Phân tích giá trị hiện thực của tác phẩm Chí Phèo

Đề bài: Phân tích giá trị hiện thực của tác phẩm Chí Phèo<br /> Bài làm<br /> Nói về người nông dân trong xã hội cũ, không thể không nhắc tới tác phẩm Chí Phèo của  <br /> nhà văn Nam Cao. Ông đã xây dựng nhân vật điển hình là Chí Phèo và Thị  Nở  để  hình  <br /> tượng hóa những người nông dân sống bần cùng, khổ  cực dưới ách thống trị  tàn ác của  <br /> bọn thực dân phong kiến. Bằng lối viết chân thực và ngòi bút sắc sảo, Nam Cao đã mang  <br /> đến cho người đọc một tác phẩm có giá trị hiện thực vô cùng sâu sắc. <br /> Giá trị  hiện thực là những sự  thật được phản ánh thông qua nhân vật và những sự  kiện <br /> mà tác giả  đề  cập đến. Trong Chí Phèo, Nam Cao đã dựng lên một Chí Phèo với những  <br /> bước ngoặt đầy nghiệt ngã và một thị Nở xấu đến mức ma chê quỷ hờn, nhưng chính thị <br /> lại là người tác động mạnh mẽ  đến Chí Phèo. Chí Phèo bị  bà ba dâm đãng của Bá Kiến <br /> lợi dụng, rồi bị đẩy vào tù. Chí ôm lòng hận thù theo mình suốt những năm tháng tù đày.  <br /> Ra tù, Chí trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại, suốt ngày ôm chai rượu say xỉn. Chí đi <br /> tới đâu là chửi tới đó. Vô tình, Chí lại rơi vào tay Bá Kiến và làm tay sai đắc lực cho hắn, <br /> chuyên đi đâm thuê chém mướn cho hắn. Chí trở nên “nổi tiếng” khiến ai cũng khiếp sợ.  <br /> Sau đêm vô tình gặp thị  Nở  bên gốc chuối, hai người đã  ở  với nhau như  vợ  chồng. Bát <br /> cháo của thị  như  một ân nghĩa cao đẹp mà cả  đời Chí lần đầu tiên được nhận. Nhưng  <br /> được vài ngày, thị nghe lời bà cô quay lại cự tuyệt Chí. Chí đau khổ  và lại rơi vào tuyệt  <br /> vọng một lần nữa. Trong cơn uất hận, Chí cầm dao đến nhà Bá Kiến giết chết hắn rồi tự <br /> tử.<br /> Có lẽ  nhà văn cũng rất buồn, rất đau khổ  khi khái quát số  phận nghiệt ngã của người  <br /> nông dân qua nhân vật Chí Phèo. Là nhà văn, ông không thiếu những ngôn từ  hoa mỹ. <br /> Nhưng với ông, văn chương chính là nơi để nói lên sự thật chứ không phải đánh bóng sự <br /> thật. Chí là một đứa trẻ  mồ côi. Chí cũng rất hiền lành, chịu khó làm thuê làm mướn để <br /> kiếm sống. Nhưng xã hội bất công và giai cấp gian ác đã không cho Chí được sống yên  <br /> bình trong kiếp người nông dân. Chí bị  đẩy vào tù. Lòng uất hận vì bị  tù oan khiến Chí  <br /> thay đổi tính nết và cả  ngoại hình. Chí ra tù với dáng dấp của một thằng “săng đá” và  <br /> được Nam Cao cảm nhận bằng ba từ “trông gớm chết”. Chí xăm trổ, cái mặt câng câng, <br /> cái đầu cạo trọc lốc, cái răng trắng hếu… Những từ ngữ ấy quá đủ  cho ta thấy Chí hiện  <br /> giờ  mang dáng hình của một kẻ  “đầu gấu”. Đã thế, Chí còn chìm trong cơn say triền <br /> miên. Chí đi tới đâu là chửi tới đó. Nhưng không một ai thèm đáp lại tiếng chửi của Chí. <br /> Chí chỉ mong ai đó nói lên một tiếng để Chí biết rằng Chí vẫn được coi là người. Nhưng  <br /> chỉ có tiếng lũ chó sủa inh ỏi và tiếng trẻ con nô đùa chạy theo trêu ghẹo Chí. Dường như <br /> Chí bị loại bỏ khỏi xã hội làm người.<br /> Hình ảnh của Chí lúc này là hình ảnh của những người nông dân bị bần cùng hóa như Chí.  <br /> Họ  rơi vào hoàn cảnh khó khăn, tới bước đường cùng và đánh mất nhân cách của chính <br /> mình. Qua đó, Nam Cao muốn phơi bày tội ác của bọn thực dân phong kiến đã đẩy người <br /> nông dân vào tình cảnh này. Nếu không bị đẩy vào tù, Chí vẫn là một con người rất lương <br /> thiện, hiền lành và chịu khó. Chí vẫn sống với vai trò là một kẻ đi làm thuê làm mướn để <br /> tự nuôi thân. Và nếu xã hội không thành kiến với những kẻ ở tù về, có lẽ Chí cũng không  <br /> phải chìm đắm trong những cơn say, cũng không phải gào thét lên những lời chửi rủa chua <br /> ngoa để  mong có ai đó đáp lại lời mình, để  Chí biết rằng Chí vẫn được coi là một con  <br /> người thực sự. Nhưng bản chất xã hội lúc bấy giờ  quá tàn ác, quá bất nhân. Chí đã trở <br /> thành con quỷ dữ, bọn chúng vẫn không tha.<br /> Dù Chí được gặp thị Nở nhưng đó cũng chỉ là một tình huống để Nam Cao dẫn dắt bước  <br /> chân Chí đến nhà Bá Kiến, giết chết hắn để  xóa tan đi phần nào sự phẫn nộ  trong lòng.  <br /> Thị Nở cũng là một nhân vật điển hình cho người nông dân. Dù thị dở hơi, xấu xí, xấu tới  <br /> mức ma chê quỷ  hờn nhưng đó lại là những nét thô sơ  nhất của tự  nhiên. Tạo hóa đã  <br /> không ưu ái thị về vẻ bề ngoài nhưng lại đặt vào thị tấm lòng nhân hậu vô cùng lớn lao.  <br /> Thị  và Chí vô tình gặp nhau trong đêm tối. Sau cơn mê về xác thịt, tình yêu trong hai con  <br /> người bần cùng nhất của xã hội đã nhen nhóm và trở  thành ngọn lửa rực sáng. Chí được <br /> thị  ban tặng cho bát cháo hành mà cả  đời Chí cũng chẳng bao giờ dám mơ  tới. Chí sống <br /> giữa cuộc đời nhưng có lẽ  đây là lần đầu tiên Chí tỉnh táo và cảm nhận được những  <br /> hương vị  của cuộc sống đời thường. Rất giản dị  nhưng thật đẹp làm sao. Tiếng chèo <br /> thuyền, tiếng chim hót, tiếng mọi người đi chợ  nói chuyện với nhau… Những âm thanh <br /> ấy ngày nào chẳng có, vậy mà hôm nay Chí mới để  ý. Những tình tiết trong cuộc tình  <br /> ngắn ngủi của Chí đã phản ánh một sự thật về bản chất của người nông dân. Dù họ  đã  <br /> phải trải qua bao cay đắng, nhưng sau cùng lòng lương thiện vẫn luôn tồn tại, chỉ  là có  <br /> những lúc nó bị nhấn chìm bởi hoàn cảnh sống. Chính thị Nở đã làm cho bản chất của Chí <br /> sống lại. Nhưng cũng lại là thị  đẩy Chí vào bước đường cùng thêm một lần nữa khi thị <br /> chối từ tình cảm của Chí.<br /> Sự kiện này nói lên một sự thật cay đắng về thành kiến, về quan niệm của dân làng Vũ <br /> Đại đối với những kẻ đã bị tha hóa như Chí. Họ nhìn Chí bằng ánh mắt khinh thường và <br /> họ  không còn coi Chí là người nữa. Dù trước đó thị  đã yêu Chí, đã có cảm giảm thinh  <br /> thích khi khắc đến hai chữ vợ chồng, nhưng vì thị chỉ là người đàn bà ế chồng và dở hơi.  <br /> Hơn nữa thị lại bị người bà cô của mình quán xuyến. Sự thật đau đớn khi bị người yêu cự <br /> tuyệt khiến Chí rơi vào đau khổ tột cùng. Những tưởng cuộc đời từ nay sẽ được yên ấm <br /> nhưng bi kịch lại đến. Chút hi vọng mong manh cuối cùng của Chí đã nhanh chóng bị dập <br /> tắt bởi thành kiến của xã hội. Lúc này Chí đã quyết định đến nhà Bá Kiến, giết chết hắn  <br /> rồi tự kết liễu cuộc đời mình.<br /> Bá Kiến và cả gia đình hắn là đại diện cho tầng lớp thống trị tàn ác, bất nhân. Chính bọn  <br /> chúng đã lợi dụng những người nông dân lương thiện như Chí, biến họ trở thành con quỷ <br /> dữ và không còn cơ hội được quay trở lại làm người nữa, khiến họ phải đi vào ngõ cụt và  <br /> tận cùng là cái chết. Nhưng một kẻ liều lĩnh và đã trải qua quá nhiều biến cố như Chí, cái <br /> chết không còn là nỗi sợ  hãi nữa. Chí chết nhưng trước khi chết, Chí muốn kéo theo cả <br /> kẻ đã làm mình ra nông nỗi này.<br /> Còn thị, dù thị dở hơi, nhưng khi Chí chết thị vẫn đủ tỉnh táo để nhìn xuống bụng và nghĩ <br /> đến một cái lò gạch bỏ  hoang. Nam Cao không viết tiếp nhưng người đọc vẫn hiểu ý <br /> định của thị. Và đứa con trong bụng thị sẽ là một Chí Phèo con. Cuộc đời người nông dân  <br /> vẫn còn nhiều người phải khổ. Chí Phèo chết chưa phải là đã hết. Bá Kiến chết cũng vẫn <br /> còn Lý Cường. Thậm chí hắn còn lạnh lùng và ác độc hơn Bá Kiến. Quá dễ dàng để Nam  <br /> Cao viết lên cái kết có hậu nhưng ông trân trọng sự thật, và ông cũng muốn phơi bày sự <br /> thật về  xã hội đương thời để  người đọc thấy rằng cuộc sống người nông dân rất khổ <br /> cực. Họ  vừa phải đương đầu với cuộc sống mưu sinh, vừa phải gồng mình lên gìn giữ <br /> lấy nhân phẩm của mình. Nhiều người đã gục ngã trước hoàn cảnh, lâm vào con đường  <br /> tội lỗi và bị tha hóa nhân cách như Chí.<br /> Bằng nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình và những lời văn chân thực, giàu cảm xúc, <br /> nhà văn đã bày vẽ  lại cuộc sống thực tế của những người nông dân nghèo khổ  trong xã <br /> hội cũ. Đồng thời ông cũng vạch tội bọn thực dân phong kiến đã tàn nhẫn đẩy người <br /> nông dân vào cảnh sống lầm than. Chúng không những bóc lột tiền bạc, sức lao động của <br /> dân nghèo mà còn trà đạp lên tâm hồn và nhân cách cao cả  của họ, biến họ thành những <br /> con quỷ dữ giữa cuộc đời.<br />  <br />