Luận văn Thạc sĩ Luật học: Tổ chức quản lý phạm nhân, từ thực tiễn trại giam Hoàng Tiến, Bộ Công An

Chia sẻ: Cỏ Xanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:107

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là góp phần bổ sung, xây dựng, hoàn thiện lý luận về tổ chức quản lý phạm nhân và đánh giá đúng thực tiễn tổ chức quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến, Cục C10, Bộ Công an. Thông qua việc phân tích những kết quả đạt được, khó khăn vướng mắc, hạn chế thiếu sót, nguyên nhân, luận văn nêu ra các giải pháp góp phần nâng cao tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật học: Tổ chức quản lý phạm nhân, từ thực tiễn trại giam Hoàng Tiến, Bộ Công An

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT M C N H N Tæ CHøC QU¶N Lý PH¹M NH¢N, Tõ THùC TIÔN TR¹I GIAM HOµNG TIÕN, Bé C¤NG AN LUẬN V N TH C SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT M C N H N Tæ CHøC QU¶N Lý PH¹M NH¢N, Tõ THùC TIÔN TR¹I GIAM HOµNG TIÕN, Bé C¤NG AN Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 8380101.02 LUẬN V N TH C SĨ LUẬT HỌC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: P S.TS CHU HỒN THANH HÀ NỘI - 2020
LỜI CAM OAN Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội. Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể bảo vệ Luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn! NGƯỜI CAM ĐOAN M c ng H ng
M CL C Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng MỞ ẦU .......................................................................................................... 1 CHƢƠN 1: NH N V N Ề L LUẬN VÀ PH P LUẬT VỀ QU N L PH M NH N CH P HÀNH N PH T T Ở VIỆT NAM HIỆN NAY ................................................................... 10 1.1. Khái niệ ph nh n ...................................................................... 10 1.2. c i t ch c qu n ph nh n chấp hành hình ph t t ... 12 1.3. Cơ sở pháp qu n ph nh n chấp hành án án ph t t ở Việt Na hiện nay ............................................................................. 13 1.4. Yêu cầu, nội dung, hình th c, biện pháp qu n ph nh n ang chấp hành án ph t t t i Tr i gia ở Việt Na hiện nay ... 16 1.4.1. Yêu cầu quản lý phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại Trại giam ở Việt Nam hiện nay .................................................................. 16 1.4.2. Nội dung quản lý phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại Trại giam ở Việt Nam hiện nay .................................................................. 17 1.4.3. Hình thức, biện pháp quản lý phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại Trại giam ở Việt Nam hiện nay ................................................. 19 1.5. Phân công trách nhiệ và quan hệ phối hợp trong công tác qu n ph nh n chấp hành án ph t t t i Tr i gia ở Việt Nam ............................................................................................ 28 Ti u kết Chƣơng 1 ......................................................................................... 34
CHƢƠN 2: THỰC TR N QU N L PH M NH N AN CH P HÀNH N PH T T T I TR I IAM HOÀN TIẾN, BỘ CÔN AN ....................................................................... 35 2.1. Khái quát về Tr i gia Hoàng Tiến ............................................... 35 2.2. T ch c bộ áy và trang thiết bị của ực ƣợng C nh sát t i Tr i gia Hoàng Tiến....................................................................... 39 2.3. Kết qu qu n ph nh n chấp hành án ph t t t i Tr i gia Hoàng Tiến ............................................................................... 41 2.3.1. Kết quả điều tra nghiên cứu, phân loại và tổ chức quản lý, giam giữ phạm nhân ..................................................................................... 41 2.3.2. Kết quả thực hiện biện pháp quản lý trực tiếp phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến .......................................... 43 2.3.3. Kết quả tiến hành các biện pháp nghiệp vụ trong quản lý phạm nhân tại Trại giam Hoàng Tiến ........................................................... 47 2.3.4. Kết quả tiến hành biện pháp vận động quần chúng trong quản lý phạm nhân ........................................................................................... 50 2.3.5. Kết quả tiến hành biện pháp giáo dục, xây dựng động cơ cải tạo tích cực và phối hợp trong quản lý phạm nhân ................................... 52 2.4. Nhận xét, ánh giá chung ................................................................. 55 2.4.1. Về những kết quả đạt được ................................................................. 55 2.4.2. Những hạn chế .................................................................................... 57 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ........................................................ 59 Ti u kết Chƣơng 2 ......................................................................................... 62 CHƢƠN 3: C C Y U CẦU T RA VÀ I I PH P N N CAO QU N L PH M NH N, TỪ THỰC TIỄN T I TR I IAM HOÀN TIẾN ...................................................................... 63 3.1. Các yêu cầu t ra tác ộng ến t ch c qu n ph nh n, từ thực tiễn Tr i gia Hoàng Tiến.................................................. 63
3.2. i i pháp n ng cao qu n ph nh n, từ thực tiễn Tr i gia Hoàng Tiến ............................................................................... 67 3.2.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù ............................................................................................. 67 3.2.2. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, lựa chọn, phân công, bố trí cán bộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, pháp luật, đạo đức nghề nghiệp trực tiếp quản lý phạm nhân .................................................... 71 3.2.3. Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở giam giữ, trang bị công cụ, phương tiện, trước hết trọng tâm vào Khu I ở các phân trại, đảm bảo yêu cầu chặt chẽ phạm nhân chấp hành án phạt tù ...................... 72 3.2.4. Đổi mới nội dung, hình thức và các biện pháp quản lý phạm nhân ......... 74 3.2.5. Đổi mới nội dung, hình thức trong giáo dục và thực hiện chế độ chính sách đối với các phạm nhân ...................................................... 75 3.2.6. Xây dựng cơ chế phối hợp và tổ chức thực hiện chủ động, hiệu quả quan hệ phối hợp của lực lượng, trọng tâm là quan hệ phối hợp giữa các bộ phận nghiệp vụ ở trại giam trong quản lý phạm nhân....... 77 KẾT LUẬN .................................................................................................... 80 DANH M C TÀI LIỆU THAM KH O ..................................................... 82 PH L C ....................................................................................................... 86
DANH M C CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ ầy ủ CBCS Cán bộ chiến sỹ CHAPT Chấp hành án phạt tù CTVBM Cộng tác viên bí mật HTTP Hỗ trợ tư pháp KSAN Kiểm soát an ninh NQTG Nội quy trại giam THAHS Thi hành án hình sự VPNQTG Vi phạm nội quy trại giam
DANH M C CÁC B N Số hiệu Tên bảng Trang ảng 2. Cơ cấu tội danh của phạm nhân chấp hành án ở Trại giam Hoàng Tiến vi phạm k luật, từ năm 2 4 đến năm 2 9 36 ảng 2.2 Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến theo dân tộc, trình độ học vấn, từ năm 2 4 đến năm 2 9 37 ảng 2.3 Thống kê về tiền án, nghê nghiệp của phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 38 ảng 2.4 Thống kê về biên chế, trình độ của cán bộ, chiến sỹ Trại giam Hoàng Tiến 41 ảng 2.5 Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến, theo xếp loại cải tạo, từ năm 2 4 đến năm 2 9 46 ảng 2.6 Kết quả khai thác phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 47 ảng 2.7 Tình hình mạng lưới cộng tác viên bí mật ở Trại giam Hoàng Tiến từ năm 2 4 đến năm 2 9 49
DANH M C C C B N PH L C Số hiệu Tên bảng Trang ảng Thống kê về giới tính, tội danh, nơi cư trú trước khi vào trại giam của phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 86 ảng 2 Thống kê về mức án, trình độ văn hóa, độ tuổi của phạm nhân tại Trại giam Hoàng Tiến 87 ảng 3 Thống kê về tiền án, nghê nghiệp của phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 88 ảng 4 Thống kê về phân loại phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến từ năm 2 4 đến năm 2 9 89 ảng 5 Thống kê kết quả xếp loại thi đua chấp hành án của phạm nhân tại Trại giam Hoàng Tiến 89 ảng 6 Phân loại vi phạm Nội quy trại giam của phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 90 ảng 7 Tình hình mạng lưới cộng tác viên bí mật ở Trại giam Hoàng Tiến từ năm 2 4 đến năm 2 9 90 ảng 8 Thống kê kết quả hoạt động của mạng lưới cộng tác viên bí mật từ năm 2 4 đến năm 2 9 91 ảng 9 Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến theo giới tính, độ tuổi, từ năm 2 4 đếm năm 2 9 91 ảng Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến theo dân tộc, trình độ học vấn, từ năm 2 4 đến năm 2 9 92 ảng Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến theo nghề nghiệp, tiền án từ năm 2 4 đến năm 2 9 92
Số hiệu Tên bảng Trang ảng 2 Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến theo tội danh, từ năm 2 4 đến năm 2 9 93 ảng 3 Thống kê, phân tích số liệu phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến, theo xếp loại cải tạo, từ năm 2 4 đến năm 2 9 93 ảng 4 Phân loại hành vi vi phạm pháp luật của phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến, từ năm 2 4 đến năm 2 9 94 ảng 5 Hình thức x lý phạm nhân chấp hành án phạt tù ở Trại giam Hoàng Tiến vi phạm nội quy, vi phạm pháp luật, từ năm 2 4 đến năm 2 9 94 ảng 7 Thống kê về biên chế, trình độ của cán bộ, chiến sỹ Trại giam Hoàng Tiến 95 ảng 8 Thống kê độ tuổi, thâm niên, giới tính của cán bộ chi n sỹ công tác tại Trại giam Hoàng Tiến, từ năm 2 4 đến năm 2 9 96 ảng 9 Thống kê về biên chế, trình độ của cán bộ trinh sát, trực trại ở Trại giam Hoàng Tiến 96 ảng 2 Kết quả khai thác phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến 97 ảng 2 Thống kê về tổng số phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến từ năm 2 4 - 2019 97
MỞ ẦU 1. Tính cấp thiết của ề tài Thi hành án phạt tù là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Luật THAHS buộc phạm nhân phải chịu sự quản lý giam giữ, giáo dục, cải tạo ở trại giam để giáo dục họ trở thành người có ích cho x hội. Như vậy, việc quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong công tác tổ chức thi hành án phạt tù, nh m đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, sự trừng trị nghiêm khắc, thích đáng, kịp thời đối với người có hành vi phạm tội, đồng thời tạo ra môi trường thuận lợi để giáo dục họ trở thành người lương thiện, có ích cho x hội. Nghiên cứu khảo sát thực ti n từ năm 2 4 đến năm 2 9 tại Trại giam Hoàng Tiến, Cục C , cho thấy số lượng phạm nhân đến CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến như sau: năm 2014 là: 3609 phạm nhân; năm 2 5 là: 3337 phạm nhân; năm 2 6 là: 3496 phạm nhân; năm 2 7 là: 3923 phạm nhân; năm 2 8 là: 3714 phạm nhân; năm 2 9 là 35 2 phạm nhân (bảng sau). Tính chất phạm nhân ngày càng phức tạp, số lượng phạm nhân có mức án trên 5 năm và chung thân chiếm tỉ lệ cao, đây là nhóm phạm nhân luôn có di n biến tư tưởng khó lường. Trong quá trình chấp hành án số phạm nhân có mức án cao thường là nhân tố chủ mưu, cầm đầu và lôi kéo các phạm nhân khác thực hiện VPNQTG như là đánh nhau, gây rối, đòi yêu sách...điều này đ gây ra những khó khăn cho tổ chức quản lý, giam giữ, giáo dục và cải tạo phạm nhân. ảng thống ê ng ố h nh n T i gi ng Ti n ừ nă 2014 - 2019 iới tính N T ng số Nam 2014 3609 3007 602 2015 3337 2755 582 2016 3496 2883 613 2017 3923 3185 738 2018 3714 2991 723 2019 3502 2812 690 1
Trước những di n biến, hành vi VPNQTG của từng phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến, an Giám thị đơn vị cũng đ tăng cường triển khai các biện pháp công tác nghiệp vụ, phương tiện kỹ thuật trong quản lý, giam giữ, giáo dục và cải tạo phạm nhân. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì vẫn còn những hạn chế, thiếu sót như: nhận thức của một bộ phận cán bộ trại giam chưa thấy được vai trò, trách nhiệm của bản thân trong quá trình công tác, chưa có sự phân định, tách bạch giữa các nhóm đối tượng trong tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT. Các hoạt động trong công tác nghiệp vụ cơ bản chưa được chú trọng, mạng lưới CTV M chất lượng còn thấp chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ. Quan hệ phối hợp giữa các lực lượng nghiệp vụ trong trại giam, giữa trại giam với lực lượng nghiệp vụ khác, việc thực hiện cơ chế phối hợp chưa có sự thống nhất...Vì vậy, việc nghiên cứu, đánh giá thực trạng để tìm ra nguyên nhân, hạn chế, thiếu sót, đưa ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả tổ chức quản lý, giam giữ phạm nhân tại trại giam Hoàng Tiến là yêu cầu cấp thiết trong tình hình hiện nay. Từ những lý do trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài: “T chức quản lý h nh n, ừ hực iễn T i gi ng Ti n, c ng n” làm đề tài Luận văn Thạc sĩ là hoàn toàn mang tính cấp thiết trên hai phương diện lý luận và thực ti n. 2. Tình hình nghiên c u iên quan ến ề tài Công tác quản lý, giáo dục phạm nhân trong công tác tổ chức THAPT là một nội dung quan trọng trong tổ chức thi hành án hình sự. Vì vậy, khi đề cập đến tổ chức quản lý, giáo dục phạm nhân, các nhà khoa học, các nhà thực ti n nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, điển hình là một số công trình sau: - Tổng tập: THAHS&HTTP”, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2 7. Tổng tập gồm 6 tập, là công trình khoa học khái quát toàn bộ những vấn đề lý luận về công tác thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, đây là một bộ phận cấu 2
thành của lý luận khoa học Công an Việt Nam, do tập thể tác giả của Học viện Cảnh sát nhân dân biên soạn, Nhà xuất bản Công an nhân dân, năm 2 7. Nghiên cứu nội dung tập 2 Thi hành án phạt tù” và tập 5 Tổ chức và hoạt động của lực lượng Cảnh sat THAHS&HTTP”, là cơ sở quan trọng giúp nghiên cứu sinh xây dựng hoàn thiện lý luận về quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Chương của luận văn. - Đề tài nhánh thuộc đề tài Khoa học cấp Nhà nước: Nâng cao chất lượng công tác quản lý, giáo dục phạm nhân trong tình hình m i”, m số KX. 4 - 5 của Tiến sĩ Nguy n Văn Cừ làm chủ nhiệm đề tài. Tác giả đ tổng hợp những vấn đề lý luận cơ bản về công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân, khảo sát và đánh giá thực trạng công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân ở trong các Trại giam Cục C . Kết quả nghiên cứu của Đề tài đ giúp tác giả có cơ sở nghiên cứu, đánh giá tổng hợp, tham khảo các nội dung lý luận chung về công tác quản lý, giáo dục phạm nhân. Từ đó, xây dựng hệ thống các nội dung lý luận chuyên sâu về quản lý, giáo dục nhóm phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến. ên cạnh đó, những nội dung tác giả nghiên cứu về đặc điểm tâm lý của phạm nhân chấp hành án, để so sánh, từ đó đánh giá và xác định những đặc điểm tâm lý của phạm nhân chấp hành án tại Trại giam Hoàng Tiến, đ giúp cán bộ vận dụng để so sánh, từ đó đánh giá và xác định những đặc điểm tâm lý đặc trưng riêng của từng phạm nhân, đây là cơ sở quan trọng để xác định các nội dung, biện pháp quản lý, giáo dục đặc thù với từng nhóm đối tượng phạm nhân. - Đề tài khoa học cấp ộ: iải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, giáo dục phạm nhân các trại giam thuộc ộ Công an” m số TC-2 2-T32 , của Tiến sĩ Trần Văn T làm chủ nhiệm đề tài. Nội dung đề tài cập đến những vấn đề lý luận và thực ti n hoạt động quản lý, giáo dục phạm nhân ở các trại giam thuộc ộ Công an. Trong Chương 2 trình bày về thực trạng 3
hoạt động quản lý, giáo dục phạm nhân thực trạng tại Trại giam Hoàng Tiến. Tác giả đ phân tích tình hình chung và đặc điểm, di n biến tâm lý của từng nhóm phạm nhân. Trên cơ sở đó, tác giả nhận xét, đánh giá và đưa ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giáo dục. Trong đó có các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác nghiệp vụ, công tác công khai, mối quan hệ phối hợp của các chủ thể tiến hành quản lý, giáo dục phạm nhân tại Trại giam Hoàng Tiến. - Luận án tiến sĩ luật học: uản lý phạm nhân VPNQTG của lực lượng Cảnh sát THAHS&HTTP” của tác giả Nguy n Văn Tuấn, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2 6. Luận án xây dựng hệ thống lý luận và đánh giá thực trạng quản lý phạm nhân vi phạm nội quy trại giam của lực lượng Cảnh sat THAHS&HTTP ở các trại giam, đồng thời luận án đ đưa ra được các giải pháp nâng cao hiệu quản lý phạm nhân vi phạm nội quy trại giam của lực lượng Cảnh sát THAHS HTTP, góp phần phòng ngừa tái vi phạm, bảo đảm an toàn trại giam. Với những phân tích số liệu khảo sát về thực trạng VPNQTG của phạm nhân, đây là những tư liệu giúp tác giả có cái nhìn tổng quan về tình hình phạm nhân nói chung và nghiên cứu để đưa ra những giải pháp trong công tác quản lý, phòng ngừa phạm nhân vi phạm nội quy trại giam. - Luận án Tiến sĩ uản lý, giáo dục phạm nhân n trong các trại giam thuộc ộ Công an” của tác giả Đào Thùy Dương, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2 6. Luận án đ khảo sát, đánh giá tình hình, đặc điểm phạm nhân nữ và thực trạng quản lý, giáo dục phạm nhân nữ ở các trại giam thuộc ộ Công an, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giáo dục phạm nhân nữ. Nội dung phân tích trong Chương 2 của luận án về thực trạng đặc điểm phạm nhân nữ đang chấp hành án ở các trại giam, trong đó có phân tích đặc điểm về mức án của nhóm phạm nhân nữ là cơ sở thực ti n quan trọng, giúp nghiên cứu sinh đánh giá và so sánh về số lượng, thành phần 4
nhóm đối tượng phạm nhân nữ chấp hành án phạt tù ở các trại giam thuộc ộ Công an, từ đó để định hướng đề xuất các giải pháp mang tính đặc thù trong công tác quản lý phạm nhân nữ đang chấp hành án phạt tù tại các trại giam thuộc ộ Công an. - Luận án tiến sĩ luật học Hoạt động nghiệp vụ trinh sát của lực lượng Cảnh sát THAHS&HTTP” của tác giả Vương Mạnh Hùng, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2 3. Luận án xây dựng được hệ thống lý luận về hoạt động nghiệp vụ trinh sát của lực lượng cảnh sát THAHS HTTP. Luận án chỉ r vai trò của hoạt động nghiệp vụ trinh sát trong quản lý giáo dục phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù. Với ý nghĩa đó, kết quả của luận án là cơ sở để tác giả kế thừa, tiếp cận nghiên cứu và đưa ra những biện pháp trong công tác quản lý, giáo dục phạm nhân tại Trại giam Hoàng Tiến. - Luận án Tiến sĩ luật học Hoạt động hai thác phạm nhân các trại giam thuộc ộ Công an phục vụ công tác quản lý, giáo dục phạm nhân và ph ng ng a điều tra tội phạm” của tác giả Phạm Văn Tiến, Học viện Cảnh sát nhân dân, năm 2 3. Luận án đ phân tích những vấn đề lý luận và thực trạng về hoạt động khai thác phạm nhân ở các trại giam. Kết quả nghiên cứu của luận án đ cho thấy, khai thác phạm nhân là một nhiệm vụ, biện pháp quan trọng trong quản lý, giam giữ và giáo dục phạm nhân, đây là cơ sở để tác giả kế thừa, xây dựng lý luận, khảo sát thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lý phạm nhân chấp hành án trong các trại giam, với chính sách lấy công chuộc tội”, để họ chủ động và cung cấp thông tin có giá trị phục vụ công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm của lực lượng Công an nhân dân. - Luận án tiến sĩ luật học Hoạt động ph ng ng a phạm nhân phạm tội trong các trại giam thuộc ộ Công an” của tác giả Nguy n Văn Sơn, Học viện Cảnh sát nhân dâm, năm 2 4. Qua phân tích trong Chương 2 về đặc điểm phạm nhân phạm tội trong các trại giam, tác giả có những nhận xét, 5
đánh giá về nhóm đối tượng có nhiều khả năng thực hiện các hành vi phạm tội là nhóm phạm nhân có mức án cao, đặc biệt nhóm phạm nhân có mức án cao, đặc biệt nhóm phạm nhân phạm các tội ma túy, có án phạt chung thân trong các trại giam. Kết quả nghiên cứu của luận án đ giúp tác giả có cái nhìn tổng quan về di n biến, nguyên nhân, điều kiện, đặc điểm phạm nhân phạm tội mới ở các trại giam thuộc ộ Công an, là cơ sở để tác giả nghiên cứu, đánh giá, dự báo và xây dựng các giải pháp quản lý phạm nhân. Phòng ngừa họ phạm tội mới trong quá trình chấp hành án ở các trại giam thuộc ộ Công an nói chung và ở Trại giam Hoàng Tiến nói riêng. Các công trình nghiên cứu kể trên đ cung cấp một lượng tri thức, thông tin lớn liên quan đến đề tài, là những tư liệu hữu ích cho tác giả trong việc thực hiện luận văn này. Mặc dù vậy, hiện chưa có công trình nghiên cứu nào về quản lý phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến. Vì vậy, luận văn này vẫn có ý nghĩa cả về lý luận và thực ti n. 3. M c ích, nhiệ v nghiên c u 3.1. c ch nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận văn là góp phần bổ sung, xây dựng, hoàn thiện lý luận về tổ chức quản lý phạm nhân và đánh giá đúng thực ti n tổ chức quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến, Cục C , ộ Công an. Thông qua việc phân tích những kết quả đạt được, khó khăn vướng mắc, hạn chế thiếu sót, nguyên nhân, luận văn nêu ra các giải pháp góp phần nâng cao tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. 3.2. hiệ nghiên cứu Để đạt được mục đích trên, nhiệm vụ của luận văn đặt ra bao gồm: Nghiên cứu, phân tích làm r lý luận về tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. Khảo sát, đánh giá đúng thực trạng tổ chức quản lý phạm nhân 6
CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến, trên cơ sở đó đưa ra những nhận xét, làm r nguyên nhân hạn chế, thiếu sót. + Đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. 4. ối tƣợng và ph vi nghiên c u 4.1. ối ng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. 4.2. h i nghiên cứu Về nội dung, luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực ti n hoạt động quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến, trong đó bao gồm: - Đối tượng: Phạm nhân đang CHAPT về các tội xâm phạm trật tự x hội, xâm phạm sở hữu và là người Việt Nam, luận văn không nghiên cứu phạm nhân chấp hành án phạt tù về các tội xâm phạm an ninh quốc gia và người nước ngoài. - Chủ thể: Cán bộ chiến sỹ đang công tác tại Trại giam Hoàng Tiến. Về không gian. Luận văn nghiên cứu tình hình quản lý phạm nhân trong địa bàn của Trại giam Hoàng Tiến, bao gồm các Phân trại, KSX, TTXTVL Sao Đ . Về thời gian nghiên cứu: Từ năm 2 4 đến năm 2 9. 5. Phƣơng pháp uận và phƣơng pháp nghiên c u 5.1. h ng h lu n Đề tài nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch s của Chủ nghĩa Mác – Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, của ngành trong công tác quản lý, giáo dục cải tạo người phạm tội và công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm. 7
5.2. h ng h nghiên cứu c h - Phương pháp tổng kết thực ti n: Trên cơ sở nghiên cứu các bản tổng kết về công tác quản lý, giam giữ phạm nhân ở Trại giam Hoàng Tiến, nghiên cứu hồ sơ của các phạm nhân CHAPT, các đề tài khoa học, luận văn thạc sỹ, luận án tiến sỹ có liên quan đến công tác quản lý, giam giữ phạm nhân, đưa ra những nhận định, đánh giá xây dựng hệ thống lý luận về tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Trên cơ sở tổng hợp các tài liệu, số liệu thực ti n và các tiêu chí cụ thể, tác giả sẽ phân chia phạm nhân CHAPT thành những nhóm bộ phận để nghiên cứu, phát hiện ra bản chất, đặc điểm của các nhóm. Từ những kết quả đánh giá, nghiên cứu của từng nhóm bộ phận, tác giả sẽ khái quát, tổng hợp lại để có những nhận thức đầy đủ, đúng đắn về thực ti n tổ chức quản lý nhóm phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. - Phương pháp thống kê, so sánh, x lý số liệu: Trên cơ sở thực trạng khảo sát, tác giả sẽ thống kê, x lý các số liệu, đồng thời phân tích các tài liệu phản ánh về thực trạng hoạt động quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến như: số lượng, đặc điểm, tình hình phạm nhân CHAPT, kết quả các hoạt động của lực lượng Cảnh sát quản lý trại giam,... tác giả sẽ kết hợp s dụng phương pháp phân tích, đánh giá, tổng hợp để rút ra những ưu, nhược điểm trong công tác quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến. Cũng b ng phương pháp thống kê, so sánh này, tác giả sẽ đưa ra được các dự báo, giải pháp để nâng cao tổ chức quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến. 6. Ý ngh a uận và thực tiễn của ề tài 6.1. Ý nghĩ lý lu n Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần bổ sung, làm sáng t , hoàn thiện lý luận về tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng 8
Tiến, giúp cho các nghiên cứu xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật về tổ chức quản lý phạm nhân trong công tác tổ chức thi hành án phạt tù, đồng thời kết quả nghiên cứu là nguồn tài liệu phục vụ cho việc nghiên cứu giảng dạy, học tập trong các trường Công an nhân dân. 6.2. Ý nghĩ hực iễn Kết quả của việc nghiên cứu, đánh giá đúng thực trạng tổ chức quản lý phạm nhân chấp hành án phạt tù tại Trại giam Hoàng Tiến, đây là cơ sở để cán bộ chiến sĩ công tác tại đơn vị Trại giam Hoàng Tiến nhìn nhận và đánh giá được kết quả, thấy được những ưu điểm, hạn chế, thiếu sót, nguyên nhân của những hạn chế, thiếu sót. Hệ thống các giải pháp đưa ra giúp cho an L nh đạo cùng toàn thể C CS Trại giam Hoàng Tiến có thể áp dụng vào thực ti n, góp phần nâng cao tổ chức quản lý phạm nhân CHAPT tại Trại giam Hoàng Tiến. 7. Cấu tr c uận v n Ngoài Phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn được cầu trúc thành 3 Chương, 8 tiết. 9
CHƢƠN 1 NH N V N Ề L LUẬN VÀ PH P LUẬT VỀ QU N L PH M NH N CH P HÀNH N PH T T Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 1.1. Khái niệ ph nhân Theo Đại từ điển Tiếng Việt (Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh năm 2 8) thì Phạm nhân là người có tội, bị kết án” [37, tr.1237], còn theo Từ điển ách khoa CAND Việt Nam Phạm nhân là người bị Tòa án tuyên án phạt tù giam và đang chấp hành án hình phạt tại trại giam” [4, tr.923]. Như vậy, phạm nhân là những người bị Tòa án kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân khi bản án phạt tù đ có hiệu lực pháp luật. Những người đang bị giam giữ chưa qua xét x người bị tạm giữ, bị can, bị cáo, người tuy đ bị kết án tù nhưng bản án chưa có hiệu lực pháp luật hoặc đang bị tạm ho n, tạm đình chỉ chấp hành án hình phạt tù không được coi là phạm nhân. Khoản Điều 3, Luật Thi hành án hình sự năm 2 quy định: Người chấp hành án là người bị kết tội và chịu hình phạt theo bản án đ có hiệu lực pháp luật” [28, tr.8]. Khoản 2, Điều 3 Luật Thi hành án hình sự xác định: Phạm nhân là người đang chấp hành án hình phạt tù có thời hạn, tù chung thân” [28, tr.8]. Trong khái niệm này đ chỉ r phạm nhân” là những người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đang chấp hành hình phạt. Mặc dù vậy, khái niệm này cũng chưa xác định r nơi phạm nhân chấp hành hình phạt tù. Vậy khái niệm tổ chức quản lý phạm nhân được hiểu như sau. Để hiểu r về khái niệm tổ chức quản lý phạm nhân, cần hiểu một số khía cạnh sau: Phạm nhân là người có tội, đ bị Tòa án kết án tù có thời hạn, tù chung thân, hiện đang chấp hành hình phạt tù ở các trại giam, phân trại quản lý phạm nhân trong trại giam hoặc nhà tạm giữ. Những người bị Tòa án áp dụng 10