Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là phân tích thực trạng tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc và đề xuất một số giải pháp khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những ưu điểm, góp phần phát triển tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH LÊ QUANG TRUNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẢO LỘC LUẬN VĂN THẠC SĨ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH LÊ QUANG TRUNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH BẢO LỘC LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRƯƠNG QUỐC THỤ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
TÓM TẮT LUẬN VĂN Đề tài nghiên cứu “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc” được thực hiện tại BIDV chi nhánh Bảo Lộc với mục tiêu nghiên cứu cụ thể: (1) Nghiên cứu tổng quan cơ sở lý luận về tín dụng, tín dụng tiêu dùng tại ngân hàng thương mại; (2) Phân tích, đánh giá thực trạng tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. Tác giả tiến hành khảo sát 110 khách hàng có vay vốn mục đích tiêu dùng để tìm ra nguyên nhân, khó khăn vướng mắc từ phía ngân hàng và từ phía khách hàng; (3) Đề xuất các giải pháp phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Thứ nhất, kết quả phân tích thực trạng hoạt động tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc cho thấy qua các năm tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc đều tăng nhưng thị phần về lĩnh vực này so với các ngân hàng trên địa bàn lại có xu hướng giảm. Thứ hai, kết quả khảo sát cho thấy nguyên nhân, khó khăn vướng mắc của cả 2 phía ngân hàng và khách hàng. Thứ ba, từ khung lý luận, tình hình thực tế và những nghiên cứu của bản thân, tác giả đã đề xuất hệ thống các giải pháp để đạt mục tiêu phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc, tác giả đã đề xuất các giải pháp cùng với những kiến nghị cần thiết đối với cấp quản lý và ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam để giải quyết được tận gốc lĩnh vực này.
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là Lê Quang Trung, sinh ngày 19 tháng 10 năm 1980 Quê quán: Thừa Thiên Huế. Hiện đang làm việc tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc, số 52 Lê Thị Pha, phường 1, TP Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng Hiện là học viên cao học khóa 17 Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh. Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc” Người hướng dẫn khoa học: TS. Trương Quốc Thụ Luận văn được thực hiện tại trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh Đề tài là công trình nghiên cứu và thực hiện riêng của bản thân tôi, các kết quả nghiên cứu độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ nội dung này tại bất kỳ đâu; Các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn được chú thích rõ ràng, minh bạch. Tôi xin chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời cam đoan của tôi. TP Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2017 Người cam đoan Lê Quang Trung
LỜI CẢM ƠN Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Tài chính ngân hàng với đề tài “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc” là kết quả của quá trình cố gắng không ngừng của bản thân và được sự giúp đỡ, động viên khích lệ của các thầy cô, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Qua trang viết này tác giả xin gửi lời cảm ơn tới các tổ chức và cá nhân đã giúp đỡ tôi trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa học vừa qua. Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với thầy giáo TS. Trương Quốc Thụ đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học cần thiết cho luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, đơn vị công tác đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn. TÁC GIẢ Lê Quang Trung
MỤC LỤC TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................... iii LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... iv LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................x DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... xii DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... xiii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 i. Tính cấp thiết và ý nghĩa thực tiễn của đề tài. .........................................................1 ii. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan. ...............................................2 iii. Mục tiêu của đề tài. ................................................................................................4 iv. Câu hỏi nghiên cứu. ...............................................................................................5 v. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. ..........................................................................5 vi. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................6 vii. Đóng góp của đề tài. .............................................................................................6 viii. Kết cấu của luận văn. ...........................................................................................6 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ...........................................................................................................7 1.1 Khái niệm chung về tín dụng của ngân hàng thương mại.....................................7 1.1.1 Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại. ................................................7 1.1.2 Các hình thức cấp tín dụng.................................................................................7 1.2 Khái quát về tín dụng tiêu dùng tại ngân hàng thương mại. .................................8 1.2.1 Khái niệm tín dụng tiêu dùng. ............................................................................8 1.2.2 Đặc điểm của tín dụng tiêu dùng. ......................................................................8 1.2.3 Vai trò của tín dụng tiêu dùng. ...........................................................................9 1.2.3.1 Đối với Ngân hàng thương mại. ......................................................................9 1.2.3.2 Đối với khách hàng. ......................................................................................10 1.2.3.3 Đối với kinh tế, xã hội. ..................................................................................10 1.2.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến tín dụng tiêu dùng của ngân hàng thương mại. ...11
1.2.4.1 Nhân tố khách quan. ......................................................................................11 1.2.4.2 Nhân tố chủ quan. .........................................................................................13 1.2.5 Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động phát triển tín dụng tiêu dùng. ..................16 1.2.5.1 Quy mô tín dụng, số lượng khách hàng. .......................................................16 1.2.5.2 Tốc độ tăng dư nợ tín dụng tiêu dùng. ..........................................................16 1.2.5.3 Các chỉ tiêu về thu nhập. ...............................................................................18 1.3 Một số bài học kinh nghiệm của một số ngân hàng thương mại của một số quốc gia trên thế giới và trong nước đối với tín dụng tiêu dùng. ......................................19 1.3.1 Một số bài học kinh nghiệm của một số ngân hàng thương mại của một số quốc gia trên thế giới. ................................................................................................19 1.3.1.1 Kinh nghiệm của Standard Chartered ở Singapore. ......................................19 1.3.1.2 Kinh nghiệm của Citibank tại Nhật bản. .......................................................20 1.3.2 Triển vọng cho vay tiêu dùng của các tổ chức tín dụng trong nước. ...............22 1.3.2.1 Về hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính. ..........................23 1.3.2.2 Về hoạt động cho vay tiêu dùng của các NHTM trong nước. ......................24 1.3.3 Bài học kinh nghiệm về phát triển tín dụng tiêu dùng đối với BIDV Bảo Lộc. .. ........................................................................................................................25 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..........................................................................................27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH BẢO LỘC .........28 2.1 Giới thiệu Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc. ............................................................................................................................28 2.1.1 Giới thiệu khái quát về BIDV Bảo Lộc và sự phát triển qua từng thời kỳ ......28 2.1.2 Cơ cấu bộ máy tổ chức. ....................................................................................28 2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV Bảo Lộc. .....................................29 2.1.3.1 Hoạt động huy động vốn. ..............................................................................29 2.1.3.2 Hoạt động cho vay. .......................................................................................32 2.1.3.3 Hoạt động dịch vụ. ........................................................................................33 2.1.3.4 Kết quả hoạt động kinh doanh. .....................................................................34
2.2 Thực trạng tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. .......................................................................................35 2.2.1 Một số sản phẩm tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. ................................35 2.2.1.1 Cho vay nhu cầu nhà ở. .................................................................................35 2.2.1.2 Cho vay mua ô tô đối với khách hàng cá nhân .............................................36 2.2.1.3 Cho vay tiêu dùng bảo đảm bằng bất động sản.............................................36 2.2.1.4 Cho vay tiêu dùng không có tài sản bảo đảm. ..............................................37 2.2.1.5 Cho vay hỗ trợ chi phí du học. ......................................................................38 2.2.2 Thực trạng tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. ..........................................38 2.2.2.1 Các chỉ tiêu phản ánh quy mô tín dụng tiêu dùng. ........................................39 2.2.2.2 Chỉ tiêu phản ánh thu nhập từ hoạt động tín dụng tiêu dùng. .......................42 2.2.3 So sánh với các tổ chức tín dụng trên địa bàn..................................................43 2.3 Những kết quả đạt được và những khó khăn vướng mắc trong hoạt động tín dụng tiêu dùng. ..........................................................................................................44 2.3.1 Những kết quả đạt được. ..................................................................................44 2.3.2 Những khó khăn vướng mắc. ...........................................................................46 2.3.3 Nguyên nhân. ...................................................................................................49 2.3.3.1 Nguyên nhân chủ quan. .................................................................................49 2.3.3.2 Nguyên nhân khách quan. .............................................................................53 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..........................................................................................55 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH BẢO LỘC ...................................................................................................................................56 3.1 Định hướng phát triển tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. ...........................56 3.1.1 Định hướng phát triển tín dụng tiêu dùng của BIDV.......................................56 3.1.2. Định hướng phát triển tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc. ......................56 3.1.2.1 Định vị thị trường và thị phần. ......................................................................56 3.1.2.2. Khách hàng mục tiêu. ...................................................................................57 3.1.2.3 Địa bàn mục tiêu. ..........................................................................................57
3.1.2.4 Sản phẩm tín dụng. ........................................................................................57 3.2 Giải pháp phát triển tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. ...............................58 3.2.1 Xây dựng chính sách tín dụng phù hợp. ..........................................................58 3.2.1.1 Xây dựng chiến lược cho vay tiêu dùng. ......................................................58 3.2.1.2 Đa dạng hóa sản phẩm. .................................................................................58 3.2.1.3 Chính sách về lãi suất cho vay. .....................................................................59 3.2.2 Hoàn thiện, cải tiến quy trình cấp tín dụng, linh hoạt trong việc nhận tài sản đảm bảo nợ vay. ........................................................................................................59 3.2.3 Tăng cường và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. .....................................61 3.2.3.1 Tập trung công tác tuyển dụng. .....................................................................61 3.2.3.2 Tăng cường công tác đào tạo. .......................................................................61 3.2.3.3 Bố trí sử dụng cán bộ cho phù hợp. ..............................................................63 3.2.3.4 Cơ chế lương thưởng, đãi ngộ, môi trường làm việc. ...................................64 3.2.4 Tiếp tục đổi mới công nghệ ngân hàng. ...........................................................64 3.2.5 Tăng cường hoạt động marketing. ...................................................................66 3.2.6 Tăng cường liên kết với các đơn vị để cho vay. ..............................................67 3.3 Một số kiến nghị..................................................................................................67 3.3.1 Kiến nghị với Chính phủ. .................................................................................67 3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước. ................................................................68 3.3.3 Kiến nghị với BIDV Việt Nam. .......................................................................69 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................71 KẾT LUẬN ...............................................................................................................72 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................74 PHỤ LỤC ..................................................................................................................77 PHỤ LỤC SỐ 01 .......................................................................................................77 PHỤ LỤC SỐ 02 .......................................................................................................80
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nghĩa tiếng Anh Nghĩa tiếng Việt ATM Automatic Teller Machine Máy rút tiền tự động Ngân hàng thương mại cổ phần BIDV Đầu tư và Phát triển Việt Nam Ngân hàng thương mại cổ phần BIDV Bảo Lộc Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc Broadcasts Short Message Dịch vụ gửi nhận tin nhắn qua BSMS Service điện thoại di CBTD Cán bộ tín dụng Trung tâm thông tin tín dụng CIC Credit Information Center quốc gia CP Chính phủ CTTC Công ty tài chính ĐCTC Định chế tài chính FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội KH Khách hàng KHCN Khách hàng cá nhân KHDN Khách hàng doanh nghiệp KHTC Khách hàng tổ chức HĐV Huy động vốn HĐV Huy động vốn NH Ngân hàng NHBL Ngân hàng bán lẻ NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại
PGD Phòng giao dịch POS Point of sale Đơn vị chấp nhận thẻ SXKD Sản xuất kinh doanh TNHH Trách nhiệm hữu hạn TMCP Thương mại cổ phẩn TCTD Tổ chức tín dụng TSBĐ Tài sản bảo đảm VND Việt Nam Đồng WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014-2016 ................30 Bảng 2.2: Tình hình huy động vốn BIDV Bảo Lộc theo đối tượng khách hàng giai đoạn 2014-2016 .........................................................................................................31 Bảng 2.3: Dư nợ cho vay BIDV Bảo Lộc theo đối tượng khách hàng giai đoạn 2014-2016..................................................................................................................32 Bảng 2.4: Tỷ trọng hoạt động dịch vụ tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014-2016 ......33 Bảng 2.5: Kết quả thực hiện một số chỉ tiêu chủ yếu giai đoạn 2014-2016 tại BIDV Bảo Lộc .....................................................................................................................34 Bảng 2.6: Biến động dư nợ tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 - 2016 ...........................................................................................................................39 Bảng 2.7: Dư nợ tín dụng tiêu dùng phân theo sản phẩm cho vay của BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 – 2016. .......................................................................................41 Bảng 2.8: Thu nhập hoạt động tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 – 2016. ..........................................................................................................................42 Bảng 2.9: Mức sinh lời vốn tín dụng của BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 – 2016 ........43 Bảng 2.10. So sánh dư nợ tín dụng tiêu dùng của BIDV, Vietinbank và Agribank trên địa bàn Bảo Lộc từ năm 2013 - 2016 .................................................................44
DANH MỤC CÁC HÌNH Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của BIDV Bảo Lộc ...............................29 Biểu đồ 2.1: Thống kê Số lượng khách hàng tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 – 2016 ...........................................................................................................................40
1 MỞ ĐẦU i. Tính cấp thiết và ý nghĩa thực tiễn của đề tài. Hiện nay, nền kinh tế đất nước đang trên đà phát triển mạnh mẽ, theo đó đời sống các tầng lớp dân cư cũng ngày càng được nâng cao, chất lượng cuộc sống ngày càng được cải thiện. Nhu cầu tiêu dùng của người dân ngày càng cao hơn và có xu hướng sử dụng các sản phẩm dịch vụ có giá trị lớn trong khi khả năng chi trả ở hiện tại là có giới hạn. Đây chính là cơ hội lớn cho việc phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng ở các ngân hàng thương mại. Các nghiên cứu gần đây, dựa trên giả định rằng việc nhận được tín dụng cá nhân dễ dàng hơn sẽ làm gia tăng nhu cầu của hàng hoá tiêu dùng, cho thấy rằng tín dụng tiêu dùng là một trong những cách thức để gia tăng tổng sản phẩm nội địa. Bên cạnh đó, cùng với quá trình mở cửa và hội nhập, cuộc chiến cạnh tranh giữa các ngân hàng với nhau cũng như với các tổ chức tài chính khác ngày càng trở nên quyết liệt. Áp lực cạnh tranh đã làm cho tỷ suất lợi nhuận trong các lĩnh vực hoạt động trước đây của ngân hàng giảm sút. Để tồn tại và phát triển, các ngân hàng buộc phải tìm ra những hướng đi mới, những sản phẩm mới phục vụ tốt hơn khách hàng của mình, phát triển tín dụng tiêu dùng là một trong số những hướng đi hiệu quả. Tín dụng tiêu dùng có lịch sử phát triển lâu đời ở các nước Âu, Mỹ và sự phồn vinh của các nền kinh tế này một phần là do tín dụng tiêu dùng đem lại. Thế nhưng lịch sử cũng chứng kiến sự kém phát triển của cho vay tiêu dùng tại các nước Châu Á. Việt Nam là một thị trường rộng lớn với 90 triệu dân nhưng dư nợ tín dụng tiêu dùng lại chiếm tỷ lệ thấp (Tổng cục thống kê năm 2016). Theo NHNN, dư nợ cho vay tiêu dùng chỉ chiếm khoảng 8% tổng dư nợ tín dụng cả nước. Trong khi số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, chỉ có khoảng 20% dân số Việt Nam (khoảng gần 20 triệu người) có tài khoản ngân hàng. Như vậy có thể thấy rằng, dư địa để phát triển mảng tài chính tiêu dùng ở Việt Nam còn rất lớn, nhu cầu vay tiêu dùng của người dân còn rất nhiều, nên trong trung hạn, cho vay tiêu dùng của Việt Nam vẫn còn rất nhiều cơ sở để phát triển. [21]
2 Nghiên cứu đề tài “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo Lộc” là hết sức cấp thiết vì các lý do sau: Thứ nhất, thu nhập từ tín dụng vẫn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu tỷ trọng lợi nhuận tại BIDV Bảo Lộc. Do đó, việc phát triển hoạt động tín dụng nói chung và tín dụng tiêu dùng nói riêng vẫn được xem là điều hết sức cần thiết. Thứ hai, phát triển cho vay tiêu dùng góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn thành phố Bảo Lộc, góp phần kích cầu tiêu dùng. Đồng thời giúp người dân tiếp cận được nhiều sản phẩm dịch vụ hiện đại, tiên tiến. Thứ ba, việc cho vay tiêu dùng giúp cho ngân hàng đa dạng hóa được danh mục cho vay đồng thời tăng lợi nhuận cho các ngân hàng thương mại bởi vì tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM - Net Interest Margin) trong cho vay tiêu dùng ở mức rất cao. Thứ tư, cũng đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến tín dụng tiêu dùng nhưng các nghiên cứu này mới chỉ dừng lại ở việc đánh giá hoạt động cấp tín dụng tiêu dùng dựa trên các số liệu thứ cấp thu thập được từ ngân hàng mà chưa có sự đánh giá thực trạng tín dụng tiêu dùng, những khó khăn vướng mắc trong quá trình cấp tín dụng từ đánh giá của các cán bộ tín dụng người trực tiếp thẩm định các khoản vay, của các quản lý, lãnh đạo của ngân hàng là người trực tiếp phê duyệt các khoản vay và của người trực tiếp đi vay để thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng, để từ đó có đánh giá một cách khách quan và toàn diện về vấn đề tín dụng tiêu dùng tại ngân hàng thương mại. Thứ năm, BIDV Bảo Lộc là một trong những ngân hàng chiếm thị phần lớn về các lĩnh vực hoạt động trên hệ thống ngân hàng tại địa bàn thành phố Bảo Lộc. Hoạt động cho vay của BIDV Bảo Lộc đóng một vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của thành phố Bảo Lộc nói riêng và nền kinh tế tỉnh Lâm Đồng nói chung. Do vậy phát triển tín dụng tiêu dùng sẽ củng cố thêm vị thế của BIDV Bảo Lộc trên địa bàn. ii. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan. Liên quan đến hoạt động tín dụng tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại đã
3 có một số công trình nghiên cứu khoa học. Có thể kể ra một số công trình nghiên cứu gần đây có liên quan đến đề tài như: Bùi Khắc Hoài Phương (2011), Giải pháp mở rộng tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam, chi nhánh Quảng Bình, Luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Đà Nẵng. Tác giả đã sử dụng tổng hợp các nghiên cứu khoa học như phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp để so sánh, phân tích. Từ đó đánh giá hoạt động tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam, chi nhánh Quảng Bình và đã đưa ra giải pháp hoàn thiện hệ thống chính sách, quy trình cho vay tiêu dùng với các nội dung: Thắt chặt mối quan hệ với khách hàng truyền thống, mở rộng tiếp cận khách hàng mới; Hoàn thiện chính sách tiếp cận khách hàng; Hoàn thiện chính sách xếp hạng khách hàng cá nhân… Vũ Thị Hương (2014), Hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đông Đô. Luận văn thạc sĩ Tài chính – Ngân hàng, Trường Đại Học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tác giả sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau để làm rõ những vấn đề nghiên cứu cụ thể: phương pháp khảo sát thực tế, phương pháp thống kê phân tích, ngoài ra còn phương pháp khác duy vật biện chứng cùng với một số lý luận cơ bản về tín dụng ngân hàng thương mại để đưa ra giải pháp về tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Đông Đô với 09 giải pháp. Trần Mạnh Hùng (2012), Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long – Chi nhánh Khánh Hòa. Luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Trường Đại Học Đà Nẵng. Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích và tổng hợp, thống kê, phương pháp điều tra khảo sát,để đưa ra giải pháp Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long – Chi nhánh Khánh Hòa với nhóm giải pháp Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ; mở rộng tiếp thị, quảng bá… Đào Ngọc Dũng (2012) Cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Hưng Yên, Luận văn thạc sĩ Tài chính Ngân hàng, Trường Đại Học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội.
4 Luận văn của những tác giả trên đã nghiên cứu thực trạng của các hoạt động tín dụng tiêu dùng, tín dụng cá nhân tại các Chi nhánh ngân hàng khác nhau trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Tuy nhiên các luận văn này vẫn còn một số hạn chế như sau: - Đối tượng nghiên cứu rộng: chưa tập trung vào một sản phẩm tín dụng cụ thể mà thực hiện nghiên cứu một mảng hoạt động của các ngân hàng như: tín dụng tiêu dùng, tín dụng đối với khách hàng cá nhân... nên phân tích bị dàn trải, chưa đi sâu nghiên cứu và đánh giá cặn kẽ về một dịch vụ cụ thể. - Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng tiêu dùng vẫn còn một số hạn chế, thiên về các chỉ tiêu định lượng do đó chưa đầy đủ để đánh giá chất lượng tín dụng một cách toàn diện. - Các luận văn được nghiên cứu vào thời điểm từ 2014 trở về trước nên số liệu, định hướng thị trường cũng như thực tiễn hoạt động ngân hàng đã có nhiều thay đổi. Dẫn đến các giải pháp và kiến nghị để nâng cao chất lượng tín dụng tiêu dùng đã không còn hoàn toàn phù hợp với thời điểm hiện tại. - Các nghiên cứu trên chưa có nghiên cứu mở rộng tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc với những đặc điểm riêng có về vùng miền, điều kiện thu nhập, đặc điểm dân cư cũng như hoạt động tiền tệ ngân hàng. iii. Mục tiêu của đề tài. + Mục tiêu tổng quát. Phân tích thực trạng tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc và đề xuất một số giải pháp khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những ưu điểm, góp phần phát triển tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. + Mục tiêu cụ thể. - Hệ thống hóa những lý luận cơ bản về tín dụng, tín dụng tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại. - Nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới, của các ngân hàng trong nước và rút ra bài học kinh nghiệm đối với BIDV Bảo Lộc.
5 - Phân tích thực trạng tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2014 – 2016. - Đánh giá những thành công đã đạt được, tìm ra những khó khăn, vướng mắc của cơ chế, của ngân hàng và của khách hàng khi thực hiện vay tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. - Đề xuất một số giải pháp khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những ưu điểm, góp phần phát triển tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc trên địa bàn. iv. Câu hỏi nghiên cứu. - Khung lý luận bao gồm những nội dung gì liên quan đến tín dụng tiêu dùng của NHTM? - Thực trạng cấp tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc trong giai đoạn 2014 – 2016 như thế nào? - BIDV Bảo Lộc khi cấp tín dụng tiêu dùng gặp những khó khăn, vướng mắc từ phía ngân hàng và khách hàng ? Nguyên nhân của những khó khăn và vướng mắc. - Để khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những ưu điểm, góp phần phát triển tín dụng tiêu dùng của BIDV Bảo Lộc cần thực hiện những giải pháp nào? v. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tín dụng tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. Phạm vi nghiên cứu. - Về không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại BIDV Bảo Lộc, các đối tượng khách hàng trên địa bàn thành phố Bảo Lộc khi thực hiện vay tiêu dùng tại BIDV Bảo Lộc. - Về thời gian: Tác giả tiến hành thu thập các báo cáo tài chính, các báo cáo thường niên, báo cáo đột xuất của BIDV Bảo Lộc trong giai đoạn 2014 – 2016. Đồng thời các giải pháp đưa ra cho giai đoạn 2016 – 2020. Thời gian tiến hành khảo sát các cán bộ ngân hàng và các khách hàng trong khoảng thời gian từ tháng 5 – tháng 6/2017.
6 vi. Phương pháp nghiên cứu. Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính cùng với việc sử dụng phương pháp thu thập và thống kê, so sánh, tổng hợp và phân tích. Cụ thể là tập hợp các cơ sở lý thuyết có liên quan đến tín dụng tiêu dùng. Phương pháp thống kê, so sánh được sử dụng là các số liệu qua các báo cáo thống kê và số liệu khảo sát, qua đó phân tính, đánh giá, tìm ra những điểm mấu chốt liên quan đến mục tiêu nghiên cứu. Qua đó có những đề xuất, kiến nghị liên quan. vii. Đóng góp của đề tài. Đề tài nghiên cứu góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng tiêu dùng, vai trò của tín dụng tiêu dùng đối với nền kinh tế. Trên cơ sở tìm hiểu các bài học kinh nghiệm của một số ngân hàng thương mại, công ty tài chính trên thế giới và trong nước trong việc cấp tín dụng bán lẻ nói chung và tín dụng tiêu dùng nói riêng để rút ra một số bài học kinh nghiệm cho BIDV Bảo Lộc. Mặt khác, đề tài này đề xuất một số giải pháp giúp cho các cán bộ quản lý của BIDV Bảo Lộc và cả cán bộ quản lý của BIDV trong việc phát triển tín dụng tiêu dùng từ đó giúp ngân hàng đa dạng hóa danh mục cho vay đồng thời gia tăng lợi nhuận cho ngân hàng. viii. Kết cấu của luận văn. Ngoài phần mở đầu và kết luận, các hình, bảng biểu..., phần nội dung chính của luận văn bao gồm: Chương 1: Cơ sở lý luận về tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. Chương 3: Giải pháp phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc.
7 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Khái niệm chung về tín dụng của ngân hàng thương mại. 1.1.1 Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại. Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Kiều thì “Tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ ngân hàng cho khách hàng trong một thời hạn nhất định với một khoản chi phí nhất định”. Theo Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua thì “Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác”. Có nhiều cách định nghĩa nhưng tựu trung lại thì tín dụng ngân hàng chứa đựng ba nội dung: - Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ người sở hữu sang người sử dụng. - Sự chuyển nhượng này có thời hạn. - Sự chuyển nhượng này có kèm theo chi phí và rủi ro. 1.1.2 Các hình thức cấp tín dụng. Theo Luật các tổ chức tín dụng năm 2010, có 5 hình thức cấp tín dụng, bao gồm: - Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó bên cho vay giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi. - Bao thanh toán là hình thức cấp tín dụng cho bên bán hàng hoặc bên mua hàng thông qua việc mua lại có bảo lưu quyền truy đòi các khoản phải thu hoặc các khoản phải trả phát sinh từ việc mua, bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo hợp đồng mua, bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ.