Luận văn Thạc sỹ: Hoàn thiện quy chế trả lương tại Công ty Thuốc lá Thăng Long

i MỤC LỤC DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU ...................................................................... v LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................ 6 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TIỀN LƯƠNG VÀ QUY CHẾ TRẢ LƯƠNG TRONG DOANH NGHIỆP............................................................ 7 1.1. Cơ sở lý luận về tiền lương.............................................................................. 7 1.1.1. Khái niệm và bản chất của tiền lương. .......................................................... 7 1.1.2. Khái niệm, yêu cầu và các nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương. .......... 9 1.2. Cơ sở lý luận về quy chế trả lương ................................................................ 14 1.2.1. Khái niệm quy chế trả lương....................................................................... 14 1.2.2. Căn cứ và nguyên tắc xây dựng quy chế trả lương...................................... 14 1.2.2.1. Căn cứ xây dựng quy chế trả lương ......................................................... 14 1.2.2.2. Các nguyên tắc xây dựng quy chế trả lương ............................................ 15 1.2.3. Quy trình xây dựng quy chế trả lương ........................................................ 16 1.2.4. Nội dung của quy chế trả lương .................................................................. 17 1.2.4.1. Những quy định chung ........................................................................... 18 1.2.4.2. Quỹ tiền lương và sử dụng quỹ tiền lương ............................................... 18 1.2.4.3. Phân phối quỹ tiền lương ......................................................................... 20 1.2.4.4. Tổ chức thực hiện .................................................................................... 21 1.2.4.5. Điều khoản thi hành................................................................................. 22 1.2.5. Vai trò của quy chế trả lương trong doanh nghiệp ...................................... 22 1.2.5.1. Đối với doanh nghiệp .............................................................................. 22 1.2.5.2. Đối với người lao động............................................................................ 23 1.2.5.3. Đối với Nhà nước .................................................................................... 24 1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến quy chế trả lương trong doanh nghiệp ............. 24 1.2.6.1. Điều kiện, đặc điểm sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp .................... 24 1.2.6.2. Hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp..................................... 25 ii 1.2.6.3. Quan điểm trả lương của chủ sử dụng lao động ...................................... 25 1.2.6.4. Đội ngũ cán bộ lao động – tiền lương trong công ty ................................ 26 1.2.6.5. Vai trò của công đoàn .............................................................................. 27 1.2.6.6. Các quy định mang tính pháp lý của Nhà nước về lao động, tiền lương... 28 1.2.6.7. Thị trường lao động ................................................................................. 28 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUY CHẾ TRẢ LƯƠNG TẠI............................. 30 CÔNG TY THUỐC LÁ THĂNG LONG............................................................. 30 2.1. Một số đặc điểm của Công ty Thuốc lá Thăng Long ảnh hưởng đến việc hoàn thiện quy chế trả lương ................................................................................ 30 2.1.1. Khái quát chung về Công ty Thuốc lá Thăng Long..................................... 30 2.1.1.1. Thông tin chung về Công ty..................................................................... 30 2.1.1.2. Lịch sử hình thành, phát triển. ................................................................. 30 2.1.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy ............................................................................ 32 2.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới việc hoàn thiện quy chế trả lương tại Công ty Thuốc lá Thăng Long ........................................................................................... 34 2.1.2.1. Đặc điểm ngành nghề sản xuất kinh doanh .............................................. 34 2.1.2.2. Hiệu quả sản xuất kinh doanh .................................................................. 34 2.1.2.3. Đặc điểm về nguồn nhân lực trong Công ty ............................................. 36 2.1.2.4. Đội ngũ làm công tác lao động – tiền lương............................................. 38 2.1.2.5. Quan điểm trả lương của chủ doanh nghiệp ............................................. 40 2.1.2.6. Vai trò của Công đoàn cơ sở.................................................................... 41 2.1.2.7. Các chính sách, quy định của pháp luật về tiền lương.............................. 42 2.2. Thực trạng quy chế trả lương tại Công ty Thuốc lá Thăng Long.................... 42 2.2.1. Những quy định chung trong quy chế trả lương của Công ty ...................... 42 2.2.1.1. Căn cứ xây dựng quy chế trả lương ........................................................ 42 2.2.1.2. Nguyên tắc trả lương ............................................................................... 43 2.2.1.3. Phạm vi, đối tượng áp dụng .................................................................... 44 iii 2.2.2. Quỹ tiền lương và sử dụng quỹ tiền lương ................................................. 45 2.2.2.1. Nguồn hình thành quỹ lương .................................................................. 45 2.2.2.2. Sử dụng quỹ tiền lương............................................................................ 47 2.2.3. Phân phối quỹ tiền lương............................................................................ 47 2.2.3.1. Phân phối quỹ tiền lương cho các bộ phận............................................... 47 2.2.3.2. Tính lương cho người lao động trong từng bộ phận ................................. 50 2.2.4. Các chế độ trả lương khác. ......................................................................... 57 2.2.5. Tổ chức thực hiện quy chế trả lương........................................................... 59 2.2.6. Đánh giá về quy chế trả lương của Công ty ................................................ 61 2.2.6.1. Đánh giá của người lao động trong Công ty............................................. 61 2.2.6.2. Đánh giá chung........................................................................................ 67 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUY CHẾ TRẢ LƯƠNG TẠI CÔNG TY THUỐC LÁ THĂNG LONG....................................... 71 3.1. Định hướng, mục tiêu phát triển của Công ty trong thời gian tới .................. 71 3.1.1. Mục tiêu, chiến lược phát triển chung của Công ty đến năm 2020 .............. 71 3.1.2. Quan điểm của lãnh đạo Công ty về tiền lương trong thời gian tới ............. 73 3.2. Hoàn thiện quy chế trả lương tại Công ty Thuốc lá Thăng Long.................... 74 3.2.1. Những quy định chung ............................................................................... 74 3.2.1.1. Căn cứ xây dựng quy chế lương .............................................................. 74 3.2.1.2. Những nguyên tắc trả lương ................................................................... 74 3.2.2. Hoàn thiện việc sử dụng quỹ tiền lương...................................................... 75 3.2.3. Hoàn thiện cách phân phối quỹ tiền lương cho người lao động.................. 76 3.2.3.1. Đối với bộ phận sản xuất ......................................................................... 76 3.2.3.2. Đối với bộ phận gián tiếp......................................................................... 81 3.2.4. Hoàn thiện công tác tổ chức và triển khai thực hiện quy chế trả lương. ...... 85 3.2.5. Hoàn thiện các yếu tố khác có ảnh hưởng tới xây dựng và thực hiện quy chế trả lương ........................................................................................................ 87 iv 3.2.5.1. Nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác lao động – tiền lương ............................................................................................................. 87 3.2.5.2. Nâng cao năng lực cho cán bộ công đoàn để họ thực hiện tốt vai trò của người lao động trong việc tham gia xây dựng và hoàn thiện quy chế trả lương .... 88 3.2.5.3. Tăng cường quản lý lao động và giáo dục ý thức trách nhiệm cho người lao động ............................................................................................................... 88 3.3. Đề xuất quy chế trả lương của Công ty……………………………………90 KẾT LUẬN........................................................................................................ 103 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC v DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU 1. Sơ đồ: Sơ đồ 2.1: Sơ đồ bộ máy tổ chức Công ty Thuốc lá Thăng Long.......................... 33 2. Bảng biểu: Bảng 2.1: Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty Thuốc Lá Thăng Long giai đoạn 2008 - 2012.................................................................................................. 35 Bảng 2.2: Cơ cấu nguồn nhân lực của Công ty Thuốc lá Thăng Long năm 2010, 2011, 2012 ........................................................................................................... 36 Bảng 2.3: Thông tin về năng lực của cán bộ phòng Tổ chức – Nhân sự................ 39 năm 2012.............................................................................................................. 39 Bảng 2.4: Bảng phân công công việc phòng Tổ Chức – Nhân Sự......................... 39 năm 2012 ............................................................................................................. 39 Bảng 2.5: Cơ cấu quỹ lương của Công ty Thuốc lá Thăng Long. ......................... 49 Bảng 2.6: Bảng hệ số lương cấp bậc công nhân công nghệ................................... 52 Bảng 2.7: Bảng hệ số lương cấp bậc công nhân cơ khí ......................................... 52 Bảng 2.8: Bảng tổng hợp kết quả phiếu điều tra ................................................... 62 Bảng 2.9: Yếu tố ảnh hưởng đến tiền lương, thu nhập của người lao động trong Công ty................................................................................................................. 63 Bảng 2.10: Mức độ rõ ràng cụ thể của các tiêu chí tính trả lương của Công ty ..... 64 Bảng 2.11: Yếu tố gắn bó người lao động với Công ty......................................... 65 Bảng 2.12: Nguồn thông tin tiếp cận quy chế trả lương........................................ 66 Bảng 2.13: Vai trò của công đoàn trong công ty................................................... 66 Bảng 3.1: Bảng điểm tối đa cho từng tiêu chí ....................................................... 79 Bảng 3.2: Bảng chia điểm theo kết quả thực hiện công việc của bộ phận sản suất sản phẩm tập thể................................................................................................... 79 Bảng 3.3: Bảng chia điểm theo kết quả thực hiện công việc của bộ phận lao động khối gián tiếp........................................................................................................ 83 Bảng 3.4: Bảng hệ số mức độ hoàn thành công việc............................................. 85