luận văn: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM THÁI BÌNH

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:160

Thêm vào BST

Báo xấu

121
lượt xem 47
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đảng và Nhà nƣớc đã xác định: "Giáo dục là quốc sách hàng đầu", là con đƣờng cơ bản để công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nƣớc. Vai trò của giáo dục, trong đó có giáo dục đại học là nhân tố quan trọng góp phần quyết định tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục góp phần vào công tác đào tạo nguồn nhân lực cho đất nƣớc

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM THÁI BÌNH

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM ----------------------- PHẠM THÀNH KHÁNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM THÁI BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN – 2010 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM ----------------------- PHẠM THÀNH KHÁNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM THÁI BÌNH CHUYÊN NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC Mã số: 60 14 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học TS. PHAN THANH LONG THÁI NGUYÊN – 2010 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới Tiến sĩ Phan Thanh Long, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo khoa Tâm lý – Giáo dục trƣờng Đại học Sƣ phạm Thái Nguyên, những ngƣời đã góp ý kiến quý báu cho tôi trong quá trình thực hiện đề tài. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, các bạn đồng nghiệp cùng các đồng chí cán bộ Đoàn Thanh niên và sinh viên trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình, nơi tôi đang công tác đã quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp và khoá học. Và cuối cùng, tôi muốn gửi lời cảm ơn đối với gia đình tôi, bạn bè, những ngƣời đã luôn động viên, ủng hộ và giúp đỡ tôi trong quá trình tôi làm luận văn. Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 9 năm 2010 Tác giả Phạm Thành Khánh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
BẢNG CHỮ VIẾT TẮT Câu lạc bộ CLB Cao đẳng CĐ Cán bộ phong trào CBPT Chất lƣợng giáo dục CLGD Công nghiệp hoá CNH Đại học ĐH Cao đẳng sƣ phạm CĐSP Cục xuất bản CXB Đoàn thể ĐT Giáo dục - đào tạo GD - ĐT Giáo dục đại học GDĐH Giảng viên GV Hiện đại hoá HĐH Hoạt động phong trào HĐPT Kỹ năng KN Khoa học kỹ thuật KHKT Nhà xuất bản NXB Nhà xuất bản giáo dục NXBGD Sinh viên SV Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 2 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu .............................................................. 2 4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 3 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3 7. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 3 8. Đóng góp của luận văn ................................................................................. 5 9. Cấu trúc của luận văn ................................................................................... 5 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRONG TRƢỜNG CAO ĐẲNG 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................................................... 6 1.1.1 Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài .................................................................. 6 1.1.2 Các nghiên cứu trong nƣớc ...................................................................... 9 1.2 Một số khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................. 12 1.2.1 Khái niệm tổ chức ................................................................................... 12 1.2.2 Khái niệm HĐPT ..................................................................................... 12 1.2.3 Khái niệm tổ chức HĐPT ........................................................................ 15 1.3 HĐPT với sự phát triển nhân cách cho sinh viên trong trƣờng cao đẳng ..... 16 1.3.1 Những đặc điểm cơ bản trong sự phát triển tâm lý của sinh viên ............. 16 1.3.2 Vai trò của HĐPT đối với sự phát triển nhân cách của sinh viên ............. 29 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
1.3.3 Nhiệm vụ của HĐPT ............................................................................... 39 1.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc tổ chức HĐPT trong trƣờng đại học .......... 40 1.4.1 Yêu cầu đổi mới giáo dục đại học liên quan đến HĐPT ........................... 40 1.4.2 Nhận thức của các lực lƣợng giáo dục ..................................................... 42 1.4.3 Năng lực của ngƣời tổ chức HĐPT .......................................................... 42 1.4.4 Nội dung chƣơng trình của HĐPT ........................................................... 43 1.4.5 Hình thức tổ chức HĐPT ......................................................................... 43 1.4.6 Các tiêu chí đánh giá hiệu quả của HĐPT ................................................ 43 1.4.7 Các điều kiện để tổ chức HĐPT đạt hiệu quả ........................................... 44 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HĐPT CHO SINH VIÊN TRONG TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM THÁI BÌNH 2.1 Mục đích, đối tƣợng, nội dung và phƣơng pháp khảo sát ............................ 46 2.1.1 Mục đích khảo sát.................................................................................... 46 2.1.2 Đối tƣợng khảo sát .................................................................................. 46 2.1.3 Nội dung khảo sát .................................................................................... 47 2.1.4 Tiêu chí đánh giá và thang đo .................................................................. 47 2.2 Vài nét về quá trình trƣởng thành và phát triển của trƣờng CĐSP TB ........ 48 2.3 Thực trạng HĐPT cho sinh viên trƣờng CĐSPTB ...................................... 51 2.3.1 Đánh giá về mức độ tổ chức các HĐPT cho sinh viên trong trƣờng CĐSPTB .......................................................................................................... 52 2.3.2 Đánh giá về quy mô tổ chức các HĐPT cho SV trong trƣờng CĐSPTB .. 59 2.3.3 Đánh giá về hình thức tổ chức HĐPT cho SV trong trƣờng CĐSPTB ..... 63 2.3.4 Thực trạng các lực lƣợng tổ chức HĐPT cho SV trong trƣờng CĐSPTB ....... 67 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
2.3.5 Tìm hiểu mức độ tham gia của SV vào các HĐPT do nhà trƣờng tổ chức ...... 69 2.4 Khảo sát thực trạng biện pháp tổ chức HĐPT cho SV trong trƣờng CĐSPTB .......................................................................................................... 71 2.4.1 Nhận thức của các lực lƣợng về tính cần thiết sử dụng biện pháp tổ chức 71 2.4.2 Đánh giá về mức độ sử dụng các biện pháp tổ chức HĐPT ..................... 75 2.4.3 Đánh giá về ƣu, nhƣợc điểm của các biện pháp tổ chức HĐPT trong trƣờng CĐSPTB ............................................................................................... 77 2.4.4 Những nguyên nhân ảnh hƣởng đến hiệu quả triển khai các biện pháp tổ chức HĐPT ...................................................................................................... 78 2.5 Đánh giá chung thực trạng và nguyên nhân ................................................ 80 2.5.1 Đánh giá chung về thực trạng .................................................................. 80 2.5.2 Nguyên nhân của thực trạng .................................................................... 81 Chƣơng 3. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HĐPT CHO SINH VIÊN TRONG TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM THÁI BÌNH 3.1 Những nguyên tắc xây dựng các biện pháp ................................................. 83 3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo thực hiện mục tiêu của giáo dục đại học ................. 83 3.1.2 Nguyên tắc tổ chức HĐPT phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý SV ............ 84 3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo sự huy động các chủ thể cùng tham gia................... 84 3.1.4 Nguyên tắc đảm bảo tính xung kích, chủ động sáng tạo........................... 85 3.1.5 Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của biện pháp tổ chức HĐPT ............... 85 3.1.6. Đảm báo tính giáo dục cao ..................................................................... 85 3.2. Đề xuất một số biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên ............................. 86 3.2.1 Biện pháp 1: Tìm hiểu nhu cầu, nguyện vọng của sinh viên .................... 86 3.2.2 Biện pháp 2: Xây dựng nội dung, hình thức tổ chức hoạt động ................ 88 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
3.2.3 Biện pháp 3: Chuẩn bị các điều kiện cho công tác tổ chức HĐPT ........... 92 3.2.4 Biện pháp 4: Xây dựng quy chế khen thƣởng cho sinh viên tích cực ....... 93 3.2.5 Biện pháp 5: Bồi dƣỡng, tập huấn năng lực cho cán bộ tổ chức HĐPT .... 95 3.2.6 Biện pháp 6: Tuyên truyền kế hoạch hoạt động đến các lực lƣợng .......... 96 3.2.7 Biện pháp 7: Phát huy tính tích cực và chủ động của sinh viên ................ 98 3.2.8 Biện pháp 8: Xã hội hoá HĐPT cho sinh viên ........................................ 99 3.2.9 Biện pháp 9: Chƣơng trình hoá, Đa dạng hoá hình thức tổ chức HĐPT .. 100 3.3 Khảo nghiệm các biện pháp tổ chức HĐPT ................................................ 106 3.3.1 Mục đích khảo nghiệm ............................................................................ 106 3.3.2 Nội dung khảo nghiệm ............................................................................ 106 3.3.3 Đối tƣợng khảo nghiệm ........................................................................... 106 3.3.4 Tiến trình khảo nghiệm............................................................................ 106 3.3.5 Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 107 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. Kết luận ........................................................................................................ 115 II. Kiến nghị ..................................................................................................... 116 1. Đối với trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình............................................... 116 2. Đối với các khoa, bộ môn ............................................................................. 116 3. Đối với các lớp, chi đoàn, chi hội ................................................................. 117 4. Đối với cán bộ phong trào ............................................................................ 117 5. Đối với giảng viên ........................................................................................ 117 6. Đối với sinh viên .......................................................................................... 117 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình ............... 50 Bảng 2.1 Đánh giá về mức độ tổ chức các HĐPT ............................................. 52 Biểu đồ 2.1. Đánh giá về quy mô các HĐPT tổ chức ở cấp trƣờng ................... 59 Biểu đồ 2.2 Đánh giá về quy mô các HĐPT tổ chức ở cấp khoa ....................... 61 Biểu đồ 2.3 Đánh giá về quy mô các HĐPT tổ chức ở cấp lớp ......................... 62 Biểu đồ 2.4. Đánh giá về tính phong phú của các HĐPT .................................. 64 Biểu đồ 2.5. Đánh giá về tính đơn điệu của các HĐPT ..................................... 65 Biểu đồ 2.6. Đánh giá về thực trạng lực lƣợng tổ chức các HĐPT.................... 67 Biểu đồ 2.7 Đánh giá về mức độ tham gia của sinh viên vào HĐPT ................. 69 Biểu đồ 2.8 Đánh giá về tính cần thiết sử dụng các biện pháp tổ chức HĐPT... 71 Biểu đồ 2.9. Đánh giá của CBPT về tính cần thiết sử dụng các biện pháp tổ chức ... 73 Biểu đồ 2.10. Đánh giá của SV về tính cần thiết sử dụng các biện pháp tổ chức ....... 74 Biểu đồ 2.11. Đánh giá về mức độ sử dụng các biện pháp tổ chức HĐPT ........ 75 Biểu đồ 3.1. Khảo nghiệm về tính phù hợp của các biện pháp .......................... 107 Biểu đồ 3.2. Đánh giá về tính hiệu quả của các biện pháp ............................... 109 Biểu đồ 3.3. Khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp ........................... 111 Bảng 3.1. Đánh giá về nội dung và cách thức thực hiện các biện pháp ............. 112 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
DANH MỤC HÌNH ẢNH Ảnh 1: Thầy Hiệu trƣởng trong lễ khai giảng năm học 2007 - 2008 Ảnh 2: Đại diện ĐTN trƣờng nhận cớ lƣu niệm của Tỉnh Đoàn Thái Bình Ảnh 3: Hoạt động của CLB khiêu vũ trong hội diễn văn nghệ 20/11/2008 Ảnh 4: Giải bóng đá sinh viên ( Tháng 10/2007) Ảnh 5: Thầy, cô tham gia văn nghệ trong buổi giao lƣu văn nghệ 20/11/2008 Ảnh 6: Các thầy phòng Đào tạo tham gia văn nghệ 20/11/2008 Ảnh 7: Tiết mục của Thầy, cô giáo trong giao lƣu văn nghệ 20/11/2008 Ảnh 8: Văn nghệ chào mừng ngày 20/11/2008 Ảnh 9: Ảnh triển lãm tranh mùa thu do sinh viên tổ chức Ảnh 10: Triển lãm Mỹ thuật do sinh viên tổ chức Ảnh 10a: Sáng tác tranh với chủ đè " Khúc giao mùa" SV: Vũ Bình Nguyên Ảnh 10b: Sáng tác tranh với chủ đề " Khúc giao mùa" SV: Mai Tiến Bộ Ảnh 10c: Sáng tác tranh với chủ đề " Khúc giao mùa" SV: Nguyễn Ngọc Ảnh 10d: Văn nghệ trong chủ đề " Khúc giao mùa" Tháng 11/2008 Ảnh 11: Hoạt động văn nghệ chào mừng ngày thành lập ĐTNCS HCM 26/3/2009 Ảnh 12: Đêm giao lƣu văn nghệ chào mừng ngày thành lập ĐTNCS HCM 26/3/2009 Ảnh 13: Sự hƣởng ứng, động viên của Thầy, cô và tham gia của các em SV trong đêm chào mừng ngày thành lập ĐTNCS HCM 26/3/2009 Ảnh 14: Đội TNXK trƣờng trong đêm liên hoan văn nghệ Lễ khai giảng năm học 2009 - 2010 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
Ảnh 15: Lễ khai giảng năm học 2009 - 2010 Ảnh 16: Hoạt động văn nghệ chào mừng khai giảng năm học 2009 - 2010 do ĐTN trƣờng tổ chức Ảnh 17: Hoạt động báo cáo tổng kết công tác NCKH của nhà trƣờng năm học 2009 - 2010 Ảnh 18: Đoàn TNCS HCM trƣờng trong lễ dâng hoa Thầy Chu Văn An 18/11/2009 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đảng và Nhà nƣớc đã xác định: "Giáo dục là quốc sách hàng đầu", là con đƣờng cơ bản để công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nƣớc. Vai trò của giáo dục, trong đó có giáo dục đại học là nhân tố quan trọng góp phần quyết định tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục góp phần vào công tác đào tạo nguồn nhân lực cho đất nƣớc. Để đào tạo ra đƣợc những con ngƣời có kiến thức, có các phẩm chất, năng động, thích ứng với sự phát triển của xã hội cần có sự đóng góp của các lực lƣợng giáo dục và phải đƣợc tiến hành thông qua nhiều hoạt động. Một số nhà nghiên cứu đã khẳng định: "Nhà trƣờng ngày nay là nhà trƣờng hoạt động…Phƣơng pháp giáo dục bằng hoạt động…hoạt động cùng nhau, hoạt động hợp tác giữa thầy và trò, hoạt động hợp tác giữa trò - trò có một tác dụng lớn”. Sinh viên là những ngƣời đang học tập, nghiên cứu tại các trƣờng cao đẳng, đại học. Phần lớn các em sinh viên, học sinh đã và đang sinh hoạt tại các tổ chức Đoàn TNCSHCM, Hội học sinh, sinh viên trong trƣờng học. Trong những năm qua công tác Đoàn và phong trào thanh niên trƣờng học đã có những chuyển biến tích cực, đạt kết quả tốt. Tuy nhiên, hiện nay nhiều trƣờng còn lúng túng trong việc đƣa ra các mô hình hoạt động phù hợp, chƣa đƣa ra đƣợc các biện pháp tổ chức hoạt động phong trào nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục trong trƣờng. Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình tiền thân là trƣờng Trung cấp Sƣ phạm, ra đời tháng 10 - 1959. Đây là trƣờng trung cấp chuyên nghiệp đầu tiên của tỉnh. Nhiệm vụ của trƣờng là: đào tạo giáo viên cấp 2, bồi dƣỡng kiến thức văn hoá phổ thông cho cán bộ các ngành của tỉnh. Hơn 50 năm xây dựng và phát triển, nhà trƣờng đã tích cực phấn đấu trở thành trung tâm đào tạo, bồi dƣỡng văn hoá cho các cán bộ trong tỉnh, đã và đang góp phần tích cực vào sự nghiệp nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài cho đất nƣớc. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 1 http://www.lrc-tnu.edu.vn
Bên cạnh việc giáo dục hành vi văn hoá, bồi dƣỡng kiến thức cho sinh viên, trong những năm qua tổ chức Đoàn trong Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình đã thƣờng xuyên tổ chức các hoạt động phong trào thu hút nhiều sinh viên tham gia. Qua các hoạt động đã tạo nên môi trƣờng sƣ phạm lành mạnh, góp phần tích cực vào quá trình đổi mới công tác giáo dục, đào tạo của nhà trƣờng. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế, xã hội, đổi mới giáo dục đòi hỏi các tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên phải có những biện pháp để nâng cao chất lƣợng, hiệu quả cho hoạt động phong trào trong trƣờng. Thực tế, những hoạt động phong trào của nhà trƣờng mới chỉ tập trung ở một số nội dung nhất định, hình thức còn đơn điệu, quy trình và cách thức tổ chức còn hạn chế, dẫn đến tác dụng của các hoạt động này tới công tác giáo dục đào tạo chƣa nhiều. Việc xây dựng và hoàn thiện các biện pháp tổ chức hoạt động phong trào cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình là hết sức cần thiết. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài: "Tổ chức hoạt động phong trào cho sinh viên trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình" để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Hoàn thiện các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục - đào tạo của nhà trƣờng. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1 Khách thể nghiên cứu Lý luận và thực tiễn tổ chức các HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng sƣ phạm. 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu Biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 2 http://www.lrc-tnu.edu.vn
4. Giả thuyết khoa học HĐPT trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm bị chế ƣớc và chi phối bởi nhiều yếu tố khách quan và chủ quan khác nhau. Nếu thiết lập đƣợc các biện pháp tổ chức hợp lý, phát huy tốt các yếu tố tích cực, hạn chế, khắc phục những khó khăn trở ngại thì hiệu quả hoạt động HĐPT của sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm sẽ đƣợc nâng cao. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hoá cơ sở lý luận của vấn đề tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng đại học, cao đẳng. 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. 5.3. Hoàn thiện các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình và tiến hành khảo nghiệm tính khả thi và mức độ phù hợp của biện pháp này. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu nhằm hoàn thiện các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên của các đoàn thể, đặc biệt là Đoàn Thanh niên CSHCM trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết Đọc các tài liệu để phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá các lý thuyết có liên quan nhằm tìm hiểu sâu sắc hơn bản chất của vấn đề nghiên cứu, đồng thời sắp xếp chúng thành một hệ thống để hình thành giả thuyết khoa học định hƣớng cho quá trình nghiên cứu. 7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Sử dụng các phƣơng pháp này nhằm xem xét, phân tích các biện pháp, cách thức tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình, đảm bảo tính chân thực, khách quan của đối tƣợng nghiên cứu. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 3 http://www.lrc-tnu.edu.vn
- Phƣơng pháp điều tra: Sử dụng bộ phiếu câu hỏi để điều tra các đối tƣợng là: Cán bộ quản lý, cán bộ tổ chức phong trào, giảng viên và sinh viên các khoa, lớp. Thông qua đó để khảo sát, đánh giá thực trạng tổ chức HĐPT cho sinh viên trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. - Phƣơng pháp phỏng vấn: Trực tiếp trao đổi với đại diện: Ban giám hiệu; Cán bộ đoàn thể; Lãnh đạo các bộ phận và giảng viên, sinh viên trong trƣờng để thấy rõ thực trạng các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên. Đồng thời, chỉ ra đƣợc những nguyên nhân chủ yếu ảnh hƣởng đến hiệu quả tổ chức HĐPT cho sinh viên trƣờng CĐSPTB. - Phƣơng pháp chuyên gia: Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi tham khảo ý kiến của một số nhà tổ chức và chuyên gia nghiên cứu về cách thức tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng đại học và cao đẳng, các nhà giáo dục nhằm xây dựng đề cƣơng nghiên cứu, xử lý số liệu, xây dựng biện pháp tổ chức các HĐPT trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. - Phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: Nghiên cứu hiệu quả các HĐPT do nhà trƣờng tổ chức cho sinh viên nhằm đánh giá, tổng kết kinh nghiệm đƣa ra những đề xuất nhằm hoàn thiện các biện pháp tổ chức các HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. - Phƣơng pháp tổng kết kinh nghiệm: Trên cơ sở các báo cáo tổng kết đánh giá hiệu quả HĐPT cho sinh viên tại trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình trong 5 năm trở lại đây; Tham khảo ý kiến của đại diện Ban giám hiệu; Cán bộ tổ chức HĐPT; Lãnh đạo các bộ phận và giảng viên, sinh viên nhà trƣờng trong công tác tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. 7.3. Phương pháp xử lý số liệu Chúng tôi sử dụng phƣơng pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học để xử lý số liệu điều tra làm cơ sở cho các phân tích khoa học. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 4 http://www.lrc-tnu.edu.vn
8. Đóng góp của luận văn Hoàn thiện hệ thống các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên của Đoàn thanh niên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục và đào tạo của nhà trƣờng. 9. Cấu trúc của luận văn Mở đầu Chƣơng 1: Cơ sở lý luận của việc tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng. Chƣơng 2: Thực trạng tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. Chƣơng 3: Các biện pháp tổ chức HĐPT cho sinh viên trong trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Thái Bình. Kết luận và kiến nghị Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 5 http://www.lrc-tnu.edu.vn
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHONG TRÀO CHO SINH VIÊN TRONG TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG 1.1. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ 1.1.1.Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài Giáo dục là một hiện tƣợng xã hội đặc biệt, bản chất của nó là sự truyền đạt và lĩnh hội những kinh nghiệm lịch sử - xã hội của các thế hệ loài ngƣời. Nhờ có giáo dục mà các thế hệ nối tiếp nhau phát triển, tinh hoa văn hoá dân tộc và nhân loại đƣợc kế thừa, bổ sung và trên cơ sở đó mà xã hội loài ngƣời không ngừng tiến lên. Ngày nay giáo dục đã trở thành một hoạt động đƣợc tổ chức đặc biệt, đạt tới trình độ cao, có chƣơng trình, kế hoạch, có nội dung, phƣơng pháp hiện đại, diễn ra theo một nhịp độ khẩn trƣơng và đã trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của xã hội loài ngƣời. Giáo dục có vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống con ngƣời. Mục tiêu cuối cùng của giáo dục nhằm phát triển toàn diện nhân cách ngƣời đƣợc giáo dục (học sinh, sinh viên). Sự phát triển toàn diện nhân cách đó bao hàm sự phát triển về thể chất, tâm trí và năng lực thực tiễn. Muốn đạt đƣợc mục tiêu nêu trên thì giáo dục không chỉ khuôn gọn trong không gian trên giảng đƣờng mà phải mở rộng trong không gian xã hội, tổ chức HĐPT là để hƣớng đến các yêu cầu đó. Sinh viên không chỉ là khách thể mà cuối cùng phải là chủ thể của quá trình giáo dục trong trƣờng đại học, cao đẳng. Việc giáo dục không chỉ diễn ra trên lớp, mà còn phải thực hiện ở ngoài lớp, phải có phƣơng thức phối hợp của nhiều lực lƣợng giáo dục, thông qua các hình thức học tập, lao động, vui chơi, giải trí, sinh hoạt ngoài trời, tham quan, du lịch, hoạt động trong môi trƣờng thiên nhiên, sinh hoạt tập thể… Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 6 http://www.lrc-tnu.edu.vn
Trong lịch sử giáo dục học đã từng có những lý luận và những quan điểm thừa nhận vai trò chủ đạo của giáo dục. Nhà giáo dục Tiệp khắc vĩ đại Jan Amôt Cômenxki (thế kỷ XVII) đã nói: "Dù cho tấm gƣơng có mờ mấy đi chăng nữa chƣa chắc nó đã không phản chiếu đƣợc gì, dù cho cái bảng có sù sì đến mấy chăng nữa, chƣa chắc đã không viết đƣợc gì trên đó". Muốn phát triển một cách sáng tạo các tƣ tƣởng giáo dục trong quá khứ, tiếp cận với các tƣ tƣởng giáo dục hiện đại, chúng ta cần kế thừa các thành tựu và kinh nghiệm giáo dục trong lịch sử giáo dục của nhân loại: Arixittôt là thuỷ tổ của nhiều ngành khoa học hiện nay nhƣ: Toán học, sinh học, văn học, địa lý, thiên văn học, tâm lý học và giáo dục học. Ông để lại cho nhân loại nhiều di sản giáo dục quý báu. Lần đầu tiên trong lịch sử nhà trƣờng Arixittôt khẳng định: Muốn giáo dục con ngƣời có hiệu quả cần xuất phát từ những đặc điểm tự nhiên của con ngƣời và nhu cầu phát triển của con ngƣời. Đêmôcơrit đặc biệt coi trọng vai trò của giáo dục lao động cho học sinh. Ông đƣa ra nguyên tắc kết hợp giáo dục với lao động trong hoạt động giáo dục, trong cuộc sống sinh hoạt của học sinh. Các nhà giáo dục của Hy lạp cổ đại đã để lại cho nhân loại những tƣ tƣởng giáo dục rất tiến bộ. Đánh giá về họ, Các Mác viết: "Nếu không có chế độ nô lệ, chƣa chắc đã có đế quốc La Mã, mà không có sự vững vàng của Hy Lạp và đế quốc La Mã chƣa chắc đã có Châu Âu hiện nay". J.A. Cômenxki ( 1592 - 1670) đƣợc coi là "Ông tổ của nền sƣ phạm cận đại" đã có những đóng góp lớn lao cho nền giáo dục trên thế giới. Ông khẳng định "Học tập không phải là lĩnh hội kiến thức trong sách vở mà con lĩnh hội kiến thức từ bầu trời, mặt đất, từ cây sồi, cây dẻ" (14). Quan điểm C. Mác (1818 - 1883) cho rằng: "Bản chất con ngƣời không phải là cái gì trừu tƣợng vốn có, trong tính hiện thực của nó, bản chất con ngƣời là tổng hoà các mối quan hệ xã hội". Ông cũng khẳng định hoạt Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 7 http://www.lrc-tnu.edu.vn
động thực tiễn, hoạt động lao động, hoạt động xã hội là yếu tố quyết định trực tiếp quá trình hình thành và phát triển nhân cách. Mác chỉ ra nguyên tắc để giáo dục con ngƣời phát triển toàn diện là: Kết hợp giữa các mặt giáo dục với giáo dục lao động sản xuất, muốn kết hợp phải tiến hành giáo dục bách khoa. V.I. Lênin (1870 – 1924) là ngƣời phát triển học thuyết của C. Mác và F.Anghen, trong đó có học thuyết về giáo dục XHCN đã vận dụng phƣơng thức giáo dục này vào thực tiễn và coi là một trong những nguyên tắc của giáo dục XHCN. Trong bài phát biểu “Nhiệm vụ của Đoàn thanh niên” (1920), Ngƣời nói: “Chỉ có thể trở thành ngƣời cộng sản khi biết lao động và hoạt động xã hội cùng với công nhân và nông dân” [ 2 ]. N.K. Cơrupxkaia (1869 - 1939) - nhà giáo dục Xô viết vĩ đại. Bà đã vận dụng phƣơng pháp luận Mác xít vào việc nghiên cứu khoa học giáo dục và đặt nền móng phƣơng pháp luận nghiên cứu khoa học xã hội chủ nghĩa. Theo bà, nguyên tắc giáo dục chung nhất là: Đảm bảo tính mục đích, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất một cách hợp lí, giáo dục kỹ thuật tổng hợp và giáo dục tập thể. Bàn về nhiệm vụ giáo dục của tổ chức đoàn thanh niên và đội thiếu niên tiền phong, bà yêu cầu các tổ chức này phải tiến hành nhiệm vụ giáo dục thông qua các hoạt động của mình. Hình thức hoạt động: Đội chủ yếu hoạt động thông qua vui chơi, thể dục, thể thao, hoạt động tập thể. Đoàn chủ yếu thông qua lao động công ích, nghiên cứu khoa học. Không chỉ dừng lại ở đánh giá cao vai trò của hoạt động ngoài lớp, hoạt động lao động, hoạt động xã hội, hoạt động trong môi trƣờng thiên nhiên, sự kết hợp giữa giáo dục gia đình, giáo dục nhà trƣờng và giáo dục xã hội mà cao hơn nữa một số nhà giáo dục còn thử nghiệm giáo dục thông qua hoạt động sản xuất, hoạt động trong tập thể nhƣ Petxtalozi, Robert Owen. Đặc biệt A. X. Macarenco (1888 - 1939) - nhà giáo dục Xô viết vĩ đại. Ngƣời có công làm một cuộc thử nghiệm giáo dục vĩ đại trong gần 20 năm trời ở "Trại lao Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 8 http://www.lrc-tnu.edu.vn
động Goocki và DecZinxki", đã thử nghiệm giáo dục cải tạo trẻ em phạm pháp trong hoạt động xã hội, hoạt động trong tập thể vì tập thể, giáo dục trong lao động, giáo dục bằng tiền đồ, viễn cảnh. Nhƣ vậy, tƣ tƣởng giáo dục trong nhà trƣờng kết hợp với giáo dục ngoài nhà trƣờng, kết hợp giáo dục lao động sản xuất đã đƣợc nhiều nhà giáo dục vĩ đại trên thế giới đề cập tới và thử nghiệm thành công. Hiện nay xu thế phát triển giáo dục thế giới thể hiện qua tƣ tƣởng của UNESCO là: giáo dục thƣờng xuyên, giáo dục suốt đời, giáo dục cho mọi ngƣời, giáo dục hƣớng tới 4 trụ cột: học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình. Tƣ tƣởng này chỉ đƣợc thực hiện qua các hoạt động. Song muốn giáo dục giúp cho sinh viên hƣớng đến 4 trụ cột trên, đòi hỏi giáo dục phải đƣợc thực hiện với nhiều hình thức phong phú đa dạng, trong đó đặc biệt coi trong hình thức HĐPT. Tóm lại, giáo dục thông qua HĐPT là bí quyết thành công của sự nghiệp giáo dục con ngƣời, là tƣ tƣởng cốt lõi của mọi thời đại. Song xây dựng kế hoạch và tổ chức HĐPT nhƣ thế nào có hiệu quả nhất trong trƣờng đại học, cao đẳng góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục đại học, cao đẳng đang trở thành một đòi hỏi cấp thiết hiện nay. 1.1.2. Các nghiên cứu trong nƣớc Nhiều công trình nghiên cứu đã đề cập đến các khía cạnh khác nhau của HĐPT nhƣ: - Nghiên cứu ảnh hƣởng của HĐPT tới hiệu quả giáo dục một mặt nào đó trong nhân cách nhƣ: giáo dục đạo đức, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục lý tƣởng… - Nghiên cứu về giáo dục ngoài giờ lên lớp và sự phối kết hợp các lực lƣợng giáo dục trong việc tổ chức HĐPT ở ngoài trƣờng. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 9 http://www.lrc-tnu.edu.vn