Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Cải tiến và nâng cao hiệu quả sử dụng một số thí nghiệm phần Hóa vô cơ trung học phổ thông

Lời cảm ơn<br /> <br /> Vừa mang sứ mệnh của một nhà giáo trong sự nghiệp trồng người, vừa<br /> nghiên cứu thực hiện đề tài, giữa cái chung và cái riêng, có những lúc mọi thứ<br /> như “quá tải”, có những lúc bước chân thật mỏi mệt, nhưng chúng tôi đã luôn<br /> kiên trì, vẫn luôn cố gắng. Trải qua nhiều đêm không tròn giấc, trải qua không<br /> ít những trở ngại, khó khăn, nhờ vào sự giúp đỡ tận tình của quí thầy cô, gia<br /> đình và bạn bè, cuối cùng, luận văn đã được hoàn thành.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến thầy Nguyễn Phú Tuấn, người<br /> thầy đã luôn hết mình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn.<br /> Tôi cũng xin chân thành cám ơn các quí thầy cô, bạn bè đồng nghiệp cùng<br /> các em học sinh đã luôn hỗ trợ, giúp đỡ tôi thực hiện và thực nghiệm đề tài.<br /> Cuối cùng, tôi xin cám ơn gia đình, những người thân đã luôn bên cạnh,<br /> thông cảm, chia sẻ, động viên và tạo mọi điều kiện để tôi có thể hoàn thành luận<br /> văn.<br /> Một lần nữa, xin gửi lời cám ơn thật chân thành, sâu sắc đến tất cả mọi<br /> người!<br /> TP.HCM, tháng 10/2011<br /> Tác giả<br /> Mai Hồng Trang<br /> <br /> Trang phụ bìa<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> Lời cảm ơn<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> Danh mục các bảng<br /> Danh mục các hình<br /> MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1<br /> Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ..............................4<br /> 1.1. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ .............................................................................................. 4<br /> 1.2. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC ............................................................................... 7<br /> 1.2.1. Khái niệm ..................................................................................................... 7<br /> 1.2.2. Đặc trưng của phương pháp dạy học hóa học .............................................. 8<br /> 1.2.3. Một số xu hướng đổi mới phương pháp dạy học ........................................ 9<br /> 1.3. THÍ NGHIỆM HÓA HỌC ................................................................................. 10<br /> 1.3.1. Khái niệm ................................................................................................... 10<br /> 1.3.2. Phân loại ..................................................................................................... 11<br /> 1.3.3. Tác dụng .................................................................................................... 13<br /> 1.3.4. Sử dụng thí nghiệm ................................................................................... 13<br /> 1.3.5. Xu hướng cải tiến thí nghiệm hiện nay ...................................................... 23<br /> 1.4. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG VÀ CẢI TIẾN THÍ NGHIỆM TRONG<br /> DẠY HỌC HÓA HỌC ....................................................................................... 23<br /> 1.4.1. Mục đích điều tra ....................................................................................... 23<br /> 1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra ........................................................... 23<br /> 1.4.3. Kết quả điều tra .......................................................................................... 24<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ............................................................................................ 30<br /> Chương 2: CẢI TIẾN VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG MỘT SỐ<br /> THÍ NGHIỆM PHẦN HÓA VÔ CƠ THPT .........................................31<br /> 2.1. TỔNG QUAN VỀ PHẦN HÓA VÔ CƠ THPT ................................................ 31<br /> 2.1.1. Mục tiêu ..................................................................................................... 31<br /> 2.1.2. Cấu trúc ...................................................................................................... 31<br /> 2.1.3. Hệ thống thí nghiệm phần hóa vô cơ THPT .............................................. 34<br /> <br /> 2.2. CẢI TIẾN MỘT SỐ THÍ NGHIỆM PHẦN HÓA VÔ CƠ THPT .................... 38<br /> 2.2.1. Những định hướng khi cải tiến thí nghiệm ................................................ 38<br /> 2.2.2. Ý nghĩa của việc chế tạo dụng cụ, hóa chất và cải tiến thí nghiệm ........... 38<br /> trong dạy học hóa học ................................................................................ 38<br /> 2.2.3. Chế tạo một số dụng cụ thí nghiệm............................................................ 39<br /> 2.2.4. Tìm kiếm một số hóa chất gần gũi, rẻ tiền ................................................. 61<br /> 2.2.5. Cải tiến một số thí nghiệm ......................................................................... 69<br /> 2.3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM . 77<br /> 2.3.1. Cơ sở khoa học của các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng<br /> thí nghiệm.................................................................................................. 77<br /> 2.3.2. Biện pháp 1: Sử dụng thí nghiệm theo phương pháp thích hợp,<br /> chú trọng phương pháp nghiên cứu .......................................................... 78<br /> 2.3.3. Biện pháp 2: Thiết kế các thí nghiệm vui, thí nghiệm đố hay ảo thuật<br /> hóa học để tăng hứng thú cho HS. ............................................................ 86<br /> 2.3.4. Biện pháp 3: Lồng ghép thí nghiệm vào các câu chuyện .......................... 88<br /> 2.3.5. Biện pháp 4: Tăng cường sử dụng các bài tập thực nghiệm, thiết kế<br /> bài thực hành dưới dạng các bài tập thực nghiệm..................................... 91<br /> 2.3.6. Biện pháp 5: Tăng cường sử dụng thí nghiệm để giải thích các<br /> sự việc, hiện tượng trong cuộc sống ......................................................... 92<br /> 2.3.7. Biện pháp 6: Kết hợp sử dụng thí nghiệm với các phương tiện<br /> dạy học hiện đại ........................................................................................ 93<br /> 2.3.8. Biện pháp 7: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm tại nhà nhằm phục vụ<br /> cho quá trình tìm tòi, khám phá, củng cố kiến thức .................................. 95<br /> 2.4. MỘT SỐ GIÁO ÁN CÓ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM ......................................... 96<br /> 2.4.1. Giáo án bài truyền thụ kiến thức mới......................................................... 96<br /> 2.4.2. Giáo án bài luyện tập, ôn tập.................................................................... 100<br /> 2.4.3. Giáo án bài thực hành .............................................................................. 102<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ..........................................................................................104<br /> Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ..............................................................105<br /> 3.1. MỤC ĐÍCH THỰC NGHIỆM ......................................................................... 105<br /> 3.2. ĐỐI TƯỢNG THỰC NGHIỆM ...................................................................... 105<br /> <br />