Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Sử dụng bài tập để phát triển tư duy, rèn trí thông minh cho học sinh trong dạy học hóa học ở trường THPT

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Nguyễn Chí Linh<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2009<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Nguyễn Chí Linh<br /> <br /> Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học môn hoá học<br /> Mã số<br /> : 60 14 10<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> <br /> PGS. TS. NGUYỄN XUÂN TRƯỜNG<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2009<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> Mục lục<br /> Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt<br /> Danh mục các bảng, các hình vẽ<br /> MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1<br /> Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ..................... 6<br /> 1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .......................................................................... 6<br /> 1.2. Vấn đề phát triển tư duy.............................................................................. 7<br /> 1.2.1. Khái niệm tư duy.................................................................................. 7<br /> 1.2.3. Những đặc điểm của tư duy ................................................................. 9<br /> 1.2.4. Những phẩm chất của tư duy ...............................................................9<br /> 1.2.5. Các thao tác tư duy và phương pháp logic.........................................10<br /> 1.2.6. Các hình thức cơ bản của tư duy........................................................11<br /> 1.2.7. Tư duy khoa học và tư duy hoá học...................................................12<br /> 1.2.8. Phát triển năng lực tư duy ..................................................................14<br /> 1.2.9. Dấu hiệu đánh giá tư duy phát triển...................................................14<br /> 1.3. Trí thông minh...........................................................................................15<br /> 1.3.1. Khái niệm trí thông minh ...................................................................15<br /> 1.3.2. Đo trí thông minh của học sinh..........................................................16<br /> 1.3.3. Rèn trí thông minh cho học sinh ........................................................17<br /> 1.4. Bài tập hoá học.........................................................................................18<br /> 1.5. Quan hệ giữa bài tập hoá học và việc phát triển tư duy, rèn trí<br /> thông minh cho học sinh ..........................................................................20<br /> 1.6. Thực trạng sử dụng bài tập để phát triển tư duy, rèn trí thông minh<br /> ở trường THPT.........................................................................................23<br /> <br /> Chương 2. HỆ THỐNG BÀI TẬP HOÁ HỌC NHẰM PHÁT<br /> TRIỂN TƯ DUY, RÈN TRÍ THÔNG MINH CHO<br /> HỌC SINH THPT..........................................................................27<br /> 2.1. Nguyên tắc lựa chọn, xây dựng bài tập phát triển tư duy, rèn trí<br /> thông minh ...............................................................................................27<br /> 2.2. Một số phưong pháp giải nhanh bài toán hoá học ....................................28<br /> 2.2.1. Phương pháp bảo toàn........................................................................28<br /> 2.2.2. Phương pháp tăng giảm khối lượng...................................................29<br /> 2.2.3. Phương pháp tính theo phương trình ion ........................................... 29<br /> 2.2.4. Phương pháp đường chéo...................................................................30<br /> 2.2.5. Phương pháp trung bình.....................................................................30<br /> 2.2.6. Phương pháp quy đổi .........................................................................30<br /> 2.3. Hệ thống bài tập và biện pháp phát triển tư duy, rèn trí thông minh........31<br /> 2.3.1. Rèn năng lực quan sát ........................................................................ 31<br /> 2.3.2. Rèn các thao tác tư duy ......................................................................41<br /> 2.3.3. Rèn năng lực tư duy độc lập ..............................................................56<br /> 2.3.4. Rèn năng lực tư duy linh hoạt, sáng tạo.............................................63<br /> Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .....................................................111<br /> 3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm .......................................................111<br /> 3.2. Nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm.......................................................111<br /> 3.3. Đối tượng của thực nghiệm sư phạm ......................................................111<br /> 3.4. Nội dung và tiến trình thực nghiệm sư phạm..........................................111<br /> 3.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm ................................................................114<br /> 3.6. Xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm .......................................................115<br /> 3.7. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm .................................................119<br /> KẾT LUẬN CHUNG VÀ KIẾN NGHỊ .........................................................122<br /> CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ .....................................126<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................127<br /> PHỤ LỤC<br /> <br /> DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> dd<br /> <br /> dung dịch<br /> <br /> ĐC<br /> <br /> đối chứng<br /> <br /> HS<br /> <br /> học sinh<br /> <br /> p/ư<br /> <br /> phản ứng<br /> <br /> t/d<br /> <br /> tác dụng<br /> <br /> THPT<br /> <br /> trung học phổ thông<br /> <br /> TN<br /> <br /> thực nghiệm<br /> <br /> TT<br /> <br /> thứ tự<br /> <br />