Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài nghiên cứu là làm rõ một số vấn đề lý luận về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh, nhìn nhận được những hạn chế và tồn tại, vướng mắc trong hệ thống pháp luật cũng như thực tiễn việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề đối với những quyết định, hành vi của các chủ thể có liên quan.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGÔ QUANG PHẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ VIỆC TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂN BÌNH, TP. HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGÔ QUANG PHẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ VIỆC TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂN BÌNH, TP. HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 8 38 01 02 Người hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM QUANG HUY TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. TP.Hồ Chí Minh, ngày…tháng…..năm 2020 NGƯỜI CAM ĐOAN Ngô Quang Phả i
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i NGƯỜI CAM ĐOAN....................................................................................... i MỤC LỤC ........................................................................................................ ii DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...................................................................... viii LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu đề tài .......................................................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 6 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 6 6. Ý nghĩa về lý luận và thực tiễn ..................................................................... 7 7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 8 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VIỆC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH . 9 1.1. Khái quát chung việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. ... 9 1.1.1. Khái niệm ............................................................................................ 9 1.1.2. Đặc điểm của việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính: ...................................................... 11 1.1.3. Về đối tượng bị áp dụng việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ................................... 14 1.1.4. Nguyên tắc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ...................................................................... 15 ii
1.2. Thẩm quyền về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. ............................................................ 18 1.2.1. Thẩm quyền ....................................................................................... 18 1.2.2. Thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp phường (xã) ......... 18 1.2.3. Thời hạn của trường hợp tạm giữ tang vật phương tiện giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính............................................. 22 1.3. Trình tự thủ tục về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ....................................................... 22 1.3.1. Các bước tiến hành thực hiện việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành trong lĩnh vực quản lý trật tự đô thị. ................................................................................................ 22 1.3.2. Biên bản tạm giữ tang vật phương tiện giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ...................................................................... 25 1.3.3. Về thu, nộp, quản lý, sử dụng phí lưu giữ, bảo quản tang vật, phương tiện bị tạm giữ ............................................................................................. 26 1.4. Giải quyết khiếu nại tố cáo về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ................................. 28 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 31 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .................................................................................. 322 2.1. Tổng quan về quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh .................. 322 2.2. Thực trạng xử lý vi phạm hành chính trong một số lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt....................................................................... 33 iii
2.2.1. Tổng quan qua trình xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt tại thành phố Hồ Chí Minh ............................. 34 2.2.2. Hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh ......................................................................................................................... 35 2.3. Ưu điểm, hạn chế bất cập việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ............................................................................................................... 45 2.3.1. Ưu điểm. ............................................................................................ 45 2.3.2. Hạn chế.............................................................................................. 48 2.4. Nguyên nhân, hạn chế của việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. .............................................................................................................. 53 2.4.1. Nguyên nhân khách quan. ................................................................. 53 2.4.2. Nguyên nhân chủ quan...................................................................... 57 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 60 CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT NHẰM ĐẢM BẢO THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.................................. 61 3.1. Tiếp tục tuyên truyền pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính......................... 63 3.2. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật nhà nước về xử lý vi phạm hành chính ........................................................................................... 68 3.3. Công khai, minh bạch các thủ tục hành chính về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính .. 69 iv
3.4. Các giải pháp cụ thể nhằm đảm bảo thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính ............................................................................................................... 71 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 78 KẾT LUẬN .................................................................................................... 79 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 83 PHỤ LỤC ....................................................................................................... 87 v
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ được viết tắt LHC Luật hành chính CTUBND Chủ tịch ủy ban nhân dân NN Nhà nước QLNN Quản lý nhà nước TANDTC Tòa án nhân dân tối cao XLVP Xử lý vi phạm UBND Ủy ban nhân dân vi
DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng Trang Bảng 2.1 Số vụ vi phạm hành chính trên địa bàn quận Tân Bình 38 Khảo sát về việc ban hành chủ trương tăng cường hoạt Bảng 2.2 động tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề 41 Khảo sát về việc thực hiện nghiêm túc việc thực hiện Bảng 2.3 quy trình tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề 45 Số vụ giải quyết khiếu nại tố cáo về tạm giữ tang vật, Bảng 2.4 phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính trên địa bàn quận Tân Bình từ 2017 đến tháng 6 năm 2019 47 vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Số hiệu Tên biểu đồ Trang Biểu đồ 2.1 Số vụ vi phạm hành chính trên địa bàn quận Tân Bình 38 Khảo sát về việc ban hành chủ trương tăng cường hoạt Biểu đồ 2.2 động tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề 42 Khảo sát về việc thực hiện nghiêm túc việc thực hiện Biểu đồ 2.3 quy trình tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề 46 Số vụ giải quyết khiếu nại tố cáo về tạm giữ tang vật, Biểu đồ 2.4 phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính trên địa bàn quận Tân Bình từ 2017 đến tháng 6 năm 2019 47 viii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Thực hiện pháp luật liên quan đến việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý trật tự đô thị hiện nay là công tác phức tạp, trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều cá nhân, tổ chức. Bên cạnh những kết quả đã đạt được thì vấn đề này trong thực tế vấn đề này vẫn còn nhiều hạn chế bất cập, chưa đáp ứng được đòi hỏi của người dân trong tình hình mới. Chất lượng và hiệu quả của quá trình thực hiện phụ thuộc rất lớn vào các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ theo luật định. Đồng thời, trình tự, thủ tục được quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính ngày 20 tháng 6 năm 2012, Nghị định số: 46/2016/NĐ-CP ngày 26 tháng 5 năm 2016 và một số văn bản hướng dẫn thi hành. Được vậy, thì sẽ hạn chế được rất nhiều trong việc khiếu nại của người dân về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính liên quan, góp phần đưa pháp luật xử lý vi phạm hành chính vào thực tiễn áp dụng nhiều hơn. Nhiều trường hợp khiếu nại về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh đã được các cơ quan giải quyết khiếu nại nhưng các đương sự có liên quan đến quyền lợi của mình vẫn tiếp tục làm đơn khiếu nại gởi đến nhiều ngành, nhiều cấp, thậm chí gởi đơn đến nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, nhà nước tiếp tục khiếu nại về quyết định tạm giữ, quyết định xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan hành chính nhà nước. Bên cạnh đó, vẫn có những trường hợp các cơ quan chức năng có thẩm quyền trong việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính vẫn chưa thực sự quan tâm, chú trọng đến công tác quản lý trật tự đô thị và công tác kiểm tra, giám sát, tham mưu các loại văn bản phù hợp với pháp luật quy định hiện nay dẫn đến ảnh hưởng đến 1
quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức có liên quan. Thời gian để giải quyết việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề còn chậm trễ, rườm rà, nhiều thủ tục. Việc phân công, bố trí người làm công tác tham mưu văn bản còn chưa tương xứng, trong thời gian gần đây các cơ quan chức năng đã tăng cường tập trung giải quyết và chỉ đạo giải quyết những vụ việc về khiếu nại, tố cáo nhất là các quyết định xử phạt vi phạm hành chính tồn đọng, bức xúc và kéo dài, hạn chế phát sinh mới, tập hợp đầy đủ các thông tin diễn biến của vụ việc qua đó căn cứ vào quy định của pháp luật để ra quyết định giải quyết phù hợp. Tất cả những vấn đề nêu trên cho thấy cần phải có một đề tài nghiên cứu một cách toàn diện cả về lý luận và thực tiễn công tác thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính trên địa bàn quận Tân Bình nói riêng và thành phố Hồ Chí Minh nói chung là thật sự cần thiết. Từ đó, chúng ta thấy được cơ sở lý luận, thực trạng tình hình thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành thời gian qua với những bất cập hạn chế từ đó đưa ra những giải pháp để điều chỉnh cho phù hợp. Đó chính là lý do mà tôi chọn làm đề tài: “Thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh” làm luận văn thạc sĩ của mình. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Hiện tại, liên quan đến đề tài “Thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh” chưa thấy đề tài nghiên cứu nào đúng tính chất nghiên cứu. Bên cạnh đó, có một số nghiên cứu được đăng tải thông qua báo, tạp chí liên quan 2
tới nội dung về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính, có thể kể đến bài viết: - Bài viết “Hoàn thiện pháp luật về hình thức, thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính” của TS. Trần Thị Hiền, tại Hội thảo “Hoàn thiện pháp luật xử lý vi phạm hành chính tại Việt Nam” do Viện Nghiên cứu lập pháp, Đại sứ quán Thụy Sĩ, Viện Nghiên cứu chính sách, pháp luật và phát triển và Viện Nhân quyền Đan Mạch phối hợp tổ chức tại Tam Đảo từ ngày 26 - 27/9/2011có nội dung như sau: Nguyên tắc thẩm quyền xử phạt được xác định căn cứ vào mức tối đa của khung tiền phạt như hiện nay đã làm vô hiệu hóa thẩm quyền xử phạt của các chức danh công chức không có vị trí lãnh đạo; đồng thời, thẩm quyền xử phạt hành chính bị hạn chế bởi khung tiền phạt giữa mức tối thiểu và mức tối đa giãn cách quá xa, dẫn đến tình trạng việc xử phạt chủ yếu bị đẩy lên cơ quan cấp trên, dẫn đến nhiều vụ việc chậm được xử lý, trong khi đó với tính chất của hành vi vi phạm thực sự chưa cần đến mức phải có sự quyết định của cấp cao hơn. Chính vì vậy theo TS Trần Thị Hiền cần có sự điều chỉnh phù hợp về thẩm quyền xử lý để hạn chế (tránh) hoạt động xử phạt bị đẩy lên cơ quan cấp trên. - Bài viết “Về thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính” của Th.S Nguyễn Mạnh Hùng tại Toạ đàm khoa học về Luật xử lý VPHC do Bộ Tư pháp tổ chức năm 2011 và bài viết “Hoàn thiện pháp luật về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính” đăng trên cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp năm 2011 đã tập trung phân tích về thẩm quyền xử phạt VPHC. Theo tác giả, pháp luật hiện hành sử dụng phương pháp liệt kê khá cứng nhắc khi quy định về các chức danh có thẩm quyền xử phạt VPHC, vì vậy sẽ luôn dẫn đến tình trạng “thiếu”, “thừa” người có thẩm quyền xử phạt VPHC. - Luận văn thạc sỹ “Pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính: Lý luận và thực tiễn” của tác giả Bùi Tiến Đạt (2012): chỉ rõ những khái niệm, nội 3
dung pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính. Đồng thời trong nội dung của luận văn ghi nhận rõ các quy định về xử phạt vi phạm hành chính, các quy định về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính thông qua các quy định trên thực tế ở nước ta trên phương diện lý luận và thực tiễn. - Luận văn thạc sỹ “Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong lĩnh vực xử phạt vi phạm hành chính” của tác giả Đặng Thanh Sơn, 2013: Nội dung của luận văn đã khái quát các quy định của hoạt động xử phạt vi phạm hành chính, các biện pháp về xử phạt vi phạm hành chính chính, từ những kết quả đó đã khẳng định vai trò quan trọng của các quy định này trong thực tế nhằm tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong giai đoạn hiện nay. - Bài viết “Hoàn thiện pháp luật về các biện pháp ngăn chặn vi phạm hành chính và bảo đảm việc xử lý vi phạm hành chính” được đăng trên website của TANDTC: Nội dung của bài viết khẳng định vai trò của các BPNC trong vi phạm hành chính và việc đảm bảo áp dụng trong thực tiễn. Có chỉ rõ những biện pháp về biện pháp tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính nói chung. Chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng trong thực tế. - Luận án tiến sĩ của tác giả Đinh Phan Quỳnh (2018), “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ theo pháp luật Việt Nam” có những nội dung về vấn đề tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. Đồng thời, đây là một công trình nghiên cứu chuyên sâu, toàn diện và có hệ thống về xử lý VPHC trong lĩnh vực GTĐB, luận án góp phần làm sâu sắc hơn những vấn đề lý luận xử lý VPHC trong lĩnh vực GTĐB cũng như góp phần hoàn thiện pháp luật về xử lý VPHC 4
trong lĩnh vực GTĐB. Luận án có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, học tập tại các cơ sở đào tạo chuyên ngành Luật, Cảnh sát. Các công trình nghiên cứu đó một phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn của tình hình thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính, nhưng chưa có công trình nghiên cứu nào nghiên cứu một cách toàn diện, đầy đủ, hệ thống những vấn đề lý luận, thực tiễn về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh nên việc lựa chọn đề tài này là luận văn thạc sỹ là hoàn toàn cần thiết. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích của đề tài nghiên cứu là làm rõ một số vấn đề lý luận về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh, nhìn nhận được những hạn chế và tồn tại, vướng mắc trong hệ thống pháp luật cũng như thực tiễn việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề đối với những quyết định, hành vi của các chủ thể có liên quan. Nhiệm vụ của đề tài là nghiên cứu những vấn đề lý luận liên quan về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh trong công tác quản lý trật tự đô thị hiện nay. Các nhiệm vụ được đặt ra khi nghiên cứu đề tài: Làm rõ cơ sở lý luận và pháp lý thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường. 5
Đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh. Đề xuất phương hướng, giải pháp, kiến nghị nhằm để hoàn thiện việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình nói riêng, thành phố Hồ Chí Minh nói chung. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Thực hiện pháp luật về việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Thẩm quyền tạm giữ tang vật phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề của Chủ tịch UBND phường. -Phạm vi không gian: Các UBND phường thuộc quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi thời gian: Nghiên cứu trong thời gian 03 năm gần đây (từ năm 2017 đến năm 2019). 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn được thực hiện trên cơ sở quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin, phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, quan điểm của Đảng, nhà nước và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật. 6
5.2. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu, tác giả sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu như phương pháp phân tích, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp và phương pháp thực tiễn để làm sang tỏ nội dung nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: tác giả sử dụng phương pháp này để nghiên cứu các văn bản pháp luật có liên quan đến tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch UBND phường; các đề tài khoa học, chương trình, dự án, các bài báo đăng trên các tạp chí khoa học chuyên ngành. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: tác giả sử dụng phương pháp này để nêu lên cơ sở lý thuyết về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính và đánh giá, khái quát thành những quan điểm, luận điểm làm nền tảng lý luận cho luận văn. - Phương pháp thống kê: tác giả sử dụng phương pháp này chủ yếu ở chương 2 của luận văn, các số liệu thu thập, điều tra được tổng hợp, phân tích làm cơ sở đánh giá thực trạng qua đó đánh giá về thành tựu, hạn chế để đưa ra những giải pháp giải quyết vấn đề một cách cụ thể. 6. Ý nghĩa về lý luận và thực tiễn Đề tài mong muốn làm sáng tỏ các mối quan hệ giữa lý luận và thực tiễn,phát huy tính tích cực của đội ngũ cán bộ công chức làm công tác thực thi pháp luật về các lĩnh vực liên quan đến xử lý vi phạm hành chính, công tác quản lý trật tự đô thị nhằm tăng cường, nâng cao hiệu quả đối với việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. Nội dung nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo phục vụ cho việc hoàn thiện pháp luật và nâng cao chất lượng thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục 7
hành chính và thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trong lĩnh vực liên quan đến việc ra quyết định tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục thì phần nội dung gồm 03 chương, cụ thể: Chương 1: Cơ sở lý luận việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính. Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh những năm gần đây. Chương 3: Hoàn thiện pháp luật nhằm đảm bảo thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường trên địa bàn quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh. 8
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VIỆC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TẠM GIỮ TANG VẬT, PHƯƠNG TIỆN, GIẤY PHÉP, CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ THEO THỦ TỤC HÀNH CHÍNH 1.1. Khái quát chung việc thực hiện pháp luật về tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính 1.1.1. Khái niệm Xử phạt vi phạm hành chính là việc người có thẩm quyền xử phạt áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính [2, khoản 2 Điều 2]. Xử lí vi phạm hành chính bao gồm xử phạt vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp xử lí hành chính khác [21]. Theo quy định của Luật xử phạt vi phạm hành chính 2012 quy định như sau: Giấy phép, chứng chỉ hành nghề là giấy tờ do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền cấp cho cá nhân, tổ chức theo quy định của pháp luật để cá nhân, tổ chức đó kinh doanh, hoạt động, hành nghề hoặc sử dụng công cụ, phương tiện. Giấy phép, chứng chỉ hành nghề không bao gồm giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chứng chỉ gắn với nhân thân người được cấp không có mục đích cho phép hành nghề [21]. Tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính là một trong những biện pháp ngăn chặn khi xử lý vi phạm hành chính được quy định trong Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 . Tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề: Là biện pháp ngăn chặn được quy định trong luật xử phạt vi phạm hành chính do cơ quan có thẩm quyền áp dụng đối với những trường hợp vi phạm khẩn cấp hoặc có hành vi vi phạm quả tang [21]. 9
1.1.1.1. Tang vật Trong Luật xử lý vi phạm hành chính không có điều khoản quy định trực tiếp về khái niệm tang vật. Tuy nhiên, tại điều 26 của Luật này có quy định như sau [21]. Điều 26. Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính: “Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là việc sung vào ngân sách nhà nước vật, tiền, hàng hoá, phương tiện có liên quan trực tiếp đến vi phạm hành chính, được áp dụng đối với vi phạm hành chính nghiêm trọng do lỗi cố ý của cá nhân, tổ chức. Việc xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu được thực hiện theo quy định tại Điều 82 của Luật này." Như vậy chúng ta có thể hiểu tang vật là vật, tiền, hàng hóa, phương tiện có liên quan trực tiếp đến vi phạm hành chính. 1.1.1.2. Phương tiện Là toàn bộ phương tiện gồm xe ô tô, máy kéo, rơ mooc hoặc sơ mi rơ móc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo. Xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự trực tiếp tham gia di chuyển đi lại công khai trên các con đường. Tại Khoản17 của Luật giao thông đường bộ năm 2008 có quy định về vấn đề này như sau: Phương tiện tham gia giao thông đường bộ gồm phương tiện giao thông đường bộ và xe máy chuyên dùng [19]. Trong đó: - Phương tiện giao thông đường bộ gồm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện giao thông thô sơ đường bộ. + Phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (sau đây gọi là xe cơ giới) gồm xe ô tô; máy kéo; rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, 10