LUẬN VĂN THẠC SĨ: PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Chia sẻ: Ad XxC | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

71
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đất bằng ở Việt Nam có khoảng 7 triệu ha, đất dốc 25 triệu ha. Lớn hơn 50% diện tích đất đồng bằng và gần 70% diện tích đất đồi núi là đất có vấn đề, đất xấu và có độ phì nhiêu thấp, trong đó đất bạc màu gần 3 triệu ha, đất trơ sỏi đá 5,76 triệu ha, đất mặn 0,91 triệu ha, đất dốc trên 25o gần 12,4 triệu ha. Bình quân đất tự nhiên theo đầu người là 0,4 ha. Theo mục đích sử dụng năm 2000, đất nông nghiệp 9,35 triệu ha, lâm nghiệp...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: LUẬN VĂN THẠC SĨ: PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG Đ NG TH Á PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P THÀNH PH ĐÀ N NG Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Đà N ng - Năm 2011
2 Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS Võ Xuân Ti n Ph n bi n 1: PGS. TS. BÙI QUANG BÌNH Ph n bi n 2: TS. BÙI Đ C HÙNG Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ ngành Kinh t phát tri n h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 15 tháng 5 năm 2011 Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
3 M Đ U 1. Lý do ch n ñ tài Nông nghi p thành ph Đà N ng trong nh ng năm qua ñã ñ t ñư c t c ñ tăng trư ng khá và n ñ nh; giá tr s n xu t nông nghi p giai ño n 2005-2010 tăng bình quân 61,27%; cơ c u cây tr ng, con v t nuôi chuy n d ch theo hư ng tăng năng su t, ch t lư ng cao. Tuy nhiên, bên c nh nh ng k t qu ñ t ñư c, n n nông nghi p thành ph v n còn nh ng h n ch , y u kém. Đó là phát tri n chưa b n v ng, th hi n s chuy n d ch ch m cơ c u kinh t , ch t lư ng tăng trư ng th p, vi c ng d ng khoa h c công ngh ñ tăng năng su t, ch t lư ng cây tr ng, con v t nuôi còn h n ch , chưa g n s n xu t v i ch bi n và tiêu th s n ph m… Nh n th c ñư c ñi u này, tác gi ñã ch n ñ tài nghiên c u “Phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng” ñ phân tích, ñánh giá nh ng ñi u ki n phát tri n kinh t , các chính sách ñã và ñang ñư c thành ph Đà N ng th c hi n ñ phát tri n nông nghi p. T ñó ñ xu t gi i pháp nh m phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng th i gian t i. 2. M c tiêu nghiên c u - H th ng hóa các v n ñ lý lu n liên quan ñ n phát tri n b n v ng nông nghi p. - Phân tích th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng th i gian qua. - Đ xu t gi i pháp nh m phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng th i gian t i. 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u a. Đ i tư ng nghiên c u
4 Nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n liên quan ñ n phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng. b. Ph m vi nghiên c u - N i dung: ñ tài ch t p trung nghiên c u m t s n i dung v phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng. - V m t không gian: ñ tài ch nghiên c u các n i dung trên t i thành ph Đà N ng. - Th i gian: các gi i pháp ñ xu t trong lu n văn có ý nghĩa trong nh ng năm trư c m t. 4. Phương pháp nghiên c u - Phương pháp duy v t bi n ch ng, phương pháp duy v t l ch s . - Phương pháp phân tích th c ch ng, phương pháp phân tích chu n t c. - Phương pháp so sánh phân tích ñi u tra, chuyên kh o, chuyên gia. - Và các phương pháp khác. 5. B c c ñ tài Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o, n i dung chính c a lu n văn ñư c chia thành 3 chương: Chương 1. M t s v n ñ lý lu n v phát tri n b n v ng nông nghi p. Chương 2. Th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng th i gian qua. Chương 3. Gi i pháp ñ phát tri n b n v ng nông nghi p thành ph Đà N ng th i gian t i.
5 CHƯƠNG 1 M T S V N Đ LÝ LU N V PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 1.1. T NG QUAN V PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 1.1.1. M t s khái ni m a. Nông nghi p Nông nghi p n u hi u theo nghĩa h p ch có ngành tr ng tr t và ngành chăn nuôi. Nông nghi p hi u theo nghĩa r ng còn bao g m c ngành lâm nghi p và ngành th y s n. b. Phát tri n b n v ng Có nhi u khái ni m v phát tri n b n v ng, t ng h p nh ng các quan ñi m khác nhau có th hi u r ng “phát tri n b n v ng là s phát tri n trong ñó k t h p ch t ch , h p lý và hài hòa gi a ba m t c a s phát tri n là kinh t , xã h i và môi trư ng nh m th a mãn ñư c nhu c u c u xã h i hi n t i nhưng không t n h i t i s th a mãn các nhu c u c a th h tương lai”. c. Phát tri n b n v ng nông nghi p Nông nghi p b n v ng là vi c qu n lý có hi u qu các ngu n l c ñ th a mãn nhu c u ngày càng tăng c a con ngư i mà v n duy trì hay làm tăng thêm ch t lư ng c a môi trư ng và b o t n tài nguyên thiên nhiên (FAO). 1.1.2. Ý nghĩa c a phát tri n b n v ng nông nghi p Phát tri n b n v ng nông nghi p có tác d ng: - Đáp ng nhu c u xã h i v s n ph m nông nghi p; cung ng hàng hóa cho xu t kh u; s d ng có hi u qu các ngu n l c: ru ng ñ t, lao ñ ng, ngu n l c khác … - Gi i quy t, nâng cao ñ i s ng c a ngư i dân; xóa ñói gi m nghèo và rút ng n kho ng cách gi a các nhóm dân cư trong xã h i.
6 - S d ng ñúng các ngu n tài nguyên thiên nhiên mà không làm t n h i h sinh thái và môi trư ng; giúp cho quá trình s n xu t ñư c ti n hành lâu dài. 1.2. N I DUNG C A PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 1.2.1. Phát tri n b n v ng nông nghi p v kinh t Phát tri n b n v ng nông nghi p v kinh t là s phát tri n ñ m b o tăng trư ng, phát tri n n ñ nh lâu dài v m t kinh t c a nông nghi p, góp ph n tích c c vào phát tri n kinh t c a qu c gia, c ng ñ ng. M c tiêu c a phát tri n b n v ng v kinh t là ñ t ñư c s tăng trư ng n ñ nh v i cơ c u h p lý, ñáp ng yêu c u nâng cao ñ i s ng c a ngư i dân, tránh ñư c s suy thóai và gánh n ng n n n cho th h tương lai. Đi u ñó ñư c th hi n các tiêu chí sau: - S n xu t nông nghi p ph i ñáp ng nhu c u xã h i v s n ph m nông nghi p g m: gia tăng s n lư ng, làm tăng giá tr s n ph m hàng hóa; hàng hóa s n xu t ra ñáp ng m t ph n nhu c u s d ng c a ngư i dân; ch t lư ng s n ph m phù h p v i yêu c u ngày càng cao c a th trư ng, trư c h t là ñ m b o tiêu chu n v v sinh an toàn th c ph m. - Hi u qu kinh t c a s n xu t nông nghi p ngày càng cao. Ngư i nông dân ph i có s ñ u tư tăng năng su t lao ñ ng, năng su t ru ng ñ t và năng su t cây tr ng, ñ m b o s n xu t ra m t kh i lư ng hàng hóa l n, ñáp ng nhu c u tiêu dùng. - S d ng hi u qu các ngu n l c lao ñ ng, v n, l a ch n hình th c s n xu t phù h p ñ s d ng h p lý ngu n tài nguyên, tăng năng su t.
7 1.2.2. Phát tri n b n v ng nông nghi p v xã h i Phát tri n b n v ng nông nghi p v xã h i ñó chính là s ñóng góp c th c a nông nghi p cho phát tri n xã h i, ñ m b o s công b ng trong phát tri n. Phát tri n nông nghi p b n v ng v xã h i s ñ m b o cu c s ng c a ngư i nông dân ñ t k t qu ngày càng cao; nâng cao thu nh p, ñ m b o cu c s ng gia ñình, c i thi n ch t lư ng cu c s ng, góp ph n xóa ñói gi m nghèo, gi m kho ng cách giàu nghèo gi a các t ng l p và nhóm xã h i. Gi m các t n n xã h i, nâng cao trình ñ văn minh v ñ i s ng v t ch t và tinh th n cho ngư i nông dân. Đi u ñó ñư c th hi n các y u t sau: - S d ng h p lý lao ñ ng: phát tri n kinh t nông nghi p ph i ñi ñôi v i gi i quy t vi c làm cho ngư i lao ñ ng. - Tăng trư ng kinh t ph i ñi ñôi v i xóa ñói gi m nghèo. - Tăng trư ng kinh t làm gi m kho ng cách giàu nghèo, ñ m b o n ñ nh xã h i và nâng cao ch t lư ng cu c s ng cho ngư i dân. 1.2.3. Phát tri n b n v ng nông nghi p v môi trư ng Phát tri n b n v ng nông nghi p v môi trư ng là ph i khai thác h p lý, s d ng ti t ki m và hi u qu tài nguyên thiên nhiên, phòng ng a, ngăn ch n, x lý và ki m soát có hi u qu ô nhi m môi trư ng. Đ phát tri n b n v ng nông nghi p thì môi trư ng ñ phát tri n nông nghi p c n ñ m b o các y u t sau: - Duy trì ñ màu m c a ñ t. - Đ ô nhi m c a không khí. - Đ ô nhi m c a ngu n nư c. 1.3. NHÂN T NH HƯ NG Đ N VI C PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P 1.3.1. Nhân t t nhiên
8 1.3.2. Nhân t kinh t - xã h i 1.3.3. Nhân t con ngư i 1.4. KINH NGHI M PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P CHƯƠNG 2 TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P THÀNH PH ĐÀ N NG TH I GIAN QUA 2.1. TÌNH HÌNH T NHIÊN, KINH T - XÃ H I C A ĐÀ N NG NH HƯ NG Đ N VI C PHÁT TRI N B N V NG 2.1.1. Đi u ki n t nhiên V i nh ng ñ c ñi m v ñi u ki n t nhiên, thành ph Đà N ng có m t s thu n l i và khó khăn trong quá trình phát tri n nông nghi p: - Thu n l i: có h th ng giao thông hoàn ch nh; và s gi n ng trung bình trong năm cao; lư ng mưa và tr lư ng nư c phong phú. Có nhóm ñ t phù sa nhóm ñ t phù sa vùng ñ ng b ng ven bi n thích h p v i thâm canh lúa, tr ng rau và hoa qu ven ñô; ñ t ñ vàng vùng ñ i núi thích h p v i các lo i cây công nghi p dài ngày, cây ñ c s n, dư c li u, chăn nuôi gia súc. - Khó khăn: di n tích ñ t thích h p v i phát tri n nông nghi p th p. Nư c sông b nhi m m n vào các tháng 6, 7, 8; bão vào các tháng 9, 10, 11. 2.1.2. Đi u ki n kinh t - xã h i a. Tình hình kinh t T c ñ tăng trư ng kinh t giai ño n 2001-2005 c a thành ph là 13,15% (ch tiêu ñ ra là 13%). Giai ño n này thành ph t p trung phát tri n ngành công nghi p là ngành mũi nh n ñ thúc ñ y
9 tăng trư ng c a thành ph , t o vi c làm cho ngư i dân ñ ng th i ñưa thành ph ñi theo hư ng là thành ph CNH-HĐH. T c ñ tăng trư ng kinh t giai ño n 2006-2010 c a thành ph là 10,8% so v i m c tiêu ñ ra là 11-12%. B ng 2.2. T c ñ tăng GDP th c t và theo m c tiêu c a thành ph Đà N ng giai ño n 2001-2010 ƯTH Năm 2001 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 M c tiêu ñ t 13 11-12 ra (%) T cñ tăng GDP 12,3 13,2 14,21 8,66 11,33 10,05 10,86 11,68 th c t (%) Ngu n: Niên giám th ng kê thành ph Đà N ng; Báo cáo k ho ch phát tri n kinh t - xã h i năm 2010 Nhìn chung m c tăng trư ng c a thành ph cao nhưng v n có h n ch ñó là tăng trư ng chưa ñi vào s n ñ nh. Đ th c s phát tri n b n v ng v m t kinh t thì Đà N ng c n duy trì m c tăng trư ng kinh t cao và n ñ nh h ng năm. b. Tình hình xã h i Thành ph Đà N ng có dân s tr , t l th t nghi p th p. Tuy nhiên s lư ng lao ñ ng trong ngành nông nghi p ngày càng gi m do quá trình ñô th hóa. Trình ñ lao ñ ng trong ngành nông nghi p th p so v i các ngành ngh khác. 2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P T I THÀNH PH ĐÀ N NG TH I GIAN QUA 2.2.1. Th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p v kinh t
10 Giá tr s n xu t ngành nông nghi p có xu hư ng gi m d n qua các năm, nguyên nhân là do di n tích ñ t s n xu t nông nghi p gi m do quá trình ñô th hóa. Đi u này phù h p v i ñ nh hư ng phát tri n c a thành ph . B ng 2.6. Giá tr s n xu t các ngành kinh t c a thành ph Đà N ng giai ño n 2005-2010 ƯTH Năm 2005 2006 2007 2008 2009 2010 T ng s 6.214,3 7.670,5 7.544,1 8.302,1 8.993,6 10.400,0 1. Nông nghi p 373,5 344,0 347,0 321,8 352,4 661,5 2. Công nghi p 3.207,4 3.614,9 3.546,5 3.647,1 3.727,4 16.715,0 xây d ng 3. D ch v 2.633,4 3.711,6 3.650,6 4.333,2 4.913,9 9.630,0 Ngu n: Niên giám th ng kê thành ph Đà N ng năm 2009 [3] - Hi u qu kinh t c a s n xu t nông nghi p ngày càng cao, ñáp ng nhu c u xã h i v s n ph m nông nghi p Di n tích ñ t s n xu t nông nghi p ngày càng gi m, nhưng năng su t cây tr ng ngày càng tăng. N i b ngành nông nghi p ñã có s chuy n d ch theo hư ng tích c c, di n tích gieo tr ng cây lương th c gi m t 8.917 ha năm 2006 xu ng còn 8.153 ha năm 2010 ha, riêng cây rau th c ph m ñư c m r ng di n tích t 1.670 ha lên ñ n 1.800 ha và hình thành các vùng chuyên canh s n xu t rau an toàn, ñáp ng nhu c u v rau an toàn c a thành ph t 17.089 t n năm 2005 lên 102.791 t n năm 2010. Năng su t các lo i cây tr ng có xu hư ng tăng, nguyên nhân là do ngư i nông dân ñã áp d ng trình ñ khoa h c k thu t và s d ng các gi ng m i có năng su t cao vào s n xu t.
11 B ng 2.7. Năng su t m t s lo i cây chính c a ngành tr ng tr t thành ph Đà N ng giai ño n 2005-2010 Đơn v tính: T /ha Th i kỳ 2006 -2010 B/q T ng Năm 2006- Ch tiêu ƯTH 2006- 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2010 2010 %) 1 Cây lúa c năm 52,2 57,3 56,7 53,6 53 55,5 55,5 1,23 2 Cây ngô 54,9 56,2 57 57,9 56 57 57 0,74 3 Cây khoai lang 66,5 67,1 66,2 66,4 66,7 68,2 66,9 0,49 4 Cây s n 69,2 66,9 69,3 66,1 66,7 68,8 67,8 0,13 5 Cây th c ph m + Cây rau TP 120 120,5 121,1 122,2 123,5 125 122,5 0,82 6 Cây CN h ng năm 6.1 Đ u ph ng 17,9 18,6 19 17,9 19,4 20 23 2,26 6.2 Cây mía 330 350 375,5 401,5 418,2 418,2 391,2 4,85 6.3 Cây thu c lá 20 20 20,4 12,3 19 20,6 18 0,62 6.4 Mè 5,5 4,6 5,1 5,2 7 7 29 4,94 Ngu n: Báo cáo tình hình th c hi n nhi m v k ho ch 5 năm 2006- 2010, phương hư ng nhi m v k ho ch 2011-2015 Theo ñ nh hư ng phát tri n c a thành ph , nh m ñáp ng nhu c u tiêu dùng ngày càng cao c a cư dân, cơ c u cây tr ng th i gian qua chuy n d ch theo hư ng tăng di n tích các lo i rau, qu th c ph m; gi m di n tích tr ng lúa năng su t th p, cây có b t và cây công nghi p ng n ngày. Do ñư c ñ u tư h p lý nên m t s lo i cây tr ng có s n lư ng tăng ho c không gi m trong khi di n tích gi m. Đ c bi t là cây lúa, di n tích gi m nhưng s n lư ng không gi m bao nhiêu do ngư i nông dân áp d ng gi ng lúa m i có năng su t cao. Ngành chăn nuôi ñang t ng bư c phát tri n, sau khi th c hi n Ch th 12/2006/CT-UBND c a UBND thành ph v vi c c m chăn nuôi gia súc, gia c m t i các khu v c n i thành, ñ ng th i giai
12 ño n 2006-2009 do nh hư ng c a d ch l m m long móng, d ch tai xanh gia súc và d ch cúm gia c m nên s lư ng ñàn gia súc gi m. Tuy nhiên, thành ph ñã th c hi n t t công tác tiêm phòng, ki m soát phòng ch ng d ch b nh nên ñã h n ch ñư c vi c tái phát d ch b nh trên các ñàn gia súc, gia c m nên s lư ng ñàn bò, heo và gia c m ñã tăng lên vào năm 2010. B ng 2.9. S lư ng gia súc, gia c m c a thành ph ĐàN ng giai ño n 2005-2010 Đơn v tính: Con Th i kỳ 2006 -2010 Ch Năm T ng B/q 2006- Stt ƯTH 2006-2010 2010 (%) tiêu 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1 Đàn trâu 2.268 2.361 2.390 2.253 2.460 2.280 11.744 0,11 2 Đàn bò 15.554 14.921 16.536 15.767 21.440 21.500 90.164 6,69 3 Đàn heo 94.917 76.584 73.057 56.510 75.000 80.000 361.151 3,36 Đàn gia 4 392.184 274.286 227.450 450.000 480.000 550.000 1.981.736 7,00 c m Ngu n: Báo cáo tình hình th c hi n nhi m v k ho ch 5 năm 2006- 2010, phương hư ng nhi m v k ho ch 2011-2015 [8] - Tình hình s d ng các ngu n l c + Tình hình lao ñ ng nông nghi p: s lư ng lao ñ ng tham gia vào ngành nông nghi p trong gi m d n qua các năm, nguyên nhân là do lao ñ ng chuy n sang các ngành khác có thu nh p cao hơn. S lư ng lao ñ ng tham gia vào nông nghi p t p trung ch y u huy n Hòa Vang và qu n Ngũ Hành Sơn. Trình ñ lao ñ ng th p, lao ñ ng có k thu t trong lĩnh v c nông nghi p lâm nghi p, thu s n ch có 4.380 ngư i (chi m 11,6%), còn l i là lao ñ ng gi n ñơn 33.460 ngư i (chi m 88,4 %), trong s n xu t nông nghi p ch y u là lao ñ ng n , l n tu i, trình ñ văn hóa th p.
13 B ng 2.12. Trình ñ lao ñ ng ngành nông nghi p năm 2007 Đơn v tính: Ngư i Stt N i dung T ng s Nam N T ng c ng 37.840 19.230 18.610 1 Lao ñ ng có k thu t 4.380 3.980 400 2 Lao ñ ng gi n ñơn 33.460 15.250 18.210 Ngu n: K t qu ñi u tra lao ñ ng, vi c làm thành ph Đà N ng năm 2007 + Ngu n v n ñ u tư cho phát tri n nông nghi p th p nh t trong t ng ngu n v n ñ u tư c a thành ph Đà N ng. T c ñ tăng v n ñ u tư trung bình giai ño n 2006-2010 ư c ñ t 21,8%. B ng 2.13. V n ñ u tư phân theo ngành kinh t c a thành ph Đà N ng giai ño n 2005-2010 Đơn v tính: T ñ ng Nông Công nghi p, Năm T ng s D ch v nghi p xây d ng 2000 2.359,13 60,97 805,58 149,58 2005 7.328,62 61,57 2.472,80 4.794,25 2006 9.237,09 241,30 3.198,68 5.797,12 2007 11.118,71 235,64 4.391,76 6.491,30 2008 13.878,37 277,90 5.007,77 8.592,70 2009 15.278,60 305,94 5.513,02 9.459,64 ƯTH 2010 18.936,00 379,17 6.832,73 11.724,10 Ngu n: Niên giám th ng kê thành ph Đà N ng và Báo cáo K ho ch phát tri n kinh t - xã h i thành ph Đà N ng năm 2010 [11] V n ñ u tư cho nông nghi p ch y u t các ngân hàng thương m i h tr nông dân. Chính sách tín d ng cho nông dân ñ ph c v nông nghi p còn nhi u ñi u b t c p. Ngân hàng còn v n nhưng không th gi i ngân, trong khi nông dân c n v n ñ m r ng ñ u tư thì không vay ñư c. Các ngu n v n h tr nông dân khác như ñ h c ngh , chuy n ñ i s n xu t tuy ñã có ñư c m t s k t qu ñáng k nhưng cũng chưa phát huy t t vai trò c a mình.
14 + Đ u tư k t c u h t ng nông nghi p, nông thôn tăng do thành ph ñã tri n khai th c hi n ñ án ñ y m nh công nghi p hóa, hi n ñ i hóa nông nghi p, nông thôn theo tinh th n Ngh quy t TW5. V n ñ u tư tăng làm cho h th ng giao thông nông thôn, h t ng ñi n nông thôn, h th ng thu l i ngày càng t t hơn, ñ m b o ph c v yêu c u s n xu t nông nghi p. + Tình hình áp d ng khoa h c công ngh vào s n xu t nông nghi p: công tác khuy n nông ñư c coi tr ng, khoa h c công ngh ñư c ng d ng vào s n xu t, cơ c u cây tr ng v t nuôi chuy n ñ i theo hư ng năng su t, ch t lư ng cao. T l cơ khí hóa trong nông nghi p tăng cao. 2.2.2. Th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p v xã h i - Thu nh p c a ngư i nông dân và kho ng cách giàu nghèo thành th và nông thôn. Thu nh p bình quân c a lao ñ ng trong ngành nông nghi p là 2,571 tri u ñ ng/tháng. Tuy nhiên, phân b thu nh p có s chênh l ch gi a khu ñô th và vùng ven thành ph (Hoà Vang, Liên Chi u, C m L và Ngũ Hành Sơn) cho th y t l l n các h gia ñình có thu nh p th p (dư i 3,5 tri u ñ ng/năm), trong khi m c thu nh p t i khu v c trung tâm (H i Châu, Thanh Khê) cao hơn nhi u. Qu n Sơn Trà có thu nh p trung bình trong s các qu n. Kho ng 50% lao ñ ng làm vi c trong ngành nông nghi p thu c nhóm thu nh p th p nh t (dư i 1,5 tri u ñ ng), trong khi 66- 81% t ng s lao ñ ng trong ngành tài chính và ngân hàng, các ho t ñ ng khoa h c và k thu t, ngành b t ñ ng s n, ngành y t và xã h i có thu nh p cao hơn.
15 B ng 2.12. T l thu nh p h gia ñình thành ph Đà N ng theo ngành năm 2008 T l Trung bình Ngành 3. 5. 1.000 1. Th p 2. 4. Trung Cao ñ ng/tháng nh t Th p Cao bình nh t Nông lâm nghi p 50 25 14 8 3 2.571 Ngư nghi p 19 32 15 15 19 1.669 Khai khoáng 5 16 20 31 28 1.974 S n xu t 14 28 22 18 18 4.298 Tài chính, ngân hàng 3 7 8 20 62 7.619 Y t và xã h i 3 10 19 27 41 6.144 Giáo d c 7 11 17 27 38 5.500 Gi i trí, văn hóa th thao 4 25 16 19 36 5.658 Ngu n: K t qu kh o sát ph ng v n h gia ñình do DaCRISS th c hi n năm 2008 V i m c thu nh p ñ c t o ra t nông nghi p thì ngư i dân th p, ngư i nông dân chưa th an tâm s n xu t. Nhưng ñ ñ m b o ngư i ho t ñ ng trong lĩnh v c s n xu t nông nghi p g n bó v i nông nghi p thì thu nh p ph i ñ m b o ñư c các nhu c u thì m i th c s phát tri n b n v ng nông nghi p. - Vi c làm và kh năng gi i quy t vi c làm: di n tích ñ t nông nghi p gi m, m c thu nh p th p nên kh năng gi i quy t vi c làm trong nông nghi p không cao. - Chính sách nông nghi p: thành ph ñã có nhi u chính sách nh m phát tri n nông nghi p thành ph . Các chính sách nông nghi p c a chính quy n nói trên ñã th hi n ñư c vai trò ch ñ o trong ñ nh hư ng cho nông nghi p thành ph phát tri n b n v ng.
16 2.2.3. Th c tr ng phát tri n b n v ng nông nghi p v môi trư ng Hi n nay, do ngư i dân chưa th y h t vai trò c a vi c b o v môi trư ng nên trong quá trình s n xu t còn tùy ti n s d ng hóa ch t ñã gây ô nhi m môi trư ng ñ t và nư c. - Ô nhi m môi trư ng ñ t nông nghi p c a thành ph không cao, v n trong gi i h n cho phép. M t s khu v c canh tác rau có ñ có xu hư ng ki m (pH > 6,5), hàm lư ng ch t h u cơ dao ñ ng t 1,74-7,72% tùy theo t ng vùng. Hàm lư ng lân, kali cao (t 1,7 ñ n trên 200/100g ñ t) d gây phú dư ng hóa ngu n nư c m t. Hàm lư ng kim lo i n ng không có ho c th p, ch y u khu v c ñ t nông nghi p g n khu công nghi p Hòa Khánh có hàm lư ng kim lo i n ng do ch t th i c a các nhà máy th i tr c ti p ra làm ô nhi m ñ t. H p ch t h u cơ khó phân h y sinh h c (t n dư nông dư c) th p do nông dân s d ng thu c b o v th c v t quá li u so v i khuy n cáo nhưng do d có th i gian phân h y ng n nên không nh hư ng ñ n ch t lư ng ñ t, ch y u nh hư ng ñ n ch t lư ng cây tr ng. - Ô nhi m môi trư ng không khí: không b ô nhi m, ch có m t s khu v c có nhi u lo i rác th i sau khi thu ho ch, lư ng th c ăn chăn nuôi dư th a không ñư c thu gom ho c h y ñúng cách ñã gây ra mùi hôi làm ô nhi m không khí. - Ô nhi m môi trư ng nư c: ngu n nư c m t t i thành ph Đà N ng ch y u b ô nhi m b i các ch t dinh dư ng (N, P), các ch t h u cơ (COD, BOD), d u và kim lo i n ng (Cd). Sông Hàn có m t ñ coliform vư t m c ñ trung bình t 1 ÷ 13 l n, ñ m n vào mùa khô dao ñ ng t 2,0‰ ÷ 3,8‰. Sông Cuñê có lư ng d u m vư t t 3 ÷ 10 l n, ch t dinh dư ng (NO2-, NH4+, NO3-) vư t t 1 ÷ 18 l n, vi sinh v t (coliform) vư t t 1 ÷ 24 l n, ñ t bi n tăng 386 l n (năm 2006) và kim lo i n ng vư t t 1 ÷ 10 l n. Sông Phú L c b
17 ô nhi m n ng khu v c h lưu, có th i ñi m giá tr BOD bi n ñ i t 26-98 mg/l, COD là t 39,9-135 mg/l. Ngoài ra ch tiêu nitơ như amoniac ñi u cao t 4,84 ñ n 11,6 mg/l, t ng coliform r t cao 4600- 10200 MPN/100ml. Các ch tiêu ño ñ c h u như vư t xa TCVN 5942-1995 (B). Nư c ng m trên ñ a bàn thành ph b ô nhi m vi sinh, m c ñ ô nhi m r t cao, coliform vư t tiêu chu n t 2 ñ n 558 l n. Đ c bi t, t i khu v c thôn Đông Hoà xã Hoà Châu qu n C m L , nhi u th i ñi m coliform vư t tiêu chu n ñ t bi n có lúc lên ñ n 36.666 l n. Nhìn chung, m c ñ ô nhi m ngu n nư c hi n nay c a thành ph ch y u gây khó khăn cho ñ i s ng sinh ho t c a ngư i dân. Đ i v i nông nghi p thành ph vi c gia tăng ñ m n vào mùa khô t i các con sông gây khó khăn cho vi c tư i tiêu. Tóm l i, m c ñ ô nhi m v môi trư ng trong nông nghi p không cao, m c dù v y thành ph cũng ñã có nhi u chính sách nh m h n ch ñ n m c th p nh t m c ñ ô nhi m môi trư ng, xóa b h n các khu v c b ô nhi m c b . Như v y, theo ý ki n tdn v n chưa phát tri n b n v ng nông nghi p v môi trư ng. 2.3. NGUYÊN NHÂN C A TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P NÓI TRÊN Hi n t i, nông nghi p Đà N ng nh v quy mô và th p v giá tr s n xu t. M t khác do gi i t a ñ t ñai ñã t o tâm lý b t an trong nông dân nên ngư i dân không m nh d n ñ u tư cho s n xu t, th m chí ch s n xu t c m ch ng theo ki u gi ñ t. Như v y:
18 Đ phát tri n nông nghi p thành ph Đà N ng theo hư ng b n v ng, thành ph c n t n d ng t t nh ng cơ h i và h n ch t i ña nh ng thách th c ñ phát tri n nông nghi p theo hư ng b n v ng: - T p trung phát tri n m nh và ñ ng b cơ s h t ng, ñ u tư phát tri n h th ng th y l i. - Nhanh chóng nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p. - Thúc ñ y công tác quy ho ch, quy ho ch ph i có ñ nh hư ng và m c tiêu rõ ràng, phù h p v i ñi u ki n phát tri n t ng vùng. - Nâng cao trình ñ k thu t công ngh cán b nông nghi p và ngư i dân. CHƯƠNG 3 GI I PHÁP Đ PHÁT TRI N B N V NG NÔNG NGHI P THÀNH PH ĐÀ N NG TH I GIAN T I 3.1. CƠ S CHO VI C Đ XU T GI I PHÁP 3.1.1. B i c nh và tình hình a. Tình hình qu c t b. B i c nh trong nư c c. S phát tri n c a khoa h c công ngh d. S bi n ñ i c a khí h u và thiên tai, d ch b nh 3.1.2. Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i c a thành ph Đà N ng th i gian t i Phát tri n kinh t b n v ng, v a m r ng quy mô, v a ñ m b o ch t lư ng, hi u qu ; v a nâng cao s c c nh tranh c a n n kinh t . 3.1.3. Các quan ñi m có tính nguyên t c khi ñưa ra gi i pháp phát tri n nông nghi p - Phát tri n nông nghi p mang l i hi u qu kinh t . - Phát tri n nông nghi p trên cơ s khai thác l i th so sánh.
19 - Phát tri n nông nghi p trên cơ s khai thác nông nghi p nhi t ñ i. - Phát tri n nông nghi p trên cơ s nâng cao ñ i s ng. 3.2. CÁC GI I PHÁP C TH 3.2.1. Gi i pháp ñ phát tri n b n v ng nông nghi p v kinh t - Thành ph Đà N ng c n ph i th ng nh t và quy t tâm trong vi c quy ho ch các vùng kinh t , quy ho ch ph i chi ti t, chính sách ph i c th ñ n t ng vùng và t ng ngư i dân. Ti p t c nghiên c u, ñ nh hư ng và phát tri n cây, con phù h p v i ñi u ki n t ng ñ a phương, t ng vùng. Chú tr ng vai trò d báo th trư ng, tìm ki m th trư ng m i cho s n ph m nông s n nh m ñ nh hư ng phát tri n nông nghi p h p lý. C th : + Nông nghi p T ch c s n xu t nông nghi p theo hư ng hình thành các vùng s n xu t t p trung, thâm canh, s n xu t hàng hoá l n g n v i th trư ng tiêu th s n ph m o Vùng tr ng lúa thâm canh năng su t cao, ch t lư ng phù h p, ch y u các huy n Hòa Vang v i t ng di n tích kho ng 2.000ha. o Vùng tr ng rau t p trung các xã/phư ng: Hòa Ti n, Hòa Phong, Hòa Th Đông, Hòa Khương, Hòa Nhơn. o Vùng tr ng hoa cây c nh: c ng c và hình thành các làng tr ng hoa cây c nh Hòa Ti n, Hòa Quý, Hòa Phư c, Hòa Th , Hòa Châu. o Vùng tr ng cây ăn qu , tr ng c chăn nuôi: các xã Hòa Sơn, Hòa Ninh, Hòa Phú, Hòa B c, Hòa Liên… Quy ho ch s d ng ñ t tr ng tr t
20 o Cây lương th c: cây lúa thâm canh 3.000 ha.; cây ngô 1.200 ha. o Cây th c ph m: tăng di n tích gieo tr ng cây th c ph m lên 2.600 ha/năm và là cây tr ng chính, trong ñó di n tích s n xu t theo quy trình an toàn và GAP là 1.500 ha. Hình thành các vùng chuyên canh trên cơ s d n ñi n ñ i th a. o Cây công nghi p hàng năm: n ñ nh di n tích cây l c, cây mía. o Các lo i cây màu: chuy n d n di n tích ñ t tr ng khoai lang sang tr ng các lo i cây th c ph m và cây hàng năm khác, tri t tiêu di n tích cây s n. o Cây công nghi p lâu năm và cây ăn qu : rà soát l i h th ng các cây ăn qu , cây nào không có giá tr kinh t thì lo i b d n ñ tr ng sang các lo i cây có giá tr kinh t cao. Hư ng d n nông dân tr ng các lo i cây ăn qu như ñu ñ , chu i … v a có th trư ng tiêu th , v a thích h p v i ñi u ki n t nhiên. + Chăn nuôi T ch c l i s n xu t chăn nuôi theo hư ng công nghi p g n v i vi c th c hi n ch t ch các quy ñ nh v phòng ch ng d ch ñ m b o chăn nuôi phát tri n b n v ng. T o ñ u ra n ñ nh cho nông s n ph m, k t h p hi u qu nông nghi p v i công nghi p ch bi n, du l ch d ch v . Tăng cư ng liên k t s n xu t nông nghi p v i các nhà máy ch bi n ñ kéo dài th i v và tăng giá tr s n ph m; liên k t s n xu t - kinh doanh v i các ch ñ u m i, siêu th , các công ty kinh doanh và xu t nh p kh u,… ñ t o ngu n tiêu th n ñ nh và lâu dài. Tăng cư ng phát tri n d ch v nông nghi p và ngành ngh nông thôn, t p trung vào các lĩnh v c sau: