Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Một số biện pháp bồi dưỡng học sinh yếu môn Hóa học lớp 11 ban cơ bản trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> <br /> Phan Thị Lan Phương<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh - 2011<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> <br /> Phan Thị Lan Phương<br /> <br /> Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn hóa học<br /> Mã số<br /> <br /> : 60 14 10<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> PGS.TS LÊ VĂN NĂM<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Luận văn được hoàn thành bởi sự nỗ lực của bản thân, sự giúp đỡ tận tình của các<br /> Thầy cô giáo, bạn bè, anh chị em đồng nghiệp, các em học sinh và những người thân trong<br /> gia đình.<br /> Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS Lê Văn Năm, người đã giúp em có<br /> được những định hướng rõ ràng, tận tình hướng dẫn, hỗ trợ khi em gặp khó khăn trong quá<br /> trình thực hiện đề tài và luôn tạo cơ hội để em có thể phát huy hết khả năng của mình trong<br /> việc nghiên cứu khoa học.<br /> Em xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban lãnh đạo, cùng các thầy cô giáo Khoa hóa, trường<br /> Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức và thực hiện thành công khóa đạo tạo<br /> thạc sĩ chuyên ngành Lý luận và phương pháp dạy học hóa học để em có điều kiện học tập,<br /> nâng cao trình độ về lĩnh vực mà em tâm huyết.<br /> Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo và các em học sinh trường THPT<br /> Vĩnh Lộc (TP.HCM); Lê Hồng Phong, Trấn Biên (Biên Hòa); Nguyễn Văn Linh (Bình<br /> Thuận) và nhiều anh chị đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực nghiệm sư phạm.<br /> Xin gửi lời cảm ơn đến Phòng Sau đại học, trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí<br /> Minh, đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn được hoàn thành đúng tiến độ.<br /> Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến đến những người thân trong gia đình và bạn<br /> bè, những người đã luôn ở bên động viên, khuyến khích để tôi có đủ nghị lực vượt qua<br /> những khó khăn trong quá trình hoàn thành Luận văn của mình.<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cảm ơn<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> Danh mục bảng<br /> Danh mục các hình<br /> MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1<br /> Chương 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI...............................4<br /> 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ........................................................................4<br /> 1.2. Quá trình dạy và học .....................................................................................5<br /> 1.2.1. Môn học ...................................................................................................5<br /> 1.2.2. Quá trình học của học sinh ......................................................................5<br /> 1.2.3. Quá trình dạy học của giáo viên ..............................................................6<br /> 1.3. Hoạt động nhận thức của học sinh trong quá trình dạy học ...........................8<br /> 1.3.1. Khái niệm nhận thức ...............................................................................8<br /> 1.3.2. Sự phát triển năng lực nhận thức ............................................................8<br /> 1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập..............................................10<br /> 1.4.1. Về phía gia đình .....................................................................................10<br /> 1.4.2. Về phía bản thân trẻ ...............................................................................11<br /> 1.4.3. Về phía nhà trường ................................................................................12<br /> 1.5. Một số vấn đề về học sinh yếu môn hóa học ...............................................15<br /> 1.5.1. Khái niệm học sinh yếu .........................................................................15<br /> 1.5.2. Một số đặc điểm của HS yếu ................................................................15<br /> 1.5.3. Nguyên nhân dẫn đến học sinh yếu môn hóa học .................................17<br /> 1.6. Tổng quan về chương “Dẫn xuất halogen – ancol – phenol” và “Anđehit – xeton –<br /> axit cacboxylic” hóa học 11, ban cơ bản ............................................................21<br /> 1.6.1. Chuẩn kiến thức và kỹ năng .................................................................21<br /> 1.6.2. Những điểm khó của chương đối với học sinh yếu ...............................24<br /> 1.6.3. Một số lưu ý về nội dung và phương pháp dạy học ..............................25<br /> 1.7. Thực trạng bồi dưỡng học sinh yếu môn hóa học ở trường trung học phổ thông26<br /> <br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ............................................................................................43<br /> Chương 2 : NHỮNG BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC SINH YẾU MÔN HÓA HỌC LỚP<br /> 11 BAN CƠ BẢN .....................................................................................................31<br /> 2.1. Cơ sở khoa học của các biện pháp ...............................................................31<br /> 2.1.1. Cơ sở triết học........................................................................................31<br /> 2.1.2. Cơ sở tâm lý học ....................................................................................32<br /> 2.1.3. Dựa vào đặc trưng của môn hóa học .....................................................33<br /> 2.1.4. Dựa vào đặc điểm của quá trình dạy và học ..........................................33<br /> 2.1.5. Dựa vào một số đặc điểm của học sinh yếu ..........................................34<br /> 2.2. Những biện pháp bồi dưỡng học sinh yếu môn hóa học 11 ban cơ bản ......34<br /> 2.2.1. Nhóm biện pháp về tổ chức ...................................................................35<br /> 2.2.2. Nhóm biện pháp tác động tâm lý học sinh ............................................49<br /> 2.2.3. Nhóm biện pháp sử dụng phương pháp và phương tiện dạy học ..........61<br /> 2.2.4. Nhóm biện pháp về điều kiện học tập ...................................................73<br /> 2.3. Vận dụng các biện pháp để thiết kế giáo án chương “Dẫn xuất halogen – ancol –<br /> phenol” và “Anđehit – xeton – axit cacboxylic” ................................................88<br /> 2.3.1. Giáo án bài : ANCOL ............................................................................88<br /> 2.3.2. Giáo án bài : PHENOL ..........................................................................95<br /> 2.3.3. Giáo án bài : ANĐEHIT – XETON ......................................................99<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ..........................................................................................130<br /> Chương 3 : THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ..............................................................108<br /> 3.1. Mục đích thực nghiệm................................................................................108<br /> 3.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm .............................................................108<br /> 3.3. Tiến hành thực nghiệm...............................................................................108<br /> 3.4. Kết quả thực nghiệm ..................................................................................110<br /> 3.4.1. Nhận xét của giáo viên về các biện pháp bồi dưỡng HS yếu ..............110<br /> 3.4.2. Kết quả bài kiểm tra của học sinh........................................................111<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ..........................................................................................146<br /> KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................123<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................127<br /> PHỤ LỤC<br /> <br />