Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Những biện pháp bồi dưỡng học sinh yếu môn Hóa lớp 10 trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Nguyễn Anh Duy<br /> <br /> NHỮNG BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC<br /> SINH YẾU MÔN HÓA LỚP 10 TRUNG<br /> HỌC PHỔ THÔNG<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Nguyễn Anh Duy<br /> <br /> NHỮNG BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC<br /> SINH YẾU MÔN HÓA LỚP 10 TRUNG<br /> HỌC PHỔ THÔNG<br /> Chuyên nghành: Lí luận và phương pháp dạy học bộ môn hóa học<br /> Mã số: 60 14 10<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> PGS.TS. TRỊNH VĂN BIỀU<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh - 2011<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Thực hiện đề tài này, tôi đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của quý thầy cô giáo,<br /> đặc biệt là PGS.TS. Trịnh Văn Biều nguyên trưởng khoa Hóa trường ĐHSP TP.HCM,<br /> người thầy trực tiếp hướng dẫn tôi.<br /> Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến thầy Lương Công Thắng, cô Lê Thị Phương Thúy, cô<br /> Lương Thị Hương, cô Cao Thị Cẩm Hằng, cô Đinh Thị Tuyết Nga đã luôn ủng hộ, giúp đỡ,<br /> động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài này.<br /> Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu, các đồng nghiệp và các em học sinh<br /> các trường trung học phổ thông Võ Trường Toản, Lý Tự Trọng, Nguyễn Huệ, Đông Du<br /> thành phố Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình thực<br /> hiện đề tài này.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn Ban lãnh đạo, cùng các thầy cô Khoa Hóa học, trường Đại<br /> học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức khóa đào tạo thạc sĩ, tạo cơ hội học tập<br /> nâng cao trình độ về lĩnh vực mà tôi tâm huyết.<br /> Xin gởi lời cảm ơn Phòng Sau đại học, trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí<br /> Minh đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn được hoàn thành.<br /> Tôi xin trân trọng gửi đến quý thầy cô cùng tất cả mọi người lòng biết ơn sâu sắc nhất.<br /> Dù đã hết sức cố gắng, chắc chắn đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất<br /> mong được sự góp ý của quý thầy cô và bạn bè, các đồng nghiệp để đề tài hoàn thiện hơn.<br /> <br /> TP.HCM 16/10/2010<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cảm ơn<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> Danh mục các bảng<br /> Danh mục các hình<br /> MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1<br /> CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...................... 3<br /> 1.1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................................... 3<br /> 1.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ DẠY HỌC ................................................................ 4<br /> 1.2.1. Khái niệm học ........................................................................................... 4<br /> 1.2.2. Các phương thức học của con người ........................................................ 5<br /> 1.2.3. Các cơ chế học của con người .................................................................. 6<br /> 1.2.4. Khái niệm dạy ......................................................................................... 10<br /> 1.2.5. Các phương thức dạy .............................................................................. 10<br /> 1.2.6. Các quy luật học tập ................................................................................ 12<br /> 1.3. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ DẠY HỌC ................. 13<br /> 1.3.1. Kiến thức nền .......................................................................................... 13<br /> 1.3.2. Hứng thú học tập ..................................................................................... 13<br /> 1.3.3. Trí nhớ..................................................................................................... 16<br /> 1.3.4. Phương pháp dạy học ............................................................................. 24<br /> 1.3.5. Phương tiện dạy học .............................................................................. 27<br /> 1.3.6. Bài tập và việc sử dụng bài tập hóa học ................................................. 29<br /> 1.3.7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập ......................................................... 32<br /> 1.4. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN HS YẾU MÔN HÓA HỌC THPT 45<br /> 1.4.1. Khái niệm học sinh yếu .......................................................................... 45<br /> 1.4.2. Những biểu hiện học sinh yếu ................................................................ 46<br /> 1.4.3. Những nguyên nhân dẫn đến học sinh học yếu môn Hóa ...................... 46<br /> 1.5. THỰC TRẠNG HỌC SINH YẾU Ở MỘT SỐ TRƯỜNG THPT TP.HCM 48<br /> 1.6. TỔNG QUAN VỀ CHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC LỚP 10 THPT ............. 52<br /> 1.6.1. Hệ thống lý thuyết hoá học lớp 10 cơ bản ............................................ 52<br /> <br /> 1.6.2. Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn hóa học lớp 10 cơ bản ....................... 53<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ....................................................................................... 63<br /> CHƯƠNG 2: NHỮNG BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC SINH YẾU MÔN HÓA<br /> LỚP 10 THPT ......................................................................................................... 65<br /> 2.1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC XÂY DỰNG CÁC BIỆN PHÁP ............ 65<br /> 2.1.1. Các kiến thức và quy luật của triết học duy vật biện chứng ................... 65<br /> 2.1.2. Các kiến thức về giáo dục học ............................................................... 68<br /> 2.1.3. Các kiến thức về tâm lí học..................................................................... 68<br /> 2.1.4. Đặc điểm tâm sinh lí về lứa tuổi của học sinh ........................................ 69<br /> 2.1.5. Nội dung, cấu trúc và chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Hóa học 10 THPT69<br /> 2.2. CÁC BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC SINH YẾU MÔN HÓA 10 THPT . 69<br /> 2.2.1. Biện pháp 1: Lấp lỗ hổng và hệ thống hóa kiến thức ............................. 69<br /> 2.2.2. Biện pháp 2: Sử dụng các quy luật trí nhớ.............................................. 70<br /> 2.2.3. Biện pháp 3: Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực ...................... 71<br /> 2.2.4. Biện pháp 4: Sử dụng các phương tiện dạy học ..................................... 71<br /> 2.2.5. Biện pháp 5: Gây hứng thú học tập ........................................................ 71<br /> 2.2.6. Biện pháp 6: Sử dụng bài tập một cách có hiệu quả ............................... 72<br /> 2.2.7. Biện pháp 7: Chốt trọng tâm, bám sát chuẩn kiến thức và kĩ năng ........ 73<br /> 2.2.8. Biện pháp 8: Có kế hoạch bồi dưỡng cho học sinh suốt năm học .......... 73<br /> 2.3. VẬN DỤNG CÁC BIỆN PHÁP TRONG MỘT SỐ BÀI LÊN LỚP HÓA HỌC 10<br /> THPT .................................................................................................................... 74<br /> 2.3.1. Giáo án bài số 1: LUYỆN TẬP CHƯƠNG 4 ................................................. 75<br /> 2.3.2. Giáo án bài số 2: KHÁI QUÁT VỀ NHÓM HALOGEN................................. 78<br /> 2.3.3. Giáo án bài số 3: CLO.............................................................................. 81<br /> 2.3.4. Giáo án bài số 4: HIĐRO CLORUA - AXIT CLOHIĐRIC – MUỐI CLORUA..... 83<br /> 2.3.5. Giáo án bài số 5: AXIT SUNFURIC – MUỐI SUNFAT .................................. 86<br /> 2.3.6. Giáo án bài số 6: HIDRO SUNFUA – LƯU HUỲNH ĐIOXIT – LƯU HUỲNH TRIOXIT 89<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ....................................................................................... 93<br /> CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ......................................................... 94<br /> 3.1. MỤC ĐÍCH THỰC NGHIỆM ...................................................................... 94<br /> 3.2. NHIỆM VỤ THỰC NGHIỆM ...................................................................... 94<br /> 3.3. ĐỐI TƯỢNG THỰC NGHIỆM .................................................................... 94<br /> <br />