Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5

Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Tên nội dung<br /> <br /> Trang<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lí do chọn đề tài<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> 4. Phạm vi nghiên cứu<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> 1. Cơ sở lí luận<br /> 2. Thực trạng<br /> a, Thuận lợi, khó khăn<br /> b, Thành công, hạn chế<br /> c, Mặt mạnh, mặt yếu<br /> d, Các nguyên nhân, các yếu tố tác động<br /> e, Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra<br /> 3. Giải pháp, biện pháp<br /> a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.<br /> b. Nội dung, điều kiện và cách thực hiện biện pháp, giải pháp<br /> b.1. Lồng ghép GDBT thông qua các bài học cụ thể<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> 4<br /> 4<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 6<br /> 7<br /> 7<br /> 7<br /> 7<br /> <br /> b.2. Lồng ghép GDBT thông qua tiết sinh hoạt tập thể<br /> <br /> 11<br /> <br /> b..3. Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin vào việc ....<br /> <br /> 14<br /> <br /> c. Điều kiện để thực hiện các biện pháp, giải pháp<br /> d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> e. Kết quả khảo nghiệm.<br /> 4. Kết quả<br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận<br /> 2. Kiến nghị<br /> Tài liệu tham khảo<br /> <br /> GV: Nguyễn Thị Nhung<br /> <br /> 1<br /> <br /> Trường TH Trần phú<br /> <br /> 15<br /> 15<br /> 15<br /> 16<br /> 16<br /> 16<br /> 19<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Sinh th i Chủ tịch ồ Chí Minh rất quan tâm đến giáo dục. Ngư i thư ng<br /> xuyên theo d i và có những l i ch dạy qu giá cho những ngư i làm công tác<br /> giáo dục. Ngư i đã t ng nói<br /> lợi ích mư i năm th phải trồng cây, v lợi ích<br /> trăm năm th phải trồng ngư i đã trở thành khẩu hiệu của tất cả các trư ng. Đó<br /> c ng chính là nguồn động lực tinh th n to l n để các th y giáo, cô giáo n lực<br /> làm tốt nhiệm vụ v vang của m nh. à Ngư i c ng kh ng định Trư ng học<br /> của ch ng ta là trư ng học của chế độ dân chủ, nhân dân nh m mục đích đào tạo<br /> những công dân và cán bộ tốt, những ngư i chủ tương lai của đất nư c . Đ ng<br /> vậy không có giáo dục s không có thể có những ngư i chủ tương lai của nư c<br /> nhà. D ở th i đại nào, đất nư c nào, dân tộc nào muốn phát triển về mọi mặt th<br /> trư c hết phải có giáo dục, không có giáo dục đất nư c s không phất triển<br /> được. Nền giáo dục là thư c đo đánh giá sự phát triển phồn thịnh của m i quốc<br /> gia, m i dân tộc đồng th i nó c ng đảm bảo cho sự phát triển về kinh tế, chính<br /> trị xã hội của quốc gia đó và dân tộc đó, trong đó có giáo dục bảo vệ môi trư ng<br /> c ng như việc nâng cao thức giữ g n bảo vệ môi trư ng của m i ngư i dân.<br /> Bảo vệ môi trư ng là một trong nhiều mối quan tâm mang tính toàn c u.<br /> nư c ta bảo vệ môi trư ng đang là vấn đề được quan tâm sâu s c. Nghị quyết<br /> số 41 NQ-T ngày 15 tháng 11 năm 2 14 của bộ chính trị về tăng cư ng công<br /> tác bảo vệ môi trư ng trong th i k đẩy mạnh công nhiệp hoá, hiện đại hoá đất<br /> nư c và Bộ trưởng bộ Giáo dục và đào tạo đã ra ch thị về việc tăng cư ng giáo<br /> dục bảo vệ môi trư ng, xác định nhiệm vụ trọng tâm t năm 2 1 là giáo dục<br /> môi trư ng cho bậc tiểu học b ng nhiều h nh thức ph hợp để xây dựng mô h nh<br /> nhà trư ng xanh-sạch - đ p.<br /> ậy môi trư ng là g T trư c đến nay có nhiều định ngh a khác nhau về<br /> môi trư ng nhưng hiện nay ngư i ta đã thống nhất v i nhau r ng Môi trư ng<br /> là các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo, l học, hoá học, sinh học c ng tồn tại<br /> trong một không gian bao quanh con ngư i. Các yếu tố đó quan hệ mật thiết<br /> tương tác l n nhau và tác động lên các cá thể sinh vật hay con ngư i c ng tồn<br /> tại và phát triển. T ng hoá của các chiều hư ng phát triển của t ng nhân tố này<br /> quyết định chiều hư ng phát triển của các cá thể sinh vật của hệ sinh thái và của<br /> xã hội loài ngư i . Đất nư c ta đang trong th i k phát triển nền kinh tế, hàng<br /> hoá nhiều thành ph n vận hành theo cơ chế thị trư ng có sự quản lí của nhà<br /> nư c, theo định hư ng xã hội chủ ngh a làm cho đ i sống nhân dân ngày càng<br /> được nâng cao, nhưng bên cạnh đó có nhiều ngư i do thức kém ch ch trọng<br /> sự phát triển kinh tế, nên đã góp ph n làm suy giảm chất lượng môi trư ng quá<br /> GV: Nguyễn Thị Nhung<br /> <br /> 2<br /> <br /> Trường TH Trần phú<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5<br /> <br /> gi i hạn cho phép, đi ngược lại mục đích s dụng ảnh hưởng đến sức kho của<br /> con ngư i và sinh vật. Những tác động của thị trư ng c ng len l i vào trư ng<br /> học, trong học sinh khiến cho đội ng giáo viên và các bậc cha m phải hết sức<br /> quan tâm, lo l ng như hiện tượng học sinh chơi bom thối, chưa có thức giữ g n<br /> vệ sinh chung, ăn k o sinh gôm trong l p, vứt xả rác b a bãi, không có thức<br /> trong bảo vệ cây xanh, bảo vệ bàn ghế và cơ sở vật chất của nhà trư ng... Đó<br /> c ng chính là những trăn trở của ngư i làm giáo dục. Phải làm thế nào Có biện<br /> pháp g để giáo dục cho thế hệ tr trở thành những ngư i có tài đồng th i và có<br /> đức Chính v thế đ i h i ngành giáo dục không những truyền thụ tri thức cho<br /> học sinh mà phải c n ch trọng đến việc giáo dục cho thế hệ tr trở thành ngư i<br /> hiểu biết, có l ng nhân ái và là những ngư i có ích cho xã hội.<br /> Trong thực tế hiện nay khi giáo dục về môi trư ng có nhiều thuận lợi hơn<br /> đó là qua thông tin đại ch ng, qua tranh ảnh, một số hoạt động ở ngoài thực tế<br /> tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến đ i sống của con ngư i nên học sinh một<br /> ph n nào c ng am hiểu hơn. Nhưng bên cạnh đó sự nhận thức về môi trư ng của<br /> một số học sinh c n yếu kém một ph n do thức của các em, một ph n trong<br /> các năm v a qua chưa có sự ch đạo thống nhất đưa giáo dục môi trư ng vào các<br /> bậc học, và chưa có môn học riêng về môi trư ng, có ch là sự cập nhật, lồng<br /> ghép vào trong các môn như tiếng iệt, Khoa học, Địa l ... Nên mức độ tiếp thu<br /> của học sinh c n hạn chế.<br /> vậy trong giảng dạy ngoài việc truyền thụ kiến thức cơ bản, đồng th i<br /> phải lồng ghép việc giáo dục cho học sinh có thức bảo vệ môi trư ng trong<br /> sạch, lành mạnh không những đem lại lợi ích cho hôm nay mà cho cả mai sau.<br /> ọc sinh là những chủ nhân trương lai của đất nư c, ch ng ta phải làm sao cho<br /> thế hệ học sinh có thức và góp sức m nh vào công cuộc bảo vệ môi trư ng.<br /> Trong các năm học qua, để giáo dục học sinh có thức tốt trong việc bảo vệ môi<br /> trư ng tôi luôn lồng ghép vấn đề môi trư ng vào trong bài dạy và tôi nhận thấy<br /> đã được một số hiệu quả nhất định và tôi tiếp tục áp dụng phương pháp này vào<br /> trong năm học 2 11 - 2 12 và trong những năm tiếp theo v i hy vọng góp ph n<br /> nâng cao được thức cho học sinh để bảo vệ môi trư ng theo định hư ng phát<br /> triển một tương lai bền vững của đất nư c, đó c ng chính là l do mà tôi chọn<br /> đề tài Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5.<br /> . M c tiêu nhi<br /> <br /> v c<br /> <br /> đề tài<br /> <br /> Đối v i các môn Tiếng việt, Khoa học, Địa lí... Trong trư ng tiểu học tôi<br /> luôn lồng ghép những kiến thức cơ bản về môi trư ng như: vai tr của môi<br /> trư ng, các khái niệm về môi trư ng, sự ô nhi m của môi trư ng nói chung và<br /> sự ô nhi m của môi trư ng nư c, môi trư ng không khí, môi trư ng đất, sinh<br /> GV: Nguyễn Thị Nhung<br /> <br /> 3<br /> <br /> Trường TH Trần phú<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5<br /> <br /> vật nói riêng và các nguyên nhân d n đến sự ô nhi m đó. Cho nên trong quá<br /> tr nh giảng dạy tôi luôn vận dụng các phương pháp hữu hiệu để gi p các em v a<br /> tiếp thu tri thức v a hiểu biết những vấn đề về môi trư ng của quê hương đất<br /> nư c, có như vậy th các em m i tham gia tích cực vào các hoạt động, s dụng<br /> hợp lí, bảo vệ, cải tạo môi trư ng, nâng cao chất lượng cuộc sống gia đ nh, có<br /> tinh th n s n sàng tham gia xây dựng, bảo vệ quê hương đất nư c và trở thành<br /> ngư i công dân có ích cho xã hội sau này.<br /> .Đ it<br /> <br /> ng nghiên c u<br /> <br /> Tôi chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh khối l p 4-5 thông qua giảng<br /> dạy môn Tiếng việt, Khoa học, Địa lí...để giáo dục cho học sinh thức bảo vệ<br /> môi trư ng. Bở v đây là lứa tu i thiếu niên các em chăm học, vâng l i th y cô<br /> giáo nên c n giáo dục cho các em thức ngay t khi các em hiểu về môi trư ng,<br /> những việc làm cụ thể về môi trư ng. T đó các em có thức cao hơn trong m i<br /> hành vi, việc làm của m nh đối v i môi trư ng.<br /> 4. Phạ<br /> <br /> vi nghiên c u<br /> <br /> ọc sinh l p khối l p 4- 5 trư ng Tiểu học Tr n Ph t năm 2 12 – 2013<br /> đến nay.<br /> 5. Ph ơng pháp nghiên c u<br /> - Kinh nghiệm giáo dục của bản thân trong quá tr nh giảng dạy.<br /> - Trao đ i v i các bộ phận môi trư ng.<br /> - Nghiên cứu tài liệu liên quan.<br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> . Cơ sở<br /> <br /> u n<br /> <br /> Trong chương tr nh Tiểu học m i, vấn đề giáo dục môi trư ng đã được đề<br /> cập đến, có môn đã dành h n một chương nói về môi trư ng như môn Khoa học<br /> (SGK trang 127) hoặc có bài đề cập đến môi trư ng như: Mở rộng vốn t Bảo<br /> vệ môi trường (Luyện t và câu SGK trang 115), Luật bảo vệ môi trư ng<br /> (Chính tả SGK trang 1 3).<br /> Một số bài có một ph n nội dung liên quan đến môi trư ng nhưng SGK<br /> chưa yêu c u đi sâu khai thác. í dụ chương<br /> ật chất và năng lượng (Khoa<br /> học) hay Sông ng i ,<br /> ng biển nư c ta (Địa l )<br /> Tuy nhiên kiến thức về môi trư ng v n c n m nhạt, giáo dục môi trư ng<br /> chưa được tách ra như một môn học, một số kiến thức chưa thật sự g n g i v i<br /> đ i sống xung quanh của các em như khu bảo tồn thiên nhiên SGK 115, khu<br /> <br /> GV: Nguyễn Thị Nhung<br /> <br /> 4<br /> <br /> Trường TH Trần phú<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Lồng ghép giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy ở lớp 4, 5<br /> <br /> bảo tồn đa dạng sinh học SGK 126 do đó việc tiếp thu của học sinh c n nhiều<br /> khó khăn.<br /> G n đây nhất, đ u năm học 2 8-2 9 Sở Giáo dục Đ k L k, Phòng<br /> Giáo dục và Đào tạo Krông Ana đã triển khai lồng ghép giáo dục môi trư ng<br /> vào môn Tiếng iệt, môn Khoa học, Địa lí... đã được giáo viên tiếp thu và ứng<br /> dụng rộng rãi trong toàn ngành. Điều đó chứng t r ng môi trư ng và giáo dục<br /> môi trư ng là vấn đề nóng mang tính sống c n của xã hội.<br /> 2. Th c trạng<br /> a) Thuận lợi, khó khăn<br /> * Thuận lợi:<br /> - ề phía giáo viên<br /> Đạt tr nh độ trên chuẩn, đều được tham gia tập huấn lồng ghép giáo dục<br /> môi trư ng trong t ng khối, l p, theo t ng bài cụ thể. Được cấp phát tài liệu tận<br /> tay để lồng ghép khi soạn bài Có tay nghề vững vàng, có năng lực sư phạm, có<br /> đ y đủ sách giáo khoa, sách hư ng d n.<br /> Ph n lồng ghép giáo dục môi trư ng ch thực hiện ở một số bài qua t ng<br /> phân môn như: tiếng iệt, Khoa học, Địa lí Nội dung lồng ghép thể hiện ở 3<br /> mức độ: toàn ph n, bộ phận và liên hệ.<br /> - ề phía học sinh<br /> Đa số học sinh có thức giữ g n vệ sinh trư ng, l p xanh-sạch-đ p, có<br /> thói quen b rác đ ng nơi quy định.<br /> 1<br /> S tích cực tham gia các phong trào do liên đội phát động như:<br /> Một ph t làm sạch sân trư ng, chăm sóc tư i cây và hoa trong vư n trư ng.<br /> + Sự quan tâm của các bậc phụ huynh c ng góp ph n nâng cao giáo<br /> dục bảo vệ môi trư ng.<br /> * h kh n:<br /> -<br /> <br /> thức bảo vệ môi trư ng của một số học sinh chưa cao.<br /> <br /> - Một số phụ huynh chưa quan tâm đến con em của m nh, các em thư ng<br /> ăn sáng trư c c ng trư ng nên việc xả rác chưa đ ng quy định c n nhiều.<br /> - iệc thu gom rác thải của nhiều hộ gia đ nh xung quanh khu vực trư ng<br /> chưa tốt.<br /> b) Thành công và hạn chế<br /> * Thành công:<br /> Bản thân tôi đã xác định đ ng mục tiêu của bài học đồng th i đã lồng<br /> <br /> GV: Nguyễn Thị Nhung<br /> <br /> 5<br /> <br /> Trường TH Trần phú<br /> <br />