PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Cùng với xu thế phát triển chung của thế giới Việt Nam đã và đang tiến hành<br />
quá trình công nghiệp hoá và hiện đại hoá nhằm đưa đất nước đến năm 2020 cơ bản<br />
thành một nước công nghiệp. Trong đó phát triển nông nghiệp là một bộ phận quan<br />
trọng, giải quyết việc làm, ổn định đời sống và tăng thu nhập cho người dân nông thôn,<br />
<br />
uế<br />
<br />
góp phần vào việc đảm bảo an ninh lương thực, ổn định cho quốc gia. Điều này được<br />
<br />
H<br />
<br />
đưa ra trong nhiều Nghị quyết, văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng cộng sản<br />
Việt Nam.<br />
<br />
tế<br />
<br />
Năm 2007 Việt nam chính thức là thành viên của tổ chức thương mại thế giới<br />
WTO (World Trade Organizations) đã và đang tạo ra cho nước ta nhiều cơ hội phát<br />
<br />
in<br />
<br />
ngành nông nghiệp của nước ta.<br />
<br />
h<br />
<br />
triển KT – XH, đồng thời nó cũng đem lại nhiều lợi thế cũng như thách thức đối với<br />
<br />
cK<br />
<br />
Sản xuất nông nghiệp có vai trò rất quan trọng, không những cung cấp lương<br />
thực, thực phẩm cho con người, bảo đảm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp sản<br />
<br />
họ<br />
<br />
xuất hàng tiêu dùng và công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm mà còn sản xuất<br />
ra những mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng thêm nguồn thu ngoại tệ. Hiện nay lao<br />
động nông nghiệp Việt Nam vẫn chiếm hơn 70% dân số cả nước, do đó trong tương lai<br />
<br />
Đ<br />
ại<br />
<br />
ngành nông nghiệp vẫn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội loại<br />
người, không ngành nào có thể thay thế được. Trên 40% lao động thế giới tham gia<br />
vào lao động nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực là mục tiêu phấn đấu của mỗi<br />
quốc gia, góp phần ổn định chính trị, phát triển nền kinh tế.<br />
Lúa gạo là nguồn lương thực quan trọng cho khoảng 2/3 cư dân trên thế giới.<br />
Trong khi dân số thế giới tiếp tục gia tăng thì diện tích đất dùng cho trông lúa lại<br />
không gia tăng, nếu không muốn nói là giảm theo thời gian. Do đó vấn đề lương thực<br />
được coi như là mối đe dọa đến sự an ninh và ổn định của thế giới trong tương lai.<br />
<br />
1<br />
<br />
Theo dự đoán của các chuyên gia dân số học, nếu dân số tiếp tục gia tăng trong<br />
vòng 20 năm tới, thì sản lượng lúa gạo phải tăng 80% mới đáp ứng đủ cho nhu cầu của<br />
cư dân mới. Do đó người ta phải nghĩ đến chiến lược tăng sản lượng lúa gạo.<br />
Vì vậy sản xuất lương thực là vấn đề cấp thiết được đặt ra cho toàn xã hội. Đây<br />
là vấn đề đảm bảo cho nền kinh tế tăng trưởng và phát triển bền vững.<br />
Lúa là cây trồng có vị trí chiến lược rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp<br />
nói chung và trong cơ cấu sản xuất nông sản hàng hóa nói riêng, là loại cây chủ chốt<br />
<br />
uế<br />
<br />
trong kim ngạch xuất khẩu, mang lại ngoại tệ cho đất nước. Bên cạnh đó trong quá<br />
<br />
H<br />
<br />
trình phát triển đi lên không ngừng của xã hội, đời sống con người không ngừng được<br />
nâng cao thì nhu cầu về lương thực, thực phẩm ngày càng tăng với chất lượng ngày<br />
<br />
lúa phải có biển pháp sản xuất hiệu quả hơn.<br />
<br />
tế<br />
<br />
càng cao. Do vậy việc đáp ứng nhu cầu này là hết sức cần thiết, đòi hỏi người trồng<br />
<br />
h<br />
<br />
Xã Vinh Thái là một xã đồng bằng của huyện Phú Vang, là nơi có truyền thống<br />
<br />
in<br />
<br />
trồng lúa lâu đời. Nơi đây có điều kiện về thời tiết, khí hậu, đất đai thổ nhưỡng phù<br />
<br />
cK<br />
<br />
hợp cho sản xuất lúa. Diện tích gieo trồng khoảng 1.487,8 ha, năng suất bình quân<br />
hàng năm là 53.95 tạ/ha.<br />
<br />
Nhằm đánh giá hiệu quả sản xuất lúa trên địa bàn xã Vinh Thái có mang lại<br />
<br />
họ<br />
<br />
hiệu quả cho người nông dân hay không? Do đó tôi đã chọn đề tài nghiên cứu "Đánh<br />
giá hiệu quả kinh tế của việc sản xuất lúa tại xã Vinh Thái, Huyện Phú Vang, Tỉnh<br />
<br />
Đ<br />
ại<br />
<br />
Thừa Thiên Huế".<br />
<br />
2. Mục đích nghiên cứu<br />
Trên cơ sở đánh giá hiệu quả kinh tế sản xuất lúa trên địa bàn xã Vinh Thái, từ<br />
<br />
đó đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng suất, hợp lý hóa các yếu tố<br />
đầu vào, hệ thống hóa cơ sở lý luận về hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp nói<br />
chung và trong sản xuất lúa nói riêng. Xác định các điều kiện cơ bản, khó khăn và<br />
thuận lợi có ảnh hưởng đến sản xuất lúa.<br />
3. Phương pháp nghiên cứu<br />
Phương pháp thu thập số liệu<br />
<br />
2<br />
<br />
Phương pháp phân tổ<br />
Phương pháp phân tích thống kê<br />
Phương pháp phân tích kinh tế<br />
4. Phạm vi nghiên cứu:<br />
Xã Vinh Thái, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế<br />
Phạm vi nội dung: " Nghiên cứu hiệu quả kinh tế của việc sản xuất lúa trên địa<br />
bàn xã Vinh Thái, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế".<br />
<br />
uế<br />
<br />
Phạm vi không gian: Xã Vinh Thái, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br />
<br />
H<br />
<br />
Đối tượng nghiên cứu: Các hộ gia đình tại Xã Vinh Thái, huyện Phú Vang,<br />
<br />
Đ<br />
ại<br />
<br />
họ<br />
<br />
cK<br />
<br />
in<br />
<br />
h<br />
<br />
tế<br />
<br />
tỉnh Thừa Thiên Huế.<br />
<br />
3<br />
<br />
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br />
CHƯƠNG I<br />
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br />
1.1 Cơ sở lý luận<br />
1.1.1 Những vấn đề lý luận chung về hiệu quả kinh tế<br />
1.1.1.1 Khái niệm về hiệu quả kinh tế<br />
<br />
uế<br />
<br />
Trong nền kinh tế thị trường, hiệu quả kinh tế là mối quan tâm hàng đầu của các<br />
<br />
H<br />
<br />
nhà sản xuất kinh doanh và cũng là mối quan tâm của toàn xã hội. Hiệu quả kinh tế là<br />
một phạm trù kinh tế phản ánh chất lượng của các hoạt động kinh tế, là thước đo trình<br />
<br />
tế<br />
<br />
độ tổ chức và quản lý của các doanh nghiệp. Nâng cao chất lượng hoạt động kinh<br />
doanh, hoạt động kinh tế có nghĩa là tăng cường trình độ lạm dụng các nguồn lực sẵn có<br />
<br />
h<br />
<br />
trong một hoạt động kinh tế. Đây là đơn vị đòi hỏi khách quan của nền sản xuất xã hội do<br />
<br />
in<br />
<br />
nhu cầu vật chất của cuộc sống con người tăng lên trong khi nguồn lực là có hạn.<br />
Theo quan niệm của Tiến sĩ Nguyễn Tiến Mạnh: "Hiệu quả kinh tế là một phạm<br />
<br />
tiêu đã xác định.<br />
<br />
cK<br />
<br />
trù hiệu quả khách quan phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực để đạt được mục<br />
<br />
họ<br />
<br />
Để hiểu rõ hiệu quả kinh tế cần phân biệt rõ ba khái niệm cơ bản về hiệu quả:<br />
Hiệu quả kỹ thuật (technical efficiency): Là số lượng sản phẩm có thể đạt<br />
được trên một đơn vị chi phí đầu vào hay nguồn lực sử dụng vào sản xuất trong những<br />
<br />
Đ<br />
ại<br />
<br />
điều kiện cụ thể về kỹ thuật hay công nghệ áp dụng vào nông nghiệp. Hiệu quả kỹ<br />
thuật được áp dụng phổ biến trong kinh tế vi mô để xem xét tình hình sử dụng nguồn<br />
lực cụ thể. Hiệu quả này thường được phản ánh trong mối quan hệ về các hàm sản<br />
xuất. Hiệu quả kỹ thuật chỉ ra rằng một đơn vị nguồn lực dùng vào sản xuất đem lại<br />
bao nhiêu đơn vị sản phẩm. Hiệu quả kỹ thuật của việc sử dụng các nguồn lực được<br />
thể hiện thông qua mối quan hệ giữa đầu ra với đầu ra, giữa các đầu vào với nhau và<br />
giữa các sản phẩm khi nông dân ra quyết định sản xuất<br />
Hiệu quả phân bổ các nguồn lực (allocative efficiency): Là chỉ tiêu hiệu<br />
quả trong các yếu tố giá sản phẩm và giá đầu vào được tính đến để phản ánh giá trị sản<br />
<br />
4<br />
<br />
phẩm thu thêm trên một đồng chi phí thêm về đầu vào hay nguồn lực. Thực chất hiệu<br />
quả phân bổ là hiệu quả kỹ thuật có tính đến các yếu tố về giá của các yếu tố đầu vào, đầu<br />
ra. Vì vậy nó còn được gọi là hiệu quả giá (price efficiency), việc xác định hiệu quả này<br />
giống như xác đinh các điều kiện về lý thuyết biên để tối đa hóa lợi nhuận, có nghĩa là giá<br />
trị biên của sản phẩm phải bằng giá trị biên của nguồn lực đưa vào sản xuất.<br />
Hiệu quả kinh tế (economic efficiency): Là phạm trù kinh tế mà trong đó<br />
sản xuất đạt cả hiệu quả kỹ thuật và hiệu quả phân bổ. Điều đó có nghĩa là hai yếu tố<br />
hiện vật và giá trị đều tính đến khi xem xét việc sử dụng nguồn lực. Nếu đạt được một<br />
<br />
uế<br />
<br />
trong hai yêu tố hiệu quả kỹ thuật hay hiêu quả phân bổ mới là điều kiện cần chứ chưa<br />
phải là điều kiện đủ để đạt hiệu quả kinh tế.<br />
<br />
H<br />
<br />
1.1.1.2 Bản chất của hiệu quả kinh tế<br />
<br />
Người sản xuất muốn có lợi nhuận phải bỏ ra những khoản chi phí nhất định,<br />
<br />
tế<br />
<br />
những chi phí đó là: vốn, nhân lực, vật lực...chúng ta tiến hành so sánh các kết quả đạt<br />
được sau một quá trình sản xuất kinh doanh với chi phí bỏ ra thì có hiệu quả kinh tế.<br />
<br />
h<br />
<br />
Sự chênh lệch này càng cao thì hiệu quả kinh tế càng lớn và ngược lại. Bản chất của<br />
<br />
in<br />
<br />
hiệu quả kinh tế là nâng cao năng suất lao động xã hội và tiết kiểm lao động xã hội.<br />
<br />
cK<br />
<br />
1.1.1.3 Phương pháp xác định hiệu quả kinh tế<br />
Hiệu quả kinh tế được xác định bằng tỷ số giữa kết quả thu được và chi phí<br />
bỏ ra( dạng thuận) hoặc ngược lại( dạng nghịch)<br />
<br />
H Q C<br />
<br />
: Hiệu quả<br />
<br />
Đ<br />
ại<br />
<br />
H<br />
<br />
họ<br />
<br />
Dạng thuận:<br />
<br />
Q<br />
<br />
: Kết quả<br />
<br />
C<br />
<br />
: Chi phí<br />
<br />
Công thức này nói lên một đơn vị chi phí bỏ ra sẽ tạo ra bao nhiêu đơn vị kết<br />
<br />
quả, phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực.<br />
Dạng nghịch:<br />
<br />
h q c<br />
h<br />
<br />
: Hiệu quả<br />
<br />
q<br />
<br />
: Kết quả<br />
<br />
c<br />
<br />
: Chi phí<br />
<br />
5<br />
<br />