Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549<br />
<br />
Híng dÉn gi¶i ®Ò thi häc sinh giái thõa thiªn huÕ<br />
n¨m häc 2017 - 2018. (Lêi gi¶i gåm 07 trang)<br />
2x m<br />
, Hm .<br />
mx 1<br />
a) Khi m 1, hµm sè ®· cho cã ®å thÞ H1 c¾t hai trôc Ox, Oy lÇn lît t¹i hai ®iÓm A vµ<br />
B. TÝnh diÖn tÝch tam gi¸c OAB.<br />
b) Chøng minh r»ng víi mäi m 0 th× ®å thÞ hµm sè H m c¾t ®êng th¼ng<br />
<br />
C©u 1: (4,0 ®iÓm) Cho hµm sè y <br />
<br />
d : y 2 x 2m t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt C, D thuéc mét ®êng H cè ®Þnh.<br />
th¼ng d c¾t Ox, Oy lÇn lît t¹i c¸c ®iÓm M , N . T×m m ®Ó SOCD 3SOMN .<br />
<br />
§êng<br />
<br />
Híng dÉn gi¶i:<br />
2x 1<br />
a) Khi . m 1, . hµm sè ®· cho trë thµnh: y <br />
H1 .<br />
x 1<br />
A H1 Ox<br />
1<br />
<br />
1 <br />
Gäi <br />
A ;0 , B 0; 1 OA ; OB 1.<br />
2<br />
2 <br />
B H1 Oy<br />
<br />
<br />
1<br />
1 1<br />
1<br />
Tam gi¸c OAB vu«ng t¹i O nªn: SOAB OA.OB . .1 <br />
(®vdt).<br />
2<br />
2 2<br />
4<br />
b) Ph¬ng tr×nh hoµnh ®é giao ®iÓm cña H m vµ d lµ:<br />
<br />
2x m<br />
mx 1 0<br />
2 x 2m <br />
mx 1<br />
2 x m 2 x 2m mx 1<br />
<br />
<br />
(I )<br />
<br />
1<br />
1<br />
<br />
<br />
x <br />
x <br />
<br />
Víi m 0 th× . ( I ) <br />
.<br />
m<br />
m<br />
2<br />
2<br />
2<br />
2mx 2m x m 0<br />
2 x 2mx 1 0 (*)<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
2<br />
1<br />
1<br />
Ph¬ng tr×nh (*) cã m 2 0, m 0 vµ: 2. 2m. 1 2 1 0, m 0<br />
m<br />
m<br />
m<br />
1<br />
Suy ra m 0 ph¬ng tr×nh (*) lu«n cã 2 nghiÖm thùc ph©n biÖt ®Òu kh¸c .<br />
m<br />
VËy m 0 th× H m vµ d lu«n c¾t nhau t¹i 2 ®iÓm ph©n biÖt.<br />
2<br />
<br />
x1 x2 m<br />
1<br />
<br />
*Gäi x1 , x2 lµ 2 nghiÖm cña (*), theo ®Þnh lÝ Vi-Ðt th×: <br />
.<br />
1 x2 <br />
2 x1<br />
x1 x2 2<br />
<br />
Gäi C x1 ; y1 , D x2 ; y2 lµ 2 giao ®iÓm cña H m vµ d .<br />
1 1<br />
Ta cã: y1 2 x1 2m 2 x1 2 x1 x2 2 x2 2. <br />
.<br />
2 x1 x1<br />
1<br />
1<br />
T¬ng tù y2 . VËy hai ®iÓm C , D n»m trªn ®å thÞ hµm sè y <br />
x2<br />
x<br />
<br />
1<br />
<br />
H . (§PCM)<br />
<br />
Giải đề thi HSG TTHuế năm 2017 - 2018<br />
M d Ox<br />
<br />
*Ta cã: <br />
M m; 0 , N 0; 2m OM m ; ON 2m 2 m .<br />
N d Oy<br />
<br />
1<br />
1<br />
Khi ®ã SOMN OM .ON m .2 m m 2 .<br />
2<br />
2<br />
<br />
<br />
1 2 1 <br />
Ta cã OC.OD x12 2 x2 2 <br />
x1 <br />
x2 <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
4<br />
2<br />
x14 x2 x12 x2<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
x<br />
<br />
4<br />
1<br />
<br />
<br />
<br />
x x <br />
<br />
4<br />
1 x2 1<br />
2<br />
x12 x2<br />
<br />
4<br />
<br />
1 2<br />
<br />
4<br />
1 x14 x2<br />
<br />
x1 x2 <br />
<br />
2<br />
<br />
2<br />
2<br />
1<br />
1<br />
2<br />
2<br />
2<br />
2 x1 x2 x1 x2 2 x1 x2 2 x1 x2 m 2 1 m 4 2m 2 .<br />
<br />
<br />
2<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1<br />
1<br />
1 m 4 2m 2 <br />
2 4m 4 8m 2 25 .<br />
VËy OC.OD 16<br />
1<br />
4<br />
4<br />
<br />
Ta cã SOCD 3SOMN <br />
<br />
1<br />
25<br />
4m 4 8m 2 <br />
3m 2<br />
2<br />
4<br />
<br />
128m 4 32m 2 25 0 m 2 <br />
<br />
23 6<br />
23 6<br />
m<br />
.<br />
16<br />
4<br />
<br />
C©u 2: (4,0 ®iÓm)<br />
a) Gi¶i ph¬ng tr×nh sau:<br />
<br />
1<br />
<br />
<br />
<br />
cos x <br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1<br />
<br />
<br />
4 cos x .<br />
4<br />
3<br />
<br />
<br />
sin <br />
x<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
b) Gi¶i ph¬ng tr×nh sau: 5 1 1 x3 x 2 4 x 2 25 x 18 , x 0.<br />
Híng dÉn gi¶i:<br />
<br />
<br />
cos x 2 0<br />
sin x 0<br />
<br />
<br />
<br />
a) §iÒu kiÖn <br />
<br />
xk<br />
2<br />
cos x 0<br />
sin 3 x 0<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
Víi ®iÒu kiÖn ®ã ph¬ng tr×nh ®· cho t¬ng ®¬ng víi:<br />
<br />
k .<br />
<br />
<br />
<br />
x 4 k<br />
tan x 1<br />
<br />
cos x sin x 0<br />
1<br />
1<br />
<br />
<br />
<br />
2 2 cos x sin x <br />
<br />
1 x k<br />
<br />
<br />
sin x cos x<br />
8<br />
2 2 sin x cos x 1 sin 2 x 2<br />
<br />
<br />
x 3 k<br />
<br />
8<br />
<br />
§èi chiÕu víi §K ta ®îc ph¬ng tr×nh cã 3 hä nghiÖm lµ: x <br />
<br />
x<br />
<br />
3<br />
k<br />
8<br />
<br />
k .<br />
2<br />
<br />
<br />
4<br />
<br />
k ; x <br />
<br />
<br />
8<br />
<br />
k <br />
<br />
k ;<br />
<br />
Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549<br />
b) C¸ch 1: §a vÒ hµm ®Æc trng.<br />
Ph¬ng tr×nh (1) t¬ng ®¬ng víi:<br />
5 5 1 x3 4 x 4 25 x3 18 x 2<br />
<br />
<br />
25 1 x 5<br />
<br />
25 1 x3 5 1 x3 4 x 4 18 x 2 20<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
3<br />
<br />
<br />
<br />
1 x3 2 x 2 4 2 x 2 4<br />
<br />
<br />
<br />
(*)<br />
<br />
a 5 1 x 3 0<br />
<br />
*§Æt <br />
khi ®ã PT(*) trë thµnh:<br />
2<br />
b 2 x 4 0<br />
<br />
a 2 a b 2 b a b a b 1 0 a b.<br />
<br />
*Víi a b ta cã: 5 1 x3 2 x 2 4 5 (1 x)(1 x x 2 ) 2(1 x) 2(1 x x 2 )<br />
<br />
1 x 2 1 x x2<br />
5 37<br />
<br />
x2 5x 3 0 x <br />
2<br />
2<br />
2 1 x 1 x x<br />
<br />
C¸ch 2: Nh©n liªn hîp.<br />
<br />
x 0 .<br />
<br />
(1) 5 1 x3 10 1 x 4 x 4 25 x3 18 x 2 5 10 1 x <br />
5 1 x<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1 x x 2 2 1 x 4 x 4 25 x3 18 x 2 10 x 15<br />
<br />
x<br />
<br />
5 1 x.<br />
<br />
2<br />
<br />
5x 3<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
x2 5x 3 4 x2 5x 5<br />
<br />
2<br />
<br />
1 x x 2 1 x<br />
<br />
2<br />
5 37<br />
x 5x 3 0 x <br />
2<br />
<br />
<br />
5 1 x<br />
4 x2 5x 5<br />
<br />
2<br />
1 x x 2 1 x<br />
Ta cã: (**) <br />
<br />
1 x 2 1 x x2<br />
2 1 x 1 x x<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
1 x x<br />
<br />
4 x2 5x 3 0<br />
<br />
(**)<br />
<br />
4 x2 5x 3<br />
<br />
4x2 5x 3<br />
<br />
2 1 x <br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1 x 2 1 x x<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
4x2 5x 3<br />
<br />
(VN )<br />
<br />
C©u 3: (4,0 ®iÓm)<br />
x3 y 3 3 y 2 x 4 y 2 0<br />
(1)<br />
<br />
a) Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh sau: 3<br />
x, y .<br />
(2)<br />
x x 3 2 x 2 y<br />
<br />
b) Cã 30 tÊm thÎ ®îc ®¸nh sè tõ 1 tíi 30. Rót ngÉu nhiªn 3 thÎ. TÝnh x¸c xuÊt ®Ó tæng sè<br />
ghi trªn 3 thÎ chia hÕt cho 3.<br />
<br />
Híng dÉn gi¶i:<br />
a) §iÒu kiÖn x 2; y .<br />
3<br />
<br />
Ta cã: (1) x3 x y 3 3 y 2 4 y 2 x 3 x y 1 y 1<br />
3<br />
<br />
Giải đề thi HSG TTHuế năm 2017 - 2018<br />
3<br />
<br />
x3 y 1 x y 1 0<br />
2<br />
x y 1 x 2 x( y 1) y 1 1 0<br />
<br />
<br />
y x 1.<br />
<br />
Thay y x 1 vµo (2) ta cã: x3 x 3 2 x 2 x 1<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
x3 4 2 x 2 x3 8 2 x 2 4 x 2 x 2 2 x 4 <br />
x 2<br />
2<br />
2<br />
x 2x 4 <br />
<br />
2 x2<br />
<br />
<br />
2 x 2<br />
x2 2<br />
<br />
(*)<br />
<br />
2<br />
1 nªn PT(*) v« nghiÖm.<br />
2 x2<br />
Víi x 2 y 3. VËy hÖ ®· cho cã 1 nghiÖm lµ: x; y 2;3 .<br />
2<br />
<br />
Víi mäi x 2 ta cã VT (*) x 1 3 3; VP(*) <br />
<br />
b) Gäi A lµ biÕn cè: “Rót ngÉu nhiªn 3 thÎ mang c¸c sè cã tæng chia hÕt cho 3”.<br />
3<br />
Ta cã n C30 .<br />
*Ta chia 30 thÎ ®îc ®¸nh sè tõ 1 tíi 30 lµm 3 lo¹i sau:<br />
Lo¹i 1: 10 thÎ mang sè chia cho 3 d 1;<br />
Lo¹i 2: 10 thÎ mang sè chia cho 3 d 2;<br />
Lo¹i 3: 10 thÎ mang sè chia hÕt cho 3;<br />
*Rót 3 thÎ mang sè cã tæng chia hÕt cho 3 x¶y ra c¸c trêng hîp sau:<br />
3<br />
TH1: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 1 cã: C10 c¸ch<br />
3<br />
TH2: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 2 cã: C10 c¸ch<br />
3<br />
TH3: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 3 cã: C10 c¸ch<br />
<br />
TH4: 3 thÎ ®ã gåm 1 thÎ lo¹i 1; 1 thÎ lo¹i 2 vµ 1 thÎ lo¹i 3 th× cã: 10.10.10 1000 c¸ch.<br />
3<br />
n A 3C10 1000 68<br />
<br />
<br />
.<br />
X¸c suÊt cña biÕn cè A lµ: P A <br />
3<br />
n <br />
C30<br />
203<br />
C©u 4: (3,0 ®iÓm)<br />
2<br />
<br />
2<br />
<br />
Trong mÆt ph¼ng täa ®é Oxy, cho ®êng trßn C : x 1 y 2 5 vµ ®iÓm M 6; 2 .<br />
a) Chøng minh ®iÓm M n»m ngoµi ®êng trßn C .<br />
b) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua M c¾t<br />
<br />
C <br />
<br />
t¹i hai ®iÓm A, B sao cho<br />
<br />
MA2 MB 2 50.<br />
Híng dÉn gi¶i:<br />
a) §êng trßn C cã t©m I 1; 2 , b¸n kÝnh R 5.<br />
<br />
<br />
Ta cã: IM 5; 0 IM 5 5 R. VËy ®iÓm M n»m ngoµi ®êng trßn C .<br />
b) Gäi H lµ trung ®iÓm cña AB. Ta cã IH AB.<br />
<br />
4<br />
<br />
Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549<br />
<br />
I<br />
<br />
H<br />
<br />
B<br />
<br />
2 <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
MA2 MB 2 MH HA MH HB<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
A<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2 MH 2 HA2 HB 2 2 MH . HA HB<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2 MH 2 2 HA2 2 IM 2 IH 2 2 IA2 IH 2<br />
2<br />
<br />
2<br />
<br />
2 IM 2 IA 4 IH<br />
<br />
d<br />
<br />
M<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
50 10 4 IH 2 60 4 IH 2<br />
<br />
10<br />
Ta cã MA2 MB 2 50 60 4 IH 2 50 IH <br />
.<br />
2<br />
<br />
Gäi n a; b a 2 b 2 0 lµ mét vect¬ ph¸p tuyÕn cña ®êng th¼ng d cÇn t×m.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ph¬ng trinh tæng qu¸t ®êng th¼ng d lµ: a x 6 b y 2 0 .<br />
<br />
b 3a<br />
10<br />
b 2 9a 2 <br />
2<br />
a b<br />
b 3a<br />
*Víi b 3a th× ph¬ng tr×nh d lµ: x 6 3 y 2 0 x 3 y 12 0<br />
Ta cã IH d I ; d <br />
<br />
5a<br />
2<br />
<br />
2<br />
<br />
<br />
<br />
*Víi b 3a th× ph¬ng tr×nh d lµ: x 6 3 y 2 0 x 3 y 0<br />
C©u 5: (3,0 ®iÓm)<br />
Cho h×nh chãp S . ABCD cã ®¸y ABCD lµ h×nh thoi c¹nh a, SA SB SC a vµ<br />
SD x a 0; x 0 <br />
a) TÝnh thÓ tÝch khèi chãp S . ABCD theo a vµ x.<br />
b) TÝnh x theo a ®Ó thÓ tÝch khèi chãp S . ABCD lín nhÊt.<br />
Híng dÉn gi¶i:<br />
S<br />
<br />
a<br />
a<br />
a<br />
x<br />
a<br />
<br />
A<br />
<br />
B<br />
a<br />
<br />
O<br />
D<br />
<br />
a<br />
<br />
C<br />
<br />
a) Gäi O AC BD.<br />
*Tam gi¸c SAC c©n t¹i S cã SO lµ trung tuyÕn nªn: SO AC (1)<br />
* ABCD lµ h×nh thoi nªn BD AC (2)<br />
Tõ (1) vµ (2) suy ra: AC SBD .<br />
5<br />
<br />