Một số biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho sinh viên trong dạy học môn Toán cao cấp ở trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh

VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 45-47; 62<br /> <br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC<br /> VÀO THỰC TIỄN CHO SINH VIÊN TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN CAO CẤP<br /> Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KĨ THUẬT VINH<br /> Nguyễn Thị Thu Nhung - Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh<br /> Ngày nhận bài: 20/08/2018, ngày sửa chữa: 05/09/2018, ngày duyệt đăng: 28/09/2018.<br /> Abstract: Raising students' ability to apply knowledge into practice is essential for the<br /> development of society, in line with the current goal of mathematical education. The paper<br /> proposes some measures to develop capacity to apply knowledge into practice for the students of<br /> Vinh University of Technology Education in teaching advanced mathematics.<br /> Keywords: Capacity Development, students, Vinh University of Technology Education.<br /> hiểu thế giới xung quanh và có khả năng biến đổi nó.<br /> Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn thể hiện phẩm<br /> chất, nhân cách của con người trong quá trình hoạt động<br /> để thỏa mãn nhu cầu chiếm lĩnh tri thức [2].<br /> Như vậy, có thể hiểu: Năng lực vận dụng kiến thức<br /> vào thực tiễn là khả năng chủ thể phát hiện được vấn đề<br /> thực tiễn, huy động được các kiến thức liên quan nhằm<br /> giải quyết các vấn đề thực tiễn hiệu quả.<br /> 2.2. Thực trạng về năng lực vận dụng kiến thức vào<br /> thực tiễn của sinh viên Trường Đại học Sư phạm kĩ<br /> thuật Vinh<br /> Trong chương trình đào tạo SV của Trường Đại học<br /> sư phạm Kĩ thuật Vinh, môn Toán cao cấp được học từ<br /> năm thứ nhất. Chúng tôi đã tiến hành điều tra năng lực<br /> vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn của 150 SV<br /> năm thứ nhất vào học kì II, năm học 2017-2018, với nội<br /> dung vận dụng kiến thức cực trị vào giải các bài toán thực<br /> tiễn. Nội dung bài kiểm tra trong thời gian 60 phút như<br /> sau:<br /> Bài 1: Từ một vật thể đặc hình cầu bằng sắt, người ta<br /> phải cắt gọt như thế nào để được một vật thể hình nón có<br /> thể tích lớn nhất.<br /> Bài 2: Tìm hình hộp chữ nhật có diện tích toàn phần<br /> không đổi sao cho nó có thể tích lớn nhất. Nêu ý nghĩa<br /> thực tiễn của bài toán.<br /> Bài 3: Một vòng tròn làm bằng một dây dẫn mảnh, bán<br /> kính R = 5cm mang điện tích q = 5.10-8C và được phân bố<br /> đều trên dây. Tại điểm nào trên trục của vòng dây, cường<br /> độ điện trường có trị số cực đại? Tính trị số cực đại đó.<br /> Trong học kì III (học và thi lại) của năm học 20172018, chúng tôi khảo sát 175 SV với nội dung vận dụng<br /> kiến thức tích phân vào giải các bài toán thực tiễn. Nội<br /> dung bài kiểm tra trong thời gian 60 phút như sau:<br /> Bài 1: Từ một nửa quả cầu đặc bằng sắt có kích<br /> thước r1 = 2cm, người ta đem phay để tạo ra một lỗ hổng<br /> <br /> 1. Mở đầu<br /> Giáo dục nước ta trong những năm gần đây đang tập<br /> trung đổi mới nhằm bắt nhịp với xu hướng phát triển giáo<br /> dục của các nước trong khu vực và trên thế giới. Một<br /> trong những định hướng đổi mới của giáo dục hiện nay<br /> là chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực.<br /> Toán học có mối liên hệ mật thiết với thực tiễn và có<br /> ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khoa học công<br /> nghệ khác nhau cũng như trong sản xuất và đời sống. Bởi<br /> vậy, việc phát triển cho sinh viên (SV) năng lực vận dụng<br /> toán học vào thực tiễn là cần thiết đối với sự phát triển<br /> của xã hội, phù hợp với mục tiêu giáo dục toán học hiện<br /> nay. Từ thực tiễn dạy học ở Trường Đại học Sư phạm Kĩ<br /> thuật Vinh cho thấy, năng lực vận dụng kiến thức vào<br /> thực tiễn của đa số SV còn yếu, chỉ một số ít SV có khả<br /> năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Bài viết đề xuất<br /> một số biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức<br /> vào thực tiễn cho SV trong dạy học môn Toán cao cấp ở<br /> Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Vinh.<br /> 2. Nội dung nghiên cứu.<br /> 2.1. Năng lực vận dụng toán học vào thực tiễn<br /> Năng lực được hiểu theo các quan niệm khác nhau.<br /> Theo Trần Trọng Thủy và Nguyễn Quang Uẩn: Năng lực<br /> là tổng hợp những thuộc tính độc đáo của cá nhân phù<br /> hợp với những yêu cầu đặc trưng của một hoạt động nhất<br /> định nhằm đảm bảo việc hoàn thành có kết quả tốt trong<br /> lĩnh vực hoạt động ấy [1]. Có thể hiểu năng lực là thuộc<br /> tính cá nhân được hình thành và phát triển nhờ tố chất có<br /> sẵn và quá trình học tập, rèn luyện, cho phép con người<br /> thực hiện thành công các hoạt động nhất định, đạt được<br /> kết quả như mong muốn trong những điều kiện cụ thể.<br /> Theo Nguyễn Công Khanh và Đào Thị Oanh: Năng<br /> lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn là khả năng của<br /> người học tự giải quyết những vấn đề đặt ra một cách<br /> nhanh chóng và hiệu quả bằng cách áp dụng kiến thức đã<br /> lĩnh hội vào những tình huống, hoạt động thực tiễn để tìm<br /> <br /> 45<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 45-47; 62<br /> <br /> hình trụ, có kích thước r2 = 1cm sao cho mép phay dọc<br /> theo trục của quả cầu. Tính thể tích phần bị phay.<br /> Bài 2: Tính khối lượng của một bản phẳng hình tròn<br /> có kích thước R. Biết mật độ tại mỗi điểm trên bản phẳng<br /> tỉ lệ nghịch với khoảng cách từ điểm đó tới tâm và bằng<br />  trên biên của bản phẳng đó.<br /> Bài 3: Cho một bản phẳng không đồng chất, hình<br /> vuông cạnh bằng a, biết khối lượng riêng tại mỗi điểm<br /> bất kì nằm trên bản phẳng tỉ lệ với bình phương khoảng<br /> cách từ điểm đó tới một trong các đỉnh của nó. Tính<br /> mômen quán tính đối với một cạnh đi qua đỉnh đó.<br /> Năng lực vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn<br /> của SV được chia thành 4 mức độ: tốt, khá, trung bình<br /> và không đạt yêu cầu.<br /> Ở mức độ tốt: SV có khả năng phân tích và chuyển<br /> cả ba bài toán thực tiễn trong đề kiểm tra sang bài toán<br /> toán học, giải chính xác các bài toán đó.<br /> Mức độ khá: SV giải chính xác hai bài toán trong một<br /> đề kiểm tra.<br /> Mức độ trung bình: SV đã có dấu hiệu của khả năng<br /> chuyển bài toán thực tiễn sang bài toán toán học, tuy<br /> nhiên mới chỉ giải quyết chính xác được một bài toán<br /> trong bài kiểm tra.<br /> Mức độ không đạt: SV không có khả năng liên tưởng<br /> giữa bài toán thực tiễn với các kiến thức đã học để phân tích<br /> và chuyển các bài toán thực tiễn sang bài toán toán học, từ<br /> đó dẫn tới không giải quyết được các bài toán đưa ra.<br /> Kết quả thu được thể hiện ở bảng sau:<br /> Thời gian<br /> Học kì II<br /> năm học<br /> 2017-2018<br /> Học kì III<br /> năm học<br /> 2017-2018<br /> <br /> Tỉ lệ đạt<br /> tốt (%)<br /> <br /> Tỉ lệ đạt<br /> khá (%)<br /> <br /> Tỉ lệ đạt<br /> mức trung<br /> bình (%)<br /> <br /> Tỉ lệ<br /> không<br /> đạt (%)<br /> <br /> 5,3<br /> <br /> 21,3<br /> <br /> 54,7<br /> <br /> 18,7<br /> <br /> 4,6<br /> <br /> 21,1<br /> <br /> 51,5<br /> <br /> 22,8<br /> <br /> không giải quyết được bài toán. Mặt khác, SV chưa có<br /> thói quen xây dựng và phân tích rõ ràng các mô hình toán<br /> học của bài toán thực tiễn. Để hạn chế được điều này,<br /> trước hết SV cần nắm vững các kiến thức lí thuyết.<br /> - Trong những năm gần đây, với định hướng đa dạng<br /> hóa kiến thức, nâng cao kĩ năng thực hành ở các cơ sở<br /> đào tạo và trước yêu cầu của xã hội đối với SV khối<br /> ngành kĩ thuật, khối lượng, thời lượng kiến thức các môn<br /> học đại cương có xu thế bị thu hẹp lại. Điều này cũng ảnh<br /> hưởng một phần đến hiệu quả dạy học.<br /> - Trong các bài tập môn Toán cao cấp, lượng bài tập<br /> có nội dung thực tiễn còn ít, nếu có thì nội dung chứa<br /> đựng hướng ứng dụng thực tiễn không nhiều. Do vậy,<br /> SV chưa có nhiều cơ hội để thực hành giải các bài toán<br /> có nội dung thực tiễn nên cũng ảnh hưởng tới năng lực<br /> vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn của các em.<br /> 2.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực vận<br /> dụng kiến thức vào thực tiễn cho sinh viên trong dạy<br /> học môn Toán cao cấp ở Trường Đại học Sư phạm Kĩ<br /> thuật Vinh<br /> Biện pháp 1. Chú trọng đúng mức việc tổ chức, hướng<br /> dẫn SV nắm vững các kiến thức Toán cao cấp. Để ứng<br /> dụng được kiến thức, trước hết cần nắm vững nó, bởi đó<br /> chính là điều kiện giúp người học có cơ sở để đưa kiến thức<br /> lí thuyết vào giải quyết hiệu quả các bài toán. Vì vậy, trong<br /> quá trình dạy học môn Toán cao cấp, giảng viên (GV) cần<br /> linh hoạt sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, phù<br /> hợp với từng đối tượng SV nhằm nâng cao hiệu quả dạy<br /> học; từ đó giúp các em nắm vững kiến thức toán học để có<br /> thể vận dụng vào giải quyết các bài toán thực tiễn.<br /> Biện pháp 2. Giúp SV nắm rõ nguồn gốc thực tiễn của<br /> toán học, mối quan hệ giữa các kiến thức toán học, giữa<br /> các học phần môn Toán. Một trong những hiệu quả của<br /> biện pháp này là giúp SV hình thành thế giới quan khoa<br /> học, lí tưởng và tình cảm đối với nghề nghiệp sau này. Từ<br /> đó, SV sẽ hứng thú, tích cực hơn trong học tập, nghiên cứu.<br /> Chẳng hạn, khi dạy học phần kiến thức tích phân bội,<br /> GV cần nêu bài toán thực tiễn dẫn đến khái niệm tích<br /> phân bội. Nếu SV hiểu được nội dung bài toán và nắm<br /> vững cách giải quyết bài toán đó thì các em sẽ dễ dàng<br /> nắm vững khái niệm tích phân bội.<br /> Ví dụ 1. Tìm hình hộp chữ nhật với thể tích V cho<br /> trước có diện tích toàn phần bé nhất.<br /> Hướng dẫn: Gọi kích thước của hình hộp chữ nhật<br /> lần lượt là a, b, c. Theo giả thiết, ta có V  a.b.c không<br /> đổi và diện tích toàn phần Stp  2(ab  bc  ca).<br /> <br /> Kết quả ở bảng trên cho thấy, năng lực vận dụng toán<br /> học của SV ở mức tốt và khá còn rất thấp, mức trung bình<br /> chiếm tỉ lệ cao và vẫn còn một tỉ lệ không nhỏ SV không đạt<br /> yêu cầu. Điều đó xuất phát chủ yếu từ các nguyên nhân sau:<br /> - Các em là SV năm đầu khi bước vào đại học, bước<br /> vào một môi trường học tập hoàn toàn mới so với môi<br /> trường phổ thông; trong học tập, các em chưa có phương<br /> pháp học tập phù hợp ở bậc đại học mà vẫn quen với cách<br /> học ở phổ thông nên gặp khó khăn trong quá trình học<br /> tập, dẫn đến hiệu quả học tập chưa cao.<br /> - Khi giải một bài toán có nội dung thực tiễn, do năng<br /> lực tư duy kém nên SV đã chọn sai mô hình, dẫn đến<br /> <br /> Từ V  abc  c <br /> <br /> 46<br /> <br /> V<br /> , thay vào Stp ta có:<br /> ab<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 45-47; 62<br /> <br /> Stp  2(ab <br /> <br /> 4R 2  h2<br /> . (0 < r < R, 0 < h <<br /> 2<br /> 4hR2  h3<br /> 2R). Suy ra: V  f (h)  <br /> <br /> 4<br /> <br /> f ' (h)  (4 R 3  3h 2 ) ; f ' (h)  0  4R2  3h2  0<br /> 4<br /> <br /> V V<br />  ).<br /> a b<br /> <br /> V   r 2 h với r <br /> <br /> Ta tìm a, b sao cho Stp đạt giá trị bé nhất.<br /> Ta có:<br /> V<br /> V<br /> <br /> <br /> S' a  2(b  2 )<br /> b 2<br /> <br /> <br />  S  0<br /> a  c<br /> <br /> <br /> a<br /> a<br /> ;  'a<br /> <br /> <br /> <br /> V<br /> V<br /> b  c.<br />  S '  2(a  )  S' b  0<br /> a <br /> b<br /> 2<br /> 2<br /> <br /> <br /> b<br /> b<br /> <br /> S a"  4<br /> 2<br /> <br />  h2 <br /> <br /> V<br /> V<br /> ; S ab"  2; Sb"  4 3 .<br /> 3<br /> a<br /> b<br /> <br /> 4R2<br /> 2R<br /> 2R<br /> h<br /> ; loại h  <br /> .<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> <br /> Vậy: h <br /> <br /> 2R<br /> <br /> .<br /> 3<br /> Ta có bảng biến thiên như sau:<br /> <br /> 2<br /> <br /> Hàm Stp đạt giá trị cực tiểu khi a = b = c; Stp =<br /> 6a2(đvdt).<br /> GV cần giúp SV hiểu được ý nghĩa thực tiễn của bài<br /> toán: Cần gò một thùng sắt hình hộp chữ nhật sao cho<br /> thùng này chứa được một lượng dầu nhất định nào đó<br /> nhưng tốn ít nguyên vật liệu nhất.<br /> Biện pháp 3. Giúp SV biết chuyển các tri thức, kĩ<br /> năng từ ngôn ngữ toán học sang ngôn ngữ thực tiễn và<br /> ngược lại; rèn kĩ năng giải một bài toán thực tiễn.<br /> Để thực hiện tốt biện pháp này, GV cần khắc sâu cách<br /> tiếp cận và giải quyết vấn đề cho SV như sau: - Bước 1:<br /> Mô hình hóa bài toán thực tiễn; - Bước 2: Dùng công cụ<br /> toán học để giải quyết bài toán trong mô hình toán học;<br /> - Bước 3: Chuyển kết quả trong mô hình toán học sang<br /> lời giải của bài toán.<br /> Ví dụ 2: Từ một quả cầu đặc bằng sắt, bán kính R,<br /> người ta phải cắt gọt như thế nào để có một vật thể hình<br /> trụ có thể tích lớn nhất.<br /> Hướng dẫn: Bài toán có nội dung của một bài toán<br /> tìm cực trị của hàm một biến. Hàm số ở đây là hàm thể<br /> tích, phụ thuộc vào biến là kích thước của vật thể hình<br /> trụ. Từ vật thể đặc bằng sắt, để phay được vật thể hình<br /> trụ có thể tích lớn nhất (nếu dùng ngôn ngữ hình học) thì<br /> hình trụ phải nội tiếp được trong một hình cầu (là quả cầu<br /> đặc bằng sắt). Vậy, bài toán phát biểu theo ngôn ngữ toán<br /> học là: Tìm hình trụ nội tiếp hình cầu bán kính R sao cho<br /> nó có thể tích lớn nhất.<br /> Chọn hệ trục tọa độ: Đặt hình cầu trong hệ trục toạ độ<br /> Đề các vuông góc Oxyz sao cho tâm hình cầu trùng với gốc<br /> tọa độ, hình trụ có các đường sinh song song với trụ Oz.<br /> Lập công thức toán học: Phương trình mặt cầu là:<br /> 2<br /> x  y 2  z 2  R2 , phương trình mặt trụ là:<br /> <br /> h<br /> <br /> 0<br /> <br /> f’<br /> <br /> +<br /> <br /> 2R<br /> <br /> 2R<br /> <br /> 3<br /> <br /> 0<br /> 4<br /> <br /> f<br /> <br /> 3 3<br /> <br /> -<br /> <br />  R3<br /> <br /> Từ bảng biến thiên, ta thấy: f (h) hay V lớn nhất khi<br /> h<br /> <br /> 2R<br /> <br /> hay r <br /> <br /> R 2<br /> <br /> .<br /> 3<br /> 3<br /> Vậy, vật thể hình trụ phay được có thể tích lớn nhất<br /> 2R<br /> khi nó có chiều cao là: h <br /> .<br /> 3<br /> Biện pháp 4. Xây dựng hệ thống bài tập gắn với thực<br /> tiễn vừa sức đối với SV, nâng dần mức độ khó khăn. Một<br /> trong những mục tiêu trong dạy học Toán là ngoài việc<br /> trang bị những kiến thức cơ bản, còn hình thành cho SV<br /> phương pháp học tập khoa học, phát huy tính chủ động,<br /> sáng tạo, rèn luyện kĩ năng học tập, phát triển năng lực<br /> nhận thức, năng lực sáng tạo. Trong đó hệ thống bài tập<br /> là một trong những phương tiện cơ bản giúp SV phát<br /> triển được tư duy sáng tạo.<br /> Để phát triển năng lực vận dụng toán học vào thực<br /> tiễn cho SV, cần xây dựng một hệ thống bài tập gắn với<br /> thực tiễn từ đơn giản đến phức tạp; tuy nhiên hệ thống<br /> bài tập cần có tính điển hình để giúp SV có thể vận dụng<br /> vào giải các bài toán khác.<br /> Biện pháp 5. Đưa vào nội dung các đề kiểm tra và đề<br /> thi các bài toán gắn với thực tiễn nhằm đánh giá năng lực<br /> vận dụng toán học vào thực tiễn của SV. Kiểm tra, đánh<br /> giá là một khâu quan trọng trong quá trình dạy học [2].<br /> Khả năng ứng dụng kiến thức đã lĩnh hội được vào<br /> giải quyết các bài toán đặt ra trong thực tiễn của người<br /> học là một tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá chất lượng,<br /> <br /> x2  y 2  r 2 .<br /> Hình trụ có bán kính là r và có chiều cao là h. Khi đó,<br /> theo định lí Pitago ta có: h  2 R 2  r 2 ; 0  r  R .<br /> Mặt khác, công thức tính thể tích hình trụ là:<br /> <br /> (Xem tiếp trang 62)<br /> <br /> 47<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 58-62<br /> <br /> [2] Phan Trọng Ngọ - Nguyễn Đức Hưởng (2003). Các<br /> lí thuyết phát triển tâm lí người. NXB Đại học Sư<br /> phạm, tr 154-160.<br /> [3] Đinh Quang Báo - Nguyễn Đức Thành (1996). Lí luận<br /> dạy học Sinh học (phần Đại cương). NXB Giáo dục.<br /> [4] D. W. Allen (1967). Microteaching - A description.<br /> Stanford Teacher Education Program, ERIC.<br /> [5] Trương Thanh Mai (2014). Dạy học vi mô và vận<br /> dụng dạy học vi mô trong rèn luyện kĩ năng dạy học.<br /> Tạp chí Giáo dục, số 341, tr 29-33.<br /> [6] Trần Thị Thanh Thủy (2013). Rèn luyện kĩ năng dạy<br /> học cho sinh viên sư phạm địa lí bằng phương pháp<br /> dạy học vi mô. Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Sư<br /> phạm Hà Nội.<br /> [7] Nguyễn Mậu Đức - Nguyễn Thị Chiên - Trần Trung<br /> Ninh (2013). Áp dụng phương pháp dạy học Vi mô<br /> rèn luyện nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên qua quá<br /> trình tập giảng. Tạp chí Giáo dục, số 323, tr 26-28.<br /> [8] Trương Thị Thanh Mai (2014). Dạy học vi mô và<br /> vận dụng dạy học vi mô trong rèn luyện kĩ năng dạy<br /> học. Tạp chí Giáo dục, số 341, tr 29-33.<br /> [9] Uông Thị Lê Na (2016). Thực trạng phát triển năng<br /> lực dạy học cho sinh viên sư phạm thông qua dạy học<br /> vi mô. Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt kì 1 tháng 7,<br /> tr 52-56.<br /> [10] Trần Thụy Hoàng Yến (2015). Dạy học vi mô - Một<br /> phương pháp góp phần phát triển năng lực dạy học<br /> cho sinh viên sư phạm toán. Tạp chí Giáo dục, số<br /> đặc biệt tháng 6, tr 109-111; 120.<br /> [11] M. Altet - J. D. Britten (1999). Phương pháp vi mô<br /> và đào tạo giáo viên (bản dịch). Dự án Việt -Bỉ.<br /> <br /> GV cần thực hiện một cách đồng bộ và thường xuyên<br /> nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực<br /> tiễn cho SV; từ đó góp phần nâng cao hiệu dạy học.<br /> Tài liệu tham khảo<br /> [1] Lương Việt Thái (chủ nhiệm đề tài, 2011). Phát<br /> triển Chương trình giáo dục phổ thông theo định<br /> hướng phát triển năng lực người học. Đề tài nghiên<br /> cứu khoa học, Mã số B2008-37-52 TĐ, Hà Nội.<br /> [2] Nguyễn Công Khanh - Đào Thị Oanh (2014). Kiểm tra<br /> và đánh giá trong giáo dục. NXB Đại học Sư phạm.<br /> [3] Nguyễn Bá Kim - Vũ Dương Thụy (2004). Phương<br /> pháp dạy học môn Toán. NXB Đại học Sư phạm.<br /> [4] Blekman I.I - Mưskix A.D - Panôvko Ia.G (1985).<br /> Toán học ứng dụng (bản dịch của Trần Tất Thắng).<br /> NXB Khoa học và Kĩ thuật.<br /> [5] Đặng Vũ Hoạt (chủ biên) - Hà Thị Đức (2008). Lí<br /> luận dạy học đại học. NXB Giáo dục.<br /> [6] Cruchexki (1973). Tâm lí năng lực toán học của học<br /> sinh. NXB Giáo dục.<br /> [7] Phạm Văn Hoàn - Trần Thúc Trình - Nguyễn Gia Cốc<br /> (1981). Giáo dục học môn Toán. NXB Giáo dục.<br /> <br /> XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP...<br /> (Tiếp theo trang 52)<br /> [2] Patrick Griffin (2014). Assessment for Teaching.<br /> Cambridge University Press.<br /> [3] Carol Ann Tomlinson - Tonya R. Moon (2013).<br /> Assessment and Student Success in a Differentiated<br /> Classroom. ASCD.<br /> [4] Nguyễn Văn Biên - Phạm Văn Dinh (2017). Xây<br /> dựng hệ thống bài tập để sử dụng trong dạy học<br /> chương “Các định luật bảo toàn” nhằm phát triển<br /> năng lực của học sinh. Tạp chí Thiết bị giáo dục, số<br /> 153, tr 22-25.<br /> [5] Vũ Thị Lan Hương (2017). Xây dựng hệ thống bài<br /> tập chương “Động lực học chất điểm” - Vật lí 10<br /> nhằm phát triển năng lực vật lí cho học sinh. Tạp chí<br /> Thiết bị giáo dục, số 154, tr 26-28; 32.<br /> [6] Nguyễn Thế Khôi (tổng chủ biên) - Nguyễn Phúc<br /> Thuần (chủ biên) - Nguyễn Ngọc Hưng - Vũ Thanh<br /> Khiết - Phạm Xuân Quế - Phạm Đình Thiết Nguyễn Trần Trác (2013). Vật lí 11 nâng cao. NXB<br /> Giáo dục Việt Nam.<br /> [7] Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the<br /> behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum<br /> Associates, Pulisshers.<br /> <br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC...<br /> (Tiếp theo trang 47)<br /> hiệu quả của quá trình dạy học. Thông qua các bài kiểm tra<br /> sẽ là cơ sở để đánh giá mức độ nắm vững kiến thức và khả<br /> năng vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn của SV.<br /> Mặt khác, các bài kiểm tra cũng giúp người học nắm được<br /> bản thân đã đạt được mục tiêu dạy học ở mức độ nào, còn<br /> những đơn vị kiến thức nào cần củng cố, ôn tập. Từ đó,<br /> giúp GV có kế hoạch điều chỉnh hoạt động giảng dạy, đồng<br /> thời xếp loại và phân định được mức độ tiến bộ của SV.<br /> 3. Kết luận<br /> Tổ chức dạy học theo hướng vận dụng kiến thức vào<br /> giải quyết vấn đề thực tiễn góp phần thúc đẩy quá trình<br /> gắn kết giữa kiến thức lí thuyết và thực hành với thực tiễn<br /> đời sống. Các biện pháp đã đề xuất ở trên có mối liên hệ<br /> mật thiết với nhau. Trong dạy học môn Toán cao cấp,<br /> <br /> 62<br /> <br />