Luận văn:Đánh giá hiệu quả đầu tư và đề xuất giải pháp đảm bảo hiệu quả kinh tế cho trạm tích hợp 110 KV Lăng Cô

Chia sẻ: Nhung Thi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn:đánh giá hiệu quả đầu tư và đề xuất giải pháp đảm bảo hiệu quả kinh tế cho trạm tích hợp 110 kv lăng cô', luận văn - báo cáo, thạc sĩ - tiến sĩ - cao học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Đánh giá hiệu quả đầu tư và đề xuất giải pháp đảm bảo hiệu quả kinh tế cho trạm tích hợp 110 KV Lăng Cô

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG ----------***----------- PH M Đ C THU ĐÁNH GIÁ HI U QU Đ U TƯ VÀ Đ XU T GI I PHÁP Đ M B O HI U QU KINH T CHO TR M TÍCH H P 110KV LĂNG CÔ Chuyên ngành: M ng và H th ng ñi n Mã s : 60.52.50 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ K THU T Đà n ng - Năm 2011
2 M Đ U 1. LÝ DO CH N Đ TÀI: Công ngh tích h p trong h th ng t ñ ng hóa tr m bi n áp ñang ñư c ng d ng r ng rãi vào quá trình qu n lý v n hành và kinh doanh ñi n năng. T năm 2008, T p ñoàn Đi n l c Vi t Nam (EVN) ñã ch ñ o các ñơn v thành viên tri n khai ñ u tư TBA tích h p ñ th c hi n TBA không ngư i tr c nh m gi m chi phí qu n lý và v n hành tr m, nâng cao ñ tin c y cung c p ñi n, ñáp ng bài toán t i ưu hóa cho h th ng ñi n. V i m c tiêu t ng bư c chuy n ñ i quá trình qu n lý v n hành TBA 110kV có ngư i tr c truy n th ng sang mô hình v n hành tr m bi n áp không ngư i tr c, T ng Công ty Đi n l c mi n Trung (g i t t là EVNCPC) ñã quy t ñ nh ñ u tư d án “C i t o TBA 110kV ñ th c hi n TBA không ngư i tr c” th c hi n thí ñi m t i TBA 110kV Lăng Cô (Th a Thiên - Hu ) t tháng 01/2009. Tuy nhiên, vi c ñánh giá h th ng ñi u khi n (HTĐK) tích h p TBA 110kV Lăng Cô cũng như hi u qu ñ u tư công trình này chưa ñư c nghiên c u m t cách ñ y ñ . Do ñó, vi c nghiên c u ñánh giá và rút kinh nghi m v gi i pháp ñ u tư nâng c p tr m tích h p 110kV ñ v n hành TBA không ngư i tr c trong ph m vi EVNCPC phù h p v i th c ti n cũng như ñ m b o hi u qu kinh t là vi c làm c n thi t, m ra hư ng nghiên c u r t thi t th c hi n nay. T lý do ñó, ñ tài nghiên c u ñư c ñ t tên là “Đánh giá hi u qu ñ u tư và ñ xu t gi i pháp ñ m b o hi u qu kinh t cho tr m tích h p 110kV Lăng Cô”.
3 2. M C ĐÍCH NGHIÊN C U: Đánh giá hi u qu ñ u tư nâng c p tr m tích h p 110kV ñ th c hi n TBAKNT thông qua vi c phân tích, ñánh giá hi u qu kinh t các phương án ñ u tư c u trúc HTĐK tích h p cho TBA 110kV Lăng Cô. T ñó, ñ xu t gi i ñ u tư nâng c p HTĐK tích h p ñ m b o hi u qu kinh t cho tr m 110kVLăng Cô. Đáp ng nhu c u hi n nay v ñánh giá hi u qu kinh t và tài chính trong công tác l p và th m ñ nh các d án ñ u tư tương t 3. Đ I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U: a. Đ i tư ng nghiên c u: Gi i pháp k thu t v h th ng t ñ ng hóa tr m 110kV ñi n hình và hi u qu ñ u tư tr m tích h p 110kV Lăng Cô. b. Ph m vi nghiên c u: - Phân tích ñ c ñi m các c u trúc h th ng t ñ ng hóa tr m 110kV. - Phân tích kinh t - tài chính cho các phương án ñ u tư ñã ñ xu t v h th ng t ñ ng hóa TBA 110kV Lăng Cô. - Đ xu t ch n phương án ñ u tư HTĐK tích h p ñ m b o hi u qu kinh t cho tr m bi n áp 110kV Lăng Cô. 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U: - Nghiên c u m t s v n ñ v lý thuy t h th ng t ñ ng hóa TBA 110kV và m ng truy n thông công nghi p. - Nghiên c u phương pháp xác ñ nh l i ích ñem l i t vi c ñ u tư HTĐK tích h p 110kV ñ v n hành TBAKNT k t h p phương pháp lu n s a ñ i trong phân tích kinh t và tài chính d án truy n t i và phân ph i ñi n ñ ñánh giá hi u qu ñ u tư d án.
4 - Phân tích phương án ñ u tư h th ng ñi u khi n tích h p t i TBA 110kV Lăng Cô (t nh Th a Thiên - Hu ) ñã ñ xu t. - Thi t l p chương trình tính toán và phân tích kinh t - tài chính d án. 5. C U TRÚC LU N VĂN: Lu n văn g m các ph n sau: M ñ u. Chương 1: Các gi i pháp k thu t v t ñ ng hóa tr m bi n áp. Chương 2: Gi i pháp ñ u tư nâng c p tr m tích h p 110kV Lăng Cô. Chương 3: Đánh giá hi u qu ñ u tư d án nâng c p HTĐK tích h p tr m bi n áp b ng phương pháp lu n s a ñ i. Chương 4: Đánh giá hi u qu ñ u tư và ch n gi i pháp ñ m b o hi u qu kinh t cho tr m tích h p 110kV Lăng Cô. K t lu n và ki n ngh . Danh m c tài li u tham kh o. Ph l c tính toán
5 CHƯƠNG 1 CÁC GI I PHÁP K THU T V T Đ NG HÓA TBA 1.1. Khái ni m v t ñ ng hóa và tích h p tr m bi n áp H th ng t ñ ng hóa tr m bi n áp (Substation Automation System - SAS) là s thay th h th ng ñi u khi n trong tr m bi n áp truy n th ng b ng h th ng ñi u khi n tích h p g m các thi t b ñi n t thông minh và h th ng máy tính tích h p ñư c k t n i chung vào m ng truy n thông n i b tr m bi n áp và có th k t n i v i h th ng bên ngoài tr m ph c v ñi u khi n t xa, trong ñó có SCADA. 1.2. Ưu như c ñi m c a các ki u HTĐK tr m bi n áp 1.2.1. H th ng ñi u khi n tr m bi n áp ki u truy n th ng: Ưu ñi m: K t n i h th ng ñơn gi n. Chi phí ñ u tư ban ñ u th p. K sư tr c v n hành tr m, thao tác ñi u khi n t i ch . D dàng s a ch a, b o dư ng h th ng. Như c ñi m: T ñ ng hóa tr m r t th p. Đ tin c y th p và kém an toàn. Th i gian kh c ph c s c l n. Chi phí O&M cao. Đ c bi t là không ñáp ng cho h th ng ph c t p. 1.2.2. H th ng ñi u khi n tr m bi n áp ki u tích h p: Ưu ñi m: Cung c p nhi u tính năng vư t tr i nh các thi t b ñi n t thông minh (IEDs) và m ng máy tính công nghi p hi n ñ i. T i ưu hóa ch ñ O&M h th ng. V n hành tr m t xa b ng máy tính. Đáp ng cho doanh nghi p ñi n tham gia vào th trư ng ñi n c nh tranh. Như c ñi m: Chi phí ñ u tư ban ñ u r t l n. K t lu n: Đòi h i ph i có chính sách h tr ñ u tư ban ñ u thích h p cho doanh nghi p cũng như c n có gi i pháp ñ u tư h p lý cho tr m tích h p ñ ñ m b o hi u qu kinh t .
6 1.3. C u trúc và phân c p ch c năng c a HTĐK tích h p tr m M t h th ng t ñ ng hóa tr m bi n áp (vi t t t là SAS) có c u trúc chung và ch c năng phân chia thành 3 c p ñ sau (hình 1.3) C p tr m (Station level): G m các ph n t cơ b n sau - Máy tính ch : Đi u khi n giám sát t ñ ng cho toàn tr m. - Lưu tr d li u quá kh (b ng flash disk) - Máy tính giao di n ngư i – máy (HMIs): + Thao tác ñi u ñ t i tr m ho c t xa. + L p trình b o dư ng h th ng. - Liên k t v i h th ng ngoài tr m b ng c ng giao ti p. C p ngăn (Bay level): ñi u khi n giám sát các ngăn trong tr m g m các IEDs ñư c k t n i nhau nh m ng n i b tr m. C p ch p hành (Process level): th c hi n m nh l nh t c p ngăn chuy n phát ñ n các thi t b c m bi n và cơ c u ch p hành. Hình 1.3: C u trúc chung và phân c p ch c năng trong HTĐK tích h p tr m
7 Vi c k t n i thông tin gi a máy tính ch (station computer) và mô ñun các ngăn (các IEDs) theo c u trúc m ng truy n thông công nghi p n i b có d ng tia ho c d ng vòng. 1.4. M ng truy n thông công nghi p trong t ñ ng hóa tr m 1.4.1. Khái ni m v m ng truy n thông công nghi p M ng truy n thông công nghi p là khái ni m dùng ñ ch các h th ng truy n thông s , truy n bit n i ti p ñ ghép n i các thi t b công nghi p. Có 2 lo i m ng tiêu bi u s d ng trong SAS. 1.4.2. M ng Ethernet và profibus 1.4.2.1. M ng Ethernet công nghi p Ưu như c ñi m: Ưu ñi m n i b c c a Ethernet là kh năng h tr r t t t cho ng d ng truy n d li u t c ñ cao, qu n lý m ng ñơn gi n và giá thành h . Tuy nhiên, nó có như c ñi m là không thích h p v i c u trúc m ng d ng vòng và th i gian h i ph c cơ ch b o v l n. 1.4.2.2. M ng profibus Ưu như c ñi m: Ưu ñi m n i b c là h th ng ho t ñ ng hi u qu , ñ tin c y cao, bao ph di n r ng và ti t ki m không gian l p ñ t. Như c ñi m c a Profibus là t c ñ truy n d li u th p, giá thành cao. 1.4.3. Gi i pháp truy n thông trong t ñ ng hóa tr m bi n áp 1.4.3.1. K t n i truy n thông trong ph m vi tr m bi n áp - Phương th c truy n bit n i ti p ñơn gi n v i chu n RS232 (IEC60870-5-103). - Phương th c truy n bít t c ñ cao (10/100/1.000 Mbps) theo c u trúc m ng LAN – Ethernet v i chu n IEC61850. 1.4.3.2. K t n i truy n thông gi a tr m v i trung tâm ñi u khi n xa
8 Vi c k t n i truy n thông gi a tr m v i các trung tâm ñi u khi n xa s s d ng các kênh truy n d n như ADSL/Lease line/VSAT-IP, GPRS ñ k t n i ph c v công tác ñi u khi n và giám sát t xa v i chu n giao th c IEC60870-5-101/104. 1.5. Đ c ñi m HTĐK tích h p tr m 110kV c a các hãng t i VN 1.5.1. C u trúc h th ng ñi u khi n tích h p tr m c a AREVA 1.5.2. C u trúc h th ng ñi u khi n tích h p tr m c a SIEMENS 1.5.3. C u trúc h th ng ñi u khi n tích h p tr m c a NARI 1.5.4. C u trúc h th ng ñi u khi n tích h p tr m c a SEL 1.5.5. C u trúc h th ng ñi u khi n tích h p tr m c a Toshiba 1.6. Ưu như c ñi m c a các ki u HTĐK tích h p tr m bi n áp Qua phân tích ñ c ñi m HTĐK tích h p TBA m c 1.5 c a 5 hãng k trên giúp ta rút ra m t s v n ñ chính sau ñây: - Nguyên t c c u hình h th ng SAS - Các gi i pháp cho c u hình h th ng SAS - Các d ng chính c a SAS - Ưu ñi m: Công ngh tích h p trong ñi u khi n c a m i hãng s có l i th c nh tranh khác nhau như s d ng máy tính công ngh tĩnh, BCU có nhi u tính năng ñư c mô ñun hóa cao, giao di n thân thi n, h tr chu n IEC61850,... Trong ñó, kh năng v tích h p h th ng cũ vào SAS cũng như h th ng ñòi h i ph i có ñ tin c y cao c a m i hãng m i là ưu ñi m ñư c ngư i s d ng c n quan tâm. - Như c ñi m: Tuy h u h t các ph n t cơ b n c a SAS c a các hãng khác nhau ñ u ñư c h tr chu n giao th c IEC 61850 ñ d dàng tích h p vào h th ng SAS c a hãng khác. Nhưng trong th c t , ña s thi t b c a hãng này r t khó tích h p vào h th ng SAS c a hãng khác. Đi u này x y ra là vì chúng s d ng quy n tùy ch n ho c
9 các thu c tính khác nhau ñư c quy ñ nh trong tiêu chu n IEC61850 mà không ch u s ràng bu c b i m t tùy ch n hay m t thu c tính chung nào c a tiêu chu n ñó. Vì v y, ñ h n ch như c ñi m trên thì ngư i s d ng nên ñ t ra m t chu n IEC 61850 cho riêng mình ho c là s d ng thi t b ñ ng b c a m t hãng cho h th ng SAS c a m t tr m. Gi i pháp này s an toàn và có l i nh t hi n nay. Ngoài ra, ñ t i ưu hóa m c ñ d phòng cho SAS, ngư i s d ng c n ph i tính toán và cân nh c trư c khi quy t ñ nh ñ u tư. Tuy v y, vi c s d ng d ng c u hình cơ b n hay d phòng còn tùy thu c vào chính sách c a Công ty ñi n l c ñ i v i SAS. 1.7 Các d ng tr m tích h p 110kV ñ u tư xây d ng m i c a EVNCPC Tính ñ n tháng 9/2010, EVNCPC ñã ñ u tư 5 tr m bi n áp tích h p 110kV (chưa tính khu v c Đà N ng và Khánh Hòa). Đi n hình là h th ng SICAMPAS l p ñ t t i tr m Tam Quan, h th ng RCS-9700 l p ñ t t i tr m Hòa Thu n. 1.7.1. Tr m tích h p 110kV Tam Quan (Bình Đ nh) 1.7.2. Tr m tích h p 110kV Hòa Thu n (Đ c L c) 1.8. K t lu n Vi c tìm hi u h th ng ñi u khi n tr m bi n áp b ng máy tính trên cơ s m t s c u trúc h th ng ñã nêu ñư c áp d ng trong h th ng ñi n Vi t Nam nói chung và EVNCPC nói riêng s t o cho cán b k thu t và cán b qu n lý ti p c n ñư c v i công ngh hi n ñ i, n m b t ñ c ñi m c a HTĐK tích h p tr m bi n áp c a t ng hãng khác nhau, ñ ng th i v i vi c n m v ng lý thuy t v truy n thông công nghi p s giúp ti p c n d dàng các h th ng t
10 ñ ng hóa nói chung và h th ng SAS nói riêng. T ñó, ngư i s d ng có th l a ch n m t c u hình SAS phù h p nh t ñ áp d ng trong ñ u tư xây d ng, c i t o nâng c p HTĐK tích h p cho t ng tr m bi n áp c th , ñ m b o hi u qu kinh t . ng d ng các tính năng ưu vi t c a h th ng ñi u khi n tích h p nh m gi i quy t bài toán t i ưu cho h th ng, ñáp ng yêu c u v n hành th trư ng ñi n c nh tranh trong tương lai. CHƯƠNG 2 GI I PHÁP Đ U TƯ NÂNG C P TR M TÍCH H P 110kV LĂNG CÔ 2.1. M c tiêu t ng quát và ph m vi d án ñ u tư 2.2. Đ c ñi m hi n tr ng TBA 110kV Lăng Cô. 2.2.1. H th ng ñi u khi n và b o v phía 110kV 2.2.2. H th ng ñi u khi n và b o v phía 22kV 2.2.3. H th ng ño lư ng và giám sát 2.2.4. H th ng thông tin và SCADA 2.2.5. H th ng phòng cháy ch a cháy th công c a tr m 2.2.6. T ch c qu n lý v n hành tr m ch ñ có ngư i tr c 2.3. Đ c ñi m gi i pháp ñ u tư nâng c p HTĐK tích h p tr m Lăng Cô D án c i t o tr m 110kV ñ th c hi n KNT thí ñi m t i tr m 110kV Lăng Cô bao g m hai ph n chính sau: M t là h th ng máy tính ch ñ t t i Trung tâm ñi u khi n c a EVNCPC-CGC ñ ñi u khi n t xa. Đây là thành ph n ñ u tư m r ng b t bu c (Capital expenditure - CAPEX) c a d án này ñ th c hi n vi c v n hành tr m bi n áp t xa.
11 Hai là nâng c p HTĐK tích h p t i tr m 110kV Lăng Cô: Đây là thành ph n chính c a d án. Đ c ñi m c a c u trúc HTĐK tích h p ñ u tư t i tr m 110kV Lăng Cô ñư c xây d ng d a trên n n c u hình h th ng SAS c a hãng SEL. Theo phương án ñ u tư ban ñ u do tư v n ñ xu t, c u hình h th ng SAS cho tr m Lăng Cô là c u hình h th ng d phòng m c cao s ñ m b o ñ tin c y cao nh t cho SAS khi v n hành TBAKNT. Bên c nh ñó, gi i pháp c i t o nâng c p HTĐK tích h p này còn có kh năng tích h p h th ng cũ ñ gi l i toàn b các thi t b nh th hi n có c a tr m mà không ph i thay th chúng. Gi i pháp này cho phép ti t ki m r t nhi u chi phí nh ch l p m i các thi t b ñi u khi n chính c p ngăn (các BCUs) và c p tr m như kh i x lý trung tâm, giao di n HMI c a tr m. Nh n xét: Gi i pháp ñ u tư do tư v n ñ xu t nêu trên cho th y v i c u hình h th ng d phòng g p ñôi các ph n t cơ b n (như Station computer, BCU, ESW, Bus station) thì chi phí ñ u tư ban ñ u v n r t cao, g n g p ñôi chi phí c a h th ng cơ b n. Trong khi ñó, c u hình h th ng cơ b n thì tư v n chưa tính ñ n. Chi phí ñ u tư ban ñ u cho h th ng cơ b n này s m c t i thi u nhưng v n ñ m b o h th ng v n hành an toàn và tin c y, hoàn toàn phù h p v i tiêu chu n k thu t v HTĐK tích h p TBA c a EVN. Theo kinh nghi m, tr c tr c SAS ch y u là do m t ngu n ñi n c p cho ESW ho c c ng c m c a ESW b h ng. Đ kh c ph c ta có th d phòng ngu n ñi n và c ng cho ESW nhưng chi phí thì g n như không tăng nh m nâng cao hơn n a ñ tin c y cho SAS . Hi n nay, thi t b ESW c a hãng RuggedCom ñang ñư c ña s các hãng khác s d ng trong c u hình SAS c a mình nh ñáp ng
12 các tiêu chu n kh c khe c a m ng truy n thông công nghi p, k c ñ b n c a thi t b ESW. Sau ñây, ta l n lư t xét các phương án ñ u tư kh thi ñ i v i HTĐK tích h p tr m bi n áp 110kV Lăng Cô. 2.3.1. Phương án c u trúc HTĐK tích h p tr m h ñơn Phương án ñ u tư c u trúc HTĐK tích h p m ch ñơn t i tr m 110kV Lăng Cô (h ñơn) (hình 2.4) g m các ph n t chính sau: a – Station Server/Gateway: thi t b SEL-3354 s nh n toàn b l nh ñi u khi n t các Trung tâm ñi u khi n xa và làm nhi m v ñi u ph i và chuy n phát các l nh ñó ñ n các IEDs trong t ng ngăn l ñ ti n hành th c hi n ñóng/c t thi t b như máy c t, dao cách ly,… SEL-3354 còn có ch c năng x lý d li u và ñi u khi n giám sát toàn tr m m t cách t ñ ng. b – Máy tính web server: th c hi n ch c năng lưu tr d li u quá kh và giao ti p v i h th ng, giao di n trang web mô t tình tr ng v n hành c a tr m ph c v vi c truy c p t xa. c – Kh i vào/ra (I/Os unit): các BCUs lo i SEL-2440 và SEL-2414th c hi n ch c năng ñi u khi n giám sát v n hành c a t t c các thi t b c p ch p hành như máy c t, dao cách ly, dao ti p ñ t, máy bi n áp, h th ng phân ph i ngu n, h th ng c quy… cho t ng ngăn và các tín hi u khác c a toàn tr m. Nh n xét v phương án h ñơn: Ưu ñi m: sơ ñ ñơn gi n, chi phí ñ u tư m c t i thi u. Như c ñi m: ñ tin c y c a SAS chưa cao. Tuy nhiên, ta có th nâng cao hơn n a b ng ngu n c p DC d phòng và c ng d phòng cho ESW mà không làm tăng chi phí.
13 Phương án này hoàn toàn phù h p v i tiêu chu n c a EVN. Hình 2.4: Sơ ñ c u trúc HTĐK m ch ñơn tr m tích h p 110kV Lăng Cô 2.3.2. Phương án c u trúc HTĐK tích h p tr m h kép C u trúc HTĐK m ch kép tr m tích h p 110kV Lăng Cô (h kép) (hình 2.5) có c u hình h th ng d phòng v i c u trúc g p ñôi các ph n t cơ b n như là SEL-3354, BCU (SEL-2440, SEL- 2414),… HTĐK tích h p tr m ñư c thi t k theo sơ ñ h th ng ñi u khi n kép (Main & Backup) có th v n hành song song, d phòng cho nhau (Host - Standby). Nh n xét v phương án h kép: Ưu ñi m: ñ tin c y cao nh t v i ñ s n sàng cao nh t. Như c ñi m: Chi phí ñ u tư ban ñ u l n g n g p ñôi. Tuy nhiên, ñ i v i TBA 110kV Lăng Cô thì h kép chưa th t s c p thi t vì còn tùy thu c vào ñi u ki n t ñ ng hóa lư i phân ph i sau tr m cũng như nhu c u m r ng quy mô tr m trong giai ño n này. Ngoài y u t v k thu t, y u t hi u qu v kinh t cũng
14 như b n v ng v m t tài chính c a phương án c n ph i ñư c cân nh c trư c khi ra quy t ñ nh ñ u tư. Hình 2.5: Sơ ñ c u trúc HTĐK m ch kép tr m tích h p 110kV Lăng Cô 2.4. Gi i pháp k t n i truy n thông 2.4.1. K t n i truy n thông trong ph m vi tr m bi n áp Lăng Cô 2.4.2. K t n i truy n thông gi a tr m v i trung tâm ñi u khi n xa 2.5. Các h th ng ph tr 2.5.1. H th ng giám sát an ninh tr m 2.5.2. H th ng phòng cháy ch a cháy t ñ ng c a tr m 2.6. K t Lu n Vi c n m v ng lý thuy t t ñ ng hóa TBA và ñ c ñi m HTĐK hi n tr ng c a tr m 110kV Lăng Cô có th giúp ta xây d ng ñư c các phương án ñ u tư c u trúc HTĐK tích h p tr m kh thi,
15 ñáp ng các yêu c u k thu t c a m t tr m tích h p, ñ m b o cho h th ng v n hành an toàn và tin c y. Trên cơ s các phương án ñ u tư c u trúc HTĐK tích h p tr m này, vi c ch n phương án nào trong 2 phương án nêu trên (m c 2.3) ñ ñ u tư thì c n thi t ph i ti n hành ñánh giá (so sánh) cho t ng phương án c th . D a vào ñó ta s ch n ñư c phương án thích h p nh t ñ m b o hi u qu kinh t và tài chính. Vi c nghiên c u, ñánh giá hi u qu c a t ng phương án nêu trên s ñư c th c hi n các chương ti p theo. CHƯƠNG 3 ĐÁNH GIÁ HI U QU Đ U TƯ D ÁN NÂNG C P HTĐK TÍCH H P TBA B NG PHƯƠNG PHÁP LU N S A Đ I 3.1. Đ t v n ñ Đ bi t ñư c m t phương án có ñ m b o hi u qu kinh t (cũng như b n v ng v m t tài chính) hay không thì ph i ñánh giá hi u qu ñ u tư cho phương án c th ñó thông qua vi c phân tích kinh t và tài chính d án. Trong ph m vi nghiên c u này, tác gi ch ti n hành xác ñ nh hai tiêu chí quan tr ng ñư c s d ng ph bi n ñó là Hi n giá ròng (NPV) và Su t sinh l i n i b (IRR). Cách xác ñ nh hai ch tiêu này theo phương pháp lu n trư c ñây cho các d án lư i ñi n ñã b c l khá nhi u nh ng t n t i như không phân bi t rõ ràng gi a chi phí kinh t và chi phí tài chính, không ñ nh nghĩa rõ ràng v ph m vi d án; kh u hao ñơn thu n ch là m t bút toán trong phân tích kinh t nên không chính xác, phân tích ñ nh y còn nghèo nàn,... Đ kh c
16 ph c như c ñi m này, tác gi áp d ng phương pháp lu n s a ñ i [4] ñ phân tích ñánh giá hi u qu ñ u tư. Hơn n a, các l i ích (benefits) c a d án ñ u tư lư i ñi n thông thư ng là l i nhu n sau khi cân b ng gi a chi phí s n lư ng ñi n năng mua vào và doanh thu t s n lư ng ñi n năng bán ra trong ñ i s ng kinh t c a d án. T ñó, ta có th áp d ng các công th c ñ tính các giá tr c a các tiêu chí ñánh giá d án như là NPV và IRR cho các phương án ñ u tư ñ so sánh và ch n l a phương án ñáng giá nh t. Nhưng do tính ch t ñ c trưng c a d án nâng c p HTĐK tích h p ñ th c hi n TBAKNT nên vi c xác ñ nh giá tr các dòng ti n thu vào (cash inflows) trong phân tích kinh t - tài chính c a d án không th d dàng như v y. ñây, m t trong nh ng v n ñ quan tr ng ñư c ñ t ra là c n ph i nghiên c u cách xác ñ nh l i ích phù h p v i ñ c trưng ñó thông qua vi c lư ng hóa b ng ti n t các l i ích mà d án mang l i. Vì v y trong ph n ti p theo c a chương này, các n i dung chính s ñư c ñ c p l n lư t ñó là Phương pháp xác ñ nh dòng ti n thu vào Bt, Phương pháp tính NPV, IRR và Xây d ng các bư c tính toán phân tích kinh t - tài chính d án. 3.2. Phương pháp xác ñ nh l i ích Bt c a d án: Đ xác ñ nh dòng ti n thu vào c a d án thông qua vi c quy ñ i thành ti n t các l i ích nh gi m chi phí nhân công qu n lý v n hành tr m có ngư i tr c và l i ích t vi c gi m lư ng ñi n năng t n th t hàng năm nh gi m th i gian m t ñi n do s c , tác gi ñ xu t s d ng công th c như sau: Bt = BOt + BQt (3.1)
17 Trong ñó: + Bt: Dòng ti n thu vào trong năm th t c a d án. + BOt: L i ích thu ñư c trong năm t c a d án nh gi m chi phí nhân công qu n lý-v n hành tr m có ngư i tr c. + BQt: L i ích thu ñư c trong năm t c a d án nh nâng cao s n lư ng ñi n năng. Giá tr BOt c a d án ñư c tính toán theo ñ nh m c chi phí do Nhà nư c quy ñ nh. Đ xác ñ nh giá tr BQt trong nghiên c u này, tác gi d a trên cơ s lý lu n v y u t thi t h i do m t ñi n c a [1] ñ ñ xu t s d ng công th c sau: BQt = A sc * k * p (3.2) Trong ñó: +p : Giá bán ñi n bình quân. +k : H s ph t hay giá tr thi t h i do m t ñi n (k= 15). + Asc : S n lư ng ñi n năng m t do s c gi m ñư c trong 1 năm. Theo [6], Asc ñư c xác ñ nh theo công th c: TNDSC * Pmax * Tmax A SC = 8.760 (3.3) Trong ñó: + TNDSC: Th i gian ng ng c p ñi n do s c trong 1 năm. + Pmax và Tmax l n lư t là công su t và th i gian s d ng công su t l n nh t. Cũng theo [6], TNDSC ñư c xác ñ nh theo công th c
18 TNDSC = λ sc * Tsc (3.4) Trong ñó: + λsc : Su t s c trong 1 năm. + Tsc: Th i gian s a ch a s c l n nh t. Như v y, ñ xác ñ nh ñư c BQt ta ph i ph i căn c vào các thông s λsc, Tsc, Pmax, Tmax, k, p. Trong ñó, các thông s λsc, Tsc, Pmax, Tmax ñư c tính toán trên cơ s các s li u kh o sát th ng kê c a TBA qua các năm ho c l y theo kinh nghi m v n hành. Trong gi i h n ph m vi c a lu n văn này, các thông s λsc, Tsc, k s ñư c l y theo [1] và p ñư c l y theo [4]. 3.3. Phương pháp tính NPV và IRR c a d án Sau khi xác ñ nh ñư c (3.1), ñ ñánh giá hi u qu ñ u tư c n tính toán các ch tiêu NPV và IRR. N NPV = ∑ (B t − C t ) * (1 + r ) − t t =1 (3.5) N −t ∑ ( B t − C t ) * (1 + IRR ) = 0 t =1 (3.6) Trong ñó: Bt : Dòng ti n thu vào trong năm th t c a d án. Ct : Dòng ti n chi phí trong năm th t c a d án. N : Tu i th kinh t c a d án. r : T l chi t kh u hay su t chi t kh u.
19 Trên cơ s k t qu tính NPV và IRR tính ñư c, ta s bi t phương án ñ u tư c a d án có ñáng giá hay không ñáng giá. T ñó, ta l a ch n phương án ñáng giá nh t trong các phương án ñáng giá. 3.4. Chương trình phân tích kinh t và tài chính cho d án lư i ñi n 3.4.1. Trình t th c hi n 3.4.2. Thu t toán tính toán phân tích kinh t và tài chính d án 3.4.3. L p báo cáo phân tích kinh t và tài chính, ñánh giá hi u qu ñ u tư 3.5. K t lu n V i cách ti p c n m i v phương pháp xác ñ nh dòng ti n vào c a d án k t h p v i phương pháp lu n s a ñ i trong PTKTTC, ta hoàn toàn có th ñánh giá hi u qu ñ u tư d án nâng c p TBA tích h p trên cơ s khoa h c. T ñây, ta có th áp d ng nguyên t c trên ñ ñánh giá hi u qu ñ u tư cho các d án tương t ho c có th b sung vào vi c xác ñ nh l i ích kinh t trong PTKTTC d án lư i ñi n có ph n ñ u tư HTĐK tích h p ñ th c hi n TBAKNT trong tương lai.
20 CHƯƠNG 4 ĐÁNH GIÁ HI U QU Đ U TƯ VÀ CH N GI I PHÁP Đ M B O HI U QU KINH T CHO TR M TÍCH H P 110kV LĂNG CÔ 4.1. M ñ u D án ng d ng công ngh tích h p ñi u khi n b ng máy tính vào TBA 110kV Lăng Cô ñ thí ñi m v n hành tr m không ngư i tr c s ñem l i các tác ñ ng tích c c bao g m kh năng tăng năng su t lao ñ ng, gi m chi phí nhân công qu n lý v n hành, ñ ng th i nâng cao năng l c c p ñi n nh gi m thi u th i gian m t ñi n do s c , tăng kh năng linh ho t trong v n hành khi tham gia vào th trư ng ñi n c nh tranh trong tương lai. Tuy nhiên, trong nghiên c u v gi i pháp ñ u tư nâng c p HTĐK tích h p tr m 110kV Lăng Cô thì vi c phân tích ñánh giá hi u qu ñ u tư c a d án chưa ñư c phân tích ñánh giá ñ y ñ trên cơ s khoa h c nên gi i pháp ñư c ch n ñ ñ u tư chưa ph n ánh ñư c hi u qu kinh t c a nó. ñây, mu n ch n phương án nào ñ ñ u tư cũng c n ph i d a trên k t qu phân tích ñánh giá hi u qu kinh t và tài chính c a phương án ñó. Vì v y, chương này trình bày ñ xu t vi c phân tích ñánh giá hi u qu ñ u tư ñ i v i d án “C i t o TBA 110kV ñ th c hi n TBA không ngư i tr c” thí ñi m t i TBA 110kV Lăng Cô thông qua vi c tính toán, phân tích kinh t v i hai tiêu chu n ñánh giá quan tr ng ñư c s d ng ph bi n ñó là NPV và IRR cho m i