intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian nhằm phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi qua hoạt động thể dục

Chia sẻ: Lê Thị Quỳnh Nga | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:41

320
lượt xem
51
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian nhằm phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi qua hoạt động thể dục được nghiên cứu với mong muốn góp phần hình thành nên nhân cách văn hoá mang bản sắc dân tộc Việt Nam. Trò chơi dân gian còn giúp trẻ tiếp cận với một nền văn hoá dân gian của cha ông để lại, hình thành ở trẻ lòng yêu thích nền văn hoá dân gian.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian nhằm phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi qua hoạt động thể dục

  1. MỤC LỤC MỤC LỤC....................................................................................................................................1 1. Đặt vấn đề...........................................................................................................................3 2. Trò chơi dân gian đối với sự phát triển tính tích cực vận động cho trẻ 5 – 6 tuổi..............5 2.1. Một số vấn đề về trò chơi dân gian..............................................................................5 2.1.1. Khái niệm trò chơi dân gian......................................................................................5 2.1.2. Đặc điểm của trò chơi dân gian................................................................................6 2.1.3. Vai trò của trò chơi dân gian đối với trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi....................................7 2.1.4. Cấu trúc của trò chơi dân gian..................................................................................9 2.1.5. Cách tổ chức trò chơi vận động dân gian cho trẻ Mẫu giáo 5 – 6 tuổi..................10 2.2. Một số vấn đề về phát triển tính tích cực vận động...................................................12 2.2.1. Khái niệm tính tích cực............................................................................................12 2.2.2. Khái niệm vận động.................................................................................................12 2.2.3. Khái niệm tính tích cực vận động............................................................................13 2.2.4. Đặc điểm vận động của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi.....................................................14 2.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển tính tích cực vận động...........................15 2.3. Đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ 5 -6 tuổi.......................................................17 2.3.1. Đặc điểm phát triển tâm lý......................................................................................17 2.3.2. Đặc điểm phát triển sinh lý của trẻ 5 – 6 tuổi..........................................................20 2.3.3. Vai trò của trò chơi dân gian đối với sự phát triển tính tích cực vận động của trẻ.20 3. Hoạt động thể dục ở trường Mầm non.............................................................................21 3.1. Khái niệm thể dục.......................................................................................................21 3.2. Đặc điểm giờ học thể dục của trẻ ở trường Mầm non..............................................21 3.3. Cấu trúc của một giờ học thể dục..............................................................................22 3.4. Nội dung hoạt động thể dục của trẻ 5 – 6 tuổi...........................................................23 3.5. Cách tổ chức một hoạt động thể dục cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi............................23 4. Biện pháp..........................................................................................................................24 4.1. Cơ sở lựa chọn các biện pháp...................................................................................24 4.2. Các biện pháp............................................................................................................25 1
  2. 4.2.1. Biện pháp 1: Lựa chọn, sưu tầm các trò chơi dân gian phù hợp với mục đích phát triển tính tích cực vận động qua hoạt động thể dục cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi.............25 4.2.2. Biện pháp 2: Lập kế hoạch tổ chức cho trò chơi....................................................25 4.2.3. Biện pháp 3: Tạo ra những tình huống chơi có vấn đề để cuốn hút trẻ vào các tình huống chơi đó....................................................................................................................26 4.2.4. Biện pháp 4: Động viên, khen ngợi trẻ trong khi chơi............................................26 4.2.6. Biện pháp 6: Cho trẻ tự tổ chức chơi, luyện tập với các trò chơi dân gian mà trẻ đã biết dưới nhiều hình thức khác nhau (cá nhân, nhóm,…)...........................................28 5. Kết luận.............................................................................................................................29 2
  3. CAC BIÊN PHAP TÔ CH ́ ̣ ́ ̉ ƯC TRO CH ́ ̀ ƠI DÂN GIAN NHĂM PHAT ̀ ́  TRIÊN TINH TICH C ̉ ́ ́ ỰC VÂN ĐÔNG CHO TRE MÂU GIAO 5 – 6 ̣ ̣ ̉ ̃ ́   TUÔI QUA HOAT ĐÔNG THÊ DUC ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ Ho va tên: Đinh Thi Kim Hông ̀ Lơp: ĐHGD Mâm non A K54 ́ ̀ Ma sô sinh viên: DQB02120018 ̃ ́ 1. Đặt vân đê ́ ̀ ̉ “Tre em nh ư bup trên canh ́ ̀ ́ ̉ ́ ̣ Biêt ăn biêt ngu biêt hoc hanh la ngoan” ́ ̀ ̀ (Hô Chi Minh) ̀ ́ ̉ ̀ ưng chu nhân t Tre em la nh ̃ ̉ ương lai cua đât n ̉ ́ ước, la thê hê cua nh ̀ ́ ̣ ̉ ững con   ngươi m ̀ ơi, la l ́ ̀ ơp ng ́ ươi quyêt đinh vân mênh cua môt quôc gia. Chinh vi vây, tre em ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̉   ̀ ược hưởng sự  chăm soc, bao vê, đ co quyên đ ́ ́ ̉ ̣ ược vui chơi hoc tâp t ̣ ̣ ừ gia đinh va ̀ ̀  ̣ ̃ ̣ công đông xa hôi. ̀ Như  chung ta đa biêt, hoat đông vui ch ́ ̃ ́ ̣ ̣ ơi la hoat đông chu đao cua tre Mâu ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̃  ́ ̣ giao. Môt trong nh ưng ph ̃ ương thưc giao duc mang tinh đăc thu cho đôi t ́ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ượng nay ̀  được ca thê gi ̉ ́ ơi th ́ ưa nhân la “Hoc ma ch ̀ ̣ ̀ ̣ ̀ ơi, chơi ma hoc”. Điêu đo ch ̀ ̣ ̀ ́ ứng to hoat ̉ ̣  ̣ đông vui ch ơi va tro ch ̀ ̀ ơi co vi tri c ́ ̣ ́ ực ky quan trong trong s ̀ ̣ ự nghiêp giao duc thê hê ̣ ́ ̣ ́ ̣  ̉ tre ngay tư thu ̀ ở âu th ́ ơ. Xuât phat t ́ ́ ừ vai tro quan trong cua hoat đông vui ch ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ơi va nhu ̀   ̀ ưởng thu hoat đông cua tre, viêc tô ch câu h ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ưc cho tre ch ́ ̉ ơi cac tro ch ́ ̀ ơi dân gian là  ̣ ̣ ̀ môt viêc lam cân thiêt va rât co y nghia. ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̃ ̀ ơi noi chung va tro ch Tro ch ́ ̀ ̀ ơi vân đông dân gian noi riêng la hoat đông rât bô ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̉  ̀ ́ ́ ́ ưc hâp dân manh me đôi v ich va ly thu, co s ́ ́ ́ ̃ ̣ ̃ ́ ới tre em. Tro ch ̉ ̀ ơi đa tr ̃ ở thanh ph ̀ ương  ̣ ̣ tiên quan trong trong s ự  nghiêp giao duc toan diên noi chung va trong giao duc thê ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ̉  chât noi riêng. ́ ́ ́ ơi, không co môt dân tôc nao lai không co tro ch Trên thê gi ́ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ơi riêng cho tre em. ̉   Từ xa xưa tre em Viêt Nam đa co nhu câu ch ̉ ̣ ̃ ́ ̀ ơi, chung nghi ra cac tro ch ́ ̃ ́ ̀ ơi đê ch ̉ ơi,  truyên cho nhau cach ch ̀ ́ ơi từ thê hê nay sang thê hê khac. Nh ́ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ờ đo tro ch ́ ̀ ơi dân gian   được lưu truyên cho đên ngay nay, tro ch ̀ ́ ̀ ̀ ơi dân gian thoa man nhu câu tim hiêu thê ̉ ̃ ̀ ̀ ̉ ́  giơi xung quanh, nhu câu giao tiêp, nhu câu vân đông, gop phân hinh thanh va giao ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́  ̣ ̣ ̉ duc toan diên cho tre. ̀ 3
  4. ̀ ơi vân đông dân gian co tac dung ren luyên thân thê, hinh thanh, ren Tro ch ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ ̀ ̀  ̣ luyên nhưng ky năng ky xao, phat triên vân đông giup tre co c ̃ ̃ ̃ ̉ ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̉ ́ ơ  thê  khoe manh, co ̉ ̉ ̣ ́  ́ ̣ ̣ ́ ́ ưc tô ch thao tac vân đông chinh xac, co y th ́ ́ ́ ̉ ức ky luât. ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ực vân đông cua tre Mâm non noi chung Viêc ren luyên va phat triên tinh tich c ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̉ ̀ ́   ̀ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ va tre Mâu giao 5 – 6 tuôi noi riêng lam thoa man nhu câu hoat đông cua tre, tăng ̃ ́ ́ ̀ ̃ ̀   cương thêm s ̀ ưc khoe, c ́ ̉ ơ thê phat triên cân đôi hai hoa, tao điêu kiên phat triên  ̉ ́ ̉ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ ́ ̉ ở  trẻ   sự cưng cap cua c ́ ́ ̉ ơ băp va niêm vui trong hoat đông. ́ ̀ ̀ ̣ ̣ Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ em và nhu  cầu hưởng thụ  hoạt động này, tôi thấy việc tổ  chức cho trẻ  chơi các trò chơi dân   gian là một việc lam cân thiêt va rât co y nghia. Di s ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̃ ản văn hoá truyền thống Việt  Nam có nhiều loại hình khác nhau, trong đó có thể nói trò chơi dân gian cũng là một   di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh   hoạt, trong đó tích tụ  cả  trí tuệ  và niềm vui sống của bao thế hệ  người Việt xưa.   Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã   mang lại cho thế giới trẻ  thơ nhiều điều thú vị  và bổ  ích, đồng thời thể  hiện nhu   cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ  niềm vui của các em với bạn bè, cộng  đồng. Chính vì vậy, trò chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, giới thiệu trong   nhà trường tuỳ  theo lứa tuổi của trẻ. Đặc biêt giáo d ̣ ục thể  chất (GDTC) cho trẻ  ̣ càng có ý nghĩa quan trong h ơn bởi trong Nghị quyết trung ương 4 về những vấn đề  cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân có ghi rõ: “Sức  khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố  quan  trọng trong sự  nghiệp xây dựng và bảo vệ  Tổ  quốc”. GDTC là một bộ  phận quan   trong của giáo dục phát  triển toàn diện, có mối quan hệ mật thiết với giáo dục đạo   đức, thẩm mỹ và lao động. Hơn nữa GDTC cho trẻ Mâm non càng có ý nghĩa quan ̀   trọng hơn bởi cơ  thể  trẻ  đang phát triển mạnh mẽ, hệ  thần kinh, cơ  xương hình  thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ đẽ  bị phát   triển lệnh lạc, mất cân đối nếu không được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì có thể  gây nên những thiếu sót trong sự  phát triển cơ  thể  trẻ  mà không thể  khắc phục   được. Tinh tich c ́ ́ ực vân đông cua tre  ̣ ̣ ̉ ̉ ở trương Mâm non la môt trong nh ̀ ̀ ̀ ̣ ững nôi dung ̣   ̣ ̀ ơi gi cân thiêt va rât quan trong, cung v ̀ ́ ̀ ́ ́ ờ hoc thê duc, tro ch ̣ ̉ ̣ ̀ ơi vân đông va cac hoat ̣ ̣ ̀ ́ ̣  ̣ đông vui ch ơi bô ich phu h ̉ ́ ̀ ợp lưa tuôi co tac dung kich thich giai phong nhiêu năng ́ ̉ ́ ́ ̣ ́ ́ ̉ ́ ̀   lượng, ngăn ngưa s ̀ ự tich tu hoăc tiêu hao l ́ ̣ ̣ ượng mỡ dư thưa trong c ̀ ơ thê tre, giup c ̉ ̉ ́ ơ  ́ ́ ́ ̉ ́ ơ thê cân đôi khoe manh. Trong nh băp săn chăc, giup tre co c ̉ ́ ̉ ̣ ưng năm gân đây, cung ̃ ̀ ̀   vơi tôc đô tăng tr ́ ́ ̣ ưởng cua nên kinh tê, s ̉ ̀ ́ ự dôi dao th ̀ ̀ ực phâm, s ̉ ự  chăm soc ăn uông ́ ́   ́ ưc yêu câu vê năng l qua m ́ ̀ ̀ ượng cung nh ̃ ư  viêc xem ti vi, ch ̣ ơi điên t ̣ ử  nhiêu đa tao ̀ ̃ ̣   4
  5. ̣ nên tinh trang d ̀ ư  cân, beo phi  ́ ̀ở  tre em. Ngoai ra viêc it hoat đông con han chê s ̉ ̀ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ́ ự  ̉ ́ ̣ ̣ hinh thanh, phat triên cac vân đông c ̀ ̀ ́ ơ ban va cac tô chât cân thiêt cho tre. ̉ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̣ Hiên nay trong chương trinh chăm soc giao duc tre Mâu giao, tuy đa co môt sô ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̃ ́ ̃ ́ ̣ ́  ̀ ơi vân đông dân gian, nh tro ch ̣ ̣ ưng giao viên tô ch ́ ̉ ưc ch ́ ưa co hiêu qua, viêc tô ch ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ức   ̀ ơn điêu, ch con đ ̣ ưa lôi cuôn hâp dân tre, ch ́ ́ ̃ ̉ ưa phat huy đ ́ ược hêt tac dung cua tro ́ ́ ̣ ̉ ̀  chơi dân gian. Viêc nhân th ̣ ̣ ưc cua giao viên vê vai tro cua tro ch ́ ̉ ́ ̀ ̀ ̉ ̀ ơi dân gian con han ̀ ̣   ̣ ̀ ư va tô ch chê nên viêc đâu t ́ ̀ ̉ ưc tro ch ́ ̀ ơi con s ̀ ơ sai. ̀ Từ nhưng ly do trên tôi chon va nghiên c ̃ ́ ̣ ̀ ứu đê tai “Cac biên phap tô ch ̀ ̀ ́ ̣ ́ ̉ ưc tro ́ ̀  chơi dân gian nhăm phat triên tinh tich c ̀ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông cho tre mâu giao 5 – 6 tuôi qua ̣ ̣ ̉ ̃ ́ ̉   ̣ ̣ ̉ ̣ hoat đông thê duc”. 2. Tro ch ̀ ơi dân gian đôi v ́ ơi s ́ ự  phat triên tinh tich c ́ ̉ ́ ́ ực vân đông cho tre 5 – 6 ̣ ̣ ̉   tuôỉ 2.1. Môt sô vân đê vê tro ch ̣ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ơi dân gian 2.1.1. Khai niêm tro ch ́ ̣ ̀ ơi dân gian Trong đời sông tinh thân cua nhân dân x ́ ̀ ̉ ưa, hang ngay trong cac lang xom, ̀ ̀ ́ ̀ ́   ̉ thôn ban, đường lang hay ngoai ruông đông luôn diên ra nh ̀ ̀ ̣ ̀ ̃ ưng hoat đông vui ch ̃ ̣ ̣ ơi  ̉ ̉ cua tre em hay nh ưng cuôc thi tai cua ng ̃ ̣ ̀ ̉ ươi l ̀ ơn. Nh ́ ưng hoat đông nay phong phu, ̃ ̣ ̣ ̀ ́  ̉ muôn hinh muôn ve, thu hut nhiêu ng ̀ ́ ̀ ười tham gia va luôn sôi nôi hao h ̀ ̉ ̀ ứng. Nhân  ̣ dân ta quen goi nh ưng hoat đông vui ch ̃ ̣ ̣ ơi đo la tro ch ́ ̀ ̀ ơi dân gian. ̀ ́ ưng khai niêm vê tro ch Hâu hêt nh ̃ ́ ̣ ̀ ̀ ơi đêu găn v ̀ ́ ới muc đich côt yêu la s ̣ ́ ́ ́ ̀ ự  vui   chơi giai tri, tro ch ̉ ́ ̀ ơi dân gian Viêt Nam cung không năm ngoai yêu tô đo nh ̣ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ́ ưng để  ̉ ̀ ́ ̣ ̀ ơi dân gian thi phai đăt no trong đ hiêu đung vê khai niêm tro ch ́ ̀ ̉ ̣ ́ ời sông cua nhân dân. ́ ̉   Năm trong nên văn minh ph ̀ ̀ ương đông, Viêt Nam ta la môt n ̣ ̀ ̣ ươc nông nghiêp lua ́ ̣ ́  nươc va lây nông nghiêp lam nghê sinh sông, lao đông chinh, điêu kiên sinh sông kêt ́ ̀ ́ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ́  hợp vơi lôi t ́ ́ ư duy biên ch ̣ ưng tông h ́ ̉ ợp, tinh công đông to l ́ ̣ ̀ ơn đa tac đông vao nhân ́ ̃ ́ ̣ ̀   ̣ ̣ ̣ dân, khiên nhân dân tao ra nhiêu hoat đông vui ch ́ ̀ ơi giai tri khac nhau. Suy cho cung ̉ ́ ́ ̀   ̀ ̀ ơi dân gian Viêt Nam la nh thi tro ch ̣ ̀ ưng hoat đông vui ch ̃ ̣ ̣ ơi giai tri do quân chung ̉ ́ ̀ ́   ̣ ̣ ̀ ược lưu truyên t nhân dân Viêt Nam sang tao ra va đ ́ ̀ ự  nhiên qua nhiêu thê hê. Tro ̀ ́ ̣ ̀  chơi dân gian diên ra moi luc, moi n ̃ ̣ ́ ̣ ơi, không han đinh vê măt th ̣ ̣ ̀ ̣ ời gian va phan anh ̀ ̉ ́   đơi sông tinh thân văn hoa cua dân tôc. ̀ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ̀ ơi dân gian tre em la môt loai hoat đông văn hoa dân gian danh cho Con tro ch ̀ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̀   ̉ tre em, được lưu truyên t ̀ ừ vung nay sang vung khac, t ̀ ̀ ̀ ́ ừ đời nay sang đ ̀ ời khac nhăm ́ ̀   ̉ thoa man nhu câu vui ch ̃ ̀ ơi giai tri va giao duc tre em môt cach tinh tê, nhe nhang. ̉ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̀   5
  6. Nhưng tro ch ̃ ̀ ơi nay đ ̀ ược tô ch ̉ ức nhăm tao cho tre nh ̀ ̣ ̉ ưng cam giac h ̃ ̉ ́ ưng thu, thoai ́ ́ ̉  ̉ ̣ ̣ ́ ợp với lời noi. mai, phat triên vân đông kêt h ́ ́ ́ 2.1.2. Đăc điêm cua tro ch ̣ ̉ ̉ ̀ ơi dân gian ̀ ơi dân gian la môt hoat đông văn hoa dân gian đăc săc cua môi dân tôc. Tro ch ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ̃ ̣   ̣ ̀ ̣ ́ ưng tro ch Không co dân tôc nao lai không co nh ́ ̃ ̀ ơi riêng cho tre em. B ̉ ởi tro ch ̀ ơi dân   gian thương th ̀ ương đ ̀ ơn gian, dê ch ̉ ̃ ơi, dê hoa nhâp.  ̃ ̀ ̣ Ở  bât c ́ ứ đâu, trong gia đinh, ̀   trong lơp hoc hay  ́ ̣ ở thôn xom, ngo phô đêu co thê tô ch ́ ̃ ́ ̀ ́ ̉ ̉ ưc đ ́ ược tro ch ̀ ơi dân gian phù  hợp:  Ở  sân nha nho thi co thê ch ̀ ̉ ̀ ́ ̉ ơi “Ô ăn quan”, “Rai gianh”, “Đanh chuyên đanh ̉ ́ ̀ ́   ́ ̣ chăt”,…rông h ơn co thê ch ́ ̉ ơi “Rông răn lên mây”, “Đa câu”, “Bit măt băt dê”,…Cac ̀ ́ ́ ̀ ̣ ́ ́ ́  ̃ ́ ̀ ơi chơi “Trôn tim”, “Meo đuôi chuôt”,… ngo xom la n ́ ̀ ̀ ̉ ̣ Ở cac bai co la n ́ ̃ ̉ ̀ ơi chơi “Đanh ́   đu”, “Cươp c ́ ơ”,… ̀ ̣ ̣ ̉ ơi tro ch Vât liêu đê ch ̀ ơi dân gian cung thât đ ̃ ̣ ơn gian, không câu ky, không tôn ̉ ̀ ̀ ́  ̉ ̣ ̣ kem, dê kiêm, dê tim ngay trong san vât thiên nhiên Viêt Nam nh ́ ̃ ́ ̃ ̀ ư: Con khăng la đoan ̀ ̣   ̀ ̀ ược đeo t tre, hon cu đ ̃ ư môt mâu gô, năm soi, vo ôc đê ch ̀ ̣ ̃ ̃ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ơi ô ăn  quan, cong la, co,… ̣ ́ ̉ ́ ̉ ̣ chung co thê nhăt trong v ́ ươn, d ̀ ươi ruông. ́ ̣ ̀ ́ ̀ ơi dân gian tre em Viêt Nam đêu găn liên v Song hâu hêt tro ch ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ới nhưng bai ̃ ̀  ̣ ̉ đông dao. Đăc điêm ngôn ng ̀ ư cua nh ̃ ̉ ưng bai đông dao la mang tinh gian di, môc mac, ̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ̣   vô tư, hôn nhiên vui t ̀ ươi va ngô nghinh. Đo la nh ̀ ̣ ̃ ́ ̀ ưng câu ve ngăn gon, co nhip điêu, ̃ ̀ ́ ̣ ́ ̣ ̣   ̣ ̃ ớ được sử dung trong khi ch âm thanh dê thuôc, dê nh ̃ ̣ ơi như: “Dung dăng dung de” , ̉   ̉ ̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ơi găn “Tha đia ba ba”, “Chi chi chanh chanh” hay “Rông răn lên mây” la cac tro ch ́  vơi đông dao nhăm ren luyên s ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ự  nhanh nhen, kheo leo, phat huy tinh thân đoan kêt, ̣ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́  ̣ ̉ ̣ ̀ ̉ tôn trong ky luât va kha năng đôi đap. ́ ́ ̉ ̉ ̀ ơi, nhưng cung không thê phai Logic cua đông dao chinh la logic cua tro ch ̀ ́ ̀ ̃ ̉ ̉  ̉ ̣ theo cai logic cua hiên th ́ ực ma mang tinh nhay coc. ̀ ́ ̉ ́ Chinh cai ngôn ng ́ ́ ữ ky quăc theo lôi t ̀ ̣ ́ ư  duy nhay coc đo lai la yêu tô găn bo ̉ ́ ́ ̣ ̀ ́ ́ ́ ́  vơi tro ch ́ ̀ ơi đê đ ̉ ưa tre vao thê gi ̉ ̀ ́ ới tro ch ̀ ơi, khac hăn v ́ ̉ ới thê gi ́ ới bên ngoai. Nêu ̀ ́  đông dao đ ̀ ược tô ch ̉ ưc chăt che nh ́ ̣ ̃ ư môt bai dân ca, nh ̣ ̀ ư môt bai th ̣ ̀ ơ thi yêu tô ch ̀ ́ ́ ơi,   ́ ̀ ̀ ơi tre em không con n nhât la tro ch ̉ ̀ ưa. Cho nên ta dê nhân thây môt biên phap tu t ̃ ̃ ̣ ́ ̣ ̣ ́ ư ̀ ̣ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ược, trai hăn v hoc rât tiêu biêu cho đông dao la biên phap noi ng ́ ̀ ́ ̉ ới cai logic th ́ ực tê,́  ̉ ̣ ời va chinh s logic cua cuôc đ ̀ ́ ự đao ng ̉ ược như thê m ́ ới hâp dân, m ́ ̃ ới vui. ̣ ́ ́ ược ngô nghinh nay rât phu h Biên phap noi ng ̣ ̃ ̀ ́ ̀ ợp vơi không khi cua tro ch ́ ́ ̉ ̀ ơi,   ̉ ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̉ vi no lam cho tre vui thich, kich thich tinh to mo, ham hiêu biêt cua chung. ̀ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ Măt khac, nôi dung cua nh ́ ưng bai đông dao ch ̃ ̀ ̀ ưa đ ́ ựng nôi dung giao duc cho ̣ ́ ̣   ̉ ̀ ̣ tre vê nhiêu măt. B ̀ ởi le, đông dao co ch ̃ ̀ ́ ưa đ ́ ựng những lời môc mac, hôn nhiên, co ̣ ̣ ̀ ́  6
  7. ́ ̣ ̀ ̉ ̉ vân, co điêu. Đông dao la cua tre em nên co tinh chât vui ch ̀ ̀ ́ ́ ́ ơi phu h ̀ ợp với tâm sinh lý  ̉ ̉ cua tre. Đông dao g ̀ ợi lên tinh yêu hôn nhiên cua tre đôi v ̀ ̀ ̉ ̉ ́ ới cai ong, cai kiên, con co, ́ ́ ́ ̀  con trâu, con nghe,…Khi tr ́ ực tiêp tham gia vao tro ch ́ ̀ ̀ ơi, tre hat đông dao va qua đo ̉ ́ ̀ ̀ ́  ̉ ́ tre tiêp thu nhưng điêu hay le phai môt cach tinh tê, nhe nhang, thoai mai. ̃ ̀ ̃ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ̉ ́ ̀ ơi dân gian găn bo chăt che v Tro ch ́ ́ ̣ ̃ ơi thiên nhiên. Trong tro ch ́ ̀ ơi, con ngươì  ̣ ̣ ̀ ̉ ̣ ̀ ơi nhau, thiên nhiên tr (đăc biêt la tre) va thiên nhiên hoa quyên vao v ̀ ̀ ́ ở nên co hôn va ́ ̀ ̀  ̀ ̃ ơi tre t gân gui v ́ ̉ ừ luc nao. “Cây môt, cây mai, la trai, la hên, con nhên chăng t ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ơ, quả   mơ  co hat…”. La bai đông dao th ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ương hat đê ch ̀ ́ ̉ ơi chuyên dung cu la môt qua bong ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̉ ́   ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ́ ̣ ̉ (Co thê thay băng môt hon đa hoăc qua chanh) va 10 que tre. ̀ ̀ ơi dân gian được sang tac d Tro ch ́ ́ ựa trên mô phong, băt ch ̉ ́ ước hoat đông cua ̣ ̣ ̉   ngươi l ̀ ơn trong xa hôi nh ́ ̃ ̣ ưng không phu thuôc nghiêm ngăt vao s ̣ ̣ ̣ ̀ ự thay đôi cua cuôc ̉ ̉ ̣   ̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ sông đang diên ra hăng ngay ma phat triên theo nh ́ ững quy luât riêng, it nhiêu mang ̣ ́ ̀   ́ ̉ ̣ ́ ̣ tinh chât ôn đinh. Vi du: Trong th ́ ơi đai công nghê thông tin hiên nay ngay cang phat ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ́  ̉ triên cao, nh ưng tro ch ̃ ̀ ơi như: “Bit măt băt dê”, “Keo co”, “Trôn tim”, “Ô ăn quan”, ̣ ́ ́ ́ ́ ̀ ̃ ̀ ̀ ̣ ̀ ược tre em đon nhân môt cach thich thu, say mê. …vân con tôn tai va đ ̉ ́ ̣ ̣ ́ ́ ́ Nhưng chinh no đ ́ ́ ược sang tac d ́ ́ ựa trên hiên th ̣ ực cuôc sông lao đông va sinh ̣ ́ ̣ ̀   ̣ ̉ hoat cua con ngươi, nên kho co thê tim ra đ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ược ai la tac gia cua nh ̀ ́ ̉ ̉ ưng tro ch ̃ ̀ ơi naỳ   ́ ́ ̣ va cung kho xac đinh đ ̀ ̃ ược ngay, thang, năm ra đ ̀ ́ ời cua chung. ̉ ́ 2.1.3. Vai tro cua tro ch ̀ ̉ ̀ ơi dân gian đôi v ́ ới tre mâu giao 5 – 6 tuôi ̉ ̃ ́ ̉ ̀ ơi dân gian la môt hoat đông co tac đông manh me đên tre em, no la Tro ch ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ̃ ́ ̉ ́ ̀  phương tiên giao duc nhân cach toan diên cho tre, tro ch ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ̀ ơi dân gian cung câp cho tre ́ ̉  nhưng kiên th ̃ ́ ưc xa hôi cân thiêt cho cuôc sông cua tre. Trong khi ch ́ ̃ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ̉ ̉ ơi, tre tiêp thu ̉ ́   được nhưng điêu hay le phai, ren luyên đ ̃ ̀ ̃ ̉ ̀ ̣ ược những thoi quen cân thiêt cho cuôc ́ ̀ ́ ̣   ̣ sông hiên th ́ ực va sau nay môt cach t ̀ ̀ ̣ ́ ự nhiên, thoai mai. ̉ ́ ̀ ơi dân gian vưa đ Tro ch ̀ ược coi la nôi dung v ̀ ̣ ưa la ph ̀ ̀ ương phap tô ch ́ ̉ ưc vui ́   chơi, nghi ng ̉ ơi tich c ́ ực, vưa la ph ̀ ̀ ương tiên giao duc thê chât cho tre Mâm non. ̣ ́ ̣ ̉ ́ ̉ ̀ ́ ̀ ơi dân gian co l Trong cac tro ch ́ ơi đông dao gop phân phat triên ngôn ng ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ữ cho  ̉ ̉ ược hoc cach đêm, cach phat âm, ngôn ng tre, tre đ ̣ ́ ́ ́ ́ ữ đông dao đ ̀ ưa tre vao thê gi ̉ ̀ ́ ới trò  chơi môt cach nhe nhang, co nhip điêu lam cho tro ch ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̀ ̀ ơi trở  nên hâp dân. Nhiêu bai ́ ̃ ̀ ̀  ́ ơi di dom, dân da kich thich tri t đông dao co l ̀ ̀ ́ ̉ ̃ ́ ́ ́ ưởng tượng cua tre, qua đo tre tiêp thu ̉ ̉ ́ ̉ ́   ngôn ngữ dân gian tự nhiên, chân thực. Lơi đông dao gop phân bôi d ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ưỡng, ren luyên ̀ ̣   ́ ́ ́ ̉ ́ ́ ́ ̃ ̀ ́ ừ cua tre tăng lên. L tiêng noi, giup tre phat âm chinh xac, ro rang, vôn t ̉ ̉ ời đông dao ̀   ́ ̉ ̣ con giup tre nhân th ̀ ức được thê gi ́ ới tự nhiên, xa hôi t ̃ ̣ ừ đo tre yêu mên thiên nhiên va ́ ̉ ́ ̀  con ngươi xung quanh. ̀ 7
  8. ̀ ơi dân gian la ph Tro ch ̀ ương tiên giao duc thai đô đung đăn trong cac môi quan ̣ ́ ̣ ́ ̣ ́ ́ ́ ́   ̣ ưa con ng hê gi ̃ ươi v ̀ ơi con ng ́ ươi, gi ̀ ưa con ng ̃ ươi v ̀ ơi thiên nhiên. Tro ch ́ ̀ ơi dân gian  ̉ ̣ ́ ̀ ́ ́ ưởng tượng, đôi v tre em Viêt Nam rât giau yêu tô t ́ ới tre em moi vât đêu nh ̉ ̣ ̣ ̀ ư co hôn ́ ̀  ́ ̉ ̀ ̣ ới co cây, hoa la, cac con vât, đô vât xung quanh,… nên chung co thê tro chuyên v ́ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ Trong khi chơi, tre biêt s ̉ ́ ử dung vât nay thay thê cho vât kia, biêt đong vai nay vai kia, ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̀   tưởng tượng ra điêu nay, điêu khac,…nh ̀ ̀ ̀ ́ ờ đo ma tri t ́ ̀ ́ ưởng tượng cua tre đ ̉ ̉ ược phat́  ̉ triên. ̀ ơi dân gian co tac dung hinh thanh nh Tro ch ́ ́ ̣ ̀ ̀ ưng điêu kiên thuân l ̃ ̀ ̣ ̣ ợi đê phat ̉ ́  ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ triên, ren luyên va phat triên cac ky năng vân đông, tăng c ̀ ̀ ́ ́ ̃ ường sự hoat đông cua cac ̣ ̣ ̉ ́  cơ quan trong cơ thê tre, thay đôi trang thai cua c ̉ ̉ ̉ ̣ ́ ̉ ơ thê t ̉ ừ hoat đông tr ̣ ̣ ở  vê trang thai ̀ ̣ ́  ̀ ơi vân đông dân gian la ph cân băng. Tro ch ̀ ̣ ̣ ̀ ương tiên phat triên thê chât, phat triên cac ̣ ́ ̉ ̉ ́ ́ ̉ ́  ̣ ̣ ̣ ky năng vân đông, cac cuôc ch ̃ ́ ơi la nh ̀ ưng hoat đông toan thân, mang lai s ̃ ̣ ̣ ̀ ̣ ự ren luyên ̀ ̣   ̣ ̣ ̉ ực toan diên, lam cho tre nhanh nhen h vân đông thê l ̀ ̣ ̀ ̉ ̣ ơn. Trong khi chơi, cac ky năng ́ ̃   ̣ ̣ vân đông như chay, nhay, leo treo, nem, bo, lăn,… đ ̣ ̉ ̀ ́ ̀ ược sử dung th ̣ ương xuyên, nh ̀ ơ ̀ ̣ ́ ự phat triên tinh tich c vây se kich thich s ̃ ́ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông  ̣ ̣ ở tre.̉ ̀ ơi dân gian la ph Tro ch ̀ ương tiên giao duc tri tuê cho tre, b ̣ ́ ̣ ́ ̣ ̉ ởi no tac đông t ́ ́ ̣ ới  ̣ ̉ ́ ́ ưc va phat triên cac qua trinh nhân th viêc cung cô kiên th ́ ̀ ́ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ức như  tư  duy, tưởng   tượng,…Thông qua tro ch ̀ ơi tre giai quyêt nhiêm vu cua tri tuê chinh xac h ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ́ ́ ơn, quá  trinh ch ̀ ơi đoi hoi tre phai co oc quan sat, phân tich, tông h ̀ ̉ ̉ ̉ ́ ́ ́ ́ ̉ ợp đê th ̉ ực hiên luât ch ̣ ̣ ơi   ̣ ́ ̣ ̉ môt cach hiêu qua. ̀ ơi dân gian co vai tro hinh thanh cam xuc, tinh  cam. Tre co cam xuc vui Tro ch ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̉ ̉ ́ ̉ ́   sương hân hoan khi gianh thăng l ́ ̀ ́ ợi, tre buôn khi thua. Điêu nay thuc đây cac tre cô ̉ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ́ ̉ ́  ́ ưc, phân đâu hêt kha năng v găng hêt s ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ới mong muôn đem lai s ́ ̣ ự  thăng l ́ ợi cho đôị   minh. ̀ ̀ ơi dân gian co anh h Tro ch ́̉ ưởng đên tinh cach, khi chât cua tre. Trong khi ch ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ̉ ơi  ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ̀ ̉ ̉ ̉ tre bôc lô môt cach chân thât nhât cac net tinh cach cua minh, tre phai tuân thu theo   ́ ̉ ̀ ơi, nhưng nguyên tăc đo điêu khiên hanh vi cua tre khi tham gia quy tăc cua tro ch ̃ ́ ́ ̀ ̉ ̀ ̉ ̉   chơi, tao ra nh ̣ ưng hoan canh đê tre đoan kêt, giup đ ̃ ̀ ̉ ̉ ̉ ̀ ́ ́ ỡ lân nhau, hinh thanh tinh trung ̃ ̀ ̀ ́   thực, long dung cam, kiên tri,… ̀ ̃ ̉ ̀ ̀ ơi dân gian không chi lam thoa man nhu câu vui ch Tro ch ̉ ̀ ̉ ̃ ̀ ơi cua tre ma con gop ̉ ̉ ̀ ̀ ́  ̉ phân hinh thanh nhân cach tre, thông qua cach ch ̀ ̀ ̀ ́ ́ ơi tre hoc cach c ̉ ̣ ́ ư  xử  như  ngươì  lơn, hinh thanh nh ́ ̀ ̀ ưng net phâm chât y chi, đao đ ̃ ́ ̉ ́ ́ ́ ̣ ưc,…cân thiêt cho cuôc sông nh ́ ̀ ́ ̣ ́ ư  tinh ̉   công   băng, ́   ngay   thăng, ̀   long ̀   dung ̉   tự   chu,̉   kiên   nhân, ̃   cam, ̃   tinh   thân ̀   trach ́   ̣ ̀ ơi dân gian con co vai tro quan trong trong viêc ren luyên ky năng sông nhiêm.Tro ch ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̃ ́   8
  9. ̉ ̣ ̣ ́ ơi tre em Viêt Nam, tro ch cho tre, đăc biêt đôi v ́ ̉ ̣ ̀ ơi dân gian con gop phân hinh thanh ̀ ́ ̀ ̀ ̀   ̉ ̣ ̣ ̀ ơi dân gian con giup tre nên nhân cach văn hoa mang ban săc dân tôc Viêt Nam. Tro ch ́ ́ ́ ̀ ́ ̉  ́ ̣ ơi môt nên văn hoa dân gian cua cha ông đê lai, hinh thanh  tiêp cân v ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ở  tre long yêu ̉ ̀   thich nên văn hoa dân gian. ́ ̀ ́ 2.1.4. Câu truc cua tro ch ́ ́ ̉ ̀ ơi dân gian ̃ ̀ ơi, tât ca đêu mang nh Trong môi tro ch ́ ̉ ̀ ưng quy luât riêng, đêu mang nh ̃ ̣ ̀ ững săć   ̉ ́ ̃ ́ ́ ười chơi. Tro ch thai khac nhau đê hâp dân, cuôn hut ng ́ ́ ̀ ơi dân gian cung vây, khi tô ̃ ̣ ̉  chưc cho tre ch ́ ̉ ơi cung tuân thu theo nh ̃ ̉ ưng quy luât cua no. ̃ ̣ ̉ ́ ́ ̉ ̣ ̀ ơi dân gian gôm ba phân liên quan chăt che v Câu truc cua môt tro ch ́ ̀ ̀ ̣ ̃ ới nhau,  ́ ̀ ̣ đo la nôi dung ch ơi, hanh đông ch ̀ ̣ ơi va luât ch ̀ ̣ ơi. ̣ Nôi dung chơi (nhiêm vu vân đông): ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ược thê hiên v  Cac nhiêm vu đ ́ ̉ ̣ ơi môt hinh ́ ̣ ̀   tượng vui chơi nao đo, no la thanh phân c ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ơ ban cua tro ch ̉ ̉ ̀ ơi, khơi gợi hưng thu ch ́ ́ ơi,   ̉ ̣ ̉ ́ ̀ ở rông nôi dung, kich thich tinh tich c đây manh, cung cô va m ̣ ̣ ́ ́ ́ ́ ực va nguyên vong cua ̀ ̣ ̣ ̉   ̉ ̣ tre. Nôi dung ch ơi rât phong phu, co nôi dung phat triên vân đông tao s ́ ́ ́ ̣ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ự kheo leo cua ́ ́ ̉   ̣ ự nhanh nhen cua tay, chân, măt, s đôi ban tay, ban chân, ren luyên s ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ự linh hoat bên bi, ̣ ̀ ̉  ̉ ̣ ̣ deo dai trong cac hoat đông. ́ ̣ Hanh đông ch ̀ ơi: Đo chinh la đông tac suy nghi, vân đông trong khi ch ́ ́ ̀ ̣ ́ ̃ ̣ ̣ ơi, cać   hinh th ̀ ưc nay đ ́ ̀ ược tre ch ̉ ơi dươi hinh th ́ ̀ ưc luyên tâp, thê duc thê thao, d ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ưới hinh ̀   thưc ch ́ ơi mang tinh hoc tâp. ́ ̣ ̣ ̣ Luât ch ơi: Môi tro ch ̃ ̀ ơi cu thê đêu quy đinh luât ch ̣ ̉ ̀ ̣ ̣ ơi riêng, luât ch ̣ ơi nay co ̀ ́  vai tro rât to l ̀ ́ ơn, no xac đinh tinh chât, ph ́ ́ ̣ ́ ́ ương phap hanh đông, tô ch ́ ̀ ̣ ̉ ức va điêu ̀ ̀  ̉ ̣ ̣ ̃ ̉ ̉ khiên hanh đông cung môi quan hê lân nhau cua tre trong khi ch ̀ ̀ ́ ơi. Luât ch ̣ ơi la tiêu ̀   ̉ ̣ chuân đanh gia hanh đông ch ́ ́ ̀ ơi đung hay sai, luât ch ́ ̣ ơi thương găn v ̀ ́ ới nôi dung va ̣ ̀  ̣ hanh đông ch ̀ ơi, tre cam thây không bi ap đăt, tre thich ch ̉ ̉ ́ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ơi va mong muôn đ ̀ ́ ược chơi   ́ ơn. Luât ch tôt h ̣ ơi la tiêu chuân khach quan đê đanh gia kha năng ch ̀ ̉ ́ ̉ ́ ́ ̉ ơi cua môi tre. ̉ ̃ ̉  ̀ ơi dân gian do co luât quy đinh săn nên hanh vi ch Trong tro ch ́ ̣ ̣ ̃ ̀ ơi phai ro rang so v ̉ ̃ ̀ ơí  ̀ ơi co chu đê, nêu ng tro ch ́ ̉ ̀ ́ ười chơi không đung luât se nhân ra ngay. ́ ̣ ̃ ̣ ̀ ơi dân gian bao giờ cung co môt kêt qua nhât đinh, tre hoan thiên môt Tro ch ̃ ́ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ̉ ̀ ̣ ̣  ̣ ̣ ̣ nhiêm vu nhân thưc nao đo ma kêt qua ch ́ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ơi ở đây chinh la s ́ ̀ ự nô l ̃ ực phân đâu cua tre ́ ́ ̉ ̉  trong khi chơi. Kêt qua đo không phai la l ́ ̉ ́ ̉ ̀ ưa dôi, ma co đ ̀ ́ ̀ ́ ược la môt qua trinh vân ̀ ̣ ́ ̀ ̣   ̣ ̃ ̉ ̣ đông, tich luy thê hiên trong khi ch ́ ơi. 9
  10. 2.1.5. Cach tô ch ́ ̉ ưc tro ch ́ ̀ ơi vân đông dân gian cho tre Mâu giao 5 – 6 tuôi ̣ ̣ ̉ ̃ ́ ̉ Khi hương dân cho tre ch ́ ̃ ̉ ơi giao viên cân chu y phat huy đung nhiêm vu cua ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉   ̀ ơi, khi cho tre ch tro ch ̉ ơi cac tro ch ́ ̀ ơi co l ́ ơi đông dao, cô giao cân đoc đi đoc lai nhiêu ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀  ̀ ̉ ́ ̉ ̣ ̣ ời đê khi ch lân đê kich thich tre tâp trung chu y va thuôc l ́ ́ ́ ̀ ̉ ơi tre không b ̉ ỡ ngỡ. Trong khi chơi không nên băt tre râp khuôn theo môt kiêu ch ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ơi, tuy theo kha ̀ ̉  năng chơi cua tre ma co thê thay thê luât ch ̉ ̉ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ơi, cach ch ́ ơi, đô ch ̀ ơi cho tro ch ̀ ơi thêm  ́ ̃ ̀ ứng thu.́ hâp dân va h ̉ ưc cho tre ch Tô ch ́ ̉ ơi phai phu h ̉ ̀ ợp vơi th ́ ơi gian,  ̀ ̣ ̉ ́ ̉ đia điêm, sô tre tham gia   chơi. Ngoai ra cô giao cung cân quan tâm đên yêu tô thi đua gi ̀ ́ ̃ ̀ ́ ́ ́ ưa cac nhom tre v ̃ ́ ́ ̉ ơí  ̉ ̣ ̉ nhau đê đông viên tre trong khi ch ơi. ̉ ưc tro ch  Cach tô ch ́ ́ ̀ ơi dân gian cho tre Mâu giao 5 – 6 tuôi: ̉ ̃ ́ ̉ ̉ ̣ ̉ ơi  Chuân bi cho tre ch ̉ ̉ Khao sat vôn hiêu biêt va ky năng ch ́ ́ ́ ̀ ̃ ơi cua tre, trinh đô nhân th ̉ ̉ ̀ ̣ ̣ ức cua tre trong ̉ ̉   ̀ ơi dân gian lam c tro ch ̀ ơ sở đê lâp kê hoach tô ch ̉ ̣ ́ ̣ ̉ ức chơi cho tre.̉ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̉ ̀ ơi. Xac đinh muc đich, yêu câu cua tro ch Sưu tâm va l ̀ ̀ ựa chon tro ch ̣ ̀ ơi dân gian nhăm muc đich phat triên tinh tich c ̀ ̣ ́ ́ ̉ ́ ́ ực  ̣ ̣ ̉ ̃ ̉ vân đông cho tre mâu giao 5 – 6 tuôi. ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̉ ượng vê cuôc sông xung quanh Lam phong phu va chinh xac hoa cac biêu t ̀ ̀ ̣ ́   băng nh ̀ ững câu chuyên ngăn, trao đôi gi ̣ ́ ̉ ưa cô va tre,… ̃ ̀ ̉ ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ơi, tân dung nh Chuân bi va săp xêp đô dung, đô ch ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ững nguyên vât liêu đia ̣ ̣ ̣   phương đê lam đô dung, đô ch ̉ ̀ ̀ ̀ ̀ ơi cho tre.̉ Lựa chon biên phap va ph ̣ ̣ ́ ̀ ương tiên tiên hanh cac hoat đông cua cô va cua tre ̣ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ̉ ̉  ̀ ơi. trong tro ch ́ ́ ̣ ̉ Bô tri đia điêm chơi thuân l ̣ ợi tao điêu kiên cho tre th ̣ ̀ ̣ ̉ ực hiên tro ch ̣ ̀ ơi. ̉ ưc th  Tô ch ́ ực hiên ̣ ̣ ưng thu cho tre ch Tao h ́ ́ ̉ ơi băng nhiêu cach khac nhau: Đ ̀ ̀ ́ ́ ưa ra những câu đô,́  ̣ ̀ bai hat, bai đông dao, tao tinh huông ch ̀ ́ ̀ ̀ ́ ơi,…đê tre nh ̉ ̉ ớ lai cac tro ch ̣ ́ ̀ ơi đa t ̃ ừng chơi   ̣ ơi thiêu vê nh hoăc gi ́ ̣ ̀ ững tro ch ̀ ơi săp ch ́ ơi, hướng sự chu y cua tre vao cuôc ch ́ ́ ̉ ̉ ̀ ̣ ơi. Đưa ra nhiêm vu ch ̣ ̣ ơi va h ̀ ương dân cach ch ́ ̃ ́ ơi, luât ch ̣ ơi băng nhiêu cach nh ̀ ̀ ́ ư  ̃ ơi đê nghi,…đê cuôn hut s lam mâu, l ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ự tâp trung chu y cua tre, giup tre linh hôi đ ̣ ́ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ̃ ̣ ược   ̣ ̣ ̣ nhiêm vu nhân thưc, luât ch ́ ̣ ơi va hanh đông ch ̀ ̀ ̣ ơi. Khi giao nhiêm vu cho tre cân chu ̣ ̣ ̉ ̀ ́  ́ ́ ̣ ̉ ̀ ứng thu ch y đên đăc điêm ca nhân, tuy vao nhu câu h ́ ̀ ̀ ́ ơi cua tre va nâng dân đô kho ̉ ̉ ̀ ̀ ̣ ́  ̉ ̀ ơi vơi tre. cua tro ch ́ ̉ 10
  11. ̀ ̀ ơi mơi hay tro ch Tuy tro ch ́ ̀ ơi tre đa biêt ma cô giao phân nhom ch ̉ ̃ ́ ̀ ́ ́ ơi cho tre,̉   ̣ ̣ ̉ ược chơi, được trai nghiêm d tao điêu kiên cho tre đ ̀ ̉ ̣ ươi nhiêu hinh th ́ ̀ ̀ ức chơi khać   nhau như ca nhân, nhom. Tao điêu kiên cho tre t ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ự tim kiêm ph ̀ ́ ương tiên đê giai quyêt ̣ ̉ ̉ ́  ̣ ̣ ơi va ph nhiêm vu ch ̀ ương thưc giai quyêt nhiêm vu đa đăt ra. ́ ̉ ́ ̣ ̣ ̃ ̣ ̉ ̣ ̣ Cho tre tâp luyên chơi băng cach tô ch ̀ ́ ̉ ưc cho tre đ ́ ̉ ược chơi vơi nhiêu loai tro ́ ̀ ̣ ̀  chơi dân gian va s ̀ ử  dung linh hoat cac hinh th ̣ ̣ ́ ̀ ưc tô ch ́ ̉ ức chơi, phat huy kha năng ́ ̉   chơi cua tre va phu h ̉ ̉ ̀ ̀ ợp vơi điêu kiên cua l ́ ̀ ̣ ̉ ớp. ̣ ơ  hôi cho tre công tac v Tao c ̣ ̉ ̣ ́ ơi cô, v ́ ơi ban ch ́ ̣ ơi, biêt thoa thuân cung giai ́ ̉ ̣ ̀ ̉  ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ quyêt cac vân đê xuât hiên trong khi ch ơi. Cô giao đông viên khuyên khich tre t ́ ̣ ́ ́ ̉ ự tổ  chưc môt sô tro ch ́ ̣ ́ ̀ ơi dân gian quen thuôc băng cach chuân bi đô dung ch ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̀ ̀ ơi, vât liêu ̣ ̣   chơi, gợi cho tre nh ̉ ơ lai cach ch ́ ̣ ́ ơi, nhăc nh ́ ở tre ch ̉ ơi đung luât. ́ ̣ ̉ ơi, cô giao luôn quan sat, giup đo tre khi cân thiêt, luôn đông Trong khi tre ch ́ ́ ́ ̃ ̉ ̀ ́ ̣   viên khen ngợi nhưng tre tich c ̃ ̉ ́ ực tham gia vao tro ch ̀ ̀ ơi, giup tre cô găng hoan thanh ́ ̉ ́ ́ ̀ ̀   ̣ ̣ ược giao, khêu gợi va duy tri cua tre v nhiêm vu đ ̀ ̀ ̉ ̉ ơi tro ch ́ ̀ ơi. Giup tre giai quyêt xung ́ ̉ ̉ ́   ̣ ́ ̉ đôt nêu tre không tự điêu khiên, kiêm soat đ ̀ ̉ ̉ ́ ược trong khi chơi. ̉ ̉ ơi Kiêm tra, đanh gia kêt qua ch ́ ́ ́ ̉ ự đanh gia kêt qua ch Cho tre t ́ ́ ́ ̉ ơi cua ban va cua ban thân. ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ̣ ̉ ơi cua tre môt cach công băng, tao cho Cô giao cân nhân xet đanh gia kêt qua ch ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ̣   ̉ ự tin va cô găng h tre t ̀ ́ ́ ơn trong lân ch ̀ ơi sau. Tao cho tre tâm  thê ch ̣ ̉ ́ ờ đợi niêm vui  ̀ ở  nhưng tro ch ̃ ̀ ơi tiêp theo. ́ ̣ ́ ự  phat triên tinh tich c Viêc đanh gia s ́ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông cua tre trong cac tro ch ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ơi  dân gian được thực hiên th ̣ ương xuyên thông qua viêc quan sat, qua cac bai tâp đanh ̀ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ́   ́ ̉ ̉ ơi, giao viên phat hiên ra điêm manh va nh gia tre, qua phân tich kêt qua ch ́ ́ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̀ ưng han ̃ ̣   ́ ̉ ưng tre, qua đo điêu chinh kê hoach ch chê cua t ̀ ̉ ́ ̀ ̉ ́ ̣ ơi cho phu h ̀ ợp vơi tre  ́ ̉ ở giai đoan tiêp ̣ ́  ̣ ược muc đich giao duc đê ra. theo nhăm đat đ ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̀ Như vây, viêc th ̣ ̣ ực hiên môt sô biên phap tô ch ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ưc cho tre ch ́ ̉ ơi được băt đâu t ́ ̀ ư ̀ khâu sưu tâm tro ch ̀ ̀ ơi dân gian, lên kê hoach, d ́ ̣ ựa trên cơ sở phân tich kha năng nhân ́ ̉ ̣   thưc, ky năng ch ́ ̃ ơi cua tre đê l ̉ ̉ ̉ ựa chon tro ch ̣ ̀ ơi phu h ̀ ợp,  đên viêc chuân bi môi ́ ̣ ̉ ̣   trương đô ch ̀ ̀ ơi va tô ch ̀ ̉ ức qua trinh ch ́ ̀ ơi, kêt thuc băng viêc nhân xet đanh gia kêt ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ́  ̉ ơi cua tre. Trong qua trinh th qua ch ̉ ̉ ́ ̀ ực hiên giao viên phai luôn tuân thu theo cac ̣ ́ ̉ ̉ ́  ́ ̉ ̣ ̉ ưc tro ch nguyên tăc cua viêc tô ch ́ ̀ ơi dân gian. 11
  12. 2.2. Môt sô vân đê vê phat triên tinh tich c ̣ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông ̣ ̣ 2.2.1. Khai niêm tinh tich c ́ ̣ ́ ́ ực ́ ́ ực la môt khai niêm rông cua nhiêu nganh khoa hoc nh Tinh tich c ̀ ̣ ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ̀ ̣ ư triêt hoc, xa ́ ̣ ̃  ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̃ ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ưới  hôi hoc, tâm ly hoc, giao duc hoc,…Môi nganh khoa hoc xem xet khai niêm nay d ̣ ́ ̣ môt goc đô khac nhau theo ph ́ ương diên nghiên c ̣ ứu cua minh. ̉ ̀ ̣ ́ ̣ ́ ́ ực la thai đô cai tao cua chu thê đôi v Theo quan niêm triêt hoc, tinh tich c ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ́ ới cać   ́ ượng nhân th đôi t ̣ ưc. ́ ́ ực thê hiên  C.Mac va Ph.Anghen cho răng, tinh tich c ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ở  sưc manh cua con ́ ̣ ̉   ngươi trong viêc chinh phuc, cai tao thê gi ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ới tự nhiên, xa hôi va chinh ban thân minh. ̃ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ́ ̉ ́ ́ ực là  Phat triên hoc thuyêt cua Mac – Anghen, V.I.Lenin phat biêu: Tinh tich c ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ́ ơi đôi t thai đô cai tao cua chu thê đôi v ́ ́ ượng, vơi nh ́ ưng s ̃ ự  vât hiên t ̣ ̣ ượng xung   ́ ̀ ̀ ̉ ̉ quanh, no con la kha năng cua môi con ng ̃ ươi đôi v ̀ ́ ới viêc tô ch ̣ ̉ ức cuôc sông, điêu ̣ ́ ̀  ̉ chinh nh ưng nhu câu, nh ̃ ̀ ưng năng l ̃ ực cua ho thông qua cac môi quan hê xa hôi. ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̃ ̣ ̉ ̣ ̣ Quan điêm duy vât biên chưng cua triêt hoc Mac­Lenin la c ́ ̉ ́ ̣ ̀ ơ sở phương phaṕ   ̣ ̉ luân đê nghiên cưc vân đê tich c ́ ́ ̀ ́ ực trong tâm ly hoc va giao duc hoc. ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ưa ra nhưng quan điêm vê tinh tich c Môi nganh khoa hoc đêu đ ̃ ̀ ̃ ̉ ̀ ́ ́ ực cua riêng ̉   ̀ ừ nhưng quan điêm trên chung ta co thê hiêu đ minh, t ̃ ̉ ́ ́ ̉ ̉ ược tinh tich c ́ ́ ực la môt phâm ̀ ̣ ̉   ́ ́ ́ ̉ chât vôn co cua con ng ươi, la trang thai tinh thân co tac dung khăng đinh va thuc đây ̀ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ̉   sự phat triên cua con ng ́ ̉ ̉ ươi. No đ ̀ ́ ược biêu hiên  ̉ ̣ ở chô:̃ Thứ nhât: Thai đô h ́ ́ ̣ ưởng ưng va s ́ ̀ ự quan sat trong cac thao tac cân đ ́ ́ ́ ̀ ược thực   ̣ ̣ ̣ ̣ hiên trong môt hoat đông nao đo. ̀ ́ Thứ hai: Sự kiên tri, chiu kho tra l ̀ ̣ ́ ̉ ơi cac câu hoi cua cô, chăm chi, luôn chu y ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ́ ́  ̀ ự giac th va t ́ ực hiên cac thao tac trong hoat đông. ̣ ́ ́ ̣ ̣ Thứ ba: Y chi quyêt tâm phai th ́ ́ ́ ̉ ực hiên đ ̣ ược cac thao tac trong hoat đông, biêt ́ ́ ̣ ̣ ́  ́ ở ban be. giup đ ̣ ̀ 2.2.2. Khai niêm vân đông ́ ̣ ̣ ̣ Theo từ điên Tiêng Viêt cua Hoang Phê, Bui Khăc Viên, vân đông la hiên ̉ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣   tượng vât thê thay đôi vi tri trong quan hê không gian v ̣ ̉ ̉ ̣ ́ ̣ ơi nh ́ ưng vât thê khac; la hoat ̃ ̣ ̉ ́ ̀ ̣  ̣ ̉ ư thê hay vi tri cua thân thê. đông thay đôi t ̉ ̣ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ừ vượn  Trong tac phâm “Vai tro cua lao đông trong qua trinh chuyên biên t thanh ng ̀ ươi” cua Ph.Anghen, nhin t ̀ ̉ ̀ ừ goc đô phat sinh chung loai co thê thây, nh ́ ̣ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ́ ững  ̣ ̣ ̉ vân đông đâu tiên cua con ng ̀ ươi ( đi, chay, nhay,…) đ ̀ ̣ ̉ ược ra đời trong qua trinh lao ́ ̀   ̣ ̉ ̉ ừ vượn thanh ng đông, trong qua trinh chuyên biên t ́ ̀ ̀ ươi. Ng ̀ ươi ta goi đo la nh ̀ ̣ ́ ̀ ững  12
  13. ̣ ̣ vân đông c ơ ban b ̉ ởi chung đam bao cho ca thê co t ́ ̉ ̉ ́ ̉ ́ ư thê khac hăn v ́ ́ ̉ ới tư thê cua con ́ ̉   ̣ ̉ ̉ vât, đam bao cho con ngươi phat triên môt cach binh th ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̀ ương. ̀ ̉ Khi sinh ra tre em được thưa h ̀ ưởng từ thê hê tr ́ ̣ ước những điêu kiên c ̀ ̣ ơ  ban ̉   ́ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ nhât đinh đê co thê phat triên nh ́ ưng vân đông nay ch ̃ ̣ ̣ ̀ ứ không phai khi sinh ra đ ̉ ứa trẻ   đa co ngay nh ̃ ́ ưng vân đông c ̃ ̣ ̣ ơ  ban đo. S ̉ ́ ự  hinh thanh va phat triên nh ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ững vân đông ̣ ̣   cơ ban không phai la ngâu nhiên, ma qua qua trinh luyên tâp, d ̉ ̉ ̀ ̃ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ưới sự hương dân cua ́ ̃ ̉   ngươi l ̀ ơn, nh ́ ờ sự băt ch ́ ước thường xuyên những hanh đông mâu cua ng ̀ ̣ ̃ ̉ ười lớn. Nhưng vân đông c ̃ ̣ ̣ ơ  ban cân thiêt cho cuôc sông con ng ̉ ̀ ́ ̣ ́ ươi va đ ̀ ̀ ược sử  dung ̣   ̣ ̀ ư: đi, chay, nhay, bo, tr trong cuôc sông hang ngay nh ́ ̀ ̣ ̉ ̀ ươn,…Năng l ̀ ực thực hiên cac ̣ ́  ̣ ̣ ́ ược đanh gia thông qua cac tô chât vân đông: manh, nhanh, bên, deo,… vân đông đo đ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̉ Nhưng vân đông đo co đăc điêm chung la tinh c ̃ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̉ ̀ ́ ơ  đông. No cuôn hut môt sô ̣ ́ ́ ́ ̣ ́  lượng lơn c ́ ơ  băp vao hoat đông va lam tăng qua trinh lam viêc cua toan bô c ́ ̀ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ̀ ̣ ơ  thê,̉   đông thơi lam tich c ̀ ̀ ́ ực hoa tât ca cac qua trinh sinh ly. Nh ́ ́ ̉ ́ ́ ̀ ́ ư vây no co anh h ̣ ́ ́̉ ưởng đên ́  ̀ ̣ ơ thê tre, tao kha năng phat triên thê l toan bô c ̉ ̉ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ ực va s ̀ ưc khoe cua tre. ́ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ưc đ Ăng­ghen viêt: Vân đông hiêu theo nghia chung nhât, t ́ ̃ ́ ược hiêu la môt ̉ ̀ ̣  phương thưc tôn tai cua vât chât, la môt thuôc tinh cô h ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ữu cua vât chât, thi bao gôm ̉ ̣ ́ ̀ ̀   ́ ̉ ̣ ự  thay đôi va moi qua trinh diên ra trong vu tru, kê t tât ca moi s ̉ ̀ ̣ ́ ̀ ̃ ̃ ̣ ̉ ừ sự  thay đôi vi tri ̉ ̣ ́  đơn gian cho đên t ̉ ́ ư duy. ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ Con theo quan điêm cua Triêt hoc Macxit, vân đông hiêu theo nghia duy nhât la ̃ ́ ̀  sự biên đôi noi chung. ̉ ̉ ́ Như  vây, vân đông la môt trong nh ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ưng điêu kiên c ̃ ̀ ̣ ơ  ban đê tre nhân th ̉ ̉ ̉ ̣ ức thế  giơi xung quanh. Tre em cang năm đ ́ ̉ ̀ ́ ược những đông tac va hanh vi phong phu, vân ̣ ́ ̀ ̀ ́ ̣   ̣ ̀ ́ ơ băp lam cho kha năng vân đông cang linh hoat thi s dung nhiêu đên c ́ ̀ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ ự tiêp xuc cua ́ ́ ̉   ́ ơi thê gi no v ́ ́ ới xung quanh cang rông, s ̀ ̣ ự  phat triên vân đông không thê tach r ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ời sự   ́ ̉ phat triên tâm ly. ́ 2.2.3. Khai niêm tinh tich c ́ ̣ ́ ́ ực vân đông ̣ ̣ Cac nha nghiên c ́ ̀ ưu nhin nhân tinh tich c ́ ̀ ̣ ́ ́ ực vân đông d ̣ ̣ ưới những goc đô khac ́ ̣ ́  nhau. ̣ ́ ́ ực vân đông d Theo A.K Ôvalep nhin nhân tinh tich c ̀ ̣ ̣ ươi hai m ́ ưc đô: M ́ ̣ ưc đô ́ ̣  ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ưc đô tich c vân đông thu đông va m ́ ̣ ́ ực vân đông.  ̣ ̣ Ở đây mưc đô tich c ́ ̣ ́ ực vân đông la ̣ ̣ ̀  mưc đô cua qua trinh nhân th ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ức ca nhân. ́ ̣ ́ ực vân đông la long mong muôn cua ca nhân, gây nên V.Ô quan niêm: Tich c ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̉ ́   nhưng biêu hiên đôi v ̃ ̉ ̣ ́ ới vân đông đo. ̣ ̣ ́ 13
  14. ̀ ́ ́ ực vân đông, th Con R.A Nizamôp cho răng tinh tich c ̀ ̣ ̣ ực chât la môt hanh đông ́ ̀ ̣ ̀ ̣   ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ưng bởi sự cô găng cua nhân th y chi, môt trang thai hoat đông đăc tr ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ̣ ức ca nhân. Vi ́ ̀  ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ vây trong hoat đông vân đông cân co cac yêu tô: Nhân th ̀ ́ ́ ́ ́ ức, tinh cam, y chi va cac yêu ̀ ̉ ́ ́ ̀ ́ ́  ́ ới nhau, luôn biên đôi theo muc đich va nhiêm vu cua hoat đông. tô nay liên kêt v ́ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ơn: Tinh tich c Đăng Vu Hoat lai co y kiên khai quat h ̃ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ực vân đông biêu hiên  ̣ ̣ ̉ ̣ ở  ̣ chô huy đông m ̃ ưc đô cao cac ch ́ ̣ ́ ưc năng tâm ly. ́ ́ ́ ực vân đông la môt phâm chât trong nhân cach cua môi ca nhân Tinh tich c ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ̉ ̃ ́   ̣ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ̣ ̉ tham gia vao hoat đông, tât ca cac hoat đông cua con ng ̀ ươi bao gôm cac hoat đông ̀ ̀ ́ ̣ ̣   ̣ ̣ vân đông được thê hiên  ̉ ̣ ở  trang thai, s ̣ ́ ự  kiên tri, y chi quyêt tâm th ̀ ́ ́ ́ ực hiên cac vân ̣ ́ ̣   ̣ ̉ ́ ̉ ự ban thân co đ đông đê co thê t ̉ ́ ược nhưng ky năng, nh ̃ ̃ ững thao tac. ́ 2.2.4. Đăc điêm vân đông cua tre mâu giao 5 – 6 tuôi ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ ̃ ́ ̉ Vận động của trẻ giai đoạn này đã hoàn thiện. Trẻ từ 5 tuổi trở đi đã có thể  vận động toàn thân, hoặc làm các động tác phức tạp hơn như  chơi đá cầu, nhảy   dây, leo trèo, lộn,… Các ngón tay của  trẻ  5 ­ 6 tuổi không những có thể  hoạt động  tự  do, mà động tác còn nhanh nhẹn và hoàn chỉnh hơn, nên có thể  cầm bút để  viết   hoặc vẽ, đồng thời còn thực hiện nhiều động tác mới và tinh tế  hơn.  Trẻ  5 – 6  tuổi đang trong trạng thái vận động liên tục và chúng có vẻ như không thể ngồi một  chỗ. Chúng có sức chịu đựng tốt hơn và hiếm khi thừa nhận mình mệt mỏi ngay cả  khi chúng mệt thật sự. ̣ Hê thân kinh trung  ̀ ương: La hê thông điêu tiêt quan trong cua hoat đông sông. ̀ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ́   ́ ̣ ́ ơ  quan tiên hanh cac hoat đông sinh ly khac nhau song lai phôi h Cac hê thông c ́ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ́ ợp   ̣ ̀ ơi nhau, tr nhip nhang v ́ ở thanh môt chinh thê thông nhât d ̀ ̣ ́ ̉ ́ ́ ưới sự chi phôi va điêu tiêt ́ ̀ ̀ ́  ́ ́ ̉ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ́ ̣ thông nhât cua hê thân kinh. Hê thông thân kinh co tac dung chi phôi va điêu tiêt đôi ́ ̀ ̀ ́ ́  vơi vân đông c ́ ̣ ̣ ơ thê. Trung khu thân kinh cua đai nao nôi liên v ̉ ̀ ̉ ̣ ̃ ́ ̀ ới cac dây thân kinh đi ́ ̀   ̀ ơ băp cua cac bô phân c vao c ́ ̉ ́ ̣ ̣ ơ thê, cac vân đông tiên hanh d ̉ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ươi ś ự chi phôi va điêu ́ ̀ ̀  ̉ ̉ ̣ khiên cua hê thân kinh đông th ̀ ̀ ơi vân đông cung co tac đông tr ̀ ̣ ̣ ̃ ́ ́ ̣ ở  lai hê thân kinh lam ̣ ̣ ̀ ̀   ́ ̉ ́ ợi đuôi gai thân kinh. cho qua trinh myelin hoa cua cac s ́ ̀ ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̉ ̣ Tre 5 – 6 tuôi co hê thân kinh phat triên, kha năng tâp trung chu y cao trong qua ́ ́ ́  ̣ ̣ ́ ̣ ̣ trinh vân đông, cac vân đông c ̀ ơ ban đ ̉ ược thực hiên t ̣ ương đôi chinh xac, mêm deo ́ ́ ́ ̀ ̉   ̉ ̣ ự kheo leo trong vân đông. Tre co kha năng quan sat th thê hiên s ́ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̉ ́ ực hiên nhiêm vu cua ̣ ̣ ̣ ̉   ̣ ́ ̣ ́ ̉ ̉ ức cac tro ch minh môt cach nhanh chong, đo la điêu kiên tôt nhât đê tô ch ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ơi dân gian,  ̀ ơi dân gian thi tinh tich c thông qua cac tro ch ́ ̀ ́ ́ ực vân đông cua tre se đat đ ̣ ̣ ̉ ̉ ̃ ̣ ược mức  ̀ ̉ ơn, vi vây cân l hoan hao h ̀ ̣ ̀ ựa chon nhiêu tro ch ̣ ̀ ̀ ơi dân gian co tac dung toan diên đên ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́  ́ ̣ ̣ ơ thê đê ren luyên va phat triên tinh tich c cac bô phân c ̉ ̉ ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông cho tre. ̣ ̣ ̉ 14
  15. ̣ ương: Co ty lê chât h Bô x ́ ̉ ̣ ́ ưu c ̃ ơ  cao hơn vô cơ  nên co tinh đan hôi cao h ́ ́ ̀ ̀ ơn   xương ngươi l ̀ ơn, nh ́ ưng xương cua tre dê bi cong. Thanh phân va câu tao cua x ̉ ̉ ̃ ̣ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ương   ̉ ̃ tre cung ch ưa hoan hao, l ̀ ̉ ượng nươc trong x ́ ương con cao, trong x ̀ ương chưa nhiêu ́ ̀  ̣ sun. Do đo cân tranh cac hinh th ́ ̀ ́ ́ ̀ ưc vân đông căng thăng hoăc gây chân đông manh vi ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̣ ̀  ̃ ̉ dê tôn thương cac đâu x ́ ̀ ương. Ky năng vân đông cua tre 5 – 6 tuôi dân dân đi đên ̃ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̀ ̀ ́  ̣ ̣ ̣ hoan thiên, vân đông đ ̀ ược hinh thanh môt cach nhanh chong va dê đ ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ̃ ược cung cô. S ̉ ́ ự  ̉ ̉ ̣ ương đa lam điêm t phat triên cua bô x ́ ̃ ̀ ̉ ựa cho vân đông va bao vê cac c ̣ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ơ  quan bên  ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ư không biêt mêt moi. trong, tre co nhu câu vân đông rât cao, hiêu đông va hâu nh ́ ́ ̣ ̉ ̣ ơ: Phat triên yêu, c Hê c ́ ̉ ́ ơ băp, gân va mô liên kêt cua kh ́ ̀ ́ ̉ ơp x ́ ương con rât yêu, ̀ ́ ́   ̉ ̣ ươc con chiêm nhiêu. Vi vây, nêu cho tre tâp qua s ti lê n ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ̣ ́ ức co thê dân đên viêc lam ́ ̉ ̃ ́ ̣ ̀   ̉ tôn th ương cac kh ́ ơp x ́ ương va anh h ̀ ̉ ưởng đên s ́ ự  phat triên vân đông cua tre, trong ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉   thơi gian cho tre vân đông phai xen ke v ̀ ̉ ̣ ̣ ̉ ̃ ơi nghi ng ́ ̉ ơi môt cach h ̣ ́ ợp ly.́ 2.2.5. Cac yêu tô anh h ́ ́ ́ ̉ ưởng đên s ́ ự phat triên tinh tich c ́ ̉ ́ ́ ực vân đông ̣ ̣  Yêu tô khach quan ́ ́ ́ ̉ ưc cac tro ch Trong qua trinh tô ch ́ ̀ ́ ́ ̀ ơi dân gian nhăm phat triên tinh tich c ̀ ́ ̉ ́ ́ ực vân ̣   ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ đông cho tre 5 – 6 tuôi chiu anh hưởng bởi cac yêu tô nh ́ ́ ́ ư: Nha tr ̀ ương, giao viên, đia ̀ ́ ̣   ̉ ̉ ưc, đô dung đô ch điêm tô ch ́ ̀ ̀ ̀ ơi, trang thiêt bi va ban thân tre. ́ ̣ ̀ ̉ ̉ ̀ ương: Co thê noi Tr   Nha tr ̀ ́ ̉ ́ ường Mâm non la ngôi nha th ̀ ̀ ̀ ứ hai cua tre.  ̉ ̉ Ở  trương tre đ ̀ ̉ ược chơi, được hoc, đ ̣ ược kham pha, điêu nay co anh h ́ ́ ̀ ̀ ́̉ ưởng lơn đên s ́ ́ ự  ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ợi cho viêc tô ch phat triên cua tre. Đây la điêu kiên thuân l ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ưc cac tro ch ́ ́ ̀ ơi dân gian   ̉ ̀ ương cân co kê hoach cu thê h cho tre, nha tr ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ơn nưa trong viêc đ ̃ ̣ ưa ra cac biên phap ́ ̣ ́  cung nh ̃ ư cach giai quyêt cac kho khăn trong viêc tô ch ́ ̉ ́ ́ ́ ̣ ̉ ức tro ch ̀ ơi dân gian cho tre.̉ ̀ ươi năm đ Giao viên: Giao viên la ng ́ ́ ̀ ́ ược cac đăc điêm riêng cua t ́ ̣ ̉ ̉ ưng tre. Nêu ̀ ̉ ́  ̉ ̣ ̣ ̣ ưu tâm, đ giao viên chu đông, sang tao trong viêc s ́ ́ ̀ ưa ra cac biên phap cung nh ́ ̣ ́ ̃ ư cach ́   ̉ ưc sao cho phu h tô ch ́ ̀ ợp vơi t ́ ưng tro ch ̀ ̀ ơi thi se tao điêu kiên phat triên  ̀ ̃ ̣ ̀ ̣ ́ ̉ ở tre tinh tich ̉ ́ ́   cực vân đông. ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ưc: Đê giup tre đ Đia điêm tô ch ́ ̉ ́ ̉ ược chơi thoai mai thi cân chon đia điêm ch ̉ ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ơi   ́ ̣ ̀ ợp vơi t thoang mat, rông rai phu h ́ ̃ ́ ưng tro ch ̀ ̀ ơi khac nhau. Co thê tô ch ́ ́ ̉ ̉ ức cho tre ch ̉ ơi   ở  trong lơp hay ngoai sân tuy thuôc vao nôi dung cua tro ch ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ ơi, thơi tiêt,…Vi du: khi ̀ ́ ́ ̣   ̉ ưc tro ch tô ch ́ ̀ ơi “Lôn câu vông”, nêu th ̣ ̀ ̀ ́ ời tiêt khô rao, thoang mat co thê tô ch ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ̉ ức cho   ̉ ơi ở sân trương co nhiêu bong mat đê tre thây không bi go bo. tre ch ̀ ́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ơi, trang thiêt bi: Tr Đô dung đô ch ̀ ̀ ́ ̣ ươc khi tô ch ́ ̉ ức môt tro ch ̣ ̀ ơi, giao viên ́   ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ơi, trang thiêt bi hô tr chuân bi đô dung, đô ch ́ ̣ ̃ ợ  trong qua trinh ch ́ ̀ ơi phai đây đu va ̉ ̀ ̉ ̀  ̉ ̉ ̀ ̉ ̀ ơi. Đô dung, đô ch đam bao yêu câu cua tro ch ̀ ̀ ̀ ơi cua tre phai đam bao vê tinh thâm my ̉ ̉ ̉ ̉ ̉ ̀ ́ ̉ ̃  15
  16. ̣ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̉ (đep, co nhiêu mau săc), an toan cho tre trong qua trinh ch ́ ̀ ơi (không qua nho, không ́ ̉   ̣ ́ ược ham muôn đ săc nhon,…). Điêu đo se kich thich đ ́ ̀ ́ ̃ ́ ́ ược chơi cua tre. Giao viên cân ̉ ̉ ́ ̀  ̉ ̣ chu đông hơn nưa trong viêc tim kiêm nguôn tro ch ̃ ̣ ̀ ́ ̀ ̀ ơi, tranh ch ́ ơi môt tro ch ̣ ̀ ơi lăp đi ̣   ̣ ̣ ̉ ̣ lăp lai nhiêu lân se khiên cho tre nham chan, không tâp trung trong qua trinh ch ̀ ̀ ̃ ́ ̀ ́ ́ ̀ ơi. Số  lượng tre qua đông se gây kho khăn trong viêc tô ch ̉ ́ ̃ ́ ̣ ̉ ưc cho tre ch ́ ̉ ơi cac tro ch ́ ̀ ơi dân   ̀ ̉ ức sao cho tât ca cac chau đêu đ gian, do đo giao viên cân tô ch ́ ́ ́ ̉ ́ ́ ̀ ược tham gia vao tro ̀ ̀  chơi. ̉ ̉ ưc cho tre ch Đê tô ch ́ ̉ ơi cac tro ch ́ ̀ ơi dân gian cân co môt sô l ̀ ́ ̣ ́ ượng đô dung, đô ̀ ̀ ̀  chơi, trang thiêt bi hô tr ́ ̣ ̃ ợ  nhât đinh, co nh ́ ̣ ́ ư  vây m ̣ ới kich thich s ́ ́ ự  tâp trung chu y, ̣ ́ ́  ́ ở tre, hâp dân tre h quan sat  ̉ ́ ̃ ̉ ưng thu tham gia vao tro ch ́ ́ ̀ ̀ ơi. Nhờ co đô dung, đô ch ́ ̀ ̀ ̀ ơi   ̀ ơi nhiêm vu ch cung v ́ ̣ ̣ ơi se phat triên  ̃ ́ ̉ ở tre tinh tich c ̉ ́ ́ ực vân đông, tao điêu kiên c ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ơ sở   ̉ ́ ơ hôi phat triên cac phâm chât khac. cho tre co c ̣ ́ ̉ ́ ̉ ́ ́ ̉ ̉ ̣ ̉ ưc cac tro ch Ban thân tre: Viêc tô ch ́ ́ ̀ ơi dân gian cho tre con phu thuôc vao tinh ̉ ̀ ̣ ̣ ̀ ̀   ̣ trang s ưc khoe cua t ́ ̉ ̉ ưng ca nhân tre, th ̀ ́ ̉ ương thi nh ̀ ̀ ưng tre hay đau ôm, co s ̃ ̉ ́ ́ ức khoẻ  ̉ ơi thanh môt nhom riêng. Ngoai ra tinh cach, khi không tôt thi giao viên hay cho tre ch ́ ̀ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ́ ́  ̉ ̉ ̃ ̉ chât,…cua tre cung anh h ́ ưởng lơn t ́ ơi mưc đô ch ́ ̣ ơi tro ch ̀ ơi dân gian cua tre (manh ̉ ̉ ̣   ̣ ự  tin hay e de, s dan, t ̀ ợ  sêt, nhanh nhen hay châm chap,…). Bên canh đo con phu ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ̣  ̣ ̀ ́ ́ ực va thai đô cua tre ki tham gia vao cac tro ch thuôc vao tinh tich c ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̀ ́ ̀ ơi dân gian, những  ̉ ̀ ́ ực tham gia vao hoat đông thi cang co c tre cang tich c ̀ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ơ hôi đê phat triên nhiêu h ̣ ̉ ́ ̉ ̀ ơn, vì  ̣ ̉ ưc tro ch vây trong qua trinh tô ch ́ ̀ ́ ̀ ơi dân gian nhăm phat triên tinh tich c ̀ ́ ̉ ́ ́ ực vân đông ̣ ̣   ̉ ̀ ơi dây va phat huy tinh tich c cho tre cân kh ̣ ̀ ́ ́ ́ ực hoat đông  ̣ ̣ ở tre h ̉ ơn nưã ́ ́ ̉ Yêu tô chu quan: ̉ ức tro ch Ngoai cac yêu tô khach quan, khi tô ch ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ơi dân gian cho tre 5 – 6 tuôi ̉ ̉  ̣ ̉ con chiu anh h ̀ ưởng cua yêu tô chu quan nh ̉ ́ ́ ̉ ư: Lựa chon biên phap, hinh th ̣ ̣ ́ ̀ ức tô ch ̉ ưc. ́ Lựa chon biên phap: Viêc l ̣ ̣ ́ ̣ ựa chon cac biên phap trong tô ch ̣ ́ ̣ ́ ̉ ưc tro ch ́ ̀ ơi dân  ̉ ̣ ́ ựa chon biên phap phu h gian cua giao viên la rât quan trong. Nêu l ́ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ợp vơi t ́ ưng tro ̀ ̀  chơi thi se giup tre h ̀ ̃ ́ ̉ ưng thu, tich c ́ ́ ́ ực khi tham gia vao tro ch ̀ ̀ ơi, tao điêu kiên cho ̣ ̀ ̣   ̣ ̉ ́ ́ ực vân đông cua tre. viêc phat triên tinh tich c ́ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉ ưc cho tre mâu giao 5 – 6 tuôi ch Đê tô ch ́ ̉ ̃ ́ ̉ ơi tro ch ̀ ơi dân gian, ngươi tô ch ̀ ̉ ức  ̉ ́ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ơi dân gian, năm v phai co hiêu biêt vê cac tro ch ́ ững cach ch ́ ơi, luât ch ̣ ơi. Từ đo hinh ́ ̀   ̉ ưc cho tre ch dung ra cach tô ch ́ ́ ̉ ơi. Khi lựa chon cac tro ch ̣ ́ ̀ ơi dân gian phai tuy thuôc vao kha năng nhân th ̉ ̀ ̣ ̀ ̉ ̣ ức cuả   ̉ ̃ tre, cung nh ư mưc đô h ́ ̣ ứng thu ch ́ ơi, tuy thuôc vao tinh trang s ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ ưc khoe cua tre ma co ́ ̉ ̉ ̉ ̀ ́  16
  17. ̉ ̉ ưc cho tre ch thê tô ch ́ ̉ ơi theo tưng nhom, theo l ̀ ́ ơp. V ́ ơi nh ́ ưng tre hay đau ôm, bênh ̃ ̉ ́ ̣   ̣ ́ ̉ ực tiêp tô ch tât thi giao viên co thê tr ̀ ́ ́ ̉ ức cho tre ch ̉ ơi cung cô hay theo nhom ban riêng. ̀ ́ ̣ ́ ̀ ưu tâm va l Giao viên tiên hanh s ́ ̀ ̀ ựa chon cac tro ch ̣ ́ ̀ ơi dân gian sao cho phu h ̀ ợp  vơi kha năng, đăc điêm tâm sinh ly tre, đê lôi cuôn, hâp dân tre vao tro ch ́ ̉ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ ́ ́ ̃ ̉ ̀ ̀ ơi. Tre co ̉ ́  ́ ực tham gia vao tro ch tich c ̀ ̀ ơi hay không con phu thuôc vao cach tô ch ̀ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ưc, kha năng tô ́ ̉ ̉  chưc cua giao viên. ́ ̉ ́ Hinh th ̀ ưc tô ch ́ ̉ ưc: Hinh th ́ ̀ ưc tô ch ́ ̉ ưc tro ch ́ ̀ ơi phai thay đôi, tranh lăp đi lăp lai ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣  ̣ ̀ môt hinh th ưc ch ́ ơi khiên tre nham chan, th ́ ̉ ̀ ́ ương xuyên tao ra nh ̀ ̣ ưng tinh huông ch ̃ ̀ ́ ơi   ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ́ ̀ mang tinh co vân đê, tinh tim kiêm va cuôn hut tre vao cac tinh huông ch ́ ́ ơi ây, co kê ́ ́ ́  ̣ ̉ ưc cac tro ch hoach tô ch ́ ́ ̀ ơi dân gian đan xen vơi cac hoat đông trong ngay, l ́ ́ ̣ ̣ ̀ ựa choṇ   thơi điêm h ̀ ̉ ợp ly đê tre ch ́ ̉ ̉ ơi môt cach thoai mai. Căn c ̣ ́ ̉ ́ ứ vao cach ch ̀ ́ ơi, luât ch ̣ ơi, số  lượng tre ch ̉ ơi ma giao viên l ̀ ́ ựa chon đia điêm ch ̣ ̣ ̉ ơi sao cho phu h ̀ ợp. 2.3. Đăc điêm phat triên tâm sinh ly cua tre 5 ­6 tuôi ̣ ̉ ́ ̉ ́ ̉ ̉ ̉ 2.3.1. Đăc điêm phat triên tâm ly ̣ ̉ ́ ̉ ́ ̣ ̉ ̉ ̀ ̣ ̉ ̉ Đô tuôi Mâu giao 5 – 6 tuôi la giai đoan cuôi cung cua tre em l ̃ ́ ́ ̀ ưa tuôi mâm ́ ̉ ̀   non, tưc la l ́ ̀ ửa tuôi tr ̉ ươc khi đên tr ́ ́ ường phô thông.  ̉ Ở  lưa tuôi nay tât ca cac qua ́ ̉ ̀ ́ ̉ ́ ́  ́ ̉ ̉ ̀ ́ ự thay đôi đang kê, tre co nh trinh tâm ly cua tre đêu co s ̀ ̉ ́ ̉ ̉ ́ ưng đăc điêm, nh ̃ ̣ ̉ ững quy luâṭ   ̉ ̣ ́ ơi bât ky giai đoan phat triên nao sau nay. Nh phat triên đôc đao không giông v ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̉ ̀ ̀ ư L.N   ̃ ̣ ̣ ̀ ời ky nay: “Tât ca nh Tônxtôi đa nhân đinh vê th ̀ ̀ ́ ̉ ưng gi ma đ ̃ ̀ ̀ ứa tre co sau nay khi tr ̉ ́ ̀ ở  thanh ng ̀ ươi l ̀ ơn đêu đa thu nhân đ ́ ̀ ̃ ̣ ược trong thời ky th ̀ ơ âu. Trong quang đ ́ ̃ ời con lai, ̀ ̣   nhưng cai ma no thu nhân đ ̃ ́ ̀ ́ ̣ ược chi đang môt phân trăm nh ̉ ́ ̣ ̀ ững cai đo thôi”. ́ ́ ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ̉ ́ ớn đoi hoi s Do vây giao duc tre, đăc biêt la tre mâu giao l ̃ ̀ ̉ ự  quan tâm đăc biêt ̣ ̣  ̉ ̀ ́ ̣ cua cac nha giao duc. V ́ ơi s ́ ự giao duc cua ng ́ ̣ ̉ ươi l ̀ ơn,nh ́ ưng ch ̃ ưc năng tâm ly đo se ́ ́ ́ ̃  được hoan thiên vê moi ph ̀ ̣ ̀ ̣ ương diên cua hoat đông tâm ly (nhân th ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ưc, tinh cam, y ́ ̀ ̉ ́  ́ ư  duy, ngôn ngư) đê hoan thiên viêc xây d chi, t ̃ ̉ ̀ ̣ ̣ ựng nhưng c ̃ ơ  sở  ban đâu vê nhân ̀ ̀   ̉ cach cua con ng ́ ươi. ̀ Lưa tuôi mâu giao la th ́ ̉ ̃ ́ ̀ ơi ky bôc lô nhay cam cao nhât đôi v ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ới hinh th ̀ ức ngôn   ngư. Điêu đo khiên cho s ̃ ̀ ́ ́ ự phat triên ngôn ng ́ ̉ ữ cua tre đat tôc đô kha nhanh va đên ̉ ̉ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ́  ́ ưa tuôi mâu giao tre em đa biêt s cuôi l ́ ̉ ̃ ́ ̉ ̃ ́ ử dung tiêng me đe thanh thao trong sinh hoat ̣ ́ ̣ ̉ ̀ ̣ ̣  ̀ở cuôi tuôi mâu giao thi tre đa năm v hang ngay, va  ̀ ̀ ́ ̉ ̃ ́ ̀ ̉ ̃ ́ ững ngữ âm, ngữ điêu khi s ̣ ử dung ̣   ̣ ̉ ư đoc diên cam, biêt dung c tiêng me đe nh ́ ̣ ̃ ̉ ́ ̀ ử chi, điêu bô bô sung cho phu h ̉ ̣ ̣ ̉ ̀ ợp vơi nôi ́ ̣  dung giao tiêp. V ́ ơi đăc điêm nay la điêu kiên tôt nhât đê day tre cac bai đông dao ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̉ ̣ ̉ ́ ̀ ̀   ̀ ơi dân gian, tre co thê v trong tro ch ̉ ́ ̉ ưa ch ̀ ơi, vưa vân đông chân tay, v ̀ ̣ ̣ ưa đoc l ̀ ̣ ời đông ̀   dao. Lơi đông dao kich thich tre ch ̀ ̀ ́ ́ ̉ ơi, thực tê cho thây tre rât thich nh ́ ́ ̉ ́ ́ ững tro ch ̀ ơi dân  17
  18. ́ ơi đông dao. Khi đ gian co l ̀ ̀ ược đoc đông dao vôn t ̣ ̀ ́ ừ tăng lên, tre tich luy đ ̉ ́ ̃ ược nhiêu ̀  ́ ừ phong phu h vôn t ́ ơn, tre chu y đên y nghia cua l ̉ ́ ́ ́ ́ ̃ ̉ ời noi. Vi vây khi tô ch ́ ̀ ̣ ̉ ức cho trẻ   chơi tro ch ̀ ơi dân gian co l ́ ơi đông dao cân giai thich cho tre hiêu, giai thich ngăn gon, ̀ ̀ ̀ ̉ ́ ̉ ̉ ̉ ́ ́ ̣   ̃ ̉ dê hiêu. ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̀ ́ ̣ ́ ưc ban nga, tre t Đăc điêm nôi bât cua tre 5 – 6 tuôi la xuât hiên y th ́ ̉ ̃ ̉ ự  y th ́ ưć   được vai tro vi tri cua ban thân trong gia đinh, tr ̀ ̣ ́ ̉ ̉ ̀ ường lơp, cung nh ́ ̃ ư sự đanh gia cua ́ ́ ̉   ngươi l ̀ ơn, ban be xung quanh đôi v ́ ̣ ̀ ́ ới kêt qua hoat đông cua minh. Trong qua trinh ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ̀   ̀ ơi, tre y th tham gia tro ch ̉ ́ ưc đ ́ ược nhiêm vu cua minh, băt đâu quan tâm đên kêt qua ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̉  ̣ ́ ược sự đanh gia tôt cua moi ng tâp, mong muôn đ ́ ́ ́ ̉ ̣ ươi. Va s ̀ ̀ ự tự y th ́ ưc con biêu hiên ́ ̀ ̉ ̣   ro trong s ̃ ự phat triên gi ́ ̉ ơi tinh cua tre.  ́ ́ ̉ ̉ Ở lưa tuôi nay tre không nh ́ ̉ ̀ ̉ ững nhân ra minh ̣ ̀   ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ợp vơi gi la trai hay gai, ma con biêt thê hiên hanh vi phu h ́ ơi tinh cua minh. Đây la c ́ ́ ̉ ̀ ̀ ơ  ̣ ́ ̉ ̉ ưc tro ch hôi tôt đê tô ch ́ ̀ ơi tâp thê cho tre. ̣ ̉ ̉ Ở lưa tuôi viêc đăt muc đich cho hanh đông va viêc lâp kê hoach đê th ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ̉ ực hiên ̣   ̣ hanh đông th ̀ ương đ ̀ ược thê hiên rât ro net. Điêu đo thuc đây cac hanh đông đinh ̉ ̣ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̣   hương bên trong (t ́ ưc la qua trinh tâm ly) phat triên mang tinh chu đinh ro rang. Tinh ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̉ ́ ̉ ̣ ̃ ̀ ́   ̉ ̣ ̀ ược phat triên cung v chu đinh nay đ ́ ̉ ̀ ơi s ́ ự tiên triên cua hoat đông vui ch ́ ̉ ̉ ̣ ̣ ơi ở tre mâu ̉ ̃  ́ ơn nh giao l ́ ư tro ch ̀ ơi dân gian, khi tham gia cac tro ch ́ ̀ ơi, đông c ̣ ơ  hoat đông cua tre ̣ ̣ ̉ ̉  năm chinh trong qua trinh ch ̀ ́ ́ ̀ ơi. Tre mai mê ch ̉ ̃ ơi không cân biêt đên kêt qua cua viêc ̀ ́ ́ ́ ̉ ̉ ̣   chơi. Vao cuôi tuôi mâu giao bên canh tro ch ̀ ́ ̉ ̃ ́ ̣ ̀ ơi dân gian con xuât hiên kha nhiêu tro ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̀  chơi co luât, hanh đông cua tre tr ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̉ ở nên co muc đich h ́ ̣ ́ ơn. Khi tham gia chơi, đông c ̣ ơ  ̉ ̉ ̉ ̀ cua tre không chi năm trong qua trinh ch ́ ̀ ơi ma con trong kêt qua ch ̀ ̀ ́ ̉ ơi. Nhờ co s ́ ự thay   ̉ ̀ ̣ ̣ đôi nay ma cac hoat đông tâm ly bên trong đ ̀ ́ ́ ược biên đôi môt cach ro rêt, t ́ ̉ ̣ ́ ̃ ̣ ừ qua trinh ́ ̀   ̉ ̣ ́ ́ ̉ ̣ tâm ly không chu đinh sang qua trinh tâm ly co chu đinh nh ́ ́ ̀ ư tri giac co chu đinh, chu ́ ́ ̉ ̣ ́  ́ ́ ̉ ̣ y co chu đinh, ghi nh ớ co chu đinh,…Đây la môt đăc điêm tâm ly rât quan trong ma ́ ̉ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̀  ̉ ưc tro ch giao viên cân quan tâm khi tô ch ́ ̀ ́ ̀ ơi cho tre mâu giao l ̉ ̃ ́ ớn, bởi vi no anh ̀ ́ ̉   hưởng rât nhiêu đên h ́ ̀ ́ ưng thu ch ́ ́ ơi cua tre, va tât nhiên anh h ̉ ̉ ̀ ́ ̉ ưởng đên kêt qua cua ́ ́ ̉ ̉   ̣ ̣ hoat đông. D ựa vao đăc điêm nay khi tô ch ̀ ̣ ̉ ̀ ̉ ưc tro ch ́ ̀ ơi dân gian giao viên phai chu y ́ ̉ ́ ́  ̣ ̉ ự hưng thu, hâp dân, tăng s tao cho tre s ́ ́ ́ ̃ ự chu y cua tre. ́ ́ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ Tre 5 – 6 tuôi bôc lô hanh vi nhân thưc cua minh môt cach thich thu, tre dê ́ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̃  ̀ ưng thu th dang h ́ ́ ực hiên nhiêm vu cua minh, biêt nhân xet: Đây la c ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ̣ ́ ̀ ơ  sở  đê tô ch ̉ ̉ ức  ̀ ơi dân gian cho tre, khi ch tro ch ̉ ơi tro ch ̀ ơi dân gian tre giai quyêt môt nhiêm vu nao ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ̀  ́ ̃ ́ ̣ ̉ ơi, tre cân biêt nhân xet kêt qua ch đo, se co môt kêt qua ch ́ ̉ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̉ ơi cua cac tro ch ̉ ́ ̀ ơi đo.  ́ Ở   lưa tuôi nay đô nhay cam cua cac giac quan đ ́ ̉ ̀ ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ́ ược tinh nhay h ̣ ơn, kha năng kiêm chê ̉ ̀ ́  ̉ ưng tâm ly đ cac phan  ́ ́ ́ ược phat triên, nhiêu tro ch ́ ̉ ̀ ̀ ơi dân gian cung đoi hoi s ̃ ̀ ̉ ự  tinh  ̣ ̉ nhay cua cac giac quan, nh ́ ́ ư  biêt h ́ ướng di chuyên cua ng ̉ ̉ ươi bi băt trong tro ch ̀ ̣ ́ ̀ ơi   18
  19. ̣ ̣ ́̉ ́ ̉ ̣ ̀ ơi “Trôn tim”. Cac tro ch “Bit măt băt dê”, vi tri ân nâp cua ban trong tro ch ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ơi dân gian  ̉ ơi bât ng luôn co kêt qua ch ́ ́ ́ ờ, ai cung muôn phân thăng vê minh, khi thăng hay thua, ̃ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́   ̉ ̉ ́ ̉ ̀ ̉ tre phai biêt khiêm chê cam xuc vui, buôn cua minh. ́ ̀ ́ ̀ Ở  tuôi mâu giao l ̉ ̃ ́ ơn, t ́ ư  duy cua tre chuyên t ̉ ̉ ̉ ừ binh diên bên ngoai vao binh ̀ ̣ ̀ ̀ ̀   ̣ diên bên trong, t ư duy trực quan hinh t ̀ ượng đa dân thay thê cho lôi t ̃ ̀ ́ ́ ư duy trực quan  ̣ hanh đông, t ̀ ưc la tre se d ́ ̀ ̉ ̃ ựa vao nh ̀ ưng hinh anh, biêu t ̃ ̀ ̉ ̉ ượng, kinh nghiêm đa co đê ̣ ̃ ́ ̉  ̣ suy luân ra nhưng điêu m ̃ ̀ ơi. Tre phân biêt đ ́ ̉ ̣ ược cai th ́ ực trong cuôc sông, cai h ̣ ́ ́ ư  ̀ ơi, tre co t trong tro ch ̉ ́ ư duy trưu t ̀ ượng vơi cac con sô, không gian, quan hê xa hôi, ́ ́ ́ ̣ ̃ ̣   khi chơi cac tro ch ́ ̀ ơi dân gian nay đoi hoi tre phai co s ̀ ̀ ̉ ̉ ̉ ́ ự tư duy trưu t ̀ ượng va t ̀ ư duy   trưu t ̀ ượng nay se đ ̀ ̃ ược cung cô qua cac tro ch ̉ ́ ́ ̀ ơi dân gian. ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ́ ̉ ơ, lam cho tre tin yêu vao cuôc Môt trong đăc điêm nôi bât cua tâm ly tre th ̀ ̉ ̀ ̣   ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ưởng tượng.  Ở tre mâu giao đăc điêm nay rât phat sông, vao mau săc ky diêu la tri t ́ ̀ ̉ ̃ ́ ̣ ̉ ̀ ́ ́  ̉ ̣ ̃ ̀ ̀ ư chi phôi moi hoat đông tâm ly cua tre th triên manh me va gân nh ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ̉ ơ, tre th ̉ ương sông ̀ ́   vơi nh ́ ưng t ̃ ưởng tượng cua minh môt cach tron ven vê thê gi ̉ ̀ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ́ ới không co th ́ ực, về  ̣ ự  vât hiên t môt s ̣ ̣ ượng không tôn tai tr ̀ ̣ ươc măt tre. Vi du trong tro ch ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ơi “Meo đuôi ̀ ̉  ̣ ̉ ̉ ưởng tượng minh la chuôt thi phai chay thât nhanh đê không bi meo chuôt” tre phai t ̀ ̀ ̣ ̀ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀  ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ ̀ ơi dân gian giup tre phat triên tri băt lai, con meo phai chay nhanh đê băt chuôt. Tro ch ̀ ̀ ́ ̉ ́ ̉ ́  tưởng tượng, tri t ́ ưởng tượng lam cho tro ch ̀ ̀ ơi dân gian co thêm nhiêu tinh huông, ́ ̀ ̀ ́   ̀ ̀ ơi, cuôc ch nhiêu đô ch ̣ ơi vui ve h ̉ ơn. ̉ ơ  co môt tâm hôn nhay cam, ham hiêu biêt, tre muôn tim toi kham pha Tre th ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̉ ́ ̉ ́ ̀ ̀ ́ ́  nhưng điêu m ̃ ̀ ơi la, tre th ́ ̣ ̉ ương to ra dê xuc cam đôi v ̀ ̉ ̃ ́ ̉ ́ ới canh vât va con ng ̉ ̣ ̀ ười xung   ̉ ̀ ́ ơi băng căp măt trong sang hôn nhiên. Cac tro ch quanh, tre nhin thê gi ́ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ́ ̀ ơi dân gian  ̉ ́ ̣ phan anh cuôc sông con ng ́ ươi, thê gi ̀ ́ ới tự  nhiên, tre thich thu kham pha điêu đo va ̉ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀  ̉ ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ̉ thê hiên tinh cam, cam xuc cua minh. L ̀ ưa tuôi nay tre xuât hiên tinh cam ban be, tre ́ ̉ ̀ ̉ ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ̀ ̉  cung ru nhau ch ̀ ̃ ơi, cung đoan kêt phôi h ̀ ̀ ́ ́ ợp với nhau đê hoan thanh nhiêm vu ch ̉ ̀ ̀ ̣ ̣ ơi, trẻ   ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̀ ̀ ơi môt tro ch vui khi minh chiên thăng, buôn khi đôi minh thua. Sau nhiêu lân ch ̣ ̀ ơi nao ̀  ́ ̉ ̃ ́ ́ đo tre se biêt cach ch ơi đat kêt qua cao h ̣ ́ ̉ ơn nhưng lân ch ̃ ̀ ơi trước, trong qua trinh ́ ̀   chơi tinh to mo, ham hiêu biêt lam nay sinh nhiêu xuc cam tich c ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̉ ̀ ́ ̉ ́ ực. Sự  phat triên y chi cua tre l ́ ̉ ́ ́ ̉ ̉ ưa tuôi nay cao h ́ ̉ ̀ ơn, thê hiên  ̉ ̣ ở  sự  cô găng hoan ́ ́ ̀  ̣ ̣ ược giao trong thơi gian ngăn, sô l thanh nhiêm vu đ ̀ ̀ ́ ́ ượng nhiêu h ̀ ơn. Sự phat triên y ́ ̉ ́  ́ ̣ ̣ ̀ ớn vao s chi manh hay yêu tuy thuôc phân l ́ ̀ ̀ ự giao duc cua cha me, cô giao, moi ng ́ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ười   lơn xung quanh. ́ 19
  20. 2.3.2. Đăc điêm phat triên sinh ly cua tre 5 – 6 tuôi ̣ ̉ ́ ̉ ́ ̉ ̉ ̉ Cơ thê tre em la môt c ̉ ̉ ̀ ̣ ơ thê đang l ̉ ơn va phat triên,đang hoan thiên vê câu truc ́ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ́ ́  ̀ ưc năng, Đăc biêt la th va ch ́ ̣ ̣ ̀ ơi ky tre 5 – 6 tuôi la th ̀ ̀ ̉ ̉ ̀ ời ky hoan thiên cac c ̀ ̀ ̣ ́ ơ quan trong  cơ thê.̉ ́ ơ  quan va cac hê c Cac c ̀ ́ ̣ ơ  quan cua c ̉ ơ  thê tre em phat triên đên đâu thi vân ̉ ̉ ́ ̉ ́ ̀ ̣   ̣ ̉ ́ ́ ̣ ưởng thanh  đông phat triên đên đo, tôc đô tr ́ ́ ̀ ở  lưa tuôi mâm non diên ra t ́ ̉ ̀ ̃ ương đôí  nhanh, nhưng không đông đêu.  ̀ ̀ Ở  môt l ̣ ưa tuôi ta thây chiêu cao tăng nhanh,  ́ ̉ ́ ̀ ở  môṭ   lưa tuôi khac thi trong l ́ ̉ ́ ̀ ̣ ượng cơ thê tăng nhanh, đông th ̉ ̀ ời chiêu cao tăng châm lai. ̀ ̣ ̣ 2.3.3. Vai tro cua tro ch ̀ ̉ ̀ ơi dân gian đôi v ́ ới sự  phat triên tinh tich c ́ ̉ ́ ́ ực vân đông ̣ ̣   cua tre ̉ ̉ Tư duy, sự tập trung  ở trẻ mầm non còn rất hạn chế, trẻ không thể tiếp thu  các kiến thức một cách bài bản, có hệ  thống như  trẻ   ở  phổ  thông.Vì thế  cần tạo  cho trẻ môi trường để trẻ  được hoạt động, trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ  có thể  tiếp thu kiến thức một cách nhẹ  nhàng, tự  nhiên hơn. Trẻ  học mà chơi, chơi mà  học, qua chơi việc giao duc tr ́ ̣ ẻ trở nên nhẹ nhàng và đạt hiệu quả cao hơn. Đối với   trẻ  mầm non thì viêc tô ch ̣ ̉ ưc cho tre ch ́ ̉ ơi tro ch ̀ ơi dân gian có vai trò quan trọng  nhất đối với sự phát triển của trẻ cụ thể là: ̀ ơi dân gian ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính tich c Tro ch ́ ực vân đông ̣ ̣   của các quá trình tâm lý ở trẻ, ma cac qua trinh tâm ly no tac đông đên tinh tich c ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ́ ́ ́ ực   ̣ ̣ vân đông. Trong trò ch ơi trẻ bắt đầu hình thành chú ý có chủ định và ghi nhớ có chủ  định. Bản thân trò chơi buộc trẻ phải tập trung vào một số đối tượng được đưa vào   trò chơi và nội dung của chủ đề chơi. Nếu trẻ nào không chú ý và không nhớ được   những điều kiện của trò chơi thì nó sẽ  hành động lung tung và không được bạn   cùng chơi chấp nhận. Cho nên để trò chơi được thành công buộc trẻ phải tập trung   chú ý và ghi nhớ có mục đích đê phat huy hêt kha năng tâp trung, tich c ̉ ́ ́ ̉ ̣ ́ ực vân đông ̣ ̣   trong khi chơi. ̀ ơi dân gian thi tình hu Trong tro ch ̀ ống chơi và những hành động chơi  ảnh  hưởng thường xuyên đến sự phát triển của hoạt động trí tuệ đặc biệt là tư duy của   trẻ ma yêu tô nay la huy đông tinh tich c ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ́ ́ ực vân đông. Trong ho ̣ ̣ ạt động vui chơi đứa  trẻ  học thay thế  đồ  vật này bằng đồ  vật khác, nhận đóng các vai khác nhau. Đó   chính là cơ sở để  phát triển trí tưởng tượng, tro ch ̀ ơi dân gian cũng ảnh hưởng rất   lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Tình huống chơi đòi hỏi mọi đứa trẻ  tham   gia vào trò chơi phải có một trình độ  giao tiếp bằng ngôn ngữ  nhất định. Nếu đứa  trẻ  không diễn đạt được  mạch lạc nguyện vọng, ý kiến của mình, nếu nó không   20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2