Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng chiến lược cạnh tranh ngành Gốm mỹ nghệ Vĩnh Long

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng cạnh tranh ngành gốm mỹ nghệ Vĩnh Long nhằm tìm ra nguyên nhân làm trì trệ sự phát triển ngành gốm mỹ nghệ Vĩnh Long; đề xuất nội dung chiến lược cạnh tranh thích hợp của ngành gốm mỹ nghệ Vĩnh Long và các giải pháp thực hiện có hiệu quả chiến lược đó.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng chiến lược cạnh tranh ngành Gốm mỹ nghệ Vĩnh Long

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM NGUYỄN PHAN BẢO ANH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2006
1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. YÙ nghóa cuûa ñeà taøi Ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi veà ñaát, Vónh Long ñaõ taïo theâm cho mình moät lôïi theá xuaát khaåu beân caïnh caùc maët haøng coù lôïi theá xuaát khaåu khaùc: gaïo, thuûy saûn, traùi caây, naám rôm. Ñaát, nguoàn nguyeân lieäu quyù giaù, ñaõ taïo cho Vónh Long nhöõng saûn phaåm goám coù maøu hoàng töôi ñaëc tröng ñöôïc thò tröôøng nöôùc ngoaøi öa chuoäng, goùp phaàn naâng cao kim ngaïch xuaát khaåu cho tænh. Trong nhieàu naêm qua, ngaønh goám Vónh Long ñöôïc ñaùnh giaù laø ngaønh thu huùt nhieâu lao ñoäng, goùp phaàn giaûi quyeát toát vieäc laøm cho noâng thoân. Ngoaøi ra, söï phaùt trieån cuûa ngaønh naøy cuõng laø nhaân toá cô baûn laøm chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân vaø thaønh thò cuûa Vónh Long. Tuy coù vai troø quan troïng nhö treân, nhöng ngaønh goám Vónh Long vaãn chöa phaùt huy toát tieàm naêng töï nhieân, lôïi theá cuûa mình do nhieàu nguyeân nhaân, nhöng trong ñoù coù nguyeân nhaân laø caùc doanh nghieäp trong ngaønh goám chöa coù chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp. Vì vaäy, ñeà taøi naày nhaèm phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám ñeå tìm ra nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát moät chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp, giuùp ngaønh goám Vónh Long phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng, ñoùng goùp xöùng taàm vaøo vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa ñòa phöông. 2. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi Ñeà taøi “Xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long” nhaèm ñaùp öùng caùc muïc tieâu sau ñaây : Ñaùnh giaù thöïc traïng caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long nhaèm tìm ra nguyeân nhaân laøm trì treä söï phaùt trieån ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long.
2 Ñeà xuaát noäi dung chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp cuûa ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long vaø caùc giaûi phaùp thöïc hieän coù hieäu quaû chieán löôïc ñoù. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Ñoái töôïng nghieân cöùu: Caùc doanh nghieäp ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long Phaïm vi nghieân cöùu : • Phaïm vi khoâng gian : Ngaønh goám Vónh Long taäp trung chuû yeáu ôû hai Huyeän Long Hoà vaø huyeän Mang Thít. Do ñoù, phaïm vi khoâng nghieân cöùu giôùi haïn trong caùc doanh nghieäp goám ôû hai huyeän Long Hoà vaø Mang Thít cuûa tænh Vónh Long. • Phaïm vi thôøi gian : Khaûo saùt thöïc traïng: 1996-2005, trong ñoù: - Taøi lieäu thoáng keâ chuû yeáu laáy töø 1996 ñeán heát naêm 2004 - Thôøi gian phoûng vaán caùc chuyeân gia, chuû doanh nghieäp: töø ñaàu thaùng 7 ñeán giöõa thaùng 8/2005 Ñeà xuaát chieán löôïc, giaûi phaùp : 2006-2015 • Phaïm vi noäi dung : Noäi dung cuûa chieán löôïc caïnh tranh ngaønh bao truøm nhöõng vaán ñeà lôùn vaø phöùc taïp. Ñeà taøi naày chæ giôùi haïn trong vieäc phaân tích, ñaùnh giaù : - Moâi tröôøng kinh doanh do chính quyeàn ñòa phöông taïo ra chi phoái ngaønh goám Vónh Long; - Taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo aûnh höôûng ñeán tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm ngaønh goám; - Treân cô sôû ñoù, ñeà xuaát moät chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám phuø hôïp.
3 2. Phöông phaùp nghieân cöùu ñeà taøi 4.1 Phöông phaùp luaän trieát hoïc Maùc – Leânin: Vôùi noäi dung nghieân cöùu caùc vaán ñeà thuoäc phaïm vi cuûa moät ngaønh kinh teá, ñeà taøi laáy kinh teá chính trò vaø trieát hoïc Maùc – Leânin laøm cô sôû phöông phaùp luaän nghieân cöùu caùc vaán ñeà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh. Phöông phaùp luaän trieát hoïc Maùc - Leânin yeâu caàu ñeå ñöa ra taàm nhìn chieán löôïc cho moät ngaønh theo ñònh höôùng laâu daøi ñoøi hoûi phaûi nghieân cöùu toaøn dieän, ñaày ñuû caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng kinh doanh beân ngoaøi cuõng nhö beân trong ngaønh ñeå nhaän ra xu theá taát yeáu cuûa ngaønh treân thò tröôøng. Phöông phaùp phaân tích, so saùnh löïc löôïng cuûa trieát hoïc Maùc – Leânin ñoøi hoûi ngöôøi hoaïch ñònh chieán löôïc phaûi caân nhaéc töông quan löïc löôïng giöõa caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh doanh, caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø caùc doanh nghieäp trong ngaønh qua ñoù xaùc ñònh ñöôïc vò theá caïnh tranh cuûa ngaønh vaø ñeà xuaát chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp. 4.2 Phöông phaùp phaân tích thoáng keâ: Duøng phöông phaùp phaân tích thoáng keâ ñeå ñaùnh giaù caùc soá lieäu thoáng keâ laáy töø caùc nguoàn: • Nieân giaùm thoáng keâ tænh Vónh Long • Baùo caùo caùc naêm cuûa Sôû Coâng nghieäp vaø UBND tænh Vónh Long • Caùc hoäi thaûo veà ngaønh goám Vónh Long • Töø Baùo chí, Internet 4.3 Phöông phaùp phoûng vaán: Phoûng vaán vaø xin yù kieán caùc chuyeân gia kinh teá cuûa tænh Vónh Long vaø caùc chuyeân gia coù kinh nghieäm, caùc chuû cô sôû trong lónh vöïc saûn xuaát, xuaát khaåu goám myõ ngheä.
4 3. Tính môùi cuûa luaän vaên: Veà lyù luaän : Heä thoáng hoùa lyù luaän veà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh, vaän duïng lyù luaän ñeåù giaûi thích nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán khaû naêng caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long vaø xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cho ngaønh. Veà thöïc tieãn : Laø ñeà taøi môùi veà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám, vì tröôùc nay chöa coù ñeà taøi naøo nghieâng veà vaán ñeà naøy taïi Vónh Long. Do ñoù, keát quaû nghieân cöùu seõ laø taøi lieäu tham khaûo cho caùc nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp cuûa Vónh Long vaän duïng, giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñang toàn taïi cho ngaønh goám tænh Vónh Long. 4. Keát caáu cuûa luaän vaên: Luaän vaên coù khoái löôïng 85 trang, 11 baûng, 4 phuï luïc vôùi keát caáu noäi dung goàm coù ba chöông, lôøi môû ñaàu vaø phaàn keát luaän. Chöông 1: Moät soá vaán ñeà lyù luaän veà chieán löôïc caïnh tranh Chöông 2: Thöïc traïng ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long Chöông 3: Chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long
5 CHÖÔNG 1 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC CAÏNH TRANH 1.1 Khaùi nieäm chieán löôïc caïnh tranh vaø lôïi theá caïnh tranh trong quan heä kinh teá quoác teá 1.1.1 Chieán löôïc caïnh tranh Theo Töø ñieån Thuaät ngöõ Kinh teá hoïc, “caïnh tranh – söï ñaáu tranh ñoái laäp giöõa caùc caù nhaân, taäp ñoaøn hay quoác gia. Caïnh tranh naûy sinh khi hai beân hay nhieàu beân coá gaéng giaønh laáy thöù maø khoâng phaûi ai cuõng coù theå giaønh ñöôïc” vaø “chieán löôïc caïnh tranh”, moät khía caïnh cuûa chieán löôïc thöông maïi bao goàm vieäc xí nghieäp phaùt trieån caùc chính saùch ñeå ñoái phoù vaø ñaùnh baïi caùc ñoái thuû cuûa mình trong vaán ñeà cung caáp moät saûn phaåm nhaát ñònh”. Chieán löôïc caïnh tranh ngaønh laø muïc tieâu vaø phöông höôùng phaùt trieån daøi haïn cuûa moät ngaønh coù tính tôùi tieàm naêng vaø caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng caïnh tranh. Khi noùi ñeán chieán löôïc caïnh tranh, thöôøng ñeà caäp ñeán ba vaán ñeà lôùn nhö sau: Cô sôû xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh, Xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh, vaø Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh. Nhö vaäy, ñeå xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp hay moät ngaønh kinh teá, caàn phaûi xaùc ñònh ñöôïc nhöõng yeáu toá caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh vaø ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp hay ngaønh ñoù moät caùch saâu saùt. 1.1.2 Lôïi theá caïnh tranh trong moâi tröôøng kinh doanh quoác teá Lôïi theá caïnh tranh ñöôïc xem nhö laø nhöõng öu theá vöôït troäi rieâng coù nhaèm giuùp cho caùc quoác gia vaø caùc coâng ty vöôït qua ñoái thuû caïnh tranh vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu nhaát ñònh cuûa mình. Ñeå coù ñöôïc lôïi theá naøy, moät soá quoác gia coù theå döïa
6 vaøo nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, nhôø khai thaùc caùc ñieàu kieän töï nhieân, khí haäu, ñòa hình, vò trí ñòa lyù, … vaø phaùt trieån nhöõng ngaønh coâng nghieäp töông öùng vôùi chuùng, taïo ra caùc saûn phaåm mang ñaäm neùt ñaëc tröng rieâng maø nhöõng nôi khaùc khoù coù theå theo kòp. Nhöõng ñieàu kieän naøy taïo ra lôïi theá tuyeät ñoái cho quoác gia. Tuy nhieân lôïi theá naøy cuõng mang tính höõu haïn, vaø khoâng phaûi quoác gia naøo cuõng coù theå coù ñöôïc vaø deã daøng khai thaùc chuùng. Treân thöïc teá, ngoaøi vieäc söû duïng vaø khai thaùc lôïi theá töï nhieân, moät lôïi theá tieàm naêng voâ haïn coù theå coù ñang naèm trong nhöõng noã löïc phaùt trieån kyõ thuaät vaø söï laønh ngheà. Trong ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi vaø xu theá phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät hieän nay, veà lyù thuyeát, lôïi theá naøy ñang môû ra caùc cô hoäi ngang nhau cho caùc quoác gia ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình, baát keå quy moâ, beà daøy hoaït ñoäng, vò trí ñòa lyù, …. Nhôø vaøo phaùt trieån kyõ thuaät vaø söï laønh ngheà, caùc nhaø saûn xuaát coù theå taïo ra caùc saûn phaåm coù tính khaùc bieät cao, chi phí giaûm. Do ñoù, caàn nhaán maïnh vaø laøm roõ hai khaùi nieäm veà lôïi theá: lôïi theá so saùnh tónh vaø lôïi theá so saùnh ñoäng. Lôïi theá so saùnh tónh laø lôïi theá ñöïa treân vieäc khai thaùc taøi nguyeân töï nhieân maø coù ñöôïc nhöõng saûn phaåm, haøng hoùa maø nôi khaùc khoâng coù ñöôïc, do ñoù maø daønh ñöôïc öu theá treân thò tröôøng. Tuy nhieân, ñaây laø loaïi lôïi theá tónh, töùc laø lôïi theá khoâng thay ñoåi do tính coù haïn cuûa taøi nguyeân töï nhieân. Chaúng haïn, ngaønh goám Vónh Long ñang coù lôïi theá naøy, vì trong caùc tænh ôû Ñoàng baèng soâng Cöûu Long khoâng coù nôi naøo coù nguoàn seùt coù chaát löôïng toát vaø tröõ löôïng lôùn ñeå laøm goám myõ ngheä nhö Vónh Long. Nhöõng lôïi theá naøy thöôøng khoâng vöõng chaéc maø chæ mang tính ngaén haïn vaø trung haïn, neáu caùc ñieàu kieän saûn xuaát hieän coù khoâng ñöôïc caûi taïo lieân tuïc vaø phaùt trieån ôû möùc ñoä cao hôn thì coù theå lôïi theá caï nh tranh cuûa haøng hoùa seõ giaûm xuoáng. Ngöôïc laïi, lôïi theá so saùnh ñoäng laø lôïi theá khoâng do taøi nguyeân töï nhieân mang laïi, ñoù laø lôïi theá do con ngöôøi taïo ra töø vieäc phaùt trieån tri thöùc, khoa hoïc coâng ngheä trong kinh doanh. Muoán coù
7 lôïi theá naøy, ngoaøi vieäc taän duïng trieät ñeå caùc nguoàn löïc töï nhieân vaø söû duïng chuùng coù hieäu quaû, quoác gia/doanh nghieäp coøn phaûi ñaàu tö khoâng ngöøng cho quaù trình tieáp caän caùi môùi, caûi tieän moâi tröøong kinh teá, moâi tröôøng ñaàu tö … môùi taïo ra lôïi theá tieàm naêng laøm cô sôû cho söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa doanh nghieäp. Ñaây chính laø loaïi lôïi theá caàn taäp trung khai thaùc. Nhö vaäy taäp hôïp nhöõng lôïi theá so saùnh taïo neân söùc caïnh tranh cuûa moät chuû theå ñöôïc goïi laø lôïi theá caïnh tranh cuûa chuû theå ñoù. 1.2 Moät soá phöông phaùp ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh Theo Michael Porter, lôïi theá caïnh tranh ñöôïc taïo ra chöù khoâng phaûi do keá thöøa maø coù. Tính caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp, caùc cuïm doanh nhieäp vaø caùc khu vöïc döïa treân cô sôû boán yeáu toá (“hình thoi”): chieán löôïc kinh doanh vaø caïnh tranh, caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï, caùc ñieàu kieän hoaøn caûnh, ñieàu kieän veà caàu. [Hoäi thaûo veà phaùt trieån kinh teá khu vöïc, 77]. Caên cöù treân boán yeáu toá ñoù, Michael Porter ñöa ra nhöõng moâ hình ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh nhö Moâ hình naêm ñoäng löïc, Moâ hình kim cöông. Ngoaøi ra coøn coù moät soá coâng cuï khaùc cuõng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh nhö Ma traän (Sô ñoà) giao dòch, phaân tích SWOT. Ñeà taøi naøy chæ taäp trung phaân tích moâ hình naêm ñoäng löïc vaø phaân tích SWOT ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long.
8 1.2.1 Moâ hình naêm ñoäng löïc cuûa Michael Porter Caùc coâng ty môùi: Chuùng nhö theá naøo? Laø caùc coâng ty naøo? Coù lôïi theá gì? Khaû naêng thöông Ñoái thuû Khaû naêng thöông löôïng cuûa caùc nhaø Coâng ty naøo laø ñoái thuû? löôïng cuûa khaùch cung caáp Lôïi theá caïnh tranh? haøng Moái ñe doïa saûn phaåm thay theá (thay ñoåi kyõ thuaät cô baûn, thay ñoåi veà haønh vi ngöôøi tieâu duøng) Phaân tích naêm ñoäng löïc laø moät coâng cuï (khaùi nieäm) ñeå phaân tích do Michael Porter phaùt trieån. Ñaây laø moät coâng cuï höõu ích ñeå phaân tích vò theá caïnh tranh vaø caùc thaùch thöùc mang tính chieán löôïc cuûa moät coâng ty hay moät cuïm doanh nghieäp. Naêm ñoäng löïc ñoù laø: • Söï caïnh tranh giöõa caùc coâng ty hieän taïi: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: Ai laø ñoái thuû caïnh tranh cuûa baïn; ñaâu laø lôïi theá caïnh tranh vaø baát lôïi cuûa baïn? • Lôïi theá (söùc maïnh) veà thöông löôïng cuûa caùc nhaø cung caáp: caùc caâu hoûi chính laø: Ai laø nhaø cung caáp cuûa baïn; vieäc tìm nhaø cung caáp coù deã daøng khoâng? Vaø ñaâu laø lôïi theá (söùc maïng) thöông löôïng cuûa baïn so vôùi caùc nhaø cung caáp cuûa mình? • Söùc maïnh (lôïi theá) veà thöông löôïng cuûa ngöôøi mua: caùc caâu hoûi chính laø: Ai laø khaùch haøng cuûa baïn? coù bao nhieâu khaùch haøng, tìm khaùch haøng coù deã
9 khoâng? Vaø ñaâu laø lôïi theá (söùc maïnh) veà thöông löôïng cuûa baïn so vôùi khaùch haøng cuûa mình? • Nguy cô xuaát hieän caùc ñoái thuû caïnh tranh môùi: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: khaû naêng caùc ñoái thuû caïnh tranh môùi tham gia vaøo lónh vöïc kinh doanh cuûa baïn ôû möùc naøo? Hoï coù theå laø ai, vaø coù nhöõng lôïi theá naøo? • Nguy cô töø caùc dòch vuï vaø saûn phaåm thay theá: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: lieäu coù nguy cô töø caùc saûn phaåm thay theá, xuaát hieän do söï ñoåi môùi cô baûn veà kyõ thuaät hoaëc thay ñoåi cô baûn trong haønh vi cuûa khaùch haøng? 1.2.2 Phaân tích SWOT SWOT laø taäp hôïp vieát taét nhöõng chöõ caùi ñaàu tieân cuûa caùc töø tieáng Anh: Strengths (Ñieåm maïnh), Weaknesses (Ñieåm yeáu), Opportunities (Cô hoäi), Threats (Nguy cô). Ñaây laø coâng cuï raát höõu ích giuùp chuùng ta tìm hieåu vaán ñeà hoaëc ra quyeát ñònh trong vieäc toå chöùc, quaûn lyù cuõng nhö trong kinh doanh. Noùi moät caùch hình aûnh, SWOT laø khung lyù thuyeát maø döïa vaøo ñoù, chuùng ta coù theå xeùt duyeät laïi caùc chieán löôïc, xaùc ñònh vò theá cuõng nhö höôùng ñi cuûa moät toå chöùc, moät coâng ty, phaân tích caùc ñeà xuaát kinh doanh hay baát cöù yù töôûng naøo lieân quan ñeán quyeàn lôïi cuûa doanh nghieäp. Treân thöïc teá, vieäc vaän duïng SWOT trong xaây döïng keá hoaïch kinh doanh, hoaïch ñònh chieán löôïc, ñaùnh giaù ñoái thuû caïnh tranh, khaûo saùt thò tröôøng, phaùt trieån saûn phaåm, trong caùc baùo caùo nghieân cöùu … ñang ngaøy caøng ñöôïc nhieàu doanh nghieäp löïa choïn.
10 Hieän taïi Töông lai Ñieåm maïnh Cô hoäi Ñieåm yeáu Nguy cô Keát quaû cuûa quaùù trình phaân tích noäi boä ngaønh seõ giuùp thaáy roõ ñöôïc ñieåm maïnh, yeáu cuûa ngaønh trong moái quan heä so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Vôùi nhöõng ñieåm maïnh, ngaønh coù theå khai thaùc, phaùt trieån thaønh lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng vaø caàn ñöôïc thöôøng xuyeân cuûng coá, bieán chuùng trôû thanh vuõ khí cuûa ngaønh, thoâng qua ñoù, coù theå coù taùc duïng keùp trong vieäc khaéc phuïc ñieåm yeáu vaø giaûm thieåu aûnh höôûng tieâu cöïc do nhöõng yeáu ñieåm cuûa ngaønh so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh gaây ra. 1.3 Noäi dung chuû yeáu xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh Chieán löôïc caïnh tranh cuûa ngaønh chính laø vieäc xaùc ñònh muïc tieâu, phöông höôùng phaùt trieån daøi haïn cuûa ngaønh coù tính ñeán tieàm naêng vaø caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng caïnh tranh, keå caû moâi tröôøng kinh doanh do chính quyeàn ñòa phöông taïo ra chi phoái ngaønh ñoù. Noäi dung chính cuûa moät chieán löôïc caïnh tranh ngaønh thöôøng goàm nhöõng vaán ñeà sau: 1.3.1 Cô sôû xaây döïng chieán löôïc 1.3.1.1 Phaân tích – ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh ngaønh Söû duïng caùc phöông phaùp phaân tích nhö ñaõ neâu ñeå phaân tích thöïc traïng cuûa ngaønh caàn nghieân cöùu. Vieäc phaân tích ñöôïc thöïc hieän ôû hai noäi dung: phaân tích moâi tröôøng beân trong vaø moâi tröôøng beân ngoaøi ngaønh, töø ñoù thaáy roõ ñöôïc nhöõng ñieåm maïnh – yeáu, möùc ñoä lieân keát cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh, nhöõng cô hoäi hay thaùch thöùc do moâi tröôøng beân ngoaøi mang laïi. Thoâng qua ñoù xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp.
11 Phaân tích caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi: trong khuoân khoå ñeà taøi naøy – moät ngaønh coâng nghieäp cuûa ñòa phöông, laø phaân tích caùc yeáu toá beân ngoaøi caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Michael Porter ñaõ ñöa ra phöông phaùp xem xeùt höõu hieäu caùc nhaân toá trong moâi tröôøng ngaønh. OÂng ñaõ ñöa ra moâ hình naêm löïc löôïng coù khaû naêng chi phoái hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty, ñoù laø: - Söï caïnh tranh hieän taïi giöõa caùc doanh nghieäp trong ngaønh: cho ta bieát ñöôïc nhöõng thoâng soá veà söï hieän dieän cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi trong ngaønh, möùc ñoä caïnh tranh, caùc raøo caûn gia nhaäp vaø ruùt lui khoûi ngaønh. - Söï gia nhaäp cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh tieàm aån: khoâng chæ quan taâm ñeán caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, maø coøn phaûi löu yù ñeán nhöõng ñoái thuû tieàm aån. Tuy nhieân, ñeå gia nhaäp ngaønh, thöïc söï caàn coù moät soá ñieàu kieän nhö: vöôït qua haøng raøo gia nhaäp, tính toaùn hieäu quaû kinh teá veà quy moâ, söï baát lôïi veà chi phí, yeâu caàu veà voán, söï khaùc bieät hoùa saûn phaåm, chi phí chuyeån ñoåi, khaû naêng tieáp caän caùc keânh phaân phoái, chính saùch cuûa chính quyeàn ñòa phöông. - Söùc eùp cuûa caùc nhaø cung caáp: vai troø vaø söï chi phoái cuûa caùc nhaø cung caáp tuøy thuoäc vaøo moät soá ñaëc ñieåm: öu theá cuûa moät soá coâng ty vaø möùc ñoä taäp trung cuûa caùc nhaø cung caáp, tính khan hieám cuûa nguoàn cung caáp, möùc ñoä quan troïng cuûa ngaønh trong heä thoáng khaùch haøng cuûa caùc nhaø cung caáp. - Söùc eùp cuûa khaùch haøng: khaùch haøng luoân ñoøi hoûi ñöôïc mua vôùi giaù thaáp hôn, dòch vuï toát hôn vaø kích thích caùc ñoái thuû chaïy ñua ñeå thoûa maõn nhu caáu cuûa hoï cao hôn. Ñieàu laøm cho ngöôøi mua coù nhieàu quyeàn löïc laø vì hoï laø khaùch haøng thöôøng xuyeân cuûa coâng ty vaø mua haøng vôùi khoái löôïng lôùn. Ngoaøi ra, neáu thò tröôøng thuoäc veà ngöôøi mua thì caùc coâng ty trong ngaønh seõ ít coù quyeàn löïc hôn. - Khaû naêng thay theá cuûa saûn phaåm, dòch vuï: caùch ñaùnh giaù toát nhaát ñoái vôùi söï ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá laø tö vaán xem coù ngaønh naøo khaùc coù theå thoûa maõn nhu caàu cuûa khaùch haøng nhö chuùng ta ñang laøm khoâng? Coù nhieàu saûn phaåm
12 coù khaû naêng thay theá saûn phaåm cuûa ngaønh coù nghóa laø coù nhieàu baát lôïi cho tính sinh lôïi cuûa saûn phaåm cuûa ngaønh. Nhö vaäy, khi phaân tích moâi tröôøng caïnh tranh ngaønh ñöôïc xaùc ñònh vôùi naêm yeáu toá neâu treân, chuùng ta cuõng phaàn naøo hieåu roõ nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên cuûa ngaønh ñeå coù theå ñoái phoù vôùi caùc tình huoáng naûy sinh. Ngoaøi ra, khi phaân tích caùc nhaân toá moâi tröôøng beân ngoaøi, caàn phaûi xem xeùt caùc nhaân toá moâi tröôøng chung: ñieàu kieän töï nhieân, daân soá, kinh teá – chính trò - xaõ hoäi, phaùp luaät, …v.v Phaân tích caùc yeáu toá beân trong ngaønh: ôû ñaây, laø phaân tích nhöõng yeáu toá noäi taïi chung nhaát cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Trong heä thoáng caùc nhoùm nhaân toá beân trong, naêng löïc taøi chính, cô sôû vaät chaát, nguoàn nhaân löïc, marketing, ñieàu haønh quaûn trò kinh doanh, hoaït ñoäng nghieân cöùu, saûn phaåm laø nhöõng ñieåm noåi troäi caàn quan taâm. Ñeå taïo ra tieàm löïc cuûa moät doanh nghieäp hay moät ngaønh noùi chung, khoâng chæ ñôn giaûn laø vaán ñeà keát hôïp caùc nguoàn löïc, maø coøn laø söï phoái hôïp phöùc taïp caùc moái quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, giöõa boä phaän chöùc n8ng naøy vôùi boä phaän chöùc naêng khaùc. Keát quaû cuûa quaù trình phaân tích noäi boä seõ giuùp ngaønh nhìn roõ ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa mình trong moái quan heä so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Töø ñoù, coù theå khai thaùc theá maïnh thaønh nhöõng lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng, ñoàng thôøi khaéc phuïc ñieåm yeáu vaø giaûm thieåu aûnh höôûng tieâu cöïc do nhöõng yeáu ñieåm cuûa coâng ty so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Ñeå thöïc hieän phaân tích noäi boä beân trong ngaønh, ngöôøi ta coù theå söû duïng ma traän SWOT. 1.3.1.2 Quan ñieåm vaø quy hoaïch phaùt trieån toång theå cuûa ñòa phöông Vieäc ñeà ra moät phöông aùn chieán löôïc phaûi döïa treân cô sôû phuø hôïp vôùi quy hoaïch phaùt trieån toång theå cuûa ñòa phöông. Ñaây laø yeâu caàu veà tính töông hoã trong
13 vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån, giuùp cho vieäc ñöa ra caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc mang tính khaû thi cao. Chaúng haïn, vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long ngoaøi vieäc hieåu roõ naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh, coøn phaûi phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån chung cuûa tænh – phaùt trieån naêm maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa tænh laø gaïo, thuûy saûn, traùi caây, naám rôm, goám. 1.3.2 Xaùc ñònh chieán löôïc Chieán löôïc caïnh tranh cuûa moät ngaønh, hay ñöôïc xem nhö laø ñöa ra moät tuyeân boá chung cuûa ngaønh, ñöôïc xaùc laäp döïa treân söï keát hôïp giöõa naêng löïc hieän coù vaø khaû naêng phaân tích, döï baùo nhöõng xu höôùng saép tôùi coù theå taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng cuûa ngaønh. ÔÛ ñaây coù theå ñoàng nhaát vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cuûa ngaønh vôùiø söï ñònh höôùng cho moät ngaønh . Ñoù chính laø moät söï cam keát vöôn tôùi töông lai cuûa ngaønh vaø cuûa laõnh ñaïo ñòa phöông. Thoâng thöôøng, vieäc xaùc laäp ñònh höôùng cho moät ngaønh thöôøng ñöôïc tính trong khoaûng thôøi gian ít nhaát laø möôøi naêm. Ñoái vôùi vieäc xaùc laäp nhöõng muïc tieâu daøi haïn cho phaùt trieån, caàn chæ roõ moät soá nhöõng muïc tieâu cô baûn veà khaû naêng sinh lôøi, môû roäng thò phaàn, gia taêng theá löïc vaø cuûng coá ñoä an toaøn, tính caân ñoái giöõa muïc tieâu vaø lôïi ích cuûa moâi tröôøng vaø ñaïo ñöùc xaõ hoäi, …v.v Treân cô sôû khaéc phuïc ñieåm yeáu, phaùt huy theá maïnh, taän duïng ñöôïc nhöõng cô hoäi cuûa thò tröôøng vaø giaûm thieåu söï aûnh höôûng cuûa nhöõng nguy cô beân ngoaøi, laõnh ñaïo ngaønh cuõng nhö caùc chuû doanh nghieäp coù theå ñeà ra caùc phöông aùn chieán löôïc. Chaúng haïn ñoái vôùi ngaønh goám Vónh Long, yeáu toá quyeát ñònh naêng löïc caïnh tranh laø lôïi theá veà söï khaùc bieät: chaát lieäu ñaát töï nhieân taïo neân neàn goám coù maøu hoàng phaán ñaëc tröng. Vì theá tænh caàn chuù troïng chieán löôïc khaùc bieät hoùa nhaán maïnh ñeán nhöõng ñaëc ñieåm rieâng bieät cuûa saûn phaåm maø khaùch haøng coi
14 troïng vaø saün saøng traû theâm giaù cho söï khaùc bieät ñoù. Chieán löôïc naøy hieän nay cuõng raát caàn thieát khi tình traïng caïnh tranh giaûm giaù do thieáu söï hôïp taùc ñang dieãn ra ngaøy caøng gay gaét trong noäi boä ngaønh. Ñieåm khoù cuûa chieán löôïc khaùc bieät hoùa laø duy trì ñöôïc hình aûnh cuûa söï khaùc bieät trong taâm trí khaùch haøng, vaø moät khi söï nhaïy caûm veà giaù xuaát hieän thì söï khaùc bieät vaø ñoäc nhaát coù nguy cô bieán maát. 1.3.3 Giaûi phaùp thöïc hieän Giaûi phaùp thöïc hieän hay coøn goïi laø söï chuaån bò caùc ñieàu kieän ñeå trieån khai thöïc thi chieán löôïc caïnh tranh. Caùc ñieàu kieän naøy goàm: xaây döïng cô caáu toå chöùc, phaân boå hieäu quaû caùc nguoàn löïc vaø xaùc laäp heä thoáng chính saùch, toå chöùc thöïc hieän trong töøng giai ñoaïn. Moät chieán löôïc thaønh coâng laø keát quaû coäng höôûng cuûa caû ba noäi dung naøy. Keát luaän chöông 1 Vieäc nghieân cöùu nhöõng khaùi nieäm vaø xaây döïng lyù thuyeát veà chieán löôïc caïnh tranh giuùp hình dung ñöôïc quy trình xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh. Theo ñoù, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaønh coâng nghieäp laø yeáu toá raát quan troïng, töø ñoù coù theå tìm ra chieán löôïc thích hôïp vaø mang tính khaû thi cao nhaát. Töông töï, aùp duïng vaøo xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long, tröôùc heát, caàn tìm hieåu thöïc traïng vaø ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh thoâng qua phaân tích hai moâ hình “naêm ñoäng löïc” vaø “SWOT” cuûa Michael Porter. Treân cô sôû ñoù, coù theå xaây döïng ñöôïc chieán löôïc caïnh tranh cho ngaønh phuø hôïp, ñaùp öùng ñöôïc caùc muïc tieâu chung cuûa tænh trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá.
15 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG NGAØNH GOÁM MYÕ NGHEÄ VÓNH LONG 2.1 Ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá – xaõ hoäi tænh Vónh Long vaø quaù trình phaùt trieån ngaønh goám Vónh Long 2.1.1 Ñieàu kieän töï nhieân Laø moät trong 13 tænh- thaønh phoá cuûa ñoàng baèng Soâng Cöûu Long, tænh Vónh Long ñöôïc xem nhö laø moät vuøng “löôõng haø ñòa”. Vónh Long naèm ôû trung taâm ñoàng baèng soâng Cöûu Long, giöõa hai con soâng Tieàn vaø soâng Haäu, coù dieän tích töï nhieân laø 1.475,20 km2 , chieám 0,44% dieän tích cuûa caû nöôùc. Vónh Long goàm 7 huyeän – thò: Thò xaõ Vónh Long, huyeän Long Hoà, huyeän Maêng Thít, huyeän Bình Minh, huyeän Tam Bình, huyeän Traø OÂn, huyeän Vuõng Lieâm. Tænh Vónh Long naèm treân truïc giao thoâng quan troïng caû thuûy laãn boä, noái caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long, Thaønh phoá Caàn Thô vôùi vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam laø Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh mieàn Ñoâng Nam Boä. Tænh coù Quoác loä IA ñi ngang qua tænh vaø caûng Vónh Thaùi coù khaû naêng tieáp nhaän taøu 1.000 – 3.000 taán ñi Campuchia vaø caùc nöôùc trong khu vöïc. Ñaëc bieät, trong töông lai khi caûng Bình Minh ñöôïc xaây döïng xong seõ coù theå tieáp nhaän taûu vôùi taûi troïng 5.000 – 7.000 taán. Ñoù laø nhöõng yeáu toá raát quan troïng trong giao löu kinh teá, vaän chuyeån haøng hoùa, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm vaø thu huùt voán ñaàu tö vôùi caùc vuøng, caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngoaøi ra, heä thoáng giao thoâng thuûy boä thuaän lôïi naøy ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån thöông maïi, giao löu kinh teá – vaên hoùa trong tænh vaø vôùi caùc tænh khaùc.
16 Vò trí ñòa lyù quan troïng, heä thoáng giao thoâng thuûy boä thuaän lôïi, ñaát ñai phuø sa maøu môõ cuøng nhöõng öu ñaõi khaùc veà ñieàu kieän töï nhieân ñaõ taïo cho tænh Vónh Long coù nhöõng tieàm naêng vaø lôïi theá rieâng nhö: coù nguoàn nöôùc ngoït quanh naêm, ít bò luõ luït, coù caùc vuøng chuyeân canh luùa vaø caây aên traùi ñaëc saûn cuøng caùc vuøng nuoâi troàng thuûy saûn cung caáp cho cheá bieán vaø xuaát khaåu. Ñaëc bieät, tænh coù nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn caùt soâng vôùi tröõ löôïng töø 120 – 150 trieäu m3 ñeå cung caáp cho saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng, san laáp maët baèng, vaø nguoàn ñaát seùt vôùi tröõ löôïng coù theå khai thaùc ñöôïc gaàn 70 trieäu m3 ñeå saûn xuaát gaïch ngoùi vaø goám myõ ngheä xuaát khaåu. 2.1.2 Ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi 2.1.2.1 Tænh Vónh Long laø Tænh noâng nghieäp: Lôïi theá töï nhieân cuûa Vónh Long thuaän lôïi nhieàu cho phaùt trieån troàng troït, chaên nuoâi vaø thuûy saûn: ñaát phuø sa chieám 30,29% dieän tích ñaát töï nhieân, vuøng ñaát ñöôïc bao quanh bôûi soâng Tieàn vaø soâng Haäu neân coù nguoàn nöôùc ngoït quanh naêm phuïc vuï coâng taùc töôùi tieâu vaø phaùt trieån thuûy saûn. Ngoaøi ra, coù treân 380.000 ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng hieän ñang laøm trong ngaønh noâng nghieäp, chieám 71,98% toång soá lao ñoäng cuûa tænh. Maëc duø coù söï thay ñoåi tyû troïng: naêm 1999, cô caáu noâng-ngö cuûa tænh Vónh Long laø 63,17%, ñeán naêm 2003 laø 55,19%, nhöng vôùi nhöõng lôïi theá töï nhieân thuaän lôïi nhö treân, Vónh Long vaãn phaùt trieån nhö moät tænh noâng nghieäp. 2.1.2.2 Kinh teá caù theå coù vai troø quan troïng trong moïi ngaønh kinh teá cuûa tænh: Gaàn nhö taát caû caùc ngaønh kinh teá cuûa tænh Vónh Long ñeàu coù söï tham gia cuûa caùc khu vöïc kinh teá: nhaø nöôùc trung öông, nhaø nöôùc ñòa phöông, kinh teá taäp theå, kinh teá tö nhaân, … nhöng kinh teá caù theå ñoùng vai troø chuû choát ôû caùc ngaønh kinh teá cuûa tænh. Nhaän ñònh naøy ñöôïc minh hoïa qua caùc baûng bieåu sau ñaây:
17 Baûng 2.1: Giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % Phaân theo thaønh 2002 2003 2004 phaàn kinh teá Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû troïng troïng troïng 1. Khu vöïc kinh teá 4.986 0,12 5.568 0,13 1.141 0,02 nhaø nöôùc a. Trung öông - - - - - b. Ñòa phöông 4.986 0,12 5.568 0,13 1.141 0,02 2. Kinh teá taäp theå - - - - 20 0 3. Kinh teá tö nhaân - - - - - 4. Kinh teá caù theå 4.028.789 99,88 4.184.852 99,87 4.953.451 99,98 5. Kinh teá FDI - - - - - Toång coäng 4.03.775 100,00 4.190.420 100,00 4.954.612 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004 Baûng 2.2: Cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh Vónh Long* Ñvt: Soá cô sôû; Tyû leä % Phaân theo thaønh 2002 2003 2004 phaàn kinh teá Soá löôïng Tyû Soá löôïng Tyû Soá löôïng Tyû troïng troïng troïng 1. Khu vöïc kinh teá 8 0,13 8 0,12 7 0,11 nhaø nöôùc a. Trung öông 2 0,03 2 0,03 3 0,05 b. Ñòa phöông 6 0,10 6 0,09 4 0,06 2. Kinh teá taäp theå 6 0,10 5 0,08 6 0,09 3. Kinh teá tö nhaân 187 3,03 197 3,03 193 2,99 4. Kinh teá caù theå 5.952 96,36 6.267 96,36 6.222 96,31 5. Kinh teá hoãn hôïp 20 0,32 23 0,35 29 0,46 6. Kinh teá FDI 4 0,06 4 0,06 3 0,05 Toång coäng 6.177 100,00 6.504 100,00 6.461 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004
18 (* Soá löôïng cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp khoâng noùi leân söùc maïnh cuûa caùc khu vöïc kinh teá, nhöng vì khoâng coù soá lieäu cuï theå, neân baûng naøy cuõng minh hoïa phaàn naøo cho nhaän ñònh treân) Baûng 2.3: Giaù trò saûn xuaát xaây döïng cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % Phaân theo thaønh 2002 2003 2004 phaàn kinh teá Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû troïng troïng troïng 1. Khu vöïc kinh teá 178.875 20,99 199.371 20,61 155.876 13,93 nhaø nöôùc a. Trung öông 26.305 3,09 28.599 2,96 20.583 1,84 b. Ñòa phöông 152.570 17,90 170.772 17,65 135.293 12,09 2. Kinh teá taäp theå 9.607 1,13 10.506 1,09 17.978 1,61 3. Kinh teá tö nhaân 170.575 20,01 207.008 21,39 326.687 29,18 4. Kinh teá caù theå 493.109 57,87 550.694 56,91 618.853 55,28 5. Kinh teá FDI - - - - - - Toång coäng 852.166 100,00 967.579 100,00 1.119.394 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004 Baûng 2.4: Giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønh thöông maïi, du lòch vaø khaùch saïn nhaø haøng cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % Phaân theo thaønh 2002 2003 2004 phaàn kinh teá Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû Giaù trò Tyû troïng troïng troïng 1. Khu vöïc kinh teá 98.726 9,25 94.733 8,11 138.663 9,91 nhaø nöôùc a. Trung öông 57.007 5,34 56.184 4,81 82.596 5,90 b. Ñòa phöông 41.719 3,91 38.549 3,30 56.067 4,01 2. Kinh teá taäp theå 250 0,02 245 0,02 142 0,01 3. Kinh teá tö 968.133 90,73 1.072.690 91,87 1.260.411 90,08 nhaân-caù theå 4. Kinh teá FDI - - - - - - Toång coäng 1.067.109 100,00 1.167.668 100,00 1.399.216 100,00
19 2.1.2.3 Lao ñoäng: Vónh Long thuoäc nhoùm tænh coù maät ñoä daân soá cao cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Thaønh phaàn daân toäc chuû yeáu laø ngöôøi Kinh (chieám 97,44% daân soá toaøn tænh naêm 1999), daân toäc Khôme (chieám 2%), keá ñeán laø ngöôøi Hoa (chieám 0,56%). Vieäc phaân boá daân cö coù söï cheânh leäch giöõa caùc vuøng: cao nhaát laø thò xaõ Vónh long, huyeän Bình Minh, huyeän Long Hoà, thaáp nhaát laø huyeän Tam Bình, huyeän Traø OÂn. Tænh Vónh Long ôû thôøi ñieåm 01/07/2003 coù daân soá 1.038.965, trong ñoù, soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng vaø coù khaû naêng lao ñoäng laø 676.404, chieám 65,1% daân soá. Vaø ôû thôøi ñieåm keå treân, soá ngöôøi ñang tham gia lao ñoäng laø 578.177 ngöôøi, chieám 85,48% soá ngöôøi coù khaû naêng lao ñoäng. Tyû leä thaát nghieäp laø gaàn 15%. Treân 70% daân soá lao ñoäng trong lónh vöïc noâng nghieäp, ña soá hoï laø nhöõng ngöôøi coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà thaáp; coù moät tyû leä khoâng nhoû noâng daân muø chöõ, canh taùc saûn xuaát chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm. Löïc löôïng lao ñoäng kinh doanh trong khu vöïc quoác doanh chieám khoaûng 15 – 16% toång soá lao ñoäng cuûa caû tænh, trong khi löïc löôïng lao ñoäng ngoaøi quoác doanh chieám tyû troïng lôùn: 84 – 85%. ÔÛ caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh cuûa tænh theo ñieàu tra naêm 2003 cho thaáy: trong soá ngöôøi ñang laøm vieäc coù trình ñoä chuyeân moân kyõ thuaät, cao ñaúng, ñaïi hoïc chieám 4,83%, trung hoïc chuyeân nghieäp 4,99%, coâng nhaân kyõ thuaät, nhaân vieân nghieäp vuï chieám 7,42% vaø lao ñoäng phoå thoâng chieám 82,76%. Ñoái vôùi soá lao ñoäng coù tay ngheà, haàu heát ñöôïc ñaøo taïo theo caùc chöông trình ñaõ laïc haäu neân khaû naêng tieáp nhaän vaø vaän haønh thieát bò coâng ngheä tieân tieán coøn haïn cheá. Trình ñoä vaên hoùa cuûa ñoäi nguõ lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh nhìn chung coøn thaáp, khoâng ít ngöôøi chöa toát nghieäp tieåu hoïc hoaëc môùi qua tieåu hoïc.