trôï<br />
2. Soáng coøn khoâng<br />
beänh<br />
Hoùa trò hoã trôï ñuû lieàu<br />
Khoâng hoùa trò hoã trôï<br />
<br />
Soá beänh<br />
nhaân<br />
<br />
Tæ leä (%)<br />
soáng coøn 5 naêm<br />
<br />
60<br />
<br />
80<br />
<br />
Hoaù trò hoã trôï ñuû lieàu coù laøm taêng thôøi gian soáng<br />
coøn toaøn boä caùc beänh nhaân carcinoâm ñaïi traøng Dukes<br />
C (thôøi gian soáng coøn trung bình khi coù hoaù trò hoã trôï<br />
laø 58 ± 8 thaùng so vôùi 44 ± 3 thaùng khi khoâng hoaù trò<br />
hoã trôï) nhöng khoâng ñuû yù nghóa thoáng keâ<br />
(p=0,4279).<br />
<br />
Hoùa trò hoã trôï (Dukes C)<br />
<br />
p=0,0024<br />
<br />
1.0<br />
<br />
58 ± 9 thaùng<br />
<br />
.8<br />
<br />
.6<br />
<br />
Ñuû lieàu<br />
<br />
20 ± 4 thaùng<br />
<br />
.2<br />
<br />
P<br />
0.0<br />
0<br />
<br />
50% (±25)<br />
41% (±29) (49 thaùng)<br />
0,0024<br />
<br />
11<br />
32<br />
<br />
40<br />
<br />
Bieåu ñoà 1: Ñöôøng bieåu dieãn thôøi gian soáng coøn toaøn<br />
boä theo hoaù trò hoã trôï.<br />
<br />
.4<br />
<br />
0,4279<br />
11<br />
32<br />
<br />
20<br />
<br />
Thôøi gian soáng coøn toaøn boä (thaùng)<br />
<br />
1.2<br />
<br />
Hieäu quaû cuûa hoaù trò hoã trôï sau moå phaãu thuaät<br />
taän goác caùc tröôøng hôïp carcinoâm ñaïi traøng ôû giai<br />
ñoaïn ñaõ coù di caên haïch (Dukes C) ñöôïc trình baøy<br />
trong Baûng 2 vaø caùc Bieåu ñoà 1 vaø 2.<br />
<br />
Yeáu toá<br />
<br />
0<br />
<br />
62% (±21)<br />
18% (±9) (32 thaùng)<br />
<br />
Trong thôøi gian theo doõi 43 ca carcinoâm ñaïi traøng<br />
Dukes C, coù 6 ca töû vong vôùi 2 ca (18%) thuoäc nhoùm<br />
hoùa trò hoã trôï vaø 4 ca (13%) thuoäc nhoùm khoâng hoùa<br />
<br />
20<br />
<br />
40<br />
<br />
60<br />
<br />
80<br />
<br />
Thôøi gian soáng coøn khoâng beänh (thaùng)<br />
<br />
Bieåu ñoà 2: Ñöôøng bieåu dieãn thôøi gian soáng coøn khoâng<br />
beänh theo hoaù trò hoã trôï.<br />
<br />
Thôøi gian soáng coøn khoâng beänh cuûa caùc beänh<br />
nhaân carcinoâm ñaïi traøng Dukes C taêng khi coù hoaù trò<br />
hoã trôï (hoaù trò hoã trôï ñuû lieàu, 58 ± 9 thaùng so vôùi<br />
khoâng hoaù trò, 20 ± 4 thaùng; p=0,0024).<br />
Trong thôøi gian theo doõi 78 ca carcinoâm ñaïi traøng<br />
<br />
159<br />
<br />
Dukes B2, coù 5 ca töû vong vôùi 1 ca (5%) thuoäc nhoùm<br />
hoùa trò hoã trôï vaø 4 ca (7%) thuoäc nhoùm khoâng hoùa trò.<br />
Soá tröôøng hôïp taùi phaùt vaø di caên laø 23 ca, trong ñoù soá<br />
ca taùi phaùt vaø di caên cuûa nhoùm hoùa trò hoã trôï laø 2 ca<br />
(11%) vaø cuûa nhoùm khoâng hoùa trò laø 21 ca (36%).<br />
ÔÛ caùc tröôøng hôïp carcinoâm ñaïi traøng giai ñoaïn<br />
Dukes B2, hoaù trò hoã trôï khoâng laøm taêng thôøi gian<br />
soáng coøn toaøn boä (p=0,571) nhöng coù laøm taêng thôøi<br />
gian soáng coøn khoâng beänh (63 ±26 % so vôùi 41 ±9<br />
%; p=0,0051) (Bieåu ñoà 3).<br />
<br />
Hoùa trò hoã trôï (Dukes B2)<br />
1.1<br />
<br />
p=0,0051<br />
<br />
56 ± 7 thaùng<br />
<br />
1.0<br />
<br />
.9<br />
.8<br />
.7<br />
<br />
Ñuû lieàu<br />
<br />
.6<br />
<br />
41 ± 6 thaùng<br />
<br />
.5<br />
<br />
Khoâng<br />
hoùa trò<br />
<br />
.4<br />
0<br />
<br />
20<br />
<br />
40<br />
<br />
60<br />
<br />
80<br />
<br />
100<br />
<br />
Thôøi gian soáng coøn khoâng beänh (thaùng)<br />
<br />
Bieåu ñoà 3: Ñöôøng bieåu dieãn thôøi gian soáng coøn khoâng<br />
beänh theo hoaù trò hoã trôï cuûa caùc tröôøng hôïp carcinoâm<br />
ñaïi traøng giai ñoaïn Dukes B2.<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
* Theo Macdonald J.S.(7), caùc beänh nhaân ung thö<br />
ñaïi traøng tieán trieån taïi choã (giai ñoaïn Dukes B2 vaø C)<br />
coù raát nhieàu khaû naêng taùi phaùt sau moå, 70% caùc beänh<br />
nhaân ôû giai ñoaïn ñaõ coù di caên haïch seõ cheát trong voøng<br />
5 naêm sau moå. Caùc ñieàu trò hoã trôï sau moå thöôøng<br />
nhaém vaøo tieâu dieät caùc di caên vi theå, vaø lyù töôûng hôn<br />
laø nhaèm ngaên ngöøa töû vong do di caên.<br />
Caùc thöû nghieäm duøng hoùa trò hoã trôï ñaõ ñöôïc tieán<br />
haønh töø nhöõng naêm 1970, thöôøng laø ñôn hoùa chaát 5FU, nhöng cho ñeán naêm 1989 vaãn coøn raát nhieàu<br />
ngöôøi hoaøi nghi veà giaù trò cuûa hoùa trò hoã trôï sau moå<br />
ung thö ñaïi traøng. Thaùng 10/1989 nhoùm NCCTG ñaõ<br />
chöùng minh raèng: 5-FU keát hôïp vôùi levamisol ñaõ laøm<br />
taêng tæ leä soáng coøn khoâng beänh (p=0,02) vaø tæ leä soáng<br />
coøn toaøn boä (p=0,03) ôû caùc beänh nhaân giai ñoaïn III,<br />
ñieàu trò naøy khoâng coù keát quaû ñoái vôùi ung thö ñaïi<br />
traøng giai ñoaïn II. Moät thöû nghieäm khaùc cuûa nhoùm<br />
<br />
160<br />
<br />
INT 1990-1995 ñaõ keát luaän: phaùc ñoà 5-FU vaø<br />
levamisol duøng cho caùc beänh nhaân giai ñoaïn III laøm<br />
giaûm tæ leä taùi phaùt 41% (p
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
