intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

LUẬN VĂN CÁC HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG MÔI TRƯỜNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH.

Chia sẻ: Me Tran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:63

252
lượt xem
64
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trước tiên em xin cảm ơn trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM đã tạo điều kiện cho em có thể vào học tại ngôi trường này. Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn quý Thầy Cô khoa Môi Trường và Công Nghệ Sinh Học đã giảng dạy và truyền đạt kiến thức cho em trong suốt ba năm vừa qua để em có thể hoàn thành tốt chuyên đề tốt nghiệp này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: LUẬN VĂN CÁC HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG MÔI TRƯỜNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH.

  1. LUẬN VĂN CÁC HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG MÔI TRƯỜNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH
  2. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng LỜI NÓI ĐẦU Trước tiên em xin cảm ơn trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM đã tạo điều kiện cho em có thể vào học tại ngôi trường này. Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn quý Thầy Cô khoa Môi Trường và Công Nghệ Sinh Học đã giảng dạy và truyền đạt kiến thức cho em trong suốt ba năm vừa qua để em có thể hoàn thành tốt chuyên đề tốt nghiệp này. Để có được kết quả của chuyên đề tốt nghiệp này em xin đặc biệt gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến thầy Hoàng Hưng đã hết lòng quan tâm, chỉ bảo và hướng dẫn tận tình để em có thể hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp trong thời gian qua. Xin cảm ơn quý anh chị và các bạn tại trường Đại học Kỹ Thuật Công Nghệ Tp.HCM đã giúp đỡ nhiệt tình và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho em trong suốt quá trình làm chuyên đề tốt nghiệp. Cuối cùng xin chân thành cảm ơn gia đình đã tạo cho em những điều tốt đẹp nhất. Với điều kiện thời gian có hạn cũng như kinh nghiệm và kiến thức còn hạn chế nên chuyên đề tốt nghiệp của em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô cùng toàn thể các bạn để em có điều kiện bổ sung, nâng cao kiến thức phục vụ cho công việc thực tế sau khi tốt nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn. TP.HCM. ngày 16 tháng 4 năm 2012 Sinh viên thực hiện Nguyễn Trần Thiên Di i SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  3. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng LỜI CAM ĐOAN Là sinh viên năm cuối của trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ, nay được vinh dự làm bài Chuyên Đề Tốt Nghiệp để hoàn tất chương trình học của mình và ra trường. Em rất tự hào khi mình là người được thực hiện bài chuyên đề này, do đó em thấy mình phải có trách nhiệm thực hiện tốt bài khóa luận này, em xin cam đoan không sao chép nội dung bài khóa luận của người khác dưới bất kỳ hình thức nào. Những số liệu và nội dung trong bài làm này đều được cho phép thu thập một cách trung thực. Vì những lý do trên, em thấy mình phải có trách nhiệm thực hiện đúng với những gì đã cam đoan như trên, thực hiện đúng và không có bất cứ sai phạm gì. TP.HCM. ngày 16 tháng 4 năm 2012 Sinh viên thực hiện Nguyễn Trần Thiên Di ii SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  4. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ..................................................................................................................... I LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................. II MỤC LỤC ........................................................................................................................ III DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................... VII DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................................ VIII TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................... IX CHƢƠNG 1: MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI............................................................................................... 1 1.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................................. 2 1.3.1 Phƣơng pháp luận ............................................................................................ 2 1.3.2 Phƣơng pháp cụ thể .......................................................................................... 2 1.4 NỘI DUNG ĐỀ TÀI ................................................................................................... 2 1.5 Ý NGHĨA KHOA HỌC- THỰC TIỄN.......................................................................... 3 1.5.1 Ý nghĩa khoa học .............................................................................................. 3 1.5.2 Ý nghĩa thực tiễn: ............................................................................................. 3 1.6 GIỚI HẠN ĐỀ TÀI.................................................................................................... 3 CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ GIÁO DỤC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG ... 5 2.1 GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG ........................................................................................ 5 2.1.1 Định nghĩa về giáo dục môi trƣờng ................................................................. 5 2.1.2 Mục đích của giáo dục môi trƣờng ................................................................. 6 2.1.3 Một số thành tựu GDMT trên thế giới và ở Việt Nam.................................. 6 2.1.3.1 Một số thành tựu GDMT trên thế giới .................................................... 6 2.1.3.2 Một số thành tựu GDMT ở Việt Nam ...................................................... 8 iii SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  5. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng 2.2 TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG ............................................................................ 10 2.2.1 Truyền thông ................................................................................................... 10 2.2.2 Truyền thông môi trƣờng .............................................................................. 12 2.2.2.1 Tại sao lại cần truyền thông môi trƣờng ................................................ 12 2.2.2.2 Nguyên tắc của truyền thông môi trƣờng ............................................... 13 CHƢƠNG 3: CÁC HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG TẠI CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN TP HỒ CHÍ MINH....................................... 14 3.1 CÁC CHỦ TRƢƠNG CHÍNH SÁCH CỦA ĐẢNG, NHÀ NƢỚC VÀ NGÀNH GIÁO DỤC ĐÀO TẠO VỀ BVMT – GDMT ....................................................................................... 14 3.1.1 Nghị quyết 41-NQ/TW của Bộ chính trị ngày 15/11/2004 về “BVMT trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc” ................................ 14 3.1.1.1 Một số nội dung quan trọng của Nghị quyết ......................................... 14 3.1.1.2 Các giải pháp thực hiện ........................................................................... 14 3.1.2 Quyết định của Thủ tƣớng Chính phủ số 1363/QĐ –TTG ngày 17/10/2001 về việc phê duyệt dự án “Đƣa nội dung BVMT vào hệ thống giáo dục quốc dân” 15 3.1.2.1 Mục tiêu của dự án .................................................................................. 15 3.2 CÁC TỔ CHỨC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG .................................... 16 3.2.1 Tổ chức Đoàn thanh niên- Hội sinh viên ...................................................... 16 3.2.2 Một số tổ chức truyền thông về môi trƣờng ................................................. 18 3.2.2.1 Hội bảo vệ thiên nhiên môi trƣờng Việt Nam (VACNE) ..................... 18 3.2.2.2 Trung tâm truyền thông bảo vệ môi trƣờng (Media Center Environment Protection) ...................................................................................... 18 3.2.3 Một số tổ chức phi chính phủ về truyền thông môi trƣờng ........................ 19 3.2.3.1 Trung tâm Phát triển Sáng kiến Cộng đồng và Môi trƣờng (C&E) ... 19 3.2.3.2 Trung tâm phát triển nông thôn bền vững (SRD) ................................ 19 iv SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  6. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng 3.2.3.3 Tổ chức hành động vì môi trƣờng .......................................................... 20 3.2.3.4 Tổ chức 350.org ........................................................................................ 20 CHƢƠNG 4: CÔNG TÁC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG TẠI TP. PHAN RANG – THÁP CHÀM ................................................................................................... 22 4.1 TỔNG QUAN VỀ TP. PHAN RANG – THÁP CHÀM ............................................... 22 4.1.1 Lịch sử hình thành .......................................................................................... 22 4.1.2 Vị trí địa lý....................................................................................................... 23 4.1.3 Đặc điểm Khí hậu và đất đai ......................................................................... 23 4.1.4 Đặc điểm kinh tế ............................................................................................. 23 4.2 HỆ THỐNG CÁC TRƢỜNG HỌC TẠI THÀNH PHỐ PHAN RANG – THÁP CHÀM ... 29 4.3 CÁC HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG TẠI TP. PHAN RANG – THÁP CHÀM ........... 33 4.3.1 chƣơng trình giáo dục môi trƣờng ở cấp trunng học .................................. 33 4.3.2 Các hoạt động truyền thông môi trƣờng tại Tp.Phan Rang – Tháp Chàm 37 4.3.2.1 “Tết trồng cây nhớ ơn Bác Hồ” .............................................................. 37 4.3.2.3 Hƣởng ứng ngày Nƣớc thế giới............................................................... 39 4.3.2.4 Đạp xe vì môi trƣờng ............................................................................... 40 4.3.2.5 Chƣơng trình dọn vệ sinh bờ biển : Vì biển xanh quê hƣơng ............. 40 Một trong những hoạt động thƣơng niên của diễn đàn www.PRLH.info. Cứ mỗi năm 1 lần, vào dịp hè, các bạn sinh viên đang học tập tại các tỉnh thành khác nhau sẽ phối hợp cùng các bạn học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh cùng chung sức làm sạch các bãi biển tại Tp. Phan Rang – Tháp Chàm. ................ 40 4.3.2.6 Chƣơng trình đạp xe vì môi trƣờng : Khám phá thành phố yêu thƣơng 41 4.3.2.7 Cuộc thi ảnh PRLH’s Picture Contest ................................................... 42 4.3.3 Kết quả đạt đƣợc sau những hoạt động ....................................................... 43 v SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  7. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng 4.3.3.1 Những thành công đạt đƣợc sau những hoạt động .............................. 43 4.3.3.2 Những mặt còn hạn chế ........................................................................... 43 CHƢƠNG 5: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP............................................................................ 45 5.1 NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA CÔNG TÁC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG .............. 45 5.1.1 Biện pháp về nguồn lực và tổ chức ............................................................... 45 5.1.2 Phát triển hệ thống truyền thông môi trƣờng.............................................. 46 5.1.3 Nội dung thông điệp truyền thông môi trƣờng ............................................ 46 5.2 XÂY DỰNG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG ............. 47 5.2.1 Chƣơng trình giáo dục truyền thông môi trƣờng thông qua các cuộc thi triễn lãm tranh ảnh, thông qua các buổi sinh hoạt tọa đàm tại các trƣờng THCS, THPT, các buổi sinh hoạt cùng các trƣờng cấp 1 và mầm non..v…v… .............. 48 5.2.2 Các chƣơng trình hành động ......................................................................... 48 5.3 THUẬN LỢI – KHÓ KHĂN KHI XÂY DỰNG CHƢƠNG TRÌNH ................................ 50 5.3.1 Thuận lợi.......................................................................................................... 50 5.3.2 Khó khăn ......................................................................................................... 50 CHƢƠNG 6: KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ ..................................................................... 52 6.1 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 52 6.2 KIẾN NGHỊ ........................................................................................................... 52 vi SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  8. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT MT: Môi Trường BVMT: Bảo vệ môi trường GDMT: Giáo dục môi trư SRD: Trung tâm phát triển nông thôn bền vững PTBV: Phát triển bền vững TNTN: Tài nguyên thiên nhiên VSV: Vi sinh vật C&E: Trung tâm Phát triển Sáng kiến Cộng đồng và Môi trường vii SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  9. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1 Mô hình truyền thông đơn giản ............................................................................. 6 Hình 3.1: Hình 3.1 Sinh viên Hutech tham gia ngày chủ nhật xanh - làm sạch đẹp mỹ quan TPHCM ..................................................................................................................... 17 Hình 4.1: Chiều tà Mỹ Nghiệp .......................................................................................... 24 Hình 4.2: Đồi cát Nam Cương .......................................................................................... 24 Hình 4.3: Vân cát đồi cát Nam Cương .............................................................................. 25 Hình 4.4: Bãi biển Cà Ná .................................................................................................. 26 Hình 4.5: Tháp chàm ......................................................................................................... 27 Hình 4.6: Đàn cừu Ninh Thuận ......................................................................................... 27 Hình 4.7: Làm gốm Chăm ở Bầu Trúc .............................................................................. 28 Hình 4.8: Hưởng ứng “Tết trồng cây - Nhớ ơn Bác Hồ“ năm 2012 ................................ 37 Hình 4.9: dọn dẹp vệ sinh ở khu phố ................................................................................. 38 Hinh 4.10: Người dân chung sức dọn dẹp vệ sinh môi trường ......................................... 39 Hình 4.11: đạp xe tuyên truyền bảo vệ môi trường ........................................................... 39 Hình 4.12: chung tay dọn dẹp bãi biển ............................................................................ 40 Hình 4.13: Bông hành, nét đẹp ẩn chứa đầy thú vị ........................................................... 41 Hình 4.14 :Toàn cảnh ruộng lúa Ninh Thuận ................................................................... 41 viii SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  10. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] PGS.TS. Hoàng Hưng , “Con người và môi trường”, Đại học Quốc gia Hà Nội, 2009 [2] Viện Khoa học khí tượng thủy văn và môi trường,“Tài liệu hướng dẫn Đánh giá tác động biến đổi khí hậu và xác định các giải pháp thích ứng”, Nxb Tài Nguyên-Môi Trường và bản đồ Việt Nam. [3] Trần Hồng Hà, 2004. Vấn đề nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng ở Việt Nam. Hội thảo “Nâng cao hiệu quả các hoạt động giáo dục cộng đồng về BVMT” 26/11/2004. TP.HCM. [4] Chính phủ Việt Nam, 2004. Định hướng Chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam. Quyết định số 153/2004/TTg. [5] Chính phủ Việt Nam, 2003. Chiến lược BVMT quốc gia đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Quyết định số 256/2003/QĐ-TTg. [6] Quỹ Tái chế chất thải, 2010. Báo cáo đánh giá Ngày hội tái chế chất thải 2010. TP.HCM. [7] Lê Văn Khoa, 2004. Các họat động và chiến lược nâng cao nhận thức cộng đồng về BVMT TP.HCM. Hội thảo “Nâng cao hiệu quả các hoạt động giáo dục cộng đồng về BVMT” 26/11/2004. TP.HCM. ix SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  11. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng CHƢƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1 Lý do chọn đề tài Môi trường đang trở thành vấn đề chung của nhân loại, được cả thế giới quan tâm. Việt Nam cũng là nước có môi trường đang bị hủy hoại nghiêm trọng do các hoạt động của con người như phá rừng, khai thác tài nguyên thiên nhiên vô tội vạ…. gây nguy cơ mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như sự phát triển của đất nước. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hậu quả trên là do nhận thức và thái độ của con người về môi trường còn nhiều hạn chế. Từ đó yêu cầu đặt ra là phải làm thế nào để nâng cao hiệu quả giáo dục môi trường, truyền thông môi trường. Tại Việt Nam trong những năm gần đây, nền kinh tế đã đạt được những thành tựu đáng kể nhưng môi trường thì bị ô nhiễm nghiêm trọng bởi nhiều nguyên nhân. Bên cạnh đó, ý thức hiểu và bảo vệ môi trường của người dân nói chung, học sinh – sinh viên nói riêng còn nhiều sự hạn chế, nhất là bộ phận học sinh, sinh viên đang ở trong quá trình hình thành nhân cách, dễ tiếp thu….là đối tượng quan trọng trong việc góp phần xây dựng, bảo vệ môi trường một cách hiểu quả nhất. Hiện nay chương trình giáo dục môi trường đã được đưa vào giảng dạy ở các cấp tiểu học, trung học và đại học. Nhưng giải pháp chỉ là giảng dạy lý thuyết và chưa được hiệu quả trong việc nâng cao nhận thức cũng như ý thực tự giác bảo vệ môi trường. Với đối tượng là sinh viên- tầng lớp tri thức trẻ của đất nước, ngoài việc được trang bị kiến thức chuyên môn, xã hội thì việc nhận thức được vấn đề môi trường là một vấn đề thiết yếu nhưng không phải chỉ là hiểu mà sinh viên cần phải đưa những hiểu biết về môi trường của mình thành những thói quen ý thức bảo vệ môi trường. Và từ đó tuyên truyền rộng rãi đến tất cả mọi người, để nhiệm vụ bảo vệ môi trường không phải là của bất kỳ cá nhân hay tập thể nào cả mà là nhiệm vụ chung của tất cả mọi người đang sống trên hành tinh này. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 1 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  12. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Đánh giá hiệu quả của công tác truyền thông môi trường đã và đang thực hiện tại trường Tp. Phan Rang – Tháp Chàm và đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả truyền thông. 1.3 Phƣơng pháp nghiên cứu 1.3.1 Phƣơng pháp luận Khi xã hội phát triển mạnh mẽ, con người đã nhận thức được sự ảnh hưởng của việc ô nhiễm môi trường đến cuộc sống của mình, và họ ra sức khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, đó chỉ là cách sửa chữa tạm thời vì chính con người là nguyên nhân dẫn đến sự ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng. Vì vậy, để môi trường trở nên tốt đẹp hơn thì ý thức bảo vệ môi trường sẽ là công cụ giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả nhất. Để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường phải thông qua hình thức giáo dục môi trường, truyền thông môi trường đến với tất cả mọi người. Việc giáo dục môi trường phải gắn liền với các yếu tố thực tiễn, hình thành thói quen tự nguyện bảo vệ môi trường. Để vừa đảm bảo sự phát triển xã hội cùng với sự phát triển bền vững là vấn đề thách thức, ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Vì vậy hơn lúc nào hết việc giáo dục nhận thức bảo vệ môi trường thông qua hình thức truyền thông môi trường đang được các nước hưởng ứng như một chiến lược toàn cầu. 1.3.2 Phƣơng pháp cụ thể Thu thập tài liệu- số liệu: thu thập tài liệu, số liệu của các tài liệu nghiên cứu có liên quan đến công tác giáo dục truyền thông môi trường. Phương pháp điều tra xã hội học: Lập phiếu khảo sát với đối tượng khảo sát là học sinh, sinh viên, công nhân viên chức đang cư trú và công tác tại Tp. Phan Rang – Tháp Chàm để có thể đánh giá hiệu quả công tác truyền thông môi trường. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu: Thống kê số liệu sau khi khảo sát để có thể đánh giá hiệu quả công tác truyền thông môi trường có hiệu quả hay không? 1.4 Nội dung đề tài Để đạt được mục tiêu đã đề ra, nội dung cần nghiên cứu bao gồm: 2 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  13. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Nghiên cứu hiện trạng giáo dục môi trường tại Việt Nam và nhất là công tác truyền thông môi trường tại các trường trên địa bàn TPHCM. Khảo sát công tác truyền thông môi trường tại trường Tp. Phan Rang – Tháp Chàm qua các hoạt động truyền thông môi trường, phiếu khảo sát… Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả truyền thông, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho sinh viên… 1.5 Ý nghĩa khoa học- thực tiễn 1.5.1 Ý nghĩa khoa học Là cơ sở dữ liệu đầy đủ về hoạt động truyền thông môi trường tại địa bàn Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận trong những năm vừa qua. Cung cấp thông tin giúp các nhà quản lý hoạch định các chiến lược về truyền thông tại trường Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. Cung cấp các giải pháp để có thể nâng cao hiệu quả truyền thông tại trường Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. 1.5.2 Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài có thể xem như là sự kế thừa của các ý tưởng về GDMT trong học đường vốn đã có từ rất lâu. Đó là những ý tưởng về xây dựng các trình hoạt động câu lạc bộ, đội nhóm nhằm cung cấp thêm nhiều thông tin về môi trường cũng như ý thức bảo vệ môi trường của học sinh, sinh viên – những thế hệ trẻ của đất nước. Đề tài cập nhật và đánh giá đầy đủ nhất về công tác truyền thông đang được triển khai, đưa ra những ưu điểm, nhược điểm trong công tác truyền thông đang được triển khai. Vì vậy, việc thực hiện đề tài này, tác giả mong muốn có thể đánh giá được hiệu quả của công tác truyền thông môi trường tại Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, qua đó đề xuất những biện pháp hiệu quả, thực tế nhất để có thể nâng cao hiệu quả truyền thông môi trường tại địa bàn Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. 1.6 Giới hạn đề tài 3 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  14. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Đề tài chỉ giới hạn tổng hợp thông tin, giới hạn trên cơ sở lý thuyết các công tác truyền thông có khả năng thay đổi nhận thức người dân địa bàn Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. Điều tra và đánh giá hiệu quả công tác truyền thông môi trường trong phạm vi Tp Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận hiện nay. 4 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  15. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ GIÁO DỤC TRUYỀN THÔNG MÔI TRƢỜNG 2.1 Giáo dục môi trƣờng 2.1.1 Định nghĩa về giáo dục môi trƣờng Giáo dục môi trường được phát triển trong nửa thế kỷ 20 từ các môn học như: nghiên cứu tự nhiên, giáo dục về bảo tồn và giáo dục ngoại khóa…Khái niệm giáo dục môi trường có thể tóm tắt trên một số quan điểm sau đây: - Giáo dục môi trường nhằm hiểu biết mối quan hệ môi trường tự nhiên, môi trường xã hội và vai trò của con người trong đó. - Giáo dục môi trường là quá trình học hỏi liên tục phát triển theo kinh nghiệm của chúng ta trong quá trình trải nghiệm cuộc sống. - Mục tiêu cuối cùng đạt được qua học hỏi, trải nghiệm là thay đổi hành vi của nhân loại. - Nỗ lực giáo dục của chúng ta cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống bền vững và thân thiện với môi trường. Con người với các tổ chức khác nhau coi giáo dục môi trường như một phương tiện để tiến đến sự bền vững hơn, bảo vệ môi trường tốt hơn và thay đổi hành vi của con người. Một số định nghĩa về giáo dục môi trường - Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa thế giới (UNESCO), (Belgrade- Nam Tư năm 1975): “Mục tiêu của giáo dục môi trường là phát triển một thế giới mà mọi người nhận thức và quan tâm về môi trường cũng như các vấn đề liên quan và có kiến thức, kỹ năng, thái độ, tình cảm và cam kết hành động cá nhân hay tập thể hướng đến các giải pháp cho các vấn đề hiện tại và ngăn chặn các vấn đề mới phát sinh” - Báo cáo kết luận hội nghị liên chính phủ về Giáo dục môi trường (Tbilisi, USSR,1977): “…nhằm tiếp tục làm cho mỗi cá nhân và cả cộng đồng hiểu tính phức tạp của môi trường tự nhiên và xã hội trong sự tác động lẫn nhau giữa các phương diện vật lý, sinh học, xã hội, kinh tế và văn hóa; thu được kiến thức, giá trị, thái độ và các kỹ năng thực hành để tham gia với tinh thần trách nhiệm và hiệu quả, nhằm giải quyết các vấn đề về môi trường trong việc quản lý nâng cao chất lượng môi trường”. 5 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  16. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng - Hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN-1971): “…quá trình nhận thức giá trị và làm sáng tỏ các khái niệm để phát triển kỹ năng và thái độ cần thiết, giúp hiểu biết sâu sắc mối liên quan lẫn nhau giữa con người với nền văn hóa nhân loại và môi trường sinh học xung quanh. Giáo dục môi trường cũng đòi hỏi thực hành trong việc đưa ra các quyết định và tự tạo lập một chuẩn mực cho hành vi về vấn đề liên quan đến chất lượng môi trường”. 2.1.2 Mục đích của giáo dục môi trƣờng GDMT trong nhà trường nhằm đạt đến mục đích cuối cùng là người học được trang bị:  Một ý thức trách nhiệm sâu sắc đối với sự phát triển bền vững của Trái Đất.  Một khả năng cảm thụ, đánh giá vẻ đẹp của nền tảng đạo lý môi trường  Một nhân cách được khắc sâu nền tảng đạo lý môi trường. Năm mục tiêu có quan hệ tương hỗ trong giáo dục môi trường:  Nhận thức: giúp cho các đoàn thể xã hội và cá nhân đạt được một nhận thức và sự nhạy cảm đối với môi trường và những vấn đề liên quan.  Kiến thức: giúp cho các đoàn thể xã hội và cá nhân tích lũy được nhiều kinh nghiệm khác nhau và có sự hiểu biết cơ bản về môi trường và những vấn đề liên quan.  Thái độ: giúp cho các đoàn thể xã hội và cá nhân hình thành được những giá trị và ý thức quan tâm vì môi trường, cũng như động lực thúc đầy trong việc tham gia tích cực vào việc bảo vệ và cải thiện môi trường.  Kỹ năng: giúp các đoàn thể xã hội và cá nhân có được những kỹ năng trong việc xác định và giải quyết các vấn đề môi trường.  Tham gia: tạo cơ hội cho các đoàn thể xã hội và cá nhân tham gia một cách tích cực ở mọi cấp trong việc giải quyết những vấn đề môi trường. 2.1.3 Một số thành tựu GDMT trên thế giới và ở Việt Nam 2.1.3.1 Một số thành tựu GDMT trên thế giới 6 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  17. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Ở Đức, có chương trình “Tìm hiểu đất nước” trong bậc tiểu học. Các cấp học từ trung học trở lên thì nội dung GDMT được gắn hữu cơ vào chương trình Sinh học và Địa lí ở Bungari, cấu tạo chương trình khoa học ở cấp 1 và học sinh ở cấp 2và 3 theo tư tưởng chủ đạo “Con người và Môi trường”. Trong chương trình cấp 1 có hẳn một môn riêng biệt là “Kiến thức về môi trường”, cung cấp cho học sinh nội dung đơn giản nhưng rất cơ bản về môi trường xung quanh như: nhà trường, làng mạc, thôn xóm, địa phương, đường xá, giao thông, vườn cây, rừng, nước, lửa, động vật có ích, có hại. Chương trình học sinh cấp 2 biên soạn theo quan điểm “Tìm hiểu môi trường từ gần tới xa” như môi trường thôn xóm, môi trường rừng, các cây nông nghiệp, sinh vật đồng ruộng,… Ở Nhật, trọng tâm của GDMT là chống ô nhiễm và bảo vệ sức khỏe, nội dung này đựơc lồng ghép vào các môn học đặc biệt là môn Sinh học và Địa lý. Ở Indonesia, người ta đã thiết lập các trung tâm nghiên cứu về môi trường trong các học viện. Các trung tâm này là nơi cung cấp các chuyên gia cho việc nghiên cứu, đào tạo cho các công việc khác có liên quan đến khoa học môi trường ở các cấp quốc gia và khu vực. Tuy nhiên ở các vùng sâu vùng xa thì trình độ dân trí về môi trường chưa được cao. Ở Malaysia, các trường đại học đã có mối liên kết với các học viện trong và ngoài nước để đào tạo các chuyên gia về môi trường. Một số trường đại học đã tổ chức các khóa chính trị, các khóa học ngoại khóa về môi trường cho hầu hết các sinh viên ở các ngành khác nhau. Trình độ môi trường của nhân dân Malaysia khá cao. Ở Singapore, các chương trình giảng dạy môi trường ở các trường đại học tổng hợp, đại học bách khoa. Học viện giáo dục được tiến hành tốt nhất. Việc giáo dục về môi trường được các quy định về pháp luật đi kèm. Các trường đại học thành lập các ủy ban để cố vấn cho chính phủ về mặt môi trường nhằm đưa ra những chính sách, những chủ trương kịp thời và thích hợp. Ngoài ra, các trường còn tập trung vào các “Dự án thành phố sạch và xanh”, “Nguồn gốc của ô nhiễm không khí và sự kiểm soát nó”, “Quản lý chất thải nguy hiểm”, “Bảo quản, lọc và xử lí nước thải”… 7 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  18. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Ở Philipines, hầu hết các trường đại học đều có khoa học hay chỉ ít cũng có một bộ môn môi trường (Hoặc Environmental Sciences hoặc Environmental Study). Ơ đây đào tạo cả chuyên ngành môi trường tài nguyên, môi trường sinh thái lẫn công nghệ môi trường. Là một đất nước chịu nhiều thiên tai nên Philipines rất chú trọng giáo dục các sự cố môi trường và phòng chống. Ở Thái Lan, nơi có trường AIT là nguồn cung cấp và đào tạo các kỹ thuật viên môi trường, giáo dục ở cấp học sau trung học bao gồm đào tạo chuyên nghiệp và chuyên gia môi trường cũng được xúc tiến mạnh mẽ. Hầu hết các trường đại học ở Thái Lan đều có quyền cấp bằng cử nhân hoặc thạc sĩ về môi trường. Một số trường còn có cả chương trình đào tạo tiến sĩ trong lĩnh vực này. Tuy nhiên người Thái Lan vốn sợ rằng, trong tương lai gần sẽ có một sự cung cấp quá dư các nhà môi trường được đào tạo một cách tổng quát mà thiếu hẳn những chuyên gia sâu trong một số lĩnh vực môi trường học. Các báo cáo của các chuyên gia Thái ở Hội nghị GDMT cho rằng: “Thái Lan cần có nổ lực hơn nữa để đưa giáo dục và đào tạo, huấn luyện GDMT vào các chương trình học hiện hành dành cho tất cả các ngành học mà họ sắp tốt nghiệp có liên quan đến sự phát triển”. Mặt khác, TS Chunaphicun cũng xác nhận “GDMT, nước chúng tôi được quan tâm và đạt đươc những cao trào rộng khắp, có lẽ chỉ đứng sau giáo dục AIDS”. Tuy hình thức và phương phháp GDMT ở mỗi nước có khác nhau nhưng đều đã khẳng định sự cần thiết và tính cấp bách của giáo dục môi trường trong nhà trường và trong cộng đồng xã hội. Hội nghị thượng đỉnh về Trái Đất họp tại Rio Janeiro (Braxin) năm 1992 đã xác định chiến lược hành động cho loài người về môi trường và phát triển môi trường ở thế kỷ 21, trong đó có hành động xem xét lại tình hình GDMT và đưa GDMT vào chương trình giáo dục cho tất cả mọi lớp và ở các cấp học. Đây cũng là một trong những mục tiêu chủ yếu của chương trình GDMT quốc tế (IEEP) của UNESCO và UNEP. Sau hội nghị này tất cả các nước xem lại tình hình GDMT ở quốc gia mình và xây dựng những mô hình giáo dục mới phủ hợp nhằm nâng cao hiệu quả. 2.1.3.2 Một số thành tựu GDMT ở Việt Nam Ở nước ta, việc GDMT mới được bắt đầu từ những năm cuối thập niên 70, còn việc GDMT trong trường phổ thông chỉ mới được thực hiện vào thập niên 80 cùng với kế hoạch cải cách giáo dục. Để thực hiên nhiệm vụ GDMT trong trường phổ thông, ngay từ 8 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  19. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng thời kỳ đó đã có hai đề tài cấp nhà nước được tiến hành nghiên cứu về phương thức nội dung GDMT trong nhà trường, trong đó tập trung chủ yếu là môn sinh học và địa lý. Từ năm 1982 – 1983 khoa học địa lý trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã đưa môn bảo vệ tự nhiên, mà nay là GDMT vào chương trình đào tạo. Đến năm 1985, cuốn “Quán triệt tinh than giáo dục kỹ thuật tổng hợp, hướng nghiệp, dân số và bảo vệ môi trường” của nhà xuất bản Giáo dục và cuốn “Giáo dục bảo vệ môi trường trong nhà trường phổ thông” của PGS. Nguyễn Dược in vào năm 1986 cho thấy rõ sự nhận thức về GDMT ở nước ta. Hiện nay, các hoạt động GDMT được tiến hành một cách mạnh mẽ. Ngoài việc GDMT cho quần chúng nhân dân thông qua phương tiện truyền thông đại chúng rất đa dạng và phong phú ( chương trình “Dân số và Môi trương”, “Môi trường và Đời sống”. Các phong trào “Sạch và Xanh” của các thành phố lớn, các trường đại học đã đóng góp đáng kể vào công tác GDMT) trong nhiều trường đại học đã có các môn học về môi trường. Từ năm học 1995 – 1996 trở đi, tất cả trường đại học khoa học tự nhiên (Hà Nội), năm học 1993 – 1994 khoa “Môi trường học” được thành lập và triển khai đào tạo các cán bộ về khoa học môi trương. Ơ Tp. Hồ Chí Minh, khoa môi trường cũng được thành lập ở trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Đại học Kỹ thuật Công nghệ vào năm 1999. Song song với việc giảng dạy trong nhà trường, nhiều đề tài nghiên cứu khoa học về GDMT cấp nhà nước và cán bộ quản lý, nhiều đề tài luận án phó tiến sĩ và thạc sĩ đã và đang được thục hiện, có tác dụng mở rộng nôi dung và nâng cao hiệu quả của việc GDMT. Thật ra, hành động có ý nghĩa biểu trung lớn nhất ở nước ta về GDMT là ngay từ năm 1962, Bác Hồ đã khai sinh ra “Tết trồng cây” và cho đến nay, phong trào này phát triển ngày càng mạnh mẽ. Năm 1991, Bộ Giáo dục – Đào tạo đã có chương trình trồng cây hỗ trợ phát triển giáo dục và đào tạo BVMT (1991 – 1995). Từ năm 1986 trở đi, cùng với các đề tài nghiên cứu về BVMT đã xuất hiện (Hoàng Đức Nhuận 1982, Nguyễn Dược 1982; 1986, Trịnh Ngọc Bích 1982,…). Thông qua việc thay đổi sách giáo khoa (Cải cách giáo dục) (1986 – 1992) các tài liệu chuyên ban và thí điểm, tác giả sách giáo khoa đã chú trọng đến việc GDMT vào sách, đặt biệt là ở môn Sinh, Địa, Hoá, Kỹ thuật. Đợt thay sách bắt đầu từ năm 2002 đã tích hợp kiến thức môi trường vào tất cả các môn học. 9 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
  20. Chuyên Đề Tốt Nghiệp GVHD: GS.TS Hoàng Hưng Trong “Kế hoạch hành động quốc gia về môi trường và phát triển bền vững của Việt Nam gia đoạn 1996 – 2000” GDMT được ghi nhận như bộ phận cấu thành Từ năm 1996, Dự án GDMT trong nhà trường phổ thông Việt Nam (VIE 95/041) của Bộ Giáo dục và Đào tạo do UNDP (Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc) tài trợ đã nhằm vào mục tiêu cơ bản:  Hỗ trợ xây dựng một bản chính sách và chiến lược thực hiện quốc gia về GDMT tại Việt Nam.  Tăng cường năng lực của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc truyền đạt những nội dung và phương pháp GDMT vào các chương trình đào tạo giáo viên.  Xây dựng các hoạt động GDMT cụ thể để thực hiện ở cấp Tiểu học và Trung học. Các mục tiêu trên được thực hiện ở mức chi tiết và cụ thể hơn trong thực tiễn thông qua dự án VIE 98/018. Ngày 17 tháng 10 năm 2001 Thủ tướng Chính Phủ đã có Quyết định số 1363/QĐ– TTG về việc phê duyệt đề án “Đưa nội dung BVMT vào hệ thống giáo dục quốc dân” 2.2 Truyền thông môi trƣờng 2.2.1 Truyền thông Khái niệm : Truyền thông là quá trình trong đó người gửi, truyền các thông điệp tới người nhận hoặc trực tiếp hoặc thông qua các kênh, nhằm mục đích thay đổi nhận thức, kiến thức, thái độ, kỹ năng thực hành của người nhận thông điệp.  Truyền thông có thể phổ biến các tri thức, trình bày các giá trị, các chuẩn mực xã hội. Các tri thức bao gồm kiến thức, nhận thức và ý thức trách nhiệm về bất cứ hành vi nào vì lợi ích tốt đẹp, vì mục tiêu chính đáng của phát triển bền vững. 10 SVTH: Nguyễn Trần Thiên Di
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0