Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Tích hợp nội dung giáo dục môi trường trong các bài giảng Hóa học ở trường trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Hồ Thị Thanh Vân<br /> <br /> TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC<br /> MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC BÀI GIẢNG<br /> HÓA HỌC Ở TRƯỜNG<br /> TRUNG HỌC PHỔ THÔNG<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Hồ Thị Thanh Vân<br /> <br /> TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC<br /> MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC BÀI GIẢNG<br /> HÓA HỌC Ở TRƯỜNG<br /> TRUNG HỌC PHỔ THÔNG<br /> <br /> Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Hoá học<br /> Mã số<br /> : 60 14 10<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> TS. NGUYỄN TIẾN CÔNG<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Với tất cả lòng kính trọng và biết ơn, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy<br /> Nguyễn Tiến Công, người đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn và động viên tôi trong suốt thời<br /> gian thực hiện đề tài.<br /> Tôi cũng xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến thầy Trịnh Văn Biều, người đã dành nhiều<br /> thời gian quý báu của mình để hướng dẫn, góp ý cũng như cung cấp nhiều tài liệu bổ ích<br /> giúp tôi hoàn thành tốt luận văn.<br /> Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến cán bộ phòng Sau đại học, quý thầy cô đã tận<br /> tình giảng dạy và tạo mọi điều kiện thuận lợi để các học viên hoàn thành khóa học.<br /> Xin cảm ơn sự nhiệt tình giúp đỡ từ các giáo viên giảng dạy ở các trường THPT và<br /> các em học sinh thân yêu trong suốt quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu này.<br /> Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè thân thuộc đã luôn là chỗ dựa tinh thần vững<br /> chắc, giúp tác giả hoàn thành tốt luận văn.<br /> Mặc dù đã cố gắng hoàn thành tốt luận văn bằng tất cả sự nhiệt tình của mình nhưng<br /> chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, tác giả mong nhận được sự góp ý chân thành từ các<br /> quý thầy cô và đồng nghiệp. Xin chân thành cảm ơn.<br /> Tác giả<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CẢM ƠN<br /> MỤC LỤC<br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> DANH MỤC CÁC BẢNG<br /> DANH MỤC CÁC HÌNH<br /> MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1<br /> Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI ......................................................... 4<br /> 1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .................................................................... 4<br /> 1.1.1. Các tài liệu, bài báo về môi trường và GDMT ........................................ 4<br /> 1.1.2. Các KLTN, LV về môi trường ................................................................ 4<br /> 1.2. Hóa học môi trường ........................................................................................ 5<br /> 1.2.1. Những kiến thức cơ sở về môi trường ..................................................... 5<br /> 1.2.2. Hóa học môi trường ............................................................................... 10<br /> 1.3. Giáo dục môi trường ..................................................................................... 16<br /> 1.3.1. Mục đích của giáo dục môi trường ........................................................ 16<br /> 1.3.2. Nhiệm vụ của giáo dục môi trường ở trường phổ thông ....................... 17<br /> 1.3.3. Các nguyên tắc thực hiện giáo dục môi trường ở trường phổ thông ..... 17<br /> 1.3.4. Phương hướng giáo dục môi trường ở trường phổ thông...................... 18<br /> 1.3.5. Các biện pháp giáo dục môi trường....................................................... 19<br /> 1.3.6. Giáo dục môi trường trong dạy học ở trường THPT ............................. 19<br /> 1.4. Tích hợp nội dung GDMT trong dạy học hóa học ở trường THPT.............. 20<br /> 1.4.1. Tích hợp trong dạy học .......................................................................... 20<br /> 1.4.2. Nội dung GDMT trong chương trình hóa học ở trường THPT ............. 22<br /> 1.5. Phương pháp GDMT qua môn hóa học ở trường THPT .............................. 24<br /> 1.5.1. Phương pháp dùng lời............................................................................ 24<br /> 1.5.2. Sử dụng các tư liệu, hình ảnh ................................................................ 25<br /> 1.5.3. Phương pháp seminar ............................................................................ 27<br /> <br /> 1.5.4. Thiết kế website giáo dục môi trường ................................................... 28<br /> 1.5.5. Thiết kế mođun giáo dục môi trường .................................................... 29<br /> 1.5.6. Giáo dục môi trường qua hoạt động ngoại khóa ................................... 29<br /> Chương 2. TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC BÀI<br /> GIẢNG HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ...................... 32<br /> 2.1. Yêu cầu GDMT qua môn hóa học ở trường THPT ...................................... 32<br /> 2.2. Nguyên tắc lựa chọn bài học để tích hợp nội dung GDMT .......................... 32<br /> 2.3. Các bài hóa học có thể tích hợp nội dung GDMT ở trường THPT .............. 33<br /> 2.3.1. Lớp 10 .................................................................................................... 33<br /> 2.3.2. Lớp 11 .................................................................................................... 33<br /> 2.3.3. Lớp 12 .................................................................................................... 35<br /> 2.4. Các yêu cầu khi tích hợp nội dung GDMT vào các bài giảng hóa học ........ 36<br /> 2.5. Quy trình thiết kế giáo án tích hợp nội dung GDMT ................................... 36<br /> 2.5.1. Bước 1: Xác định mục tiêu chính của bài học và mục tiêu GDMT ...... 36<br /> 2.5.2. Bước 2: Chia nội dung bài học thành từng phần tương ứng với các hoạt động 36<br /> 2.5.3. Bước 3: Chọn hoạt động có thể tích hợp nội dung GDMT ................... 36<br /> 2.5.4. Bước 4: Dự tính thời gian cho từng hoạt động ...................................... 37<br /> 2.5.5. Bước 5: Lựa chọn phương pháp dạy học cụ thể .................................... 37<br /> 2.5.6. Bước 6: Thiết kế các hoạt động dạy học ............................................... 37<br /> 2.5.7. Bước 7: Chuẩn bị .................................................................................. 38<br /> 2.6. Thiết kế một số giáo án tích hợp nội dung GDMT ....................................... 38<br /> 2.6.1. Giáo án bài Oxi – Ozon (Hóa học 10 cơ bản) ....................................... 39<br /> 2.6.2. Giáo án bài Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit (Hóa học 10 cơ<br /> bản) .................................................................................................................. 47<br /> 2.6.3. Giáo án bài Ankan ( Hóa học 11 cơ bản) .............................................. 56<br /> 2.6.4. Giáo án bài Anken (Hóa học 11 cơ bản) ............................................... 60<br /> 2.6.5. Giáo án bài Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon ( Hóa học 11 cơ bản) . 61<br /> 2.6.6. Giáo án bài Vật liệu polime (Hóa học 12 cơ bản) ................................. 68<br /> 2.6.7. Giáo án bài Hóa học và vấn đề môi trường (Hóa học 12 cơ bản) ......... 78<br /> 2.7. Các bài tập trắc nghiệm khách quan có nội dung GDMT ............................ 83<br /> 2.7.1. Tác dụng của việc sử dụng bài tập trắc nghiệm khách quan có nội GDMT<br /> <br /> 83<br /> <br />