Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Tổ chức phòng thủ và hoạt động bảo vệ vùng biển miền Trung dưới triều Nguyễn giai đoạn 1802 - 1885

ĐẠI HỌC HUẾ<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC<br /> --------------<br /> <br /> Lê Tiến Công<br /> <br /> TỔ CHỨC PHÒNG THỦ VÀ HOẠT ĐỘNG<br /> BẢO VỆ VÙNG BIỂN MIỀN TRUNG<br /> DƯỚI TRIỀU NGUYỄN GIAI ĐOẠN 1802 - 1885<br /> <br /> Chuyên ngành: Lịch sử Việt Nam<br /> Mã số: 62 22 03 13<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS.TS. Đỗ Bang<br /> 2. PGS.TS. Nguyễn Văn Đăng<br /> <br /> HUẾ, NĂM 2015<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng<br /> tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực và<br /> chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.<br /> <br /> Huế, ngày 07 tháng 03 năm 2015<br /> Tác giả<br /> <br /> Lê Tiến Công<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Nghiên cứu này được tài trợ bởi Quỹ phát triển Khoa học Công nghệ Quốc<br /> gia (NAFOSTED). Luận án là một trong những sản phẩn đào tạo của đề tài khoa<br /> học “Tổ chức và hoạt động bảo vệ biển đảo Việt Nam dưới triều Nguyễn thời kỳ<br /> 1802-1885”, mã số: IV4-2011.10 (02/2012/IV/HĐ-KHXH). Với lòng biết ơn sâu<br /> sắc, tôi xin trân trọng cảm ơn Quỹ NAFOSTED, PGS.TS. Đỗ Bang - chủ nhiệm<br /> đề tài đồng thời là cán bộ hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn<br /> thành luận án.<br /> Tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Văn Đăng - cán bộ đồng hướng<br /> dẫn tôi hoàn thành luận án này.<br /> Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Văn Hoa, người đã động viên và giới<br /> thiệu tôi làm hồ sơ Nghiên cứu sinh.<br /> Tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Trần Đức Cường, PGS.TS. Nguyễn<br /> Minh Tường, PGS.TS. Bùi Thị Tân, TS. Huỳnh Công Bá, TS. Thái Quang Trung,<br /> TS. Phan Tiến Dũng, TS. Phan Thanh Hải, TS. Ngô Đức Lập… đã có nhiều góp<br /> ý cho các nội dung luận án.<br /> Tôi chân thành cảm ơn ThS. Trần Văn Quyến, CN. Ngô Đức Chí, ThS. Võ<br /> Vinh Quang, NNC. Tống Quốc Hưng… Những người cung cấp nhiều tư liệu cần<br /> thiết, đặc biệt là việc dịch và trích yếu nội dung các văn bản Hán Nôm. Luận án<br /> này được hoàn thành nhờ rất nhiều vào những tư liệu quý giá đó.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các thầy cô và đồng nghiệp tại<br /> trường Đại học Phan Châu Trinh (Hội An) đã giúp đỡ, tạo điều kiện về thời gian<br /> cũng như động viên tôi hoàn thành luận án.<br /> Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn và dành tặng luận án này cho gia<br /> đình và người thân, những người luôn lo lắng và dõi theo bước đi của tôi. Đó<br /> cũng là động lực lớn nhất giúp tôi luôn cố gắng trong cuộc sống và học tập.<br /> Huế, tháng 03 năm 2015<br /> Tác giả<br /> <br /> Lê Tiến Công<br /> <br /> DANH MỤC NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT<br /> DÙNG TRONG LUẬN ÁN<br /> BAVH<br /> <br /> Bulletin des Amis du Vieux Hué<br /> (Những người bạn Cố đô Huế)<br /> <br /> Châu bản<br /> <br /> Châu bản triều Nguyễn<br /> <br /> ĐHKH<br /> <br /> Đại học Khoa học<br /> <br /> ĐHTH<br /> <br /> Đại học Tổng hợp<br /> <br /> ĐHSP<br /> <br /> Đại học Sư phạm<br /> <br /> GS.<br /> <br /> Giáo sư<br /> <br /> Hội điển<br /> <br /> Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ<br /> <br /> HN<br /> <br /> Hà Nội<br /> <br /> NCLS<br /> <br /> Nghiên cứu Lịch sử<br /> <br /> Nxb.<br /> <br /> Nhà xuất bản<br /> <br /> KHXH<br /> <br /> Khoa học xã hội<br /> <br /> PL.<br /> <br /> Phụ lục<br /> <br /> Quân thuỷ<br /> <br /> Quân thuỷ trong lịch sử chống ngoại xâm<br /> <br /> Tg.<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> Thực lục<br /> <br /> Đại Nam thực lục chính biên<br /> <br /> Ths.<br /> <br /> Thạc sĩ<br /> <br /> Toát yếu<br /> <br /> Quốc triều chính biên toát yếu<br /> <br /> Toàn thư<br /> <br /> Đại Việt sử ký toàn thư<br /> <br /> TP HCM<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh<br /> <br /> Tr.<br /> <br /> Trang<br /> <br /> TS.<br /> <br /> Tiến sĩ<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> Trang phụ bìa ................................................................................................................. 0<br /> Lời cam đoan .................................................................................................................. 0<br /> Lời cảm ơn ..................................................................................................................... 0<br /> Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt .......................................................................... 0<br /> Mục lục ........................................................................................................................... 0<br /> PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1<br /> 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................ 1<br /> 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................................................ 2<br /> 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................ 12<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 13<br /> 5. Nguồn tư liệu nghiên cứu ........................................................................................ 13<br /> 6. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 14<br /> 7. Đóng góp của luận án .............................................................................................. 15<br /> 8. Bố cục của luận án .................................................................................................. 16<br /> Chương 1: CƠ SỞ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC TỔ CHỨC PHÒNG THỦ VÀ HOẠT<br /> ĐỘNG BẢO VỆ VÙNG BIỂN MIỀN TRUNG DƯỚI TRIỀU NGUYỄN GIAI<br /> ĐOẠN 1802 – 1885 .................................................................................................... 17<br /> 1.1. VỊ TRÍ CHIẾN LƯỢC CỦA BIỂN ĐẢO MIỀN TRUNG .................................. 17<br /> 1.2. TRUYỀN THỐNG BẢO VỆ VÀ THỰC THI CHỦ QUYỀN BIỂN ĐẢO TẠI<br /> MIỀN TRUNG TRƯỚC TRIỀU NGUYỄN ............................................................... 20<br /> 1.2.1. Truyền thống bảo vệ biển ................................................................................... 20<br /> 1.2.2. Quản lý và khai thác nguồn lợi trên quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa trước<br /> triều Nguyễn ................................................................................................................. 23<br /> 1.3. BỐI CẢNH CẢNH LỊCH SỬ DƯỚI TRIỀU NGUYỄN GIAI ĐOẠN 18021885 .............................................................................................................................. 28<br /> 1.4. BIỂN ĐẢO MIỀN TRUNG TRONG TẦM NHÌN QUỐC PHÒNG - AN NINH<br /> DƯỚI TRIỀU NGUYỄN ............................................................................................. 32<br /> * Tiểu kết chương 1 ...................................................................................................... 39<br /> <br />