Quản lý hành chính nhà nước và cải cách hành chính

Chia sẻ: Thu Thuy | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:159

Thêm vào BST

Báo xấu

1.080
lượt xem 284
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Quản lý hành chính nhà nước và cải cách hành chính" gồm 2 phần. Phần 1 trình bày về Quản lý hành chính nhà nước. Phần 2 trình bày về cải cách hành chính nhà nước và chương trình cải cách hành chính của chính phủ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quản lý hành chính nhà nước và cải cách hành chính

Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ Tæng côc Tiªu chuÈn §o lêng ChÊt lîng tµi liÖu tham kh¶o vÒ Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc vµ c¶i c¸ch hµnh chÝnh
PhÇn I. Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc Ch¬ng I Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc vµ nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc 2
1. Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc lµ mét d¹ng qu¶n lý ®Æc biÖt. 1.1. Mét sè vÊn ®Ò vÒ nhµ níc vµ qu¶n lý nhµ níc Nhµ níc lµ mét s¶n phÈm cña nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp kh«ng thÓ ®iÒu hoµ ®îc vµ lµ mét s¶n phÈm lÞch sö cña x∙ héi cã giai cÊp. Nhµ níc Céng hoµ XHCN ViÖt nam ra ®êi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng ViÖt nam. Quan ®iÓm xuyªn suèt thêi kú x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc lµ x©y dùng Nhµ níc cña d©n, do d©n vµ v× d©n; mäi quyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n vµ quyÒn l∙nh ®¹o thuéc vÒ §¶ng Céng s¶n ViÖt nam. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x∙ héi loµi ngêi, cã nhiÒu quan ®iÓm, häc thuyÕt kh¸c nhau vÒ Nhµ níc. Nhµ níc theo chñ nghÜa M¸c ¡nghen vµ V. I. Lªnin lµ s¶n phÈm cña ®Êu tranh giai cÊp vµ lµ c«ng cô ®Ó ®Êu tranh vµ thèng trÞ x∙ héi. Trªn c¬ së nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ Nhµ níc vµ quyÒn lùc Nhµ níc, vÊn ®Ò tæ chøc bé m¸y nhµ níc nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña nhµ níc còng rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c níc vµ kh¸c nhau tõng thêi kú. Tæ chøc bé m¸y nhµ níc vµ sù ph©n c«ng thùc thi c¸c lo¹i quyÒn lùc nhµ níc. M« h×nh chung cña c¸c níc lµ: quyÒn lùc nhµ níc ®îc ph©n chia thµnh ba nhãm quyÒn lùc (xem s¬ ®å h×nh 1). ViÖc thùc thi ba QuyÒn lËp QuyÒn T ph¸p quyÒn ®ã, tuy thô«c ph¸p vµo tõng ®iÒu kiÖn cô QuyÒn lùc nhµ níc thÓ cã thÓ theo c¸c m« h×nh kh¸c nhau. QuyÒn hµnh ph¸p Trong ®iÒu kiÖn cô H×nh 1: quyÒn lùc nhµ níc vµ ph©n chia c¸c nhãm quyÒn lùc thÓ cña ViÖt Nam, quyÒn lùc nhµ níc lµ thèng nhÊt, tËp trung, kh«ng ph©n chia nhng cã sù ph©n c«ng phèi hîp thùc thi ba nhãm 3
quyÒn lùc nhµ níc. Quèc héi lµ c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc cao nhÊt vµ Quèc héi lµ c¬ quan duy nhÊt cã quyÒn lËp hiÕn vµ lËp ph¸p; chÝnh phñ vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph ¬ng c¸c cÊp lµ hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p; hÖ thèng toµ ¸n nh©n d©n vµ ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n lµ c¸c c¬ quan t ph¸p.1/ Qu¶n lý nhµ níc lµ ho¹t ®éng thùc thi quyÒn lùc nhµ níc cña c¸c c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc hay c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc. Qu¶n lý nhµ níc còng lµ mét d¹ng cña qu¶n lý nãi chung. Qu¶n lý (management) lµ sù t¸c ®éng mét c¸ch cã tæ chøc cña chñ thÓ (nhµ qu¶n lý, chñ thÓ qu¶n lý) vµo mét ®èi tîng nhÊt ®Þnh nh»m ®iÒu chØnh c¸c c¸c hµnh vi, ho¹t ®éng cña con ngêi, nhãm con ngêi vµ tæ chøc (®èi tîng qu¶n lý) ®Ó duy tr× tÝnh æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña tæ chøc theo theo nh÷ng môc tiªu ®∙ ®Ò ra. Nhng qu¶n lý nhµ níc lµ sù qu¶n lý cña mét chñ thÓ ®Æc biÖt cã quyÒn lùc c«ng, quyÒn lùc nhµ níc do chÝnh c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc thùc hiÖn nh»m b¶o ®¶m cho quèc gia ph¸t triÓn theo nh÷ng ®Þnh híng chÝnh trÞ ®∙ v¹ch ra. Qu¶n lý nhµ níc g¾n liÒn víi quyÒn lùc c«ng, quyÒn lùc nhµ níc. Qu¶n lý nhµ níc lµ sù ho¹t ®éng cã tæ chøc vµ b»ng quyÒn lùc nhµ níc cña c¸c c¬ quan thuéc bé m¸y Nhµ níc (c«ng quyÒn ) ®Ó ®iÒu chØnh c¸c qu¸ tr×nh x∙ héi, hµnh vi cña c«ng d©n vµ mäi tæ chøc x∙ héi ( chÝnh trÞ , kinh tÕ...) nh»m gi÷ g×n trËt tù x∙ héi (thÓ chÕ chÝnh trÞ) vµ sù ph¸t triÓn x∙ héi theo môc tiªu ®∙ ®Þnh (s¬ ®å h×nh 2). 1 HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x∙ héi chñ nghÜa ViÖt Nam 1992 4
Qu¶n lý nhµ níc C¸c c¬ quan lËp ph¸p ®îc thùc C«ng d©n, c¸c hiÖn bëi tæ chøc nhµ n C¬ quan C¸c c¬ quan íc, c¸c tæ chøc x∙ Môc tiªu cña hÖ thèng nhµ níc T ph¸p nhµ níc héi,..... (®èi tîng bÞ qu¶n cña c¸c lý) c¬ quan C¸c c¬ quan hµnh ph¸p thùc thi H×nh 2: Qu¶n lý nhµ níc chñ thÓ qu¶n lý vµ ®èi tîng qu¶n lý ba lo¹i quyÒn lùc nhµ níc ®∙ nªu trªn : hµnh ph¸p, lËp ph¸p vµ t ph¸p vµ ®iÒu nµy thÓ hiÖn theo nguyªn t¾c ®∙ ®îc C¬ng lÜnh cña §¶ng vµ HiÕn ph¸p 1992 nªu ra lµ: §¶ng l∙nh ®¹o, nh©n d©n lµm chñ vµ Nhµ níc qu¶n lý. Trong ®iÒu kiÖn thÓ chÕ chÝnh trÞ ViÖt Nam, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x∙ héi ®ãng vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc. Sù tham gia cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x∙ héi (MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c thµnh viªn cña mÆt trËn) kh«ng chØ víi t c¸ch lµ mét chñ thÓ x∙ héi mµ cßn lµ nh÷ng chñ thÓ ®¹i diÖn cho nh©n d©n. Trong xu híng d©n chñ x∙ héi chñ nghÜa, sù tham gia cña c«ng d©n trong ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc ®îc nhµ níc khuyÕn khÝch, hç trî, b¶o vÖ. 1.2 Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc lµ bé phËn cÊu thµnh cña qu¶n lý nhµ níc §©y lµ mét ph¹m trï cÇn ®îc hiÓu ®óng. Trong nhiÒu trêng hîp, nhiÒu ngêi thêng ®ång nhÊt qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc víi qu¶n lý nhµ níc. Còng cã ý kiÕn cho r»ng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc lµ qu¶n lý nhµ níc theo nghÜa hÑp. C¶ hai c¸ch t duy ®ã ®Òu cha chÝnh x¸c. Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc lµ mét bé phËn cÊu thµnh qu¶n lý nhµ níc. Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc ®îc 5
®Þnh nghÜa mét c¸ch ®¬n gi¶n nh sau: qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ íc lµ ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ íc cña hÖ n n thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p. NhiÒu níc qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc ®îc hiÓu lµ chÊp hµnh (executive). Tõ ®Þnh nghÜa trªn, qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc (cã thÓ nãi hµnh chÝnh nhµ níc) lµ ho¹t ®éng qu¶n lý cña hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p. Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña quèc gia, hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p ®îc x¸c ®Þnh trong v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. HÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p bao gåm: hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p trung ¬ng vµ hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p ë ®Þa ph¬ng. Sù kh¸c nhau trong c¸ch quan niÖm hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p ë cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. Trong thÓ chÕ nhµ níc ®¬n nhÊt, quyÒn lËp ph¸p tËp trung ë c¬ quan lËp ph¸p trung ¬ng. T¹i c¸c cÊp cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng kh«ng cã hÖ thèng lËp ph¸p (trõ nhµ níc liªn bang). §ång thêi hÖ thèng c¸c c¬ quan t ph¸p lµ hÖ thèng ®éc lËp, kh«ng phô thuéc vµo cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. Do ®ã, hÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh ph¸p ®îc x¸c ®Þnh bao gåm: hÖ thèng c¸c c¬ quan ®¹i diÖn cña céng ®ång nh©n d©n ë ®Þa ph¬ng (Héi ®ång) vµ c¸c c¬ quan chÊp hµnh cña Héi ®ång. Trong ®iÒu kiÖn thÓ chÕ nhµ níc ViÖt Nam, thuËt ng÷ hµnh chÝnh hÑp h¬n so víi thuËt ng÷ hµnh ph¸p (chÊp hµnh). Theo HiÕn ph¸p, LuËt tæ chøc Héi ®ång Nh©n d©n vµ Uû Ban Nh©n d©n tõ tríc ®Õn nay LuËt tæ chøc Héi ®ång Nh©n d©n vµ Uû Ban Nh©n d©n 2003, cã sù ph©n biÖt gi÷a hÖ thèng thùc thi quyÒn hµnh ph¸p vµ hµnh chÝnh. 6
"Héi ®ång nh©n d©n lµ c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc ë ®Þa ph¬ng, ®¹i diÖn cho ý chÝ, nguyÖn väng vµ quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, do nh©n d©n ®Þa ph¬ng bÇu ra, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc nh©n d©n ®Þa ph¬ng vµ c¬ quan nhµ níc cÊp trªn". Trong khi ®ã, Uû ban nh©n d©n do Héi ®ång nh©n d©n bÇu, lµ c¬ quan chÊp hµnh cña Héi ®ång nh©n d©n, c¬ quan hµnh chÝnh nhµ íc ë ®Þa ph , chÞu n ¬ng tr¸ch nhiÖm tríc Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp vµ c¬ quan nhµ níc cÊp trªn. Uû ban nh©n d©n chÞu tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh HiÕn ph¸p, luËt, c¸c v¨n b¶n cña c¬ quan nhµ níc cÊp trªn vµ nghÞ quyÕt cña Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp nh»m b¶o ®¶m thùc hiÖn chñ tr¬ng, biÖn ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ x∙ héi, cñng cè quèc phßng, an ninh vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kh¸c trªn ®Þa bµn. Uû ban nh©n d©n thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n íc ë ®Þa ph¬ng, gãp phÇn b¶o ®¶m sù chØ ®¹o, qu¶n lý thèng nhÊt trong bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc tõ trung ¬ng tíi c¬ së2/. Lµ c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc ë ®Þa ph¬ng, nhng Héi ®ång Nh©n d©n kh«ng cã quyÒn h¹n lËp ph¸p, mµ chØ c¨n cø vµo HiÕn ph¸p, luËt vµ c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña c¬ quan nhµ níc cÊp trªn ®Ó ®a ra c¸c nghÞ quyÕt cô thÓ triÓn khai c¸c lo¹i v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®ã phï hîp víi ®Þa ph¬ng. HiÕn ph¸p, LuËt tæ chøc chÝnh phñ còng x¸c ®Þnh c¸ch thøc ®èi víi chÝnh phñ. Theo HiÕn ph¸p, LuËt tæ chøc chÝnh phñ, chÝnh phñ lµ c¬ quan chÊp hµnh cña c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc cao nhÊt vµ lµ c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n íc cao nhÊt . ChÝnh sù quy ®Þnh ®ã lµm cho kh¸i niÖm hµnh chÝnh nhµ níc ë 2 LuËt tæ chøc Héi ®ång Nh©n d©n vµ Uû Ban Nh©n d©n n¨m 2003. 7
níc ta cã nghÜa hÑp h¬n so víi c¸c níc kh¸c khi gäi hµnh chÝnh lµ chÊp hµnh ( xem s¬ ®å h×nh 3). 2. C¸c yÕu tè cÊu thµnh ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc Ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ®îc tiÕn hµnh dùa trªn bèn nhãm yÕu tè c¬ b¶n: ThÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc; HÖ thèng c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc t¹o nªn bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc ; §éi ngò nh÷ng ngêi lµm viÖc trong c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc; Nguån tµi chÝnh cÇn thiÕt b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc ®îc thùc hiÖn. C¬ quan quyÒn lùc nhµ níc cao nhÊt (Quèc héi) Thùc thi quyÒn lùc nhµ níc Thùc thi quyÒn lËp Thùc thi quyÒn hµnh ph¸p (Quèc héi) Thùc thi quyÒn t ph¸p ph¸p (toµ ¸n, VKS) C¬ quan quyÒn lùc nhµ HÖ thèng c¬ quan hµnh níc ë ®Þa ph¬ng chÝnh nhµ níc (H§ND) C¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc trung ¬ng C¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ë ®Þa ph ¬ng H×nh 3: HÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn lùc / hµnh chÝnh 2.1 ThÓ chÕ Hµnh chÝnh nhµ níc Ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc nh ®∙ nªu trªn lµ lo¹i ho¹t ®éng thùc thi quyÒn hµnh ph¸p. Do 8
®ã, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ho¹t ®éng dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c do ph¸p luËt quy ®Þnh. Nghiªn cøu nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh ph¸p luËt cña nhµ níc ®Ò ra cho c¸c c¬ quan hµnh chÝnh ho¹t ®éng lµ nh»m b¶o ®¶m hiÓu ®óng sù ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, ®ång thêi còng lµ c¸ch thøc ®Ó thay ®æi nh÷ng quy ®Þnh cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh khi nh÷ng quy ®Þnh ®ã kh«ng cßn phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. ThÓ chÕ trong ý nghÜa chung nhÊt " lµ hÖ thèng c¸c quy ®Þnh do nhµ níc x¸c lËp trong hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cña nhµ níc vµ ®îc nhµ níc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh vµ t¹o ra c¸c hµnh vi vµ mèi quan hÖ gi÷a nhµ n íc víi c«ng d©n, c¸c tæ chøc nh»m thiÕt lËp trËt tù kû c¬ng x∙ héi”. Theo c¸ch ®Þnh nghÜa nµy, nhiÒu ngêi ®ång nhÊt thÓ chÕ víi hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cña nhµ níc. Tuy nhiªn, khi nãi ®Õn thÓ chÕ kh«ng chØ hÖ thèng ph¸p luËt mµ ph¶i g¾n liÒn víi c¬ quan thùc thi ph¸p luËt ®ã. HÖ thèng ph¸p luËt lµ nÒn t¶ng cña thÓ chÕ, nhng c¬ quan thùc thi ph¸p luËt míi lµ chñ thÓ cña thÓ chÕ. ThÓ chÕ víi c¸ch tiÕp cËn trªn ®îc ®Þnh nghÜa: "thÓ chÕ bao gåm toµn bé c¸c c¬ quan nhµ níc víi hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cña nhµ níc ®îc c¸c c¬ quan nhµ níc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh vµ t¹o ra c¸c hµnh vi, c¸c mèi quan hÖ gi÷a nhµ níc víi c«ng d©n, c¸c tæ chøc nh»m thiÕt lËp trËt tù kû c¬ng x∙ héi theo môc tiªu nhµ níc ®Ò ra”. Trong tæ chøc nhµ níc, viÖc ph©n chia hay ph©n c«ng phèi hîp thùc thi c¸c quyÒn lËp ph¸p, quyÒn hµnh ph¸p vµ quyÒn t ph¸p ®∙ t¹o ra hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p vµ ®îc gäi chung lµ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc. 9
§Ó thùc hiÖn quyÒn hµnh ph¸p, hÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc vµ c¸c quy t¾c, quy chÕ vËn hµnh cña c¸c c¬ quan nµy t¹o thµnh thÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc. Nh vËy, xÐt trªn tæng thÓ, thÓ chÕ nhµ níc bao trïm toµn bé c¸c lo¹i thÓ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc; trong khi ®ã thÓ chÕ hµnh chÝnh chØ bao gåm c¸c lo¹i thÓ chÕ cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc. Ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan thuéc hÖ thèng hµnh chÝnh nhµ níc nh»m thùc thi quyÒn hµnh ph¸p, lµ ho¹t ®éng tæ chøc ®êi sèng x∙ héi trªn c¬ së luËt vµ nh»m thùc hiÖn luËt. ChÝnh nh÷ng ho¹t ®éng nµy cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc mµ nh÷ng môc tiªu cña quèc gia ®îc ghi nhËn trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt còng nh trong c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn lîc vÜ m« cña nhµ níc trë thµnh c¸c s¶n phÈm cô thÓ cña quèc gia. NÕu thiÕu sù ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh ph¸p, mäi quy ®Þnh cña nhµ níc kh«ng thÓ biÕn thµnh hiÖn thùc. HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ®ãng vai trß rÊt quan träng trong qu¶n lý nhµ níc, lµ mét bé phËn lín nhÊt trong c¬ cÊu nhµ níc, ®¶m nhËn nh÷ng chøc n¨ng thùc thi quyÒn hµnh ph¸p ®Ó qu¶n lý, ®iÒu hµnh mäi lÜnh vùc trong ®êi sèng x∙ héi, trùc tiÕp tæ chøc thùc hiÖn ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ thùc thi quyÒn lùc cña nh©n d©n. HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc lµ mét hÖ thèng tæ chøc vµ ®Þnh chÕ cã chøc n¨ng thùc thi quyÒn hµnh ph¸p, tøc lµ qu¶n lý c«ng viÖc hµng ngµy cña nhµ níc. G¾n liÒn víi hÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc lµ mét thÓ chÕ ®îc cÊu thµnh tõ nh÷ng yÕu tè nh»m ®¶m b¶o thùc thi c¸c ho¹t ®éng hµnh chÝnh nhµ níc mét c¸ch thèng nhÊt. 10
ThÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc lµ bé phËn cña thÓ chÕ nhµ níc vµ lµ mét hÖ thèng gåm luËt, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy díi luËt t¹o khu«n khæ ph¸p lý cho c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý, ®iÒu hµnh mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x∙ héi, còng nh cho mäi tæ chøc vµ c¸ nh©n sèng vµ lµm viÖc theo ph¸p luËt. MÆt kh¸c, lµ c¸c quy ®Þnh c¸c mèi quan hÖ trong ho¹t ®éng kinh tÕ còng nh c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¬ quan vµ néi bé bªn trong cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n íc. ThÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc lµ toµn bé c¸c yÕu tè cÊu thµnh hµnh chÝnh nhµ níc ®Ó hµnh chÝnh nhµ níc ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc mét c¸ch hiÖu qu¶, ®¹t ®îc môc tiªu cña quèc gia”. ThÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc bao gåm: c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc vµ ph¸p luËt quy ®Þnh c¸ch thøc c¸c c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc thùc thi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lýnhµ níc.3/ ThÓ chÕ hµnh chÝnh nhµ níc ®îc cÊu thµnh tõ c¸c yÕu tè: HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc tõ trung ¬ng ®Õn c¬ së. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña nhµ níc ®iÒu chØnh sù ph¸t triÓn kinh tÕ x∙ héi trªn mäi ph¬ng diÖn, ®¶m b¶o x∙ héi ph¸t triÓn æn ®Þnh, an toµn, bÒn v÷ng. §ã lµ thÓ chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc trªn c¸c lÜnh vùc ( thÓ chÕ kinh tÕ, thÓ chÕ v¨n ho¸,...) . HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n, thÈm quyÒn cña c¸c c¬ quan thuéc bé m¸y hµnh chÝnh nhµ níc tõ Trung ¬ng ®Õn tËn c¬ së bao gåm: ChÝnh phñ, thñ tíng ChÝnh phñ, c¸c bé, c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ; chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng c¸c cÊp 3 Xem s¸ch ®∙ dÉn. 11
còng nh c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ®îc thµnh lËp theo luËt ®Þnh. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh chÕ ®é c«ng vô vµ c¸c quy chÕ c«ng chøc. HÖ thèng c¸c chÕ ®Þnh vÒ tµi ph¸n hµnh chÝnh nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp hµnh chÝnh gi÷a c«ng d©n víi nÒn hµnh chÝnh th«ng qua khiÕu kiÖn vÒ sù vi ph¹m ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc ®èi víi c«ng d©n, ®èi víi c¸c tæ chøc x∙ héi. HÖ thèng c¸c thñ tôc hµnh chÝnh nh»m gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ gi÷a nhµ níc víi c«ng d©n vµ víi c¸c tæ chøc x∙ héi. §ã lµ hÖ thèng c¸c thñ tôc phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i c«ng khai, râ rµng, cô thÓ, dÔ hiÓu, dÔ tiÕp cËn. Nghiªn cøu thÓ chÕ hµnh chÝnh ®Ó hiÓu c¸ch thøc ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc theo nh÷ng tr×nh tù thñ tôc mµ ph¸p luËt ®∙ quy ®Þnh. Nghiªn cøu thÓ chÕ hµnh chÝnh ®Ó hiÓu tÝnh ph¸p lý cña nh÷ng ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc mµ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc tiÕn hµnh. Nghiªn cøu thÓ chÕ hµnh chÝnh còng lµ c¸ch thøc ®Ó hiÓu c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh còng nh c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc. ThÓ chÕ hµnh chÝnh x¸c lËp nh÷ng c¬ chÕ ®Ó x¸c ®Þnh c¸ch thøc qu¶n lý nh©n sù trong c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc. ThÓ chÕ hµnh chÝnh còng x¸c ®Þnh cô thÓ c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¬ quan hµnh chÝnh (chñ thÓ qu¶n lý) víi tæ chøc, c«ng d©n (c¸c ®èi tîng bÞ qu¶n lý). ThÓ chÕ hµnh chÝnh cã mét néi dung rÊt c¬ b¶n lµ quy ®Þnh thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ gi÷a nhµ níc (hµnh chÝnh) víi c¸c tæ chøc vµ c«ng 12
d©n. §©y còng lµ ®iÒu c¬ b¶n nhÊt khi ¸p dông c¸c tiªu chuÈn ISO 90012000 cã thÓ chÞu t¸c ®éng rÊt lín. B¶n chÊt cña thñ tôc hµnh chÝnh chÝnh lµ quy ®Þnh c¸ch thøc (c¸c bíc) ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng ®ßi hái cña c«ng d©n, tæ chøc tõ phÝa c¸c c¬ quan nhµ níc. Mçi mét ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc còng nh ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng d©n còng nh ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc ®Òu ®îc tiÕn hµnh theo nh÷ng quy tr×nh nhÊt ®Þnh. Ph¸p luËt ho¸ nh÷ng quy ®Þnh ®ã vµ ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh ®ã. NÕu kh«ng ph¸p luËt ho¸ nh÷ng quy ®Þnh ®ã, mçi mét c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc vµ mçi mét c¸n bé, c«ng chøc cã thÓ thùc thi c¸c c«ng viÖc ®ã theo nh÷ng "ý muèn chñ quan riªng". §Ò ra quy tr×nh thñ tôc hµnh chÝnh vµ chÊp hµnh theo c¸c quy ®Þnh ®ã lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu cña ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ níc vµ ®ã lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó cã thÓ ¸p dông ISO 90012000. Mçi mét cÊp hµnh chÝnh ®Òu cã rÊt nhiÒu c«ng viÖc ph¶i lµm ®Ó phôc vô nh©n d©n. Vµ mçi quy tr×nh ®ã ph¶i ®îc c«ng khai cho d©n biÕt (xem mét sè thñ tôc hµnh chÝnh ë b¶ng 1) vµ c¸n bé, c«ng chøc ph¶i nghiªm chØnh thùc hiÖn. B¶ng 1: Mét sè quy tr×nh ®îc thÓ chÕ ho¸ t¹i cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng c¬ së. STT C¸c lo¹i thñ tôc Ghi chó 1. X¸c nhËn s¬ yÕu lý lÞch 2. Chøng thùc ch÷ ký tr«ng giao dÞch d©n sù 3. Chøng thùc tõ chèi di s¶n 13
4. §¨ng ký t¹m v¾ng 5. Chøng thùc di chóc 6. C¸c lo¹i chøng thùc theo ph©n cÊp cña N§ 75 7. §¨ng ký khai tö 8. §¨ng ký khai tö qu¸ h¹n 9. §¨ng ký l¹i khai tö 10. CÊp giÊy b¸o tö 11. §¨ng ký kÕt h«n. 12. §¨ng ký kÕt h«n l¹i 13. X¸c nhËn t×nh tr¹ng h«n nh©n 14. §¨ng ký hé tÞch 15. §¨ng ký l¹i hé tÞch 16. §¨ng ký khai sinh 17. §¨ng ký khai sinh qóa h¹n 18. §¨ng ký khai sinh l¹i 19. §¨ng ký nhËn con nu«i 20. §¨ng ký tõ bá con nu«i 21. §¨ng ký nhËn con 22. §¨ng ký viÖc con nhËn cha mÑ 23. CÊp b¶n sao hé tÞch 24. §¨ng ký c¶i chÝnh hé tÞch 25. §¨ng ký gi¸m hé. 26. §¨ng ký chÊm døt gi¸m hé. 27. T¸ch hé khÈu 28. §¨ng ký t¹m tró 29. X¸c ®Þnh nh©n sù/ lý lÞch t ph¸p 30. ChuyÓn hé khÈu 31. NhËp khÈu míi sinh 32. ChuyÓn ®Õn 33. Di chuyÓn lý lÞch qu©n nh©n dù bÞ 34. X¸c nhËn hå s¬ xin giÊy chøng nhËn QSDD 35. X¸c nhËn hå s¬ xin chuyÓn ®æi quyÒn SDD 36. X¸c nhËn hå s¬ xin nhîng quyÒn SDD 37. X¸c nhËn hé thuéc diÖn chÝnh s¸ch u ®∙i 38. X¸c nhËn hé nghÌo 39. X¸c nhËn hå s¬ xin trî cÊp x∙ héi/ chÊt ®éc/ tai n¹n/ tµn tËt 40. X¸c nhËn thÕ chÊp vay vèn 41. X¸c nhËn ®¬n xin trî cÊp ®ét xuÊt gia 14
®×nh chÝnh s¸ch 42. X¸c nhËn ®¬n xin thay ®æi d©n téc 43. X¸c nhËn ®¬n xin phÐp x©y dùng nhµ 44. TrÝch lôc b¶n ®å ®Þa chÝnh 45. X¸c nhËn ®¬n ®Ò nghÞ trî cÊp tuÊt cho gia ®×nh chÝnh s¸ch 46. X¸c nhËn ®Ò nghÞ cÊp l¹i, ®æi thÎ th¬ng binh/ gia ®×nh liÖt sü 47. X¸c nhËn ®¬n xin b»ng Tæ quèc ghi c«ng 48. X¸c nhËn chÕ ®é thê cóng liÖt sü 49. X¸c nhËn ngêi cã c«ng víi c¸ch m¹ng 50. X¸c nhËn hå s¬ mua b¸n, chuyÓn nhîng nhµ ë 51. X¸c nhËn sang tªn hîp ®ång mua nhµ 52. X¸c nhËn ®Ò nghÞ chia t¸ch hîp ®ång thuª nhµ 53. X¸c nhËn ®Þa chØ, hé khÈu, hoµn c¶nh gia ®×nh 54. §¨ng ký thÕ chÊp 55. §¨ng ký nghÜa vô qu©n sù 56. LËp quü phßng chèng b∙o lôt 57. Qu¶n lý lao ®éng c«ng Ých 58. Chøng thùc uû quyÒn lÜnh l¬ng,b¶o hiÓm Nguån: thu thËp trªn trang Hanoiportal vÒ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ë Hµ néi 2.2 HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc Ho¹t ®éng thùc thi quyÒn hµnh ph¸p ®îc tiÕn hµnh bëi mét tËp hîp cña rÊt nhiÒu c¬ quan thuéc hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p. C¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p t¹o nªn mét hÖ thèng, liªn kÕt, phô thuéc lÉn nhau trong viÖc thùc thi quyÒn lùc nhµ níc. C¸c c¬ quan thùc thi quyÒn hµnh ph¸p nh ®∙ nªu trªn s¬ ®å h×nh 3, bao gåm hai nhãm c¬ quan: c¸c c¬ quan quyÒn nhµ níc ë ®Þa ph¬ng vµ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc. 15
C¸c c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc ë ®Þa ph¬ng trong hÖ thèng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ViÖt Nam gäi chung ®ã lµ Héi ®ång Nh©n d©n. Theo HiÕn ph¸p 1992 vµ 1992 söa ®æi, Héi ®ång Nh©n d©n cã chøc n¨ng:”C¨n cø vµo HiÕn ph¸p, luËt, v¨n b¶n cña c¬ quan Nhµ níc cÊp trªn, Héi ®ång nh©n d©n ra nghÞ quyÕt vÒ c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m thi hµnh nghiªm chØnh HiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt ë ®Þa ph ¬ng; vÒ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x∙ héi vµ ng©n s¸ch; vÒ quèc phßng, an ninh ë ®Þa ph¬ng; vÒ biÖn ph¸p æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n, hoµn thµnh mäi nhiÖm vô cÊp trªn giao cho, lµm trßn nghÜa vô ®èi víi c¶ níc” 4/. HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc ®îc ph¸p luËt quy ®Þnh bao gåm: ChÝnh phñ C¬ quan chÊp hµnh cña c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc cao nhÊt vµ lµ c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc cao nhÊt. NÕu víi c¸ch quy ®Þnh ®ã, c¶ hai yÕu tè kÕt hîp chÆt chÏ: chÊp hµnh (hµnh ph¸p) vµ hµnh chÝnh. Uû Ban Nh©n d©n ba cÊp “ tØnh, huyÖn vµ x∙”. Mçi mét cÊp hµnh chÝnh ®Òu cã c¬ cÊu tæ chøc cô thÓ cña cÊp ®ã. C¬ cÊu tæ chøc cña tõng cÊp còng do ph¸p luËt quy ®Þnh. a) ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc trung ¬ng: Theo HiÕn ph¸p, LuËt tæ chøc chÝnh phñ (2001), ChÝnh phñ bao gåm c¸c Bé, c¬ quan ngang Bé. Quèc héi quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc b∙i bá c¸c Bé vµ c¸c c¬ quan ngang Bé theo ®Ò nghÞ cña Thñ tíng ChÝnh phñ. Sè lîng Phã thñ tíng, Bé trëng, Thñ trëng c¬ quan ngang Bé do Quèc héi quyÕt ®Þnh. Phã thñ tíng, bé tr 4 §i u 119 vµ 120 cña H i n ph¸p 1992. Ò Õ 16
ëng do Thñ tíng chÝnh phñ ®Ò nghÞ vµ quèc héi bá phiÕu phª chuÈn. T¹i kú häp thø nhÊt, Quèc héi Kho¸ XI ®∙ phª chuÈn c¬ cÊu tæ chøc cña ChÝnh phñ nhiÖm kú 2002 – 2007 bao gåm 26 Bé vµ c¬ quan ngang bé (s¬ ®å h×nh vÏ 4) Chøc n¨ng cña bé vµ nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña Bé trëng vµ thñ trëng c¬ quan ngang bé ®îc quy ®Þnh trong LuËt tæ chøc chÝnh phñ vµ ®îc ChÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ th«ng qua c¸c nghÞ ®Þnh. NghÞ ®Þnh 86/2002/N§CP, quy ®Þnh chung nhÊt chøc n¨ng cña bé, c¬ quan ngang bé (díi ®©y gäi chung lµ bé). Bé lµ c¬ quan cña ChÝnh phñ, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ngµnh hoÆc lÜnh vùc c«ng t¸c trong ph¹m vi c¶ níc; qu¶n lý nhµ níc c¸c dÞch vô c«ng thuéc ngµnh, lÜnh vùc; thùc hiÖn ®¹i diÖn chñ së h÷u phÇn vèn cña nhµ níc t¹i doanh nghiÖp cã vèn nhµ níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt NhiÖm vô, quyÒn h¹n bé trëng ®îc x¸c ®Þnh trªn nguyªn t¾c ph©n c«ng ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ níc trªn tõng lÜnh vùc cô thÓ gi÷a c¸c bé vµ c¬ quan ngang bé. Chi tiÕt ho¸ c¸c néi dung ph©n c«ng qu¶n lý nhµ níc gi÷a c¸c bé ®îc quy ®Þnh trong nghÞ ®Þnh quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô cña bé, c¬ quan ngang bé trong tõng nhiÖm kú cña chÝnh phñ. 17
ChÝnh phñ Thñ tíng; Phã thñ tíng; Bé tr ëng Bé Quèc phßng Bé GTVT Bé KH CN V¨n Phßng CP Bé C«ng An Bé X©y Dùng Bé Y tÕ Ng©n Hµng NN Bé Ngo¹i Giao Bé Thuû S¶n Bé Néi Vô ** Ub D©n téc ** Bé T Ph¸p Bé VH TT Bé Bu ChÝnh VT UB TDTT **** Bé Tµi ChÝnh Bé GD&§T Bé Tµi nguyªn & UB DSGD&TE **** m«i trêng **** Bé KÕ ho¹ch vµ Bé NN&PTNT Bé L§TB&XH Thanh Tra NN §Çu t Bé Th¬ng M¹i Bé C«ng nghiÖp **: §æi tªn ****: míi thµnh lËp H×nh4: C¬ cÊu tæ chøc chÝnh phñ ViÖt Nam nhiÖm kú 2002 2007 NghÞ ®Þnh 86/2002/N§CP quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña Bé vµ bé trëng cô thÓ trªn c¸c lÜnh vùc: • VÒ ph¸p luËt • VÒ chiÕn lîc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch • VÒ hîp t¸c quèc tÕ • VÒ c¶i c¸ch hµnh chÝnh • VÒ thùc hiÖn ®¹i diÖn chñ së h÷u phÇn vèn cña nhµ níc t¹i doanh nghiÖp cã vèn nhµ níc • VÒ qu¶n lý nhµ níc c¸c tæ chøc thùc hiÖn dÞch vô c«ng thuéc ngµnh, lÜnh vùc qu¶n lý nhµ níc cña bé • VÒ qu¶n lý nhµ níc c¸c tæ chøc kinh tÕ tËp thÓ vµ kinh tÕ t nh©n • VÒ qu¶n lý nhµ níc ho¹t ®éng cña héi, tæ chøc phi ChÝnh phñ thuéc ngµnh, lÜnh vùc ho¹t ®éng trong ph¹m vi c¶ níc hoÆc liªn tØnh • VÒ tæ chøc bé m¸y vµ c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc nhµ níc 18
ViÖc quy ®Þnh trªn cho thÊy c¸c bé trëng ®Òu cã nh÷ng nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n trªn c¸c lÜnh vùc. Vµ do ®ã, nÕu nghiªn cøu mét quy tr×nh lµm viÖc cho mét sè lÜnh vùc chung (vÝ dô ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt; qu¶n lý c¸n bé, c«ng chøc thuéc bé,....) vµ chuÈn ho¸ nã theo tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng sÏ ¸p dông cho nhiÒu bé. Hay nÕu x©y dùng ®îc mét sè quy tr×nh chuÈn cho nhiÒu bé th× viÖc ¸p dông ISO 9001 2000 cho c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sÏ thuËn lîi. LuËt tæ chøc chÝnh phñ còng trao cho ChÝnh phñ ®îc thµnh lËp c¸c c¬ quan thuéc chÝnh phñ. §©y lµ nh÷ng c¬ quan do ChÝnh phñ thµnh lËp, kh«ng ph¶i th«ng qua Quèc héi (hoÆc Uû Ban Thêng vô quèc héi). ViÖc thµnh lËp, s¸t nhËp hoÆc gi¶i thÓ c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ do ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh nh»m phï hîp víi ®ßi hái ph¶i gióp ChÝnh phñ thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ. LÇn ®Çu tiªn nhiÖm kú 20022007, ChÝnh phñ ®∙ cã mét NghÞ ®Þnh riªng vÒ lo¹i c¬ quan thuéc ChÝnh phñ. NghÞ ®Þnh vÒ 30/2003/N§CP quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc cña c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ. Theo quy ®Þnh cã hai nhãm c¬ quan thuéc ChÝnh phñ 5/: C¬ quan thuéc ChÝnh phñ thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô, quyÒn h¹n qu¶n lý nhµ níc vÒ ngµnh, lÜnh vùc; qu¶n lý nhµ níc c¸c dÞch vô c«ng thuéc ngµnh, lÜnh vùc vµ thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô, quyÒn h¹n cô thÓ vÒ ®¹i diÖn chñ së h÷u phÇn vèn cña nhµ níc t¹i doanh nghiÖp cã vèn nhµ níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i chó ý, mÆc dï ®îc trao chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n qu¶n lý nhµ níc trªn mét sè lÜnh vùc (thùc chÊt lµ ®îc ChÝnh phñ uû quyÒn) nhng c¸c lo¹i c¬ quan 5 Xem chi tiÕt NghÞ ®inh 30/2003/N§CP ngµy 1/4/2003. 19
thuéc ChÝnh phñ kh«ng cã quyÒn ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. §©y còng lµ mét khã kh¨n cho c¸c c¬ quan nµy khi thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc trªn mét sè lÜnh vùc (xÐt trong trêng hîp nµy c¬ quan thuéc chÝnh phñ gièng nh bé), nhng l¹i kh«ng ®îc ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt 6/. C¬ quan thuéc ChÝnh phñ ho¹t ®éng sù nghiÖp ®Ó phôc vô nhiÖm vô qu¶n lý nhµ níc cña ChÝnh phñ hoÆc thùc hiÖn mét sè dÞch vô c«ng cã ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt quan träng mµ ChÝnh phñ ph¶i trùc tiÕp chØ ®¹o; thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô, quyÒn h¹n cô thÓ vÒ ®¹i diÖn chñ së h÷u phÇn vèn cña nhµ níc t¹i doanh nghiÖp cã vèn nhµ níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Sè lîng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ ®∙ vµ ®ang cã xu híng gi¶m. NhiÒu c¬ quan thuéc ChÝnh phñ tríc ®©y ®∙ chuyÓn thµnh mét bé phËn cña mét sè bé. C¬ cÊu tæ chøc cña bé, c¬ quan ngang bé do ChÝnh phñ quy ®Þnh b»ng nghÞ ®Þnh. C¬ cÊu tæ chøc cña bé, c¬ quan ngang bé bao gåm c¸c bé phËn (department): Vô; V¨n phßng; Thanh tra; Côc; Tæng côc C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp thuéc bé. b) Uû Ban Nh©n d©n vµ c¸c c¬ quan chuyªn m«n. Uû Ban Nh©n d©n lµ c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n íc ë ®Þa ¬ng ph . Theo v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt hiÖn hµnh, cã ba cÊp hµnh chÝnh: tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng; HuyÖn, quËn, thÞ x∙ vµ thµnh phè thuéc tØnh; X∙, phêng, thÞ trÊn. 6 LuËt Ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt söa ®æi ®∙ ®a thuËt ng÷ c¬ quan thuéc chÝnh phñ ra khái lô©t nµy. 20