PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quản lý nhà nước về hộ tịch đã là một yêu cầu mà nhà nước luôn quan tâm,
dành nhiều thời gian, công sức và tiền của cho lĩnh vực này. Trong thời gian
qua, đã có những văn bản quản lý nhà nước nhằm giải quyết các vấn đề liên
quan đến hộ tịch. Ngày nay do đất nước phát triển, nhu cầu hội nhập quốc tế
tăng, thì những việc hộ tịch không chỉ trong nước, mà hộ tịch có yếu tố nước
ngoài như việc kết hôn, xác định lại giới tính, mang thai hộ, con nuôi.... trở lên
phổ biến và có xu hướng ngày càng tăng.
Quản lý nhà nước về hộ tịch tại các tỉnh biên giới phía Bắc đã được các cơ
quan nhà nước các cấp thực hiện đồng bộ, thể chế quản lý nhà nước về hộ tịch
được triển khai từ trung ương xuống đến cấp xã, đội ngũ công chức tư pháp - hộ
tịch, lãnh đạo UBND các cấp được trang bị kiến thức để quản lý nhà nước về hộ
tịch tại địa phương. Nhìn chung cho tới nay, quản lý nhà nước về hộ tịch cũng
đang dần từng bước hoàn thiện và đã thu được kết quả nhất định trong việc duy
trì biên chế, tổ chức bộ máy và thực thi công việc.
Tuy nhiên, thực tiễn quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa bàn các tỉnh biên giới
phía Bắc vẫn còn bộc lộ không ít vấn đề cần nghiên cứu như tác động của các
yếu tố địa hình tự nhiên, yếu tố kinh tế, yếu tố văn hóa xã hội và các yếu tố ảnh
hưởng khác. Các yếu tố này bao gồm các phong tục tập quán lạc hậu đã có từ
lâu và hiện nay vẫn đang tồn tại, nên đã và đang trở thành hệ lụy và gây ảnh
hưởng xấu đến xã hội, quyền con người, quyền công dân; những vấn đề có tính
thời sự hiện nay như tiếp cận pháp luật hộ tịch của người dân còn nhiều hạn
chế; điều kiện kinh tế, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, vị trí đặc thù các tỉnh còn là
khu vực biên giới gắn với yếu tố nước ngoài, bên cạnh đó là vấn đề địa hình
miền núi hiểm trở, chia cắt, hệ thống giao thông đi lại khó khăn, xa trung tâm
hành chính, thể chế, bộ máy hành chính thực thi công vụ còn bất cập, hiệu quả
thực thi không cao và còn những vấn đề hộ tịch liên quan khác.
Từ thực trạng trên, quản lý nhà nước về hộ tịch trên địa bàn các tỉnh biên
giới phía Bắc cần phải được nhìn nhận, đánh giá hết sức khách quan và cấp thiết
đưa ra các giải pháp trong việc chỉnh đốn, hoàn thiện. Điều này cần có những
