Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Trí thức Nam Kỳ trong cuộc vận động giải phóng dân tộc từ năm 1884 đến năm 1930

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> -----------*-----------<br /> <br /> TRẦN THỊ ÁNH<br /> <br /> TRÍ THỨC NAM KỲ<br /> TRONG CUỘC VẬN ĐỘNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC<br /> TỪ NĂM 1884 ĐẾN NĂM 1930<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ<br /> <br /> NGHỆ AN – 2017<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> -----------*-----------<br /> <br /> TRẦN THỊ ÁNH<br /> <br /> TRÍ THỨC NAM KỲ<br /> TRONG CUỘC VẬN ĐỘNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC<br /> TỪ NĂM 1884 ĐẾN NĂM 1930<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ<br /> CHUYÊN NGÀNH LỊCH SỬ VIỆT NAM<br /> Mã số: 62.22.03.13<br /> <br /> Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:<br /> <br /> 1. TS. LÊ HỮU PHƢỚC<br /> 2. PGS. TS. TRẦN VŨ TÀI<br /> <br /> NGHỆ AN – 2017<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên<br /> cứu trình bày trong luận án là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kỳ công<br /> trình nào khác.<br /> <br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Trần Thị Ánh<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................... 1<br /> MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 2<br /> 1. Lý do chọn đề tài........................................................................................... 2<br /> 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 4<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................. 5<br /> 4. Nguồn tài liệu, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ..................... 6<br /> 5. Đóng góp của luận án ................................................................................... 7<br /> 6. Bố cục của luận án ....................................................................................... 8<br /> NỘI DUNG ............................................................................................................ 9<br /> CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................. 9<br /> 1.1. Tình hình nghiên cứu ............................................................................... 9<br /> 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về trí thức Việt Nam trong tiến trình lịch sử... 9<br /> 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về trí thức Việt Nam trong thời kỳ Pháp thuộc .<br /> ........................................................................................................................ 16<br /> 1.1.3. Các công trình nghiên cứu về trí thức Nam Kỳ trong thời kỳ Pháp thuộc ...<br /> ........................................................................................................................ 27<br /> 1.2. Nhận xét về tình hình nghiên cứu vấn đề .............................................. 37<br /> 1.3. Những vấn đề luận án cần tiếp tục nghiên cứu .................................... 38<br /> CHƢƠNG 2. TRÍ THỨC NAM KỲ VỚI PHONG TRÀO YÊU NƢỚC<br /> CHỐNG PHÁP CUỐI THẾ KỶ XIX ................................................................. 39<br /> 2.1. Khái quát về vùng đất Nam Kỳ và trí thức Nam Kỳ trƣớc khi thực dân<br /> Pháp xâm lƣợc ............................................................................................... 39<br /> 2.1.1. Khái quát về vùng đất Nam Kỳ .............................................................. 39<br /> 2.1.2. Đội ngũ trí thức ở Nam Kỳ trước khi thực dân Pháp xâm lược .............. 41<br /> 2.2. Thái độ của trí thức Nam Kỳ trƣớc cuộc chiến tranh xâm lƣợc của<br /> thực dân Pháp .............................................................................................. 45<br /> 2.3. Hoạt động chống Pháp của trí thức Nam Kỳ cuối thế kỷ XIX ............. 55<br /> 2.4. Tiếp thu và truyền bá văn hóa, văn minh phƣơng Tây ........................ 59<br /> <br /> Tiểu kết Chƣơng 2......................................................................................... 65<br /> CHƢƠNG 3. TRÍ THỨC NAM KỲ VỚI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN<br /> TỘC THEO KHUYNH HƢỚNG DÂN CHỦ TƢ SẢN ..................................... 68<br /> 3.1. Sự ra đời của đội ngũ trí thức mới ở Nam Kỳ ....................................... 68<br /> 3.1.1. Bối cảnh lịch sử ..................................................................................... 68<br /> 3.1.2. Đội ngũ trí thức mới ra đời ..................................................................... 71<br /> 3.2. Trí thức Nam Kỳ tiếp thu tƣ tƣởng dân chủ tƣ sản ............................... 75<br /> 3.3. Trí thức Nam Kỳ hƣởng ứng xu hƣớng cứu nƣớc của Phan Bội Châu<br /> và Phan Châu Trinh...................................................................................... 78<br /> 3.3.1. Hưởng ứng phong trào Đông Du ............................................................ 78<br /> 3.3.2. Hưởng ứng phong trào Duy Tân ............................................................. 81<br /> 3.4. Trí thức Nam Kỳ thành lập các tổ chức chính trị và đảng phái ........... 85<br /> 3.4.1. Đảng Lập hiến ........................................................................................ 85<br /> 3.4.2. Tổ chức Thanh niên Cao vọng ................................................................ 88<br /> 3.4.3. Đảng Thanh niên .................................................................................... 91<br /> 3.4.4. Đông Dương Lao động Đảng.................................................................. 94<br /> 3.5. Các phong trào yêu nƣớc của trí thức Nam Kỳ ..................................... 96<br /> 3.6. Hoạt động yêu nƣớc của trí thức Nam Kỳ trên lĩnh vực văn hóa - tƣ<br /> tƣởng ........................................................................................................... 104<br /> 3.6.1. Diễn thuyết cổ động tinh thần yêu nước................................................ 104<br /> 3.6.2. Hoạt động báo chí, xuất bản ................................................................. 108<br /> Tiểu kết Chƣơng 3....................................................................................... 118<br /> CHƢƠNG 4. TRÍ THỨC NAM KỲ VỚI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN<br /> TỘC THEO KHUYNH HƢỚNG CÁCH MẠNG VÔ SẢN ............................ 121<br /> 4.1. Sự phân hóa tƣ tƣởng trong trí thức Nam Kỳ ở nửa cuối những năm 20<br /> (thế kỷ XX) .................................................................................................. 121<br /> 4.2. Trí thức Nam Kỳ đi theo con đƣờng cách mạng vô sản ..................... 126<br /> 4.2.1. Trí thức Nam Kỳ với hoạt động truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin ........ 126<br /> 4.2.2. Trí thức Nam Kỳ với chủ trương “Vô sản hóa”..................................... 131<br /> <br />