Luận văn: Giải pháp hình thành và phát triển quỹ đầu tư chỉ số tại Việt Nam

Chia sẻ: Bidao13 Bidao13 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:277

Thêm vào BST

Báo xấu

124
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quỹ đầu tư chỉ số chưa ra đời tại Việt Nam nhưng tại các nước phát triển, đang phát triển là mô hình quỹ đầu tư phổ biến, góp phần bình ổn giá cả thị trường chứng khoán, gia tăng hiệu quả, chất lượng đầu tư do chuyên nghiệp hóa quản lý danh mục đầu tư được đa dạng hóa với mức phí thấp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Giải pháp hình thành và phát triển quỹ đầu tư chỉ số tại Việt Nam

GIÁO D C & ĐÀO T O B TRƯ NG Đ I H C KINH T TP.H CHÍ MINH __________________________________ DƯƠNG HÙNG SƠN GI I PHÁP HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N QU Đ U TƯ CH S T I VI T NAM LU N ÁN TI N SĨ KINH T TP.H CHÍ MINH - NĂM 2011
GIÁO D C VÀ ĐÀO T O B TRƯ NG Đ I H C KINH T TP.H CHÍ MINH __________________________________ DƯƠNG HÙNG SƠN GI I PHÁP HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N QU Đ U TƯ CH S T I VI T NAM Chuyên ngành: KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG Mã s : 62.31.12.01 LU N ÁN TI N SĨ KINH T NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C 1. PGS, TS TR N HUY HOÀNG 2. TS L I TI N DĨNH CHÍ MINH - NĂM 2011 TP.H
L I CAM ĐOAN Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u và n i dung trong lu n án là trung th c. K t qu c a lu n án chưa t ng ñư c ai công b trong b t kì công trình nào. Tác gi Dương Hùng Sơn
i M CL C DANH M C CÁC T VI T T T DANH M C CÁC B NG BI U M Đ U............................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: T NG QUAN V QU Đ U TƯ CH S ................................ 5 1.1. Qu ñ u tư:............................................................................................... 5 1.1.1. Khái ni m qu ñ u tư: ....................................................................... 5 1.1.2. Phân lo i qu ñ u tư: ......................................................................... 5 1.1.2.1. Qu ñ u tư d ng ñóng:................................................................ 5 1.1.2.2. Qu ñ u tư d ng m (open-end fund): ....................................... 6 1.1.2.3. Qu ñ u tư d ng ETF (Exchange Traded Fund): ....................... 6 1.1.2.4. Qu ñ i chúng:............................................................................ 7 1.1.2.5. Qu thành viên:........................................................................... 8 1.2. Ch s ch ng khoán:................................................................................. 8 1.2.1. Khái ni m ch s ch ng khoán: ......................................................... 8 1.2.2. Phương pháp tính toán ch s : ........................................................... 9 1.2.2.1. Phương pháp bình quân s h c gi n ñơn:................................... 9 1.2.2.2. Phương pháp bình quân gia quy n theo giá th trư ng c phi u niêm y t: ..................................................................................... 10 1.2.2.3. Phương pháp tính ch s theo giá th trư ng c phi u s n sàng giao d ch:..................................................................................... 13 1.2.2.4. Ch s toàn thu nh p (total return index): ................................. 14 1.2.3. Phân lo i ch s ch ng khoán: ......................................................... 15 1.2.3.1. D a trên tiêu chí danh m c hàng hóa: ...................................... 15 1.2.3.2. D a trên tiêu chí có tái ñ u tư c t c (trái t c):........................ 16 1.2.4. Ý nghĩa c a ch s ch ng khoán:..................................................... 16 1.3. Qu ñ u tư ch s (index fund): ............................................................. 16 1.3.1. Đ nh nghĩa qu ñ u tư ch s : .......................................................... 16 1.3.2. Phân lo i qu ñ u tư ch s theo hình th c pháp lý:........................ 18 1.3.2.1. Qu ñ u tư ch s d ng m (open-end fund): ........................... 18 1.3.2.2. Qu ñ u tư ch s d ng ETF (exchange traded fund):.............. 18
ii 1.3.2.3. So sánh gi a qu ñ u tư ch s d ng m và d ng ETF: ........... 20 1.3.4. Phân lo i qu ñ u tư ch s theo tiêu chí ch s : ............................. 22 1.3.4.1. Theo tiêu chí thành ph n c a ch s :......................................... 22 1.3.4.2. Theo tiêu chí khu v c ñ a lý: .................................................... 23 1.3.5. Các tiêu chu n kĩ thu t ñ i v i qu ñ u tư ch s : .......................... 24 1.3.5.1. Tính thích h p và kh năng hi n th c hóa:............................... 24 1.3.5.2. Tính n ñ nh:............................................................................. 24 1.3.5.3. Phí: ............................................................................................ 25 1.3.5.4. Giá tr v n hóa th trư ng: ........................................................ 25 1.3.5.5. Đ nh nghĩa thành ph n trong ch s : ......................................... 26 1.3.5.6. Kĩ thu t b sung, s a ñ i, ñi u ch nh danh m c ñ u tư:........... 27 1.3.5.7. K thu t v thu trong vi c qu n lý qu ñ u tư ch s : ............ 27 1.3.5.8. K thu t ch n ch ng khoán ñ i di n: ....................................... 28 1.4. S c n thi t, vai trò, ưu như c ñi m c a qu ñ u tư ch s : .................. 29 1.4.1. S c n thi t và tính t t y u c a qu ñ u tư ch s : .......................... 29 1.4.2. Vai trò c a qu ñ u tư ch s : .......................................................... 30 1.4.2.1. T i thi u hóa r i ro: .................................................................. 30 1.4.2.2. Kh c ph c h n ch c a vi c d ñoán giá ch ng khoán: ........... 30 1.4.2.3. Ti t ki m chi phí cho nhà ñ u tư : ............................................ 31 1.4.2.4. Kh c ph c khó khăn ho c thua l c a vi c ñ u cơ:.................. 32 1.4.2.5. Công c b o v nhà ñ u tư kh i l m phát................................. 34 1.4.2.6. Làm gi m ho c hoãn n p thu : ................................................. 34 1.4.2.7. Thu hút v n ñ u tư và gia tăng hi u qu s d ng v n c a n n kinh t : ........................................................................................ 35 1.4.3. Ý nghĩa c a qu ñ u tư ch s : ........................................................ 35 1.4.4. H n ch c a qu ñ u tư ch s : ........................................................ 36 CHƯƠNG 2: BÀI H C KINH NGHI M T QU Đ U TƯ CH S TRÊN TH GI I VÀ ĐÁNH GIÁ ĐI U KI N HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N QU Đ U TƯ CH S T I VI T NAM........................................................ 38 2.1. Bài h c kinh nghi m t qu ñ u tư ch s trên th gi i: ........................ 38 2.1.1. Bài h c t l ch s hình thành qu ñ u tư ch s : ............................. 38
iii 2.1.1.1. Bài h c t l ch s hình thành qu ñ u tư ch s d ng m : ....... 38 2.1.1.2. Bài h c t l ch s hình thành qu ETF:.................................... 39 2.1.2. Bài h c kinh nghi m t ho t ñ ng c a qu ñ u tư ch s t i Hoa Kỳ: ................................................................................................................... 41 2.1.2.1. Qu ñ u tư ch s d ng m t i Hoa Kỳ: ................................... 42 2.1.2.2. Qu ñ u tư ch s d ng ETF t i Hoa Kì: .................................. 45 2.1.2.3. Bài h c kinh nghi m t qu ñ u tư ch s Hoa Kỳ: ................. 48 2.1.3. Qu ñ u tư ch s nư c ngoài ñ u tư vào Vi t Nam: ...................... 51 2.1.3.1. Qu FTSE Vietnam Index ETF: ............................................... 51 2.1.3.2. Qu ñ u tư ch s Market Vectors Vietnam ETF: ................... 54 2.1.4. Kinh nghi m t qu ñ u tư ch s nư c ngoài: ............................... 58 2.2. Phân tích kh năng hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam: .............................................................................................................. 60 2.2.1. Th trư ng ch ng khoán Vi t Nam phát tri n ñ n m c ñ nh t ñ nh: ................................................................................................................... 60 2.2.1.1. Th c tr ng th trư ng c phi u Vi t Nam: ............................... 61 2.2.1.2. Th c tr ng th trư ng trái phi u Vi t Nam:.............................. 65 2.2.2. Các ch s ch ng khoán t i Vi t Nam: ............................................ 68 2.2.2.1. Ch s VNIndex, HNX, UpCom:.............................................. 69 2.2.2.2. Ch s c a Công ty Ch ng khoán Woori CBV (Bi n Vi t): .... 71 2.2.2.3. Ch s VIR: ............................................................................... 72 2.2.2.4. Ch s FTSE Vietnam Index Series: ......................................... 73 2.2.2.5. Ch s S&P Vietnam 10 Index:................................................. 76 2.2.3. H n ch c a qu ñ u tư d ng ñóng: ................................................ 79 2.2.3.1. Cơ ch huy ñ ng v n không linh ho t, qu thư ng th i h n gi i th :............................................................................................... 79 2.2.3.2. Chênh l ch giá và giá tr tài s n ròng c a m t ch ng ch qu : . 80 2.2.3.4. Phí và thư ng c a qu ñ u tư d ng ñóng: ................................ 81 2.2.4. Đi u ki n v pháp lý cho qu ñ u tư ch s : ................................... 82 2.2.5. N n t ng v t ch t - công ngh - nhân l c: ........................................ 84 2.2.6. R i ro khi ñ u tư ch ng khoán: ....................................................... 87
iv 2.2.7. Kh o sát nhu c u v qu ñ u tư ch s : ........................................... 89 2.2.7.1. Kh o sát nhà ñ u tư, khách hàng công ty ch ng khoán, qu ñ u tư: ................................................................................................ 89 2.2.7.2. Kh o sát chuyên viên ngân hàng, ch ng khoán, qu ñ u tư: ... 91 2.2.8. Thu n l i và th thách ñ i v i vi c ra ñ i qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam............................................................................................................ 93 2.2.8.1. Thu n l i ñ i v i vi c thành l p qu ñ u tư ch s : ................. 93 2.2.8.2. Th thách ñ i v i s ra ñ i c a qu ñ u tư ch s :................... 96 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N QU Đ U TƯ CH S T I VI T NAM.................................................................................. 99 3.1. S c n thi t c a qu ñ u tư ch s :......................................................... 99 3.2. L trình tri n khai các gi i pháp thành l p qu ñ u tư ch s : ............. 100 3.3. Nh ng gi i pháp chính: ........................................................................ 102 3.3.1. Hoàn thi n ch s ch ng khoán: .................................................... 102 3.3.1.1. Hoàn thi n ch s VNIndex theo phương pháp c ph n s n sàng giao d ch:................................................................................... 103 3.3.1.2. Ch S VN 40 Index: .............................................................. 105 3.3.1.3. Ch s ngành c a VNIndex theo s c ph n s n sàng giao d ch: ................................................................................................... 108 3.3.1.4. M t s ch s ñ xu t: ............................................................. 110 3.2.2. Hoàn thi n h th ng pháp lý cho s ra ñ i c a qu ñ u tư ch s : 113 3.3.3. Đào t o ngu n nhân l c cho qu ñ u tư ch s : ............................ 116 3.3.4. Mô hình và ti n trình thành l p qu ñ u tư ch s : ........................ 117 3.3.4.1. M c tiêu cơ b n khi thành l p qu ñ u tư ch s : ................... 117 3.3.4.2. Thách th c ñ i v i thi t l p b máy v n hành qu ñ u tư ch s : ................................................................................................... 118 3.3.4.3. Mô hình qu ñ u tư ch s ...................................................... 118 3.3.4.4. C u trúc c a qu ñ u tư ch s :............................................... 121 3.3.4.5. Ti n trình th c hi n:................................................................ 123 3.4. Nh ng gi i pháp h tr : ....................................................................... 129 3.4.1. Đánh giá x p h ng qu ñ u tư: ...................................................... 129
v 3.4.2. Cung c p d ch v tư v n cho các nhà ñ u tư: ................................ 130 3.4.3. Phát tri n th trư ng trái phi u doanh nghi p:............................... 135 3.4.4. Ti p t c ti n trình c ph n hóa: ..................................................... 136 3.4.5. Hi n ñ i hóa S giao d ch ch ng khoán:....................................... 136 3.4.6. Phát huy vai trò c a y Ban Ch ng Khoán Nhà Nư c:................ 137 3.4.7. Tinh g n hóa th t c v qu n lý ngo i h i: ................................... 139 3.4.8. Hoàn thi n vi c công b thông tin:................................................ 141 3.4.9. Chính sách v thu :........................................................................ 143 3.4.10. Nâng cao nh n th c c a nhà ñ u tư v qu ñ u tư ch s : .......... 144 3.4.10.1. Dùng qu ch s h tr chi n lư c ñ u tư giá tr : ................. 144 3.4.10.2. K thu t giao d ch ch ng ch qu c a nhà ñ u tư: ............... 145 3.4.10.3. n ñ nh tâm lý nhà ñ u tư: ................................................... 146 K T LU N ..................................................................................................... 148 DANH M C CÔNG TRÌNH CÔNG B ...................................................... 150 TÀI LI U THAM KH O............................................................................... 151 PH L C ........................................................................................................ 160
vi DANH M C CÁC PH L C PH L C 1. LÝ THUY T DANH M C MARKOWITZ............................ 160 PH L C 2: QU CH S BI N TH (ALTERNATIVE FUND): ............ 161 PH L C 3: CÁC LO I PHÍ C A QU Đ U TƯ D NG M VÀ ETF.. 165 PH L C 4: CH S CH NG KHOÁN TRÊN TH GI I ......................... 167 PH L C 5: M T S CH S TRÁI PHI U HOA KỲ TIÊU BI U ......... 180 PH L C 6: CÁC PHƯƠNG PHÁP TÍNH CH S S&P KHÁC PHƯƠNG PHÁP GIÁ TR TH TRƯ NG C PHI U S N SÀNG GIAO D CH 182 PH L C 7: CH S RUSSELL ................................................................... 184 PH L C 8. CH S MORGAN STANLEY CAPITAL INTERNATIONAL (MSCI) ..................................................................................................... 186 PH L C 9: CH S MORNINGSTAR ....................................................... 188 PH L C 10. CH S DOW JONES ............................................................ 190 PH L C 11. QU CH S TRÁI PHI U CHI PHÍ TH P THEO CHU N LEHMAN BOND INDEX ...................................................................... 196 PH L C 12. CÁC CH S C A SGDCK TOKYO ................................... 197 PH L C 13. T NG TÀI S N RÒNG VÀ DÒNG TI N M I VÀO QU Đ U TƯ CH S D NG M T I HOA KỲ ........................................ 211 PH L C 14. QU Đ U TƯ CH S D NG M T I HOA KỲ: S LƯ NG QU VÀ S LO I CH NG CH QU ................................. 212 PH L C 15: QU CH S D NG M T I HOA KỲ: PHÁT HÀNH M I VÀ S CHUY N Đ I CH NG CH GI A CÁC QU CÙNG CÔNG TY QU N LÝ QU ............................................................................... 213 PH L C 16: MUA L I CH NG CH VÀ TRAO Đ I CH NG CH QU CH S D NG M T I HOA KỲ ĐƯ C MUA L I ......................... 214 PH L C 17: T NG TÀI S N RÒNG PHÂN THEO D NG QU ETF HOA KỲ............................................................................................................ 215 PH L C 18: S LƯ NG QU ETF HOA KỲ PHÂN THEO D NG QU ................................................................................................................. 216 PH L C 19: PHÁT HÀNH RÒNG QU ETF HOA KỲ PHÂN THEO D NG QU ............................................................................................ 217 PH L C 20: B CH S NGÀNH C A CH S DOW JONES .............. 218 PH L C 21: M T S CH S TIÊU BI U T I HOA KỲ ....................... 219 PH L C 22: T SU T SINH L I C A QU M QUY MÔ HÀNG Đ U HOA KỲ .................................................................................................. 221
vii PH L C 23: T NG QUAN V QU CH S TH TRƯ NG THEO PHONG CÁCH Đ U TƯ ....................................................................... 223 PH L C 24: M T S QU ETF T I HOA KỲ ....................................... 225 PH L C 25: CÁC D NG QU ETF KHÁC.............................................. 227 PH L C 26. QU Đ U TƯ CH S T I TRUNG QU C:...................... 229 PH L C 27. DANH SÁCH CÔNG TY QU N LÝ QU T I VI T NAM ................................................................................................................. 235 PH L C 28. QU Đ U TƯ NƯ C NGOÀI Đ U TƯ VÀO TRÁI PHI U VI T NAM .............................................................................................. 237 PH L C 29. M T S QU NƯ C NGOÀI Đ U TƯ VÀO C PHI U VI T NAM .............................................................................................. 238 PH L C 30: QU Đ U TƯ CH S FTSE VIETNAM ETF.................... 239 PH L C 31: QU MARKET VECTOR VIETNAM ETF ......................... 240 PH L C 32: PHÍ VÀ THƯ NG C A QU Đ U TƯ CH NG KHOÁN NIÊM Y T .............................................................................................. 242 PH L C 33: M T S CH S WOORI CBV............................................ 245 PH L C 34: H P Đ NG Đ U TƯ VTG-VNINDEX............................... 246 PH L C 35: CÂU H I NGHIÊN C U DÀNH CHO NHÀ Đ U TƯ ...... 247 PH L C 36: CÂU H I NGHIÊN C U DÀNH CHO CHUYÊN VIÊN.... 250 PH L C 37: CH S VNINDEX THEO PHƯƠNG PHÁP C PH N S N SÀNG GIAO D CH................................................................................. 253 PH L C 38: CH S NGÀNH C A VNINDEX THEO GIÁ TR TH TRƯ NG C PHI U S N SÀNG GIAO D CH .................................. 259
viii DANH M C T VI T T T AMEX: S giao d ch ch ng khoán M CIC: Trung tâm thông tin tín d ng thu c Ngân hàng Nhà Nư c Vi t Nam EPS: (earning per share) thu nh p trên m i c ph n ETF: (exchange traded fund) qu ñ u tư ch s d ng ETF FDI: (foreign direct investment) ñ u tư tr c ti p nư c ngoài ICB: (industry classification benchmark) h th ng phân lo i ngành công nghi p MSCI: Morgan Stanley Capital International NASDAQ: (National Association of Securities Dealers Automated Quotation System) h th ng báo giá t ñ ng c a hi p h i qu c gia c a nhà kinh doanh ch ng khoán. NAV: (net asset value) tài s n ròng c a qu NYSE: S giao d ch ch ng khoán New York ODA: (Official Development Assistance) h tr phát tri n chính th c QĐTCS: qu ñ u tư ch s SEC (US Securities and Exchange Commission): y ban ch ng khoán và th trư ng ch ng khoán Hoa kỳ SGDCK: s giao d ch ch ng khoán STT: s th t TSE: S giao d ch ch ng khoán Tokyo USD: ñô la M
ix DANH M C CÁC KÍ HI U BMV: giá tr th trư ng cơ s (base market value) CMV: giá tr th trư ng hi n t i (current market value) D: s chia Di: c t c tr cho m i c ph n (dividend) DCS: ñi m cơ s FFW: t tr ng c phi u s n sàng giao d ch ID: c t c trong ch s (index dividend) IL: ch s (index level) IWF: t l s c phi u t do chuy n như ng so v i s c phi u niêm y t P: giá ch ng khoán Q: kh i lư ng ch ng khoán TDD: t ng c t c hàng ngày (total daily dividend) TRI: ch s toàn thu nh p (total return index) DTR: t ng thu nh p c a ch s hàng ngày (daily return for the index)
x DANH M C CÁC B NG BI U B ng 1.1. B ng tính quy n s theo s c ph n s n sàng giao d ch................... 14 B ng 1.2: So sánh các lo i phí gi a qu m và qu ETF................................. 22 B ng 2.1: Qu ñ u tư ch s d ng m hàng ñ u Hoa Kỳ x p theo tài s n ròng45 B ng 2.2: M t vài chi ti t v qu FTSE Vietnam Index ETF .......................... 52 B ng 2.3. S li u c a qu Market Vector Vietnam ETF .................................. 57 B ng 2.4: S phát tri n th trư ng ch ng khoán khi qu ñ u tư ch s thành l p ................................................................................................................... 58 B ng 2.5. S lư ng, giá tr giao d ch t i SGDCK Hà N i và TPHCM ............ 62 B ng 2.6. Giá tr ñ u th u và b o lãnh trái phi u Vi t Nam............................. 65 B ng 2.7. S lư ng trái phi u Vi t Nam niêm y t năm 2007-2010 ................. 66 B ng 2.8. Cách làm tròn t l s c ph n s n sàng giao d ch............................ 74 B ng 2.9. Các trư ng h p ñi u ch nh s chia ................................................... 78 B ng 2.10. Tài s n ròng m t ch ng ch qu và giá th trư ng qu niêm y t trên SGDCK TPHCM ....................................................................................... 80 B ng 2.11. Phí c a qu niêm y t t i Vi t Nam................................................. 81 B ng 3.1: Danh m c c phi u c a ch s VN 40 Index.................................. 107 B ng 3.2: Phân ngành theo chu n ICB ........................................................... 109 B ng 3.3. Phân ngành phù h p v i qu ñ u tư ch s .................................... 110 B ng 3.4. Cách làm tròn t l c ph n s n sàng giao d ch .............................. 111 B ng 3.5: Ti n trình tri n khai qu ñ u tư ch s d ng m và ETF ............... 124 B ng 1- Ph l c 3. Các lo i phí c a qu m và qu ETF............................... 166 B ng 1- Ph l c 4. Các trư ng h p ñi u ch nh s chia................................... 172 B ng 2 – Ph l c 4. Ch s t i SGDCK Thư ng H i...................................... 177 B ng 3- Ph l c 4. Ngày cơ s , ñi m cơ s và ch s cơ s ........................... 178 B ng 4 - Ph l c 4. T l ñi u ch nh c ph n s n sàng giao d ch ................... 179 B ng 1- Ph l c 8: M t s ch s qu c t mà qu ETF l y làm cơ s ............ 187 B ng 1 – Ph l c 9: T ng quan v ch s ngành Hoa Kỳ c a Dow Jones...... 193 B ng 1 - Ph l c 10. B ng phân chia ch s Core 30, Large 70 và Mid 400.. 201 B ng 2 – Ph l c 10. Ngày cơ s và ch s cơ s c a các ch s Topix ......... 202 B ng 3 – Ph l c 10. Kì rà soát FFW: ............................................................ 202 B ng 4 – Ph l c 10. Cách làm tròn t l c phi u s n sàng giao d ch ........... 203 B ng 5 - Ph l c 10. S ki n d n ñ n s ñi u ch nh s lư ng c ph n .......... 204
xi B ng 6 – Ph l c 10. Đi u ki n 10 c ñông l n nh t là c ph n s n sàng giao d ch .......................................................................................................... 204 B ng 7 – Ph l c 10. S ki n c n ñi u ch nh c a TSE First Section ............. 205 B ng 8 - Ph l c 10. Đi u ch nh các ch s Tokyo Exchange Second Section và Mothers .................................................................................................... 206 B ng 9 – Ph l c 10: Thành ph n c a ch s Topix ....................................... 209 B ng 1 – Ph l c 26: M t s qu ñ u tư ch s d ng ETF bám theo ch s ch ng khoán Trung Qu c ........................................................................ 229 B ng 2- Ph l c 26. So sánh China 50 ETF v i d ng m và ñóng ................ 232
xii DANH M C CÁC HÌNH, BI U Đ Hình 1.1. Quá trình t o ra ñơn v kh i t o và phân ph i ch ng ch qu ETF .. 19 Hình 2.1. Tài s n ròng c a qu m t i Hoa Kỳ ................................................ 43 Hình 2.2. T tr ng các d ng qu ñ u tư ch s d ng m Hoa Kỳ năm 2010 .... 43 Hình 2.3. Tài s n ròng qu ñ u tư ch s d ng ETF Hoa Kỳ ........................... 45 ình 2.4. T tr ng các d ng qu ñ u tư ch s d ng ETF Hoa Kỳ năm 2010 ..... 46 ình 2.5. T ng tài s n ròng ETF Hoa Kỳ năm 2010 theo các d ng.................... 47 ình 2.6. T ng tài s n ròng FTSE Vietnam Index ETF ...................................... 53 Hình 2.7. Tài s n ròng 1 ch ng ch qu FTSE Vietnam Index ETF ................ 54 Hình 2.8. T tr ng theo ngành c a qu Market Vectors Vietnam ETF ............ 55 Hình 2.9. Qu Market Vectors Vietnam ETF phân theo qu c gia ................... 56 Hình 2.10. Tài s n ròng ch ng ch qu Market Vectors Vietnam ETF............ 56 Hình 2.11. Giá tr ñ u tư 10000 USD vào qu Market Vectors Vietnam ETF 57 Hình 2.12. Di n bi n ch s VNIndex t 1/1/2007 ........................................... 62 Hình 2.13. Ch s HNX Index t 1/1/2007 ñ n nay ......................................... 63 Hình 3.1: Mô hình qu ñ u tư ch s d ng m ............................................... 120 Hình 3.2: Mô hình qu ñ u tư ch s d ng ETF ............................................. 121
1 ĐU M 1. Lý do ch n ñ tài nghiên c u: Th trư ng ch ng khoán là kênh huy ñ ng v n h u như vô t n, nhanh, h u hi u c a doanh nghi p, thu hút nhà ñ u tư chuyên nghi p l n không chuyên, trong nư c l n nư c ngoài ñ phát tri n kinh t , h i nh p kinh t th gi i. Th trư ng ch ng khoán Vi t Nam t khi ra ñ i (tháng 7/2000) ñ n nay ñã tr i qua nh ng giai ño n thăng tr m. Th trư ng ch ng khoán ñã có nh ng bư c phát tri n vư t b c v giá tr v n hóa th trư ng và s lư ng nhà ñ u tư tham gia, phát huy vai trò t p trung các kho n ti n nhàn r i thành ngu n v n l n, cung c p cho ch th c n v n trong n n kinh t . Tuy nhiên, hàng hóa, công c ñ u tư chưa ña d ng, m t s nhà ñ u tư ch ng khoán ñ u tư kém hi u qu , r i ro cao do giao d ch theo tin ñ n, c m tính và b y ñàn, thi u s phân tích thông tin, không ña d ng hóa ñ u tư. Qu ñ u tư ch ng khoán xu t hi n và gia tăng nhanh chóng v s lư ng và giá tr nh m ñáp ng nhu c u v v n c a các doanh nghi p và n n kinh t , tr thành công c ñ u tư tài chính chuyên nghi p, thu n ti n cho các nhà ñ u tư. Hi n nay, t t c các qu ñ u tư t i Vi t Nam ñ u là qu ñóng. Bên c nh m t tích c c là ngu n ti n huy ñ ng luôn n ñ nh, qu ñ u tư d ng ñóng tr nên kém thu hút ñ i v i các nhà ñ u tư do giá giao d ch trên th trư ng chênh l ch l n v i giá tr tài s n ròng m t ch ng ch qu . M t s qu ñ u tư ch ng khoán có k t qu kém hơn m c sinh l i bình quân c a th trư ng, danh m c ch ng khoán ñ u tư c a qu không ña d ng, thi u minh b ch, phí và thư ng qu n lý khá cao. M t s qu ñ u tư ch y theo l i nhu n trư c m t và c t l khi th trư ng gi m sâu làm th trư ng ch ng khoán di n bi n th t thư ng, lúc thì có hi n tư ng bong bóng và s t giá, lúc thì ñóng băng và suy s p. Qu ñ u tư ch s chưa ra ñ i t i Vi t Nam nhưng t i các nư c phát tri n, ñang phát tri n là mô hình qu ñ u tư ph bi n, góp ph n bình n giá c th trư ng ch ng khoán, gia tăng hi u qu , ch t lư ng ñ u tư do chuyên nghi p hóa qu n lí danh m c ñ u tư ñư c ña d ng hóa v i m c phí th p.
2 Lu n án ti n s : “Gi i pháp hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam” ñư c th c hi n nh m h th ng hóa ki n th c và kinh nghi m th c ti n c a các nư c v qu ñ u tư ch s , tìm ra phương cách thúc ñ y quá trình hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam. 2. M c tiêu nghiên c u c a lu n án: - T ng k t các lý lu n khoa h c, ho t ñ ng c a các qu ñ u tư ch s : ñ nh nghĩa, phân lo i, cách th c ho t ñ ng, ưu như c ñi m, vai trò c a qu ñ u tư ch s ñ i v i nhà ñ u tư và n n kinh t . - Phân tích th c tr ng, bài h c kinh nghi m thành l p và ho t ñ ng c a qu ñ u tư ch s t i m t s nư c trên th gi i ñ th y ñư c vai trò, cách th c v n hành, m t vài qu ch s d ng ETF thành l p t i nư c ngoài l y ch s c a m t s công ty niêm y t t i Vi t Nam. - Kh o sát ñi u ki n ti n ñ , thu n l i, khó khăn trong vi c thành l p qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam: th c tr ng v th trư ng ch ng khoán nói chung và các qu ñ u tư t i Vi t Nam nói riêng. - Căn c vào lý lu n, kinh nghi m nư c ngoài, chi n lư c phát tri n th trư ng ch ng khoán và ñi u ki n th c t Vi t Nam ñ ñưa ra các l trình, mô hình và gi i pháp kh khi và hi u qu ñ hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam. 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u: - Đ i tư ng nghiên c u: Mô hình, b n ch t, ho t ñ ng, vai trò và l i ích c a các qu ñ u tư ch s trên th gi i và các y u t c n thi t ñ hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam. - Ph m vi nghiên c u: Lý lu n v qu ñ u tư ch s trên th gi i, kinh nghi m thành l p và th c tr ng ho t ñ ng c a m t s qu ñ u tư ch s ch ng khoán nư c ngoài (M , Trung Qu c, Luxembourg), th c tr ng th trư ng ch ng khoán và m t s qu ñ u tư ch ng khoán Vi t Nam, kh o sát ñi u ki n ra ñ i và phát tri n qu ñ u tư ch s ch ng khoán t i Vi t Nam.
3 4. Phương pháp nghiên c u: Lu n án s d ng phương pháp duy v t bi n ch ng và l ch s c a ch nghĩa Mác Lênin và tư tư ng H Chí Minh ñ làm n n t ng và kim ch nam cho quá trình nghiên c u. Phương pháp ñ nh tính ñư c v n d ng trong quá trình thu th p, phân tích và t ng h p d li u. Phương pháp ñ nh lư ng ñư c dùng trong vi c kh o sát s c n thi t c a qu ñ u tư ch s . V phương pháp c th : phương pháp l ch s c th (nghiên c u quá trình hình thành và ho t ñ ng c a qu ñ u tư ch s t i nư c ngoài, các qu ñ u tư ch s nư c ngoài s h u danh m c ch ng khoán Vi t Nam), phương pháp th ng kê, phương pháp so sánh, phân tích nh ng khó khăn, thu n l i, cách th c thành l p, ñi u hành và qu n lý qu ñ u tư ch s , thăm dò thu th p ý ki n v ñi u ki n ti n ñ , kh năng thành l p qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam. D li u ñư c thu th p t các ngu n: kh o sát th c t m t s nhà ñ u tư và chuyên viên công ty ch ng khoán, ngân hàng, qu ñ u tư t i TPHCM, sách, t p chí khoa h c, t p chí chuyên ngành và các website có liên quan ñ n ch s t i nư c ngoài và Vi t Nam, qu ñ u tư ch s t i nư c ngoài, th c tr ng th trư ng ch ng khoán và qu ñ u tư Vi t Nam. 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a lu n án: Hi n nay, Vi t Nam m i ch có qu ñ u tư d ng ñóng, chưa có qu ñ u tư d ng m và ETF. Qu ñ u tư d ng ñóng m t ñi s c hút ñ i v i nhà ñ u tư do giá giao d ch thư ng r t khác bi t so v i giá tr tài s n ròng c a m t ch ng ch qu . Qu ñ u tư ch s là m t v n ñ còn r t m i t i Vi t Nam nhưng s là m t kênh huy ñ ng v n an toàn, hi u qu cho n n kinh t . T i Vi t Nam, m t s ñ tài nghiên c u v qu ñ u tư ch ng khoán nhưng nhìn chung các ñ tài này ch t p trung vào phân tích th c tr ng và ñ xu t các ki n ngh liên quan ñ n qu ñ u tư ch ng khoán d ng ñóng. M t s ñ tài khác t i Vi t Nam t p trung vào nghiên c u v ch s ch ng khoán. V i ch ñ nghiên c u khá m i m , lu n án này t p trung nghiên c u các gi i pháp cho s hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam m t cách có h th ng trên cơ s k th a và phát
4 tri n các lý lu n c a qu ñ u tư ch s trên th gi i và kh o sát ñi u ki n hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam. 6. K t c u lu n án: Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, lu n án ñư c chia ra làm 3 chương: Chương 1: T ng quan v qu ñ u tư ch s Chương 2: Kinh nghi m t qu ñ u tư ch s trên th gi i và ñánh giá ñi u ki n hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam Chương 3: Gi i pháp hình thành và phát tri n qu ñ u tư ch s t i Vi t Nam
5 CHƯƠNG 1: T NG QUAN V QU Đ U TƯ CH S 1.1. Qu ñ u tư: 1.1.1. Khái ni m qu ñ u tư: Qu ñ u tư là qu hình thành t v n góp c a nhà ñ u tư vào các tài s n (ch ng khoán, b t ñ ng s n, vàng, ngo i t và các công c phái sinh) nh m m c ñích l i nhu n, trong ñó nhà ñ u tư không có quy n ki m soát hàng ngày ñ i v i vi c ra quy t ñ nh c a qu ñ u tư. Các công ty qu n lý qu gom ti n c a nhà ñ u tư và ñ u tư theo các tiêu chí và m c tiêu c a qu . 1.1.2. Phân lo i qu ñ u tư: D a vào tiêu chí cách th c phát hành và giao d ch ch ng ch qu ñã phát hành thì qu ñ u tư ñư c chia ra làm ba lo i qu ñ u tư d ng ñóng, qu ñ u tư d ng m và qu ñ u tư d ng ETF. D a vào tiêu chí s lư ng nhà ñ u tư s h u ch ng ch qu thì qu ñ u tư ñư c chia ra làm hai lo i là qu ñ u tư thành viên và qu ñ u tư công chúng. 1.1.2.1. Qu ñ u tư d ng ñóng: Qu ñ u tư d ng ñóng (closed-end fund) là qu ñ u tư có lư ng ch ng ch qu c ñ nh và ch ng ch qu ñã phát hành không ñư c mua l i theo yêu c u c a nhà ñ u tư. Ch ng ch qu ñã phát hành ñư c chuy n như ng gi a các nhà ñ u tư. Khi qu ñóng ñư c niêm y t, nó ñư c giao d ch trong su t th i gian m c a c a th trư ng t i các S giao d ch ch ng khoán. Giá giao d ch c a ch ng ch qu ñóng trên th trư ng nh hư ng l n b i cung c u ch ng ch qu trên th trư ng và thư ng có s khác bi t l n v i giá tr tài s n ròng m t ch ng ch qu . Vì lí do này, qu ñóng dù có danh m c bám sát ch s th trư ng ch có th t o tài s n ròng c a m t ch ng ch qu di n bi n cùng nh p ñi u v i ch s th trư ng nhưng nhà ñ u tư không th hi n th c hóa l i nhu n t i m c sinh l i tương ñương ch s (do nhà ñ u tư thư ng không th giao d ch ch ng ch qu trên th trư ng v i giá x p x tài s n ròng m t ch ng ch qu ). Vì v y, trong th c t qu ñ u tư ch s ho t ñ ng t i các nư c trên th gi i không t n t i dư i d ng ñóng mà ch dư i d ng qu m ho c qu ETF. Qu d ng ñóng có ưu th là nhà ñ u tư d dàng giao d ch liên t c trong ngày nhưng có