intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nhân 1 trường hợp thiếu máu thiếu sắt kéo dài do viêm túi thừa Meckel tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

1
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết đưa ra kết luận cần tầm soát nguyên nhân thiếu máu thiếu sắt kéo dài, trong đó nguyên nhân từ đường tiêu hoá dễ bị bỏ sót. Viêm túi thừa Meckel là một trong những nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt kéo dài ở trẻ em. Viêm túi thừa Meckel có thể không có triệu chứng hoặc biểu hiện xuất huyết tiêu hoá ở bất kì lứa tuổi nào.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nhân 1 trường hợp thiếu máu thiếu sắt kéo dài do viêm túi thừa Meckel tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 NHÂN 1 TRƯỜNG HỢP THIẾU MÁU THIẾU SẮT KÉO DÀI DO VIÊM TÚI THỪA MECKEL TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH Lâm Bội Hy1 , Nguyễn Đỗ Trọng1 , Vũ Huy Trụ1 TÓM TẮT 37 thừa Meckel có thể không có triệu chứng hoặc Đặt vấn đề: Thiếu máu thiếu sắt là một trong biểu hiện xuất huyết tiêu hoá ở bất kì lứa tuổi những nguyên nhân thiếu máu thường gặp nhất ở nào. trẻ em. Thiếu máu thiếu sắt thường đáp ứng với Từ khóa: thiếu máu thiếu sắt kéo dài, xuất điều trị sắt. Thiếu máu thiếu sắt kéo dài thường huyết tiêu hoá, viêm túi thừa Meckel. do mất máu rỉ rả bởi sang thương từ đường tiêu hoá như loét dạ dày tá tràng, viêm túi thừa SUMMARY Meckel, polyp, dị dạng mạch máu ở ruột non, A CASE REPORT OF CHRONIC- viêm ruột mạn,… IRON DEFICIENCY ANEMIA DUE TO Báo cáo ca bệnh: Bé trai 7 tuổi, tiền căn MECKEL’S DIVETIVULUM AT TAM thiếu máu thiếu sắt kéo dài 1 năm nay kém đáp ANH GENERAL HOSPITAL ứng, đã từng truyền máu 1 lần, chưa ghi nhận Background: Iron defiency anemia is one of xuất huyết tiêu hoá trước đây, nhập viện vì tiêu the most common reason of anemia in children. phân máu đỏ bầm, lượng vừa 1 lần/ngày. Hb lúc It is usually responsible to oral iron suppliment. nhập viện 4,4 g/dl, Hct 14%. Bé được tầm soát Chronic iron-deficiency anemia from occult nguyên nhân gây xuất huyết tiêu hoá như: nội soi bleeding may be caused by a lesion of the dạ dày tá tràng, chụp CT scan bụng. Kết quả: gastrointestinal (GI) tract, such as peptic ulcer, không ghi nhận ổ loét dạ dày, tá tràng. CT scan: Meckel’s diverticulum, polyp, hemangioma, or viêm túi thừa Meckel. Bé được phẫu thuật nội soi inflammatory bowel disease,… ổ bụng thám sát và cắt đoạn ruột có túi thừa Case report: A 7 year-old boy, who had Meckel’s viêm. Theo dõi sau xuất viện 1 tháng, history of iron-refractory anemia without any da niêm bé hồng hào, Hb cải thiện. history of gastrointestinal (GI) bleeding, came to Kết luận: Cần tầm soát nguyên nhân thiếu emergency department with pale, hematochezia. máu thiếu sắt kéo dài, trong đó nguyên nhân từ His Hb at admission was 4.4 g/dl, Hct 14%. He đường tiêu hoá dễ bị bỏ sót. Viêm túi thừa was screen for the causes of GI bleeding such as: Meckel là một trong những nguyên nhân gây gastroduodenal endoscopy and abdominal CT thiếu máu thiếu sắt kéo dài ở trẻ em. Viêm túi scan. The results were no peptic ulcer, and Meckel’s diverticulum found in abdominal CT scan. He was taken laparoscopic abdominal 1 Bệnh viện Tâm Anh TP.HCM surgery and removed the intestine with Meckel’s Chịu trách nhiệm chính: Lâm Bội Hy diverticulum. Followed up 1 month after SĐT: 0908006612 discharge, the child's skin and mucous Email: bhylam@gmail.com membranes were pink, Hb improved. Ngày nhận bài: 05/7/2024 Conclusions: It is necessary to screen for Ngày phản biện khoa học: 03/8/2024 causes of chronic-iron deficiency anemia, in Ngày duyệt bài: 08/8/2024 261
  2. HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN CỦA HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH - 2024 which gastrointestinal causes are easily tiêu hóa là nguyên nhân mất máu thường gặp overlooked. Meckel’s diverticulum is one of the và dẫn đến thiếu máu thiếu sắt. causes of chronic-iron deficiency anemia in Túi thừa Meckel là một trong những children. It can be silent or symptomatic with nguyên nhân bất thường bẩm sinh của ruột gastrointestinal bleeding at any age. non thường gặp, với tỉ lệ khoảng 2% dân số Keywords: chronic-iron deficiency anemia, chung. Túi thừa Meckel có thể không có gastrointestinal bleeding, Meckel’s diverticulum. triệu chứng hoặc biểu hiện triệu chứng ở bất kì độ tuổi nào. Trong đó, triệu chứng thường I. GIỚI THIỆU gặp của túi thừa Meckel là tắc ruột, xuất Mất máu là nguyên nhân hàng đầu gây huyết tiêu hoá ồ ạt và viêm túi thừa [1]. thiếu sắt trên thế giới. Đường tiêu hóa vừa là Chúng tôi xin trình bày ca bệnh viêm túi nơi hấp thu sắt vừa là nơi mất máu phổ biến thừa Meckel với thiếu máu thiếu sắt kéo dài nhất, đặc biệt là khi tình trạng xuất huyết do xuất huyết tiêu hoá rỉ rả. không rõ ràng. Bất thường giải phẫu đường II. TRÌNH BÀY CA BỆNH Bảng 1: Xét nghiệm máu trước và sau điều trị Kết quả Tên xét nghiệm Đơn vị Trước Sau WBC 8,87 7,49 k/µl RBC 1,79 5,28 M/µl Hb 4,4 13,8 g/dl Hct 14,2 41,6 % MCV 79,3 78,8 fl MCH 24,6 26,1 pg MCHC 31 33,2 g/dl PLT 275 k/µl Sinh hóa máu CRP 1,1 mg/dl Sắt huyết thanh 3,89 18,2 µmol/l Ferritin 27,4 50 ng/ml AST 21,97 U/l ALT 6,74 U/l Đông máu toàn bộ TQ 14 giây TCK 23 giây Fibrinogen 2,1 g/dl Bé trai 7 tuổi nhập viện khoa cấp cứu thiếu máu thiếu sắt kéo dài 1 năm, kém đáp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM vì ứng với sắt đang theo dõi tại bệnh viện Nhi tiêu máu đỏ bầm 1 lần, lượng vừa. Tiền căn Đồng 1, Hb trung bình 7,0 g/dl, đã truyền 262
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 máu 1 lần vào tháng 1 năm 2023 và chưa ghi Siêu âm bụng: bình thường. CT scan bụng có nhận xuất huyết tiêu hoá trước đây. Lúc nhập cản quang ghi nhận hình ảnh túi thừa Meckel viện, da bé xanh, niêm nhạt, mạch 140 (hình 1). Bé được phẫu thuật nội soi ổ bụng lần/phút, huyết áp 120/80 mmHg, nhịp thở 26 thám sát, ghi nhận đoạn cuối hồi tràng lần/phút, cân nặng 26 kg, chiều cao 120 cm. khoảng 70cm cách góc hồi manh tràng có túi Tim đều, phổi trong, bụng mềm, gan lách thừa Meckel viêm (hình 2) và được cắt đoạn không to, không báng bụng. Xét nghiệm máu ruột chứa túi thừa Meckel (hình 3). Giải phẫu ngày nhập viện với Hb 4,4 g/dl, Hct 14,2%, bệnh: Túi thừa lót bởi niêm mạc dạ dày, bề sắt huyết thanh 3,89 µmol/l, ferritin 27,4 mặt là biểu mô trụ chế nhầy đều nhau, bên ng/ml. Các xét nghiệm máu khác như: chức dưới là các tuyến thân vị được lót bởi các tế năng đông máu và tiểu cầu, chức năng gan, bào chính và tế bào viền với hình thái lành thận bình thường (bảng 1). Bé được nhịn ăn, tính (hình 4). Theo dõi sau phẫu thuật 1 tháng, dịch truyền, truyền hồng cầu lắng và được bé hồng hào, Hb và sắt huyết thanh cải thiện tầm soát nguyên nhân xuất huyết. Kết quả dù không bổ sung thêm sắt uống (Bảng 1). nội soi dạ dày chưa ghi nhận ổ xuất huyết. Hình 1: CT scan bụng có cản quang ghi nhận túi thừa Meckel ở đoạn cuối hồi tràng Hình 2: Hình ảnh túi thừa Meckel ở đoạn cuối hồi tràng (qua phẫu thuật nội soi ổ bụng) 263
  4. HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN CỦA HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH - 2024 Hình 3: Túi thừa Meckel được cắt và đưa ra ngoài Hình 4: Giải phẫu bệnh: Túi thừa lót bởi niêm mạc dạ dày, bề mặt là biểu mô trụ chế nhầy đều nhau, bên dưới là các tuyến thân vị được lót bởi các tế bào chính và tế bào viền với hình thái lành tính. IV. BÀN LUẬN inches (5cm), đường kính 2cm và tỉ lệ nam Ống noãn hoàng nối túi noãn hoàng và nhiều hơn nữ 2 lần. Khoảng 2% bệnh nhân bị ống tiêu hóa trong suốt giai đoạn đầu phôi biến chứng trong suốt cuộc đời, thường là thai và thường đóng vào tuần thứ 7 phôi thai. trước 2 tuổi. Khi ống noãn hoàng thoái hóa không đúng Túi thừa Meckel thường chứa 2 loại mô: cách sẽ hình thành một số bất thường bẩm niêm mạc ruột tự nhiên và niêm mạc lạc chỗ. sinh như túi thừa Meckel, tồn tại ống noãn Trong số các trường hợp có triệu chứng, mô hoàng, ống xoang,... Trong những bất thường dạ dày lạc chỗ thường gặp nhất (4,6 - 71%), bẩm sinh trên, túi thừa Meckel thường gặp tiếp theo là mô tụy lạc chỗ (0 - 12%) [1][2]. nhất và chiếm tỉ lệ 2% dân số. Theo quy tắc Sự hiện diện của mô lạc chỗ liên quan đến số 2, túi thừa Meckel ở vị trí cách góc hồi biểu hiện triệu chứng của túi thừa đặc biệt là manh tràng 2 feet (60cm), thường dài 2 xuất huyết tiêu hóa. Ở các trường hợp không 264
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 triệu chứng, thỉnh thoảng có thể gặp mô lạc Xuất huyết tiêu hóa chỗ tuy nhiên tỷ lệ thấp hơn nhiều với mô dạ Xuất huyết tiêu hoá do túi thừa Meckel dày lạc chỗ 0 - 18,2%, mô tụy lạc chỗ 0 - 5% do sự hiện diện của mô dạ dày lạc chỗ gây [1]. Ở bệnh nhân này, kết quả giải phẫu bệnh tiết acid làm loét ruột non. Đặc điểm xuất ghi nhận túi thừa được lót bởi niêm mạc dạ huyết thường là tiêu máu đỏ bầm không kèm dày phù hợp với y văn. đau bụng, triệu chứng xảy ra nhanh, nhiều và Mặc dù túi thừa Meckel thường không có bệnh nhân có thể bị thiếu máu cấp tính nặng. biểu hiện lâm sàng, chỉ 4 - 6% có biểu hiện Xuất huyết tiêu hóa ở bệnh nhân túi thừa xuất huyết tiêu hóa hoặc các triệu chứng cấp Meckel cũng có thể là biểu hiện của lồng tính ở bụng liên quan đến tắc ruột, viêm túi ruột, hoặc sự kết hợp giữa mô dạ dày lạc chỗ thừa Meckel hoặc thủng. Túi thừa Meckel có và lồng ruột, trong những trường hợp chảy thể xuất hiện triệu chứng ở bất kì lứa tuổi máu sẽ kèm theo đau bụng. Thiếu máu thiếu nào, nhưng phần lớn báo cáo cho thấy sắt kéo dài do mất máu rỉ rả từ túi thừa thường xuất hiện ở trẻ em và 25% - 50% Meckel’s thường ít gặp hơn với vài ca được bệnh nhân có triệu chứng xuất hiện trước 10 báo cáo ở người lớn và trẻ em [3][6][7]. tuổi. Triệu chứng của túi thừa Meckel’s ở trẻ Viêm túi thừa em thường gặp nhất là tắc ruột (46,7%), xuất Túi thừa có thể bị viêm do vi khuẩn phát huyết tiêu hóa (25,3%) và viêm túi thừa triển quá mức trong lòng khi bị tắc nghẽn, (19,5%) [1]. dẫn đến viêm phúc mạc do viêm túi thừa có Tắc ruột hoặc không có thủng kèm theo. Viêm phúc Túi thừa Meckel’s có thể gây ra tắc ruột mạc chiếm khoảng 20% trong tất cả các bằng nhiều cách, trong đó lồng ruột là biểu trường hợp túi thừa có triệu chứng và biểu hiện chính ở trẻ em [3]. Lồng hồi - hồi tràng hiện bằng đau bụng, buồn nôn/nôn và sốt, và hồi - kết tràng có thể xảy ra, nơi túi thừa giống chẩn đoán viêm ruột thừa. Viêm túi đóng vai trò là điểm khởi đầu. Ngoài ra thừa có thể dẫn đến thủng, đe dọa tính mạng. người ta cho rằng mật độ sợi thần kinh cao Cuối cùng, một số báo cáo trường hợp ca mô trong thành túi thừa Meckel có thể làm tăng tả rằng viêm túi thừa có thể biểu hiện dưới nhu động cục bộ và gây ra sự khởi phát lồng dạng viêm hồi tràng mãn tính và bị chẩn đoán ruột [4]. Nguyên nhân gây tắc ruột phổ biến nhầm là bệnh Crohn ruột non đơn độc [6]. thứ hai (20%) là xoắn quanh dải Meckel, đây Túi thừa Meckel nên được nghi ngờ chẩn là dải mạc treo túi thừa được cho là tàn dư đoán ở trẻ em khi lâm sàng biểu hiện: xuất của động mạch vành chéo. Các loại tắc huyết tiêu hóa dưới không kèm đau bụng; nghẽn khác có thể là do xoắn, thắt nút, nghẹt xuất huyết tiêu hoá nhưng nội soi dạ dày và và thoát vị ruột trong thông qua các lỗ được đại tràng âm tính; bệnh nhân biểu hiện triệu hình thành bởi dải Meckel hoặc mạc treo bất chứng giống viêm ruột thừa dù đã cắt bỏ ruột thường gắn vào túi thừa. Một loại thoát vị cụ thừa; lồng ruột tái phát. Túi thừa Meckel có thể hiếm gặp là thoát vị Littre, thoát vị bên thể được chẩn đoán dựa vào siêu âm, X- trong chỉ chứa túi thừa Meckel [5]. quang, chụp mạch máu, CT scan bụng có cản 265
  6. HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN CỦA HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH - 2024 quang hoặc MRI có cản từ, tuy nhiên, độ TÀI LIỆU THAM KHẢO nhạy và độ đặc hiệu không cao [1]. Trong ca 1. Hansen CC (2018). Systematic review of bệnh này, bệnh nhân thiếu máu thiếu sắt kéo epidemilogy, presentation, and management dài dù không ghi nhận tiền căn xuất huyết of Meckel’s diverticulum in the 21st century. tiêu hoá trước đây và vì biến cố tiêu máu đỏ Medicine (Baltimore) 97(35). 2. Adero F, Diana K (2018), Pediatric bầm, gây thiếu máu cấp tính nặng nên được Meckel’s diverticulum: Report of 208 cases tầm soát nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa, và and Review of literature, Fetal and Pediatric may mắn là kết quả chụp CT scan bụng cho Pathology. thấy hình ảnh túi thừa Meckel. 3. Keese D, Rolle U, Gfroerer S and Fiegel H Điều trị túi thừa Meckel có triệu chứng (2019) Symptomatic Meckel’s Diverticulum bằng phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở cắt bỏ túi in Pediatric Patients – Case Reports and thừa có hoặc không kèm cắt đoạn ruột lân Systematic Review of the Literature. cận. Phẫu thuật nội soi hoặc có nội soi hỗ trợ Front.Pediatr. 7:267. cho thấy là phương pháp điều trị an toàn và 4. Negrea V, Gheban D. Nervous structure of hiệu quả [8]. Meckel's diverticulum in children. Rom J Phẫu thuật cắt túi thừa Meckel không Morphol Embryol. 2012;53(3):573–6 triệu chứng được phát hiện tình cờ vẫn còn 5. Chen Q, Gao Z, Zhang L, Pan T, Cai D, tranh cãi. Một số tác giả đề nghị cắt tất cả Xiong Q, et al. Multifaceted behaviour of các trường hợp này do nguy cơ lâu dài cũng Meckel’s diverticulum in children. J of Ped như biến chứng của phẫu thuật nội soi thấp. Surg. 2018;53(4):676-681. 6. Kang HS, Lee JS, Hyun CR, Jung IH, Ngược lại, quan điểm khác cho rằng không Kang KS (2019). Meckel's Diverticulum cần phẫu thuật bởi vì nguy cơ thấp tiến triển Diagnosed in a Child with Suspected Small thành có triệu chứng. Bowel Crohn's Disease. Pediatr Gastroenterol Hepatol Nutr. 22(1):98-104. V. KẾT LUẬN 7. Al-Onaizi I, Al-Awadi F, Al-Dawood AL Cần tầm soát nguyên nhân thiếu máu (2002). Iron deficiency anaemia: an unusual thiếu sắt kéo dài, trong đó nguyên nhân từ complication of Meckel's diverticulum. Med đường tiêu hoá dễ bị bỏ sót. Viêm túi thừa Princ Pract. 11(4):214-7. Meckel là một trong những nguyên nhân gây 8. Clark JM, Koontz CS, Smith LA, et al. thiếu máu thiếu sắt kéo dài ở trẻ em. Viêm Video-assisted transumbilical Meckel’s túi thừa Meckel có thể không có triệu chứng diverticulectomy in children. Am Surg hoặc biểu hiện xuất huyết tiêu hoá ở bất kì 2008;74:327–9. lứa tuổi nào. 266
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2