Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Các biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông tỉnh Sóc Trăng

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:144

Thêm vào BST

Báo xấu

161
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Các biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông tỉnh Sóc Trăng nêu lên cơ sở lý luận; thực trạng và giải pháp của việc quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông tỉnh Sóc Trăng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Các biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông tỉnh Sóc Trăng

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP.HOÀ CHÍ MINH MAI VAÊN NHAÂN CAÙC BIEÄN PHAÙP QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC BOÀI DÖÔÕNG GIAÙO VIEÂN TRUNG HOÏC PHOÅ THOÂNG TÆNH SOÙC TRAÊNG LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC Thaønh phoá Hoà Chí Minh – 2006
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP.HOÀ CHÍ MINH MAI VAÊN NHAÂN CAÙC BIEÄN PHAÙP QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC BOÀI DÖÔÕNG GIAÙO VIEÂN TRUNG HOÏC PHOÅ THOÂNG TÆNH SOÙC TRAÊNG Chuyeân ngaønh : Quaûn lyù giaùo duïc Maõ soá : 60 14 05 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC : TS. LEÂ XUAÂN HOÀNG Thaønh phoá Hoà Chí Minh – 2006
LÔØI CAÛM ÔN Luaän vaên naøy laø keát quaû hoïc taäp taïi lôùp Cao hoïc Quaûn lyù giaùo duïc khoùa 15 do tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh toå chöùc thuoäc Döï aùn trung hoïc cô sôû – Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. Vôùi tình caûm chaân thaønh toâi xin baøy toû loøng bieát ôn saân saéc ñeán: - Ban quaûn lyù Döï aùn trung hoïc cô sôû – Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. - Ban Giaùm hieäu tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm TP. Hoà Chí Minh. - Laõnh ñaïo vaø caùn boä, giaùo vieân Phoøng Nghieân cöùu khoa hoïc vaø Sau ñaïi hoïc, Khoa Taâm lyù - Giaùo duïc tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Caùc thaày, coâ giaùo ñaõ tham gia quaûn lyù, giaûng daïy vaø giuùp ñôõ trong suoát quaù trình hoïc taäp vaø nghieân cöùu. Ñaëc bieät, toâi xin baøy toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán TS. Leâ Xuaân Hoàng ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn suoát quaù trình hình thaønh vaø hoaøn chænh luaän vaên naøy. - Laõnh ñaïo Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, Phoøng Giaùo duïc chuyeân nghieäp vaø Giaùo duïc thöôøng xuyeân, Phoøng Toå chöùc caùn boä; Hieäu tröôûng, Phoù hieäu tröôûng vaø giaùo vieân caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng trong tænh Soùc Traêng ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi trong vieäc cung caáp soá lieäu vaø tö vaán khoa hoïc trong quaù trình nghieân cöùu. - Gia ñình, baïn beø, ñoàng nghieäp vaø caùc baïn hoïc cuøng lôùp ñaõ ñoäng vieân, khích leä, giuùp ñôõ trong quaù trình hoïc taäp nghieân cöùu. Maëc duø coù nhieàu coá gaéng nhöng chaéc chaén luaän vaên toát nghieäp khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt. Kính mong ñöôïc söï chæ daãn goùp yù vaø giuùp ñôõ theâm. Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 12 naêm 2006 Taùc giaû luaän vaên MAI VAÊN NHAÂN
MUÏC LUÏC Trang Trang phuï bìa Lôøi caûm ôn Muïc luïc Danh muïc caùc chöõ vieát taét Danh muïc caùc baûng, sô ñoà MÔÛ ÑAÀU ..................................................................................................... 1 Chöông 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC BOÀI DÖÔÕNG GV THPT .................................................................... 5 1.1. Toùm löôïc veà lòch söû nghieân cöùu vaán ñeà......................................... 5 1.2. Moät soá vaán ñeà lyù luaän veà giaùo duïc THPT ................................... 9 1.2.1. Giaùo duïc THPT.......................................................................... 9 1.2.2. Muïc tieâu cuûa giaùo duïc THPT ................................................ 10 1.2.3. Tröôøng THPT .......................................................................... 10 1.2.4. Ñoäi nguõ giaùo vieân THPT......................................................... 13 1.3. Moät soá khaùi nieäm lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu ................... 21 1.3.1. Quaûn lyù vaø quaûn lyù giaùo duïc .................................................. 21 1.3.2. Ñaøo taïo vaø boài döôõng.............................................................. 29 1.3.3. Bieän phaùp ................................................................................ 31 1.4. Quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ......................................... 31 1.4.1. YÙ nghóa vaø söï caàn thieát cuûa coâng taùc boài döôõng ñoäi nguõ giaùo vieân trung hoïc phoå thoâng .............................................. 31 1.4.2. Muïc tieâu, nhieäm vuï cuûa coâng taùc boài döôõng ñoäi nguõ GV ..... 34 1.4.3. Ñaëc tröng vaø hình thöùc boài döôõng ñoäi nguõ GV ..................... 35
1.4.4. Moái quan heä giöõa quaûn lyù coâng taùc boài döôõng vôùi chaát löôïng ñoäi nguõ GV................................................................. 37 1.4.5.Taêng cöôøng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT.............. 38 1.4.6.Toå chöùc thöïc hieän coâng taùc boài döôõng GV THPT................. 39 Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG VEÀ QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC BOÀI DÖÔÕNG GV THPT TÆNH SOÙC TRAÊNG................................. 41 2.1. Khaùi quaùt veà ñòa lyù, vaên hoaù xaõ hoäi vaø kinh teá tænh Soùc Traêng ... 41 2.2. Thöïc traïng ñoäi nguõ GV THPT ôû tænh Soùc Traêng hieän nay............ 43 2.2.1. Moät soá neùt veà tình hình ñoäi nguõ GV THPT ....................... 43 2.2.2. Nhaän ñònh chung veà ñoäi nguõ GV THPT ............................ 48 2.3. Thöïc traïng veà coâng taùc boài döôõng GV THPT ôû tænh SoùcTraêng ..... 49 2.3.1. Tình hình boài döôõng GV THPT trong thôøi gian qua.......... 49 2.3.2. Nhu caàu boài döôõng GV THPT ............................................ 51 2.3.3. Hình thöùc boài döôõng............................................................ 54 2.4. Thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ôû tænh Soùc Traêng hieän nay...................................................................... 55 2.4.1. Nhaän thöùc cuûa caùn boä GV veà coâng taùc boài döôõng ............ 55 2.4.2. Quaûn lyù vaø trieån khai keá hoaïch boài döôõng GV THPT naêm hoïc 2005-2006 cuûa Sôû Giaùo duïc-Ñaøo taïo Soùc Traêng ................................................................................... 56 2.4.3. Vieäc quaûn lyù veà chöông trình, noäi dung vaø hình thöùc boài döôõng ............................................................................ 59 2.4.4. Vieäc quaûn lyù caùc nguoàn löïc ñaùp öùng yeâu caàu cho coâng taùc boài döôõng GV ...................................................... 60 2.4.5. Söï phoái hôïp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ........ 61
2.5. Ñaùnh giaù veà thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ôû tænh Soùc Traêng................................................................. 62 2.5.1. Maët laøm ñöôïc ........................................................................... 62 2.5.2. Maët haïn cheá ............................................................................. 63 Chöông 3: CAÙC BIEÄN PHAÙP QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC BOÀI DÖÔÕNG GV THPT TÆNH SOÙC TRAÊNG ................................................ 68 3.1. Nhöõng quan ñieåm veà caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng giaùo vieân ............................................................................. 68 3.2. Caùc bieän phaùp ................................................................................ 69 3.2.1. Naâng cao nhaän thöùc veà coâng taùc boài döôõng giaùo vieân trung hoïc phoå thoâng.................................................................. 69 3.2.2. Quy hoaïch coâng taùc boài döôõng GV THPT............................... 74 3.2.3. Ña daïng hoaù caùc hình thöùc boài döôõng treân cô sôû naâng cao yù thöùc töï hoïc, töï boài döôõng cuûa GV THPT....................... 80 3.2.4. Thöïc hieän caûi tieán, ñoåi môùi chöông trình, noäi dung vaø phöông phaùp boài döôõng ........................................................... 85 3.2.5. Hình thaønh cô cheá phoái hôïp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng giaùo vieân .................................................................................. 94 3.2.6. Ñaàu tö caùc nguoàn löïc cho coâng taùc boài döôõng Giaùo vieân trung hoïc phoå thoâng ................................................................. 99 3.3. Toå chöùc thöïc hieän caùc bieän phaùp ................................................ 105 3.4. Khaûo saùt thöïc teá tính khaû thi cuûa caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT tænh Soùc Traêng ........................... 108 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ ............................................................. 113 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC
DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT Boä GD&ÑT : Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo CBQL : Caùn boä quaûn lyù CÑSP : Cao ñaúng sö phaïm CNH – HÑH : Coâng nghieäp hoaù - Hieän ñaïi hoaù CSVC : Cô sôû vaät chaát ÑHSP : Ñaïi hoïc sö phaïm GV : Giaùo vieân HS : Hoïc sinh PCGDTH : Phoå caäp giaùo duïc tieåu hoïc Sôû GD&ÑT : Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo THPT : Trung hoc phoå thoâng THCS : Trung hoïc cô sôû UBND : UÛy ban nhaân daân XHHGD : Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc XMC : Xoaù muø chöõ
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 2.1 : Phaân loaïi GV THPT theo ñoä tuoåi, giôùi tính vaø thaâm nieân giaûng daïy, ñoaøn theå ................................................... 44 Baûng 2.2 : Phaân loïai GV THPT theo chuyeân moân .............................. 47 Baûng 2.3 : Nhu caàu boài döôõng giaùo vieân.............................................. 51 Baûng 2.4 : So saùnh yù kieán cuûa Sôû vaø nhu caàu boài döôõng cuûa GV ..... 53 Baûng 2.5 : Hình thöùc boài döôõng phuø hôïp vôùi GV nhaát ........................ 54 Baûng 2.6 : Nhaän thöùc cuûa caùn boä GV veà coâng taùc boài döôõng............. 55 Baûng 3.1 : Keát quaû khaûo saùt tính khaû thi caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT tænh Soùc Traêng ................ 110
DANH MUÏC CAÙC SÔ ÑOÀ Sô ñoà 1.1: Quan heä giöõa caùc chöùc naêng quaûn lyù ................................. 29 Sô ñoà 3.1: Moâ hình hoaù cô cheá quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV ......... 98 Sô ñoà 3.2: Moâ hình hoaù moái quan heä giöõa caùc bieän phaùp ................. 107
DANH MUÏC PHUÏ LUÏC Phieáu 1: Phieáu xin yù kieán veà nhu caàu ñöôïc boài döôõng cuûa GV THPT tænh Soùc Traêng trong thôøi gian tôùi (duøng cho giaùo vieân THPT tænh Soùc Traêng). Phieáu 2 : Phieáu xin yù kieán daønh cho Laõnh ñaïo vaø caùn boä Sôû Giaùo duïc – Ñaøo taïo Soùc Traêng. Phieáu 3: Phieáu xin yù kieán daønh cho Hieäu tröôûng, Phoù Hieäu tröôûng Tröôøng THPT tænh Soùc Traêng. Phieáu 4: Phieáu xin yù kieán daønh cho giaùo vieân THPT tham gia lôùp boài döôõng giaùo vieân coát caùn do tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh môû 05 ñôït töø ngaøy 23/2/2006 ñeán heát ngaøy 26/3/2006. Phieáu 5: Phieáu xin yù kieán daønh cho CBQLGD caùc caáp vaø giaùo vieân Tröôøng THPT tænh Soùc Traêng
1 MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi ÔÛ theá kyû XXI naøy trí tueä con ngöôøi seõ phaùt trieån cao, baùo hieäu söï buøng noå vaø phaùt trieån nhö vuõ baõo cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä sinh hoïc,… Trí tueä con ngöôøi ñoùng vai troø quyeát ñònh ñoái vôùi söï tieán boä, cuõng nhö toác ñoä phaùt trieån cuûa neàn vaên minh nhaân loaïi. Do ñoù, vaán ñeà nhaân löïc vaø nhaân taøi laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moãi quoác gia. Con ngöôøi vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån. Nguoàn nhaân löïc con ngöôøi vaø tieàm naêng con ngöôøi laø nhaân toá quyeát ñònh. Giaùo duïc-Ñaøo taïo laø con ñöôøng quan troïng ñeå taïo ra nguoàn löïc con ngöôøi chaát löôïng cao vaø khai thaùc tieàm naêng con ngöôøi hieäu quaû nhaát. Ñaûng ta khaúng ñònh "Phaùt trieån giaùo duïc laø neàn taûng, nguoàn löïc chaát löôïng cao laø moät trong nhöõng ñoäng löïc quan troïng thuùc ñaåy söï nghieäp coâng nghieäp hoaù-hieän ñaïi hoaù, laø yeáu toá cô baûn ñeå phaùt trieån xaõ hoäi, taêng tröôûng kinh teá nhanh vaø beàn vöõng” [7, tr.20]. Trong caùc Nghò quyeát Hoäi nghò Ban Chaáp haønh Trung öông Ñaûng laàn thöù tö khoùa VII, laàn thöù hai khoùa VIII ñaõ khaúng ñònh vieäc ñoåi môùi noäi dung, phöông phaùp giaùo duïc -ñaøo taïo, naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV, CBQL vaø taêng cöôøng cô sôû vaät chaát caùc tröôøng hoïc laø nhieäm vuï troïng taâm cuûa giaùo duïc-ñaøo taïo. Nghò quyeát soá 40/2000/QH10, ngaøy 9 thaùng 12 naêm 2000 cuûa Quoác hoäi khoùa X veà ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng ñaõ khaúng ñònh muïc tieâu cuûa vieäc ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng laàn naøy laø xaây döïng noäi dung chöông trình, phöông phaùp giaùo duïc, saùch giaùo khoa
2 phoå thoâng môùi nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän theá heä treû, ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, phuïc vuï CNH-HÑH ñaát nöôùc, phuø hôïp vôùi thöïc tieãn vaø truyeàn thoáng Vieät Nam, tieáp caän trình ñoä giaùo duïc phoå thoâng ôû caùc nöôùc phaùt trieån trong khu vöïc vaø theá giôùi. Trong quaù trình thöïc hieän ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng, “Nhaø giaùo giöõ vai troø quyeát ñònh trong vieäc ñaûm baûo chaát löôïng giaùo duïc” [20, tr.12]. Vì vaäy, vieäc xaây döïng ñoäi nguõ GV ñuû veà soá löôïng, ñoàng boä veà cô caáu, chuaån veà trình ñoä ñaøo taïo, gioûi veà chuyeân moân, maãu möïc veà nhaân caùch laø khaâu then choát. Trong ñoù, thöôøng xuyeân toå chöùc boài döôõng GV laø phöông chaâm coù tính nguyeân taéc laø vaán ñeà soáng coøn trong vieäc naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV THPT. Trong söï nghieäp ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc, ngaønh giaùo duïc – ñaøo taïo cuõng coù nhöõng ñoùng goùp to lôùn, vöôït leân nhöõng thöû thaùch ñeå töï khaúng ñònh vò trí “quoác saùch haøng ñaàu” cuûa mình trong quaù trình CNH-HÑH ñaát nöôùc. Tuy nhieân, ngaønh giaùo duïc-ñaøo taïo vaãn coøn tình traïng “yeáu veà chaát löôïng, maát caân ñoái veà cô caáu, hieäu quaû giaùo duïc chöa cao... ñoäi nguõ GV coøn yeáu, cô sôû vaät chaát coøn thieáu, chöông trình, giaùo trình, phöông phaùp giaùo duïc vaø coâng taùc quaûn lyù chaäm ñoåi môùi”; “Coøn moät boä phaän nhoû GV chöa ñaït chuaån ñaøo taïo, moät soá thieáu naêng löïc giaûng daïy vaø tinh thaàn traùch nhieäm”; “Nhìn chung, chaát löôïng cuûa ñoäi nguõ GV chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån giaùo duïc – ñaøo taïo trong giai ñoaïn ñoåi môùi” [7, tr.25]. Ngaønh Giaùo duïc – Ñaøo taïo tænh Soùc Traêng cuõng vaäy, tuy ñaõ giaønh ñöôïc nhieàu thaønh töïu ñaùng keå, goùp phaàn phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa
3 tænh nhaø. Song, vaãn coøn khoâng ít yeáu keùm, baát caäp, ñaëc bieät laø chaát löôïng ñoäi nguõ GV chöa ngang taàm vôùi yeâu caàu phaùt trieån giaùo duïc trong giai ñoaïn hieän nay. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân cuûa tình traïng naøy laø chaát löôïng ñoäi nguõ GV chöa ñoàng boä, coâng taùc quaûn lyù boài döôõng GV coøn luùng tuùng, caùc bieän phaùp quaûn lyù chöa ña daïng, chöa ñuû maïnh, cô cheá phoái hôïp quaûn lyù coøn loûng leõo. Tình traïng naøy neáu khoâng sôùm khaéc phuïc seõ aûnh höôûng ñeán quaù trình ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng, nhaát laø ôû baäc THPT seõ ñöôïc trieån khai trong nhöõng naêm hoïc tôùi. Ñeå khaéc phuïc tình traïng treân, caàn taêng cöôøng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT. Vì nhöõng lyù do treân, chuùng toâi choïn nghieân cöùu ñeà taøi “Caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng ñoäi nguõ GV THPT tænh Soùc Traêng”. 2. Muïc ñích nghieân cöùu Ñeà xuaát caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng nhaèm naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV THPT ñaùp öùng yeâu caàu naâng cao chaát löôïng giaûng daïy vaø phaùt trieån giaùo duïc THPT treân ñòa baøn tænh Soùc Traêng. 3. Khaùch theå vaø ñoái töôïng nghieân cöùu 3.1. Khaùch theå nghieân cöùu Coâng taùc boài döôõng GV THPT tænh Soùc Traêng. 3.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu Bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo duïc THPT treân ñòa baøn tænh Soùc Traêng.
4 4. Giaû thuyeát khoa hoïc Neáu nghieân cöùu ñaày ñuû cô sôû lyù luaän vaø thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT seõ ñeà xuaát ñöôïc nhöõng bieän phaùp mang tính khaû thi, goùp phaàn naâng cao chaát löôïng giaùo duïc vaø ñaøo taïo tænh Soùc Traêng. 5. Giôùi haïn cuûa ñeà taøi Taäp trung nghieân cöùu vieäc quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ôû Soùc Traêng. 6. Nhieäm vuï nghieân cöùu 6.1. Nghieân cöùu cô sôû lyù luaän veà quaûn lyù coâng taùc boài döôõng naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV vaø ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng. 6.2. Nghieân cöùu thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT ôû tænh Soùc Traêng hieän nay 6.3. Ñeà xuaát caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc boài döôõng ñoäi nguõ GV THPT. Ñoàng thôøi khaûo saùt tính khaû thi cuûa caùc bieän phaùp ñöôïc ñöa ra. 7. Phöông phaùp nghieân cöùu 7.1. Phöông phaùp nghieân cöùu lyù thuyeát Phaân tích, toång hôïp, heä thoáng hoaù, khaùi quaùt hoaù 7.2. Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn - Phöông phaùp ñieàu tra, quan saùt, phoûng vaán, trao ñoåi,..nhaèm khaûo saùt thöïc traïng, thu thaäp thoâng tin caàn thieát cho vieäc nghieân cöùu. - Phöông phaùp toång keát kinh nghieäm veà thöïc tieãn quaûn lyù coâng taùc boài döôõng, ñaøo taïo GV - Phöông phaùp chuyeân gia 7.3. Phöông phaùp toaùn thoáng keâ
5 Chöông 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1. Toùm löôïc veà lòch söû nghieân cöùu vaán ñeà: Chuû tòch Hoà Chí Minh luoân ñeà cao vai troø cuûa boài döôõng, Ngöôøi daïy raèng: “Boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau laø moät vieäc raát quan troïng vaø raát caàn thieát”. Quan ñieåm naøy luoân laø kim chæ nam trong söï nghieäp “troàng ngöôøi”. Bôûi vaäy, töø naêm 1945, ngay sau khi nöôùc nhaø giaønh ñöôïc ñoäc laäp, Baùc Hoà ñaõ quan taâm xaây döïng moät neàn giaùo duïc toaøn daân, chæ ñaïo xaây döïng ñoäi nguõ GV phuïc vuï söï nghieäp giaùo duïc. Baùc Hoà raát coi troïng vaán ñeà boài döôõng vaø töï boài döôõng. Ngöôøi chæ roõ: “ Veà caùch hoïc, phaûi laáy töï hoïc laøm coát”.[12] Trong söï nghieäp giaùo duïc, neáu khoâng quan taâm boài döôõng GV thì khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc phuïc vuï quaù trình phaùt trieån ñaát nöôùc. Coù theå khaúng ñònh tö töôûng Hoà Chí Minh veà “troàng ngöôøi” laø neàn taûng lyù luaän vöõng chaéc cho söï nghieäp phaùt trieån giaùo duïc, trong ñoù coù coâng taùc boài döôõng GV. Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù X chæ roõ: “Ñoåi môùi tö duy giaùo duïc moät caùch nhaát quaùn, töø muïc tieâu, chöông trình, noäi dung, phöông phaùp ñeán cô caáu vaø heä thoáng toå chöùc, cô cheá quaûn lyù ñeå taïo ñöôïc chuyeån bieán cô baûn vaø toaøn dieän cuûa neàn giaùo duïc nöôùc nhaø, tieáp caän vôùi trình ñoä giaùo duïc cuûa khu vöïc vaø theá giôùi; khaéc phuïc caùch ñoåi môùi chaáp vaù, thieáu taàm nhìn toång theå, thieáu keá hoaïch ñoàng boä. Phaán ñaáu xaây döïng neàn giaùo duïc hieän ñaïi, cuûa daân, do daân vaø vì daân, baûo ñaûm coâng baèng veà
6 cô hoäi hoïc taäp cho moïi ngöôøi, taïo ñieàu kieän ñeå toaøn xaõ hoäi hoïc taäp vaø hoïc taäp suoát ñôøi, ñaùp öùng yeâu caàu CNH-HÑH ñaát nöôùc. Öu tieân haøng ñaàu cho vieäc naâng cao chaát löôïng daïy vaø hoïc. Ñoåi môùi chöông trình, noäi dung, phöông phaùp daïy vaø hoïc, naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV vaø taêng cöôøng CSVC cuûa nhaø tröôøng, phaùt huy khaû naêng saùng taïo vaø ñoäc laäp suy nghó cuûa HS, sinh vieân. Coi troïng boài döôõng cho HS, sinh vieân khaùt voïng maõnh lieät xaây döïng ñaát nöôùc giaøu maïnh, gaén lieàn laäp nghieäp baûn thaân vôùi töông lai cuûa coäng ñoàng, cuûa daân toäc trau doài cho HS, sinh vieân baûn lónh, phaåm chaát vaø loái soáng cuûa theá heä treû Vieät Nam hieän ñaïi. Trieån khai thöïc hieän heä thoáng kieåm ñònh khaùch quan, trung thöïc chaát löôïng giaùo duïc, ñaøo taïo”. Nghò quyeát Ñaïi hoäi Tænh Ñaûng boä Soùc Traêng laàn thöù XI xaùc ñònh roõ: “Giaùo duïc phaûi nhaèm ñaøo taïo nhöõng con ngöôøi Vieät Nam coù lyù töôûng ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi, vöøa coù phaåm chaát toát ñeïp cuûa daân toäc, vöøa coù naêng löïc, baûn lónh ñeå thích öùng vôùi cô cheá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Caàn tieáp tuïc saép xeáp laïi maïng löôùi tröôøng hoïc cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi, ñoàng thôøi môû roäng qui moâ caùc ngaønh hoïc, baäc hoïc, nhaát laø ngaønh hoïc maàm non. Naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû giaùo duïc, xaây döïng vaø naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV, CBQL....”. Chæ thò 14/2001/CT-TTg ngaøy 27/8/2001 cuûa Thuû töôùng Chính phuû yeâu caàu: “Phaûi coù keá hoaïch vaø giaûi phaùp tích cöïc ñeå ñaøo taïo, boài döôõng GV ñaït trình ñoä theo qui ñònh cuûa Luaät giaùo duïc, ñaøo taïo GV caùc moân coøn thieáu”. [29]
7 Vôùi nhöõng chuû tröông, chính saùch veà coâng taùc giaùo duïc nhö treân, muoán thöïc hieän thaéng lôïi thì nhaân toá con ngöôøi laø cöïc kyø quan troïng, trong ñoù ñoäi nguõ GV vaø CBQL “phaûi tieán haønh vieäc boài döôõng moät caùch nghieâm chænh, thöïc hieän caùc keá hoaïch boài döôõng vôùi yù thöùc chaáp haønh phaùp leänh cuûa Nhaø nöôùc. Caû ngöôøi coù traùch nhieäm boài döôõng cho ngöôøi khaùc vaø ngöôøi ñöôïc boài döôõng ñeàu phaûi phaùt huy cao ñoä yù thöùc laøm chuû, thaáy heát traùch nhieäm cuûa mình ñoái vôùi töông lai cuûa ngaønh ñeå laøm toát coâng taùc naøy” [31, tr.148]. Tröôùc naêm 1975, vaán ñeà boài döôõng GV chöa ñöôïc nghieân cöùu saâu vaø coù heä thoáng. Sau naêm 1975, caùc Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IV, V, ñaëc bieät laø Ñaïi hoäi VI vôùi ñöôøng loái ñoåi môùi, ñaõ môû ra moät giai ñoaïn môùi cho quaù trình phaùt trieån cuûa söï nghieäp giaùo duïc. Ñaõ xuaát hieän khaù nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà lyù luaän giaùo duïc, lyù luaän daïy hoïc, caùc baøi vieát ñaêng treân caùc taïp chí, taäp san, baùo ngaønh xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu. Nhöng vaán ñeà lyù luaän veà boài döôõng GV chöa ñöôïc nghieân cöùu saâu vaø coù heä thoáng. Trong giai ñoaïn naøy coù moät soá taùc giaû ñeà caäp ñeán nhö: Phaïm Minh Haïc (1986), Moät soá vaán ñeà veà giaùo duïc vaø khoa hoïc giaùo duïc, NXB Giaùo duïc. Nguyeãn Kyø (1987), Maáy vaán ñeà veà quaûn lyù giaùo duïc, Taïp chí Nghieân cöùu Giaùo duïc, soá 34. Naêm 1996, ñeà taøi khoa hoïc caáp Nhaø nöôùc coù maõ soá KX 07- 04: “Boài döôõng vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ nhaân löïc trong ñieàu kieän môùi” ñaõ baøn
8 saâu veà vaán ñeà boài döôõng vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ nhaân löïc, trong ñoù coù ñeà caäp ñeán vaán ñeà boài döôõng vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ GV. Naêm 1997, aán phaåm “Töï hoïc, töï ñaøo taïo-tö töôûng chieán löôïc cuûa phaùt trieån giaùo duïc Vieät Nam” ra ñôøi, coù nhieàu baøi vieát khaù saâu saéc cuûa caùc taùc giaû teân tuoåi nhö: coá Thuû töôùng Phaïn Vaên Ñoàng, Nguyeãn Caûnh Toaøn, Nguyeãn Kyø, Traàn Baù Hoaønh, Vuõ Vaên Taûo... nhöng soá löôïng caùc baøi vieát coù ñeà caäp tôùi lónh vöïc boài döôõng GV vaãn coøn ít, caùc baøi vieát cuûa Nguyeãn Trí, Vuï GV-Boä GD&ÑT; Vuõ Quoác Chung, ÑHSP-Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi ñaõ ñeà caäp ñeán vaán ñeà töï hoïc trong ñaøo taïo vaø boài döôõng GV, nhöng chöa baøn saâu vaán ñeà boài döôõng GV THPT. Naêm 1999, trong taïp chí Phaùt trieån Giaùo duïc, soá 1, Phaïm Quang Huaân coù baøi “Naâng cao chaát löôïng toå chöùc hoaït ñoäng töï hoïc, töï boài döôõng cuûa GV tröôøng phoå thoâng”. Naêm 2001, Nguyeãn Thò Töôi, tröôøng ÑHSP Qui Nhôn coù baøi “Veà coâng taùc boài döôõng thöôøng xuyeân cho GV THPT” ñaêng treân taïp chí Nghieân cöùu Giaùo duïc soá 55/2001. Naêm 2002, Traàn Baù Hoaønh coù baøi “boài döôõng taïi choã vaø boài döôõng töø xa”, Taïp chí Giaùo duïc, thaùng 11/2002, ñaõ ñeà caäp ñeán vaán ñeà boài döôõng GV. Phuïc vuï cho vieäc thay saùch baäc THPT baét ñaàu töø naêm hoïc 2006- 2007, TS. Vuõ Vaên Duï vieát baøi “Giaûi phaùp boài döôõng GV daïy chöông trình THPT phaân ban”, coù ñeà caäp ñeán giaûi phaùp boài döôõng GV vaø ñaøo taïo laïi GV, Taïp chí Giaùo duïc, soá 145/2006.
9 ÔÛ tröôøng ÑHSP thaønh phoá Hoà Chí Minh, trong caùc khoùa ñaøo taïo thaïc só chuyeân ngaønh quaûn lyù giaùo duïc chöa thaáy ñeà taøi naøo ñeà caäp tôùi vaán ñeà quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT. Naêm 2001, Sôû GD&ÑT tænh Soùc Traêng ñaõ xaây döïng “Ñeà aùn ñaøo taïo vaø boài döôõng ñoäi nguõ CBQL vaø GV giai ñoaïn 2001-2010”, ñeà aùn naøy ñang trieån khai nhöng hieäu quaû chöa cao, vaán ñeà quaûn lyù boài döôõng GV THPT chöa ñöôïc quan taâm thöïc hieän. Tröôùc yeâu caàu ñoåi môùi giaùo duïc phoå thoâng, thöïc hieän muïc tieâu chuaån hoùa vaø töøng böôùc naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ GV THPT. Vôùi vai troø laø caùn boä quaûn lyù Sôû GD&ÑT tænh Soùc Traêng, tröïc tieáp phuï traùch giaùo duïc THPT toâi thaáy raèng, vieäc taêng cöôøng quaûn lyù coâng taùc boài döôõng GV THPT tænh Soùc Traêng laø raát caàn thieát vaø coù vai troø quyeát ñònh ñeán quaù trình phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao phuïc vuï söï nghieäp CNH-HÑH ñaát nöôùc vaø queâ höông Soùc Traêng. 1.2. Moät soá vaán ñeà lyù luaän veà giaùo duïc THPT 1.2.1. Giaùo duïc THPT Giaùo duïc THPT naèm trong heä thoáng giaùo duïc quoác daân “ñöôïc thöïc hieän trong ba naêm hoïc, töø lôùp möôøi ñeán lôùp möôøi hai. HS vaøo hoïc lôùp möôøi phaûi coù baèng toát nghieäp THCS, coù tuoåi laø möôøi laêm tuoåi”. “Giaùo duïc THPT nhaèm giuùp HS cuûng coá vaø phaùt trieån nhöõng keát quaû cuûa giaùo duïc THCS, hoaøn thieän hoïc vaán phoå thoâng vaø coù nhöõng hieåu bieát thoâng thöôøng veà kyõ thuaät vaø höôùng nghieäp, coù ñieàu kieän phaùt huy naêng löïc caù nhaân ñeå löïc choïn höôùng phaùt trieån, tieáp tuïc hoïc ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung caáp, hoïc ngheà hoaëc ñi vaøo cuoäc soáng lao ñoäng”[20, tr.20]
10 1.2.2. Muïc tieâu cuûa giaùo duïc phoå thoâng “Laø giuùp HS phaùt trieån toaøn dieän veà ñaïo ñöùc, trí tueä, theå chaát, thaåm myõ vaø caùc kyõ naêng cô baûn, phaùt trieån naêng löïc caù nhaân, tính naêng ñoäng vaø saùng taïo, hình thaønh nhaân caùch con ngöôøi Vieät Nam xaõ hoäi chuû nghóa, xaây döïng tö caùch vaø traùch nhieäm coâng daân; chuaån bò cho HS tieáp tuïc hoïc leân hoaëc ñi vaøo cuoäc soáng lao ñoäng, tham gia xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác”.[20, tr.19] 1.2.3. Tröôøng THPT 1.2.3.1. Khaùi nieäm veà tröôøng THPT Tröôøng THPT laø cô sôû giaùo duïc cuûa baäc trung hoïc laø caáp hoïc cuoái cuûa baäc trung hoïc. Tính chaát chung cuûa giaùo duïc THPT laø: hoaøn thieän hoïc vaán phoå thoâng, cô baûn, toaøn dieän, kyõ thuaät vaø höôùng nghieäp.Tính chaát ñoù theå hieän trong cô caáu toå chöùc vaø toaøn boä hoaït ñoäng giaûng daïy giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng.[9, tr.147] 1.2.3.2. Nhieäm vuï vaø quyeàn haïn cuûa tröôøng THPT [2] - Toå chöùc giaûng daïy, hoïc taäp vaø caùc hoaït ñoäng giaùo duïc khaùc theo chöông trình giaùo duïc trung hoïc do Boä tröôûng Boä GD&ÑT ban haønh; - Tieáp nhaän HS, vaän ñoäng HS boû hoïc ñeán tröôøng, thöïc hieän keá hoaïch phoå caäp giaùo duïc THCS trong phaïm vi coäng ñoàng theo quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc; - Quaûn lyù GV, nhaân vieân vaø HS; - Quaûn lyù söû duïng ñaát ñai, tröôøng sôû, trang thieát bò vaø taøi chính theo quy ñònh cuûa phaùp luaät;