Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:75

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn làm rõ thực trạng thực hiện chính sách công trong việc phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm của chính sách và thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Trên cơ sở đó, Luận văn sẽ đưa ra những ý kiến và giải pháp góp phần hoàn thiện việc thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tiếp theo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI PƠLOONG ACÔNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI, năm 2020
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI PƠLOONG ACÔNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH QUẢNG NAM Chuyên ngành: Chính sách công Mã số: 834 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHÙNG NGỌC TẤN HÀ NỘI, năm 2020
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành Luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân, Học viên đã nhận được sự động viên, giúp đỡ, hướng dẫn tận tình và quý báu của quý thầy, cô giáo cùng với sự động viên, khuyến khích của đồng nghiệp, người thân và bạn bè. Trước hết, Học viên xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến các giảng viên đã tận tình giảng dạy, cung cấp phương pháp nghiên cứu và giúp bản thân có thêm nhiều hiểu biết mới về chính sách công để Học viên tự tin, chủ động xây dựng và hoàn thành đề tài nghiên cứu của mình. Học viên xin gửi lời cảm ơn chân thành, sâu sắc đến TS. Phùng Ngọc Tấn, Người Thầy đã giúp đỡ Học viên trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện Tây Giang; Ban Tổ chức Huyện ủy, Phòng Nội vụ UBND huyện Tây Giang và Đảng ủy, UBND xã Atiêng đã quan tâm giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để Học viên học tập, nghiên cứu, thu thập thông tin, tài liệu, số liệu để hoàn thành Luận văn này. Với khả năng của bản thân và thời gian nhất định, chắc chắn Luận văn này không tránh khỏi những thiếu sót; Học viên rất mong nhận được sự thông cảm cũng như đóng góp ý kiến của quý thầy, cô giáo, các nhà khoa học và sự chia sẻ của đồng nghiệp, bạn bè để Học viên có thể tiếp tục nghiên cứu sâu hơn và toàn diện hơn. Xin chân thành cảm ơn./. 1
LỜI CAM ĐOAN Luận văn Thạc sĩ “Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi dưới sự hướng dẫn tận tình, khoa học của TS. Phùng Ngọc Tấn. Các số liệu, kết quả nghiên cứu được công bố trong công trình hoàn toàn trung thực. Trong công trình nghiên cứu này mọi sự tham khảo, trích dẫn đều được chú thích thỏa đáng, không có bất kỳ sự sao chép nào mà không có trích dẫn nguồn, tác giả. Tôi cam đoan những lời trên đây là đúng sự thật và xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan của mình./. Học viên Pơloong Acông 2
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 6 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ............................................... 15 1.1. Một số khái niệm ................................................................................... 15 1.2. Nội dung hính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ........................ 16 1.3. Các bước thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã....... 21 1.4. Những nhân tố tác động đến tổ chức thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ....................................Error! Bookmark not defined.6 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH QUẢNG NAM.................................................................................. 27 2.1. Giới thiệu chung về huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ........................ 27 2.2. Tình hình tổ chức thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ....................................................... 29 2.3. Kết quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam .............................................................. 38 2.4. Đánh giá chung kết quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức ở huyện Tây Giang ....................................................................................... 51 CHƯƠNG 3. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH QUẢNG NAM ..................................................................................................................... 57 3.1. Mục tiêu phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang.......... 57 3.2. Nhiệm vụ để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ............................... 58 3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ........................................ 60 KẾT LUẬN ................................................................................................. 67 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 69 3
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BCHTW : Ban chấp hành Trung ương CB,CC : Cán bộ, công chức CBLĐQL : Cán bộ lãnh đạo, quản lý CMCN : Các mạng công nghiệp CNXH Chủ nghĩa xã hội CNH-HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CSC : Chính sách công GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo HĐND : Hội đồng nhân dân HNQT : Hội nhập quốc tế KH&ĐT : Kế hoạch và Đầu tư KH&CN : Khoa học và Công nghệ KHXH : Khoa học xã hội KHTN Khoa học tự nhiên KHKT : Khoa học kỹ thuật KT-XH : Kinh tế - xã hội LĐ, TB&XH : Lao động, Thương binh và Xã hội LHQ : Liên Hiệp quốc NNL : Nguồn nhân lực PTNNL : Phát triển nguồn nhân lực QP-AN : Quốc phòng - An ninh TCCS : Tổ chức cơ sở THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Số lượng, chất lượng cán bộ từ năm 2015 đến năm 2019Error! Bookmark not d 4
Bảng 2.2. Số lượng, chất lượng công chức từ năm 2015 đến năm 2020Error! Bookmark n Bảng 2.3. Kết quả quy hoạch cán bộ nhiệm kỳ 2015 – 2020 (Phân theo giới tính, độ tuổi) .................................................. Error! Bookmark not defined. Bảng 2.4. Kết quả quy hoạch cán bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020 (Phân theo trình độ chuyên môn, trình độ chính trị) ................. Error! Bookmark not defined. Bảng 2.5. Kết quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ năm 2015 đến năm 2019 ................................................ Error! Bookmark not defined. Bảng 2.6. Kết quả đánh giá, phân loại cán bộ, công chức cấp xã từ năm 2015 – 2019............................................................ Error! Bookmark not defined. 5
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là cấp thứ tư, cấp cuối của đơn vị hành chính trong hệ thống chính trị nước ta hiện nay, có vị trí, vai trò quan trọng trong bộ máy chính quyền địa phương; là cấp gần dân nhất, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trên tất cả các lĩnh vực về kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng tại địa phương. Vì vậy, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ là gốc của mọi việc”; “Muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém” và trước yêu cầu thực tiễn của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng nhu cầu về năng lực, trình độ chuyên môn, khả năng thích ứng với nhiệm vụ đảm nhiệm, công việc được giao. Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật có liên quan đến đội ngũ cán bộ, công chức nối chung và đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nói riêng. Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành và các địa phương đã triển khai thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã đạt được những kết quả tích cực: Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ngày càng được nâng cao cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, tinh thần trách nhiệm, trình độ chuyên môn, đạo đức công vụ của cán bộ, công chức cấp xã được nâng lên, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và nhiệm vụ trong tình hình mới. Hệ thống tổ chức bộ máy từ trung ương đến cơ sở ngày càng được kiện toàn, sắp xếp tinh gọn, hoạt động ổn định và phát triển. Đối với huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, trong thời gian qua huyện luôn quan tâm đến việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đảm bảo về số lượng và chất lượng, có tính chuyên nghiệp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có sức chiến đấu, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ có trình độ ngoại ngữ, 6
tiếp cận và khai thác tốt công nghệ thông tin, đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được như trên thì việc thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang trong thời gian qua vẫn còn những hạn chế, yếu kém nhất định, đó là: Việc tiếp thu, nghiên cứu và nhận thức các quy định, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh về chính sách phát triển cán bộ, công chức ở một số cấp ủy đảng và thủ trưởng cơ quan chưa sâu, do đó trong quá trình thực hiện đôi lúc còn bị động, lúng túng, còn có những sai sót nhất định. Công tác quy hoạch cán bộ chất lượng chưa cao, quy hoạch còn cứng nhắc, khép kín; công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng chưa thật sự gắn với quy hoạch, vị trí việc làm và trình độ chuyên môn. Trình độ chuyên môn tuy được nâng lên đáng kể nhưng năng lực, tinh thần trách nhiệm của một số cán bộ, công chức chưa cao, chưa đáp ứng so với yêu cầu thực tiễn, số lượng cán bộ nữ, trẻ còn ít so với yêu cầu, nhất là cán bộ nữ trong cấp ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy của xã. Công tác nhận xét, đánh giá cán bộ hằng năm của một số cơ quan, đơn vị còn xem nhẹ và chưa đạt yêu cầu; đề bạt, bố trí cán bộ một số trường hợp còn bị động trong việc sắp xếp cán bộ; một số địa phương còn cục bộ trong việc tiếp nhận cán bộ tăng cường và tuyển dụng mới. Công tác kiểm tra, quản lý cán bộ còn thiếu chặt chẽ, biểu dương, khen thưởng cán bộ có thành tích xuất sắc và xử lý cán bộ vi phạm có lúc chưa kịp thời. Việc bố trí, sắp xếp, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, công chức chưa đảm bảo quy định, không theo quy hoạch. Công tác quản lý, cử cán bộ đi học còn tràn lan không theo quy định nhất… Từ những hạn chế, yếu kém trên đã ảnh hưởng trực tiếp hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã. Để góp phần bổ sung các biện pháp, giải pháp khắc phục những hạn chế, bất cập nêu trên, Tác giả chọn đề tài “Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài 7
Trong những năm gần đây, nhiều công trình nghiên cứu về chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã đã được công bố. Cụ thể như sau: - TS. Thang Văn Phúc và TS. Nguyễn Minh Phương (đồng chủ biên),“Cơ sở lý luận, thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”, nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội năm 2001. Hai tác giả đã có sự nhìn nhận, đánh giá đúng đắn về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức dưới góc độ lý luận và sự vận dụng lý luận đó vào thực tiễn, đây sản phẩm của trí tuệ có giá trị và ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn, là kết quả kế thừa cho việc nghiên cứu tiếp theo. - Nguyễn Khắc Bộ, “Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước của chính quyền cơ sở”, Tạp chí Tổ chức Nhà nước, tháng 3/2006. Tác giải đã nhấn mạnh việc nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước của chính quyền cơ sở; đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, mở rộng dân chủ trực tiếp, tạo điều kiện tốt để nhân dân tham gia quản lý xã hội và nâng cao tính chủ động của chính quyền cơ sở. - Đoàn Văn Tình “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã góp phần xây dựng chính quyền địa phương vững mạnh”, Tạp chí Tổ chức nhà nước số 3, tháng 12/2013. Lý luận và thực tiễn đã chứng minh việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp xã là nhân tố then chốt trong xây dựng hệ thống chính quyền vững mạnh; do đó, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là nội dung trọng tâm góp phần xây dựng hệ thống chính trị, chính quyền cơ sở vững mạnh. Tác giả đã đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, gồm: Một là, hoàn thiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức cấp xã; hai là, hoàn thiện công tác phân tích công việc, xác định vị trí việc làm và xây dựng khung năng lực đối với các vị trí chức danh; ba là, hoàn thiện công tác thu hút, quy hoạch và sử dụng cán bộ, công chức; bốn là, nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng; năm là, hoàn thiện công tác kiểm tra, đán giá, khen thưởng và kỷ luật đối với cán bộ, công chức cấp xã. 8
- Nguyễn Thị Mai Anh, “Yêu cầu và giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ hội nhập quốc tế”, Tạp chí Cộng Sản, tháng 4/2015. Bài viết của tác giả đánh giá trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đang chủ động hội nhập quốc tế đã đặt ra những yêu cầu mới đối với đội ngũ cán bộ, công chức phải nâng cao chất lượng, đồng thời phải vững vàng cả về ý thức chính trị, giữ được phẩm chất đạo đức tốt, lối sống chuẩn mực, tránh những tác động tiêu cực từ kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.Tác giả đã đưa ra ba yêu cầu cơ bản của đội ngũ cán bộ trong thời kỳ hội nhập quốc tế, đó là: Thứ nhất, đội ngũ cán bộ phải có trình độ năng lực; thứ hai, đội ngũ cán bộ phải có văn hóa làm việc khoa học, hiệu quả, vì dân; thứ ba, người cán bộ phải có bản lĩnh vững vàng. Tác giả đã đề ra các giải pháp để xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực thực sự ngang tầm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay, gồm: Một là, tiếp tục điều chỉnh, hoàn thiện chiến lược xây dựng đội ngũ cán bộ phù hợp với tình hình mới; hai là, tạo môi trường học tập cho đội ngũ cán bộ; ba là, làm tốt công tác luân chuyển, tạo điều kiện cho cán bộ trưởng thành trong thực tiễn; bốn là, có chính sách đãi ngộ thỏa đáng. - Nguyễn Thị Ban Mai, “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh”, Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Lao động - Xã hội, Hà Nội năm 2015. Luận văn đã nêu ra cơ sở lý luận quan trọng về chất lượng cán bộ, công chức cấp xã; khái niệm, đặc điểm đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã; nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức; đồng thời đưa ra các tiêu chí đánh giá cũng như nội dung nâng cao, những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã; những kinh nghiệm trong quá trình thực hiện công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong thực tiễn; qua đó rút ra những bài học và vận dụng vào thực tiễn tại địa phương. Các công trình nghiên cứu trên nhiều góc độ khác nhau và có những đóng góp nhất định vào việc hoạch định chủ trương, chính sách phát triển đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và cán bộ, công chức cấp xã nói riêng ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên hiện nay, chưa có một đề tài nghiên cứu cụ thể về thực hiện 9
chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, một huyện miền núi cao, biên giới của tỉnh Quảng Nam; vì vậy Tác giả chọn đề tài “Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” làm luận văn thạc sĩ. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn làm rõ thực trạng thực hiện chính sách công trong việc phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh QuảngNam. Chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm của chính sách và thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh QuảngNam. Trên cơ sở đó, Luận văn sẽ đưa ra những ý kiến và giải pháp góp phần hoàn thiện việc thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tiếp theo. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu những vấn đề về tổ chức thực hiện các chính sách quy hoạch, công tác bầu cử, tuyển dụng, luân chuyển điều động sử dụng, thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, tiền lương và chế độ đãi ngộ cán bộ, công chức. Hệ thống hóa các chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã đã và đang thực hiện ở tỉnh Quảng Nam. Phân tích các quy trình thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Tổ chức khảo sát, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Đề xuất các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tiếp theo. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Những hoạt động liên quan đến việc thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. 10
4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Tác giả luận văn chỉ giới hạn ở các nội dung như: Quy hoạch cán bộ; công tác bầu cử; tuyển dụng công chức; luân chuyển, điều động và sử dụng cán bộ, công chức; thu hút nguồn cán bộ, công chức; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức; đánh giá cán bộ, công chức; tiền lương và chế độ đãi ngộ cán bộ, công chức. - Về thời gian nghiên cứu: Từ năm 2015 đến năm 2019. - Về không gian nghiên cứu: 10/10 xã của huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. 5 . Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Để thực hiện Luận văn về đề tài: “Thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” tác giả dựa trên chủ trương, đường lối của Đảng ta, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta về công tác quy hoạch cán bộ; công tác bầu cử; tuyển dụng công chức; luân chuyển, điều động và sử dụng cán bộ, công chức; thu hút nguồn cán bộ, công chức; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức; đánh giá cán bộ, công chức; tiền lương và chế độ đãi ngộ cán bộ, công chức. Đồng thời vận dụng cách tiếp cận đa ngành và phương pháp nghiên cứu chính sách công, nghiên cứu quy trình từ hoạch định chính sách đến xây dựng, thực hiện và đánh giá chính sách công có sự tham gia của các chủ thể chính sách. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu, thu thập tài liệu lý luận: Tác giả thu thập thông tin từ sách, giáo trình, nghị quyết của Đảng các cấp, chính sách, pháp luật, các báo cáo tài liệu thống kê liên quan của Trung ương và địa phương, tạp chí chuyên ngành, luận án, luận văn và các công trình nghiên cứu,.... liên quan trực tiếp đến thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở nước ta nói chung và ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam nói riêng. 11
Phương pháp tổng hợp, đánh giá, so sánh, xử lý số liệu: Từ các số liệu thu thập được, tác giả tiến hành xử lý số liệu thông qua bảng Excel, sau đó đánh giá, phân tích, so sánh số liệu kết quả đạt được. Sử dụng các phương pháp phân tích định tính, định lượng, đánh giá chất lượng, hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã hiện nay. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về thực hiện chính sách công nói chung, trong đó có chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở nước ta nói riêng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Góp phần cụ thể hóa một số quan điểm của Đảng, Nhà nước về chính sách phát triển cán bộ, công chức nói chung và phát triển cán bộ, công chức cấp xã nói riêng ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. 7. Cơ cấu của luận văn Ngoài phần Mục lục, Danh mục các từ viết tắt, Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu như sau: Chương 1. Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã. Chương 2. Thực trạng thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Chương 3. Mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. 12
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Chính sách, chính sách công Thuật ngữ “Chính sách” rất khó định nghĩa một cách chung nhất, mỗi học giả trong và ngoài nước đều có khái niệm riêng, tùy theo gọc độ nghiên cứu. Theo Từ điển Tiếng Anh (Oxford English Dictionary) “chính sách” là “một đường lối hành động được thông qua và theo đuổi bởi chính quyền, đảng, nhà cai trị, chính khách...”. Theo Hugh Heclo (năm 1972): Chính sách có thể được xem như là một đường lối hành động hoặc không hành động thay vì những quyết định hoặc hành động cụ thể; Smith (năm 1976) cho rằng: “khái niệm chính sách bao hàm sự lựa chọn có chủ định hành động hoặc không hành động, thay vì những tác động của các lực lượng có quan hệ với nhau”. Chính sách được cấu thành từ 3 yếu tố bao gồm: quan điểm và định hướng; biện pháp, các công cụ thực hiện; mục tiêu chính sách. Từ những khái niệm và phân tích trên, trong đề tài về “thực hiện chính phát triển cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam”, tác giả vẫn sử dụng khái niệm sau: Chính sách được hiểu là tập hợp các quyết định hay chương trình hành động do tập thể các nhà lãnh đạo hay nhà quản lý đề ra để giải quyết một vấn đề nào đó thuộc phạm vi thẩm quyền. Ở nước ta trong những năm trở lại đây, các nhà khoa học cũng đã nghiên cứu và đưa ra các quan niệm như: “Chính sách công là kết quả ý chí chính trị của Nhà nước thể hiện qua hệ thống các quyết định, trong đó định hướng mục tiêu và cách thức giải quyết các vấn đề công trong xã hội”[16]. Chính sách công là một tập hợp các quyết định chính trị của nhà nước nhằm lựa chọn các mục tiêu cụ thể với giải pháp và công cụ nhằm thực hiện giải quyết các vấn đề của xã hội theo mục tiêu đã định trước[16]. 13
Chính sách công là những quyết định của chủ thể được trao quyền lực công nhằm giải quyết những vấn đề lợi ích chung của cộng đồng[19]. Từ những khái niệm nêu trên, ta có thể hiểu: Chính sách công là tổng thể chương trình hành động của chủ thể nắm quyền lực công nhằm giải quyết những vấn đề có tính cộng đồng trên các lĩnh vực của đời sống xã hội theo phương thức nhất định nhằm đạt được các mục tiêu đề ra và đảm bảo cho xã hội phát triển bền vững, ổn định. 1.1.2. Cán bộ, công chức cấp xã 1.1.2.1. Cán bộ cấp xã Theo Luật Cán bộ, công chức ngày 13 tháng 11 năm 2008; Cán bộ cấp xã là công dân Việt Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chính trị - xã hội, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước[27]. Cán bộ cấp xã bao gồm cả cán bộ được điều động, luân chuyển, biệt phái về công tác tại cấp xã, gồm các chức vụ sau: - Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy; - Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; - Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân; - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; - Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; - Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam; - Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam. 1.1.2.2. Công chức cấp xã Theo Luật Cán bộ, công chức ngày 13 tháng 11 năm 2008; Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, 14
nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước[27]. Công chức cấp xã bao gồm cả công chức được điều động, luân chuyển, biệt phái về cấp xã, gồm các chức danh sau: - Trưởng Công an; - Chỉ huy trưởng Quân sự; - Văn phòng - thống kê; - Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã); - Tài chính - kế toán; - Tư pháp - hộ tịch; - Văn hóa - xã hội. 1.1.3. Chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã Chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã được hiểu là quan điểm, là tập hợp các quyết định chính trị có liên quan của Nhà nước về phát triển cán bộ, công chức cấp xã với mục tiêu, giải pháp cụ thể nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có cơ cấu, số lượng, chất lượng hợp lý, có đủ trình độ năng lực chuyên môn, phẩm chất chính trị, đạo đức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng chính quyền cơ sở trong sạch, vững mạnh và phục vụ đắc lực cho người dân. Chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã là một bộ phận của chính sách cán bộ nói chung, thể hiện trong các văn bản của Đảng, Nhà nước nhằm điều chỉnh quá trình hoạt động, quy định những quyền lợi và nghĩa vụ của cán bộ, công chức cấp xã phù hợp với đặc điểm của đời sống kinh tế - xã hội ở cơ sở; là một trong những công cụ để Nhà nước quản lý, sử dụng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng của đất nước; là cơ sở để định hướng mọi hoạt động và hành vi của cán bộ, công chức cấp xã và các tổ chức, cá nhân có liên quan. 15
Như vậy, chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã là toàn bộ các mặt công tác, hoạt động, từ việc xác định mục tiêu đến xây dựng và thực hiện chính sách cán bộ, công chức; được tiến hành bởi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đồng bộ, có số lượng, chất lượng và cơ cấu hợp lý, có phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. 1.2. Nội dung chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã Chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã bao gồm các nội dung sau: Một là, Quy hoạch cán bộ Quy hoạch cán bộ cấp xã là một khâu trong chính sách phát triển cán bộ, công chức cấp xã, trước khi quy hoạch cán bộ phải ra soát toàn bộ, cán bộ, công chức để phát hiện nguồn cán bộ trẻ có đức, có tài, có triển vọng để đưa vào quy hoạch và cho đi đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn các chức danh lãnh đạo, quản lý, đáp ứng nhiệm vụ chính trị của địa phương cả về lâu dài và trước mắt. Công tác quy hoạch cán bộ là khâu đầu tiên trong công tác cán bộ và được coi là quan trọng để sự chủ động, linh hoạt trong công tác cán bộ. Thực hiện công tác Quy hoạch cán bộ phải đảm bảo đúng nguyên tắc, các bước theo quy định từ việc rà soát cho đến việc lấy ý kiến và biểu quyết; xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ chính trị và thực tế đội ngũ cán bộ tại địa phương; đảm bảo về cơ cấu, số lượng và điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định; đảm bảo phương châm vừa “mở” vừa “động”. Hai là, công tác bầu cử Công tác bầu cử phải thực hiện đảm bảo dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch, đúng quy định của của pháp luật, điều lệ, quy chế hoạt động của tổ chức, các quy định, hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Khi tiến hành bầu cử phai đảm bảo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp, bỏ phiếu kín và đúng quy trình; chọn lọc những người có đức, có tài, nhiệt huyết để giới thiệu ứng cử bầu vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt, đồng thời phải đảm bảo về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, trình độ chuyên môn, năng lực nổi trội, có khả năng 16
và chiều hướng phát triển tốt để bầu vào các chức danh trong hệ thống chính trị cấp xã. Ba là, tuyển dụng công chức Tuyển dụng công chức là lựa chọn những công chức có trình độ, năng lực, đắp ứng nhu cầu thực tiễn, gắn với vị trí việc làm. Khi tuyển dụng công chức cấp xã phải căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ, tiêu chuẩn chức danh và số lượng biên chế công chức cấp xã theo Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 24 tháng 4 năm 2019 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố. Công tác tuyển dụng công chức phải được thực hiện đảm bảo đúng quy định, trình tự, thủ tục, thẩm quyền, từ khâu sơ tuyển cho đến thi tuyển; hình thức tuyển dụng công chức được thể hiện bằng thi tuyển hoặc xét tuyển; khi thực hiện thi tuyển hoặc xét tuyển phải đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch và đảm bảo tính cạnh tranh nhằm tuyển dụng những người đảm bảo trình độ chuyên môn, phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực công tác đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Triển khai thực hiện tốt Chính sách tuyển dụng công chức cấp xã sẽ tuyển chọn, thu hút được những người thực sự có trình độ, năng lực chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững Anh ninh chính trị ở địa phương. Bốn là, điều động, luân chuyển và sử dụng cán bộ, công chức Việc điều động, luân chuyển cán bộ, công chức cấp xã được thực hiện theo phân cấp quản lý cán bộ, do Huyện ủy thực hiện đối với cán bộ thuộc diện quản lý và UBND huyện thực hiện đối với chức danh công chức thuộc UBND huyện quản lý. Cán bộ, công chức khi được điều động, luân chuyển phải đảm bảo tính tổng thể, đồng bộ, liên thông, thường xuyên. Căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ thực tiễn để điều động, luân chuyển cán bộ, công chức; việc luân chuyển, điều động cán bộ, công chức phải gắn kết chặt chẽ với quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, sắp xếp, bố trí và sử dụng cán bộ, công chức cấp xã. 17
Trong công tác nhân sự điều động là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của tổ chức, cơ quan có thẩm quyền nhằm rèn luyện cán bộ, công chức trải nghiệm các vị trí khác nhau để có kinh nghiệm thực hiện nhiệm vụ và phát triển cán bộ, công chức. Cán bộ được điều động phải nằm trong quy hoạch, là cán bộ trẻ, có triển vọng phát triển; có phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống và năng lực công tác tốt; quan tâm lựa chọn, phát triển cán bộ, công chức trẻ có năng lực nổi trội, thời gian điều động thường là ít nhất là 36 tháng tính từ thời gian điều động. Luân chuyển cán bộ là việc cơ quan có thẩm quyền thực hiện luân chuyển cán bộ theo diện quy hoạch, chuyển từ cơ quan, tổ chức này đến cơ quan, tổ chức khác nhằm mục đích đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn, giúp cho cán bộ có thêm kiến thức thực tế và phát triển nhanh, toàn diện hơn. Việc luân chuyển cán bộ phải có kế hoạch cụ thể và có lộ trình từng bước thực hiện cụ thể; có cơ chế, chính sách đồng bộ, thống nhất để tạo môi trường, điều kiện cho cán bộ phát huy năng lực, sở trường, chuyên môn, rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm thực tế. Những người mới được tuyển dụng, được bố trí, sử dụng, luân chuyển, đề bạt theo từng vị trí, chức danh trong bộ máy chính quyền cấp cơ sở đảm bảo theo định hướng. Khi bố trí, sử dụng cán bộ, công chức cấp xã phải đảm bảo đúng người, đúng việc, đúng chuyên môn được đào tạo gắn với vị trí việc làm, sở trường công tác đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch và khách quan; phát huy được năng lực, sở trường công tác, tính sáng tạo, nhạy bén trong công việc và tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức cấp xã. Năm là, chính sách thu hút Chính sách thu hút phải thực hiện đảm bảo các khâu từ việc phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cho đến quy hoạch, sử dụng và đãi ngộ, khi thực hiện phải thống nhất và đồng bộ, công khai, minh bạch, khách quan và đảm bảo tính cạnh tranh; ưu tiên sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ, người có trình độ chuyên môn, năng lực cao được bố trí vào biên chế chưa sử dụng vào làm việc phù hợp với ngành nghề đào tạo và vị trí việc làm đảm nhận. Thực hiện 18