Phân tích và chứng minh tính nhân đạo trong Nhật kí trong tù

Đề bài: Phân tích và chứng minh tính nhân đạo trong Nhật kí trong tù<br /> Bài làm<br /> Hồ Chí Minh­ vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, Người đã dành cả  cuộc đời mình để  tìm lại  <br /> độc lập tự  do cho dân tộc. Trong suốt cuộc đời, Bác đã đi nhiều nơi, chứng kiến nhiều  <br /> mảnh đời cơ  cực đến đau lòng. Mang trong mình trái tim vĩ đại của lòng nhân ái và tình  <br /> yêu thương có lẽ đứng trước những cảnh tượng  ấy Bác sẽ không thể  kìm lại lòng mình, <br /> có phải vì thổn thức với những mảnh đời mà trong các tác phẩm của Bác luôn  ẩn chứa  <br /> tinh thần nhân văn, nhân đạo sâu sắc, lòng đồng cảm đau xót cho những cuộc đời lầm  <br /> than, nhỏ bé. Để thấy rõ hơn về tính nhân văn nhân đạo của Bác chúng ta cùng lội ngược <br /> quá khứ  trở  về  với tập " Nhật kí trong tù" được Bác sáng tác trong những ngày tháng bị <br /> gông cùm, đó là những dòng tâm sự, những quan sát thật tinh tế và tỉ  mỉ  đầy lo lắng của  <br /> một người cha, một người lãnh đạo sẵn sàng dành cả cuộc đời vì dân, vì nước.<br /> Sống trong cảnh tù đày đầy khốn khó, Bác bị  đày đọa cả  về  thể  chất lẫn tinh thần, thế <br /> nhưng vượt lên trên tất cả  những đày đọa đau đớn  ấy Người lại gạt nỗi đau đớn của <br /> mình sang một bên, nhà tù có thể giam được thân xác Bác trong lao ngục nhưng trái tim và <br /> ý chí của Bác thì vẫn luôn hướng về đồng bào, về nhân dân lao động. Còn gì đau xót hơn  <br /> cảnh ngộ đồng bào nhân dân mình đang than khóc trước cảnh tang thương nước mất nhà <br /> tan, trăm vạn nỗi đau ngục tù cũng không thể  so sánh được với nỗi đau ấy, quên đi đau  <br /> đớn mà bản thân mình đang phải chịu đựng Bác trải lòng mình với nỗi đau mà đồng bào  <br /> mình đang phải gánh chịu:<br /> "Ngoại cảm trời Hoa cơn nóng lạnh<br /> Nội thương đất Việt cảnh lầm than"<br /> (Ốm nặng)<br /> Chỉ  với hai câu thơ  mà mỗi người chúng ta cũng có thể  nhận ra được nỗi lòng của Bác.  <br /> Dù cho những đau đớn thể  xác, bệnh tật hành hạ  Bác từng ngày, nhưng đau đớn hơn cả <br /> không phải là những vết thương da thịt, những trận  ốm liệt giường mà lại là nỗi đau  <br /> trong lòng Bác. Qua đây có thể nói Bác là người có niềm tin bất diệt, sự kiên định và luôn  <br /> sống quên mình vì người khác, và đó cũng là một trong những đức tính quý báu của Bác <br /> mà chúng ta nên học tập.<br /> Tình yêu thương của Bác rộng lớn không gì đong đếm nổi, tình yêu thương ấy không chỉ <br /> là để thương xót, đau đớn cho nhân dân, đồng bào mình mà nó còn trải rộng đến nhân dân <br /> nước khác, nó lan rộng như một cơn sóng dạt dào đầy ấm áp, yêu thương.<br /> "Khắp chốn nông dân cười hớn hở<br /> Đồng quê vang dậy tiếng ca vui"<br /> (Cảnh đồng nội)<br /> Và đó là niềm vui nhỏ bé của Người hòa chung với niềm vui no  ấm của nhân dân Trung  <br /> Quốc trên đường chuyển lao. Bao nhiêu khó khăn mệt nhọc bỗng chốc tan biến và thay <br /> vào đó là niềm vui hân hoan rộn ràng bởi một mùa bội thu, no ấm. Nhưng không phải lúc <br /> nào mọi chuyện cũng diễn ra theo mong muốn của con người, và vì vậy tâm trạng Bác  <br /> cũng nặng trĩu bởi nỗi lo lắng mất mùa:<br /> "Nghe nói năm nay trời đại hạn<br /> Mười phần thu hoạch chỉ vài phần"<br /> (Từ Long An đến Đồng Chính)<br /> Không chỉ  đồng cảm với nông dân cơ  cực mà Bác còn bày tỏ  sự  quan tâm sâu sắc đến <br /> nhân dân lao động:<br /> "Dãi gió, dầm mưa chẳng nghỉ ngơi<br /> Phu đường vất vả lắm ai ơi!<br /> Ngựa xe, hành khách thương quá lại<br /> Biết cảm ơn ai, được mấy người?"<br /> Đó là những người thợ làm đường, những con người cần cù chịu khó dầm mưa dãi nắng <br /> xây dựng lên những con đường phẳng đẹp để  mọi người đi lại. Bài thơ  nhắc nhở  nhẹ <br /> nhàng về  công lao của những con người lao động, đồng thời qua đó chúng ta cũng thấy  <br /> được lòng nhân đạo của Bác dành cho con người lao động nghèo khổ.<br /> Tình thương bao la của Bác không chỉ chạm đến người dân lao động nghèo khổ  mà còn  <br /> hướng đến cả những gia đình bất hạnh, cảnh chồng trốn lính vợ phải đi thay:<br /> "Quan trên xót nỗi em cô quạnh<br /> Nên lại mời em tạm ở tù"<br /> (Gia quyến người bị bắt lính)<br /> Lòng đồng cảm ấy cũng chạm đến những em nhỏ bất hạnh, những đứa con bé nhỏ vô tội <br /> cũng bị cuốn vào vòng xoáy tàn nhẫn của chiến tranh:<br /> "Oa...! oa...! oa...!<br /> Cha trốn không đi lính nước nhà<br /> Nên nỗi thân em vừa nửa tuổi<br /> Phải theo mẹ đến ở nhà pha."<br /> (Cháu bé trong nhà lao Tân Dương)<br /> Không chỉ dừng lại với những mảnh đời bất hạnh mà tấm chân tình của Bác cũng dành  <br /> cho những người tù chung cảnh ngộ với mình:<br /> "Tù cứng ngày ngày no rượu thịt<br /> Tù nghèo nước mắt bịt mồm tuôn"<br /> (Tủ cờ bạc)<br /> Bác cũng xót thương cho sự ra đi của người tù, đó cũng là một nỗi mất mát đầy thương  <br /> xót đớn đau:<br /> "Đêm qua còn ngủ bên tôi<br /> Sáng nay anh đã về nơi suối vàng"<br /> (Một người đi tù cờ bạc vừa chết)<br /> Tình yêu thương cao cả Bác dành cho con người đều xuất phát từ  niềm tin vào bản chất <br /> tốt đẹp của con người. Ai từ khi sinh ra cũng mang trong mình một bản chất tốt đẹp, con  <br /> người bị trở nên xấu xa bởi hoàn cảnh, nhiều người bị đẩy vào bước đường cùng không  <br /> còn cách nào khác ngoài việc tự khiến mình trở  nên ích kỉ, xấu xa hơn. Cuộc đời đôi khi <br /> quá khắc nghiệt khiến con người phải tự thay đổi bản thân mình để  tránh khỏi lừa lọc,  <br /> những hiểu lầm đáng tiếc. Sau cùng thì tất cả  mọi người lại trở  về cái vẻ  lương thiện  <br /> của mình khi đi vào giấc ngủ, khi nhắm mắt lại chìm vào giấc ngủ thì tất cả mọi người  <br /> đều lương thiện như nhau, không ai là xấu xa, ích kỉ:<br /> "Ngủ thì ai cũng như lương thiện<br /> Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ, hiền<br /> Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn<br /> Phần nhiều do giáo dục mà nên"<br /> Truyền thống "uống nước nhớ  nguồn" của người dân Việt Nam cũng được thể  hiện rõ <br /> nét ở Bác. Thật vậy, trong chốn ngục tù khốn khó Bác không những giúp đỡ những người <br /> xung quanh mình mà Người còn biết ơn đối với những người đã giúp mình:<br /> "Quyển xưa sách cũ bồi thêm ấm<br /> Chăn giấy còn hơn chẳng có chăn"<br /> (Chăn bằng giấy của người bạn tù)<br /> Vòng xoáy cuộc đời phức tạp cuốn xô đi bao mảnh đời, bản chất của nhiều người cũng  <br /> vì thế  mà thay đổi. Trong cuộc sống có người tốt, người xấu, cũng có người đáng mến,  <br /> kẻ đáng khinh. Con người vẫn có thể giữ được bản chất tốt đẹp của mình mặc cho hoàn  <br /> cảnh sống có như thế nào đi chăng nữa, và "Trưởng ban họ Mạc" đã chứng minh cho điều  <br /> ấy.<br /> "Trưởng ban họ Mạc người hào hiệp,<br /> Dốc túi mua cơm giúp phạm nhân,<br /> Đêm đến, cởi thùng cho họ ngủ,<br /> Chẳng dùng quyền thế, chỉ dùng ân."<br /> Bị cầm tù hàng năm trời nơi xứ lạ quê người, Bác đã phải chịu bao khổ đau cơ  cực, bao  <br /> tâm sự trằn trọc về cuộc đời và con người nảy sinh trong tâm trí Bác. Bác nhiều lần mong <br /> muốn thoát ra khỏi chốn ngục tù này để trở về với con đường giải phóng dân tộc, cứu vớt <br /> lấy những số  phận đáng thương  ấy. Thật vậy cuối cùng mong ước của Bác cũng đã trở <br /> thành sự  thật, hòa với niềm hân hoan vui sướng lấy lại được tự  do của mình Bác cũng <br /> bày tỏ sự biết ơn sâu sắc với ân nhân đã cứu mình khỏi nhà tù thực dân:<br /> "Hầu Công sáng suốt, ta gặp may<br /> Quyền tự do nay được trả rồi<br /> Nhật kí trong tù bài chót quyển<br /> Công ơn tái tạo tạ hồn người"<br /> (Chót quyển)<br /> Bác vui sướng không chỉ vì sự tự do của mình mà còn coi đó như là một sự khởi đầu, một  <br /> sự hồi sinh của mình sau bao ngày lí tưởng bị  giam cầm trong ngục. Sau tất cả, nhờ vào  <br /> niềm tin bất diệt về bản chất tốt đẹp của con người cùng với lòng nhân ái, nhân đạo cao <br /> cả của mình mà Bác đã dệt lên được những vần thơ sâu sắc đầy nhân văn đến thế. Nếu <br /> không thực sự yêu thương trân trọng con người, nếu không tin vào bản chất đẹp đẽ  của  <br /> họ  liệu Bác có viết lên được những dòng thơ  xúc động đến thế? Liệu chúng ta có còn  <br /> được lưu giữ lại những áng thơ văn bất hủ đến như thế?<br /> Suốt mười mấy tháng ròng rã trong chốn lao tù, Bác bị  chuyển lao đi từ  hết nơi này sang <br /> nơi khác vất vả nhọc nhằn đến như thế nhưng trong trái tim Bác luôn nồng ấm tình cảm <br /> dành cho mọi người, Bác vẫn giữ  vững niềm tin vào bản chất tốt đẹp của con người.  <br /> Cùng với trái tim nồng  ấm, bao la tình thương của mình Bác đã dệt lên bao câu chuyện  <br /> động lòng sâu sắc từ những gì quan sát được, chính tai Bác nghe, mắt Bác thấy. Thật vậy  <br /> tính nhân đạo của Người còn được ghi lại rõ nét qua tập "Nhật kí trong tù" mà bất cứ  ai  <br /> khi đọc qua cũng sẽ cảm nhận được. Đó là một tình cảm, một sự đồng cảm sâu sắc xuất <br /> phát từ sâu thẳm trong trái tim Bác, nó như ngọn lửa nhen nhóm đã bùng cháy dữ dội vượt  <br /> thời gian để sưởi ấm trái tim người đọc, nhắc nhở chúng ta thêm về truyền thống tương <br /> thân tương ái của dân tộc.<br />  <br />