Khảo sát sự thay đổi nhịp tim khi châm tả huyệt thiên tuyền và tý nhu trên nhịp xoang nhanh sau gắng sức ở người bình thường

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> KHẢO SÁT SỰ THAY ĐỔI NHỊP TIM KHI CHÂM TẢ<br /> HUYỆT THIÊN TUYỀN VÀ TÝ NHU TRÊN NHỊP XOANG NHANH<br /> SAU GẮNG SỨC Ở NGƯỜI BÌNH THƯỜNG<br /> Trương Trung Hiếu*, Phan Quan Chí Hiếu*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Tình hình và mục đích nghiên cứu: Tác dụng sinh học của huyệt vị cụ thể như thế nào luôn là những<br /> điều mà các nhà châm cứu học rất muốn làm sáng tỏ. Theo lý luận của châm cứu học kinh điển, các huyệt châm<br /> cứu đều có tác dụng tại chỗ và tác dụng theo đường kinh mà nó thuộc vào. Theo lý luận thần kinh sinh học,<br /> huyệt có tác dụng đến cơ quan tương ứng với tiết đoạn thần kinh mà nó thuộc vào. Đề tài nghiên cứu này được<br /> tiến hành nhằm góp phần làm sáng tỏ các lý thuyết trên thông qua khảo sát khả năng làm giảm nhịp tim của các<br /> huyệt Thiên tuyền (kinh Tâm bào) và Tý nhu (kinh Đại trường).<br /> Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả.<br /> Đối tượng nghiên cứu: 90 người bình thường, tuổi từ 18 – 30, gồm 53 nam, 37 nữ được gây nhịp nhanh<br /> xoang sinh lý và phân vào 3 nhóm theo dõi: nhóm không châm, nhóm châm tả huyệt Thiên tuyền, nhóm châm tả<br /> huyệt Tý nhu (mỗi nhóm 30 người). Nhịp tim được theo dõi trước, sau nghiệm pháp gắng sức 1, 2, 3, 4, 5…15<br /> phút.<br /> Kết Quả: So sánh nhịp mạch 3 nhóm trước và sau khi châm Thiên tuyền, Tý nhu cho thấy khác biệt không<br /> có ý nghĩa thống kê.<br /> Kết luận: Qua nghiên cứu cho thấy việc châm Thiên tuyền và Tý nhu không gây giảm nhịp nhanh xoang ở<br /> người bình thường.<br /> Từ khóa: Tý nhu, Thiên tuyền, chậm nhịp nhanh xoang.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EFFECT ON SINUSAL TACHYCARDIA OF DISPERSING TIANQUAN (PC 2) OR BINAO (LI 14) IN<br /> HEALTHY VOLUNTEERS WITH STRESS TEST<br /> Truong Trung Hieu, Phan Quan Chi Hieu<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 – 2012: 96 – 100<br /> Background and Aims: Biological effects of acupoints are among the most interested concerns of<br /> acupuncturists. According to classical theory of acupuncture, each acupoint possesses local and distant (related<br /> meridian) effects. Due to neurobiological theory, biological effect of the acupoint has a close relationship with its<br /> correlative dermatome. This study was conducted for clarifying these concepts via testing the effects of Tianquan<br /> (PC 2) or Binao (LI 14) in slowing down heart rate of healthy volunteers with stress test.<br /> Study design and setting: Clinical trial study stade I. Ninety healthy volunteers, aged 18-30 (53 male, 37<br /> female) with sinusal tachycardia after stress test were enrolled into 3 groups: dispersing Tianquan (PC 2),<br /> dispersing Binao (LI 14), and control group (rest). The heart rate was monitored before and after stress test 1, 2, 3,<br /> 4, 5,... 15 minutes.<br /> Results: There is no statistical significant difference in slowing down the heart rate between the 3 groups.<br /> <br /> <br /> Khoa Y học cổ truyền - Đai hoc Y Dược TP.HCM<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Trương Trung Hiếu. ĐT: 0913956888. Email: bstrunghieu@gmail.com<br /> <br /> 96<br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Conclusion: Tianquan (PC 2), Binao (LI 14) has no effect on sinusal tachycardia after stress test. (p>0.05)<br /> Keywords: Tianquan (PC 2), Binao (LI 14), sinusal tachycardia.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Tác dụng sinh học của huyệt vị cụ thể như<br /> thế nào luôn là những điều mà các nhà châm<br /> cứu học rất muốn làm sáng tỏ. Theo lý luận của<br /> châm cứu học kinh điển, các huyệt châm cứu<br /> đều có tác dụng tại chỗ và tác dụng theo đường<br /> kinh mà nó thuộc vào. Theo lý luận thần kinh<br /> sinh học, huyệt có tác dụng đến cơ quan tương<br /> ứng với tiết đoạn thần kinh mà nó thuộc vào. Đề<br /> tài nghiên cứu này được tiến hành nhằm góp<br /> phần làm sáng tỏ các lý thuyết trên thông qua<br /> khảo sát khả năng làm giảm nhịp tim của các<br /> huyệt Thiên tuyền (kinh Tâm bào) và Tý nhu<br /> (kinh Đại trường).<br /> <br /> Mục tiêu tổng quát<br /> Khảo sát tác dụng sinh học của huyệt châm<br /> cứu trên người bình thường.<br /> <br /> Mục tiêu chuyên biệt<br /> Đánh giá ảnh hưởng của Thiên tuyền và Tý<br /> nhu trên nhịp nhanh xoang người bình thường<br /> Khảo sát tác dụng phụ của châm (nếu có).<br /> <br /> Tiêu chuẩn ngưng nghiên cứu<br /> Người có triệu chứng vựng châm<br /> Người thay đổi ý định, không tham gia<br /> nghiên cứu.<br /> <br /> Tiến hành nghiên cứu<br /> Người tham gia được yêu cầu nghỉ ngơi 20<br /> phút sau đó chạy bộ trên máy tập 6 phút. Sau<br /> khi chạy bộ, người tham gia được chia thành 3<br /> nhóm:<br /> Nhóm 1: Không châm, theo dõi sự thay đổi<br /> nhịp tim bình thường.<br /> Nhóm 2: Châm tả (Vê kim nhiều lần)<br /> Thiên tuyền. Lưu kim 10 phút.<br /> Nhóm 3: Châm tả Tý nhu. Lưu kim 10<br /> phút.<br /> Đo nhịp mạch trước khi chạy bộ, trước khi<br /> châm, sau 1 phút, 2 phút, 3 phút…15phút bằng<br /> máy đo Omron.<br /> Theo dõi các tai biến khi châm.<br /> <br /> Xử lý số liệu<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Số liệu được xử lý bằng phần mềm: SPSS<br /> 11.5<br /> <br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Nghiên cứu cơ bản, mô tả hàng loạt ca<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Mẫu nghiên cứu: 90 người bình thường<br /> được chia làm 3 nhóm: nhóm không châm,<br /> nhóm châm huyệt Thiên tuyền, nhóm châm Tý<br /> nhu (mỗi nhóm 30 người).<br /> Người khỏe mạnh được khám tổng quát và<br /> đo điện tâm đồ để loại trừ các bệnh lý tim mạch.<br /> Nhịp tim đạt được sau nghiệm pháp gắng<br /> sức: trên 100 nhịp/ phút và dưới 140 nhịp/ phút.<br /> Không phân biệt nam nữ<br /> Tuổi từ 18- 30 tuổi<br /> <br /> Đặc trưng của mẫu nghiên cứu<br /> Bảng 1. Đặc điểm nhóm nghiên cứu theo tuổi<br /> Nhóm châm<br /> <br /> 19-21<br /> Nhóm tuổi 22-24<br /> 24-30<br /> <br /> Không<br /> châm<br /> 12<br /> 15<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> Tổng<br /> cộng<br /> <br /> 9<br /> 17<br /> <br /> 8<br /> 20<br /> <br /> 29<br /> 52<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2<br /> <br /> 9<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 90<br /> <br /> Bảng 2. Đặc điểm mẫu nghiên cứu theo giới tính.<br /> <br /> Không sử dụng chất kích thích trong 24h<br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> <br /> Thiên tuyền<br /> <br /> Chi – Square test = 0,68 > 0,05 (Khác biệt về<br /> tuổi giữa các nhóm không có ý nghĩa thống kê).<br /> <br /> Đồng ý tham gia nghiên cứu<br /> Không đang mắc các bệnh cấp tính<br /> <br /> Tý nhu<br /> <br /> Giới tính<br /> <br /> Nam<br /> Nữ<br /> <br /> Nhóm châm<br /> Không<br /> Tý<br /> Thiên<br /> châm<br /> nhu tuyền<br /> 18<br /> 16<br /> 19<br /> 12<br /> 14<br /> 11<br /> <br /> Tổng<br /> cộng<br /> 53<br /> 37<br /> <br /> 97<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> 30<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 90<br /> <br /> Chi – Square test = 0,725 > 0,05 (Khác biệt về<br /> giới giữa các nhóm không có ý nghĩa thống kê).<br /> Bảng 3. Đặc điểm về phân độ BMI của nhóm nghiên<br /> cứu<br /> Nhóm châm<br /> Không<br /> Thiên Tổng cộng<br /> Tý nhu<br /> châm<br /> tuyền<br /> Gầy<br /> 7<br /> 3<br /> 6<br /> 16<br /> Phân độ Bình thường 21<br /> 21<br /> 23<br /> 65<br /> BMI<br /> Thừa cân<br /> 2<br /> 6<br /> 1<br /> 9<br /> Tổng cộng<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 90<br /> <br /> Chi – Square test = 0,17 > 0,05 (Khác biệt về<br /> phân độ BMI giữa các nhóm không có ý nghĩa<br /> thống kê).<br /> <br /> Đặc điểm về huyết áp của nhóm nghiên<br /> cứu<br /> Bảng 4. Đặc điểm huyết áp tâm thu.<br /> Nhóm châm<br /> Không<br /> Tý nhu<br /> châm<br /> 25<br /> Phân độ 90-119 22<br /> huyết áp 120-139 8<br /> 5<br /> Tổng<br /> 30<br /> 30<br /> cộng<br /> <br /> Thiên<br /> tuyền<br /> 23<br /> 7<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> 30<br /> <br /> 90<br /> <br /> 70<br /> 20<br /> <br /> Chi – Square test = 0,638 > 0,05 (Khác biệt<br /> không có ý nghĩa thống kê).<br /> Bảng 5. Đặc điểm huyết áp tâm trương<br /> <br /> Phân độ<br /> huyết áp<br /> Tổng<br /> cộng<br /> <br /> 90<br /> <br /> Nhóm châm<br /> Không<br /> Tý<br /> Thiên<br /> châm<br /> nhu<br /> tuyền<br /> 0<br /> 2<br /> 0<br /> 20<br /> 22<br /> 25<br /> 7<br /> 6<br /> 5<br /> 3<br /> 0<br /> 0<br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30<br /> <br /> Tổng<br /> cộng<br /> 2<br /> 67<br /> 18<br /> 3<br /> 90<br /> <br /> Chi – Square test = 0,092 > 0,05 (Khác biệt<br /> không có ý nghĩa thống kê).<br /> Bảng 6. Thay đổi của mạch ở nhóm không châm<br /> Trung<br /> bình<br /> 76,67<br /> Mạch trước chạy<br /> Mạch sau chạy 30” 122,60<br /> Mạch sau 1’<br /> 105,60<br /> Mạch sau 2’<br /> 94,97<br /> Mạch sau 3’<br /> 91,27<br /> <br /> 98<br /> <br /> Độ lệch<br /> chuẩn<br /> 9,04<br /> 13,23<br /> 11,90<br /> 9,27<br /> 12,72<br /> <br /> t<br /> <br /> -18,27<br /> -12,23<br /> -9,31<br /> -5,39<br /> <br /> P<br /> <br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> <br /> Mạch sau 4’<br /> Mạch sau 5’<br /> Mạch sau 6’<br /> Mạch sau 7’<br /> Mạch sau 8’<br /> Mạch sau 9’<br /> Mạch sau 10’<br /> Mạch sau 11'<br /> Mạch sau 12'<br /> Mạch sau 13'<br /> Mạch sau 14'<br /> Mạch sau 15'<br /> <br /> 89,83<br /> 88,27<br /> 87,33<br /> 87,10<br /> 85,27<br /> 83,17<br /> 82,80<br /> 80,73<br /> 79,13<br /> 77,40<br /> 76,80<br /> 76,57<br /> <br /> 11,57<br /> 11,16<br /> 12,67<br /> 11,24<br /> 12,04<br /> 10,73<br /> 9,65<br /> 8,06<br /> 7,62<br /> 7,50<br /> 7,77<br /> 7,89<br /> <br /> -5,50<br /> -5,40<br /> -4,48<br /> -5,17<br /> -3,72<br /> -3,31<br /> -3,41<br /> -3,20<br /> -2,73<br /> -0,90<br /> -0,30<br /> 0,21<br /> <br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,38<br /> 0,76<br /> 0,83<br /> <br /> Nhận xét: Mạch trở về bình thường sau 14<br /> phút (P = 0,76> 0,05).<br /> Bảng 7. Thay đổi của mạch ở nhóm châm Tý nhu<br /> <br /> Mạch trước chạy<br /> Mạch sau chạy<br /> 30”<br /> Mạch sau 1’<br /> Mạch sau 2’<br /> Mạch sau 3’<br /> Mạch sau 4’<br /> Mạch sau 5’<br /> Mạch sau 6’<br /> Mạch sau 7’<br /> Mạch sau 8’<br /> Mạch sau 9’<br /> Mạch sau 10’<br /> Mạch sau 11'<br /> Mạch sau 12'<br /> Mạch sau 13'<br /> Mạch sau 14'<br /> Mạch sau 15'<br /> <br /> Trung<br /> bình<br /> 76,40<br /> <br /> Độ lệch<br /> chuẩn<br /> 7,12<br /> <br /> 122,43<br /> 105,30<br /> 96,20<br /> 93,53<br /> 92,07<br /> 90,80<br /> 90,87<br /> 89,60<br /> 89,13<br /> 87,00<br /> 85,80<br /> 82,53<br /> 81,00<br /> 78,57<br /> 77,13<br /> 76,63<br /> <br /> t<br /> <br /> P<br /> <br /> 16,15<br /> <br /> -15,05<br /> <br /> 0,01<br /> <br /> 11,91<br /> 11,49<br /> 13,13<br /> 12,07<br /> 13,32<br /> 12,29<br /> 10,78<br /> 12,00<br /> 10,34<br /> 9,16<br /> 7,26<br /> 7,23<br /> 6,52<br /> 6,38<br /> 6,99<br /> <br /> -11,92<br /> -8,57<br /> -6,56<br /> -6,91<br /> -5,57<br /> -6,24<br /> -6,05<br /> -5,41<br /> -4,96<br /> -4,72<br /> -4,34<br /> -3,95<br /> -2,29<br /> -1,87<br /> -0,92<br /> <br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,07<br /> 0,36<br /> <br /> Nhận xét: Mạch trở về bình thường sau 14<br /> phút (P = 0,07>0,05).<br /> Bảng 8. Thay đổi của mạch ở nhóm châm Thiên<br /> tuyền.<br /> <br /> 79,87<br /> <br /> Độ lệch<br /> chuẩn<br /> 10,02<br /> <br /> 119,27<br /> <br /> 11,79<br /> <br /> -17,24<br /> <br /> 0,00<br /> <br /> 103,30<br /> 94,93<br /> 93,60<br /> 90,67<br /> 90,20<br /> <br /> 12,21<br /> 11,79<br /> 10,74<br /> 9,65<br /> 10,36<br /> <br /> -10,04<br /> -7,36<br /> -6,92<br /> -5,82<br /> -5,18<br /> <br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,00<br /> <br /> Trung bình<br /> Mạch trước chạy<br /> Mạch sau chạy<br /> 30”<br /> Mạch sau 1’<br /> Mạch sau 2’<br /> Mạch sau 3’<br /> Mạch sau 4’<br /> Mạch sau 5’<br /> <br /> t<br /> <br /> P<br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> Mạch sau 6’<br /> Mạch sau 7’<br /> Mạch sau 8’<br /> Mạch sau 9’<br /> Mạch sau 10’<br /> Mạch sau 11'<br /> Mạch sau 12'<br /> Mạch sau 13'<br /> Mạch sau 14'<br /> Mạch sau 15'<br /> <br /> 89,27<br /> 88,87<br /> 87,07<br /> 86,13<br /> 86,07<br /> 85,00<br /> 84,20<br /> 83,47<br /> 81,67<br /> 80,73<br /> <br /> 8,44<br /> 8,15<br /> 8,00<br /> 7,56<br /> 6,74<br /> 7,08<br /> 6,69<br /> 6,47<br /> 7,32<br /> 7,67<br /> <br /> -5,02<br /> -4,39<br /> -3,55<br /> -3,05<br /> -2,98<br /> -2,88<br /> -2,67<br /> -2,23<br /> -1,19<br /> -0,57<br /> <br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,00<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,01<br /> 0,03<br /> 0,24<br /> 0,58<br /> <br /> Nhận xét: Mạch trở về bình thường sau 14<br /> phút (P = 0,24>0,05).<br /> Bảng 9: So sánh ảnh hưởng của châm Tý nhu và<br /> Thiên tuyền đối với nhịp mạch.<br /> Không<br /> châm<br /> <br /> Tý nhu<br /> <br /> Thiên tuyền<br /> <br /> Mạch trước chạy<br /> <br /> 76,67<br /> <br /> 76,40<br /> <br /> 79,87<br /> <br /> Mạch sau chạy 30”<br /> <br /> 122,60<br /> <br /> 122,43<br /> <br /> 119,27<br /> <br /> Mạch sau 1’<br /> <br /> 105,60<br /> <br /> 105,30<br /> <br /> 103,30<br /> <br /> Mạch sau 2’<br /> Mạch sau 3’<br /> Mạch sau 4’<br /> <br /> 94,97<br /> 91,27<br /> 89,83<br /> <br /> 96,20<br /> 93,53<br /> 92,07<br /> <br /> 94,93<br /> 93,60<br /> 90,67<br /> <br /> Mạch sau 5’<br /> <br /> 88,27<br /> <br /> 90,80<br /> <br /> 90,20<br /> <br /> Mạch sau 6’<br /> <br /> 87,33<br /> <br /> 90,87<br /> <br /> 89,27<br /> <br /> Mạch sau 7’<br /> <br /> 87,10<br /> <br /> 89,60<br /> <br /> 88,87<br /> <br /> Mạch sau 8’<br /> <br /> 85,27<br /> <br /> 89,13<br /> <br /> 87,07<br /> <br /> Mạch sau 9’<br /> <br /> 83,17<br /> <br /> 87,00<br /> <br /> 86,13<br /> <br /> Mạch sau 10’<br /> <br /> 82,80<br /> <br /> 85,80<br /> <br /> 86,07<br /> <br /> Mạch sau 11’<br /> <br /> 80,73<br /> <br /> 82,53<br /> <br /> 85,00<br /> <br /> Mạch sau 12’<br /> <br /> 79,13<br /> <br /> 81,00<br /> <br /> 84,20<br /> <br /> Mạch sau 13’<br /> <br /> 77,40<br /> <br /> 78,57<br /> <br /> 83,47<br /> <br /> Mạch sau 14’<br /> <br /> 76,80<br /> <br /> 77,13<br /> <br /> 81,67<br /> <br /> Mạch sau 15’<br /> <br /> 76,57<br /> <br /> 76,63<br /> <br /> 80,73<br /> <br /> Anova<br /> <br /> F=0,20<br /> P=0,82> 0,05<br /> <br /> Nhận xét: Số nhịp mạch trung bình tại các<br /> lần ghi nhận khác biệt không có ý nghĩa thống<br /> kê (P=0,82> 0,05).<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Về đặc trưng của mẫu<br /> Kết quả so sánh cho thấy có sự phân bố<br /> đồng nhất về tuổi, giới tính, phân độ BMI,<br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> huyết áp giữa các nhóm nghiên cứu. Điều này<br /> giúp giảm thiểu sự sai lệch kết quả trong quá<br /> trình nghiên cứu.<br /> <br /> Về kết quả nghiên cứu<br /> Về biện pháp tạo nhịp nhanh xoang bằng<br /> vận động gắng sức: Kết quả cho thấy 100%<br /> (90/90) đối tượng tham gia nghiên cứu đều có<br /> nhịp nhanh xoang (nhịp mạch đều, lớn hơn 100<br /> lần/ phút và dưới 140 nhịp/ phút (1, 4) phù hợp<br /> yêu cầu nghiên cứu.<br /> Về ảnh hưởng của châm các huyệt Thiên<br /> tuyền và Tý nhu đối với nhịp nhanh xoang ở<br /> người bình thường.<br /> Trong cả 3 nhóm, nhịp mạch đều trở về bình<br /> thường ở phút 14. So sánh giữa 3 nhóm cho thấy<br /> khác biệt không có ý nghĩa thống kê.<br /> Huyệt Tý nhu nằm trên kinh Đại trường,<br /> tác dụng của huyệt theo tài liệu không có ảnh<br /> hưởng đến hệ thống Tâm. Bên cạnh đó,da<br /> vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần<br /> kinh C6(2, 3), tác giả không tìm thấy tài liệu nào<br /> cho thấy tác động đến vùng tiết đoạn thần<br /> kinh C6 có ảnh hưởng đến tim mạch. Điều<br /> này phù hợp với việc châm Tý nhu không làm<br /> ảnh hưởng đến nhịp tim.<br /> Huyệt Thiên tuyền nằm trên tiết đoạn thần<br /> kinh D2 (2, 3), là vùng tiết đoạn thần kinh có khả<br /> năng có ảnh hưởng đến nhịp tim. Đồng thời<br /> huyệt Thiên tuyền cũng nằm trên đường kinh<br /> Tâm bào. Theo lý luận của YHCT, tác động đến<br /> đường kinh này có ảnh hưởng đến Tâm. Tuy<br /> nhiên, trong quá trình nghiên cứu cho thấy<br /> châm Thiên tuyền không làm ảnh hưởng đến<br /> nhịp tim. Điều này có thể do Thiên tuyền không<br /> thuộc vào nhóm huyệt quan trọng của đường<br /> kinh như nguyên, lạc, tĩnh, huỳnh, du, kinh,<br /> hợp huyệt của kinh Tâm bào nên không có ảnh<br /> hưởng trên nhịp tim nhanh. Đây là điều rất thú<br /> vị, vì phù hợp với kinh nghiệm của những nhà<br /> châm cứu: đó là các huyệt từ khuỷu tay (hoặc<br /> gối) đến ngọn chi thường có tác dụng mạnh (tác<br /> dụng ở xa, tác dụng theo đường kinh). Và lý<br /> thuyết của châm cứu cũng cho thấy hầu hết các<br /> huyệt nguyên, lạc, tĩnh, huỳnh, du, kinh, hợp<br /> <br /> 99<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> đều nằm ở vị trí này(5). Để có thể có kết luận chắc<br /> chắn về huyệt Thiên tuyền dù nằm trên đường<br /> kinh Tâm bào nhưng không có tác dụng theo<br /> đường kinh rất cần có thêm những nghiên cứu<br /> về các chức năng khác của Tâm bào như ảnh<br /> hương trên giấc ngủ, trên hoạt động trí óc (thần<br /> minh).<br /> Trong quá trình nghiên cứu không ghi nhận<br /> trường hợp tai biến nào khi châm Tý nhu và<br /> Thiên tuyền.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu cho thấy việc châm Thiên<br /> tuyền và Tý nhu không gây giảm nhịp nhanh<br /> xoang ở người bình thường.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> <br /> 100<br /> <br /> Bộ môn sinh lý học, ĐHYD.TP.HCM (2005), Sinh lý học y khoa,<br /> NXB Y học, tr.147-155.<br /> Frank H Netter (1999), Atlas giải phẫu người, NXB Y học, tr. 150.<br /> Lê Quí Ngưu (2002), Học châm cứu bằng hình ảnh, NXB. Thuận<br /> Hóa, tr. 33, 133.<br /> Nguyễn Huy Dung (2004), Tim mạch học- Bài giảng hệ nội khoa,<br /> NXB Y học, tr. 143-148.<br /> Phan Quan Chí Hiếu (2002), Châm cứu học tập 2, NXB Y học, tr.<br /> 105-106.<br /> <br /> Chuyên Đề Y Học Cổ Truyền<br /> <br />