Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở các trường THPT quận 12 TP. Hồ Chí Minh

ÒBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> -----------o0o-----------<br /> <br /> NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT<br /> <br /> THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO<br /> DỤC HƯỚNG NGHIỆP<br /> Ở CÁC TRƯỜNG THPT QUẬN 12<br /> TP. HỒ CHÍ MINH<br /> Chuyên ngành : QUẢN LÝ GIÁO DỤC<br /> Mã số<br /> : 60 14 05<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> TS. VÕ THỊ BÍCH HẠNH<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Sau một thời gian nghiên cứu đề tài: “Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hướng<br /> nghiệp ở các trường THPT tại quận 12 – Thành phố Hồ Chí Minh” đến nay tôi đã hoàn<br /> thành luận văn.<br /> Với tình cảm chân thành, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo trường, phòng Khoa học<br /> công nghệ và sau đại học, các phòng ban chức năng của trường Đaịhọc Sư phạm TP.Hồ Chí<br /> Minh. Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo phòng giáo dục & Đào tạo quận 12 TP.Hồ Chí<br /> Minh, Ban giám hiện các trường THPT Quận 12 và các bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ và<br /> tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập cũng như hoàn thành luận văn.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với quí Thầy, Cô giáo khoa Tâm lý – Giáo dục, các<br /> Giáo sư, Tiến sĩ đã nhiệt tình hướng dẫn, truyền đạt những kinh nghiệm quý báu trong giảng<br /> dạy, trong nghiên cứu khoa học và luôn dành những tình cảm tốt đẹp cho tôi trong khóa học<br /> vừa qua.<br /> Đặc biệt tôi xin trân trọng và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Võ Thị Bích Hạnh<br /> – Người đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn tôi trong suốt thời gian tôi nghiên cứu đề tài.<br /> Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm sâu sắc tới Ban giám hiệu, Thầy<br /> Hiệu trưởng Hồ Đắc Anh cùng tập thể Hội đồng sư phạm trường THPT Võ Trường Toản –<br /> Quận 12 đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn này.<br /> Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài, song những<br /> thiếu sót trong luận văn là không thể tránh khỏi, kính mong sự đóng góp ý kiến và chỉ dẫn<br /> của quý Thầy, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn.<br /> TP.Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2010<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... 2<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> MỤC LỤC ..................................................................................................................... 3<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................... 6<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> MỞ ĐẦU........................................................................................................................ 7<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................7<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................................8<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ..............................................................................8<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 4. Giả thuyết khoa học .......................................................................................................8<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .....................................................................................................9<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 6. Phương pháp nghiên cứu ..............................................................................................9<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 7. Giới hạn đề tài ..............................................................................................................10<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN ............................................................................... 11<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề .........................................................................................11<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.1.1 Vấn đề giáo dục hướng nghiệp và quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở<br /> một số nước trên thế giới................................................................................................11<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.1.2. Hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở Việt Nam : .................................................13<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.2. Một số khái niệm có liên quan ................................................................................16<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.2.1. Hướng nghiệp: .....................................................................................................16<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.2.2. Quản lý .................................................................................................................17<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp .........................................19<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.3. Lý luận về hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở trường THPT .............................20<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.3.1. Khái niệm, ý nghĩa của hoạt động giáo dục hướng nghiệp ..................................20<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.3.2. Mục tiêu, nhiệm vụ và nội dung của hoạt động giáo dục hướng nghiệp .............23<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.3.3. Các phương pháp, hình thức và lực lượng tham gia giáo dục hướng nghiệp ......25<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.3.4. Những vấn đề mới cần phải quán triệt nhằm nâng cao hiệu quả công tác hướng<br /> nghiệp hiện nay ..............................................................................................................25<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.4. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp .............................................28<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.4.1. Xây dựng kế hoạch, chương trình hoạt động GDHN ..........................................28<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.4.2. Tổ chức chỉ đạo thực hiện kế hoạch, chương trình HĐGDHN ............................29<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.4.3. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục hướng nghiệp .........................................29<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 1.4.4. Đảm bảo các điều kiện cho hoạt động giáo dục hướng nghiệp ...........................30<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> Tiểu kết chương 1 .............................................................................................................31<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HƯỚNG<br /> NGHIỆP Ở CÁC TRƯỜNG THPT QUẬN 12 TP. HỒ CHÍ MINH ................. 32<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.1 Đặc điểm về dân cư, kinh tế, văn hóa-xã hội ở Quận 12 TP. HCM ......................32<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.1.1 Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội của quận 12 ...............................32<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.1.2 Đặc điểm về giáo dục ...........................................................................................34<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.2. Đặc điểm các trường THPT quận 12 năm học 2009 – 2010 ..................................34<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.2.1 Tình hình học sinh .................................................................................................34<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.2.2 Số lượng trường lớp ..............................................................................................34<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.2.3 Đội ngũ giáo viên, Cán bộ quản lý (CBQL) .........................................................34<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.2.4. Kết quả học tập của học sinh Bậc THPT ở Quận 12 TP.HCM ...........................35<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở các trường THPT Q12 TP.HCM<br /> ............................................................................................................................................35<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3.1 Thực trạng nhận thức của giáo viên và học sinh về hoạt động giáo dục hướng<br /> nghiệp ở các trường THPT Q12 thành phố HCM ..........................................................37<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3.2 Thực trạng việc xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động giáo dục hướng<br /> nghiệp .............................................................................................................................38<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3.3. Các hình thức thực hiện hoạt động giáo dục hướng nghiệp................................42<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3.4. Các lực lượng tham gia hoạt động giáo dục hướng nghiệp .................................43<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.3.5 Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá HĐGDHN .....................................................44<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4 Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở các trường THPT Q12<br /> TP.HCM ............................................................................................................................45<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4.1 Thực trạng nhận thức tầm quan trọng của từng nội dung quản lý của Hiệu trưởng<br /> đối với hoạt động giáo dục Hướng nghiệp .....................................................................45<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4.2. Thực trạng quản lý việc xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động giáo dục<br /> hướng nghiệp ..................................................................................................................47<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4.3 Thực trạng quản lý tổ chức, chỉ đạo thực hiện chương trình, kế hoạch hoạt động<br /> giáo dục hướng nghiệp ...................................................................................................50<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4.4. Thực trạng quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục hướng nghiệp ..54<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.4.5 Thực trạng quản lý các điều kiện và các nguồn lực phục vụ hoạt động giáo dục<br /> hướng nghiệp ..................................................................................................................56<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.5. Những yếu tố gây khó khăn trong công tác quản lý hoạt động giáo dục hướng<br /> nghiệp của Ban giám hiệu và Tổ GDHN ........................................................................58<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.6 Nguyên nhân dẫn đến thực trạng .............................................................................62<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.6.1 Nguyên nhân khách quan ......................................................................................62<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 2.6.2 Nguyên nhân chủ quan ..........................................................................................63<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> Tiểu kết chương 2 .............................................................................................................63<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC<br /> HƯỚNG NGHIỆP Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG.................. 65<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.1 Cơ sở lý luận : .............................................................................................................65<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.2 Cơ sở thực tiễn ............................................................................................................65<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3 Các biện pháp đề xuất................................................................................................66<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức về HĐGDHN .................................................66<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.2. Biện pháp 2: Xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ những người tham gia HĐGDHN 68<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.3. Biện pháp 3: Tăng cường công tác quản lý tổ chức, chỉ đạo thực hiện HĐGDHN<br /> ........................................................................................................................................71<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.4. Biện pháp 4: Cải tiến nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức thực hiện hoạt<br /> động giáo dục hướng nghiệp ..........................................................................................72<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.5. Biện pháp 5: Tổ chức tư vấn nghề cho học sinh .................................................74<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.6. Biện pháp 6: Xây dưng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo<br /> dục hướng nghiệp ...........................................................................................................76<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.3.7. Biện pháp 7: Nâng cao trách nhiệm quản lý của hiệu trưởng về hoạt động giáo<br /> dục hướng nghiệp ...........................................................................................................77<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.4. Khảo cứu tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ...................................80<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.4.1. Tính cần thiết của các biện pháp đề xuất .............................................................80<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> 3.4.2. Tính khả thi của các đề xuất .................................................................................81<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> Tiểu kết chương 3 .............................................................................................................84<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................... 85<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 88<br /> T<br /> 2<br /> <br /> T<br /> 2<br /> <br />