Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh

Chia sẻ: Conmeothayxao | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

60
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của nghiên cứu đề tài nhằm hệ thống lại cơ sở lý luận và tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích, đánh giá thực trạng hiệu quả sảnxuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh trong thời gian qua. Đề xuất những giải pháp khắc phục yếu kém, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM NGUYỄN TÙNG SƠN NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐỒ GỖ MỸ NGHỆ SÀI GÒN XINH LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh - Năm 2013
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM NGUYỄN TÙNG SƠN NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐỒ GỖ MỸ NGHỆ SÀI GÒN XINH Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số : 60340102 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. HỒ TIẾN DŨNG TP. Hồ Chí Minh - Năm 2013
LỜI CAM KẾT Tôi xin cam kết luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Hồ Tiến Dũng và sự hỗ trợ giúp đỡ của Ban Giám đốc và các anh chị tại Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh. Các nguồn tài liệu trích dẫn, các số liệu sử dụng và nội dung trong luận văn này là trung thực. Đồng thời, tôi cam kết rằng kết quả nghiên cứu này chưa được từng công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Tôi xin chịu trách nhiệm cá nhân về luận văn của mình.
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam kết Mục lục Danh mục các bảng biểu Danh mục các sơ đồ Danh mục các chữ viết tắt MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................... 2 3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 2 4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 2 5. Kết cấu luận văn .......................................................................................................... 3 Chương 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP ............................................................................... 4 1.1 Khái niệm và bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh ...................... 4 1.1.1 Các khái niệm về hiệu quả sản xuất kinh doanh .......................................... 4 1.1.2 Bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh .................................................. 5 1.2 Vai trò của hiệu quả sản xuất kinh doanh ............................................... 6 1.3 Một số quan điểm trong việc đánh giá hiệu quả xuất kinh doanh của doanh nghiệp.................................................................................................................. 8
1.4 Ý nghĩa và nhiệm vụ của việc đánh giá hiệu quả kinh doanh ................ 9 1.4.1 Ý nghĩa của việc đánh giá hiệu quả kinh doanh ........................................... 9 1.4.2 Nhiệm vụ của việc đánh giá hiệu quả kinh doanh ...................................... 10 1.5 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh.............................. 11 1.5.1 Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội ................................................. 11 1.5.1.1 Tỉ suất thuế trên vốn ................................................................................... 11 1.5.1.2 Thu nhập bình quân người lao động ........................................................... 12 1.5.2 Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh tổng hợp ........................................ 12 1.5.2.1 Chỉ tiêu tổng lợi nhuận ............................................................................... 12 1.5.2.2 Chỉ tiêu tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu..................................................... 12 1.5.3 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng các yếu tố cơ bản của hoạt động kinh doanh .................................................................................................. 13 1.5.3.1 Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu .............................................................. 13 1.5.3.2 Hiệu quả sử dụng tài sản ............................................................................. 14 1.5.3.3 Hiệu quả sử dụng chi phí ............................................................................ 15 1.5.3.4 Hiệu quả sử dụng lao động ......................................................................... 16 1.6 Các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh .................... 17 1.6.1 Nhân tố bên ngoài doanh nghiệp ................................................................ 17 1.6.1.1 Môi trường chính trị, pháp luật................................................................... 17 1.6.1.2 Các yếu tố kinh tế vĩ mô ............................................................................. 17 1.6.1.3 Cơ sở hạ tầng .............................................................................................. 18 1.6.1.4 Thị trường ................................................................................................... 18 1.6.1.5 Đối thủ cạnh tranh ...................................................................................... 19 1.6.2 Các nhân tố bên trong ................................................................................. 19
1.6.2.1 Nhân tố vốn................................................................................................. 19 1.6.2.2 Nguồn nhân lực........................................................................................... 20 1.6.2.3 Trình độ tổ chức quản lý ............................................................................. 21 1.6.2.4 Mức độ áp dụng kỹ thuật, công nghệ ......................................................... 22 1.6.2.5 Đặc điểm sản phẩm ..................................................................................... 23 1.6.2.6 Cơ sở vật chất, kỹ thuật .............................................................................. 23 1.6.2.7 Nguyên vật liệu ........................................................................................... 24 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ................................................................................................ 26 Chương 2: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐỒ GỖ MỸ NGHỆ SÀI GÒN XINH .................................................... 27 2.1 Giới thiệu khái quát về nghành chế biến gỗ và Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh ...................................................................................................... 27 2.1.1 Giới thiệu khái quát về nghành chế biến và xuất khẩu gỗ .......................... 27 2.1.1.1 Quy mô, năng lực sản xuất và thị trường ................................................... 27 2.1.1.2 Các sản phẩm gỗ xuất khẩu ........................................................................ 30 2.1.1.3 Gỗ mỹ nghệ Việt Nam ................................................................................ 30 2.1.2 Giới thiệu khái quát về Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh ..... 31 2.1.2.1 Đặc điểm của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh ................... 31 2.1.2.2 Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức bộ máy............................................ 33 2.2 Đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ Gỗ Mỹ Nghệ Sài Gòn Xinh ................................................................................................................ 35 2.2.1 Phân tích chung tình hình kinh doanh Công ty giai đoạn 2008 - 2012 ...... 35 2.2.2 Phân tích các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh ................... 36 2.2.2.1 Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội ................................................... 36
2.2.2.2 Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh tổng hợp ........................................ 38 2.2.2.3 Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng các yếu tố cơ bản của hoạt động kinh doanh........................................................................................................... 39 2.3 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ Gỗ Mỹ Nghệ Sài Gòn Xinh ........................................................ 46 2.3.1 Các nhân tố bên ngoài ................................................................................ 46 2.3.1.1 Môi trường chính trị, pháp luật................................................................... 46 2.3.1.2 Các yếu tố kinh tế vĩ mô ............................................................................. 47 2.3.1.3 Cơ sở hạ tầng .............................................................................................. 47 2.3.1.4 Thị trường ................................................................................................... 48 2.3.1.5 Đối thủ cạnh tranh ...................................................................................... 48 2.3.2 Các nhân tố bên trong ................................................................................. 49 2.3.2.1 Vốn kinh doanh........................................................................................... 49 2.3.2.2 Nguồn nhân lực........................................................................................... 50 2.3.2.3 Trình độ tổ chức quản lý ............................................................................. 52 2.3.2.4 Mức độ áp dụng kỹ thuật, công nghệ ......................................................... 53 2.3.2.5 Đặc điểm sản phẩm ..................................................................................... 53 2.3.2.6 Cơ sở vật chất, kỹ thuật .............................................................................. 55 2.3.2.7 Nguyên vật liệu ........................................................................................... 57 2.4 Những thành tựu và hạn chế của Công ty TNHH Đồ Gỗ Mỹ Nghệ Sài Gòn Xinh .............................................................................................................................. 58 2.4.1 Những thành tựu đạt được trong hoạt động sản xuất kinh doanh .............. 58 2.4.2 Những hạn chế trong hoạt động sản xuất kinh doanh ................................ 59 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ................................................................................................ 61
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐỒ GỖ MỸ NGHỆ SÀI GÒN XINH .............. 62 3.1 Quan điểm và mục tiêu phát triển của Công ty .............................................. 62 3.1.1 Quan điểm phát triển kinh doanh của Công ty ........................................... 62 3.1.2 Mục tiêu phát triển kinh doanh của Công ty ............................................. 63 3.1.2.1 Mục tiêu tổng quát ...................................................................................... 63 3.1.2.2 Mục tiêu cụ thể giai đoạn 2014 – 2018 ...................................................... 63 3.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty ....... 64 3.2.1 Giải pháp về chi phí kinh doanh ................................................................. 64 3.2.2 Giải pháp về hoạt động Marketing ............................................................. 65 3.2.3 Giải pháp phát triển sản phẩm .................................................................... 67 3.2.4 Giải pháp về nguồn nhân lực ...................................................................... 68 3.2.5 Giải pháp xây dựng hệ thống kiểm tra, đảm bảo chất lượng sản phẩm .... 73 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................................................................................ 77 KẾT LUẬN
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT TỪ VIẾT TẮT DIỄN GIẢI 1 BCTC Báo cáo tài chính Công ty, Công ty Sài Gòn Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn 2 Xinh Xinh 3 FSC Hội đồng Quản trị rừng Quốc tế 4 Gỗ Đức Thành Công ty Cổ phần Chế biến gỗ Đức Thành 5 Gỗ Thuận An Công ty Cổ phần Chế biến gỗ Thuận An Công ty Cổ phần Tập đoàn kỹ nghệ gỗ 6 Gỗ Trường Thành Trường Thành 7 KCS Kiểm tra chất lượng sản phẩm 8 QA Quality Assurance 9 QC Quality Control 10 ROA Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản 11 ROE Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu 12 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 13 VIFORES Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT TÊN BẢNG BIỂU TRANG Bảng 2.1 : Tình hình kinh doanh của Công ty Sài Gòn 1 35 Xinh giai đoạn 2008 – 2012 Bảng 2.2: Thu nhập bình quân của một lao động tại Công 2 37 ty Sài Gòn Xinh năm 2008-2012 Bảng 2.3: Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu của Công ty 3 38 Sài Gòn Xinh giai đoạn 2008 – 2012 Bảng 2.4: Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu của các doanh 4 39 nghiệp cùng ngành năm 2012 Bảng 2.5: Hiệu quả sử dụng lao động của Công ty Sài Gòn 5 39 Xinh giai đoạn 2008 - 2012 Bảng 2.6: Hiệu quả sử dụng lao động của các doanh 6 41 nghiệp cùng ngành năm 2012 Bảng 2.7: Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu (ROE) của 7 41 Công ty Sài Gòn Xinh giai đoạn 2008 – 2012 Bảng 2.8: Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu của các doanh 8 41 nghiệp cùng ngành năm 2012 Bảng 2.9: Hiệu quả sử dụng tài sản (ROA) của Công ty Sài 9 42 Gòn Xinh giai đoạn 2008 - 2012 Bảng 2.10: Hiệu quả sử dụng tài sản của các doanh nghiệp 10 43 cùng ngành năm 2012
Bảng 2.11: Hiệu quả sử dụng chi phí của Công ty Sài Gòn 11 44 Xinh giai đoạn 2008 – 2012 Bảng 2.12: Hiệu quả sử dụng chi phí của các doanh nghiệp 12 45 cùng ngành năm 2012 Bảng 2.13: Tình hình tài chính của Công ty Sài Gòn Xinh 13 49 giai đoạn 2008 - 2012 Bảng 2.14: Cơ cấu lao động theo chức năng của Công ty 14 50 Sài Gòn Xinh 15 Bảng 2.15: Máy móc thiết bị của Công ty Sài Gòn Xinh 56 Bảng 3.1: Các chỉ tiêu hoạt động kinh doanh cơ bản của 16 65 Công ty Sài Gòn Xinh giai đoạn 2014 – 2018
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ STT TÊN SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ TRANG 1 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức Công ty Sài Gòn Xinh 33 Biểu đồ 2.1: Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty 2 35 Sài Gòn Xinh giai đoạn 2008 – 2012 Biểu đồ 2.2: Thu nhập bình quân theo tháng của người lao 3 37 động giai đoạn 2008 – 2012 Sơ đồ 2.2: Quy trình công nghệ để sản xuất ra một sản 4 54 phẩm – Giai đoạn tạo phôi Sơ đồ 2.3: Quy trình công nghệ để sản xuất ra một sản 5 54 phẩm – Giai đoạn hoàn thiện 6 Sơ đồ 3.1: Phòng Marketing trong tương lai của Công ty 65 Sơ đồ 3.2: Xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực của 7 70 Công ty Sài Gòn Xinh Sơ đồ 3.3: Hệ thống QA-QC trên dây chuyền tạo phôi 8 74 nguyên liệu Sơ đồ 3.4: Hệ thống QA-QC trên dây chuyền gia công chi 9 75 tiết sản phẩm
-1- MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nước ta đang trong quá trình hội nhập với nền kinh tế thế giới, điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp Việt Nam đứng trước những thách thức và cơ hội mới. Hội nhập mở ra các cơ hội kinh doanh mới, nhưng đồng thời cũng chứa đựng những thách thức cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp muốn đứng vững trước qui luật cạnh tranh khắc nghiệt của cơ chế thị trường thì đòi hỏi các doanh nghiệp luôn phải đổi mới, tìm hướng đi cho phù hợp cho doanh nghiệp của mình. Để thích ứng với những điều kiện và sự cạnh tranh mới này, các doanh nghiệp phải tìm cách nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù có ý nghĩa rất quan trọng trong một doanh nghiệp, là một chỉ tiêu chất lượng tổng hợp. Đánh giá hiệu quả kinh doanh chính là quá trình so sánh giữa chi phí bỏ ra và kết quả thu về với mục đích đã được đặt ra và dựa trên cơ sở giải quyết các vấn đề cơ bản của kinh doanh. Do đó việc nghiên cứu và xem xét về vấn đề nâng cao hiệu quả kinh doanh là một đòi hỏi tất yếu đối với mỗi doanh nghiệp trong quá trình hoạt động kinh doanh hiện nay. Việc nâng cao hiệu quả kinh doanh đang là một bài toán rất khó đòi hỏi mỗi doanh nghiệp cần phải quan tâm đến, đây là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, đòi hỏi các doanh nghiệp cần phải có độ nhạy bén, linh hoạt trong quá trình hoạt động kinh doanh của mình. Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp chế biến gỗ nói chung và Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh cũng đang đứng trước những khó khăn nhất định. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, thực tế đòi hỏi Công ty phải có những giải pháp sao cho hoạt động sản xuất kinh doanh mang lại hiệu quả cao hơn. Hiệu quả sản xuất kinh doanh là chất xúc tác mạnh vừa góp phần nâng cao đời sống của người lao động, là sự phát triển của Công ty, ngành cũng như nền kinh tế đất nước. Muốn thực hiện được điều này, trước hết phải xác định một cách khoa học, có hệ thống các yếu tố, tiêu chuẩn, chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty. Xuất phát từ vấn đề
-2- bức thiết đó, tác giả đã chọn đề tài: "Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống lại cơ sở lý luận và tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. - Phân tích, đánh giá thực trạng hiệu quả sảnxuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh trong thời gian qua. - Đề xuất những giải pháp khắc phục yếu kém, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty trong thời gian tới. 3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu về hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh. Đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh thông qua các hệ thống chỉ tiêu như: hiệu quả về mặt kinh tế xã hội, hiệu quả kinh doanh tổng hợp, hiệu quả sử dụng các yếu tố cơ bản của hoạt động kinh doanh, các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của Công ty Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh… dựa trên các số liệu thu thập trong giai đoạn 2008 - 2012. 4. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cơ bản như: tổng hợp thống kê, phân tích dữ liệu, so sánh, phỏng vấn chuyên gia, phương pháp suy luận để đánh giá kết quả đạt được, các nhân tố tác động đến hiệu quả kinh doanh để từ đó đề ra được các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty cho giai đoạn tiếp theo. Số liệu thứ cấp: các báo cáo tổng kết, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo tài chính, bảng quyết toán…; các tài liệu có liên quan thu thập từ các nguồn khác như: báo chí, Internet…. Ngoài ra các báo cáo khoa học, các báo cáo phân tích nghành, các luận văn cũng được tham khảo một cách hợp lý.
-3- Số liệu sơ cấp: Tập hợp trên cơ sở tiến hành phỏng vấn các chuyên gia, các ý kiến đánh giá từ những người có trình độ và kinh nghiệm lâu năm tại Công ty, trong nghành về những vấn đề có liên quan đến hoạt động kinh doanh của Công ty. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia làm 03 chương: Chương 1: Những lý luận cơ bản về hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chương 2: Phân tích hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh. Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công tyTNHH Đồ gỗ mỹ nghệ Sài Gòn Xinh.
-4- Chương 1 NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Khái niệm và bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh 1.1.1. Các khái niệm về hiệu quảsản xuất kinh doanh Từ trước đến nay các nhà kinh tế đã đưa ra nhiều khái niệm khác nhau về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. - Hiệu quả kinh doanh là mức độ hữu ích của sản phẩm sản xuất tức là giá trị sử dụng của nó (hoặc là doanh thu và nhất là lợi nhuận thu được sau quá trình sản xuất kinh doanh). Khái niệm này lẫn lộn giữa hiệu quả và mục tiêu kinh doanh (Bùi Xuân Phong, 2010). - Hiệu quả kinh doanh là sự tăng trưởng kinh tế phản ánh nhịp độ tăng của các chỉ tiêu kinh tế. Cách hiểu này chỉ là phiến diện, nó chỉ đúng trên mức độ biến động theo thời gian (Bùi Xuân Phong, 2010). - Hiệu quả kinh doanh là mức độ tiết kiệm chi phí và mức tăng kết quả. Đây là biểu hiện của bản chất chứ không phải là khái niệm về hiệu quả kinh tế (Bùi Xuân Phong, 2010). - Hiệu quả kinh doanh được xác định bởi tỷ số giữa kết quả đạt được với chi phí bỏ ra. Điển hình cho quan điểm này là tác giả Manfred - Kuhn và quan điểm này được nhiều nhà kinh tế và quản trị kinh doanh áp dụng và tính hiệu quả kinh tế của các quá trình sản xuất kinh doanh (Bùi Xuân Phong, 2010). Từ các khái niệm về hiệu quả kinh doanh trên ta có thể đưa ra khái niệm ngắn gọn như sau: Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực (lao động, máy móc, thiết bị, vốn và các yếu tố khác) nhằm đạt được mục
-5- tiêu kinh doanh mà doanh nghiệp đã đề ra. Vì vậy, có thể mô tả hiệu quả kinh doanh bằng công thức chung nhất như sau: K H = C Với H: Hiệu quả kinh doanh K: Kết qủa đạt được C: Hao phí nguồn lực cần thiết gắn với kết quả đó. Như vậy hiệu quả kinh doanh phản ánh mặt chất lượng các hoạt động sản xuất kinh doanh, trình độ lợi dụng các nguồn lực sản xuất trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp trong sự vận động không ngừng của các quá trình sản xuất kinh doanh không phụ thuộc vào quy mô và vận tốc biến động của từng nhân tố. Phân tích hiệu quả kinh doanh cần phải kết hợp nhiều chỉ tiêu hiệu quả ở các bộ phận, các mặt của quá trình kinh doanh như chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản, nguồn vốn chủ sở hữu, nguồn vốn vay, chi phí… Ta cũng cóthể phân tích từ chỉ tiêu tổng hợp đến chỉ tiêu chi tiết, từ đó khái quát hóa để đưa ra các thông tin hữu ích là cơ sở đưa ra các quyết định phục vụ quá trình sản xuất kinh doanh (Bùi Xuân Phong, 2010). 1.1.2. Bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh Hiệu quả sản xuất kinh doanh là một phạm trù phản ánh mặt chất lượng của các hoạt động kinh doanh, phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực vật chất sản xuất (lao động, máy móc, thiết bị, nguyên liệu, vốn) trong quá trình tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (Nguyễn Thành Độ, Nguyễn Ngọc Huyền, 2011). Để hiểu rõ bản chất của phạm trù hiệu quả kinh doanh cần phân biệt rõ ranh giới giữa hai phạm trù hiệu quả và kết quả. Kết quả là phạm trù phản ánh những cái gì thu được sau một quá trình kinh doanh nào đó. Kết quả bao giờ cũng là mục tiêu của doanh nghiệp có thể được biểu hiện bằng đơn vị hiện vật hoặc đơn vị giá trị. Các đơn vị cụ thể được sử dụng tùy thuộc vào đặc trưng của sản phẩm mà quá trình kinh doanh tạo ra, nó có thể là tấn, tạ, kg, m3, lít... Các đơn vị giá trị có thể là đồng, triệu đồng, ngoại tệ… Kết quả cũng có thể phản ánh mặt chất lượng của sản xuất kinh doanh hoàn toàn
-6- định tính như uy tín, danh tiếng của doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm… Cần chú ý rằng không phải chỉ kết quả định tính mà kết quả định lượng của một thời kỳ kinh doanh nào đó thường là rất khó xác định bởi nhiều lý do như kết quả không chỉ là sản phẩm hoàn chỉnh mà còn là sản phẩm dở dang, bán thành phẩm. Hơn nữa hầu như quá trình sản xuất lại tách rời quá trình tiêu thụ nên ngay cả sản phẩm sản xuất xong ở một thời kỳ nào đó cũng chưa thể kết luận rằng liệu sản phẩm đó có tiêu thụ được không và bao giờ thì tiêu thụ được và thu được tiền về... Trong khi đó hiệu quả là phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực sản xuất. Trình độ lợi dụng các nguồn lực không thể đo bằng các đơn vị hiện vật hay giá trị mà là một phạm trù tương đối. Cần chú ý rằng trình độ lợi dụng các nguồn lực chỉ có thể hiểu và phản ánh bằng số tương đối: Tỷ số giữa kết quả và hao phí nguồn lực, tránh nhầm lẫn giữa phạm trù hiệu quả kinh doanh với phạm trù mô tả sự chênh lệch giữa kết quả và hao phí nguồn lực. Chênh lệch giữa kết quả và chi phí nguồn lực luôn là tuyệt đối, phạm trù này chỉ phản ánh mức độ đạt được về một mặt nào đó nên cũng mang bản chất là kết quả của quá trình kinh doanh và không bao giờ phản ánh được trình độ lợi dụng các nguồn lực sản xuất. Vậy hiệu quả kinh doanh là một phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực phản ánh mặt chất lượng của quá trình kinh doanh, phức tạp và khó tính toán bởi cả phạm trù kết quả và hao phí nguồn lực gắn với một thời kỳ cụ thể nào đó điều khó xác định một cách chính xác. Thực chất của hiệu quả kinh doanh là sự so sánh giữa các kết quả đầu ra với các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp trong một kỳ nhất định, tùy theo yêu cầu của nhà quản trị (Nguyễn Năng Phúc, 2011). 1.2. Vai trò của hiệu quả sản xuất kinh doanh Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh chính là công cụ quản lý kinh doanh. Để tiến hành bất kỳ một hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đều phải tập hợp các phương tiện vật chất cũng như con người và thực hiện sự kết hợp giữa lao động với các yếu tố vật chất để tạo ra kết quả phù hợp với ý đồ của doanh nghiệp và từ đó có thể tạo ra lợi
-7- nhuận. Như vậy, mục tiêu bao trùm lâu dài của kinh doanh là tạo ra lợi nhuận, tối đa hóa lợi nhuận trên cơ sở những nguồn lực sản xuất sẵn có. Để đạt được mục tiêu này quản trị doanh nghiệp phải sử dụng nhiều phương pháp khác nhau. Hiệu quả kinh doanh là một trong các công cụ để các nhà quản trị thực hiện chức năng. Nâng cao hiệu quả kinh doanh có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là trong quá trình hội nhập kinh tế hiện nay. Vai trò của hiệu quả kinh doanh được thể hiện cả ba mặt sau đây: Đối với nền kinh tế quốc dân: Hiệu quả của nền kinh tế quốc dân phụ thuộc vào hiệu quả kinh doanh cá biệt của các doanh nghiệp. Nếu hiệu quả kinh doanh của từng doanh nghiệp được nâng cao sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của nền kinh tế quốc dân, góp phần tạo sự tăng trưởng kinh tế, nâng cao mức sống. Đối với doanh nghiệp: Hiệu quả kinh doanh biểu hiện qua các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả, được tối đa hoá và nó phụ thuộc vào môi trường kinh doanh, trình độ công nghệ, quản lý vốn và nguồn lực của doanh nghiệp…. Trong cơ chế thị trường, hiệu quả kinh doanh đóng vai trò hết sức quan trọng, nó quyết định khả năng cạnh tranh và phát triển của doanh nghiệp. Khi có hiệu quả của doanh nghiệp mới có khả năng tái đầu tư để đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm giá thành tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Đối với người lao động: Khi doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả sẽ mang lại cho người lao động công việc và thu nhập ổn định, đời sống vật chất và tinh thần, điều kiện và môi trường làm việc của người lao động ngày càng được cải thiện, nâng cao. Mặt khác khi người lao động yên tâm, gắn bó với doanh nghiệp thì họ sẽ toàn tâm toàn ý với công việc, khi đó năng suất lao động sẽ tăng lên góp phần vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp (Nguyễn Văn Dũng, 2010).
-8- 1.3. Một số quan điểm trong việc đánh giá hiệu quả xuất kinh doanh của doanh nghiệp Khi đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, chúng ta cần quan tâm và đảm bảo đến một số quan điểm sau: Phải đảm bảo tính toàn diện và tính hệ thống trong việc xem xét hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Chúng ta cần chú ý đến các yếu tố trong quá trình sản xuất kinh doanh; các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế hiện tại phải phù hợp với chiến lược phát triển lâu dài của doanh nghiệp, phải xem xét các góc độ không gian và thời gian. - Về không gian: Các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh thường gắn liền với một không gian cụ thể. Ở mỗi không gian đó có môi trường kinh doanh với những đặc điểm khác nhau và mức độ tác động đến hoạt động của doanh nghiệp của môi trường kinh doanh khác nhau là khác nhau. - Về thời gian: Các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh thường là kết quả của một quá trình thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định. Do vậy khi phân tích các chỉ tiêu thường gắn với thời gian cụ thể để tiện so sánh (Nguyễn Năng Phúc, 2011). Doanh nghiệp là một tế bào của nền kinh tế vì thế có ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cả ngành và cả nền kinh tế. Tác động này có thể là tích cực thúc đẩy sự phát triển, nhưng cũng có thể là tiêu cực kìm hãm sự phát triển. Vì vậy, khi đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp chúng ta phải xem xét tổng thể mọi vấn đề. Lợi ích của xã hội và lợi ích của doanh nghiệp có sự ràng buộc lẫn nhau, vì vậy khi xem xét hiệu quả kinh doanh không chỉ đơn thuần đánh giá hiệu quả mang lại cho bản thân doanh nghiệp mà còn phải chú trọng tới cả lợi ích của cả xã hội (Nguyễn Văn Dũng, 2010). Phải đảm bảo kết hợp giữa hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp với lợi ích của người lao động. Nhân lực luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Việc đánh giá hiệu quả kinh doanh cũng phải xem xét trong mối liên hệ với lợi ích của người lao động, việc nâng cao hiệu quả kinh doanh