Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)

Chia sẻ: Cảnh Phương Thanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng "Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)" nhằm nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, từ đó đề xuất các kiến nghị nhằm phát triển và hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại NHTM Vietinbank. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH LƯU NGỌC PHƯƠNG THẢO YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH SỬ DỤNG DỊCH VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM (VIETINBANK) LUẬN VĂN THẠC SĨ Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH LƯU NGỌC PHƯƠNG THẢO YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH SỬ DỤNG DỊCH VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM (VIETINBANK) Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHAN THỊ HẰNG NGA Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2023
i LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là: Lưu Ngọc Phương Thảo Hiện đang công tác tại Trung tâm Quan trắc và Kỹ thuật Tài nguyên môi trường Là học viên cao học khóa 22 Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Cam đoan đề tài “Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)”. Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phan Thị Hằng Nga. Luận văn này là kết quả nghiên cứu do chính tôi hoàn thành một cách độc lập, không đạo văn bất kỳ tài liệu nào và chưa từng được công bố ở bất cứ đâu. Dữ liệu và trích dẫn minh bạch, có nguồn trích dẫn rõ ràng.Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2023 Tác giả Lưu Ngọc Phương Thảo
ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS Phan Thị Hằng Nga vì sự hướng dẫn, hướng dẫn và giúp đỡ nhiệt tình để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và đào tạo. Trân trọng !
iii TÓM TẮT LUẬN VĂN Tên đề tài: Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) Nội dung luận văn: Nghiên cứu “Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)” đã tiến hành thông qua khảo sát 187 khách hàng đã và đang sử dụng sản phẩm và dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank trên địa bàn TP.HCM. Tác giả đã tiến hành tổng hợp cơ sở lý thuyết, khảo lược các công trình nghiên cứu có liên quan đến dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt và các yếu tố có ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ này. Tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích độ tin cậy thông qua hệ số Cronbach’s Alpha và phân tích yếu tố khám phá EFA (Exploratory factor analysis). Có 21 biến quan sát dùng để đo lường 6 nhân tố, bao gồm 5 biến độc lập (Sự hữu ích, Sự dễ sử dụng, Quyền riêng tư và độ tin cậy bảo mật, Hạ tầng công nghệ, Chính sách của ngân hàng) và 1 biến phụ thuộc (Yếu tố quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt). Kết quả nghiên cứu cho thấy cả 5 yếu tố Sự hữu ích, Sự dễ sử dụng, Quyền riêng tư và độ tin cậy bảo mật, Hạ tầng công nghệ, Chính sách của ngân hàng đều có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank. Qua đó, tác giả đề xuất những gợi ý nhằm thu hút khách hàng thường xuyên sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank. Từ khoá: Sự hữu ích, Sự dễ sử dụng, Quyền riêng tư và độ tin cậy bảo mật, Hạ tầng công nghệ, Chính sách của ngân hàng
iv ABSTRACT Thesis title: Factors affecting the decision to use non-cash payment services at Vietnam Joint Stock Commercial Bank for Industry and Trade (Vietinbank) Dissertation content: The study "Factors affecting the decision to use non-cash payment services at Vietnam Joint Stock Commercial Bank for Industry and Trade (Vietinbank)" was conducted through a survey of 187 customers who have been using the product and non- cash payment service at Vietinbank in Ho Chi Minh City. The author has synthesized the theoretical basis, reviewed the researches related to the non-cash payment service and the factors affecting the decision to use this service. The author used the reliability analysis method through Cronbach's Alpha coefficient and exploratory factor analysis (EFA). There are 21 observed variables used to measure 6 factors, including 5 independent variables (Usefulness, Ease of Use, Privacy and Security Reliability, Technology Infrastructure, Bank Policy) and 1 dependent variable (Determinant of using non-cash payment services). The research results show that all 5 factors The usefulness, Ease of use, Privacy and security reliability, Technology infrastructure, Bank's policies have a positive impact on the decision to choose. non-cash payment service at Vietinbank. Thereby, the author proposes suggestions to attract regular customers to use non-cash payment services at Vietinbank. Keywords: Usefulness, Ease of Use, Privacy and Security Reliability, Technology Infrastructure, Bank Policy
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................. ii TÓM TẮT LUẬN VĂN ................................................................................................ iii ABSTRACT .................................................................................................................. iv MỤC LỤC .......................................................................................................................v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... viii DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................... ix DANH MỤC HÌNH ........................................................................................................ i CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ...............................................................................1 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ............................................................................................. 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ...................................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu tổng quát ......................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU......................................................................................... 2 1.4. ĐỐI TƯỢNG PHẠM VI NGHIÊN CỨU ................................................................ 3 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................ 3 1.6. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ....................................................................................... 3 1.7. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN .................................................................................. 4 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ..................................................................................................6 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ................................................................................7 2.1. LÝ THUYẾT VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT ..... 7 2.1.1. Kháia niệm về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ..........................7 2.1.2. Đặc điểm về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ................................7 2.1.3. Vai trò của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ..................................8 2.1.4. Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt...........................................9 2.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ........10 2.2. LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI KHÁCH HÀNG .....................................................11 2.2.1. Thuyết hành động hợp lý (Theory of reasoned action - TRA) .................11 2.2.2. Thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behavior – TPB). ................12 2.2.3. Mô hình chấp nhận công nghệ (Technology Acceptance Model - TAM) 14 2.3. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ........................................................15
vi 2.3.1. Các nghiên cứu trước đây về các yếu tố tác động đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt .................................................................15 2.3.2. Giả thuyết nghiên cứu ...............................................................................21 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ................................................................................................24 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........................................................25 3.1. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU .................................................................................25 3.2. NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH ..................................................................................25 3.2.1. Mục đích của nghiên cứu định tính ...........................................................25 3.2.2. Phương pháp nghiên cứu...........................................................................25 3.2.3. Kết quả nghiên cứu định tính ....................................................................26 3.2.4. Thang đo của các yếu tố trong mô hình ....................................................27 3.3. NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG .............................................................................32 3.3.1. Nghiên cứu mẫu và phương pháp thu thập dữ liệu ...................................32 3.3.2. Phương pháp xử lý số liệu .........................................................................34 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................................................................................38 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................................39 4.1. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI VIETINBANK........................................................................................39 4.1.1. Giới thiệu về Vietinbank ...........................................................................39 4.1.2. Đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của Vietinbank ........................39 4.1.3. Tình hình hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank ......40 4.2. THỐNG KÊ MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU .........................................................42 4.3. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU........................................................................45 4.3.1. Kiểm định thang đo với hệ số Cronbach’s Alpha .....................................45 4.3.2. Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA ................................................52 4.3.3. Phân tích hồi quy và kiểm định giả thuyết của mô hình ...........................53 TÓM TẮT CHƯƠNG 4 ................................................................................................59 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH ..............................................60 5.1. KẾT LUẬN ..............................................................................................................60 5.2. HÀM Ý CHÍNH SÁCH ...........................................................................................60 5.2.1. Nhóm giải pháp nhằm nâng cao sự hữu ích trong sản phẩm, dịch vụ của Vietinbank ...............................................................................................................60 5.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao tính dễ sử dụng trong sản phẩm, dịch vụ của Vietinbank ...............................................................................................................61
vii 5.2.3. Nhóm giải pháp tăng cường độ bảo mật và quyền riêng tư của sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của Vietinbank ........................................61 5.2.4. Nhóm giải pháp nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ của sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của Vietinbank .....................................................62 5.2.5. Nhóm giải pháp hoàn thiện chính sách của Vietinbank đối với dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ..............................................................................62 5.3. HẠN CHẾ NGHIÊN CỨU .....................................................................................62 5.4. HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ..................................................................62 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................64 PHỤ LỤC 1: BẢNG CÂU HỎI ....................................................................................66 PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ TÍNH TOÁN .........................................................................70
viii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa NHTM Ngân hàng thương mại NH Ngân hàng Vietinbank Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam TTKDTM Thanh toán không dùng tiền mặt
ix DANH MỤC BẢNG a Bảng 2.1: Bảng tóm tắt các nghiên cứu .........................................................................15 Bảng 3.1 :Thang đo của nhóm yếu tố về sự hữu ích .....................................................28 Bảng 3.2: Thang đo của nhóm yếu tố về sự dễ sử dụng ................................................28 Bảng 3.3: Thang đo của nhóm yếu tố về quyền riêng tư và độ tin cậy bảo mật ...........29 Bảng 3.4: Thang đo của nhóm yếu tố về hạ tầng công nghệ .........................................30 Bảng 3.5: Thang đo của nhóm yếu tố về chính sách của ngân hàng .............................31 Bảng 3.6: Thang đo của nhóm yếu tố quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt .................................................................................................................32 Bảng 4.1: Mẫu nghiên cứu phân loại theo giới tính ......................................................43 Bảng 4.2: Mẫu nghiên cứu phân loại theo độ tuổi ........................................................43 Bảng 4.3: Mẫu nghiên cứu phân loại theo trình độ học vấn .........................................44 Bảng 4.4: Mẫu nghiên cứu phân loại theo nghề nghiệp ................................................44 Bảng 4.5: Mẫu nghiên cứu phân loại theo thu nhập ......................................................45 Bảng 4.6: Thống kê mô tả nhóm yếu tố Sự hữu ích ......................................................46 Bảng 4.7: Thống kê mô tả nhóm yếu tố Sự dễ sử dụng ................................................46 Bảng 4.8: Thống kê mô tả nhóm yếu tố Quyền riêng tư và độ tin cậy bảo mật ............47 Bảng 4.9: Thống kê mô tả nhóm yếu tố Hạ tầng công nghệ .........................................48 Bảng 4.10: Thống kê mô tả nhóm yếu tố Chính sách của ngân hàng ...........................49 Bảng 4.11: Thống kê mô tả nhóm yếu tố quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt .................................................................................................................50 Bảng 4.12: Đánh giá độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha .....................................51 Bảng 4.13: Phân tích nhân tố khám phá EFA ...............................................................52 Bảng 4.14: Kết quả kiểm định mức độ giải thích của mô hình .....................................54 Bảng 4.15: Kết quả kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến .............................................56 Bảng 4.16: Kết quả phân tích hồi quy ...........................................................................56
i DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Thuyết hành động hợp lý (TRA) ...................................................................11 Hình 2.2: Thuyết hành vi dự định .................................................................................12 Hình 2.3: Mô hình chấp nhận công nghệ TAM ............................................................15 Hình 2.4: Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng phát triển dịch vụ TTKDTM ....................................................................................... Error! Bookmark not defined. Hình 2.5: Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng dịch vụ thanh toán bằng thẻ ATM .............................................................................. Error! Bookmark not defined. Hình 2.6: Mô hình nghiên cứu đề xuất .......................... Error! Bookmark not defined. Hình 4.1: Tình hình hoạt động kinh doanh của Vietinbank giai đoạn 2020-2022 ........40 Hình 4.2: Biểu đồ tần số phần dư chuẩn hóa Histogram ...............................................54 Hình 4.3: Biểu đồ phần dư chuẩn hóa Normal P-P Plot ................................................55 Hình 4.4: Biểu đồ Scatter Plot .......................................................................................55
1 CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, gần 74,63% số người ở độ tuổi trưởng thành đã mở tài khoản ngân hàng, 3,71 triệu tài khoản Mobile-Money đã được mở, trong đó hơn 70% được mở tại các khu vực ngoại ô, nông thôn, vùng núi… Cùng với đó, để đáp ứng chủ trương “Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021 – 2025” được Thủ tướng Chính phủ ban hành theo Quyết định số 654/QĐ - TTg ngày 15/5/2020 thì việc phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng được thúc đẩy mạnh mẽ. Việc hình thành hệ sinh thái thông minh phục vụ chuyển đổi số ngân hàng đã thúc đẩy các NHTM Việt Nam đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng, hệ thống công nghệ thông tin, triển khai công nghệ, giải pháp mới để thiết kế, cung cấp các sản phẩm, dịch vụ để thanh toán an toàn, thuận tiện, giá cả phù hợp theo hướng lấy khách hàng làm trọng tâm. Nắm bắt được cơ hội, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam là một trong những ngân hàng đi đầu trong xu hướng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. Thành tích đạt được gồm: tích hợp thành công giải pháp thanh toán trực tuyến dịch vụ công tại 12 tỉnh, thành phố, được cơ quan chính phủ lựa chọn là ngân hàng hợp tác và xây dựng giải pháp cổng thanh toán dịch vụ, thúc đẩy thanh toán điện tử song phương với các cơ quan tại 63 tỉnh/thành phố. Với ứng dụng VietinBank iPay mobile, khách hàng có thể tận dụng các tiện ích như chuyển tiền trong và ngoài nước, thanh toán các hóa đơn điện nước, mở sổ tiết kiệm... Đây cũng là định hướng chiến lược của VietinBank, làm sao chỉ thông qua chiếc điện thoại di động, khách hàng có thể thực hiện tất cả dịch vụ phục vụ đời sống hàng ngày, không chỉ là ngân hàng, mà còn là mua sắm, y tế, giáo dục, giải trí,… Và khi khách hàng thấy tiện dụng, an toàn thì khách hàng sẽ không muốn dùng tiền mặt. Tuy nhiên, đa số khách hàng còn chưa nắm bắt hết các phương thức thanh toán này. Tâm lý còn ngờ vực và thói quen sử dụng tiền mặt còn tồn tại đã gây cho Vietinbank nhiều khó khăn và bất cập trong việc đẩy mạnh phát triển dịch vụ thanh toán không dùng
2 tiền mặt. Vẫn còn chưa chỉ ra nhân tố nào thực sự ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng của nhân tố đó đến hành vi lựa chọn của khách hàng Vì vậy, nghiên cứu, xem xét từng yếu tố có tác động như thế nào đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt là một trong những kế hoạch quyết định đến sự thành công của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt và hoạt động chuyển đổi số trong ngành ngân hàng nói chung và Vietinbank nói riêng. Nhận thức được những vấn đề đặt ra nên việc nghiên cứu về “Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank” là cần thiết cho sự chủ động thúc đẩy các hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank đến khách hàng hiệu quả hơn. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu tổng quát Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, từ đó đề xuất các kiến nghị nhằm phát triển và hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại NHTM Vietinbank. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể Đánh giá thực trạng không cần dùng đến tiền mặt ở Vietinbank trong giai đoạn 2020-2022. Xác định những yếu tố tác động đến quyết định có sử dụng các thức thanh toán không cần dùng tiền mặt của khách hàng tại Vietinbank. Xem xét, đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tác động đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của khách hàng tại Vietinbank. Một số gợi ý đáp ứng mục đích thu hút khách hàng quyết định sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Các yếu tố nào ảnh hưởng đến hành vi sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank?
3 Đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đó đến hành vi sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank? Trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp nhằm phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank 1.4. ĐỐI TƯỢNG PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank. Phạm vi khảo sát: Bao gồm các phòng giao dịch và chi nhánh Vietinbank ở TP.HCM Đối tượng khảo sát: Các khách hàng mở tài khoản tại Vietinbank tại chi nhánh và phòng giao dịch Vietinbank tại TP.HCM Thời gian nghiên cứu: Số liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát khách hàng từ tháng 05/2023 đến tháng 06/2023 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Để đạt được mục tiêu nghiên cứu và trả lời được các câu hỏi nghiên cứu do đề tài a a a a a a a a a a a a a a a a a a a đặt ra thì luận văn này kết hợp giữa hai phương pháp nghiên cứu đó là định tính và định a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a lượng. Phương pháp nghiên cứu định tính: Sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu và thảo a a a a a a a a a a a a a a a luận nhóm với chuyên gia để xây dựng thang đo và các giả thuyết nghiên cứu. a a a a a a a a a a a a a a a a Phương pháp nghiên cứu định lượng: Nghiên cứu đã thực hiện cách thức thu thập a a a a a a thông tin bằng cách phỏng vấn các khách hàng tham gia giao dịch với Vietinbank. Mục đích của việc nghiên cứu định lượng chính là xác định các yếu tố tác động đến quyết định sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt của người dùng và sự tác động, ảnh hưởng của chúng. Thực hiện phương pháp định lượng để kiểm định mức độ thang đo, giải đáp hệ thống câu hỏi nghiên cứu bao gồm mô hình giả thuyết và lý thuyết được đề xuất bằng các phương pháp: Hệ số tin cậy Cronbach’s alpha, phân tích hồi quy bội, phân tích nhân tố khám phá (EFA). Sử dụng phần mềm SPSS để công bố kết quả thống kê. 1.6. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI
4 Ý nghĩa khoa học: Bổ sung vào cơ sở lý thuyết về hệ thống những yếu tố tác động đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của khách hàng. Ý nghĩa thực tiễn: Số liệu thu thập qua khảo sát mẫu đưa ra những điều kiện thực tế xem xét đánh giá sự ảnh ưởng của các yếu tố này đến chất lượng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của khách hàng. Đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của những hoạt động thanh toán không dùng đến tiền mặt của toàn bộ khách hàng cá nhân đối với hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. 1.7. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN Ngoài Phụ lục và các danh mục tài liệu tham khảo, nghiên cứu này được chia thành 5 chương: Chương 1: Giới thiệu tổng quan về đề tài Trên cơ sở khái quát về chủ đề đã chọn, chương này bao gồm các nội dung chính về nguyên tắc nghiên cứu, câu hỏi và hệ thống mục tiêu nghiên cứu, bao gồm phạm vi cùng đối tượng nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, v.v. Chương 2: Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trước Chương này nêu lên những cơ sở lý luận và mô hình của các nhà nghiên cứu trước đây về các yếu tố ảnh hưởng đến thanh toán không dùng tiền mặt của khách hàng. Theo đó, tác giả đưa ra mô hình và giả thuyết nghiên cứu. Chương 3: Phương pháp nghiên cứu Trình bày lần lượt các quy trình thực hiện nghiên cứu, phương pháp chọn mẫu khảo sát, cách thức phân tích dư liệu cùng với sự điều chỉnh của thang đo. Chương 4: Kết quả nghiên cứu Tình hình thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank và hệ thống kết quả phân tích số liệu được thu thập từ việc khảo sát định lượng giới thiệu chi tiết. Kiểm định thang đo, Làm rõ nhân tố khám phá (EFA), Phâ tich hồi quy bội bằng hệ số Cronbach's alpha nhằm làm rõ mức ảnh hưởng đến quyết định sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt cho các dịch vụ của khách hàng Vietinbank. Chương 5: Kết luận và kiến nghị
5 Trình bày hệ thống các kết luận đạt được từ việc nghiên cứu, qua đó gợi ý một số khuyến nghị để đạt được mục tiêu thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Vietinbank.
6 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 Thông qua chương này trình bày được tính cấp thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, đối tượng và phạm vi của việc nghiên cứu, xác định được đóng góp về mặt thực tiễn của đề tài và đưa ra kết cấu dự kiến của luận văn. Trong chương tiếp theo sẽ tiến hành tổng hợp khung lý thuyết và khảo lược nhưng liên quan đối với việc nghiên cứu, từ đó, hình thành cách thức để xây dựng nên mô hình nghiên cứu và đưa ra các giả thuyết nghiên cứu.
7 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1. LÝ THUYẾT VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT 2.1.1. Khái niệm về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt a Theo tác giả Đặng Công Hoàn (2015): “Thanh toán không dùng tiền mặt là một hoạt động dịch vụ thanh toán được thực hiện bằng cách sử dụng các công cụ/phương thức thanh toán để bù trừ tiền từ tài khoản/hạn mức tiền của người phải trả sang tài khoản của người thụ hưởng hoặc được bù trừ lẫn nhau thông qua đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán”. Điều 14 Nghị định 101/2012/ND-CP về thanh toán không dùng tiền mặt cũng quy định về các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, bao gồm: “mở và sử dụng tài khoản thanh toán, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, dịch vụ trung gian thanh toán, tổ chức, quản lý và giám sát các hệ thống thanh toán”. Từ quan điểm trên chúng ta có thể thấy đây chính là quá trình chuyển động của tiền tệ. Cách thức thanh toán không cần dùng đến tiền mặt cho các dịch vụ của mình bằng cách thanh toán, thu hộ, chi trả, chuyển khoản... bằng cách khấu trừ vào sổ cái, ghi nhận việc chuyển tiền từ người này sang người khác, từ nơi này sang nơi khác mà không sử dụng tiền mặt. 2.1.2. Đặc điểm về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt “Thanh toán không dùng tiền mặt là quan hệ thanh toán được thực hiện và tiến hành bằng cách trích chuyển tiền từ tài khoản của đơn vị này sáng tài khoản của đơn vị khác hoặc bù trừ lẫn nhau giữa các đơn vị thông qua ngân hàng” (Đặng Công Hoàn và cộng sự, 2015). Nguyễn Thị Mùi (2006) cho rằng đặc điểm quan trọng và nổi bật nhất của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt là sự di chuyển tiền tệ ở trạng thái độc lập cùng sự di chuyển theo không gian và thời gian của hàng hóa qua giao tiếp. Quá trình tiền chuyển động trong thanh toán không tương ứng với sự chuyển động của hàng hóa. Trong thanh toán không dùng tiền mặt, phương tiện trao đổi (tiền mặt) không xuất hiện dưới dạng hàng hóa-tiền tệ-hàng hóa (H-T-H) khác so với khi sử dụng tiền mặt, được thể hiện bằng tiền tệ dạng ghi sổ (đồng tiền ghi số), ghi trong tài liêu kế toán.
8 Trong thanh toán không dùng tiền mặt, ngân hàng đóng vai trò rất lớn, cùng thực hiện việc tổ chức thanh toán vừa là người tiến hành thanh toán. Hình thức được coi là bên thực hiện thứ ba trong việc thanh toán chuyển khoản, vì chỉ ngân hàng (người quản lý tài khoản tiền gửi của khách hàng) mới được phép thực hiện chuyển khoản đến các tài khoản này theo các nguyên tắc cụ thể, chẳng hạn từ chính ngân hàng đó. Thông qua dịch vụ trên, đối với khách hàng thì ngân hàng trở thành trung tâm thanh toán. 2.1.3. Vai trò của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt Đối với nền kinh tế thị trường hình thức không dùng tiền mặt trong thanh toán đã đáp ứng những nhu cầu đa dạng trong mối quan hệ kinh tế-xã hội, thúc đẩy quá trình vận động của hàng hóa từ sản xuất ra lưu thông. Đối với nền kinh tế: Thanh toán không dùng tiền mặt giúp giảm tỷ trọng tiền mặt trong lưu thông, từ đó tiết kiệm chi phí kiểm đếm lưu thông xã hội như in ấn, phân phối, lưu kho, vận chuyển. Ngoài ra, còn thể hiện sự chuyển đổi suôn sẻ từ chuyển khoản và tiền mặt. Thanh toán không dùng tiền mặt có lợi cho việc tái đầu tư một lượng lớn vốn xã hội vào tín dụng cho nền kinh tế, đồng thời thúc đẩy sự điều tiết vĩ mô, vi mô và quy mô của nhà nước đối với các hoạt động tài chính, từ đó kiểm soát lạm phát, tạo điều kiện tăng năng suất lao động. Tội phạm thường lợi dụng sơ hở khi sử dụng tiền mặt để mua vũ khí trái phép và việc giữ mức tiền mặt ở mức thấp có thể giúp hạn chế hình thức rửa tiền này. Đối với khách hàng: Thanh toán qua ngân hàng giúp thuận lợi cho việc luân chuyển vốn, từ đó giúp giảm chi phí và rủi ro khi mang theo tiền mặt, tự chủ, v.v. Việc đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ thanh toán cho phép người dùng có nhiều sự lựa chọn khi sử dụng dịch vụ. Hình thức thanh toán không cần dùng tới tiền mặt như trên trong giao dịch của khách hàng doanh nghiệp giúp cải thiện thời gian thanh toán nhanh hơn, thúc đẩy vòng quay và sản sinh ra nguồn vốn mới đáp, hạn chế rủi do, bảo đảm an toàn đáp ứng yêu cầu trong kinh doanh. Khi khách hàng mở tài khoản tại ngân hàng và duy trì số dư tài khoản còn được hưởng lãi suất và các ưu đãi khác từ ngân hàng. Đối với các NHTM: thông qua làm tốt công tác thanh toán, ngân hàng có thể tập trung ngày càng nhiều vốn tiền tệ vào nền kinh tế, tăng vốn tín dụng để đầu tư vào nền sản xuất tuần hoàn, dẫn đến quá trình lưu thông về tiền mặt có xu hướng giảm dần.