ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
-----------------------------------------------------<br />
<br />
LƢƠNG THỊ THU THẢO<br />
<br />
THƠ NGUYỄN VIỆT CHIẾN TỪ GÓC NHÌN<br />
TƢ DUY NGHỆ THUẬT<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ<br />
Chuyên ngành: Văn học Việt Nam<br />
<br />
Hà Nội - 2016<br />
<br />
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
-----------------------------------------------------<br />
<br />
LƢƠNG THỊ THU THẢO<br />
<br />
THƠ NGUYỄN VIỆT CHIẾN TỪ GÓC NHÌN<br />
TƢ DUY NGHỆ THUẬT<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Văn học Viê ̣t Nam<br />
Mã số: 60 22 01 21<br />
<br />
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Bá Thành<br />
<br />
Hà Nội - 2016<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
<br />
Để hoàn thành đề tài luận văn này, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của bản thân,<br />
tôi xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo trong khoa Văn học trường Đại<br />
học khoa học xã hội và nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội, các thầy cô<br />
Viện văn học, đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập tại trường.<br />
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS Nguyễn Bá Thành –<br />
giảng viên đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện đề tài luận văn<br />
của mình.<br />
Một lần nữa, tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc tới những người đã giúp đỡ, động<br />
viên tôi trong suốt thời gian qua. Tôi xin gửi lời kính chúc sức khỏe và hạnh<br />
phúc tới thầy, cô, gia đình và bạn bè.<br />
Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài “Thơ Nguyễn Việt Chiến từ góc nhìn tư<br />
duy nghệ thuật” là công trình do tôi nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của<br />
PGS.TS Nguyễn Bá Thành. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.<br />
Trong quá trình nghiên cứu luận văn còn nhiều hạn chế nên không tránh khỏi<br />
những thiếu xót. Vì vậy tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy<br />
cô và các bạn để luận văn được hoàn thiện hơn.<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn!<br />
Hà Nội, 22 tháng 12 năm 2016<br />
Học viên<br />
<br />
Lƣơng Thị Thu Thảo<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1<br />
1. Lý do chọn đề tài.......................................................................................... 1<br />
2. Lịch sử vấn đề .............................................................................................. 2<br />
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.............................................................. 5<br />
4. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 5<br />
5. Đóng góp khoa học của đề tài .................................................................... 6<br />
6. Cấu trúc luận văn ........................................................................................ 7<br />
CHƢƠNG 1. KHÁI NIỆM VỀ TƢ DUY NGHỆ THUẬT VÀ QUAN<br />
NIỆM THƠ NGUYỄN VIỆT CHIẾN........................................................... 8<br />
1.1. Một số vấn đề về lý luận về tư duy nghệ thuật .......................................... 8<br />
1.1.1. Tư duy nghệ thuật ................................................................................... 8<br />
1.1.2. Tư duy thơ ............................................................................................... 9<br />
1.2. Quan niệm thơ và quá trình sáng tác của Nguyễn Việt Chiến ................. 11<br />
1.2.1. Vài nét về tiểu sử................................................................................... 11<br />
1.2.2. Quá trình sáng tác.................................................................................. 12<br />
1.2.3. Quan niệm thơ Nguyễn Việt Chiến....................................................... 15<br />
CHƢƠNG 2. CẢM HỨNG CHỦ ĐẠO VÀ NHÂN VẬT TRỮ TÌNH<br />
TRONG THƠ NGUYỄN VIỆT CHIẾN ..................................................... 18<br />
2.1. Cảm hứng chủ đạo trong thơ Nguyễn Việt Chiến ................................... 18<br />
2.1.1 Cảm hứng về Tổ quốc, nhân dân ........................................................... 18<br />
2.1.2 Cảm hứng về tình yêu lứa đôi ................................................................ 29<br />
2.2. Nhân vật trữ tình trong thơ Nguyễn Việt Chiến ...................................... 39<br />
2.2.1. Khái niệm cái tôi, cái tôi trữ tình trong thơ .......................................... 39<br />
2.2.2. Nội dung cái tôi trữ tình trong thơ Nguyễn Việt Chiến ........................ 39<br />
2.2.2.1. Cái tôi chiêm nghiệm - triết lý, suy tư về cuộc đời............................ 40<br />
2.2.2.2. Cái tôi đằm thắm, nồng nàn trong tình yêu ........................................ 43<br />
2.2.2.3. Cái tôi luôn thường trực với tình yêu quê hương, đất nước............... 46<br />
2.2.3. Những nhân vật trữ tình khác trong thơ Nguyễn Việt Chiến................ 49<br />
<br />
2.2.3.1. Người mẹ ............................................................................................ 49<br />
2.2.3.2. Nhân vật em ....................................................................................... 50<br />
2.2.3.3. Người chiến sĩ .................................................................................... 51<br />
CHƢƠNG 3. THỂ LOẠI, NGÔN NGỮ VÀ BIỂU TƢỢNG TRONG<br />
THƠ NGUYỄN VIỆT CHIẾN..................................................................... 55<br />
3.1. Thể thơ ..................................................................................................... 55<br />
3.1.1. Thể thơ tự do ......................................................................................... 55<br />
3.1.2. Thể thơ lục bát: ..................................................................................... 58<br />
3.1.3. Thể thơ 8 chữ: ....................................................................................... 62<br />
3.1.4. Thể thơ 5 chữ ........................................................................................ 63<br />
3.2. Cấu tứ thơ ................................................................................................. 65<br />
3.2.1. Khái niệm về cấu tứ trong thơ............................................................... 65<br />
3.2.2. Những cấu tứ đặc sắc trong thơ Nguyễn Việt Chiến ............................ 66<br />
3.3. Ngôn ngữ .................................................................................................. 71<br />
3.3.1. Ngôn ngữ trong tư duy thơ .................................................................... 71<br />
3.3.2. Đặc trưng ngôn ngữ thơ Nguyễn Việt Chiến ........................................ 71<br />
3.4. Biểu tượng ................................................................................................ 78<br />
3.4.1. Khái niệm biểu tượng ............................................................................ 78<br />
3.4.2. Phân biệt hình tượng với biểu tượng..................................................... 78<br />
3.4.3. Những biểu tượng đặc sắc trong thơ Nguyễn Việt Chiến..................... 80<br />
3.4.3.1. Con tàu ............................................................................................... 80<br />
3.4.3.2. Trăng .................................................................................................. 81<br />
3.4.3.3. Hoa hồng ............................................................................................ 87<br />
3.4.3.4. Hoa sen ............................................................................................... 89<br />
3.4.3.5 . Cỏ ...................................................................................................... 92<br />
3.4.3.6. Cát ...................................................................................................... 95<br />
KẾT LUẬN .................................................................................................... 98<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 100<br />
<br />